Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya |
៤. សាមុគិយសុត្តំ
4. Sāmugiyasuttaṃ
១៩៤. ឯកំ សមយំ អាយស្មា អានន្ទោ កោលិយេសុ វិហរតិ សាមុគំ នាម 1 កោលិយានំ និគមោ។ អថ ខោ សម្ពហុលា សាមុគិយា កោលិយបុត្តា យេនាយស្មា អានន្ទោ តេនុបសង្កមិំសុ; ឧបសង្កមិត្វា អាយស្មន្តំ អានន្ទំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិំសុ។ ឯកមន្តំ និសិន្នេ ខោ តេ សាមុគិយេ កោលិយបុត្តេ អាយស្មា អានន្ទោ ឯតទវោច –
194. Ekaṃ samayaṃ āyasmā ānando koliyesu viharati sāmugaṃ nāma 2 koliyānaṃ nigamo. Atha kho sambahulā sāmugiyā koliyaputtā yenāyasmā ānando tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ ānandaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinne kho te sāmugiye koliyaputte āyasmā ānando etadavoca –
‘‘ចត្តារិមានិ, ព្យគ្ឃបជ្ជា, បារិសុទ្ធិបធានិយង្គានិ តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន សម្មទក្ខាតានិ សត្តានំ វិសុទ្ធិយា សោកបរិទេវានំ 3 សមតិក្កមាយ ទុក្ខទោមនស្សានំ អត្ថង្គមាយ ញាយស្ស អធិគមាយ និព្ពានស្ស សច្ឆិកិរិយាយ។ កតមានិ ចត្តារិ? សីលបារិសុទ្ធិបធានិយង្គំ, ចិត្តបារិសុទ្ធិបធានិយង្គំ , ទិដ្ឋិបារិសុទ្ធិបធានិយង្គំ, វិមុត្តិបារិសុទ្ធិបធានិយង្គំ។
‘‘Cattārimāni, byagghapajjā, pārisuddhipadhāniyaṅgāni tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena sammadakkhātāni sattānaṃ visuddhiyā sokaparidevānaṃ 4 samatikkamāya dukkhadomanassānaṃ atthaṅgamāya ñāyassa adhigamāya nibbānassa sacchikiriyāya. Katamāni cattāri? Sīlapārisuddhipadhāniyaṅgaṃ, cittapārisuddhipadhāniyaṅgaṃ , diṭṭhipārisuddhipadhāniyaṅgaṃ, vimuttipārisuddhipadhāniyaṅgaṃ.
‘‘កតមញ្ច , ព្យគ្ឃបជ្ជា, សីលបារិសុទ្ធិបធានិយង្គំ? ឥធ, ព្យគ្ឃបជ្ជា, ភិក្ខុ សីលវា ហោតិ…បេ.… សមាទាយ សិក្ខតិ សិក្ខាបទេសុ។ អយំ វុច្ចតិ, ព្យគ្ឃបជ្ជា, សីលបារិសុទ្ធិ។ ឥតិ ឯវរូបិំ សីលបារិសុទ្ធិំ អបរិបូរំ វា បរិបូរេស្សាមិ បរិបូរំ វា តត្ថ តត្ថ បញ្ញាយ អនុគ្គហេស្សាមីតិ, យោ តត្ថ ឆន្ទោ ច វាយាមោ ច ឧស្សាហោ ច ឧស្សោឡ្ហី ច អប្បដិវានី ច សតិ ច សម្បជញ្ញញ្ច, ឥទំ វុច្ចតិ, ព្យគ្ឃបជ្ជា, សីលបារិសុទ្ធិបធានិយង្គំ។
‘‘Katamañca , byagghapajjā, sīlapārisuddhipadhāniyaṅgaṃ? Idha, byagghapajjā, bhikkhu sīlavā hoti…pe… samādāya sikkhati sikkhāpadesu. Ayaṃ vuccati, byagghapajjā, sīlapārisuddhi. Iti evarūpiṃ sīlapārisuddhiṃ aparipūraṃ vā paripūressāmi paripūraṃ vā tattha tattha paññāya anuggahessāmīti, yo tattha chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoḷhī ca appaṭivānī ca sati ca sampajaññañca, idaṃ vuccati, byagghapajjā, sīlapārisuddhipadhāniyaṅgaṃ.
‘‘កតមញ្ច, ព្យគ្ឃបជ្ជា, ចិត្តបារិសុទ្ធិបធានិយង្គំ? ឥធ, ព្យគ្ឃបជ្ជា, ភិក្ខុ វិវិច្ចេវ កាមេហិ…បេ.… ចតុត្ថំ ឈានំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរតិ។ អយំ វុច្ចតិ, ព្យគ្ឃបជ្ជា, ចិត្តបារិសុទ្ធិ។ ឥតិ ឯវរូបិំ ចិត្តបារិសុទ្ធិំ អបរិបូរំ វា បរិបូរេស្សាមិ បរិបូរំ វា តត្ថ តត្ថ បញ្ញាយ អនុគ្គហេស្សាមីតិ, យោ តត្ថ ឆន្ទោ ច វាយាមោ ច ឧស្សាហោ ច ឧស្សោឡ្ហី ច អប្បដិវានី ច សតិ ច សម្បជញ្ញញ្ច, ឥទំ វុច្ចតិ, ព្យគ្ឃបជ្ជា, ចិត្តបារិសុទ្ធិបធានិយង្គំ។
‘‘Katamañca, byagghapajjā, cittapārisuddhipadhāniyaṅgaṃ? Idha, byagghapajjā, bhikkhu vivicceva kāmehi…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ayaṃ vuccati, byagghapajjā, cittapārisuddhi. Iti evarūpiṃ cittapārisuddhiṃ aparipūraṃ vā paripūressāmi paripūraṃ vā tattha tattha paññāya anuggahessāmīti, yo tattha chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoḷhī ca appaṭivānī ca sati ca sampajaññañca, idaṃ vuccati, byagghapajjā, cittapārisuddhipadhāniyaṅgaṃ.
‘‘កតមញ្ច, ព្យគ្ឃបជ្ជា, ទិដ្ឋិបារិសុទ្ធិបធានិយង្គំ? ឥធ, ព្យគ្ឃបជ្ជា, ភិក្ខុ ‘ឥទំ ទុក្ខ’ន្តិ យថាភូតំ បជានាតិ…បេ.… ‘អយំ ទុក្ខនិរោធគាមិនី បដិបទា’តិ យថាភូតំ បជានាតិ។ អយំ វុច្ចតិ, ព្យគ្ឃបជ្ជា, ទិដ្ឋិបារិសុទ្ធិ។ ឥតិ ឯវរូបិំ ទិដ្ឋិបារិសុទ្ធិំ អបរិបូរំ វា…បេ.… តត្ថ តត្ថ បញ្ញាយ អនុគ្គហេស្សាមីតិ, យោ តត្ថ ឆន្ទោ ច វាយាមោ ច ឧស្សាហោ ច ឧស្សោឡ្ហី ច អប្បដិវានី ច សតិ ច សម្បជញ្ញញ្ច, ឥទំ វុច្ចតិ, ព្យគ្ឃបជ្ជា, ទិដ្ឋិបារិសុទ្ធិបធានិយង្គំ ។
‘‘Katamañca, byagghapajjā, diṭṭhipārisuddhipadhāniyaṅgaṃ? Idha, byagghapajjā, bhikkhu ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ pajānāti…pe… ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ pajānāti. Ayaṃ vuccati, byagghapajjā, diṭṭhipārisuddhi. Iti evarūpiṃ diṭṭhipārisuddhiṃ aparipūraṃ vā…pe… tattha tattha paññāya anuggahessāmīti, yo tattha chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoḷhī ca appaṭivānī ca sati ca sampajaññañca, idaṃ vuccati, byagghapajjā, diṭṭhipārisuddhipadhāniyaṅgaṃ .
‘‘កតមញ្ច, ព្យគ្ឃបជ្ជា, វិមុត្តិបារិសុទ្ធិបធានិយង្គំ? ស ខោ សោ, ព្យគ្ឃបជ្ជា, អរិយសាវកោ ឥមិនា ច សីលបារិសុទ្ធិបធានិយង្គេន សមន្នាគតោ ឥមិនា ច ចិត្តបារិសុទ្ធិបធានិយង្គេន សមន្នាគតោ ឥមិនា ច ទិដ្ឋិបារិសុទ្ធិបធានិយង្គេន សមន្នាគតោ រជនីយេសុ ធម្មេសុ ចិត្តំ វិរាជេតិ, វិមោចនីយេសុ ធម្មេសុ ចិត្តំ វិមោចេតិ។ សោ រជនីយេសុ ធម្មេសុ ចិត្តំ វិរាជេត្វា, វិមោចនីយេសុ ធម្មេសុ ចិត្តំ វិមោចេត្វា សម្មាវិមុត្តិំ ផុសតិ។ អយំ វុច្ចតិ, ព្យគ្ឃបជ្ជា, វិមុត្តិបារិសុទ្ធិ។ ឥតិ ឯវរូបិំ វិមុត្តិបារិសុទ្ធិំ អបរិបូរំ វា បរិបូរេស្សាមិ បរិបូរំ វា តត្ថ តត្ថ បញ្ញាយ អនុគ្គហេស្សាមីតិ, យោ តត្ថ ឆន្ទោ ច វាយាមោ ច ឧស្សាហោ ច ឧស្សោឡ្ហី ច អប្បដិវានី ច សតិ ច សម្បជញ្ញញ្ច, ឥទំ វុច្ចតិ, ព្យគ្ឃបជ្ជា, វិមុត្តិបារិសុទ្ធិបធានិយង្គំ។
‘‘Katamañca, byagghapajjā, vimuttipārisuddhipadhāniyaṅgaṃ? Sa kho so, byagghapajjā, ariyasāvako iminā ca sīlapārisuddhipadhāniyaṅgena samannāgato iminā ca cittapārisuddhipadhāniyaṅgena samannāgato iminā ca diṭṭhipārisuddhipadhāniyaṅgena samannāgato rajanīyesu dhammesu cittaṃ virājeti, vimocanīyesu dhammesu cittaṃ vimoceti. So rajanīyesu dhammesu cittaṃ virājetvā, vimocanīyesu dhammesu cittaṃ vimocetvā sammāvimuttiṃ phusati. Ayaṃ vuccati, byagghapajjā, vimuttipārisuddhi. Iti evarūpiṃ vimuttipārisuddhiṃ aparipūraṃ vā paripūressāmi paripūraṃ vā tattha tattha paññāya anuggahessāmīti, yo tattha chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoḷhī ca appaṭivānī ca sati ca sampajaññañca, idaṃ vuccati, byagghapajjā, vimuttipārisuddhipadhāniyaṅgaṃ.
‘‘ឥមានិ ខោ, ព្យគ្ឃបជ្ជា, ចត្តារិ បារិសុទ្ធិបធានិយង្គានិ តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន សម្មទក្ខាតានិ សត្តានំ វិសុទ្ធិយា សោកបរិទេវានំ សមតិក្កមាយ ទុក្ខទោមនស្សានំ អត្ថង្គមាយ ញាយស្ស អធិគមាយ និព្ពានស្ស សច្ឆិកិរិយាយា’’តិ។ ចតុត្ថំ។
‘‘Imāni kho, byagghapajjā, cattāri pārisuddhipadhāniyaṅgāni tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena sammadakkhātāni sattānaṃ visuddhiyā sokaparidevānaṃ samatikkamāya dukkhadomanassānaṃ atthaṅgamāya ñāyassa adhigamāya nibbānassa sacchikiriyāyā’’ti. Catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៤. សាមុគិយាសុត្តវណ្ណនា • 4. Sāmugiyāsuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ៤. សាមុគិយសុត្តវណ្ណនា • 4. Sāmugiyasuttavaṇṇanā