| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya |
੪. ਸਾਮੁਗਿਯਸੁਤ੍ਤਂ
4. Sāmugiyasuttaṃ
੧੯੪. ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਕੋਲਿਯੇਸੁ વਿਹਰਤਿ ਸਾਮੁਗਂ ਨਾਮ 1 ਕੋਲਿਯਾਨਂ ਨਿਗਮੋ। ਅਥ ਖੋ ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ ਸਾਮੁਗਿਯਾ ਕੋਲਿਯਪੁਤ੍ਤਾ ਯੇਨਾਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਂਸੁ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਆਨਨ੍ਦਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇ ਖੋ ਤੇ ਸਾਮੁਗਿਯੇ ਕੋਲਿਯਪੁਤ੍ਤੇ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਏਤਦવੋਚ –
194. Ekaṃ samayaṃ āyasmā ānando koliyesu viharati sāmugaṃ nāma 2 koliyānaṃ nigamo. Atha kho sambahulā sāmugiyā koliyaputtā yenāyasmā ānando tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ ānandaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinne kho te sāmugiye koliyaputte āyasmā ānando etadavoca –
‘‘ਚਤ੍ਤਾਰਿਮਾਨਿ, ਬ੍ਯਗ੍ਘਪਜ੍ਜਾ, ਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਪਧਾਨਿਯਙ੍ਗਾਨਿ ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਸਮ੍ਮਦਕ੍ਖਾਤਾਨਿ ਸਤ੍ਤਾਨਂ વਿਸੁਦ੍ਧਿਯਾ ਸੋਕਪਰਿਦੇવਾਨਂ 3 ਸਮਤਿਕ੍ਕਮਾਯ ਦੁਕ੍ਖਦੋਮਨਸ੍ਸਾਨਂ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਾਯ ਞਾਯਸ੍ਸ ਅਧਿਗਮਾਯ ਨਿਬ੍ਬਾਨਸ੍ਸ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਯ। ਕਤਮਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ? ਸੀਲਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਪਧਾਨਿਯਙ੍ਗਂ, ਚਿਤ੍ਤਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਪਧਾਨਿਯਙ੍ਗਂ , ਦਿਟ੍ਠਿਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਪਧਾਨਿਯਙ੍ਗਂ, વਿਮੁਤ੍ਤਿਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਪਧਾਨਿਯਙ੍ਗਂ।
‘‘Cattārimāni, byagghapajjā, pārisuddhipadhāniyaṅgāni tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena sammadakkhātāni sattānaṃ visuddhiyā sokaparidevānaṃ 4 samatikkamāya dukkhadomanassānaṃ atthaṅgamāya ñāyassa adhigamāya nibbānassa sacchikiriyāya. Katamāni cattāri? Sīlapārisuddhipadhāniyaṅgaṃ, cittapārisuddhipadhāniyaṅgaṃ , diṭṭhipārisuddhipadhāniyaṅgaṃ, vimuttipārisuddhipadhāniyaṅgaṃ.
‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ , ਬ੍ਯਗ੍ਘਪਜ੍ਜਾ, ਸੀਲਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਪਧਾਨਿਯਙ੍ਗਂ? ਇਧ, ਬ੍ਯਗ੍ਘਪਜ੍ਜਾ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੀਲવਾ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਸਮਾਦਾਯ ਸਿਕ੍ਖਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਬ੍ਯਗ੍ਘਪਜ੍ਜਾ, ਸੀਲਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿ। ਇਤਿ ਏવਰੂਪਿਂ ਸੀਲਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਂ ਅਪਰਿਪੂਰਂ વਾ ਪਰਿਪੂਰੇਸ੍ਸਾਮਿ ਪਰਿਪੂਰਂ વਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਞਾਯ ਅਨੁਗ੍ਗਹੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ, ਯੋ ਤਤ੍ਥ ਛਨ੍ਦੋ ਚ વਾਯਾਮੋ ਚ ਉਸ੍ਸਾਹੋ ਚ ਉਸ੍ਸੋਲ਼੍ਹੀ ਚ ਅਪ੍ਪਟਿવਾਨੀ ਚ ਸਤਿ ਚ ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਞ੍ਚ, ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਬ੍ਯਗ੍ਘਪਜ੍ਜਾ, ਸੀਲਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਪਧਾਨਿਯਙ੍ਗਂ।
‘‘Katamañca , byagghapajjā, sīlapārisuddhipadhāniyaṅgaṃ? Idha, byagghapajjā, bhikkhu sīlavā hoti…pe… samādāya sikkhati sikkhāpadesu. Ayaṃ vuccati, byagghapajjā, sīlapārisuddhi. Iti evarūpiṃ sīlapārisuddhiṃ aparipūraṃ vā paripūressāmi paripūraṃ vā tattha tattha paññāya anuggahessāmīti, yo tattha chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoḷhī ca appaṭivānī ca sati ca sampajaññañca, idaṃ vuccati, byagghapajjā, sīlapārisuddhipadhāniyaṅgaṃ.
‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ, ਬ੍ਯਗ੍ਘਪਜ੍ਜਾ, ਚਿਤ੍ਤਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਪਧਾਨਿਯਙ੍ਗਂ? ਇਧ, ਬ੍ਯਗ੍ਘਪਜ੍ਜਾ, ਭਿਕ੍ਖੁ વਿવਿਚ੍ਚੇવ ਕਾਮੇਹਿ…ਪੇ॰… ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਬ੍ਯਗ੍ਘਪਜ੍ਜਾ, ਚਿਤ੍ਤਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿ। ਇਤਿ ਏવਰੂਪਿਂ ਚਿਤ੍ਤਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਂ ਅਪਰਿਪੂਰਂ વਾ ਪਰਿਪੂਰੇਸ੍ਸਾਮਿ ਪਰਿਪੂਰਂ વਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਞਾਯ ਅਨੁਗ੍ਗਹੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ, ਯੋ ਤਤ੍ਥ ਛਨ੍ਦੋ ਚ વਾਯਾਮੋ ਚ ਉਸ੍ਸਾਹੋ ਚ ਉਸ੍ਸੋਲ਼੍ਹੀ ਚ ਅਪ੍ਪਟਿવਾਨੀ ਚ ਸਤਿ ਚ ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਞ੍ਚ, ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਬ੍ਯਗ੍ਘਪਜ੍ਜਾ, ਚਿਤ੍ਤਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਪਧਾਨਿਯਙ੍ਗਂ।
‘‘Katamañca, byagghapajjā, cittapārisuddhipadhāniyaṅgaṃ? Idha, byagghapajjā, bhikkhu vivicceva kāmehi…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Ayaṃ vuccati, byagghapajjā, cittapārisuddhi. Iti evarūpiṃ cittapārisuddhiṃ aparipūraṃ vā paripūressāmi paripūraṃ vā tattha tattha paññāya anuggahessāmīti, yo tattha chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoḷhī ca appaṭivānī ca sati ca sampajaññañca, idaṃ vuccati, byagghapajjā, cittapārisuddhipadhāniyaṅgaṃ.
‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ, ਬ੍ਯਗ੍ਘਪਜ੍ਜਾ, ਦਿਟ੍ਠਿਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਪਧਾਨਿਯਙ੍ਗਂ? ਇਧ, ਬ੍ਯਗ੍ਘਪਜ੍ਜਾ, ਭਿਕ੍ਖੁ ‘ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖ’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ…ਪੇ॰… ‘ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਬ੍ਯਗ੍ਘਪਜ੍ਜਾ, ਦਿਟ੍ਠਿਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿ। ਇਤਿ ਏવਰੂਪਿਂ ਦਿਟ੍ਠਿਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਂ ਅਪਰਿਪੂਰਂ વਾ…ਪੇ॰… ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਞਾਯ ਅਨੁਗ੍ਗਹੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ, ਯੋ ਤਤ੍ਥ ਛਨ੍ਦੋ ਚ વਾਯਾਮੋ ਚ ਉਸ੍ਸਾਹੋ ਚ ਉਸ੍ਸੋਲ਼੍ਹੀ ਚ ਅਪ੍ਪਟਿવਾਨੀ ਚ ਸਤਿ ਚ ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਞ੍ਚ, ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਬ੍ਯਗ੍ਘਪਜ੍ਜਾ, ਦਿਟ੍ਠਿਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਪਧਾਨਿਯਙ੍ਗਂ ।
‘‘Katamañca, byagghapajjā, diṭṭhipārisuddhipadhāniyaṅgaṃ? Idha, byagghapajjā, bhikkhu ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ pajānāti…pe… ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ pajānāti. Ayaṃ vuccati, byagghapajjā, diṭṭhipārisuddhi. Iti evarūpiṃ diṭṭhipārisuddhiṃ aparipūraṃ vā…pe… tattha tattha paññāya anuggahessāmīti, yo tattha chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoḷhī ca appaṭivānī ca sati ca sampajaññañca, idaṃ vuccati, byagghapajjā, diṭṭhipārisuddhipadhāniyaṅgaṃ .
‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ, ਬ੍ਯਗ੍ਘਪਜ੍ਜਾ, વਿਮੁਤ੍ਤਿਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਪਧਾਨਿਯਙ੍ਗਂ? ਸ ਖੋ ਸੋ, ਬ੍ਯਗ੍ਘਪਜ੍ਜਾ, ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਇਮਿਨਾ ਚ ਸੀਲਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਪਧਾਨਿਯਙ੍ਗੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਇਮਿਨਾ ਚ ਚਿਤ੍ਤਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਪਧਾਨਿਯਙ੍ਗੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਇਮਿਨਾ ਚ ਦਿਟ੍ਠਿਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਪਧਾਨਿਯਙ੍ਗੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਰਜਨੀਯੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਰਾਜੇਤਿ, વਿਮੋਚਨੀਯੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੋਚੇਤਿ। ਸੋ ਰਜਨੀਯੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਰਾਜੇਤ੍વਾ, વਿਮੋਚਨੀਯੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੋਚੇਤ੍વਾ ਸਮ੍ਮਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਫੁਸਤਿ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਬ੍ਯਗ੍ਘਪਜ੍ਜਾ, વਿਮੁਤ੍ਤਿਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿ। ਇਤਿ ਏવਰੂਪਿਂ વਿਮੁਤ੍ਤਿਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਂ ਅਪਰਿਪੂਰਂ વਾ ਪਰਿਪੂਰੇਸ੍ਸਾਮਿ ਪਰਿਪੂਰਂ વਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਞਾਯ ਅਨੁਗ੍ਗਹੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ, ਯੋ ਤਤ੍ਥ ਛਨ੍ਦੋ ਚ વਾਯਾਮੋ ਚ ਉਸ੍ਸਾਹੋ ਚ ਉਸ੍ਸੋਲ਼੍ਹੀ ਚ ਅਪ੍ਪਟਿવਾਨੀ ਚ ਸਤਿ ਚ ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਞ੍ਚ, ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਬ੍ਯਗ੍ਘਪਜ੍ਜਾ, વਿਮੁਤ੍ਤਿਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਪਧਾਨਿਯਙ੍ਗਂ।
‘‘Katamañca, byagghapajjā, vimuttipārisuddhipadhāniyaṅgaṃ? Sa kho so, byagghapajjā, ariyasāvako iminā ca sīlapārisuddhipadhāniyaṅgena samannāgato iminā ca cittapārisuddhipadhāniyaṅgena samannāgato iminā ca diṭṭhipārisuddhipadhāniyaṅgena samannāgato rajanīyesu dhammesu cittaṃ virājeti, vimocanīyesu dhammesu cittaṃ vimoceti. So rajanīyesu dhammesu cittaṃ virājetvā, vimocanīyesu dhammesu cittaṃ vimocetvā sammāvimuttiṃ phusati. Ayaṃ vuccati, byagghapajjā, vimuttipārisuddhi. Iti evarūpiṃ vimuttipārisuddhiṃ aparipūraṃ vā paripūressāmi paripūraṃ vā tattha tattha paññāya anuggahessāmīti, yo tattha chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoḷhī ca appaṭivānī ca sati ca sampajaññañca, idaṃ vuccati, byagghapajjā, vimuttipārisuddhipadhāniyaṅgaṃ.
‘‘ਇਮਾਨਿ ਖੋ, ਬ੍ਯਗ੍ਘਪਜ੍ਜਾ, ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਪਧਾਨਿਯਙ੍ਗਾਨਿ ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਸਮ੍ਮਦਕ੍ਖਾਤਾਨਿ ਸਤ੍ਤਾਨਂ વਿਸੁਦ੍ਧਿਯਾ ਸੋਕਪਰਿਦੇવਾਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮਾਯ ਦੁਕ੍ਖਦੋਮਨਸ੍ਸਾਨਂ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਾਯ ਞਾਯਸ੍ਸ ਅਧਿਗਮਾਯ ਨਿਬ੍ਬਾਨਸ੍ਸ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਯਾ’’ਤਿ। ਚਤੁਤ੍ਥਂ।
‘‘Imāni kho, byagghapajjā, cattāri pārisuddhipadhāniyaṅgāni tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena sammadakkhātāni sattānaṃ visuddhiyā sokaparidevānaṃ samatikkamāya dukkhadomanassānaṃ atthaṅgamāya ñāyassa adhigamāya nibbānassa sacchikiriyāyā’’ti. Catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੪. ਸਾਮੁਗਿਯਾਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 4. Sāmugiyāsuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੪. ਸਾਮੁਗਿਯਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 4. Sāmugiyasuttavaṇṇanā
