| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
๔. สามุคิยาสุตฺตวณฺณนา
4. Sāmugiyāsuttavaṇṇanā
๑๙๔. จตุเตฺถ สามุคิยาติ สามุคนิคมวาสิโนฯ พฺยคฺฆปชฺชาติ เต อาลปโนฺต เอวมาหฯ โกลนครสฺส หิ โกลรุเกฺข หาเรตฺวา กตตฺตา โกลนครนฺติ จ พฺยคฺฆปเถ มาปิตตฺตา พฺยคฺฆปชฺชนฺติ จ เทฺว นามานิฯ เอเตสญฺจ ปุพฺพปุริสา ตตฺถ วสิํสูติ พฺยคฺฆปชฺชวาสิตาย พฺยคฺฆปชฺชวาสิโน พฺยคฺฆปชฺชาติ วุจฺจนฺติฯ เต อาลปโนฺต เอวมาหฯ ปาริสุทฺธิปธานิยงฺคานีติ ปาริสุทฺธิอตฺถาย ปธานิยงฺคานิ ปทหิตพฺพวีริยสฺส องฺคานิ, โกฎฺฐาสาติ อโตฺถฯ สีลปาริสุทฺธิปธานิยงฺคนฺติ สีลปริโสธนวีริยเสฺสตํ นามํฯ ตญฺหิ สีลปาริสุทฺธิปริปูรณตฺถาย ปธานิยงฺคนฺติ สีลปาริสุทฺธิปธานิยงฺคํฯ เสเสสุปิ เอเสว นโยฯ ตตฺถ ตตฺถ ปญฺญาย อนุคฺคเหสฺสามีติ ตสฺมิํ ตสฺมิํ ฐาเน วิปสฺสนาปญฺญาย อนุคฺคเหสฺสามิ ฯ โย ตตฺถ ฉโนฺทติอาทีสุ โย ตสฺมิํ อนุคฺคณฺหเน กตฺตุกามตาฉโนฺทติ อิมินา นเยน อโตฺถ เวทิตโพฺพฯ สติสมฺปชญฺญํ ปเนตฺถ สติํ อุปฎฺฐเปตฺวา ญาเณน ปริจฺฉินฺทิตฺวา วีริยปคฺคหนตฺถํ วุตฺตํฯ รชนีเยสุ ธเมฺมสุ จิตฺตํ วิราเชตีติ ราคปจฺจเยสุ อิฎฺฐารมฺมเณสุ ยถา จิตฺตํ วิรชฺชติ, เอวํ กโรติฯ วิโมจนีเยสุ ธเมฺมสุ จิตฺตํ วิโมเจตีติ เยหิ อารมฺมเณหิ จิตฺตํ วิโมเจตพฺพํ, เตสุ ยถา วิมุจฺจติ, เอวํ กโรติฯ วิราเชตฺวาติ เอตฺถ มคฺคกฺขเณ วิราเชติ นาม, ผลกฺขเณ วิรตฺตํ นาม โหติฯ ทุติยปเทปิ เอเสว นโยฯ สมฺมาวิมุตฺติํ ผุสตีติ เหตุนา นเยน อรหตฺตผลวิมุตฺติํ ญาณผเสฺสน ผุสตีติฯ
194. Catutthe sāmugiyāti sāmuganigamavāsino. Byagghapajjāti te ālapanto evamāha. Kolanagarassa hi kolarukkhe hāretvā katattā kolanagaranti ca byagghapathe māpitattā byagghapajjanti ca dve nāmāni. Etesañca pubbapurisā tattha vasiṃsūti byagghapajjavāsitāya byagghapajjavāsino byagghapajjāti vuccanti. Te ālapanto evamāha. Pārisuddhipadhāniyaṅgānīti pārisuddhiatthāya padhāniyaṅgāni padahitabbavīriyassa aṅgāni, koṭṭhāsāti attho. Sīlapārisuddhipadhāniyaṅganti sīlaparisodhanavīriyassetaṃ nāmaṃ. Tañhi sīlapārisuddhiparipūraṇatthāya padhāniyaṅganti sīlapārisuddhipadhāniyaṅgaṃ. Sesesupi eseva nayo. Tattha tattha paññāya anuggahessāmīti tasmiṃ tasmiṃ ṭhāne vipassanāpaññāya anuggahessāmi . Yo tattha chandotiādīsu yo tasmiṃ anuggaṇhane kattukāmatāchandoti iminā nayena attho veditabbo. Satisampajaññaṃ panettha satiṃ upaṭṭhapetvā ñāṇena paricchinditvā vīriyapaggahanatthaṃ vuttaṃ. Rajanīyesu dhammesu cittaṃ virājetīti rāgapaccayesu iṭṭhārammaṇesu yathā cittaṃ virajjati, evaṃ karoti. Vimocanīyesu dhammesu cittaṃ vimocetīti yehi ārammaṇehi cittaṃ vimocetabbaṃ, tesu yathā vimuccati, evaṃ karoti. Virājetvāti ettha maggakkhaṇe virājeti nāma, phalakkhaṇe virattaṃ nāma hoti. Dutiyapadepi eseva nayo. Sammāvimuttiṃ phusatīti hetunā nayena arahattaphalavimuttiṃ ñāṇaphassena phusatīti.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๔. สามุคิยสุตฺตํ • 4. Sāmugiyasuttaṃ
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๔. สามุคิยสุตฺตวณฺณนา • 4. Sāmugiyasuttavaṇṇanā
