Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya |
੧੩. ਅવਿਜ੍ਜਾવਗ੍ਗੋ
13. Avijjāvaggo
੧. ਸਮੁਦਯਧਮ੍ਮਸੁਤ੍ਤਂ
1. Samudayadhammasuttaṃ
੧੨੬. ਸਾવਤ੍ਥਿਨਿਦਾਨਂ । ਅਥ ਖੋ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ…ਪੇ॰… ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘‘ਅવਿਜ੍ਜਾ ਅવਿਜ੍ਜਾ’ਤਿ, ਭਨ੍ਤੇ, વੁਚ੍ਚਤਿ। ਕਤਮਾ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅવਿਜ੍ਜਾ, ਕਿਤ੍ਤਾવਤਾ ਚ ਅવਿਜ੍ਜਾਗਤੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ?
126. Sāvatthinidānaṃ . Atha kho aññataro bhikkhu yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā…pe… ekamantaṃ nisinno kho so bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘‘avijjā avijjā’ti, bhante, vuccati. Katamā nu kho, bhante, avijjā, kittāvatā ca avijjāgato hotī’’ti?
‘‘ਇਧ , ਭਿਕ੍ਖੁ, ਅਸ੍ਸੁਤવਾ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਸਮੁਦਯਧਮ੍ਮਂ ਰੂਪਂ ‘ਸਮੁਦਯਧਮ੍ਮਂ ਰੂਪ’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ ; વਯਧਮ੍ਮਂ ਰੂਪਂ ‘વਯਧਮ੍ਮਂ ਰੂਪ’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ; ਸਮੁਦਯવਯਧਮ੍ਮਂ ਰੂਪਂ ‘ਸਮੁਦਯવਯਧਮ੍ਮਂ ਰੂਪ’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ। ਸਮੁਦਯਧਮ੍ਮਂ વੇਦਨਂ ‘ਸਮੁਦਯਧਮ੍ਮਾ વੇਦਨਾ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ; વਯਧਮ੍ਮਂ વੇਦਨਂ ‘વਯਧਮ੍ਮਾ વੇਦਨਾ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ; ਸਮੁਦਯવਯਧਮ੍ਮਂ વੇਦਨਂ ‘ਸਮੁਦਯવਯਧਮ੍ਮਾ વੇਦਨਾ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ। ਸਮੁਦਯਧਮ੍ਮਂ ਸਞ੍ਞਂ…ਪੇ॰… ਸਮੁਦਯਧਮ੍ਮੇ ਸਙ੍ਖਾਰੇ ‘ਸਮੁਦਯਧਮ੍ਮਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ; વਯਧਮ੍ਮੇ ਸਙ੍ਖਾਰੇ ‘વਯਧਮ੍ਮਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ; ਸਮੁਦਯવਯਧਮ੍ਮੇ ਸਙ੍ਖਾਰੇ ‘ਸਮੁਦਯવਯਧਮ੍ਮਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ। ਸਮੁਦਯਧਮ੍ਮਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ‘ਸਮੁਦਯਧਮ੍ਮਂ વਿਞ੍ਞਾਣ’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ; વਯਧਮ੍ਮਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ‘વਯਧਮ੍ਮਂ વਿਞ੍ਞਾਣ’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ; ਸਮੁਦਯવਯਧਮ੍ਮਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ‘ਸਮੁਦਯવਯਧਮ੍ਮਂ વਿਞ੍ਞਾਣ’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਅવਿਜ੍ਜਾ; ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਚ ਅવਿਜ੍ਜਾਗਤੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ।
‘‘Idha , bhikkhu, assutavā puthujjano samudayadhammaṃ rūpaṃ ‘samudayadhammaṃ rūpa’nti yathābhūtaṃ nappajānāti ; vayadhammaṃ rūpaṃ ‘vayadhammaṃ rūpa’nti yathābhūtaṃ nappajānāti; samudayavayadhammaṃ rūpaṃ ‘samudayavayadhammaṃ rūpa’nti yathābhūtaṃ nappajānāti. Samudayadhammaṃ vedanaṃ ‘samudayadhammā vedanā’ti yathābhūtaṃ nappajānāti; vayadhammaṃ vedanaṃ ‘vayadhammā vedanā’ti yathābhūtaṃ nappajānāti; samudayavayadhammaṃ vedanaṃ ‘samudayavayadhammā vedanā’ti yathābhūtaṃ nappajānāti. Samudayadhammaṃ saññaṃ…pe… samudayadhamme saṅkhāre ‘samudayadhammā saṅkhārā’ti yathābhūtaṃ nappajānāti; vayadhamme saṅkhāre ‘vayadhammā saṅkhārā’ti yathābhūtaṃ nappajānāti; samudayavayadhamme saṅkhāre ‘samudayavayadhammā saṅkhārā’ti yathābhūtaṃ nappajānāti. Samudayadhammaṃ viññāṇaṃ ‘samudayadhammaṃ viññāṇa’nti yathābhūtaṃ nappajānāti; vayadhammaṃ viññāṇaṃ ‘vayadhammaṃ viññāṇa’nti yathābhūtaṃ nappajānāti; samudayavayadhammaṃ viññāṇaṃ ‘samudayavayadhammaṃ viññāṇa’nti yathābhūtaṃ nappajānāti. Ayaṃ vuccati, bhikkhu, avijjā; ettāvatā ca avijjāgato hotī’’ti.
ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘‘વਿਜ੍ਜਾ વਿਜ੍ਜਾ’ਤਿ, ਭਨ੍ਤੇ, વੁਚ੍ਚਤਿ। ਕਤਮਾ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, વਿਜ੍ਜਾ, ਕਿਤ੍ਤਾવਤਾ ਚ વਿਜ੍ਜਾਗਤੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ?
Evaṃ vutte, so bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘‘vijjā vijjā’ti, bhante, vuccati. Katamā nu kho, bhante, vijjā, kittāvatā ca vijjāgato hotī’’ti?
‘‘ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਸੁਤવਾ ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਸਮੁਦਯਧਮ੍ਮਂ ਰੂਪਂ ‘ਸਮੁਦਯਧਮ੍ਮਂ ਰੂਪ’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ; વਯਧਮ੍ਮਂ ਰੂਪਂ ‘વਯਧਮ੍ਮਂ ਰੂਪ’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ ; ਸਮੁਦਯવਯਧਮ੍ਮਂ ਰੂਪਂ ‘ਸਮੁਦਯવਯਧਮ੍ਮਂ ਰੂਪ’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ। ਸਮੁਦਯਧਮ੍ਮਂ વੇਦਨਂ ‘ਸਮੁਦਯਧਮ੍ਮਾ વੇਦਨਾ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ; વਯਧਮ੍ਮਂ વੇਦਨਂ ‘વਯਧਮ੍ਮਾ વੇਦਨਾ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ; ਸਮੁਦਯવਯਧਮ੍ਮਂ વੇਦਨਂ ‘ਸਮੁਦਯવਯਧਮ੍ਮਾ વੇਦਨਾ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ। ਸਮੁਦਯਧਮ੍ਮਂ ਸਞ੍ਞਂ… ਸਮੁਦਯਧਮ੍ਮੇ ਸਙ੍ਖਾਰੇ ‘ਸਮੁਦਯਧਮ੍ਮਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ; વਯਧਮ੍ਮੇ ਸਙ੍ਖਾਰੇ ‘વਯਧਮ੍ਮਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ; ਸਮੁਦਯવਯਧਮ੍ਮੇ ਸਙ੍ਖਾਰੇ ‘ਸਮੁਦਯવਯਧਮ੍ਮਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ। ਸਮੁਦਯਧਮ੍ਮਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ‘ਸਮੁਦਯਧਮ੍ਮਂ વਿਞ੍ਞਾਣ’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ; વਯਧਮ੍ਮਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ‘વਯਧਮ੍ਮਂ વਿਞ੍ਞਾਣ’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ; ਸਮੁਦਯવਯਧਮ੍ਮਂ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ‘ਸਮੁਦਯવਯਧਮ੍ਮਂ વਿਞ੍ਞਾਣ’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ, વਿਜ੍ਜਾ; ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਚ વਿਜ੍ਜਾਗਤੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ। ਪਠਮਂ।
‘‘Idha, bhikkhu, sutavā ariyasāvako samudayadhammaṃ rūpaṃ ‘samudayadhammaṃ rūpa’nti yathābhūtaṃ pajānāti; vayadhammaṃ rūpaṃ ‘vayadhammaṃ rūpa’nti yathābhūtaṃ pajānāti ; samudayavayadhammaṃ rūpaṃ ‘samudayavayadhammaṃ rūpa’nti yathābhūtaṃ pajānāti. Samudayadhammaṃ vedanaṃ ‘samudayadhammā vedanā’ti yathābhūtaṃ pajānāti; vayadhammaṃ vedanaṃ ‘vayadhammā vedanā’ti yathābhūtaṃ pajānāti; samudayavayadhammaṃ vedanaṃ ‘samudayavayadhammā vedanā’ti yathābhūtaṃ pajānāti. Samudayadhammaṃ saññaṃ… samudayadhamme saṅkhāre ‘samudayadhammā saṅkhārā’ti yathābhūtaṃ pajānāti; vayadhamme saṅkhāre ‘vayadhammā saṅkhārā’ti yathābhūtaṃ pajānāti; samudayavayadhamme saṅkhāre ‘samudayavayadhammā saṅkhārā’ti yathābhūtaṃ pajānāti. Samudayadhammaṃ viññāṇaṃ ‘samudayadhammaṃ viññāṇa’nti yathābhūtaṃ pajānāti; vayadhammaṃ viññāṇaṃ ‘vayadhammaṃ viññāṇa’nti yathābhūtaṃ pajānāti; samudayavayadhammaṃ viññāṇaṃ ‘samudayavayadhammaṃ viññāṇa’nti yathābhūtaṃ pajānāti. Ayaṃ vuccati, bhikkhu, vijjā; ettāvatā ca vijjāgato hotī’’ti. Paṭhamaṃ.
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੧-੧੦. ਸਮੁਦਯਧਮ੍ਮਸੁਤ੍ਤਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • 1-10. Samudayadhammasuttādivaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੧-੧੦. ਸਮੁਦਯਧਮ੍ਮਸੁਤ੍ਤਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • 1-10. Samudayadhammasuttādivaṇṇanā