| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā |
සංසට්‌ඨවාරාදිවණ්‌ණනා
Saṃsaṭṭhavārādivaṇṇanā
306. අධිකරණානං වූපසමොව සමථො නාම, සො අධිකරණං විනා නත්‌ථි, තස්‌මා න ච ලබ්‌භා විනිභුජ්‌ජිත්‌වා නානාකරණං කාතුං.
306. Adhikaraṇānaṃ vūpasamova samatho nāma, so adhikaraṇaṃ vinā natthi, tasmā na ca labbhā vinibhujjitvā nānākaraṇaṃ kātuṃ.
309-310. සමථා සමථෙහි සම්‌මන්‌තීති එත්‌ථ සම්‌මන්‌තීති සම්‌පජ්‌ජන්‌ති. අධිකරණා වා පන සම්‌මන්‌ති වූපසම්‌මන්‌තීති අත්‌ථො, තස්‌මා ‘‘යෙභුය්‍යසිකා සම්‌මුඛාවිනයෙන සම්‌මතී’’ති ඉමාය සම්‌මුඛාවිනයෙන සද්‌ධිං සම්‌පජ්‌ජති, න සතිවිනයාදීහි තෙසං තස්‌සා අනුපකාරත්‌තාති අත්‌ථො. සමථා අධිකරණෙහි සම්‌මන්‌තීති එත්‌ථ සමථා අභාවං ගච්‌ඡන්‌තීති අත්‌ථො.
309-310.Samathā samathehi sammantīti ettha sammantīti sampajjanti. Adhikaraṇā vā pana sammanti vūpasammantīti attho, tasmā ‘‘yebhuyyasikā sammukhāvinayena sammatī’’ti imāya sammukhāvinayena saddhiṃ sampajjati, na sativinayādīhi tesaṃ tassā anupakārattāti attho. Samathā adhikaraṇehi sammantīti ettha samathā abhāvaṃ gacchantīti attho.
311. ‘‘සම්‌මුඛාවිනයො විවාදාධිකරණෙන න සම්‌මතී’’ති පාඨො. යෙභුය්‍යසිකාය සමානභාවතො ච අවසානෙ ‘‘සම්‌මුඛාවිනයො න කෙනචි සම්‌මතී’’ති (පරි. 313) වුත්‌තත්‌තා ච සම්‌මුඛාවිනයො සයං සමථෙන වා අධිකරණෙන වා සමෙතබ්‌බො න හොතීති කත්‌වා වුත්‌තො. සතිවිනයො කිච්‌චාධිකරණෙන සම්‌මති. අමූළ්‌හවිනයතස්‌සපාපියසිකතිණවත්‌ථාරකාපි කිච්‌චාධිකරණෙන සම්‌මන්‌ති.
311. ‘‘Sammukhāvinayo vivādādhikaraṇena na sammatī’’ti pāṭho. Yebhuyyasikāya samānabhāvato ca avasāne ‘‘sammukhāvinayo na kenaci sammatī’’ti (pari. 313) vuttattā ca sammukhāvinayo sayaṃ samathena vā adhikaraṇena vā sametabbo na hotīti katvā vutto. Sativinayo kiccādhikaraṇena sammati. Amūḷhavinayatassapāpiyasikatiṇavatthārakāpi kiccādhikaraṇena sammanti.
313. විවාදාධිකරණං කිච්‌චාධිකරණෙන සම්‌මතීති ‘‘සුණාතු මෙ, භන්‌තෙ…පෙ.… පඨමං සලාකං නික්‌ඛිපාමී’’ති එවං විවාදාධිකරණං කිච්‌චාධිකරණෙන සම්‌මති. අනුවාදාධිකරණආපත්‌තාධිකරණාපි කිච්‌චාධිකරණෙන සම්‌මන්‌ති. ‘‘‘අකතං කම්‌මං දුක්‌කටං කම්‌ම’න්‌ති එවං කිච්‌චාධිකරණම්‌පි කිච්‌චාධිකරණෙන සම්‌මතීති එවං පාඨො වෙදිතබ්‌බො’’ති ලිඛිතං. අඤ්‌ඤතරස්‌මිං පන ගණ්‌ඨිපදෙ ‘‘‘සමථා අධිකරණෙහි සම්‌මන්‌තී’ති එත්‌ථ යස්‌මා සබ්‌බෙ සමථා කිච්‌චාධිකරණෙන සම්‌මන්‌ති, තස්‌මා ‘සමථා කිච්‌චාධිකරණෙන සම්‌මන්‌තී’ති පාඨො ගහෙතබ්‌බො’’ති වුත්‌තං.
313.Vivādādhikaraṇaṃ kiccādhikaraṇena sammatīti ‘‘suṇātu me, bhante…pe… paṭhamaṃ salākaṃ nikkhipāmī’’ti evaṃ vivādādhikaraṇaṃ kiccādhikaraṇena sammati. Anuvādādhikaraṇaāpattādhikaraṇāpi kiccādhikaraṇena sammanti. ‘‘‘Akataṃ kammaṃ dukkaṭaṃ kamma’nti evaṃ kiccādhikaraṇampi kiccādhikaraṇena sammatīti evaṃ pāṭho veditabbo’’ti likhitaṃ. Aññatarasmiṃ pana gaṇṭhipade ‘‘‘samathā adhikaraṇehi sammantī’ti ettha yasmā sabbe samathā kiccādhikaraṇena sammanti, tasmā ‘samathā kiccādhikaraṇena sammantī’ti pāṭho gahetabbo’’ti vuttaṃ.
314. විවාදාධිකරණං කතමං අධිකරණං සමුට්‌ඨාපෙතීති ‘‘නායං ධම්‌මො’’ති වුත්‌තමත්‌තෙන කිඤ්‌චි අධිකරණං න සමුට්‌ඨාපෙති.
314.Vivādādhikaraṇaṃkatamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpetīti ‘‘nāyaṃ dhammo’’ti vuttamattena kiñci adhikaraṇaṃ na samuṭṭhāpeti.
318-9. ‘‘කතමාධිකරණපරියාපන්‌න’’න්‌ති පාඨො. විවාදාධිකරණං විවාදාධිකරණං භජතීති පඨමුප්‌පන්‌නවිවාදං පච්‌ඡා උප්‌පන්‌නො භජති. විවාදාධිකරණං ද්‌වෙ සමථෙ භජතීති ‘‘ඉමං වූපසමෙතුං සමත්‌ථා තුම්‌හෙ’’ති වදන්‌තං විය භජති ‘‘මයං තං වූපසමෙස්‌සාමා’’ති වදන්‌තෙහි විය ද්‌වීහි සමථෙහි සඞ්‌ගහිතං.
318-9. ‘‘Katamādhikaraṇapariyāpanna’’nti pāṭho. Vivādādhikaraṇaṃ vivādādhikaraṇaṃ bhajatīti paṭhamuppannavivādaṃ pacchā uppanno bhajati. Vivādādhikaraṇaṃ dve samathe bhajatīti ‘‘imaṃ vūpasametuṃ samatthā tumhe’’ti vadantaṃ viya bhajati ‘‘mayaṃ taṃ vūpasamessāmā’’ti vadantehi viya dvīhi samathehi saṅgahitaṃ.
සමථභෙදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Samathabhedavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / පරිවාරපාළි • Parivārapāḷi
16. සංසට්‌ඨවාරො • 16. Saṃsaṭṭhavāro
19. සමථාධිකරණවාරො • 19. Samathādhikaraṇavāro
20. සමුට්‌ඨාපනවාරො • 20. Samuṭṭhāpanavāro
21. භජතිවාරො • 21. Bhajativāro
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā
සංසට්‌ඨවාරකථාවණ්‌ණනා • Saṃsaṭṭhavārakathāvaṇṇanā
සමථාධිකරණවාරකථාවණ්‌ණනා • Samathādhikaraṇavārakathāvaṇṇanā
සමුට්‌ඨාපනවාරකථාවණ්‌ණනා • Samuṭṭhāpanavārakathāvaṇṇanā
භජතිවාරකථාවණ්‌ණනා • Bhajativārakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā
සංසට්‌ඨවාරාදිවණ්‌ණනා • Saṃsaṭṭhavārādivaṇṇanā
භජතිවාරවණ්‌ණනා • Bhajativāravaṇṇanā
