| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
๕. จูฬวโคฺค
5. Cūḷavaggo
๑. สมฺมุขีภาวสุตฺตวณฺณนา
1. Sammukhībhāvasuttavaṇṇanā
๔๑. ปญฺจมสฺส ปฐเม สมฺมุขีภาวาติ สมฺมุขีภาเวน, วิชฺชมานตายาติ อโตฺถฯ ปสวตีติ ปฎิลภติฯ สทฺธาย สมฺมุขีภาวาติ ยทิ หิ สทฺธา น ภเวยฺย, เทยฺยธโมฺม น ภเวยฺย, ทกฺขิเณยฺยสงฺขาตา ปฎิคฺคาหกปุคฺคลา น ภเวยฺยุํ, กถํ ปุญฺญกมฺมํ กเรยฺยฯ เตสํ ปน สมฺมุขีภาเวน สกฺกา กาตุนฺติ ตสฺมา ‘‘สทฺธาย สมฺมุขีภาวา’’ติอาทิมาหฯ เอตฺถ จ เทฺว ธมฺมา สุลภา เทยฺยธมฺมา เจว ทกฺขิเณยฺยา จ, สทฺธา ปน ทุลฺลภาฯ ปุถุชฺชนสฺส หิ สทฺธา อถาวรา ปทวาเรน นานา โหติ, เตเนว มหาโมคฺคลฺลานสทิโสปิ อคฺคสาวโก ปาฎิโภโค ภวิตุํ อสโกฺกโนฺต อาห – ‘‘ทฺวินฺนํ โข เต อหํ, อาวุโส, ธมฺมานํ ปาฎิโภโค โภคานญฺจ ชีวิตสฺส จ, สทฺธาย ปน ตฺวํเยว ปาฎิโภโค’’ติ (อุทา. ๑๘)ฯ
41. Pañcamassa paṭhame sammukhībhāvāti sammukhībhāvena, vijjamānatāyāti attho. Pasavatīti paṭilabhati. Saddhāya sammukhībhāvāti yadi hi saddhā na bhaveyya, deyyadhammo na bhaveyya, dakkhiṇeyyasaṅkhātā paṭiggāhakapuggalā na bhaveyyuṃ, kathaṃ puññakammaṃ kareyya. Tesaṃ pana sammukhībhāvena sakkā kātunti tasmā ‘‘saddhāya sammukhībhāvā’’tiādimāha. Ettha ca dve dhammā sulabhā deyyadhammā ceva dakkhiṇeyyā ca, saddhā pana dullabhā. Puthujjanassa hi saddhā athāvarā padavārena nānā hoti, teneva mahāmoggallānasadisopi aggasāvako pāṭibhogo bhavituṃ asakkonto āha – ‘‘dvinnaṃ kho te ahaṃ, āvuso, dhammānaṃ pāṭibhogo bhogānañca jīvitassa ca, saddhāya pana tvaṃyeva pāṭibhogo’’ti (udā. 18).
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๑. สมฺมุขีภาวสุตฺตํ • 1. Sammukhībhāvasuttaṃ
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๑. สมฺมุขีภาวสุตฺตวณฺณนา • 1. Sammukhībhāvasuttavaṇṇanā
