| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปญฺจปกรณ-อนุฎีกา • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
๖. สมฺปยุตฺตวารวณฺณนา
6. Sampayuttavāravaṇṇanā
๓๙๒-๔๐๐. สทิสํ สมฺปยุตฺตนฺติ ‘‘ยํ สทิสํ, ตํ สํสฎฺฐ’’นฺติ วุจฺจมานํ สมฺปยุตฺตํ น โหติ ‘‘สํสฎฺฐา โยชิตา หยา’’ติอาทีสุฯ อสํสฎฺฐํ โวกิณฺณนฺติ ยํ น สํสฎฺฐํ อนฺตรนฺตรา อุปฺปชฺชมาเนน โวกิณฺณมฺปิ วิมิสฺสตาย สมฺปยุตฺตนฺติ วุจฺจมานํ, ตํ สํสฎฺฐํ น โหติ ‘‘ยา สา วีมํสา…เป.… โกสชฺชสมฺปยุตฺตา’’ติอาทีสุฯ เอวํ อสมฺปยุตฺตสฺสปิ สํสฎฺฐปริยาโย อสํสฎฺฐสฺส จ สมฺปยุตฺตปริยาโย อตฺถีติ ตทุภยํ อิตเรตรํ นิยเมตีติ ทสฺสนตฺถํ วารทฺวยเทสนาติ ทเสฺสโนฺต อาห ‘‘อุภยํ…เป.… นิยามกํ โหตี’’ติ, สํสฎฺฐสโทฺท หิ โวกิณฺณโฎฺฐ นตฺถิ, สมฺปยุตฺตสโทฺท จ สทิสโตฺถ, ตสฺมา ยถา สํสฎฺฐสโทฺท สมฺปยุตฺตสทฺทาเปโกฺข สทิสตฺถโต วินิวตฺติตฺวา เอกุปฺปาทาทิสภาวเมว อตฺถํ โพเธติ, เอวํ สมฺปยุตฺตสโทฺทปิ สํสฎฺฐสทฺทาเปโกฺข โวกิณฺณฎฺฐโต วินิวตฺติตฺวาติ อญฺญมญฺญาเปกฺขสฺส สทฺททฺวยสฺส อญฺญมญฺญนิยามกตา เวทิตพฺพาฯ
392-400. Sadisaṃ sampayuttanti ‘‘yaṃ sadisaṃ, taṃ saṃsaṭṭha’’nti vuccamānaṃ sampayuttaṃ na hoti ‘‘saṃsaṭṭhā yojitā hayā’’tiādīsu. Asaṃsaṭṭhaṃ vokiṇṇanti yaṃ na saṃsaṭṭhaṃ antarantarā uppajjamānena vokiṇṇampi vimissatāya sampayuttanti vuccamānaṃ, taṃ saṃsaṭṭhaṃ na hoti ‘‘yā sā vīmaṃsā…pe… kosajjasampayuttā’’tiādīsu. Evaṃ asampayuttassapi saṃsaṭṭhapariyāyo asaṃsaṭṭhassa ca sampayuttapariyāyo atthīti tadubhayaṃ itaretaraṃ niyametīti dassanatthaṃ vāradvayadesanāti dassento āha ‘‘ubhayaṃ…pe… niyāmakaṃ hotī’’ti, saṃsaṭṭhasaddo hi vokiṇṇaṭṭho natthi, sampayuttasaddo ca sadisattho, tasmā yathā saṃsaṭṭhasaddo sampayuttasaddāpekkho sadisatthato vinivattitvā ekuppādādisabhāvameva atthaṃ bodheti, evaṃ sampayuttasaddopi saṃsaṭṭhasaddāpekkho vokiṇṇaṭṭhato vinivattitvāti aññamaññāpekkhassa saddadvayassa aññamaññaniyāmakatā veditabbā.
สมฺปยุตฺตวารวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Sampayuttavāravaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / อภิธมฺมปิฎก • Abhidhammapiṭaka / ปฎฺฐานปาฬิ • Paṭṭhānapāḷi / ๑. กุสลตฺติกํ • 1. Kusalattikaṃ
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-มูลฎีกา • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ๖. สมฺปยุตฺตวารวณฺณนา • 6. Sampayuttavāravaṇṇanā
