| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya |
4. සාමුගියසුත්‌තං
4. Sāmugiyasuttaṃ
194. එකං සමයං ආයස්‌මා ආනන්‌දො කොලියෙසු විහරති සාමුගං නාම 1 කොලියානං නිගමො. අථ ඛො සම්‌බහුලා සාමුගියා කොලියපුත්‌තා යෙනායස්‌මා ආනන්‌දො තෙනුපසඞ්‌කමිංසු; උපසඞ්‌කමිත්‌වා ආයස්‌මන්‌තං ආනන්‌දං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදිංසු. එකමන්‌තං නිසින්‌නෙ ඛො තෙ සාමුගියෙ කොලියපුත්‌තෙ ආයස්‌මා ආනන්‌දො එතදවොච –
194. Ekaṃ samayaṃ āyasmā ānando koliyesu viharati sāmugaṃ nāma 2 koliyānaṃ nigamo. Atha kho sambahulā sāmugiyā koliyaputtā yenāyasmā ānando tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ ānandaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinne kho te sāmugiye koliyaputte āyasmā ānando etadavoca –
‘‘චත්‌තාරිමානි, බ්‍යග්‌ඝපජ්‌ජා, පාරිසුද්‌ධිපධානියඞ්‌ගානි තෙන භගවතා ජානතා පස්‌සතා අරහතා සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධෙන සම්‌මදක්‌ඛාතානි සත්‌තානං විසුද්‌ධියා සොකපරිදෙවානං 3 සමතික්‌කමාය දුක්‌ඛදොමනස්‌සානං අත්‌ථඞ්‌ගමාය ඤායස්‌ස අධිගමාය නිබ්‌බානස්‌ස සච්‌ඡිකිරියාය. කතමානි චත්‌තාරි? සීලපාරිසුද්‌ධිපධානියඞ්‌ගං, චිත්‌තපාරිසුද්‌ධිපධානියඞ්‌ගං , දිට්‌ඨිපාරිසුද්‌ධිපධානියඞ්‌ගං, විමුත්‌තිපාරිසුද්‌ධිපධානියඞ්‌ගං.
‘‘Cattārimāni, byagghapajjā, pārisuddhipadhāniyaṅgāni tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena sammadakkhātāni sattānaṃ visuddhiyā sokaparidevānaṃ 4 samatikkamāya dukkhadomanassānaṃ atthaṅgamāya ñāyassa adhigamāya nibbānassa sacchikiriyāya. Katamāni cattāri? Sīlapārisuddhipadhāniyaṅgaṃ, cittapārisuddhipadhāniyaṅgaṃ , diṭṭhipārisuddhipadhāniyaṅgaṃ, vimuttipārisuddhipadhāniyaṅgaṃ.
‘‘කතමඤ්‌ච , බ්‍යග්‌ඝපජ්‌ජා, සීලපාරිසුද්‌ධිපධානියඞ්‌ගං? ඉධ, බ්‍යග්‌ඝපජ්‌ජා, භික්‌ඛු සීලවා හොති…පෙ.… සමාදාය සික්‌ඛති සික්‌ඛාපදෙසු. අයං වුච්‌චති, බ්‍යග්‌ඝපජ්‌ජා, සීලපාරිසුද්‌ධි. ඉති එවරූපිං සීලපාරිසුද්‌ධිං අපරිපූරං වා පරිපූරෙස්‌සාමි පරිපූරං වා තත්‌ථ තත්‌ථ පඤ්‌ඤාය අනුග්‌ගහෙස්‌සාමීති, යො තත්‌ථ ඡන්‌දො ච වායාමො ච උස්‌සාහො ච උස්‌සොළ්‌හී ච අප්‌පටිවානී ච සති ච සම්‌පජඤ්‌ඤඤ්‌ච, ඉදං වුච්‌චති, බ්‍යග්‌ඝපජ්‌ජා, සීලපාරිසුද්‌ධිපධානියඞ්‌ගං.
‘‘Katamañca , byagghapajjā, sīlapārisuddhipadhāniyaṅgaṃ? Idha, byagghapajjā, bhikkhu sīlavā hoti…pe… samādāya sikkhati sikkhāpadesu. Ayaṃ vuccati, byagghapajjā, sīlapārisuddhi. Iti evarūpiṃ sīlapārisuddhiṃ aparipūraṃ vā paripūressāmi paripūraṃ vā tattha tattha paññāya anuggahessāmīti, yo tattha chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoḷhī ca appaṭivānī ca sati ca sampajaññañca, idaṃ vuccati, byagghapajjā, sīlapārisuddhipadhāniyaṅgaṃ.
‘‘කතමඤ්‌ච, බ්‍යග්‌ඝපජ්‌ජා, චිත්‌තපාරිසුද්‌ධිපධානියඞ්‌ගං? ඉධ, බ්‍යග්‌ඝපජ්‌ජා, භික්‌ඛු විවිච්‌චෙව කාමෙහි…පෙ.… චතුත්‌ථං ඣානං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති. අයං වුච්‌චති, බ්‍යග්‌ඝපජ්‌ජා, චිත්‌තපාරිසුද්‌ධි. ඉති එවරූපිං චිත්‌තපාරිසුද්‌ධිං අපරිපූරං වා පරිපූරෙස්‌සාමි පරිපූරං වා තත්‌ථ තත්‌ථ පඤ්‌ඤාය අනුග්‌ගහෙස්‌සාමීති, යො තත්‌ථ ඡන්‌දො ච වායාමො ච උස්‌සාහො ච උස්‌සොළ්‌හී ච අප්‌පටිවානී ච සති ච සම්‌පජඤ්‌ඤඤ්‌ච, ඉදං වුච්‌චති, බ්‍යග්‌ඝපජ්‌ජා, චිත්‌තපාරිසුද්‌ධිපධානියඞ්‌ගං.
‘‘Katamañca, byagghapajjā, cittapārisuddhipadhāniyaṅgaṃ? Idha, byagghapajjā, bhikkhu vivicceva kāmehi…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ayaṃ vuccati, byagghapajjā, cittapārisuddhi. Iti evarūpiṃ cittapārisuddhiṃ aparipūraṃ vā paripūressāmi paripūraṃ vā tattha tattha paññāya anuggahessāmīti, yo tattha chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoḷhī ca appaṭivānī ca sati ca sampajaññañca, idaṃ vuccati, byagghapajjā, cittapārisuddhipadhāniyaṅgaṃ.
‘‘කතමඤ්‌ච, බ්‍යග්‌ඝපජ්‌ජා, දිට්‌ඨිපාරිසුද්‌ධිපධානියඞ්‌ගං? ඉධ, බ්‍යග්‌ඝපජ්‌ජා, භික්‌ඛු ‘ඉදං දුක්‌ඛ’න්‌ති යථාභූතං පජානාති…පෙ.… ‘අයං දුක්‌ඛනිරොධගාමිනී පටිපදා’ති යථාභූතං පජානාති. අයං වුච්‌චති, බ්‍යග්‌ඝපජ්‌ජා, දිට්‌ඨිපාරිසුද්‌ධි. ඉති එවරූපිං දිට්‌ඨිපාරිසුද්‌ධිං අපරිපූරං වා…පෙ.… තත්‌ථ තත්‌ථ පඤ්‌ඤාය අනුග්‌ගහෙස්‌සාමීති, යො තත්‌ථ ඡන්‌දො ච වායාමො ච උස්‌සාහො ච උස්‌සොළ්‌හී ච අප්‌පටිවානී ච සති ච සම්‌පජඤ්‌ඤඤ්‌ච, ඉදං වුච්‌චති, බ්‍යග්‌ඝපජ්‌ජා, දිට්‌ඨිපාරිසුද්‌ධිපධානියඞ්‌ගං .
‘‘Katamañca, byagghapajjā, diṭṭhipārisuddhipadhāniyaṅgaṃ? Idha, byagghapajjā, bhikkhu ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ pajānāti…pe… ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ pajānāti. Ayaṃ vuccati, byagghapajjā, diṭṭhipārisuddhi. Iti evarūpiṃ diṭṭhipārisuddhiṃ aparipūraṃ vā…pe… tattha tattha paññāya anuggahessāmīti, yo tattha chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoḷhī ca appaṭivānī ca sati ca sampajaññañca, idaṃ vuccati, byagghapajjā, diṭṭhipārisuddhipadhāniyaṅgaṃ .
‘‘කතමඤ්‌ච, බ්‍යග්‌ඝපජ්‌ජා, විමුත්‌තිපාරිසුද්‌ධිපධානියඞ්‌ගං? ස ඛො සො, බ්‍යග්‌ඝපජ්‌ජා, අරියසාවකො ඉමිනා ච සීලපාරිසුද්‌ධිපධානියඞ්‌ගෙන සමන්‌නාගතො ඉමිනා ච චිත්‌තපාරිසුද්‌ධිපධානියඞ්‌ගෙන සමන්‌නාගතො ඉමිනා ච දිට්‌ඨිපාරිසුද්‌ධිපධානියඞ්‌ගෙන සමන්‌නාගතො රජනීයෙසු ධම්‌මෙසු චිත්‌තං විරාජෙති, විමොචනීයෙසු ධම්‌මෙසු චිත්‌තං විමොචෙති. සො රජනීයෙසු ධම්‌මෙසු චිත්‌තං විරාජෙත්‌වා, විමොචනීයෙසු ධම්‌මෙසු චිත්‌තං විමොචෙත්‌වා සම්‌මාවිමුත්‌තිං ඵුසති. අයං වුච්‌චති, බ්‍යග්‌ඝපජ්‌ජා, විමුත්‌තිපාරිසුද්‌ධි. ඉති එවරූපිං විමුත්‌තිපාරිසුද්‌ධිං අපරිපූරං වා පරිපූරෙස්‌සාමි පරිපූරං වා තත්‌ථ තත්‌ථ පඤ්‌ඤාය අනුග්‌ගහෙස්‌සාමීති, යො තත්‌ථ ඡන්‌දො ච වායාමො ච උස්‌සාහො ච උස්‌සොළ්‌හී ච අප්‌පටිවානී ච සති ච සම්‌පජඤ්‌ඤඤ්‌ච, ඉදං වුච්‌චති, බ්‍යග්‌ඝපජ්‌ජා, විමුත්‌තිපාරිසුද්‌ධිපධානියඞ්‌ගං.
‘‘Katamañca, byagghapajjā, vimuttipārisuddhipadhāniyaṅgaṃ? Sa kho so, byagghapajjā, ariyasāvako iminā ca sīlapārisuddhipadhāniyaṅgena samannāgato iminā ca cittapārisuddhipadhāniyaṅgena samannāgato iminā ca diṭṭhipārisuddhipadhāniyaṅgena samannāgato rajanīyesu dhammesu cittaṃ virājeti, vimocanīyesu dhammesu cittaṃ vimoceti. So rajanīyesu dhammesu cittaṃ virājetvā, vimocanīyesu dhammesu cittaṃ vimocetvā sammāvimuttiṃ phusati. Ayaṃ vuccati, byagghapajjā, vimuttipārisuddhi. Iti evarūpiṃ vimuttipārisuddhiṃ aparipūraṃ vā paripūressāmi paripūraṃ vā tattha tattha paññāya anuggahessāmīti, yo tattha chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoḷhī ca appaṭivānī ca sati ca sampajaññañca, idaṃ vuccati, byagghapajjā, vimuttipārisuddhipadhāniyaṅgaṃ.
‘‘ඉමානි ඛො, බ්‍යග්‌ඝපජ්‌ජා, චත්‌තාරි පාරිසුද්‌ධිපධානියඞ්‌ගානි තෙන භගවතා ජානතා පස්‌සතා අරහතා සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධෙන සම්‌මදක්‌ඛාතානි සත්‌තානං විසුද්‌ධියා සොකපරිදෙවානං සමතික්‌කමාය දුක්‌ඛදොමනස්‌සානං අත්‌ථඞ්‌ගමාය ඤායස්‌ස අධිගමාය නිබ්‌බානස්‌ස සච්‌ඡිකිරියායා’’ති. චතුත්‌ථං.
‘‘Imāni kho, byagghapajjā, cattāri pārisuddhipadhāniyaṅgāni tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena sammadakkhātāni sattānaṃ visuddhiyā sokaparidevānaṃ samatikkamāya dukkhadomanassānaṃ atthaṅgamāya ñāyassa adhigamāya nibbānassa sacchikiriyāyā’’ti. Catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 4. සාමුගියාසුත්‌තවණ්‌ණනා • 4. Sāmugiyāsuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 4. සාමුගියසුත්‌තවණ්‌ණනා • 4. Sāmugiyasuttavaṇṇanā
