| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / វជិរពុទ្ធិ-ដីកា • Vajirabuddhi-ṭīkā |
សំសដ្ឋវារាទិវណ្ណនា
Saṃsaṭṭhavārādivaṇṇanā
៣០៦. អធិករណានំ វូបសមោវ សមថោ នាម, សោ អធិករណំ វិនា នត្ថិ, តស្មា ន ច លព្ភា វិនិភុជ្ជិត្វា នានាករណំ កាតុំ។
306. Adhikaraṇānaṃ vūpasamova samatho nāma, so adhikaraṇaṃ vinā natthi, tasmā na ca labbhā vinibhujjitvā nānākaraṇaṃ kātuṃ.
៣០៩-៣១០. សមថា សមថេហិ សម្មន្តីតិ ឯត្ថ សម្មន្តីតិ សម្បជ្ជន្តិ។ អធិករណា វា បន សម្មន្តិ វូបសម្មន្តីតិ អត្ថោ, តស្មា ‘‘យេភុយ្យសិកា សម្មុខាវិនយេន សម្មតី’’តិ ឥមាយ សម្មុខាវិនយេន សទ្ធិំ សម្បជ្ជតិ, ន សតិវិនយាទីហិ តេសំ តស្សា អនុបការត្តាតិ អត្ថោ។ សមថា អធិករណេហិ សម្មន្តីតិ ឯត្ថ សមថា អភាវំ គច្ឆន្តីតិ អត្ថោ។
309-310.Samathā samathehi sammantīti ettha sammantīti sampajjanti. Adhikaraṇā vā pana sammanti vūpasammantīti attho, tasmā ‘‘yebhuyyasikā sammukhāvinayena sammatī’’ti imāya sammukhāvinayena saddhiṃ sampajjati, na sativinayādīhi tesaṃ tassā anupakārattāti attho. Samathā adhikaraṇehi sammantīti ettha samathā abhāvaṃ gacchantīti attho.
៣១១. ‘‘សម្មុខាវិនយោ វិវាទាធិករណេន ន សម្មតី’’តិ បាឋោ។ យេភុយ្យសិកាយ សមានភាវតោ ច អវសានេ ‘‘សម្មុខាវិនយោ ន កេនចិ សម្មតី’’តិ (បរិ. ៣១៣) វុត្តត្តា ច សម្មុខាវិនយោ សយំ សមថេន វា អធិករណេន វា សមេតព្ពោ ន ហោតីតិ កត្វា វុត្តោ។ សតិវិនយោ កិច្ចាធិករណេន សម្មតិ។ អមូឡ្ហវិនយតស្សបាបិយសិកតិណវត្ថារកាបិ កិច្ចាធិករណេន សម្មន្តិ។
311. ‘‘Sammukhāvinayo vivādādhikaraṇena na sammatī’’ti pāṭho. Yebhuyyasikāya samānabhāvato ca avasāne ‘‘sammukhāvinayo na kenaci sammatī’’ti (pari. 313) vuttattā ca sammukhāvinayo sayaṃ samathena vā adhikaraṇena vā sametabbo na hotīti katvā vutto. Sativinayo kiccādhikaraṇena sammati. Amūḷhavinayatassapāpiyasikatiṇavatthārakāpi kiccādhikaraṇena sammanti.
៣១៣. វិវាទាធិករណំ កិច្ចាធិករណេន សម្មតីតិ ‘‘សុណាតុ មេ, ភន្តេ…បេ.… បឋមំ សលាកំ និក្ខិបាមី’’តិ ឯវំ វិវាទាធិករណំ កិច្ចាធិករណេន សម្មតិ។ អនុវាទាធិករណអាបត្តាធិករណាបិ កិច្ចាធិករណេន សម្មន្តិ។ ‘‘‘អកតំ កម្មំ ទុក្កដំ កម្ម’ន្តិ ឯវំ កិច្ចាធិករណម្បិ កិច្ចាធិករណេន សម្មតីតិ ឯវំ បាឋោ វេទិតព្ពោ’’តិ លិខិតំ។ អញ្ញតរស្មិំ បន គណ្ឋិបទេ ‘‘‘សមថា អធិករណេហិ សម្មន្តី’តិ ឯត្ថ យស្មា សព្ពេ សមថា កិច្ចាធិករណេន សម្មន្តិ, តស្មា ‘សមថា កិច្ចាធិករណេន សម្មន្តី’តិ បាឋោ គហេតព្ពោ’’តិ វុត្តំ។
313.Vivādādhikaraṇaṃ kiccādhikaraṇena sammatīti ‘‘suṇātu me, bhante…pe… paṭhamaṃ salākaṃ nikkhipāmī’’ti evaṃ vivādādhikaraṇaṃ kiccādhikaraṇena sammati. Anuvādādhikaraṇaāpattādhikaraṇāpi kiccādhikaraṇena sammanti. ‘‘‘Akataṃ kammaṃ dukkaṭaṃ kamma’nti evaṃ kiccādhikaraṇampi kiccādhikaraṇena sammatīti evaṃ pāṭho veditabbo’’ti likhitaṃ. Aññatarasmiṃ pana gaṇṭhipade ‘‘‘samathā adhikaraṇehi sammantī’ti ettha yasmā sabbe samathā kiccādhikaraṇena sammanti, tasmā ‘samathā kiccādhikaraṇena sammantī’ti pāṭho gahetabbo’’ti vuttaṃ.
៣១៤. វិវាទាធិករណំ កតមំ អធិករណំ សមុដ្ឋាបេតីតិ ‘‘នាយំ ធម្មោ’’តិ វុត្តមត្តេន កិញ្ចិ អធិករណំ ន សមុដ្ឋាបេតិ។
314.Vivādādhikaraṇaṃkatamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpetīti ‘‘nāyaṃ dhammo’’ti vuttamattena kiñci adhikaraṇaṃ na samuṭṭhāpeti.
៣១៨-៩. ‘‘កតមាធិករណបរិយាបន្ន’’ន្តិ បាឋោ។ វិវាទាធិករណំ វិវាទាធិករណំ ភជតីតិ បឋមុប្បន្នវិវាទំ បច្ឆា ឧប្បន្នោ ភជតិ។ វិវាទាធិករណំ ទ្វេ សមថេ ភជតីតិ ‘‘ឥមំ វូបសមេតុំ សមត្ថា តុម្ហេ’’តិ វទន្តំ វិយ ភជតិ ‘‘មយំ តំ វូបសមេស្សាមា’’តិ វទន្តេហិ វិយ ទ្វីហិ សមថេហិ សង្គហិតំ។
318-9. ‘‘Katamādhikaraṇapariyāpanna’’nti pāṭho. Vivādādhikaraṇaṃ vivādādhikaraṇaṃ bhajatīti paṭhamuppannavivādaṃ pacchā uppanno bhajati. Vivādādhikaraṇaṃ dve samathe bhajatīti ‘‘imaṃ vūpasametuṃ samatthā tumhe’’ti vadantaṃ viya bhajati ‘‘mayaṃ taṃ vūpasamessāmā’’ti vadantehi viya dvīhi samathehi saṅgahitaṃ.
សមថភេទវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Samathabhedavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / វិនយបិដក • Vinayapiṭaka / បរិវារបាឡិ • Parivārapāḷi
១៦. សំសដ្ឋវារោ • 16. Saṃsaṭṭhavāro
១៩. សមថាធិករណវារោ • 19. Samathādhikaraṇavāro
២០. សមុដ្ឋាបនវារោ • 20. Samuṭṭhāpanavāro
២១. ភជតិវារោ • 21. Bhajativāro
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / សារត្ថទីបនី-ដីកា • Sāratthadīpanī-ṭīkā
សំសដ្ឋវារកថាវណ្ណនា • Saṃsaṭṭhavārakathāvaṇṇanā
សមថាធិករណវារកថាវណ្ណនា • Samathādhikaraṇavārakathāvaṇṇanā
សមុដ្ឋាបនវារកថាវណ្ណនា • Samuṭṭhāpanavārakathāvaṇṇanā
ភជតិវារកថាវណ្ណនា • Bhajativārakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វិមតិវិនោទនី-ដីកា • Vimativinodanī-ṭīkā
សំសដ្ឋវារាទិវណ្ណនា • Saṃsaṭṭhavārādivaṇṇanā
ភជតិវារវណ្ណនា • Bhajativāravaṇṇanā
