Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅನುಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
೫. ಸಂಸಟ್ಠವಾರವಣ್ಣನಾ
5. Saṃsaṭṭhavāravaṇṇanā
೩೫೧-೩೬೮. ಸಾತಿ ಸವತ್ಥುಕಾ ಪಟಿಸನ್ಧಿ। ಇಧಾಪೀತಿ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಸಂಸಟ್ಠವಾರೇಪಿ। ಅಧಿಪತಿಪುರೇಜಾತಾಸೇವನೇಸು ಅನುಲೋಮತೋ ನಕಮ್ಮನವಿಪಾಕನಝಾನನವಿಪ್ಪಯುತ್ತೇಸು ಪಚ್ಚನೀಯತೋ ಠಿತೇಸು ನ ಲಬ್ಭತಿ, ಅಞ್ಞೇಸು ಸಹಜಾತಾದೀಸು ಅನುಲೋಮತೋ ಹೇತುಆದೀಸು ಪಚ್ಚನೀಯತೋ ಚ ಅನುಲೋಮತೋ ಚ ಠಿತೇಸು ಲಬ್ಭತೀತಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ಲಬ್ಭಮಾನಪಚ್ಚಯೇಸೂ’’ತಿ। ಇಮಸ್ಸ ವಿಸೇಸಸ್ಸಾತಿ ಇಮಸ್ಸ ಯಥಾವುತ್ತಸ್ಸ ವಿಸೇಸಸ್ಸ ದಸ್ಸನತ್ಥಂ ಉದ್ಧಟಾ, ತಸ್ಮಾ ತಾದಿಸಸ್ಸ ವಿಸೇಸಸ್ಸ ದಸ್ಸೇತಬ್ಬಸ್ಸ ಅಭಾವತೋ ವತ್ಥುವಿರಹಿತಾ ಪಟಿಸನ್ಧಿ ಅನುದ್ಧಟಾ, ನ ವಿಪ್ಪಯುತ್ತೇ ಪಚ್ಚನೀಯತೋ ಠಿತೇ ಅಭಾವತೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಹೇತುಪಚ್ಚಯವಿರಹಿತಮತ್ತದಸ್ಸನತ್ಥನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ಭೂತಕಥನಂ ಅಹೇತುಕಗ್ಗಹಣಂ ನ ಬ್ಯಭಿಚಾರನಿವತ್ತನನ್ತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ‘‘ಅಹೇತುಕವಿಪಾಕಕಿರಿಯವಸೇನಾ’’ತಿ ಭವಿತಬ್ಬಂ ಹೇತುಪರಿಯನ್ತತ್ತಾ ಮಗ್ಗಸ್ಸ।
351-368. Sāti savatthukā paṭisandhi. Idhāpīti imasmiṃ saṃsaṭṭhavārepi. Adhipatipurejātāsevanesu anulomato nakammanavipākanajhānanavippayuttesu paccanīyato ṭhitesu na labbhati, aññesu sahajātādīsu anulomato hetuādīsu paccanīyato ca anulomato ca ṭhitesu labbhatīti. Tenāha ‘‘labbhamānapaccayesū’’ti. Imassa visesassāti imassa yathāvuttassa visesassa dassanatthaṃ uddhaṭā, tasmā tādisassa visesassa dassetabbassa abhāvato vatthuvirahitā paṭisandhi anuddhaṭā, na vippayutte paccanīyato ṭhite abhāvatoti attho. Hetupaccayavirahitamattadassanatthanti iminā bhūtakathanaṃ ahetukaggahaṇaṃ na byabhicāranivattananti dasseti. ‘‘Ahetukavipākakiriyavasenā’’ti bhavitabbaṃ hetupariyantattā maggassa.
೩೬೯-೩೯೧. ‘‘ಹೇತುಮ್ಹಿ ಅನುಲೋಮತೋ ಠಿತೇ ಝಾನಮಗ್ಗಾ ಪಚ್ಚನೀಯತೋ ನ ಲಬ್ಭನ್ತೀ’’ತಿಆದಿ ಯಂ ಇಧ ಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ ವುತ್ತಂ, ತಂ ಹೇತುಪಚ್ಚಯಾದಿವಸೇನ ಉಪ್ಪಜ್ಜಮಾನೋ ಧಮ್ಮೋ ಚತ್ತಾರೋ ಸಬ್ಬಟ್ಠಾನಿಕಾ ಆಹಾರಿನ್ದ್ರಿಯಝಾನಮಗ್ಗಾ ಚಾತಿ ಇಮೇ ಅಟ್ಠ ಪಚ್ಚಯೇ ಅಲಭನ್ತೋ ನಾಮ ನತ್ಥೀತಿ ಇಮಿನಾ ಪಟಿಚ್ಚವಾರೇ ಅನುಲೋಮಪಚ್ಚನೀಯವಣ್ಣನಾಯಂ ವುತ್ತೇನ ನಯೇನ ವೇದಿತುಂ ಸಕ್ಕಾತಿ ಆಹ ‘‘ಪಟಿಚ್ಚವಾರೇ…ಪೇ॰… ನಯೇನಾ’’ತಿ। ಸೇಸೇಸೂತಿ ಅಹೇತುಕಮೋಹವಜ್ಜಾಹೇತುಕೇಸು ಪಞ್ಚವಿಞ್ಞಾಣಾ…ಪೇ॰… ಝಾನಪಚ್ಚಯಂ ಲಭನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ಅಹೇತುಕಮೋಹೋವ ಝಾನಮಗ್ಗಪಚ್ಚಯಂ ಲಭತೀ’’ತಿ ನ ಸಕ್ಕಾ ವತ್ತುಂ, ಕಿಞ್ಚ ಪಚ್ಚನೀಯಾನುಲೋಮೇ ದ್ವಿನ್ನಂ ಪಚ್ಚಯಾನಂ ಅನುಲೋಮೇನ ಅನುಲೋಮವಸೇನ ಸಹ ಯೋಜನಾ ನತ್ಥಿ ಏಕೇಕಸ್ಸೇವ ಯೋಜನಾಯ ಆಗತತ್ತಾ, ತಸ್ಮಾ ಅಹೇತುಕಮೋಹೋವ ಮಗ್ಗಪಚ್ಚಯಂ ಲಭತೀತಿ ಏವಮೇತ್ಥ ಯೋಜನಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾ।
369-391. ‘‘Hetumhi anulomato ṭhite jhānamaggā paccanīyato na labbhantī’’tiādi yaṃ idha aṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ, taṃ hetupaccayādivasena uppajjamāno dhammo cattāro sabbaṭṭhānikā āhārindriyajhānamaggā cāti ime aṭṭha paccaye alabhanto nāma natthīti iminā paṭiccavāre anulomapaccanīyavaṇṇanāyaṃ vuttena nayena vedituṃ sakkāti āha ‘‘paṭiccavāre…pe… nayenā’’ti. Sesesūti ahetukamohavajjāhetukesu pañcaviññāṇā…pe… jhānapaccayaṃ labhanti, tasmā ‘‘ahetukamohova jhānamaggapaccayaṃ labhatī’’ti na sakkā vattuṃ, kiñca paccanīyānulome dvinnaṃ paccayānaṃ anulomena anulomavasena saha yojanā natthi ekekasseva yojanāya āgatattā, tasmā ahetukamohova maggapaccayaṃ labhatīti evamettha yojanā veditabbā.
ಸಂಸಟ್ಠವಾರವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Saṃsaṭṭhavāravaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ • Abhidhammapiṭaka / ಪಟ್ಠಾನಪಾಳಿ • Paṭṭhānapāḷi / ೧. ಕುಸಲತ್ತಿಕಂ • 1. Kusalattikaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಮೂಲಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ೫. ಸಂಸಟ್ಠವಾರವಣ್ಣನಾ • 5. Saṃsaṭṭhavāravaṇṇanā