| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မိလိန္ဒပဉ္ဟပာဠိ • Milindapañhapāḷi |
၁၀. သမ္ပသာဒနလက္ခဏသဒ္ဓာပဉ္ဟော
10. Sampasādanalakkhaṇasaddhāpañho
၁၀. ရာဇာ အာဟ ‘‘ဘန္တေ နာဂသေန, ကိံလက္ခဏာ သဒ္ဓာ’’တိ? ‘‘သမ္ပသာဒနလက္ခဏာ စ, မဟာရာဇ, သဒ္ဓာ, သမ္ပက္ခန္ဒနလက္ခဏာ စာ’’တိ။ ‘‘ကထံ, ဘန္တေ, သမ္ပသာဒနလက္ခဏာ သဒ္ဓာ’’တိ? ‘‘သဒ္ဓာ ခော, မဟာရာဇ, ဥပ္ပဇ္ဇမာနာ နီဝရဏေ ဝိက္ခမ္ဘေတိ, ဝိနီဝရဏံ စိတ္တံ ဟောတိ အစ္ဆံ ဝိပ္ပသန္နံ အနာဝိလံ။ ဧဝံ ခော, မဟာရာဇ, သမ္ပသာဒနလက္ခဏာ သဒ္ဓာ’’တိ။
10. Rājā āha ‘‘bhante nāgasena, kiṃlakkhaṇā saddhā’’ti? ‘‘Sampasādanalakkhaṇā ca, mahārāja, saddhā, sampakkhandanalakkhaṇā cā’’ti. ‘‘Kathaṃ, bhante, sampasādanalakkhaṇā saddhā’’ti? ‘‘Saddhā kho, mahārāja, uppajjamānā nīvaraṇe vikkhambheti, vinīvaraṇaṃ cittaṃ hoti acchaṃ vippasannaṃ anāvilaṃ. Evaṃ kho, mahārāja, sampasādanalakkhaṇā saddhā’’ti.
‘‘ဩပမ္မံ ကရောဟီ’’တိ။ ‘‘ယထာ, မဟာရာဇ, ရာဇာ စက္ကဝတ္တီ စတုရင္ဂိနိယာ သေနာယ သဒ္ဓိံ အဒ္ဓာနမဂ္ဂပ္ပဋိပန္နော ပရိတ္တံ ဥဒကံ တရေယ္ယ, တံ ဥဒကံ ဟတ္ထီဟိ စ အသ္သေဟိ စ ရထေဟိ စ ပတ္တီဟိ စ ခုဘိတံ ဘဝေယ္ယ အာဝိလံ လုဠိတံ ကလလီဘူတံ။ ဥတ္တိဏ္ဏော စ ရာဇာ စက္ကဝတ္တီ မနုသ္သေ အာဏာပေယ္ယ ‘ပာနီယံ, ဘဏေ, အာဟရထ, ပိဝိသ္သာမီ’တိ, ရညော စ ဥဒကပ္ပသာဒကော မဏိ ဘဝေယ္ယ။ ‘ဧဝံ ဒေဝာ’တိ ခော တေ မနုသ္သာ ရညော စက္ကဝတ္တိသ္သ ပဋိသ္သုတ္ဝာ တံ ဥဒကပ္ပသာဒကံ မဏိံ ဥဒကေ ပက္ခိပေယ္ယုံ, တသ္မိံ ဥဒကေ ပက္ခိတ္တမတ္တေ သင္ခသေဝာလပဏကံ ဝိဂစ္ဆေယ္ယ, ကဒ္ဒမော စ သန္နိသီဒေယ္ယ, အစ္ဆံ ဘဝေယ္ယ ဥဒကံ ဝိပ္ပသန္နံ အနာဝိလံ။ တတော ရညော စက္ကဝတ္တိသ္သ ပာနီယံ ဥပနာမေယ္ယုံ ‘ပိဝတု, ဒေဝ, ပာနီယ’န္တိ။
‘‘Opammaṃ karohī’’ti. ‘‘Yathā, mahārāja, rājā cakkavattī caturaṅginiyā senāya saddhiṃ addhānamaggappaṭipanno parittaṃ udakaṃ tareyya, taṃ udakaṃ hatthīhi ca assehi ca rathehi ca pattīhi ca khubhitaṃ bhaveyya āvilaṃ luḷitaṃ kalalībhūtaṃ. Uttiṇṇo ca rājā cakkavattī manusse āṇāpeyya ‘pānīyaṃ, bhaṇe, āharatha, pivissāmī’ti, rañño ca udakappasādako maṇi bhaveyya. ‘Evaṃ devā’ti kho te manussā rañño cakkavattissa paṭissutvā taṃ udakappasādakaṃ maṇiṃ udake pakkhipeyyuṃ, tasmiṃ udake pakkhittamatte saṅkhasevālapaṇakaṃ vigaccheyya, kaddamo ca sannisīdeyya, acchaṃ bhaveyya udakaṃ vippasannaṃ anāvilaṃ. Tato rañño cakkavattissa pānīyaṃ upanāmeyyuṃ ‘pivatu, deva, pānīya’nti.
‘‘ယထာ, မဟာရာဇ, ဥဒကံ, ဧဝံ စိတ္တံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, ယထာ တေ မနုသ္သာ, ဧဝံ ယောဂာဝစရော ဒဋ္ဌဗ္ဗော, ယထာ သင္ခသေဝာလပဏကံ ကဒ္ဒမော စ, ဧဝံ ကိလေသာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ ယထာ ဥဒကပ္ပသာဒကော မဏိ, ဧဝံ သဒ္ဓာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, ယထာ ဥဒကပ္ပသာဒကေ မဏိမ္ဟိ ဥဒကေ ပက္ခိတ္တမတ္တေ သင္ခသေဝာလပဏကံ ဝိဂစ္ဆေယ္ယ, ကဒ္ဒမော စ သန္နိသီဒေယ္ယ, အစ္ဆံ ဘဝေယ္ယ ဥဒကံ ဝိပ္ပသန္နံ အနာဝိလံ, ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, သဒ္ဓာ ဥပ္ပဇ္ဇမာနာ နီဝရဏေ ဝိက္ခမ္ဘေတိ, ဝိနီဝရဏံ စိတ္တံ ဟောတိ အစ္ဆံ ဝိပ္ပသန္နံ အနာဝိလံ, ဧဝံ ခော, မဟာရာဇ, သမ္ပသာဒနလက္ခဏာ သဒ္ဓာ’’တိ။
‘‘Yathā, mahārāja, udakaṃ, evaṃ cittaṃ daṭṭhabbaṃ, yathā te manussā, evaṃ yogāvacaro daṭṭhabbo, yathā saṅkhasevālapaṇakaṃ kaddamo ca, evaṃ kilesā daṭṭhabbā. Yathā udakappasādako maṇi, evaṃ saddhā daṭṭhabbā, yathā udakappasādake maṇimhi udake pakkhittamatte saṅkhasevālapaṇakaṃ vigaccheyya, kaddamo ca sannisīdeyya, acchaṃ bhaveyya udakaṃ vippasannaṃ anāvilaṃ, evameva kho, mahārāja, saddhā uppajjamānā nīvaraṇe vikkhambheti, vinīvaraṇaṃ cittaṃ hoti acchaṃ vippasannaṃ anāvilaṃ, evaṃ kho, mahārāja, sampasādanalakkhaṇā saddhā’’ti.
‘‘ကလ္လောသိ, ဘန္တေ နာဂသေနာ’’တိ။
‘‘Kallosi, bhante nāgasenā’’ti.
သမ္ပသာဒနလက္ခဏသဒ္ဓာပဉ္ဟော ဒသမော။
Sampasādanalakkhaṇasaddhāpañho dasamo.
