| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਦੀਘਨਿਕਾਯ • Dīghanikāya |
੫. ਸਮ੍ਪਸਾਦਨੀਯਸੁਤ੍ਤਂ
5. Sampasādanīyasuttaṃ
ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਸੀਹਨਾਦੋ
Sāriputtasīhanādo
੧੪੧. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਨਾਲ਼ਨ੍ਦਾਯਂ વਿਹਰਤਿ ਪਾવਾਰਿਕਮ੍ਬવਨੇ। ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਏવਂਪਸਨ੍ਨੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਤਿ, ਨ ਚਾਹੁ ਨ ਚ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਨ ਚੇਤਰਹਿ વਿਜ੍ਜਤਿ ਅਞ੍ਞੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਭਗવਤਾ ਭਿਯ੍ਯੋਭਿਞ੍ਞਤਰੋ ਯਦਿਦਂ ਸਮ੍ਬੋਧਿਯ’’ਨ੍ਤਿ।
141. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā nāḷandāyaṃ viharati pāvārikambavane. Atha kho āyasmā sāriputto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā sāriputto bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘evaṃpasanno ahaṃ, bhante, bhagavati, na cāhu na ca bhavissati na cetarahi vijjati añño samaṇo vā brāhmaṇo vā bhagavatā bhiyyobhiññataro yadidaṃ sambodhiya’’nti.
੧੪੨. ‘‘ਉਲ਼ਾਰਾ ਖੋ ਤੇ ਅਯਂ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਆਸਭੀ વਾਚਾ ਭਾਸਿਤਾ, ਏਕਂਸੋ ਗਹਿਤੋ, ਸੀਹਨਾਦੋ ਨਦਿਤੋ – ‘ਏવਂਪਸਨ੍ਨੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਤਿ; ਨ ਚਾਹੁ ਨ ਚ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਨ ਚੇਤਰਹਿ વਿਜ੍ਜਤਿ ਅਞ੍ਞੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਭਗવਤਾ ਭਿਯ੍ਯੋਭਿਞ੍ਞਤਰੋ ਯਦਿਦਂ ਸਮ੍ਬੋਧਿਯ’ਨ੍ਤਿ। ਕਿਂ ਤੇ 1, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਯੇ ਤੇ ਅਹੇਸੁਂ ਅਤੀਤਮਦ੍ਧਾਨਂ ਅਰਹਨ੍ਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਭਗવਨ੍ਤੋ ਚੇਤਸਾ ਚੇਤੋ ਪਰਿਚ੍ਚ વਿਦਿਤਾ – ‘ਏવਂਸੀਲਾ ਤੇ ਭਗવਨ੍ਤੋ ਅਹੇਸੁਂ ਇਤਿਪਿ, ਏવਂਧਮ੍ਮਾ ਤੇ ਭਗવਨ੍ਤੋ ਅਹੇਸੁਂ ਇਤਿਪਿ , ਏવਂਪਞ੍ਞਾ ਤੇ ਭਗવਨ੍ਤੋ ਅਹੇਸੁਂ ਇਤਿਪਿ, ਏવਂવਿਹਾਰੀ ਤੇ ਭਗવਨ੍ਤੋ ਅਹੇਸੁਂ ਇਤਿਪਿ, ਏવਂવਿਮੁਤ੍ਤਾ ਤੇ ਭਗવਨ੍ਤੋ ਅਹੇਸੁਂ ਇਤਿਪੀ’’’ਤਿ? ‘‘ਨੋ ਹੇਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’।
142. ‘‘Uḷārā kho te ayaṃ, sāriputta, āsabhī vācā bhāsitā, ekaṃso gahito, sīhanādo nadito – ‘evaṃpasanno ahaṃ, bhante, bhagavati; na cāhu na ca bhavissati na cetarahi vijjati añño samaṇo vā brāhmaṇo vā bhagavatā bhiyyobhiññataro yadidaṃ sambodhiya’nti. Kiṃ te 2, sāriputta, ye te ahesuṃ atītamaddhānaṃ arahanto sammāsambuddhā, sabbe te bhagavanto cetasā ceto paricca viditā – ‘evaṃsīlā te bhagavanto ahesuṃ itipi, evaṃdhammā te bhagavanto ahesuṃ itipi , evaṃpaññā te bhagavanto ahesuṃ itipi, evaṃvihārī te bhagavanto ahesuṃ itipi, evaṃvimuttā te bhagavanto ahesuṃ itipī’’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਤੇ 3, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਯੇ ਤੇ ਭવਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਅਨਾਗਤਮਦ੍ਧਾਨਂ ਅਰਹਨ੍ਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾ , ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਭਗવਨ੍ਤੋ ਚੇਤਸਾ ਚੇਤੋ ਪਰਿਚ੍ਚ વਿਦਿਤਾ, `ਏવਂਸੀਲਾ ਤੇ ਭਗવਨ੍ਤੋ ਭવਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਇਤਿਪਿ, ਏવਂਧਮ੍ਮਾ…ਪੇ॰… ਏવਂਪਞ੍ਞਾ… ਏવਂવਿਹਾਰੀ… ਏવਂવਿਮੁਤ੍ਤਾ ਤੇ ਭਗવਨ੍ਤੋ ਭવਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਇਤਿਪੀ’’’ਤਿ? ‘‘ਨੋ ਹੇਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’।
‘‘Kiṃ pana te 4, sāriputta, ye te bhavissanti anāgatamaddhānaṃ arahanto sammāsambuddhā , sabbe te bhagavanto cetasā ceto paricca viditā, `evaṃsīlā te bhagavanto bhavissanti itipi, evaṃdhammā…pe… evaṃpaññā… evaṃvihārī… evaṃvimuttā te bhagavanto bhavissanti itipī’’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘ਕਿਂ ਪਨ ਤੇ 5, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਅਹਂ ਏਤਰਹਿ ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਚੇਤਸਾ ਚੇਤੋ ਪਰਿਚ੍ਚ વਿਦਿਤੋ – ‘ਏવਂਸੀਲੋ ਭਗવਾ ਇਤਿਪਿ, ਏવਂਧਮ੍ਮੋ…ਪੇ॰… ਏવਂਪਞ੍ਞੋ … ਏવਂવਿਹਾਰੀ… ਏવਂવਿਮੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਾ ਇਤਿਪੀ’’’ਤਿ? ‘‘ਨੋ ਹੇਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’।
‘‘Kiṃ pana te 6, sāriputta, ahaṃ etarahi arahaṃ sammāsambuddho cetasā ceto paricca vidito – ‘evaṃsīlo bhagavā itipi, evaṃdhammo…pe… evaṃpañño … evaṃvihārī… evaṃvimutto bhagavā itipī’’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘ਏਤ੍ਥ ਚ ਹਿ ਤੇ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਅਤੀਤਾਨਾਗਤਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇਸੁ ਅਰਹਨ੍ਤੇਸੁ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਸੁ ਚੇਤੋਪਰਿਯਞਾਣਂ ਨਤ੍ਥਿ। ਅਥ ਕਿਂ ਚਰਹਿ ਤੇ ਅਯਂ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਉਲ਼ਾਰਾ ਆਸਭੀ વਾਚਾ ਭਾਸਿਤਾ, ਏਕਂਸੋ ਗਹਿਤੋ, ਸੀਹਨਾਦੋ ਨਦਿਤੋ – ‘ਏવਂਪਸਨ੍ਨੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਤਿ, ਨ ਚਾਹੁ ਨ ਚ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਨ ਚੇਤਰਹਿ વਿਜ੍ਜਤਿ ਅਞ੍ਞੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਭਗવਤਾ ਭਿਯ੍ਯੋਭਿਞ੍ਞਤਰੋ ਯਦਿਦਂ ਸਮ੍ਬੋਧਿਯ’’’ਨ੍ਤਿ?
‘‘Ettha ca hi te, sāriputta, atītānāgatapaccuppannesu arahantesu sammāsambuddhesu cetopariyañāṇaṃ natthi. Atha kiṃ carahi te ayaṃ, sāriputta, uḷārā āsabhī vācā bhāsitā, ekaṃso gahito, sīhanādo nadito – ‘evaṃpasanno ahaṃ, bhante, bhagavati, na cāhu na ca bhavissati na cetarahi vijjati añño samaṇo vā brāhmaṇo vā bhagavatā bhiyyobhiññataro yadidaṃ sambodhiya’’’nti?
੧੪੩. ‘‘ਨ ਖੋ ਮੇ 7, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਤੀਤਾਨਾਗਤਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇਸੁ ਅਰਹਨ੍ਤੇਸੁ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਸੁ ਚੇਤੋਪਰਿਯਞਾਣਂ ਅਤ੍ਥਿ। ਅਪਿ ਚ, ਮੇ 8 ਧਮ੍ਮਨ੍વਯੋ વਿਦਿਤੋ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ , ਰਞ੍ਞੋ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿਮਂ ਨਗਰਂ ਦਲ਼੍ਹੁਦ੍ਧਾਪਂ 9 ਦਲ਼੍ਹਪਾਕਾਰਤੋਰਣਂ ਏਕਦ੍વਾਰਂ। ਤਤ੍ਰਸ੍ਸ ਦੋવਾਰਿਕੋ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਬ੍ਯਤ੍ਤੋ ਮੇਧਾવੀ ਅਞ੍ਞਾਤਾਨਂ ਨਿવਾਰੇਤਾ, ਞਾਤਾਨਂ ਪવੇਸੇਤਾ। ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਨਗਰਸ੍ਸ ਸਮਨ੍ਤਾ ਅਨੁਪਰਿਯਾਯਪਥਂ ਅਨੁਕ੍ਕਮਮਾਨੋ ਨ ਪਸ੍ਸੇਯ੍ਯ ਪਾਕਾਰਸਨ੍ਧਿਂ વਾ ਪਾਕਾਰવਿવਰਂ વਾ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਬਿਲ਼ਾਰਨਿਕ੍ਖਮਨਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ। ਤਸ੍ਸ ਏવਮਸ੍ਸ – ‘ਯੇ ਖੋ ਕੇਚਿ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ ਪਾਣਾ ਇਮਂ ਨਗਰਂ ਪવਿਸਨ੍ਤਿ વਾ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਿ વਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਇਮਿਨਾવ ਦ੍વਾਰੇਨ ਪવਿਸਨ੍ਤਿ વਾ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤਿ વਾ’ਤਿ। ਏવਮੇવ ਖੋ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਧਮ੍ਮਨ੍વਯੋ વਿਦਿਤੋ। ਯੇ ਤੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਹੇਸੁਂ ਅਤੀਤਮਦ੍ਧਾਨਂ ਅਰਹਨ੍ਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਭਗવਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਚ ਨੀવਰਣੇ ਪਹਾਯ ਚੇਤਸੋ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇ ਪਞ੍ਞਾਯ ਦੁਬ੍ਬਲੀਕਰਣੇ ਚਤੂਸੁ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਚਿਤ੍ਤਾ, ਸਤ੍ਤ ਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇ ਯਥਾਭੂਤਂ ਭਾવੇਤ੍વਾ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਜ੍ਝਿਂਸੁ। ਯੇਪਿ ਤੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭવਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਅਨਾਗਤਮਦ੍ਧਾਨਂ ਅਰਹਨ੍ਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਭਗવਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਚ ਨੀવਰਣੇ ਪਹਾਯ ਚੇਤਸੋ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇ ਪਞ੍ਞਾਯ ਦੁਬ੍ਬਲੀਕਰਣੇ ਚਤੂਸੁ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਚਿਤ੍ਤਾ, ਸਤ੍ਤ ਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇ ਯਥਾਭੂਤਂ ਭਾવੇਤ੍વਾ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਜ੍ਝਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਭਗવਾਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤਰਹਿ ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਪਞ੍ਚ ਨੀવਰਣੇ ਪਹਾਯ ਚੇਤਸੋ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇ ਪਞ੍ਞਾਯ ਦੁਬ੍ਬਲੀਕਰਣੇ ਚਤੂਸੁ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਸੁਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਚਿਤ੍ਤੋ ਸਤ੍ਤ ਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇ ਯਥਾਭੂਤਂ ਭਾવੇਤ੍વਾ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ।
143. ‘‘Na kho me 10, bhante, atītānāgatapaccuppannesu arahantesu sammāsambuddhesu cetopariyañāṇaṃ atthi. Api ca, me 11 dhammanvayo vidito. Seyyathāpi, bhante , rañño paccantimaṃ nagaraṃ daḷhuddhāpaṃ 12 daḷhapākāratoraṇaṃ ekadvāraṃ. Tatrassa dovāriko paṇḍito byatto medhāvī aññātānaṃ nivāretā, ñātānaṃ pavesetā. So tassa nagarassa samantā anupariyāyapathaṃ anukkamamāno na passeyya pākārasandhiṃ vā pākāravivaraṃ vā antamaso biḷāranikkhamanamattampi. Tassa evamassa – ‘ye kho keci oḷārikā pāṇā imaṃ nagaraṃ pavisanti vā nikkhamanti vā, sabbe te imināva dvārena pavisanti vā nikkhamanti vā’ti. Evameva kho me, bhante, dhammanvayo vidito. Ye te, bhante, ahesuṃ atītamaddhānaṃ arahanto sammāsambuddhā, sabbe te bhagavanto pañca nīvaraṇe pahāya cetaso upakkilese paññāya dubbalīkaraṇe catūsu satipaṭṭhānesu suppatiṭṭhitacittā, satta sambojjhaṅge yathābhūtaṃ bhāvetvā anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambujjhiṃsu. Yepi te, bhante, bhavissanti anāgatamaddhānaṃ arahanto sammāsambuddhā, sabbe te bhagavanto pañca nīvaraṇe pahāya cetaso upakkilese paññāya dubbalīkaraṇe catūsu satipaṭṭhānesu suppatiṭṭhitacittā, satta sambojjhaṅge yathābhūtaṃ bhāvetvā anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambujjhissanti. Bhagavāpi, bhante, etarahi arahaṃ sammāsambuddho pañca nīvaraṇe pahāya cetaso upakkilese paññāya dubbalīkaraṇe catūsu satipaṭṭhānesu suppatiṭṭhitacitto satta sambojjhaṅge yathābhūtaṃ bhāvetvā anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddho.
੧੪੪. ‘‘ਇਧਾਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਂ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸવਨਾਯ। ਤਸ੍ਸ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਉਤ੍ਤਰੁਤ੍ਤਰਂ ਪਣੀਤਪਣੀਤਂ ਕਣ੍ਹਸੁਕ੍ਕਸਪ੍ਪਟਿਭਾਗਂ। ਯਥਾ ਯਥਾ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸਿ ਉਤ੍ਤਰੁਤ੍ਤਰਂ ਪਣੀਤਪਣੀਤਂ ਕਣ੍ਹਸੁਕ੍ਕਸਪ੍ਪਟਿਭਾਗਂ, ਤਥਾ ਤਥਾਹਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮੇ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਇਧੇਕਚ੍ਚਂ ਧਮ੍ਮਂ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਨਿਟ੍ਠਮਗਮਂ; ਸਤ੍ਥਰਿ ਪਸੀਦਿਂ – ‘ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਗવਾ, ਸ੍વਾਕ੍ਖਾਤੋ ਭਗવਤਾ ਧਮ੍ਮੋ, ਸੁਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਸਾવਕਸਙ੍ਘੋ’ਤਿ।
144. ‘‘Idhāhaṃ, bhante, yena bhagavā tenupasaṅkamiṃ dhammassavanāya. Tassa me, bhante, bhagavā dhammaṃ deseti uttaruttaraṃ paṇītapaṇītaṃ kaṇhasukkasappaṭibhāgaṃ. Yathā yathā me, bhante, bhagavā dhammaṃ desesi uttaruttaraṃ paṇītapaṇītaṃ kaṇhasukkasappaṭibhāgaṃ, tathā tathāhaṃ tasmiṃ dhamme abhiññā idhekaccaṃ dhammaṃ dhammesu niṭṭhamagamaṃ; satthari pasīdiṃ – ‘sammāsambuddho bhagavā, svākkhāto bhagavatā dhammo, suppaṭipanno sāvakasaṅgho’ti.
ਕੁਸਲਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ
Kusaladhammadesanā
੧੪੫. ‘‘ਅਪਰਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਯਥਾ ਭਗવਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ। ਤਤ੍ਰਿਮੇ ਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਮ੍ਮਪ੍ਪਧਾਨਾ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾ, ਪਞ੍ਚਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ, ਪਞ੍ਚ ਬਲਾਨਿ, ਸਤ੍ਤ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾ, ਅਰਿਯੋ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕੋ ਮਗ੍ਗੋ। ਇਧ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਆਸવਾਨਂ ਖਯਾ ਅਨਾਸવਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਪਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ। ਤਂ ਭਗવਾ ਅਸੇਸਮਭਿਜਾਨਾਤਿ, ਤਂ ਭਗવਤੋ ਅਸੇਸਮਭਿਜਾਨਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਯਦਭਿਜਾਨਂ ਅਞ੍ਞੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਭਗવਤਾ ਭਿਯ੍ਯੋਭਿਞ੍ਞਤਰੋ ਅਸ੍ਸ, ਯਦਿਦਂ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ।
145. ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti kusalesu dhammesu. Tatrime kusalā dhammā seyyathidaṃ, cattāro satipaṭṭhānā, cattāro sammappadhānā, cattāro iddhipādā, pañcindriyāni, pañca balāni, satta bojjhaṅgā, ariyo aṭṭhaṅgiko maggo. Idha, bhante, bhikkhu āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Etadānuttariyaṃ, bhante, kusalesu dhammesu. Taṃ bhagavā asesamabhijānāti, taṃ bhagavato asesamabhijānato uttari abhiññeyyaṃ natthi, yadabhijānaṃ añño samaṇo vā brāhmaṇo vā bhagavatā bhiyyobhiññataro assa, yadidaṃ kusalesu dhammesu.
ਆਯਤਨਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਦੇਸਨਾ
Āyatanapaṇṇattidesanā
੧੪੬. ‘‘ਅਪਰਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਯਥਾ ਭਗવਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਆਯਤਨਪਣ੍ਣਤ੍ਤੀਸੁ। ਛਯਿਮਾਨਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਬਾਹਿਰਾਨਿ ਆਯਤਨਾਨਿ। ਚਕ੍ਖੁਞ੍ਚੇવ ਰੂਪਾ 13 ਚ, ਸੋਤਞ੍ਚੇવ ਸਦ੍ਦਾ ਚ, ਘਾਨਞ੍ਚੇવ ਗਨ੍ਧਾ ਚ, ਜਿવ੍ਹਾ ਚੇવ ਰਸਾ ਚ, ਕਾਯੋ ਚੇવ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਾ ਚ, ਮਨੋ ਚੇવ ਧਮ੍ਮਾ ਚ। ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਆਯਤਨਪਣ੍ਣਤ੍ਤੀਸੁ। ਤਂ ਭਗવਾ ਅਸੇਸਮਭਿਜਾਨਾਤਿ, ਤਂ ਭਗવਤੋ ਅਸੇਸਮਭਿਜਾਨਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਯਦਭਿਜਾਨਂ ਅਞ੍ਞੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਭਗવਤਾ ਭਿਯ੍ਯੋਭਿਞ੍ਞਤਰੋ ਅਸ੍ਸ ਯਦਿਦਂ ਆਯਤਨਪਣ੍ਣਤ੍ਤੀਸੁ।
146. ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti āyatanapaṇṇattīsu. Chayimāni, bhante, ajjhattikabāhirāni āyatanāni. Cakkhuñceva rūpā 14 ca, sotañceva saddā ca, ghānañceva gandhā ca, jivhā ceva rasā ca, kāyo ceva phoṭṭhabbā ca, mano ceva dhammā ca. Etadānuttariyaṃ, bhante, āyatanapaṇṇattīsu. Taṃ bhagavā asesamabhijānāti, taṃ bhagavato asesamabhijānato uttari abhiññeyyaṃ natthi, yadabhijānaṃ añño samaṇo vā brāhmaṇo vā bhagavatā bhiyyobhiññataro assa yadidaṃ āyatanapaṇṇattīsu.
ਗਬ੍ਭਾવਕ੍ਕਨ੍ਤਿਦੇਸਨਾ
Gabbhāvakkantidesanā
੧੪੭. ‘‘ਅਪਰਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਯਥਾ ਭਗવਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਗਬ੍ਭਾવਕ੍ਕਨ੍ਤੀਸੁ। ਚਤਸ੍ਸੋ ਇਮਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਗਬ੍ਭਾવਕ੍ਕਨ੍ਤਿਯੋ। ਇਧ , ਭਨ੍ਤੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਅਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਂ ਓਕ੍ਕਮਤਿ; ਅਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਸ੍ਮਿਂ ਠਾਤਿ; ਅਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਾ ਨਿਕ੍ਖਮਤਿ। ਅਯਂ ਪਠਮਾ ਗਬ੍ਭਾવਕ੍ਕਨ੍ਤਿ।
147. ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti gabbhāvakkantīsu. Catasso imā, bhante, gabbhāvakkantiyo. Idha , bhante, ekacco asampajāno mātukucchiṃ okkamati; asampajāno mātukucchismiṃ ṭhāti; asampajāno mātukucchimhā nikkhamati. Ayaṃ paṭhamā gabbhāvakkanti.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਂ ਓਕ੍ਕਮਤਿ; ਅਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਸ੍ਮਿਂ ਠਾਤਿ; ਅਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਾ ਨਿਕ੍ਖਮਤਿ। ਅਯਂ ਦੁਤਿਯਾ ਗਬ੍ਭਾવਕ੍ਕਨ੍ਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, bhante, idhekacco sampajāno mātukucchiṃ okkamati; asampajāno mātukucchismiṃ ṭhāti; asampajāno mātukucchimhā nikkhamati. Ayaṃ dutiyā gabbhāvakkanti.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਂ ਓਕ੍ਕਮਤਿ; ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਸ੍ਮਿਂ ਠਾਤਿ; ਅਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਾ ਨਿਕ੍ਖਮਤਿ। ਅਯਂ ਤਤਿਯਾ ਗਬ੍ਭਾવਕ੍ਕਨ੍ਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, bhante, idhekacco sampajāno mātukucchiṃ okkamati; sampajāno mātukucchismiṃ ṭhāti; asampajāno mātukucchimhā nikkhamati. Ayaṃ tatiyā gabbhāvakkanti.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਂ ਓਕ੍ਕਮਤਿ; ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਸ੍ਮਿਂ ਠਾਤਿ; ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਮ੍ਹਾ ਨਿਕ੍ਖਮਤਿ। ਅਯਂ ਚਤੁਤ੍ਥਾ ਗਬ੍ਭਾવਕ੍ਕਨ੍ਤਿ। ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਗਬ੍ਭਾવਕ੍ਕਨ੍ਤੀਸੁ।
‘‘Puna caparaṃ, bhante, idhekacco sampajāno mātukucchiṃ okkamati; sampajāno mātukucchismiṃ ṭhāti; sampajāno mātukucchimhā nikkhamati. Ayaṃ catutthā gabbhāvakkanti. Etadānuttariyaṃ, bhante, gabbhāvakkantīsu.
ਆਦੇਸਨવਿਧਾਦੇਸਨਾ
Ādesanavidhādesanā
੧੪੮. ‘‘ਅਪਰਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਯਥਾ ਭਗવਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਆਦੇਸਨવਿਧਾਸੁ। ਚਤਸ੍ਸੋ ਇਮਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਆਦੇਸਨવਿਧਾ। ਇਧ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਆਦਿਸਤਿ – ‘ਏવਮ੍ਪਿ ਤੇ ਮਨੋ, ਇਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਤੇ ਮਨੋ, ਇਤਿਪਿ ਤੇ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਬਹੁਂ ਚੇਪਿ ਆਦਿਸਤਿ, ਤਥੇવ ਤਂ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਅਞ੍ਞਥਾ। ਅਯਂ ਪਠਮਾ ਆਦੇਸਨવਿਧਾ।
148. ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti ādesanavidhāsu. Catasso imā, bhante, ādesanavidhā. Idha, bhante, ekacco nimittena ādisati – ‘evampi te mano, itthampi te mano, itipi te citta’nti. So bahuṃ cepi ādisati, tatheva taṃ hoti, no aññathā. Ayaṃ paṭhamā ādesanavidhā.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਨ ਹੇવ ਖੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਆਦਿਸਤਿ। ਅਪਿ ਚ ਖੋ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ વਾ ਅਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ વਾ ਦੇવਤਾਨਂ વਾ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍વਾ ਆਦਿਸਤਿ – ‘ਏવਮ੍ਪਿ ਤੇ ਮਨੋ, ਇਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਤੇ ਮਨੋ, ਇਤਿਪਿ ਤੇ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਬਹੁਂ ਚੇਪਿ ਆਦਿਸਤਿ, ਤਥੇવ ਤਂ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਅਞ੍ਞਥਾ। ਅਯਂ ਦੁਤਿਯਾ ਆਦੇਸਨવਿਧਾ।
‘‘Puna caparaṃ, bhante, idhekacco na heva kho nimittena ādisati. Api ca kho manussānaṃ vā amanussānaṃ vā devatānaṃ vā saddaṃ sutvā ādisati – ‘evampi te mano, itthampi te mano, itipi te citta’nti. So bahuṃ cepi ādisati, tatheva taṃ hoti, no aññathā. Ayaṃ dutiyā ādesanavidhā.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਨ ਹੇવ ਖੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਆਦਿਸਤਿ, ਨਾਪਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ વਾ ਅਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ વਾ ਦੇવਤਾਨਂ વਾ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍વਾ ਆਦਿਸਤਿ। ਅਪਿ ਚ ਖੋ વਿਤਕ੍ਕਯਤੋ વਿਚਾਰਯਤੋ વਿਤਕ੍ਕવਿਪ੍ਫਾਰਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍વਾ ਆਦਿਸਤਿ – ‘ਏવਮ੍ਪਿ ਤੇ ਮਨੋ, ਇਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਤੇ ਮਨੋ, ਇਤਿਪਿ ਤੇ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਬਹੁਂ ਚੇਪਿ ਆਦਿਸਤਿ, ਤਥੇવ ਤਂ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਅਞ੍ਞਥਾ। ਅਯਂ ਤਤਿਯਾ ਆਦੇਸਨવਿਧਾ।
‘‘Puna caparaṃ, bhante, idhekacco na heva kho nimittena ādisati, nāpi manussānaṃ vā amanussānaṃ vā devatānaṃ vā saddaṃ sutvā ādisati. Api ca kho vitakkayato vicārayato vitakkavipphārasaddaṃ sutvā ādisati – ‘evampi te mano, itthampi te mano, itipi te citta’nti. So bahuṃ cepi ādisati, tatheva taṃ hoti, no aññathā. Ayaṃ tatiyā ādesanavidhā.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਨ ਹੇવ ਖੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਆਦਿਸਤਿ, ਨਾਪਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ વਾ ਅਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ વਾ ਦੇવਤਾਨਂ વਾ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍વਾ ਆਦਿਸਤਿ, ਨਾਪਿ વਿਤਕ੍ਕਯਤੋ વਿਚਾਰਯਤੋ વਿਤਕ੍ਕવਿਪ੍ਫਾਰਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍વਾ ਆਦਿਸਤਿ। ਅਪਿ ਚ ਖੋ ਅવਿਤਕ੍ਕਂ ਅવਿਚਾਰਂ ਸਮਾਧਿਂ ਸਮਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ 15 ਚੇਤਸਾ ਚੇਤੋ ਪਰਿਚ੍ਚ ਪਜਾਨਾਤਿ – ‘ਯਥਾ ਇਮਸ੍ਸ ਭੋਤੋ ਮਨੋਸਙ੍ਖਾਰਾ ਪਣਿਹਿਤਾ। ਤਥਾ ਇਮਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਨ੍ਤਰਾ ਇਮਂ ਨਾਮ વਿਤਕ੍ਕਂ વਿਤਕ੍ਕੇਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਸੋ ਬਹੁਂ ਚੇਪਿ ਆਦਿਸਤਿ, ਤਥੇવ ਤਂ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਅਞ੍ਞਥਾ। ਅਯਂ ਚਤੁਤ੍ਥਾ ਆਦੇਸਨવਿਧਾ। ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਆਦੇਸਨવਿਧਾਸੁ।
‘‘Puna caparaṃ, bhante, idhekacco na heva kho nimittena ādisati, nāpi manussānaṃ vā amanussānaṃ vā devatānaṃ vā saddaṃ sutvā ādisati, nāpi vitakkayato vicārayato vitakkavipphārasaddaṃ sutvā ādisati. Api ca kho avitakkaṃ avicāraṃ samādhiṃ samāpannassa 16 cetasā ceto paricca pajānāti – ‘yathā imassa bhoto manosaṅkhārā paṇihitā. Tathā imassa cittassa anantarā imaṃ nāma vitakkaṃ vitakkessatī’ti. So bahuṃ cepi ādisati, tatheva taṃ hoti, no aññathā. Ayaṃ catutthā ādesanavidhā. Etadānuttariyaṃ, bhante, ādesanavidhāsu.
ਦਸ੍ਸਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਦੇਸਨਾ
Dassanasamāpattidesanā
੧੪੯. ‘‘ਅਪਰਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਯਥਾ ਭਗવਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਦਸ੍ਸਨਸਮਾਪਤ੍ਤੀਸੁ। ਚਤਸ੍ਸੋ ਇਮਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਦਸ੍ਸਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ। ਇਧ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਆਤਪ੍ਪਮਨ੍વਾਯ ਪਧਾਨਮਨ੍વਾਯ ਅਨੁਯੋਗਮਨ੍વਾਯ ਅਪ੍ਪਮਾਦਮਨ੍વਾਯ ਸਮ੍ਮਾਮਨਸਿਕਾਰਮਨ੍વਾਯ ਤਥਾਰੂਪਂ ਚੇਤੋਸਮਾਧਿਂ ਫੁਸਤਿ, ਯਥਾਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਇਮਮੇવ ਕਾਯਂ ਉਦ੍ਧਂ ਪਾਦਤਲਾ ਅਧੋ ਕੇਸਮਤ੍ਥਕਾ ਤਚਪਰਿਯਨ੍ਤਂ ਪੂਰਂ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਸ੍ਸ ਅਸੁਚਿਨੋ ਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਤ੍ਥਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕਾਯੇ ਕੇਸਾ ਲੋਮਾ ਨਖਾ ਦਨ੍ਤਾ ਤਚੋ ਮਂਸਂ ਨ੍ਹਾਰੁ ਅਟ੍ਠਿ ਅਟ੍ਠਿਮਿਞ੍ਜਂ વਕ੍ਕਂ ਹਦਯਂ ਯਕਨਂ ਕਿਲੋਮਕਂ ਪਿਹਕਂ ਪਪ੍ਫਾਸਂ ਅਨ੍ਤਂ ਅਨ੍ਤਗੁਣਂ ਉਦਰਿਯਂ ਕਰੀਸਂ ਪਿਤ੍ਤਂ ਸੇਮ੍ਹਂ ਪੁਬ੍ਬੋ ਲੋਹਿਤਂ ਸੇਦੋ ਮੇਦੋ ਅਸ੍ਸੁ વਸਾ ਖੇਲ਼ੋ ਸਿਙ੍ਘਾਨਿਕਾ ਲਸਿਕਾ ਮੁਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ। ਅਯਂ ਪਠਮਾ ਦਸ੍ਸਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿ।
149. ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti dassanasamāpattīsu. Catasso imā, bhante, dassanasamāpattiyo. Idha, bhante, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte imameva kāyaṃ uddhaṃ pādatalā adho kesamatthakā tacapariyantaṃ pūraṃ nānappakārassa asucino paccavekkhati – ‘atthi imasmiṃ kāye kesā lomā nakhā dantā taco maṃsaṃ nhāru aṭṭhi aṭṭhimiñjaṃ vakkaṃ hadayaṃ yakanaṃ kilomakaṃ pihakaṃ papphāsaṃ antaṃ antaguṇaṃ udariyaṃ karīsaṃ pittaṃ semhaṃ pubbo lohitaṃ sedo medo assu vasā kheḷo siṅghānikā lasikā mutta’nti. Ayaṃ paṭhamā dassanasamāpatti.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ , ਭਨ੍ਤੇ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਆਤਪ੍ਪਮਨ੍વਾਯ…ਪੇ॰… ਤਥਾਰੂਪਂ ਚੇਤੋਸਮਾਧਿਂ ਫੁਸਤਿ, ਯਥਾਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਇਮਮੇવ ਕਾਯਂ ਉਦ੍ਧਂ ਪਾਦਤਲਾ ਅਧੋ ਕੇਸਮਤ੍ਥਕਾ ਤਚਪਰਿਯਨ੍ਤਂ ਪੂਰਂ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਸ੍ਸ ਅਸੁਚਿਨੋ ਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਤ੍ਥਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕਾਯੇ ਕੇਸਾ ਲੋਮਾ…ਪੇ॰… ਲਸਿਕਾ ਮੁਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ। ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਚ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਛવਿਮਂਸਲੋਹਿਤਂ ਅਟ੍ਠਿਂ ਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖਤਿ। ਅਯਂ ਦੁਤਿਯਾ ਦਸ੍ਸਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ , bhante, idhekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya…pe… tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte imameva kāyaṃ uddhaṃ pādatalā adho kesamatthakā tacapariyantaṃ pūraṃ nānappakārassa asucino paccavekkhati – ‘atthi imasmiṃ kāye kesā lomā…pe… lasikā mutta’nti. Atikkamma ca purisassa chavimaṃsalohitaṃ aṭṭhiṃ paccavekkhati. Ayaṃ dutiyā dassanasamāpatti.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਆਤਪ੍ਪਮਨ੍વਾਯ…ਪੇ॰… ਤਥਾਰੂਪਂ ਚੇਤੋਸਮਾਧਿਂ ਫੁਸਤਿ, ਯਥਾਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਇਮਮੇવ ਕਾਯਂ ਉਦ੍ਧਂ ਪਾਦਤਲਾ ਅਧੋ ਕੇਸਮਤ੍ਥਕਾ ਤਚਪਰਿਯਨ੍ਤਂ ਪੂਰਂ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਸ੍ਸ ਅਸੁਚਿਨੋ ਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਤ੍ਥਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕਾਯੇ ਕੇਸਾ ਲੋਮਾ…ਪੇ॰… ਲਸਿਕਾ ਮੁਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ। ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਚ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਛવਿਮਂਸਲੋਹਿਤਂ ਅਟ੍ਠਿਂ ਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖਤਿ। ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਚ વਿਞ੍ਞਾਣਸੋਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਉਭਯਤੋ ਅਬ੍ਬੋਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ ਇਧ ਲੋਕੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਞ੍ਚ ਪਰਲੋਕੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਞ੍ਚ। ਅਯਂ ਤਤਿਯਾ ਦਸ੍ਸਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, bhante, idhekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya…pe… tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte imameva kāyaṃ uddhaṃ pādatalā adho kesamatthakā tacapariyantaṃ pūraṃ nānappakārassa asucino paccavekkhati – ‘atthi imasmiṃ kāye kesā lomā…pe… lasikā mutta’nti. Atikkamma ca purisassa chavimaṃsalohitaṃ aṭṭhiṃ paccavekkhati. Purisassa ca viññāṇasotaṃ pajānāti, ubhayato abbocchinnaṃ idha loke patiṭṭhitañca paraloke patiṭṭhitañca. Ayaṃ tatiyā dassanasamāpatti.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਆਤਪ੍ਪਮਨ੍વਾਯ…ਪੇ॰… ਤਥਾਰੂਪਂ ਚੇਤੋਸਮਾਧਿਂ ਫੁਸਤਿ, ਯਥਾਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਇਮਮੇવ ਕਾਯਂ ਉਦ੍ਧਂ ਪਾਦਤਲਾ ਅਧੋ ਕੇਸਮਤ੍ਥਕਾ ਤਚਪਰਿਯਨ੍ਤਂ ਪੂਰਂ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਸ੍ਸ ਅਸੁਚਿਨੋ ਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਤ੍ਥਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕਾਯੇ ਕੇਸਾ ਲੋਮਾ…ਪੇ॰… ਲਸਿਕਾ ਮੁਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ। ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਚ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਛવਿਮਂਸਲੋਹਿਤਂ ਅਟ੍ਠਿਂ ਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖਤਿ। ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਚ વਿਞ੍ਞਾਣਸੋਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਉਭਯਤੋ ਅਬ੍ਬੋਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ ਇਧ ਲੋਕੇ ਅਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਞ੍ਚ ਪਰਲੋਕੇ ਅਪ੍ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਞ੍ਚ। ਅਯਂ ਚਤੁਤ੍ਥਾ ਦਸ੍ਸਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿ। ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਦਸ੍ਸਨਸਮਾਪਤ੍ਤੀਸੁ।
‘‘Puna caparaṃ, bhante, idhekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya…pe… tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte imameva kāyaṃ uddhaṃ pādatalā adho kesamatthakā tacapariyantaṃ pūraṃ nānappakārassa asucino paccavekkhati – ‘atthi imasmiṃ kāye kesā lomā…pe… lasikā mutta’nti. Atikkamma ca purisassa chavimaṃsalohitaṃ aṭṭhiṃ paccavekkhati. Purisassa ca viññāṇasotaṃ pajānāti, ubhayato abbocchinnaṃ idha loke appatiṭṭhitañca paraloke appatiṭṭhitañca. Ayaṃ catutthā dassanasamāpatti. Etadānuttariyaṃ, bhante, dassanasamāpattīsu.
ਪੁਗ੍ਗਲਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਦੇਸਨਾ
Puggalapaṇṇattidesanā
੧੫੦. ‘‘ਅਪਰਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਯਥਾ ਭਗવਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਪੁਗ੍ਗਲਪਣ੍ਣਤ੍ਤੀਸੁ। ਸਤ੍ਤਿਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪੁਗ੍ਗਲਾ। ਉਭਤੋਭਾਗવਿਮੁਤ੍ਤੋ ਪਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ ਧਮ੍ਮਾਨੁਸਾਰੀ ਸਦ੍ਧਾਨੁਸਾਰੀ। ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪੁਗ੍ਗਲਪਣ੍ਣਤ੍ਤੀਸੁ।
150. ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti puggalapaṇṇattīsu. Sattime, bhante, puggalā. Ubhatobhāgavimutto paññāvimutto kāyasakkhī diṭṭhippatto saddhāvimutto dhammānusārī saddhānusārī. Etadānuttariyaṃ, bhante, puggalapaṇṇattīsu.
ਪਧਾਨਦੇਸਨਾ
Padhānadesanā
੧੫੧. ‘‘ਅਪਰਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਯਥਾ ਭਗવਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਪਧਾਨੇਸੁ। ਸਤ੍ਤਿਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ ਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾ ਸਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ વੀਰਿਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਪੀਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ। ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਧਾਨੇਸੁ।
151. ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti padhānesu. Sattime, bhante sambojjhaṅgā satisambojjhaṅgo dhammavicayasambojjhaṅgo vīriyasambojjhaṅgo pītisambojjhaṅgo passaddhisambojjhaṅgo samādhisambojjhaṅgo upekkhāsambojjhaṅgo. Etadānuttariyaṃ, bhante, padhānesu.
ਪਟਿਪਦਾਦੇਸਨਾ
Paṭipadādesanā
੧੫੨. ‘‘ਅਪਰਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਯਥਾ ਭਗવਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਪਟਿਪਦਾਸੁ। ਚਤਸ੍ਸੋ ਇਮਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਟਿਪਦਾ ਦੁਕ੍ਖਾ ਪਟਿਪਦਾ ਦਨ੍ਧਾਭਿਞ੍ਞਾ, ਦੁਕ੍ਖਾ ਪਟਿਪਦਾ ਖਿਪ੍ਪਾਭਿਞ੍ਞਾ, ਸੁਖਾ ਪਟਿਪਦਾ ਦਨ੍ਧਾਭਿਞ੍ਞਾ, ਸੁਖਾ ਪਟਿਪਦਾ ਖਿਪ੍ਪਾਭਿਞ੍ਞਾਤਿ। ਤਤ੍ਰ, ਭਨ੍ਤੇ, ਯਾਯਂ ਪਟਿਪਦਾ ਦੁਕ੍ਖਾ ਦਨ੍ਧਾਭਿਞ੍ਞਾ, ਅਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਟਿਪਦਾ ਉਭਯੇਨੇવ ਹੀਨਾ ਅਕ੍ਖਾਯਤਿ ਦੁਕ੍ਖਤ੍ਤਾ ਚ ਦਨ੍ਧਤ੍ਤਾ ਚ। ਤਤ੍ਰ, ਭਨ੍ਤੇ, ਯਾਯਂ ਪਟਿਪਦਾ ਦੁਕ੍ਖਾ ਖਿਪ੍ਪਾਭਿਞ੍ਞਾ, ਅਯਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਟਿਪਦਾ ਦੁਕ੍ਖਤ੍ਤਾ ਹੀਨਾ ਅਕ੍ਖਾਯਤਿ । ਤਤ੍ਰ, ਭਨ੍ਤੇ, ਯਾਯਂ ਪਟਿਪਦਾ ਸੁਖਾ ਦਨ੍ਧਾਭਿਞ੍ਞਾ, ਅਯਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਟਿਪਦਾ ਦਨ੍ਧਤ੍ਤਾ ਹੀਨਾ ਅਕ੍ਖਾਯਤਿ। ਤਤ੍ਰ, ਭਨ੍ਤੇ, ਯਾਯਂ ਪਟਿਪਦਾ ਸੁਖਾ ਖਿਪ੍ਪਾਭਿਞ੍ਞਾ, ਅਯਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਟਿਪਦਾ ਉਭਯੇਨੇવ ਪਣੀਤਾ ਅਕ੍ਖਾਯਤਿ ਸੁਖਤ੍ਤਾ ਚ ਖਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਚ। ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਟਿਪਦਾਸੁ।
152. ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti paṭipadāsu. Catasso imā, bhante, paṭipadā dukkhā paṭipadā dandhābhiññā, dukkhā paṭipadā khippābhiññā, sukhā paṭipadā dandhābhiññā, sukhā paṭipadā khippābhiññāti. Tatra, bhante, yāyaṃ paṭipadā dukkhā dandhābhiññā, ayaṃ, bhante, paṭipadā ubhayeneva hīnā akkhāyati dukkhattā ca dandhattā ca. Tatra, bhante, yāyaṃ paṭipadā dukkhā khippābhiññā, ayaṃ pana, bhante, paṭipadā dukkhattā hīnā akkhāyati . Tatra, bhante, yāyaṃ paṭipadā sukhā dandhābhiññā, ayaṃ pana, bhante, paṭipadā dandhattā hīnā akkhāyati. Tatra, bhante, yāyaṃ paṭipadā sukhā khippābhiññā, ayaṃ pana, bhante, paṭipadā ubhayeneva paṇītā akkhāyati sukhattā ca khippattā ca. Etadānuttariyaṃ, bhante, paṭipadāsu.
ਭਸ੍ਸਸਮਾਚਾਰਾਦਿਦੇਸਨਾ
Bhassasamācārādidesanā
੧੫੩. ‘‘ਅਪਰਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਯਥਾ ਭਗવਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਭਸ੍ਸਸਮਾਚਾਰੇ। ਇਧ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਨ ਚੇવ ਮੁਸਾવਾਦੁਪਸਞ੍ਹਿਤਂ વਾਚਂ ਭਾਸਤਿ ਨ ਚ વੇਭੂਤਿਯਂ ਨ ਚ ਪੇਸੁਣਿਯਂ ਨ ਚ ਸਾਰਮ੍ਭਜਂ ਜਯਾਪੇਕ੍ਖੋ; ਮਨ੍ਤਾ ਮਨ੍ਤਾ ਚ વਾਚਂ ਭਾਸਤਿ ਨਿਧਾਨવਤਿਂ ਕਾਲੇਨ। ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਸ੍ਸਸਮਾਚਾਰੇ।
153. ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti bhassasamācāre. Idha, bhante, ekacco na ceva musāvādupasañhitaṃ vācaṃ bhāsati na ca vebhūtiyaṃ na ca pesuṇiyaṃ na ca sārambhajaṃ jayāpekkho; mantā mantā ca vācaṃ bhāsati nidhānavatiṃ kālena. Etadānuttariyaṃ, bhante, bhassasamācāre.
‘‘ਅਪਰਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਯਥਾ ਭਗવਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਪੁਰਿਸਸੀਲਸਮਾਚਾਰੇ। ਇਧ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਚ੍ਚੋ ਚਸ੍ਸ ਸਦ੍ਧੋ ਚ, ਨ ਚ ਕੁਹਕੋ, ਨ ਚ ਲਪਕੋ, ਨ ਚ ਨੇਮਿਤ੍ਤਿਕੋ, ਨ ਚ ਨਿਪ੍ਪੇਸਿਕੋ, ਨ ਚ ਲਾਭੇਨ ਲਾਭਂ ਨਿਜਿਗੀਸਨਕੋ 17, ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਸੁ ਗੁਤ੍ਤਦ੍વਾਰੋ, ਭੋਜਨੇ ਮਤ੍ਤਞ੍ਞੂ, ਸਮਕਾਰੀ, ਜਾਗਰਿਯਾਨੁਯੋਗਮਨੁਯੁਤ੍ਤੋ, ਅਤਨ੍ਦਿਤੋ, ਆਰਦ੍ਧવੀਰਿਯੋ, ਝਾਯੀ, ਸਤਿਮਾ, ਕਲ੍ਯਾਣਪਟਿਭਾਨੋ, ਗਤਿਮਾ, ਧਿਤਿਮਾ, ਮਤਿਮਾ, ਨ ਚ ਕਾਮੇਸੁ ਗਿਦ੍ਧੋ, ਸਤੋ ਚ ਨਿਪਕੋ ਚ। ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪੁਰਿਸਸੀਲਸਮਾਚਾਰੇ।
‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti purisasīlasamācāre. Idha, bhante, ekacco sacco cassa saddho ca, na ca kuhako, na ca lapako, na ca nemittiko, na ca nippesiko, na ca lābhena lābhaṃ nijigīsanako 18, indriyesu guttadvāro, bhojane mattaññū, samakārī, jāgariyānuyogamanuyutto, atandito, āraddhavīriyo, jhāyī, satimā, kalyāṇapaṭibhāno, gatimā, dhitimā, matimā, na ca kāmesu giddho, sato ca nipako ca. Etadānuttariyaṃ, bhante, purisasīlasamācāre.
ਅਨੁਸਾਸਨવਿਧਾਦੇਸਨਾ
Anusāsanavidhādesanā
੧੫੪. ‘‘ਅਪਰਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਯਥਾ ਭਗવਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਅਨੁਸਾਸਨવਿਧਾਸੁ। ਚਤਸ੍ਸੋ ਇਮਾ ਭਨ੍ਤੇ ਅਨੁਸਾਸਨવਿਧਾ – ਜਾਨਾਤਿ , ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਅਪਰਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਂ ਯੋਨਿਸੋਮਨਸਿਕਾਰਾ ‘ਅਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਯਥਾਨੁਸਿਟ੍ਠਂ ਤਥਾ ਪਟਿਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਤਿਣ੍ਣਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਅવਿਨਿਪਾਤਧਮ੍ਮੋ ਨਿਯਤੋ ਸਮ੍ਬੋਧਿਪਰਾਯਣੋ’ਤਿ। ਜਾਨਾਤਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਪਰਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਂ ਯੋਨਿਸੋਮਨਸਿਕਾਰਾ – ‘ਅਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਯਥਾਨੁਸਿਟ੍ਠਂ ਤਥਾ ਪਟਿਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਤਿਣ੍ਣਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ ਰਾਗਦੋਸਮੋਹਾਨਂ ਤਨੁਤ੍ਤਾ ਸਕਦਾਗਾਮੀ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਸਕਿਦੇવ ਇਮਂ ਲੋਕਂ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸਨ੍ਤਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਜਾਨਾਤਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਪਰਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਂ ਯੋਨਿਸੋਮਨਸਿਕਾਰਾ – ‘ਅਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਯਥਾਨੁਸਿਟ੍ਠਂ ਤਥਾ ਪਟਿਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ ਓਪਪਾਤਿਕੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ ਅਨਾવਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮੋ ਤਸ੍ਮਾ ਲੋਕਾ’ਤਿ। ਜਾਨਾਤਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਪਰਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਂ ਯੋਨਿਸੋਮਨਸਿਕਾਰਾ – ‘ਅਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਯਥਾਨੁਸਿਟ੍ਠਂ ਤਥਾ ਪਟਿਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਆਸવਾਨਂ ਖਯਾ ਅਨਾਸવਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਪਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਨੁਸਾਸਨવਿਧਾਸੁ।
154. ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti anusāsanavidhāsu. Catasso imā bhante anusāsanavidhā – jānāti , bhante, bhagavā aparaṃ puggalaṃ paccattaṃ yonisomanasikārā ‘ayaṃ puggalo yathānusiṭṭhaṃ tathā paṭipajjamāno tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā sotāpanno bhavissati avinipātadhammo niyato sambodhiparāyaṇo’ti. Jānāti, bhante, bhagavā paraṃ puggalaṃ paccattaṃ yonisomanasikārā – ‘ayaṃ puggalo yathānusiṭṭhaṃ tathā paṭipajjamāno tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā rāgadosamohānaṃ tanuttā sakadāgāmī bhavissati, sakideva imaṃ lokaṃ āgantvā dukkhassantaṃ karissatī’ti. Jānāti, bhante, bhagavā paraṃ puggalaṃ paccattaṃ yonisomanasikārā – ‘ayaṃ puggalo yathānusiṭṭhaṃ tathā paṭipajjamāno pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātiko bhavissati tattha parinibbāyī anāvattidhammo tasmā lokā’ti. Jānāti, bhante, bhagavā paraṃ puggalaṃ paccattaṃ yonisomanasikārā – ‘ayaṃ puggalo yathānusiṭṭhaṃ tathā paṭipajjamāno āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharissatī’ti. Etadānuttariyaṃ, bhante, anusāsanavidhāsu.
ਪਰਪੁਗ੍ਗਲવਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣਦੇਸਨਾ
Parapuggalavimuttiñāṇadesanā
੧੫੫. ‘‘ਅਪਰਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਯਥਾ ਭਗવਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਪਰਪੁਗ੍ਗਲવਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣੇ। ਜਾਨਾਤਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਪਰਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਂ ਯੋਨਿਸੋਮਨਸਿਕਾਰਾ – ‘ਅਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਤਿਣ੍ਣਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਅવਿਨਿਪਾਤਧਮ੍ਮੋ ਨਿਯਤੋ ਸਮ੍ਬੋਧਿਪਰਾਯਣੋ’ਤਿ। ਜਾਨਾਤਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਪਰਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਂ ਯੋਨਿਸੋਮਨਸਿਕਾਰਾ – ‘ਅਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਤਿਣ੍ਣਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ ਰਾਗਦੋਸਮੋਹਾਨਂ ਤਨੁਤ੍ਤਾ ਸਕਦਾਗਾਮੀ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਸਕਿਦੇવ ਇਮਂ ਲੋਕਂ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸਨ੍ਤਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਜਾਨਾਤਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਪਰਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਂ ਯੋਨਿਸੋਮਨਸਿਕਾਰਾ – ‘ਅਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ ਓਪਪਾਤਿਕੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ ਅਨਾવਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮੋ ਤਸ੍ਮਾ ਲੋਕਾ’ਤਿ। ਜਾਨਾਤਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਪਰਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਂ ਯੋਨਿਸੋਮਨਸਿਕਾਰਾ – ‘ਅਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਆਸવਾਨਂ ਖਯਾ ਅਨਾਸવਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਪਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਰਪੁਗ੍ਗਲવਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣੇ।
155. ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti parapuggalavimuttiñāṇe. Jānāti, bhante, bhagavā paraṃ puggalaṃ paccattaṃ yonisomanasikārā – ‘ayaṃ puggalo tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā sotāpanno bhavissati avinipātadhammo niyato sambodhiparāyaṇo’ti. Jānāti, bhante, bhagavā paraṃ puggalaṃ paccattaṃ yonisomanasikārā – ‘ayaṃ puggalo tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā rāgadosamohānaṃ tanuttā sakadāgāmī bhavissati, sakideva imaṃ lokaṃ āgantvā dukkhassantaṃ karissatī’ti. Jānāti, bhante, bhagavā paraṃ puggalaṃ paccattaṃ yonisomanasikārā – ‘ayaṃ puggalo pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātiko bhavissati tattha parinibbāyī anāvattidhammo tasmā lokā’ti. Jānāti, bhante, bhagavā paraṃ puggalaṃ paccattaṃ yonisomanasikārā – ‘ayaṃ puggalo āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharissatī’ti. Etadānuttariyaṃ, bhante, parapuggalavimuttiñāṇe.
ਸਸ੍ਸਤવਾਦਦੇਸਨਾ
Sassatavādadesanā
੧੫੬. ‘‘ਅਪਰਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਯਥਾ ਭਗવਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਸਸ੍ਸਤવਾਦੇਸੁ। ਤਯੋਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਸ੍ਸਤવਾਦਾ। ਇਧ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਆਤਪ੍ਪਮਨ੍વਾਯ…ਪੇ॰… ਤਥਾਰੂਪਂ ਚੇਤੋਸਮਾਧਿਂ ਫੁਸਤਿ, ਯਥਾਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ, ਏਕਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਂ ਦ੍વੇਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਤਿਸ੍ਸੋਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਚਤਸ੍ਸੋਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਪਞ੍ਚਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਦਸਪਿ ਜਾਤਿਯੋ વੀਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਤਿਂਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਪਞ੍ਞਾਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਜਾਤਿਸਤਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਸਹਸ੍ਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਸਤਸਹਸ੍ਸਮ੍ਪਿ ਅਨੇਕਾਨਿਪਿ ਜਾਤਿਸਤਾਨਿ ਅਨੇਕਾਨਿਪਿ ਜਾਤਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਨੇਕਾਨਿਪਿ ਜਾਤਿਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ‘ਅਮੁਤ੍ਰਾਸਿਂ ਏવਂਨਾਮੋ ਏવਂਗੋਤ੍ਤੋ ਏવਂવਣ੍ਣੋ ਏવਮਾਹਾਰੋ ਏવਂਸੁਖਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਏવਮਾਯੁਪਰਿਯਨ੍ਤੋ, ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਅਮੁਤ੍ਰ ਉਦਪਾਦਿਂ; ਤਤ੍ਰਾਪਾਸਿਂ ਏવਂਨਾਮੋ ਏવਂਗੋਤ੍ਤੋ ਏવਂવਣ੍ਣੋ ਏવਮਾਹਾਰੋ ਏવਂਸੁਖਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਏવਮਾਯੁਪਰਿਯਨ੍ਤੋ, ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਇਧੂਪਪਨ੍ਨੋ’ਤਿ। ਇਤਿ ਸਾਕਾਰਂ ਸਉਦ੍ਦੇਸਂ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ। ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਤੀਤਂਪਾਹਂ ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਜਾਨਾਮਿ – ਸਂવਟ੍ਟਿ વਾ ਲੋਕੋ વਿવਟ੍ਟਿ વਾਤਿ। ਅਨਾਗਤਂਪਾਹਂ ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਜਾਨਾਮਿ – ਸਂવਟ੍ਟਿਸ੍ਸਤਿ વਾ ਲੋਕੋ વਿવਟ੍ਟਿਸ੍ਸਤਿ વਾਤਿ। ਸਸ੍ਸਤੋ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚ વਞ੍ਝੋ ਕੂਟਟ੍ਠੋ ਏਸਿਕਟ੍ਠਾਯਿਟ੍ਠਿਤੋ। ਤੇ ਚ ਸਤ੍ਤਾ ਸਨ੍ਧਾવਨ੍ਤਿ ਸਂਸਰਨ੍ਤਿ ਚવਨ੍ਤਿ ਉਪਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਅਤ੍ਥਿਤ੍વੇવ ਸਸ੍ਸਤਿਸਮ’ਨ੍ਤਿ। ਅਯਂ ਪਠਮੋ ਸਸ੍ਸਤવਾਦੋ।
156. ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti sassatavādesu. Tayome, bhante, sassatavādā. Idha, bhante, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya…pe… tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. Seyyathidaṃ, ekampi jātiṃ dvepi jātiyo tissopi jātiyo catassopi jātiyo pañcapi jātiyo dasapi jātiyo vīsampi jātiyo tiṃsampi jātiyo cattālīsampi jātiyo paññāsampi jātiyo jātisatampi jātisahassampi jātisatasahassampi anekānipi jātisatāni anekānipi jātisahassāni anekānipi jātisatasahassāni, ‘amutrāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto amutra udapādiṃ; tatrāpāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto idhūpapanno’ti. Iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. So evamāha – ‘atītaṃpāhaṃ addhānaṃ jānāmi – saṃvaṭṭi vā loko vivaṭṭi vāti. Anāgataṃpāhaṃ addhānaṃ jānāmi – saṃvaṭṭissati vā loko vivaṭṭissati vāti. Sassato attā ca loko ca vañjho kūṭaṭṭho esikaṭṭhāyiṭṭhito. Te ca sattā sandhāvanti saṃsaranti cavanti upapajjanti, atthitveva sassatisama’nti. Ayaṃ paṭhamo sassatavādo.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਆਤਪ੍ਪਮਨ੍વਾਯ…ਪੇ॰… ਤਥਾਰੂਪਂ ਚੇਤੋਸਮਾਧਿਂ ਫੁਸਤਿ, ਯਥਾਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ, ਏਕਮ੍ਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਂ ਦ੍વੇਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਾਨਿ ਤੀਣਿਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਾਨਿ ਪਞ੍ਚਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਾਨਿ ਦਸਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਾਨਿ, ‘ਅਮੁਤ੍ਰਾਸਿਂ ਏવਂਨਾਮੋ ਏવਂਗੋਤ੍ਤੋ ਏવਂવਣ੍ਣੋ ਏવਮਾਹਾਰੋ ਏવਂਸੁਖਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਏવਮਾਯੁਪਰਿਯਨ੍ਤੋ, ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਅਮੁਤ੍ਰ ਉਦਪਾਦਿਂ; ਤਤ੍ਰਾਪਾਸਿਂ ਏવਂਨਾਮੋ ਏવਂਗੋਤ੍ਤੋ ਏવਂવਣ੍ਣੋ ਏવਮਾਹਾਰੋ ਏવਂਸੁਖਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਏવਮਾਯੁਪਰਿਯਨ੍ਤੋ, ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਇਧੂਪਪਨ੍ਨੋ’ਤਿ। ਇਤਿ ਸਾਕਾਰਂ ਸਉਦ੍ਦੇਸਂ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ। ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਤੀਤਂਪਾਹਂ ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਜਾਨਾਮਿ ਸਂવਟ੍ਟਿ વਾ ਲੋਕੋ વਿવਟ੍ਟਿ વਾਤਿ । ਅਨਾਗਤਂਪਾਹਂ ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਜਾਨਾਮਿ ਸਂવਟ੍ਟਿਸ੍ਸਤਿ વਾ ਲੋਕੋ વਿવਟ੍ਟਿਸ੍ਸਤਿ વਾਤਿ। ਸਸ੍ਸਤੋ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚ વਞ੍ਝੋ ਕੂਟਟ੍ਠੋ ਏਸਿਕਟ੍ਠਾਯਿਟ੍ਠਿਤੋ। ਤੇ ਚ ਸਤ੍ਤਾ ਸਨ੍ਧਾવਨ੍ਤਿ ਸਂਸਰਨ੍ਤਿ ਚવਨ੍ਤਿ ਉਪਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਅਤ੍ਥਿਤ੍વੇવ ਸਸ੍ਸਤਿਸਮ’ਨ੍ਤਿ। ਅਯਂ ਦੁਤਿਯੋ ਸਸ੍ਸਤવਾਦੋ।
‘‘Puna caparaṃ, bhante, idhekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya…pe… tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. Seyyathidaṃ, ekampi saṃvaṭṭavivaṭṭaṃ dvepi saṃvaṭṭavivaṭṭāni tīṇipi saṃvaṭṭavivaṭṭāni cattāripi saṃvaṭṭavivaṭṭāni pañcapi saṃvaṭṭavivaṭṭāni dasapi saṃvaṭṭavivaṭṭāni, ‘amutrāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto amutra udapādiṃ; tatrāpāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto idhūpapanno’ti. Iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. So evamāha – ‘atītaṃpāhaṃ addhānaṃ jānāmi saṃvaṭṭi vā loko vivaṭṭi vāti . Anāgataṃpāhaṃ addhānaṃ jānāmi saṃvaṭṭissati vā loko vivaṭṭissati vāti. Sassato attā ca loko ca vañjho kūṭaṭṭho esikaṭṭhāyiṭṭhito. Te ca sattā sandhāvanti saṃsaranti cavanti upapajjanti, atthitveva sassatisama’nti. Ayaṃ dutiyo sassatavādo.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਆਤਪ੍ਪਮਨ੍વਾਯ…ਪੇ॰… ਤਥਾਰੂਪਂ ਚੇਤੋਸਮਾਧਿਂ ਫੁਸਤਿ, ਯਥਾਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ, ਦਸਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਾਨਿ વੀਸਮ੍ਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਾਨਿ ਤਿਂਸਮ੍ਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਮ੍ਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਾਨਿ, ‘ਅਮੁਤ੍ਰਾਸਿਂ ਏવਂਨਾਮੋ ਏવਂਗੋਤ੍ਤੋ ਏવਂવਣ੍ਣੋ ਏવਮਾਹਾਰੋ ਏવਂਸੁਖਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਏવਮਾਯੁਪਰਿਯਨ੍ਤੋ, ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਅਮੁਤ੍ਰ ਉਦਪਾਦਿਂ; ਤਤ੍ਰਾਪਾਸਿਂ ਏવਂਨਾਮੋ ਏવਂਗੋਤ੍ਤੋ ਏવਂવਣ੍ਣੋ ਏવਮਾਹਾਰੋ ਏવਂਸੁਖਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਏવਮਾਯੁਪਰਿਯਨ੍ਤੋ, ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਇਧੂਪਪਨ੍ਨੋ’ਤਿ। ਇਤਿ ਸਾਕਾਰਂ ਸਉਦ੍ਦੇਸਂ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ। ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਤੀਤਂਪਾਹਂ ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਜਾਨਾਮਿ ਸਂવਟ੍ਟਿਪਿ ਲੋਕੋ વਿવਟ੍ਟਿਪੀਤਿ; ਅਨਾਗਤਂਪਾਹਂ ਅਦ੍ਧਾਨਂ ਜਾਨਾਮਿ ਸਂવਟ੍ਟਿਸ੍ਸਤਿਪਿ ਲੋਕੋ વਿવਟ੍ਟਿਸ੍ਸਤਿਪੀਤਿ। ਸਸ੍ਸਤੋ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚ વਞ੍ਝੋ ਕੂਟਟ੍ਠੋ ਏਸਿਕਟ੍ਠਾਯਿਟ੍ਠਿਤੋ। ਤੇ ਚ ਸਤ੍ਤਾ ਸਨ੍ਧਾવਨ੍ਤਿ ਸਂਸਰਨ੍ਤਿ ਚવਨ੍ਤਿ ਉਪਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਅਤ੍ਥਿਤ੍વੇવ ਸਸ੍ਸਤਿਸਮ’ਨ੍ਤਿ। ਅਯਂ ਤਤਿਯੋ ਸਸ੍ਸਤવਾਦੋ, ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਸ੍ਸਤવਾਦੇਸੁ।
‘‘Puna caparaṃ, bhante, idhekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya…pe… tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. Seyyathidaṃ, dasapi saṃvaṭṭavivaṭṭāni vīsampi saṃvaṭṭavivaṭṭāni tiṃsampi saṃvaṭṭavivaṭṭāni cattālīsampi saṃvaṭṭavivaṭṭāni, ‘amutrāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto amutra udapādiṃ; tatrāpāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto idhūpapanno’ti. Iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. So evamāha – ‘atītaṃpāhaṃ addhānaṃ jānāmi saṃvaṭṭipi loko vivaṭṭipīti; anāgataṃpāhaṃ addhānaṃ jānāmi saṃvaṭṭissatipi loko vivaṭṭissatipīti. Sassato attā ca loko ca vañjho kūṭaṭṭho esikaṭṭhāyiṭṭhito. Te ca sattā sandhāvanti saṃsaranti cavanti upapajjanti, atthitveva sassatisama’nti. Ayaṃ tatiyo sassatavādo, etadānuttariyaṃ, bhante, sassatavādesu.
ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਾਨੁਸ੍ਸਤਿਞਾਣਦੇਸਨਾ
Pubbenivāsānussatiñāṇadesanā
੧੫੭. ‘‘ਅਪਰਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਯਥਾ ਭਗવਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਾਨੁਸ੍ਸਤਿਞਾਣੇ। ਇਧ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਆਤਪ੍ਪਮਨ੍વਾਯ…ਪੇ॰… ਤਥਾਰੂਪਂ ਚੇਤੋਸਮਾਧਿਂ ਫੁਸਤਿ, ਯਥਾਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ, ਏਕਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਂ ਦ੍વੇਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਤਿਸ੍ਸੋਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਚਤਸ੍ਸੋਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਪਞ੍ਚਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਦਸਪਿ ਜਾਤਿਯੋ વੀਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਤਿਂਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਪਞ੍ਞਾਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਜਾਤਿਸਤਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਸਹਸ੍ਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਸਤਸਹਸ੍ਸਮ੍ਪਿ ਅਨੇਕੇਪਿ ਸਂવਟ੍ਟਕਪ੍ਪੇ ਅਨੇਕੇਪਿ વਿવਟ੍ਟਕਪ੍ਪੇ ਅਨੇਕੇਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਕਪ੍ਪੇ, ‘ਅਮੁਤ੍ਰਾਸਿਂ ਏવਂਨਾਮੋ ਏવਂਗੋਤ੍ਤੋ ਏવਂવਣ੍ਣੋ ਏવਮਾਹਾਰੋ ਏવਂਸੁਖਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਏવਮਾਯੁਪਰਿਯਨ੍ਤੋ, ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਅਮੁਤ੍ਰ ਉਦਪਾਦਿਂ; ਤਤ੍ਰਾਪਾਸਿਂ ਏવਂਨਾਮੋ ਏવਂਗੋਤ੍ਤੋ ਏવਂવਣ੍ਣੋ ਏવਮਾਹਾਰੋ ਏવਂਸੁਖਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਏવਮਾਯੁਪਰਿਯਨ੍ਤੋ, ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਇਧੂਪਪਨ੍ਨੋ’ਤਿ। ਇਤਿ ਸਾਕਾਰਂ ਸਉਦ੍ਦੇਸਂ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ। ਸਨ੍ਤਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਦੇવਾ 19, ਯੇਸਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਗਣਨਾਯ વਾ ਸਙ੍ਖਾਨੇਨ વਾ ਆਯੁ ਸਙ੍ਖਾਤੁਂ। ਅਪਿ ਚ, ਯਸ੍ਮਿਂ ਯਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਭਾવੇ ਅਭਿਨਿવੁਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬੋ 20 ਹੋਤਿ ਯਦਿ વਾ ਰੂਪੀਸੁ ਯਦਿ વਾ ਅਰੂਪੀਸੁ ਯਦਿ વਾ ਸਞ੍ਞੀਸੁ ਯਦਿ વਾ ਅਸਞ੍ਞੀਸੁ ਯਦਿ વਾ ਨੇવਸਞ੍ਞੀਨਾਸਞ੍ਞੀਸੁ। ਇਤਿ ਸਾਕਾਰਂ ਸਉਦ੍ਦੇਸਂ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ। ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਾਨੁਸ੍ਸਤਿਞਾਣੇ।
157. ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti pubbenivāsānussatiñāṇe. Idha, bhante, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya…pe… tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. Seyyathidaṃ, ekampi jātiṃ dvepi jātiyo tissopi jātiyo catassopi jātiyo pañcapi jātiyo dasapi jātiyo vīsampi jātiyo tiṃsampi jātiyo cattālīsampi jātiyo paññāsampi jātiyo jātisatampi jātisahassampi jātisatasahassampi anekepi saṃvaṭṭakappe anekepi vivaṭṭakappe anekepi saṃvaṭṭavivaṭṭakappe, ‘amutrāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto amutra udapādiṃ; tatrāpāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto idhūpapanno’ti. Iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. Santi, bhante, devā 21, yesaṃ na sakkā gaṇanāya vā saṅkhānena vā āyu saṅkhātuṃ. Api ca, yasmiṃ yasmiṃ attabhāve abhinivuṭṭhapubbo 22 hoti yadi vā rūpīsu yadi vā arūpīsu yadi vā saññīsu yadi vā asaññīsu yadi vā nevasaññīnāsaññīsu. Iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. Etadānuttariyaṃ, bhante, pubbenivāsānussatiñāṇe.
ਚੁਤੂਪਪਾਤਞਾਣਦੇਸਨਾ
Cutūpapātañāṇadesanā
੧੫੮. ‘‘ਅਪਰਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਯਥਾ ਭਗવਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਚੁਤੂਪਪਾਤਞਾਣੇ। ਇਧ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਆਤਪ੍ਪਮਨ੍વਾਯ…ਪੇ॰… ਤਥਾਰੂਪਂ ਚੇਤੋਸਮਾਧਿਂ ਫੁਸਤਿ, ਯਥਾਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਦਿਬ੍ਬੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ વਿਸੁਦ੍ਧੇਨ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਮਾਨੁਸਕੇਨ ਸਤ੍ਤੇ ਪਸ੍ਸਤਿ ਚવਮਾਨੇ ਉਪਪਜ੍ਜਮਾਨੇ ਹੀਨੇ ਪਣੀਤੇ ਸੁવਣ੍ਣੇ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣੇ ਸੁਗਤੇ ਦੁਗ੍ਗਤੇ ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗੇ ਸਤ੍ਤੇ ਪਜਾਨਾਤਿ – ‘ਇਮੇ વਤ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਤਾ ਕਾਯਦੁਚ੍ਚਰਿਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ વਚੀਦੁਚ੍ਚਰਿਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਮਨੋਦੁਚ੍ਚਰਿਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਅਰਿਯਾਨਂ ਉਪવਾਦਕਾ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਾ। ਤੇ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਅਪਾਯਂ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ વਿਨਿਪਾਤਂ ਨਿਰਯਂ ਉਪਪਨ੍ਨਾ। ਇਮੇ વਾ ਪਨ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਤਾ ਕਾਯਸੁਚਰਿਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ વਚੀਸੁਚਰਿਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਮਨੋਸੁਚਰਿਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਅਰਿਯਾਨਂ ਅਨੁਪવਾਦਕਾ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਕਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਾ। ਤੇ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਸੁਗਤਿਂ ਸਗ੍ਗਂ ਲੋਕਂ ਉਪਪਨ੍ਨਾ’ਤਿ। ਇਤਿ ਦਿਬ੍ਬੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ વਿਸੁਦ੍ਧੇਨ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਮਾਨੁਸਕੇਨ ਸਤ੍ਤੇ ਪਸ੍ਸਤਿ ਚવਮਾਨੇ ਉਪਪਜ੍ਜਮਾਨੇ ਹੀਨੇ ਪਣੀਤੇ ਸੁવਣ੍ਣੇ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣੇ ਸੁਗਤੇ ਦੁਗ੍ਗਤੇ ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗੇ ਸਤ੍ਤੇ ਪਜਾਨਾਤਿ। ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਚੁਤੂਪਪਾਤਞਾਣੇ।
158. ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti sattānaṃ cutūpapātañāṇe. Idha, bhante, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya…pe… tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate yathākammūpage satte pajānāti – ‘ime vata bhonto sattā kāyaduccaritena samannāgatā vacīduccaritena samannāgatā manoduccaritena samannāgatā ariyānaṃ upavādakā micchādiṭṭhikā micchādiṭṭhikammasamādānā. Te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapannā. Ime vā pana bhonto sattā kāyasucaritena samannāgatā vacīsucaritena samannāgatā manosucaritena samannāgatā ariyānaṃ anupavādakā sammādiṭṭhikā sammādiṭṭhikammasamādānā. Te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapannā’ti. Iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate yathākammūpage satte pajānāti. Etadānuttariyaṃ, bhante, sattānaṃ cutūpapātañāṇe.
ਇਦ੍ਧਿવਿਧਦੇਸਨਾ
Iddhividhadesanā
੧੫੯. ‘‘ਅਪਰਂ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਯਥਾ ਭਗવਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਇਦ੍ਧਿવਿਧਾਸੁ। ਦ੍વੇਮਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਦ੍ਧਿવਿਧਾਯੋ – ਅਤ੍ਥਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਦ੍ਧਿ ਸਾਸવਾ ਸਉਪਧਿਕਾ, ‘ਨੋ ਅਰਿਯਾ’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਅਤ੍ਥਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਦ੍ਧਿ ਅਨਾਸવਾ ਅਨੁਪਧਿਕਾ ‘ਅਰਿਯਾ’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ‘‘ਕਤਮਾ ਚ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਦ੍ਧਿ ਸਾਸવਾ ਸਉਪਧਿਕਾ, ‘ਨੋ ਅਰਿਯਾ’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ? ਇਧ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਆਤਪ੍ਪਮਨ੍વਾਯ…ਪੇ॰… ਤਥਾਰੂਪਂ ਚੇਤੋਸਮਾਧਿਂ ਫੁਸਤਿ, ਯਥਾਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਇਦ੍ਧਿવਿਧਂ ਪਚ੍ਚਨੁਭੋਤਿ। ਏਕੋਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਬਹੁਧਾ ਹੋਤਿ, ਬਹੁਧਾਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਏਕੋ ਹੋਤਿ; ਆવਿਭਾવਂ ਤਿਰੋਭਾવਂ ਤਿਰੋਕੁਟ੍ਟਂ ਤਿਰੋਪਾਕਾਰਂ ਤਿਰੋਪਬ੍ਬਤਂ ਅਸਜ੍ਜਮਾਨੋ ਗਚ੍ਛਤਿ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਆਕਾਸੇ। ਪਥવਿਯਾਪਿ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨਿਮੁਜ੍ਜਂ ਕਰੋਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਉਦਕੇ। ਉਦਕੇਪਿ ਅਭਿਜ੍ਜਮਾਨੇ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਪਥવਿਯਂ। ਆਕਾਸੇਪਿ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ ਕਮਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਪਕ੍ਖੀ ਸਕੁਣੋ। ਇਮੇਪਿ ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯੇ ਏવਂਮਹਿਦ੍ਧਿਕੇ ਏવਂਮਹਾਨੁਭਾવੇ ਪਾਣਿਨਾ ਪਰਾਮਸਤਿ ਪਰਿਮਜ੍ਜਤਿ। ਯਾવ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਾਪਿ ਕਾਯੇਨ વਸਂ વਤ੍ਤੇਤਿ। ਅਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਦ੍ਧਿ ਸਾਸવਾ ਸਉਪਧਿਕਾ, ‘ਨੋ ਅਰਿਯਾ’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ।
159. ‘‘Aparaṃ pana, bhante, etadānuttariyaṃ, yathā bhagavā dhammaṃ deseti iddhividhāsu. Dvemā, bhante, iddhividhāyo – atthi, bhante, iddhi sāsavā saupadhikā, ‘no ariyā’ti vuccati. Atthi, bhante, iddhi anāsavā anupadhikā ‘ariyā’ti vuccati. ‘‘Katamā ca, bhante, iddhi sāsavā saupadhikā, ‘no ariyā’ti vuccati? Idha, bhante, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya…pe… tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhoti. Ekopi hutvā bahudhā hoti, bahudhāpi hutvā eko hoti; āvibhāvaṃ tirobhāvaṃ tirokuṭṭaṃ tiropākāraṃ tiropabbataṃ asajjamāno gacchati seyyathāpi ākāse. Pathaviyāpi ummujjanimujjaṃ karoti, seyyathāpi udake. Udakepi abhijjamāne gacchati, seyyathāpi pathaviyaṃ. Ākāsepi pallaṅkena kamati, seyyathāpi pakkhī sakuṇo. Imepi candimasūriye evaṃmahiddhike evaṃmahānubhāve pāṇinā parāmasati parimajjati. Yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vatteti. Ayaṃ, bhante, iddhi sāsavā saupadhikā, ‘no ariyā’ti vuccati.
‘‘ਕਤਮਾ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਦ੍ਧਿ ਅਨਾਸવਾ ਅਨੁਪਧਿਕਾ, ‘ਅਰਿਯਾ’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ? ਇਧ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਚੇ ਆਕਙ੍ਖਤਿ – ‘ਪਟਿਕੂਲੇ ਅਪ੍ਪਟਿਕੂਲਸਞ੍ਞੀ વਿਹਰੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ, ਅਪ੍ਪਟਿਕੂਲਸਞ੍ਞੀ ਤਤ੍ਥ વਿਹਰਤਿ। ਸਚੇ ਆਕਙ੍ਖਤਿ – ‘ਅਪ੍ਪਟਿਕੂਲੇ ਪਟਿਕੂਲਸਞ੍ਞੀ વਿਹਰੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ, ਪਟਿਕੂਲਸਞ੍ਞੀ ਤਤ੍ਥ વਿਹਰਤਿ। ਸਚੇ ਆਕਙ੍ਖਤਿ – ‘ਪਟਿਕੂਲੇ ਚ ਅਪ੍ਪਟਿਕੂਲੇ ਚ ਅਪ੍ਪਟਿਕੂਲਸਞ੍ਞੀ વਿਹਰੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ, ਅਪ੍ਪਟਿਕੂਲਸਞ੍ਞੀ ਤਤ੍ਥ વਿਹਰਤਿ। ਸਚੇ ਆਕਙ੍ਖਤਿ – ‘ਪਟਿਕੂਲੇ ਚ ਅਪ੍ਪਟਿਕੂਲੇ ਚ ਪਟਿਕੂਲਸਞ੍ਞੀ વਿਹਰੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ, ਪਟਿਕੂਲਸਞ੍ਞੀ ਤਤ੍ਥ વਿਹਰਤਿ। ਸਚੇ ਆਕਙ੍ਖਤਿ – ‘ਪਟਿਕੂਲਞ੍ਚ ਅਪ੍ਪਟਿਕੂਲਞ੍ਚ ਤਦੁਭਯਂ ਅਭਿਨਿવਜ੍ਜੇਤ੍વਾ ਉਪੇਕ੍ਖਕੋ વਿਹਰੇਯ੍ਯਂ ਸਤੋ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ’ਤਿ, ਉਪੇਕ੍ਖਕੋ ਤਤ੍ਥ વਿਹਰਤਿ ਸਤੋ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ। ਅਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਦ੍ਧਿ ਅਨਾਸવਾ ਅਨੁਪਧਿਕਾ ‘ਅਰਿਯਾ’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਏਤਦਾਨੁਤ੍ਤਰਿਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਦ੍ਧਿવਿਧਾਸੁ । ਤਂ ਭਗવਾ ਅਸੇਸਮਭਿਜਾਨਾਤਿ, ਤਂ ਭਗવਤੋ ਅਸੇਸਮਭਿਜਾਨਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਯਦਭਿਜਾਨਂ ਅਞ੍ਞੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਭਗવਤਾ ਭਿਯ੍ਯੋਭਿਞ੍ਞਤਰੋ ਅਸ੍ਸ ਯਦਿਦਂ ਇਦ੍ਧਿવਿਧਾਸੁ।
‘‘Katamā pana, bhante, iddhi anāsavā anupadhikā, ‘ariyā’ti vuccati? Idha, bhante, bhikkhu sace ākaṅkhati – ‘paṭikūle appaṭikūlasaññī vihareyya’nti, appaṭikūlasaññī tattha viharati. Sace ākaṅkhati – ‘appaṭikūle paṭikūlasaññī vihareyya’nti, paṭikūlasaññī tattha viharati. Sace ākaṅkhati – ‘paṭikūle ca appaṭikūle ca appaṭikūlasaññī vihareyya’nti, appaṭikūlasaññī tattha viharati. Sace ākaṅkhati – ‘paṭikūle ca appaṭikūle ca paṭikūlasaññī vihareyya’nti, paṭikūlasaññī tattha viharati. Sace ākaṅkhati – ‘paṭikūlañca appaṭikūlañca tadubhayaṃ abhinivajjetvā upekkhako vihareyyaṃ sato sampajāno’ti, upekkhako tattha viharati sato sampajāno. Ayaṃ, bhante, iddhi anāsavā anupadhikā ‘ariyā’ti vuccati. Etadānuttariyaṃ, bhante, iddhividhāsu . Taṃ bhagavā asesamabhijānāti, taṃ bhagavato asesamabhijānato uttari abhiññeyyaṃ natthi, yadabhijānaṃ añño samaṇo vā brāhmaṇo vā bhagavatā bhiyyobhiññataro assa yadidaṃ iddhividhāsu.
ਅਞ੍ਞਥਾਸਤ੍ਥੁਗੁਣਦਸ੍ਸਨਂ
Aññathāsatthuguṇadassanaṃ
੧੬੦. ‘‘ਯਂ ਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਦ੍ਧੇਨ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੇਨ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਆਰਦ੍ਧવੀਰਿਯੇਨ ਥਾਮવਤਾ ਪੁਰਿਸਥਾਮੇਨ ਪੁਰਿਸવੀਰਿਯੇਨ ਪੁਰਿਸਪਰਕ੍ਕਮੇਨ ਪੁਰਿਸਧੋਰਯ੍ਹੇਨ, ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਤਂ ਭਗવਤਾ। ਨ ਚ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਕਾਮੇਸੁ ਕਾਮਸੁਖਲ੍ਲਿਕਾਨੁਯੋਗਮਨੁਯੁਤ੍ਤੋ ਹੀਨਂ ਗਮ੍ਮਂ ਪੋਥੁਜ੍ਜਨਿਕਂ ਅਨਰਿਯਂ ਅਨਤ੍ਥਸਂਹਿਤਂ, ਨ ਚ ਅਤ੍ਤਕਿਲਮਥਾਨੁਯੋਗਮਨੁਯੁਤ੍ਤੋ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਨਰਿਯਂ ਅਨਤ੍ਥਸਂਹਿਤਂ। ਚਤੁਨ੍ਨਞ੍ਚ ਭਗવਾ ਝਾਨਾਨਂ ਆਭਿਚੇਤਸਿਕਾਨਂ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਸੁਖવਿਹਾਰਾਨਂ ਨਿਕਾਮਲਾਭੀ ਅਕਿਚ੍ਛਲਾਭੀ ਅਕਸਿਰਲਾਭੀ।
160. ‘‘Yaṃ taṃ, bhante, saddhena kulaputtena pattabbaṃ āraddhavīriyena thāmavatā purisathāmena purisavīriyena purisaparakkamena purisadhorayhena, anuppattaṃ taṃ bhagavatā. Na ca, bhante, bhagavā kāmesu kāmasukhallikānuyogamanuyutto hīnaṃ gammaṃ pothujjanikaṃ anariyaṃ anatthasaṃhitaṃ, na ca attakilamathānuyogamanuyutto dukkhaṃ anariyaṃ anatthasaṃhitaṃ. Catunnañca bhagavā jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī akicchalābhī akasiralābhī.
ਅਨੁਯੋਗਦਾਨਪ੍ਪਕਾਰੋ
Anuyogadānappakāro
੧੬੧. ‘‘ਸਚੇ ਮਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏવਂ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯ – ‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ, ਆવੁਸੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਅਹੇਸੁਂ ਅਤੀਤਮਦ੍ਧਾਨਂ ਅਞ੍ਞੇ ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਭਗવਤਾ ਭਿਯ੍ਯੋਭਿਞ੍ਞਤਰਾ ਸਮ੍ਬੋਧਿਯ’ਨ੍ਤਿ, ਏવਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ‘ਨੋ’ਤਿ વਦੇਯ੍ਯਂ। ‘ਕਿਂ ਪਨਾવੁਸੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਭવਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਅਨਾਗਤਮਦ੍ਧਾਨਂ ਅਞ੍ਞੇ ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਭਗવਤਾ ਭਿਯ੍ਯੋਭਿਞ੍ਞਤਰਾ ਸਮ੍ਬੋਧਿਯ’ਨ੍ਤਿ, ਏવਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ‘ਨੋ’ਤਿ વਦੇਯ੍ਯਂ । ‘ਕਿਂ ਪਨਾવੁਸੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਅਤ੍ਥੇਤਰਹਿ ਅਞ੍ਞੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਭਗવਤਾ ਭਿਯ੍ਯੋਭਿਞ੍ਞਤਰੋ ਸਮ੍ਬੋਧਿਯ’ਨ੍ਤਿ, ਏવਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ‘ਨੋ’ਤਿ વਦੇਯ੍ਯਂ।
161. ‘‘Sace maṃ, bhante, evaṃ puccheyya – ‘kiṃ nu kho, āvuso sāriputta, ahesuṃ atītamaddhānaṃ aññe samaṇā vā brāhmaṇā vā bhagavatā bhiyyobhiññatarā sambodhiya’nti, evaṃ puṭṭho ahaṃ, bhante, ‘no’ti vadeyyaṃ. ‘Kiṃ panāvuso sāriputta, bhavissanti anāgatamaddhānaṃ aññe samaṇā vā brāhmaṇā vā bhagavatā bhiyyobhiññatarā sambodhiya’nti, evaṃ puṭṭho ahaṃ, bhante, ‘no’ti vadeyyaṃ . ‘Kiṃ panāvuso sāriputta, atthetarahi añño samaṇo vā brāhmaṇo vā bhagavatā bhiyyobhiññataro sambodhiya’nti, evaṃ puṭṭho ahaṃ, bhante, ‘no’ti vadeyyaṃ.
‘‘ਸਚੇ ਪਨ ਮਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏવਂ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯ – ‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ, ਆવੁਸੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਅਹੇਸੁਂ ਅਤੀਤਮਦ੍ਧਾਨਂ ਅਞ੍ਞੇ ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਭਗવਤਾ ਸਮਸਮਾ ਸਮ੍ਬੋਧਿਯ’ਨ੍ਤਿ, ਏવਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ‘ਏવ’ਨ੍ਤਿ વਦੇਯ੍ਯਂ। ‘ਕਿਂ ਪਨਾવੁਸੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਭવਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਅਨਾਗਤਮਦ੍ਧਾਨਂ ਅਞ੍ਞੇ ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਭਗવਤਾ ਸਮਸਮਾ ਸਮ੍ਬੋਧਿਯ’ਨ੍ਤਿ, ਏવਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ‘‘ਏવ’’ਨ੍ਤਿ વਦੇਯ੍ਯਂ । ‘ਕਿਂ ਪਨਾવੁਸੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਅਤ੍ਥੇਤਰਹਿ ਅਞ੍ਞੇ ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਭਗવਤਾ ਸਮਸਮਾ ਸਮ੍ਬੋਧਿਯ’ਨ੍ਤਿ, ਏવਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਅਹਂ ਭਨ੍ਤੇ ‘ਨੋ’ਤਿ વਦੇਯ੍ਯਂ।
‘‘Sace pana maṃ, bhante, evaṃ puccheyya – ‘kiṃ nu kho, āvuso sāriputta, ahesuṃ atītamaddhānaṃ aññe samaṇā vā brāhmaṇā vā bhagavatā samasamā sambodhiya’nti, evaṃ puṭṭho ahaṃ, bhante, ‘eva’nti vadeyyaṃ. ‘Kiṃ panāvuso sāriputta, bhavissanti anāgatamaddhānaṃ aññe samaṇā vā brāhmaṇā vā bhagavatā samasamā sambodhiya’nti, evaṃ puṭṭho ahaṃ, bhante, ‘‘eva’’nti vadeyyaṃ . ‘Kiṃ panāvuso sāriputta, atthetarahi aññe samaṇā vā brāhmaṇā vā bhagavatā samasamā sambodhiya’nti, evaṃ puṭṭho ahaṃ bhante ‘no’ti vadeyyaṃ.
‘‘ਸਚੇ ਪਨ ਮਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏવਂ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯ – ‘ਕਿਂ ਪਨਾਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਏਕਚ੍ਚਂ ਅਬ੍ਭਨੁਜਾਨਾਤਿ , ਏਕਚ੍ਚਂ ਨ ਅਬ੍ਭਨੁਜਾਨਾਤੀ’ਤਿ, ਏવਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏવਂ ਬ੍ਯਾਕਰੇਯ੍ਯਂ – ‘ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਮੇਤਂ, ਆવੁਸੋ, ਭਗવਤੋ ਸੁਤਂ, ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ – ‘‘ਅਹੇਸੁਂ ਅਤੀਤਮਦ੍ਧਾਨਂ ਅਰਹਨ੍ਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾ ਮਯਾ ਸਮਸਮਾ ਸਮ੍ਬੋਧਿਯ’’ਨ੍ਤਿ। ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਮੇਤਂ, ਆવੁਸੋ, ਭਗવਤੋ ਸੁਤਂ, ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ – ‘‘ਭવਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਅਨਾਗਤਮਦ੍ਧਾਨਂ ਅਰਹਨ੍ਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾ ਮਯਾ ਸਮਸਮਾ ਸਮ੍ਬੋਧਿਯ’’ਨ੍ਤਿ। ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਮੇਤਂ, ਆવੁਸੋ, ਭਗવਤੋ ਸੁਤਂ ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ – ‘‘ਅਟ੍ਠਾਨਮੇਤਂ ਅਨવਕਾਸੋ ਯਂ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਲੋਕਧਾਤੁਯਾ ਦ੍વੇ ਅਰਹਨ੍ਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾ ਅਪੁਬ੍ਬਂ ਅਚਰਿਮਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯੁਂ, ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ વਿਜ੍ਜਤੀ’’’ਤਿ।
‘‘Sace pana maṃ, bhante, evaṃ puccheyya – ‘kiṃ panāyasmā sāriputto ekaccaṃ abbhanujānāti , ekaccaṃ na abbhanujānātī’ti, evaṃ puṭṭho ahaṃ, bhante, evaṃ byākareyyaṃ – ‘sammukhā metaṃ, āvuso, bhagavato sutaṃ, sammukhā paṭiggahitaṃ – ‘‘ahesuṃ atītamaddhānaṃ arahanto sammāsambuddhā mayā samasamā sambodhiya’’nti. Sammukhā metaṃ, āvuso, bhagavato sutaṃ, sammukhā paṭiggahitaṃ – ‘‘bhavissanti anāgatamaddhānaṃ arahanto sammāsambuddhā mayā samasamā sambodhiya’’nti. Sammukhā metaṃ, āvuso, bhagavato sutaṃ sammukhā paṭiggahitaṃ – ‘‘aṭṭhānametaṃ anavakāso yaṃ ekissā lokadhātuyā dve arahanto sammāsambuddhā apubbaṃ acarimaṃ uppajjeyyuṃ, netaṃ ṭhānaṃ vijjatī’’’ti.
‘‘ਕਚ੍ਚਾਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏવਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਏવਂ ਬ੍ਯਾਕਰਮਾਨੋ વੁਤ੍ਤવਾਦੀ ਚੇવ ਭਗવਤੋ ਹੋਮਿ, ਨ ਚ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭੂਤੇਨ ਅਬ੍ਭਾਚਿਕ੍ਖਾਮਿ, ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਚਾਨੁਧਮ੍ਮਂ ਬ੍ਯਾਕਰੋਮਿ, ਨ ਚ ਕੋਚਿ ਸਹਧਮ੍ਮਿਕੋ વਾਦਾਨੁવਾਦੋ 23 ਗਾਰਯ੍ਹਂ ਠਾਨਂ ਆਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਤਗ੍ਘ ਤ੍વਂ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਏવਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਏવਂ ਬ੍ਯਾਕਰਮਾਨੋ વੁਤ੍ਤવਾਦੀ ਚੇવ ਮੇ ਹੋਸਿ, ਨ ਚ ਮਂ ਅਭੂਤੇਨ ਅਬ੍ਭਾਚਿਕ੍ਖਸਿ, ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਚਾਨੁਧਮ੍ਮਂ ਬ੍ਯਾਕਰੋਸਿ, ਨ ਚ ਕੋਚਿ ਸਹਧਮ੍ਮਿਕੋ વਾਦਾਨੁવਾਦੋ ਗਾਰਯ੍ਹਂ ਠਾਨਂ ਆਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ।
‘‘Kaccāhaṃ, bhante, evaṃ puṭṭho evaṃ byākaramāno vuttavādī ceva bhagavato homi, na ca bhagavantaṃ abhūtena abbhācikkhāmi, dhammassa cānudhammaṃ byākaromi, na ca koci sahadhammiko vādānuvādo 24 gārayhaṃ ṭhānaṃ āgacchatī’’ti? ‘‘Taggha tvaṃ, sāriputta, evaṃ puṭṭho evaṃ byākaramāno vuttavādī ceva me hosi, na ca maṃ abhūtena abbhācikkhasi, dhammassa cānudhammaṃ byākarosi, na ca koci sahadhammiko vādānuvādo gārayhaṃ ṭhānaṃ āgacchatī’’ti.
ਅਚ੍ਛਰਿਯਅਬ੍ਭੁਤਂ
Acchariyaabbhutaṃ
੧੬੨. ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਆਯਸ੍ਮਾ ਉਦਾਯੀ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਬ੍ਭੁਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਤਾ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਿਤਾ ਸਲ੍ਲੇਖਤਾ। ਯਤ੍ਰ ਹਿ ਨਾਮ ਤਥਾਗਤੋ ਏવਂਮਹਿਦ੍ਧਿਕੋ ਏવਂਮਹਾਨੁਭਾવੋ, ਅਥ ਚ ਪਨ ਨੇવਤ੍ਤਾਨਂ ਪਾਤੁਕਰਿਸ੍ਸਤਿ! ਏਕਮੇਕਞ੍ਚੇਪਿ ਇਤੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਧਮ੍ਮਂ ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਅਤ੍ਤਨਿ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸੇਯ੍ਯੁਂ, ਤੇ ਤਾવਤਕੇਨੇવ ਪਟਾਕਂ ਪਰਿਹਰੇਯ੍ਯੁਂ। ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਬ੍ਭੁਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਤਾ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਿਤਾ ਸਲ੍ਲੇਖਤਾ। ਯਤ੍ਰ ਹਿ ਨਾਮ ਤਥਾਗਤੋ ਏવਂ ਮਹਿਦ੍ਧਿਕੋ ਏવਂਮਹਾਨੁਭਾવੋ। ਅਥ ਚ ਪਨ ਨੇવਤ੍ਤਾਨਂ ਪਾਤੁਕਰਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ!
162. Evaṃ vutte, āyasmā udāyī bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ, bhante, tathāgatassa appicchatā santuṭṭhitā sallekhatā. Yatra hi nāma tathāgato evaṃmahiddhiko evaṃmahānubhāvo, atha ca pana nevattānaṃ pātukarissati! Ekamekañcepi ito, bhante, dhammaṃ aññatitthiyā paribbājakā attani samanupasseyyuṃ, te tāvatakeneva paṭākaṃ parihareyyuṃ. Acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ, bhante, tathāgatassa appicchatā santuṭṭhitā sallekhatā. Yatra hi nāma tathāgato evaṃ mahiddhiko evaṃmahānubhāvo. Atha ca pana nevattānaṃ pātukarissatī’’ti!
‘‘ਪਸ੍ਸ ਖੋ ਤ੍વਂ, ਉਦਾਯਿ, ‘ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਤਾ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਿਤਾ ਸਲ੍ਲੇਖਤਾ। ਯਤ੍ਰ ਹਿ ਨਾਮ ਤਥਾਗਤੋ ਏવਂਮਹਿਦ੍ਧਿਕੋ ਏવਂਮਹਾਨੁਭਾવੋ, ਅਥ ਚ ਪਨ ਨੇવਤ੍ਤਾਨਂ ਪਾਤੁਕਰਿਸ੍ਸਤਿ’! ਏਕਮੇਕਞ੍ਚੇਪਿ ਇਤੋ, ਉਦਾਯਿ, ਧਮ੍ਮਂ ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਅਤ੍ਤਨਿ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸੇਯ੍ਯੁਂ, ਤੇ ਤਾવਤਕੇਨੇવ ਪਟਾਕਂ ਪਰਿਹਰੇਯ੍ਯੁਂ। ਪਸ੍ਸ ਖੋ ਤ੍વਂ, ਉਦਾਯਿ, ‘ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਤਾ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਿਤਾ ਸਲ੍ਲੇਖਤਾ। ਯਤ੍ਰ ਹਿ ਨਾਮ ਤਥਾਗਤੋ ਏવਂਮਹਿਦ੍ਧਿਕੋ ਏવਂਮਹਾਨੁਭਾવੋ, ਅਥ ਚ ਪਨ ਨੇવਤ੍ਤਾਨਂ ਪਾਤੁਕਰਿਸ੍ਸਤੀ’’’ਤਿ!
‘‘Passa kho tvaṃ, udāyi, ‘tathāgatassa appicchatā santuṭṭhitā sallekhatā. Yatra hi nāma tathāgato evaṃmahiddhiko evaṃmahānubhāvo, atha ca pana nevattānaṃ pātukarissati’! Ekamekañcepi ito, udāyi, dhammaṃ aññatitthiyā paribbājakā attani samanupasseyyuṃ, te tāvatakeneva paṭākaṃ parihareyyuṃ. Passa kho tvaṃ, udāyi, ‘tathāgatassa appicchatā santuṭṭhitā sallekhatā. Yatra hi nāma tathāgato evaṃmahiddhiko evaṃmahānubhāvo, atha ca pana nevattānaṃ pātukarissatī’’’ti!
੧੬੩. ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਤਸ੍ਮਾ ਤਿਹ ਤ੍વਂ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਪਰਿਯਾਯਂ ਅਭਿਕ੍ਖਣਂ ਭਾਸੇਯ੍ਯਾਸਿ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਉਪਾਸਕਾਨਂ ਉਪਾਸਿਕਾਨਂ। ਯੇਸਮ੍ਪਿ ਹਿ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਮੋਘਪੁਰਿਸਾਨਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਤਥਾਗਤੇ ਕਙ੍ਖਾ વਾ વਿਮਤਿ વਾ, ਤੇਸਮਿਮਂ ਧਮ੍ਮਪਰਿਯਾਯਂ ਸੁਤ੍વਾ ਤਥਾਗਤੇ ਕਙ੍ਖਾ વਾ વਿਮਤਿ વਾ, ਸਾ ਪਹੀਯਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ। ਇਤਿ ਹਿਦਂ ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤੋ ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਸਮ੍ਪਸਾਦਂ ਪવੇਦੇਸਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਇਮਸ੍ਸ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣਸ੍ਸ ਸਮ੍ਪਸਾਦਨੀਯਂ ਤ੍વੇવ ਅਧਿવਚਨਨ੍ਤਿ।
163. Atha kho bhagavā āyasmantaṃ sāriputtaṃ āmantesi – ‘‘tasmā tiha tvaṃ, sāriputta, imaṃ dhammapariyāyaṃ abhikkhaṇaṃ bhāseyyāsi bhikkhūnaṃ bhikkhunīnaṃ upāsakānaṃ upāsikānaṃ. Yesampi hi, sāriputta, moghapurisānaṃ bhavissati tathāgate kaṅkhā vā vimati vā, tesamimaṃ dhammapariyāyaṃ sutvā tathāgate kaṅkhā vā vimati vā, sā pahīyissatī’’ti. Iti hidaṃ āyasmā sāriputto bhagavato sammukhā sampasādaṃ pavedesi. Tasmā imassa veyyākaraṇassa sampasādanīyaṃ tveva adhivacananti.
ਸਮ੍ਪਸਾਦਨੀਯਸੁਤ੍ਤਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਪਞ੍ਚਮਂ।
Sampasādanīyasuttaṃ niṭṭhitaṃ pañcamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਦੀਘ ਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Dīgha nikāya (aṭṭhakathā) / ੫. ਸਮ੍ਪਸਾਦਨੀਯਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 5. Sampasādanīyasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਦੀਘਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Dīghanikāya (ṭīkā) / ੫. ਸਮ੍ਪਸਾਦਨੀਯਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 5. Sampasādanīyasuttavaṇṇanā
