| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
५. चूळवग्गो
5. Cūḷavaggo
१. सम्मुखीभावसुत्तवण्णना
1. Sammukhībhāvasuttavaṇṇanā
४१. पञ्चमस्स पठमे सम्मुखीभावाति सम्मुखीभावेन, विज्जमानतायाति अत्थो। पसवतीति पटिलभति। सद्धाय सम्मुखीभावाति यदि हि सद्धा न भवेय्य, देय्यधम्मो न भवेय्य, दक्खिणेय्यसङ्खाता पटिग्गाहकपुग्गला न भवेय्युं, कथं पुञ्ञकम्मं करेय्य। तेसं पन सम्मुखीभावेन सक्का कातुन्ति तस्मा ‘‘सद्धाय सम्मुखीभावा’’तिआदिमाह। एत्थ च द्वे धम्मा सुलभा देय्यधम्मा चेव दक्खिणेय्या च, सद्धा पन दुल्लभा। पुथुज्जनस्स हि सद्धा अथावरा पदवारेन नाना होति, तेनेव महामोग्गल्लानसदिसोपि अग्गसावको पाटिभोगो भवितुं असक्कोन्तो आह – ‘‘द्विन्नं खो ते अहं, आवुसो, धम्मानं पाटिभोगो भोगानञ्च जीवितस्स च, सद्धाय पन त्वंयेव पाटिभोगो’’ति (उदा॰ १८)।
41. Pañcamassa paṭhame sammukhībhāvāti sammukhībhāvena, vijjamānatāyāti attho. Pasavatīti paṭilabhati. Saddhāya sammukhībhāvāti yadi hi saddhā na bhaveyya, deyyadhammo na bhaveyya, dakkhiṇeyyasaṅkhātā paṭiggāhakapuggalā na bhaveyyuṃ, kathaṃ puññakammaṃ kareyya. Tesaṃ pana sammukhībhāvena sakkā kātunti tasmā ‘‘saddhāya sammukhībhāvā’’tiādimāha. Ettha ca dve dhammā sulabhā deyyadhammā ceva dakkhiṇeyyā ca, saddhā pana dullabhā. Puthujjanassa hi saddhā athāvarā padavārena nānā hoti, teneva mahāmoggallānasadisopi aggasāvako pāṭibhogo bhavituṃ asakkonto āha – ‘‘dvinnaṃ kho te ahaṃ, āvuso, dhammānaṃ pāṭibhogo bhogānañca jīvitassa ca, saddhāya pana tvaṃyeva pāṭibhogo’’ti (udā. 18).
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya / १. सम्मुखीभावसुत्तं • 1. Sammukhībhāvasuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / १. सम्मुखीभावसुत्तवण्णना • 1. Sammukhībhāvasuttavaṇṇanā
