| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā |
4. සමථක්‌ඛන්‌ධකවණ්‌ණනා
4. Samathakkhandhakavaṇṇanā
සම්‌මුඛාවිනයකථාවණ්‌ණනා
Sammukhāvinayakathāvaṇṇanā
186-187. යත්‌ථ යත්‌ථ කම්‌මවාචාය ‘‘අය’’න්‌ති වා ‘‘ඉමෙ’’ති වා සම්‌මුඛානිද්‌දෙසනියමො අත්‌ථි, සබ්‌බං තං කම්‌මං සම්‌මුඛාකරණීයමෙව, න කෙවලං තජ්‌ජනීයාදිපඤ්‌චවිධමෙව. පඤ්‌චවිධස්‌සෙව පන උද්‌ධරිත්‌වා දස්‌සනං කම්‌මක්‌ඛන්‌ධකෙ තාව තස්‌සෙව පාළිආරුළ්‌හත්‌තා, චතුවීසතියා පාරාජිකෙසු විජ්‌ජමානෙසු පාරාජිකකණ්‌ඩෙ ආගතානංයෙව චතුන්‌නං උද්‌ධරිත්‌වා දස්‌සනං වියාති වෙදිතබ්‌බං. තත්‌ථ ‘‘පුග්‌ගලස්‌ස සම්‌මුඛතා හත්‌ථපාසූපගමනමෙවා’’ති වුත්‌තං, තං කාරණං සම්‌මුඛාකරණීයස්‌සපි සම්‌මුඛානිද්‌දෙසනියමාභාවතො. කාමං අයමත්‌ථො කම්‌මක්‌ඛන්‌ධකෙයෙව ‘‘තීහි, භික්‌ඛවෙ, අඞ්‌ගෙහි සමන්‌නාගතං තජ්‌ජනීයකම්‌මං අධම්‌මකම්‌මඤ්‌ච හොති…පෙ.… අසම්‌මුඛාකතං හොතී’’ති (චූළව. 4) වචනෙනෙව සිද්‌ධො, තත්‌ථ පන ආපත්‌ති න දස්‌සිතා. ඉධ ‘‘යො කරෙය්‍ය, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌සා’’ති තත්‌ථ භවිතබ්‌බාපත්‌තිදස්‌සනත්‌ථං ඉදං ආරද්‌ධන්‌ති වෙදිතබ්‌බං. ‘‘සම්‌මුඛාවිනයපතිරූපකෙන වූපසන්‌තම්‌පි සම්‌මුඛාවිනයෙනෙව වූපසන්‌තගණනං ගච්‌ඡතීති දස්‌සෙතුං ‘අධම්‌මවාදී පුග්‌ගලො’තිආදි ආරද්‌ධ’’න්‌ති වුත්‌තං, ලිඛිතඤ්‌ච. එවං වූපසන්‌තං සම්‌මුඛාවිනයපතිරූපකෙන වූපසන්‌තං නාම හොති, න සම්‌මුඛාවිනයෙන ච අඤ්‌ඤෙන කෙනචීති දස්‌සෙතුං ඉදමාරද්‌ධන්‌ති ආචරියො.
186-187. Yattha yattha kammavācāya ‘‘aya’’nti vā ‘‘ime’’ti vā sammukhāniddesaniyamo atthi, sabbaṃ taṃ kammaṃ sammukhākaraṇīyameva, na kevalaṃ tajjanīyādipañcavidhameva. Pañcavidhasseva pana uddharitvā dassanaṃ kammakkhandhake tāva tasseva pāḷiāruḷhattā, catuvīsatiyā pārājikesu vijjamānesu pārājikakaṇḍe āgatānaṃyeva catunnaṃ uddharitvā dassanaṃ viyāti veditabbaṃ. Tattha ‘‘puggalassa sammukhatā hatthapāsūpagamanamevā’’ti vuttaṃ, taṃ kāraṇaṃ sammukhākaraṇīyassapi sammukhāniddesaniyamābhāvato. Kāmaṃ ayamattho kammakkhandhakeyeva ‘‘tīhi, bhikkhave, aṅgehi samannāgataṃ tajjanīyakammaṃ adhammakammañca hoti…pe… asammukhākataṃ hotī’’ti (cūḷava. 4) vacaneneva siddho, tattha pana āpatti na dassitā. Idha ‘‘yo kareyya, āpatti dukkaṭassā’’ti tattha bhavitabbāpattidassanatthaṃ idaṃ āraddhanti veditabbaṃ. ‘‘Sammukhāvinayapatirūpakena vūpasantampi sammukhāvinayeneva vūpasantagaṇanaṃ gacchatīti dassetuṃ ‘adhammavādī puggalo’tiādi āraddha’’nti vuttaṃ, likhitañca. Evaṃ vūpasantaṃ sammukhāvinayapatirūpakena vūpasantaṃ nāma hoti, na sammukhāvinayena ca aññena kenacīti dassetuṃ idamāraddhanti ācariyo.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / චූළවග්‌ගපාළි • Cūḷavaggapāḷi
1. සම්‌මුඛාවිනයො • 1. Sammukhāvinayo
කණ්‌හපක්‌ඛනවකං • Kaṇhapakkhanavakaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / චූළවග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / සම්‌මුඛාවිනයකථා • Sammukhāvinayakathā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / සම්‌මුඛාවිනයකථාවණ්‌ණනා • Sammukhāvinayakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 1. සම්‌මුඛාවිනයකථා • 1. Sammukhāvinayakathā
