Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อิติวุตฺตกปาฬิ • Itivuttakapāḷi

    ๑๒. สมฺปนฺนสีลสุตฺตํ

    12. Sampannasīlasuttaṃ

    ๑๑๑. วุตฺตเญฺหตํ ภควตา, วุตฺตมรหตาติ เม สุตํ –

    111. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –

    ‘‘สมฺปนฺนสีลา, ภิกฺขเว, วิหรถ 1 สมฺปนฺนปาติโมกฺขา; ปาติโมกฺขสํวรสํวุตา วิหรถ อาจารโคจรสมฺปนฺนา อณุมเตฺตสุ วเชฺชสุ ภยทสฺสาวิโน; สมาทาย สิกฺขถ สิกฺขาปเทสุฯ

    ‘‘Sampannasīlā, bhikkhave, viharatha 2 sampannapātimokkhā; pātimokkhasaṃvarasaṃvutā viharatha ācāragocarasampannā aṇumattesu vajjesu bhayadassāvino; samādāya sikkhatha sikkhāpadesu.

    ‘‘สมฺปนฺนสีลานํ โว, ภิกฺขเว, วิหรตํ 3 สมฺปนฺนปาติโมกฺขานํ ปาติโมกฺขสํวรสํวุตานํ วิหรตํ อาจารโคจรสมฺปนฺนานํ อณุมเตฺตสุ วเชฺชสุ ภยทสฺสาวีนํ สมาทาย สิกฺขตํ สิกฺขาปเทสุ กิมสฺส อุตฺตริ กรณียํ 4?

    ‘‘Sampannasīlānaṃ vo, bhikkhave, viharataṃ 5 sampannapātimokkhānaṃ pātimokkhasaṃvarasaṃvutānaṃ viharataṃ ācāragocarasampannānaṃ aṇumattesu vajjesu bhayadassāvīnaṃ samādāya sikkhataṃ sikkhāpadesu kimassa uttari karaṇīyaṃ 6?

    ‘‘จรโต เจปิ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน 7 ภิชฺฌา วิคตา 8 โหติ, พฺยาปาโท วิคโต โหติ 9, ถินมิทฺธํ วิคตํ โหติ, อุทฺธจฺจกุกฺกุจฺจํ วิคตํ โหติ, วิจิกิจฺฉา 10 ปหีนา โหติ, อารทฺธํ โหติ วีริยํ อสลฺลีนํ, อุปฎฺฐิตา สติ อสมฺมุฎฺฐา 11, ปสฺสโทฺธ กาโย อสารโทฺธ, สมาหิตํ จิตฺตํ เอกคฺคํ ฯ จรมฺปิ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ เอวํภูโต อาตาปี โอตฺตาปี สตตํ สมิตํ อารทฺธวีริโย ปหิตโตฺตติ วุจฺจติฯ

    ‘‘Carato cepi, bhikkhave, bhikkhuno 12 bhijjhā vigatā 13 hoti, byāpādo vigato hoti 14, thinamiddhaṃ vigataṃ hoti, uddhaccakukkuccaṃ vigataṃ hoti, vicikicchā 15 pahīnā hoti, āraddhaṃ hoti vīriyaṃ asallīnaṃ, upaṭṭhitā sati asammuṭṭhā 16, passaddho kāyo asāraddho, samāhitaṃ cittaṃ ekaggaṃ . Carampi, bhikkhave, bhikkhu evaṃbhūto ātāpī ottāpī satataṃ samitaṃ āraddhavīriyo pahitattoti vuccati.

    ‘‘ฐิตสฺส เจปิ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน อภิชฺฌา วิคตา โหติ พฺยาปาโท…เป.… ถินมิทฺธํ… อุทฺธจฺจกุกฺกุจฺจํ… วิจิกิจฺฉา ปหีนา โหติ, อารทฺธํ โหติ วีริยํ อสลฺลีนํ , อุปฎฺฐิตา สติ อสมฺมุฎฺฐา, ปสฺสโทฺธ กาโย อสารโทฺธ, สมาหิตํ จิตฺตํ เอกคฺคํฯ ฐิโตปิ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ เอวํภูโต อาตาปี โอตฺตาปี สตตํ สมิตํ อารทฺธวีริโย ปหิตโตฺตติ วุจฺจติฯ

    ‘‘Ṭhitassa cepi, bhikkhave, bhikkhuno abhijjhā vigatā hoti byāpādo…pe… thinamiddhaṃ… uddhaccakukkuccaṃ… vicikicchā pahīnā hoti, āraddhaṃ hoti vīriyaṃ asallīnaṃ , upaṭṭhitā sati asammuṭṭhā, passaddho kāyo asāraddho, samāhitaṃ cittaṃ ekaggaṃ. Ṭhitopi, bhikkhave, bhikkhu evaṃbhūto ātāpī ottāpī satataṃ samitaṃ āraddhavīriyo pahitattoti vuccati.

    ‘‘นิสินฺนสฺส เจปิ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน อภิชฺฌา วิคตา โหติ, พฺยาปาโท…เป.… ถินมิทฺธํ… อุทฺธจฺจกุกฺกุจฺจํ… วิจิกิจฺฉา ปหีนา โหติ, อารทฺธํ โหติ วีริยํ อสลฺลีนํ, อุปฎฺฐิตา สติ อสมฺมุฎฺฐา, ปสฺสโทฺธ กาโย อสารโทฺธ, สมาหิตํ จิตฺตํ เอกคฺคํฯ นิสิโนฺนปิ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ เอวํภูโต อาตาปี โอตฺตาปี สตตํ สมิตํ อารทฺธวีริโย ปหิตโตฺตติ วุจฺจติฯ

    ‘‘Nisinnassa cepi, bhikkhave, bhikkhuno abhijjhā vigatā hoti, byāpādo…pe… thinamiddhaṃ… uddhaccakukkuccaṃ… vicikicchā pahīnā hoti, āraddhaṃ hoti vīriyaṃ asallīnaṃ, upaṭṭhitā sati asammuṭṭhā, passaddho kāyo asāraddho, samāhitaṃ cittaṃ ekaggaṃ. Nisinnopi, bhikkhave, bhikkhu evaṃbhūto ātāpī ottāpī satataṃ samitaṃ āraddhavīriyo pahitattoti vuccati.

    ‘‘สยานสฺส เจปิ , ภิกฺขเว, ภิกฺขุโน ชาครสฺส อภิชฺฌา วิคตา โหติ พฺยาปาโท…เป.… ถินมิทฺธํ… อุทฺธจฺจกุกฺกุจฺจํ… วิจิกิจฺฉา ปหีนา โหติ, อารทฺธํ โหติ วีริยํ อสลฺลีนํ, อุปฎฺฐิตา สติ อสมฺมุฎฺฐา, ปสฺสโทฺธ กาโย อสารโทฺธ, สมาหิตํ จิตฺตํ เอกคฺคํฯ สยาโนปิ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ชาคโร เอวํภูโต อาตาปี โอตฺตาปี สตตํ สมิตํ อารทฺธวีริโย ปหิตโตฺตติ วุจฺจตี’’ติฯ เอตมตฺถํ ภควา อโวจฯ ตเตฺถตํ อิติ วุจฺจติ –

    ‘‘Sayānassa cepi , bhikkhave, bhikkhuno jāgarassa abhijjhā vigatā hoti byāpādo…pe… thinamiddhaṃ… uddhaccakukkuccaṃ… vicikicchā pahīnā hoti, āraddhaṃ hoti vīriyaṃ asallīnaṃ, upaṭṭhitā sati asammuṭṭhā, passaddho kāyo asāraddho, samāhitaṃ cittaṃ ekaggaṃ. Sayānopi, bhikkhave, bhikkhu jāgaro evaṃbhūto ātāpī ottāpī satataṃ samitaṃ āraddhavīriyo pahitattoti vuccatī’’ti. Etamatthaṃ bhagavā avoca. Tatthetaṃ iti vuccati –

    ‘‘ยตํ จเร ยตํ ติเฎฺฐ, ยตํ อเจฺฉ ยตํ สเย;

    ‘‘Yataṃ care yataṃ tiṭṭhe, yataṃ acche yataṃ saye;

    ยตํ สมิญฺชเย 17 ภิกฺขุ, ยตเมนํ ปสารเยฯ

    Yataṃ samiñjaye 18 bhikkhu, yatamenaṃ pasāraye.

    ‘‘อุทฺธํ ติริยํ อปาจีนํ, ยาวตา ชคโต คติ;

    ‘‘Uddhaṃ tiriyaṃ apācīnaṃ, yāvatā jagato gati;

    สมเวกฺขิตา จ ธมฺมานํ, ขนฺธานํ อุทยพฺพยํฯ

    Samavekkhitā ca dhammānaṃ, khandhānaṃ udayabbayaṃ.

    ‘‘เอวํ วิหาริมาตาปิํ, สนฺตวุตฺติมนุทฺธตํ;

    ‘‘Evaṃ vihārimātāpiṃ, santavuttimanuddhataṃ;

    เจโตสมถสามีจิํ, สิกฺขมานํ สทา สตํ;

    Cetosamathasāmīciṃ, sikkhamānaṃ sadā sataṃ;

    สตตํ ปหิตโตฺตติ, อาหุ ภิกฺขุํ ตถาวิธ’’นฺติฯ

    Satataṃ pahitattoti, āhu bhikkhuṃ tathāvidha’’nti.

    อยมฺปิ อโตฺถ วุโตฺต ภควตา, อิติ เม สุตนฺติฯ ทฺวาทสมํฯ

    Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti. Dvādasamaṃ.




    Next: ๑๓. โลกสุตฺตํ • 13. Lokasuttaṃ




    Footnotes:
    1. โหถ (สฺยา.)
    2. hotha (syā.)
    3. ภวตํ (สฺยา.)
    4. กิมสฺส ภิกฺขเว อุตฺตริ กรณียํ (สพฺพตฺถ)
    5. bhavataṃ (syā.)
    6. kimassa bhikkhave uttari karaṇīyaṃ (sabbattha)
    7. อภิชฺฌา พฺยาปาโท วิคโต (อ. นิ. ๔.๑๒) อฎฺฐกถาย สเมติ
    8. อภิชฺฌา พฺยาปาโท วิคโต (อ. นิ. ๔.๑๒) อฎกถาย สเมติ
    9. ถินมิทฺธํ อุทฺธจฺจกุกฺกุจฺจํ วิจิกิจฺฉา (อ. นิ. ๔.๑๒)
    10. ถินมิทฺธํ อุทฺธจฺจกุกฺกุจฺจํ วิจิกิจฺจา (อ. นิ. ๔.๑๒)
    11. อปฺปมุฎฺฐา (สฺยา.)
    12. abhijjhā byāpādo vigato (a. ni. 4.12) aṭṭhakathāya sameti
    13. abhijjhā byāpādo vigato (a. ni. 4.12) aṭakathāya sameti
    14. thinamiddhaṃ uddhaccakukkuccaṃ vicikicchā (a. ni. 4.12)
    15. thinamiddhaṃ uddhaccakukkuccaṃ vicikiccā (a. ni. 4.12)
    16. appamuṭṭhā (syā.)
    17. สมิญฺชเย (สี. สฺยา.)
    18. samiñjaye (sī. syā.)



    Related texts:



    อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / อิติวุตฺตก-อฎฺฐกถา • Itivuttaka-aṭṭhakathā / ๑๒. สมฺปนฺนสีลสุตฺตวณฺณนา • 12. Sampannasīlasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact