| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
สมุฎฺฐานสีสวณฺณนา
Samuṭṭhānasīsavaṇṇanā
๒๕๗. สมุฎฺฐานกถาย ปน กรุณาสีตลภาเวน จนฺทสทิสตฺตา ‘‘พุทฺธจเนฺท’’ติ วุตฺตํ, กิเลสติมิรปหานโต ‘‘พุทฺธาทิเจฺจ’’ติ วุตฺตํฯ ปิฎเก ตีณิ เทสยีติ ยสฺมา เต เทสยนฺติ, ตสฺมา องฺคิรโสปิ ปิฎกานิ ตีณิ เทสยิฯ ตานิ กตมานีติ อาห ‘‘สุตฺตนฺต’’นฺติอาทิฯ มหาคุณนฺติ มหานิสํสํฯ เอวํ นียติ สทฺธโมฺม, วินโย ยทิ ติฎฺฐตีติ ยทิ วินยปริยตฺติ อนนฺตรหิตา ติฎฺฐติ ปวตฺตติ, เอวํ สติ ปฎิปตฺติปฎิเวธสทฺธโมฺม นียติ ปวตฺตติฯ วินยปริยตฺติ ปน กถํ ติฎฺฐตีติ อาห ‘‘อุภโตจา’’ติอาทิฯ ปริวาเรน คนฺถิตา ติฎฺฐนฺตีติ โยเชตพฺพํฯ ตเสฺสว ปริวารสฺสาติ ตสฺมิํเยว ปริวาเรฯ
257. Samuṭṭhānakathāya pana karuṇāsītalabhāvena candasadisattā ‘‘buddhacande’’ti vuttaṃ, kilesatimirapahānato ‘‘buddhādicce’’ti vuttaṃ. Piṭake tīṇi desayīti yasmā te desayanti, tasmā aṅgirasopi piṭakāni tīṇi desayi. Tāni katamānīti āha ‘‘suttanta’’ntiādi. Mahāguṇanti mahānisaṃsaṃ. Evaṃ nīyati saddhammo, vinayo yadi tiṭṭhatīti yadi vinayapariyatti anantarahitā tiṭṭhati pavattati, evaṃ sati paṭipattipaṭivedhasaddhammo nīyati pavattati. Vinayapariyatti pana kathaṃ tiṭṭhatīti āha ‘‘ubhatocā’’tiādi. Parivārena ganthitā tiṭṭhantīti yojetabbaṃ. Tasseva parivārassāti tasmiṃyeva parivāre.
นิยตกตนฺติ กตนิยตํ, นิยมิตนฺติ อโตฺถฯ อเญฺญหิ สทฺธินฺติ เสสสิกฺขาปเทหิ สทฺธิํฯ อสมฺภินฺนสมุฎฺฐานานีติ อสงฺกรสมุฎฺฐานานิฯ
Niyatakatanti kataniyataṃ, niyamitanti attho. Aññehi saddhinti sesasikkhāpadehi saddhiṃ. Asambhinnasamuṭṭhānānīti asaṅkarasamuṭṭhānāni.
ตสฺมา สิเกฺขติ ยสฺมา วินเย สติ สทฺธโมฺม ติฎฺฐติ, วินโย จ ปริวาเรน คนฺถิโต ติฎฺฐติ, ปริวาเร จ สมุฎฺฐานาทีนิ ทิสฺสนฺติ, ตสฺมา สิเกฺขยฺย ปริวารํ, อุคฺคเณฺหยฺยาติ อโตฺถฯ
Tasmā sikkheti yasmā vinaye sati saddhammo tiṭṭhati, vinayo ca parivārena ganthito tiṭṭhati, parivāre ca samuṭṭhānādīni dissanti, tasmā sikkheyya parivāraṃ, uggaṇheyyāti attho.
อาทิมฺหิ ตาว ปุริมนเยติ ‘‘ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฎฺฐานานํ กติหิ สมุฎฺฐาเนหิ สมุฎฺฐาตีติ เอเกน สมุฎฺฐาเนน สมุฎฺฐาติ, กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฎฺฐาตี’’ติอาทินา (ปริ. ๑๘๗) ปญฺญตฺติวาเร สกิํ อาคตนยํ สนฺธาเยตํ วุตฺตํฯ
Ādimhi tāva purimanayeti ‘‘channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ katihi samuṭṭhānehi samuṭṭhātīti ekena samuṭṭhānena samuṭṭhāti, kāyato ca cittato ca samuṭṭhātī’’tiādinā (pari. 187) paññattivāre sakiṃ āgatanayaṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ.
๒๕๘. นานุพเนฺธ ปวตฺตินินฺติ ‘‘ยา ปน ภิกฺขุนี วุฎฺฐาปิตํ ปวตฺตินิํ เทฺว วสฺสานิ นานุพเนฺธยฺยา’’ติ (ปาจิ. ๑๑๑๑) วุตฺตสิกฺขาปทํฯ
258.Nānubandhe pavattininti ‘‘yā pana bhikkhunī vuṭṭhāpitaṃ pavattiniṃ dve vassāni nānubandheyyā’’ti (pāci. 1111) vuttasikkhāpadaṃ.
๒๗๐. อกตนฺติ อเญฺญหิ อมิสฺสีกตํ, นิยตสมุฎฺฐานนฺติ วุตฺตํ โหติฯ
270.Akatanti aññehi amissīkataṃ, niyatasamuṭṭhānanti vuttaṃ hoti.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / ปริวารปาฬิ • Parivārapāḷi
สมุฎฺฐานสฺสุทฺทานํ • Samuṭṭhānassuddānaṃ
๑. ปฐมปาราชิกสมุฎฺฐานํ • 1. Paṭhamapārājikasamuṭṭhānaṃ
๑๓. อนนุญฺญาตสมุฎฺฐานํ • 13. Ananuññātasamuṭṭhānaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ปริวาร-อฎฺฐกถา • Parivāra-aṭṭhakathā
สมุฎฺฐานสีสวณฺณนา • Samuṭṭhānasīsavaṇṇanā
ปฐมปาราชิกสมุฎฺฐานวณฺณนา • Paṭhamapārājikasamuṭṭhānavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā
สมุฎฺฐานสีสวณฺณนา • Samuṭṭhānasīsavaṇṇanā
ปฐมปาราชิกสมุฎฺฐานวณฺณนา • Paṭhamapārājikasamuṭṭhānavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / สมุฎฺฐานสีสวณฺณนา • Samuṭṭhānasīsavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi
สมุฎฺฐานสีสวณฺณนา • Samuṭṭhānasīsavaṇṇanā
ปฐมปาราชิกสมุฎฺฐานวณฺณนา • Paṭhamapārājikasamuṭṭhānavaṇṇanā
