| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā |
සමුට්‌ඨානසීසවණ්‌ණනා
Samuṭṭhānasīsavaṇṇanā
257. අනත්‌තාති අත්‌තවිරහිතා ‘‘අලවණභොජන’’න්‌තිආදීසු විය. කරුණාසීතලභාවෙන චන්‌දසදිසො. කිලෙසතිමිරප්‌පහානතො ආදිච්‌චො. යස්‌මා තෙ දෙසයන්‌ති, තස්‌මා අඞ්‌ගීරසොපි. පිටකෙ තීණි දෙසයි තෙසං අඤ්‌ඤතරත්‌තාති අත්‌ථො. විනයො යදි තිට්‌ඨති, එවං පටිපත්‌තිසද්‌ධම්‌මාදි නීයති පවත්‌තතීති අත්‌ථො. අයං පන කථං තිට්‌ඨතීති? ආහ ‘‘උභතො චා’’තිආදි. පරිවාරෙන ගන්‌ථිතා තිට්‌ඨන්‌තීති අත්‌ථො. තස්‌සෙව පරිවාරස්‌ස සුත්‌තෙ. නියතසමුට්‌ඨානං කතං, වුත්‌තන්‌ති අධිප්‌පායො. අසම්‌භින්‌නසමුට්‌ඨානානි අසඞ්‌කරසමුට්‌ඨානානි, අඤ්‌ඤෙහි අසදිසසමුට්‌ඨානානීති අත්‌ථො. යස්‌මා පරිවාරෙ සති විනයො තිට්‌ඨති, විනයෙ සති සද්‌ධම්‌මො තිට්‌ඨති, යස්‌මා සමුට්‌ඨානානි ච සුත්‌තෙ දිස්‌සන්‌ති, තස්‌මා සික්‌ඛෙති අත්‌ථො. ‘‘ධම්‌මකාමො සුපෙසලො’’ති පරිවාරෙ ගාරවජනනත්‌ථං වුත්‌තං. තත්‌ථාති ‘‘දිස්‌සන්‌තී’’ති තත්‌ථ. ‘‘එකෙන සමුට්‌ඨානෙන සමුට්‌ඨාතීති පඨමපාරාජිකං එකෙන සමුට්‌ඨානෙන සමුට්‌ඨාතී’’ති වුත්‌තං. පාළියඤ්‌හි නිද්‌දිට්‌ඨසමුට්‌ඨානඤ්‌ච දිස්‌සති. ‘‘තස්‌සෙව පරිවාරස්‌ස, සමුට්‌ඨානං නියතො කත’’න්‌ති වුත්‌තං පුරිමනයෙති අත්‌ථො. යථාඤායන්‌ති යථාභූතං. ‘‘සඤ්‌චරිත්‌තාභාසනඤ්‌චා’’ති පාඨො. ‘‘සඤ්‌චරිත්‌තානුභාසනඤ්‌චා’’තිපි අත්‌ථි. නයවජ්‌ජෙහි විනයවජ්‌ජෙහීති අත්‌ථො.
257.Anattāti attavirahitā ‘‘alavaṇabhojana’’ntiādīsu viya. Karuṇāsītalabhāvena candasadiso. Kilesatimirappahānato ādicco. Yasmā te desayanti, tasmā aṅgīrasopi. Piṭake tīṇi desayi tesaṃ aññatarattāti attho. Vinayo yadi tiṭṭhati, evaṃ paṭipattisaddhammādi nīyati pavattatīti attho. Ayaṃ pana kathaṃ tiṭṭhatīti? Āha ‘‘ubhato cā’’tiādi. Parivārena ganthitā tiṭṭhantīti attho. Tasseva parivārassa sutte. Niyatasamuṭṭhānaṃ kataṃ, vuttanti adhippāyo. Asambhinnasamuṭṭhānāni asaṅkarasamuṭṭhānāni, aññehi asadisasamuṭṭhānānīti attho. Yasmā parivāre sati vinayo tiṭṭhati, vinaye sati saddhammo tiṭṭhati, yasmā samuṭṭhānāni ca sutte dissanti, tasmā sikkheti attho. ‘‘Dhammakāmo supesalo’’ti parivāre gāravajananatthaṃ vuttaṃ. Tatthāti ‘‘dissantī’’ti tattha. ‘‘Ekena samuṭṭhānena samuṭṭhātīti paṭhamapārājikaṃ ekena samuṭṭhānena samuṭṭhātī’’ti vuttaṃ. Pāḷiyañhi niddiṭṭhasamuṭṭhānañca dissati. ‘‘Tasseva parivārassa, samuṭṭhānaṃ niyato kata’’nti vuttaṃ purimanayeti attho. Yathāñāyanti yathābhūtaṃ. ‘‘Sañcarittābhāsanañcā’’ti pāṭho. ‘‘Sañcarittānubhāsanañcā’’tipi atthi. Nayavajjehi vinayavajjehīti attho.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / පරිවාරපාළි • Parivārapāḷi / සමුට්‌ඨානස්‌සුද්‌දානං • Samuṭṭhānassuddānaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / පරිවාර-අට්‌ඨකථා • Parivāra-aṭṭhakathā / සමුට්‌ඨානසීසවණ්‌ණනා • Samuṭṭhānasīsavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / සමුට්‌ඨානසීසවණ්‌ණනා • Samuṭṭhānasīsavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / සමුට්‌ඨානසීසවණ්‌ණනා • Samuṭṭhānasīsavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / සමුට්‌ඨානසීසවණ්‌ණනා • Samuṭṭhānasīsavaṇṇanā
