| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya |
៦. សំសប្បនីយសុត្តំ
6. Saṃsappanīyasuttaṃ
២១៦. ‘‘សំសប្បនីយបរិយាយំ វោ, ភិក្ខវេ, ធម្មបរិយាយំ ទេសេស្សាមិ។ តំ សុណាថ, សាធុកំ មនសិ ករោថ; ភាសិស្សាមី’’តិ។ ‘‘ឯវំ, ភន្តេ’’តិ ខោ តេ ភិក្ខូ ភគវតោ បច្ចស្សោសុំ។ ភគវា ឯតទវោច –
216. ‘‘Saṃsappanīyapariyāyaṃ vo, bhikkhave, dhammapariyāyaṃ desessāmi. Taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘កតមោ ច, ភិក្ខវេ, សំសប្បនីយបរិយាយោ ធម្មបរិយាយោ? កម្មស្សកា, ភិក្ខវេ, សត្តា កម្មទាយាទា កម្មយោនី កម្មពន្ធូ កម្មបដិសរណា, យំ កម្មំ ករោន្តិ – កល្យាណំ វា បាបកំ វា – តស្ស ទាយាទា ភវន្តិ។
‘‘Katamo ca, bhikkhave, saṃsappanīyapariyāyo dhammapariyāyo? Kammassakā, bhikkhave, sattā kammadāyādā kammayonī kammabandhū kammapaṭisaraṇā, yaṃ kammaṃ karonti – kalyāṇaṃ vā pāpakaṃ vā – tassa dāyādā bhavanti.
‘‘ឥធ , ភិក្ខវេ, ឯកច្ចោ បាណាតិបាតី ហោតិ លុទ្ទោ លោហិតបាណិ ហតបហតេ និវិដ្ឋោ, អទយាបន្នោ សព្ពបាណភូតេសុ។ សោ សំសប្បតិ កាយេន, សំសប្បតិ វាចាយ, សំសប្បតិ មនសា។ តស្ស ជិម្ហំ កាយកម្មំ ហោតិ, ជិម្ហំ វចីកម្មំ, ជិម្ហំ មនោកម្មំ, ជិម្ហា គតិ, ជិម្ហុបបត្តិ។
‘‘Idha , bhikkhave, ekacco pāṇātipātī hoti luddo lohitapāṇi hatapahate niviṭṭho, adayāpanno sabbapāṇabhūtesu. So saṃsappati kāyena, saṃsappati vācāya, saṃsappati manasā. Tassa jimhaṃ kāyakammaṃ hoti, jimhaṃ vacīkammaṃ, jimhaṃ manokammaṃ, jimhā gati, jimhupapatti.
‘‘ជិម្ហគតិកស្ស ខោ បនាហំ, ភិក្ខវេ, ជិម្ហុបបត្តិកស្ស ទ្វិន្នំ គតីនំ អញ្ញតរំ គតិំ វទាមិ – យេ វា ឯកន្តទុក្ខា និរយា យា វា សំសប្បជាតិកា តិរច្ឆានយោនិ។ កតមា ច សា, ភិក្ខវេ, សំសប្បជាតិកា តិរច្ឆានយោនិ? អហិ វិច្ឆិកា សតបទី នកុលា ពិឡារា មូសិកា ឧលូកា, យេ វា បនញ្ញេបិ កេចិ តិរច្ឆានយោនិកា សត្តា មនុស្សេ ទិស្វា សំសប្បន្តិ។ ឥតិ ខោ, ភិក្ខវេ, ភូតា ភូតស្ស ឧបបត្តិ ហោតិ។ យំ ករោតិ តេន ឧបបជ្ជតិ។ ឧបបន្នមេនំ ផស្សា ផុសន្តិ។ ឯវមហំ, ភិក្ខវេ, ‘កម្មទាយាទា សត្តា’តិ វទាមិ។
‘‘Jimhagatikassa kho panāhaṃ, bhikkhave, jimhupapattikassa dvinnaṃ gatīnaṃ aññataraṃ gatiṃ vadāmi – ye vā ekantadukkhā nirayā yā vā saṃsappajātikā tiracchānayoni. Katamā ca sā, bhikkhave, saṃsappajātikā tiracchānayoni? Ahi vicchikā satapadī nakulā biḷārā mūsikā ulūkā, ye vā panaññepi keci tiracchānayonikā sattā manusse disvā saṃsappanti. Iti kho, bhikkhave, bhūtā bhūtassa upapatti hoti. Yaṃ karoti tena upapajjati. Upapannamenaṃ phassā phusanti. Evamahaṃ, bhikkhave, ‘kammadāyādā sattā’ti vadāmi.
‘‘ឥធ បន, ភិក្ខវេ, ឯកច្ចោ អទិន្នាទាយី ហោតិ…បេ.… កាមេសុមិច្ឆាចារី ហោតិ… មុសាវាទី ហោតិ… បិសុណវាចោ ហោតិ… ផរុសវាចោ ហោតិ… សម្ផប្បលាបី ហោតិ… អភិជ្ឈាលុ ហោតិ… ព្យាបន្នចិត្តោ ហោតិ… មិច្ឆាទិដ្ឋិកោ ហោតិ វិបរីតទស្សនោ – ‘នត្ថិ ទិន្នំ…បេ.… សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា បវេទេន្តី’តិ។ សោ សំសប្បតិ កាយេន, សំសប្បតិ វាចាយ, សំសប្បតិ មនសា។ តស្ស ជិម្ហំ កាយកម្មំ ហោតិ, ជិម្ហំ វចីកម្មំ, ជិម្ហំ មនោកម្មំ, ជិម្ហា គតិ, ជិម្ហុបបត្តិ ។
‘‘Idha pana, bhikkhave, ekacco adinnādāyī hoti…pe… kāmesumicchācārī hoti… musāvādī hoti… pisuṇavāco hoti… pharusavāco hoti… samphappalāpī hoti… abhijjhālu hoti… byāpannacitto hoti… micchādiṭṭhiko hoti viparītadassano – ‘natthi dinnaṃ…pe… sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedentī’ti. So saṃsappati kāyena, saṃsappati vācāya, saṃsappati manasā. Tassa jimhaṃ kāyakammaṃ hoti, jimhaṃ vacīkammaṃ, jimhaṃ manokammaṃ, jimhā gati, jimhupapatti .
‘‘ជិម្ហគតិកស្ស ខោ បនាហំ, ភិក្ខវេ, ជិម្ហុបបត្តិកស្ស ទ្វិន្នំ គតីនំ អញ្ញតរំ គតិំ វទាមិ – យេ វា ឯកន្តទុក្ខា និរយា យា វា សំសប្បជាតិកា តិរច្ឆានយោនិ។ កតមា ច សា, ភិក្ខវេ, សំសប្បជាតិកា តិរច្ឆានយោនិ ? អហិ វិច្ឆិកា សតបទី នកុលា ពិឡារា មូសិកា ឧលូកា, យេ វា បនញ្ញេបិ កេចិ តិរច្ឆានយោនិកា សត្តា មនុស្សេ ទិស្វា សំសប្បន្តិ។ ឥតិ ខោ, ភិក្ខវេ, ភូតា ភូតស្ស ឧបបត្តិ ហោតិ, យំ ករោតិ តេន ឧបបជ្ជតិ។ ឧបបន្នមេនំ ផស្សា ផុសន្តិ។ ឯវមហំ, ភិក្ខវេ, ‘កម្មទាយាទា សត្តា’តិ វទាមិ។ កម្មស្សកា, ភិក្ខវេ, សត្តា កម្មទាយាទា កម្មយោនី កម្មពន្ធូ កម្មបដិសរណា, យំ កម្មំ ករោន្តិ – កល្យាណំ វា បាបកំ វា – តស្ស ទាយាទា ភវន្តិ។
‘‘Jimhagatikassa kho panāhaṃ, bhikkhave, jimhupapattikassa dvinnaṃ gatīnaṃ aññataraṃ gatiṃ vadāmi – ye vā ekantadukkhā nirayā yā vā saṃsappajātikā tiracchānayoni. Katamā ca sā, bhikkhave, saṃsappajātikā tiracchānayoni ? Ahi vicchikā satapadī nakulā biḷārā mūsikā ulūkā, ye vā panaññepi keci tiracchānayonikā sattā manusse disvā saṃsappanti. Iti kho, bhikkhave, bhūtā bhūtassa upapatti hoti, yaṃ karoti tena upapajjati. Upapannamenaṃ phassā phusanti. Evamahaṃ, bhikkhave, ‘kammadāyādā sattā’ti vadāmi. Kammassakā, bhikkhave, sattā kammadāyādā kammayonī kammabandhū kammapaṭisaraṇā, yaṃ kammaṃ karonti – kalyāṇaṃ vā pāpakaṃ vā – tassa dāyādā bhavanti.
‘‘ឥធ, ភិក្ខវេ, ឯកច្ចោ បាណាតិបាតំ បហាយ បាណាតិបាតា បដិវិរតោ ហោតិ និហិតទណ្ឌោ និហិតសត្ថោ, លជ្ជី ទយាបន្នោ សព្ពបាណភូតហិតានុកម្បី វិហរតិ។ សោ ន សំសប្បតិ កាយេន, ន សំសប្បតិ វាចាយ, ន សំសប្បតិ មនសា។ តស្ស ឧជុ កាយកម្មំ ហោតិ, ឧជុ វចីកម្មំ, ឧជុ មនោកម្មំ, ឧជុ គតិ, ឧជុបបត្តិ។
‘‘Idha, bhikkhave, ekacco pāṇātipātaṃ pahāya pāṇātipātā paṭivirato hoti nihitadaṇḍo nihitasattho, lajjī dayāpanno sabbapāṇabhūtahitānukampī viharati. So na saṃsappati kāyena, na saṃsappati vācāya, na saṃsappati manasā. Tassa uju kāyakammaṃ hoti, uju vacīkammaṃ, uju manokammaṃ, uju gati, ujupapatti.
‘‘ឧជុគតិកស្ស ខោ បនាហំ, ភិក្ខវេ, ឧជុបបត្តិកស្ស ទ្វិន្នំ គតីនំ អញ្ញតរំ គតិំ វទាមិ – យេ វា ឯកន្តសុខា សគ្គា យានិ វា បន តានិ ឧច្ចាកុលានិ ខត្តិយមហាសាលកុលានិ វា ព្រាហ្មណមហាសាលកុលានិ វា គហបតិមហាសាលកុលានិ វា អឌ្ឍានិ មហទ្ធនានិ មហាភោគានិ បហូតជាតរូបរជតានិ បហូតវិត្តូបករណានិ បហូតធនធញ្ញានិ។ ឥតិ ខោ, ភិក្ខវេ, ភូតា ភូតស្ស ឧបបត្តិ ហោតិ។ យំ ករោតិ តេន ឧបបជ្ជតិ។ ឧបបន្នមេនំ ផស្សា ផុសន្តិ។ ឯវមហំ, ភិក្ខវេ, ‘កម្មទាយាទា សត្តា’តិ វទាមិ។
‘‘Ujugatikassa kho panāhaṃ, bhikkhave, ujupapattikassa dvinnaṃ gatīnaṃ aññataraṃ gatiṃ vadāmi – ye vā ekantasukhā saggā yāni vā pana tāni uccākulāni khattiyamahāsālakulāni vā brāhmaṇamahāsālakulāni vā gahapatimahāsālakulāni vā aḍḍhāni mahaddhanāni mahābhogāni pahūtajātarūparajatāni pahūtavittūpakaraṇāni pahūtadhanadhaññāni. Iti kho, bhikkhave, bhūtā bhūtassa upapatti hoti. Yaṃ karoti tena upapajjati. Upapannamenaṃ phassā phusanti. Evamahaṃ, bhikkhave, ‘kammadāyādā sattā’ti vadāmi.
‘‘ឥធ បន, ភិក្ខវេ, ឯកច្ចោ អទិន្នាទានំ បហាយ អទិន្នាទានា បដិវិរតោ ហោតិ…បេ.… កាមេសុមិច្ឆាចារា បដិវិរតោ ហោតិ… មុសាវាទំ បហាយ មុសាវាទា បដិវិរតោ ហោតិ… បិសុណំ វាចំ បហាយ បិសុណាយ វាចាយ បដិវិរតោ ហោតិ… ផរុសំ វាចំ បហាយ ផរុសាយ វាចាយ បដិវិរតោ ហោតិ… សម្ផប្បលាបំ បហាយ សម្ផប្បលាបា បដិវិរតោ ហោតិ… អនភិជ្ឈាលុ ហោតិ… អព្យាបន្នចិត្តោ ហោតិ… សម្មាទិដ្ឋិកោ ហោតិ អវិបរីតទស្សនោ – ‘អត្ថិ ទិន្នំ…បេ.… យេ ឥមញ្ច លោកំ បរញ្ច លោកំ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា បវេទេន្តី’តិ។ សោ ន សំសប្បតិ កាយេន, ន សំសប្បតិ វាចាយ, ន សំសប្បតិ មនសា។ តស្ស ឧជុ កាយកម្មំ ហោតិ, ឧជុ វចីកម្មំ, ឧជុ មនោកម្មំ, ឧជុ គតិ, ឧជុបបត្តិ។
‘‘Idha pana, bhikkhave, ekacco adinnādānaṃ pahāya adinnādānā paṭivirato hoti…pe… kāmesumicchācārā paṭivirato hoti… musāvādaṃ pahāya musāvādā paṭivirato hoti… pisuṇaṃ vācaṃ pahāya pisuṇāya vācāya paṭivirato hoti… pharusaṃ vācaṃ pahāya pharusāya vācāya paṭivirato hoti… samphappalāpaṃ pahāya samphappalāpā paṭivirato hoti… anabhijjhālu hoti… abyāpannacitto hoti… sammādiṭṭhiko hoti aviparītadassano – ‘atthi dinnaṃ…pe… ye imañca lokaṃ parañca lokaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedentī’ti. So na saṃsappati kāyena, na saṃsappati vācāya, na saṃsappati manasā. Tassa uju kāyakammaṃ hoti, uju vacīkammaṃ, uju manokammaṃ, uju gati, ujupapatti.
‘‘ឧជុគតិកស្ស ខោ បន អហំ, ភិក្ខវេ, ឧជុបបត្តិកស្ស ទ្វិន្នំ គតីនំ អញ្ញតរំ គតិំ វទាមិ – យេ វា ឯកន្តសុខា សគ្គា យានិ វា បន តានិ ឧច្ចាកុលានិ ខត្តិយមហាសាលកុលានិ វា ព្រាហ្មណមហាសាលកុលានិ វា គហបតិមហាសាលកុលានិ វា អឌ្ឍានិ មហទ្ធនានិ មហាភោគានិ បហូតជាតរូបរជតានិ បហូតវិត្តូបករណានិ បហូតធនធញ្ញានិ។ ឥតិ ខោ, ភិក្ខវេ, ភូតា ភូតស្ស ឧបបត្តិ ហោតិ។ យំ ករោតិ តេន ឧបបជ្ជតិ។ ឧបបន្នមេនំ ផស្សា ផុសន្តិ។ ឯវមហំ, ភិក្ខវេ, ‘កម្មទាយាទា សត្តា’តិ វទាមិ។
‘‘Ujugatikassa kho pana ahaṃ, bhikkhave, ujupapattikassa dvinnaṃ gatīnaṃ aññataraṃ gatiṃ vadāmi – ye vā ekantasukhā saggā yāni vā pana tāni uccākulāni khattiyamahāsālakulāni vā brāhmaṇamahāsālakulāni vā gahapatimahāsālakulāni vā aḍḍhāni mahaddhanāni mahābhogāni pahūtajātarūparajatāni pahūtavittūpakaraṇāni pahūtadhanadhaññāni. Iti kho, bhikkhave, bhūtā bhūtassa upapatti hoti. Yaṃ karoti tena upapajjati. Upapannamenaṃ phassā phusanti. Evamahaṃ, bhikkhave, ‘kammadāyādā sattā’ti vadāmi.
‘‘កម្មស្សកា , ភិក្ខវេ, សត្តា កម្មទាយាទា កម្មយោនី កម្មពន្ធូ កម្មបដិសរណា, យំ កម្មំ ករោន្តិ – កល្យាណំ វា បាបកំ វា – តស្ស ទាយាទា ភវន្តិ។ អយំ ខោ សោ, ភិក្ខវេ, សំសប្បនីយបរិយាយោ ធម្មបរិយាយោ’’តិ។ ឆដ្ឋំ។
‘‘Kammassakā , bhikkhave, sattā kammadāyādā kammayonī kammabandhū kammapaṭisaraṇā, yaṃ kammaṃ karonti – kalyāṇaṃ vā pāpakaṃ vā – tassa dāyādā bhavanti. Ayaṃ kho so, bhikkhave, saṃsappanīyapariyāyo dhammapariyāyo’’ti. Chaṭṭhaṃ.
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៦. សំសប្បនីយសុត្តវណ្ណនា • 6. Saṃsappanīyasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ១-៥៣៦. បឋមនិរយសគ្គសុត្តាទិវណ្ណនា • 1-536. Paṭhamanirayasaggasuttādivaṇṇanā
