| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਰਿવਾਰ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Parivāra-aṭṭhakathā |
ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਸੀਸવਣ੍ਣਨਾ
Samuṭṭhānasīsavaṇṇanā
੨੫੭. ਤਦਨਨ੍ਤਰਾਯ ਪਨ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਕਥਾਯ ਅਨਤ੍ਤਾ ਇਤਿ ਨਿਚ੍ਛਯਾਤਿ ਅਨਤ੍ਤਾ ਇਤਿ ਨਿਚ੍ਛਿਤਾ। ਸਭਾਗਧਮ੍ਮਾਨਨ੍ਤਿ ਅਨਿਚ੍ਚਾਕਾਰਾਦੀਹਿ ਸਭਾਗਾਨਂ ਸਙ੍ਖਤਧਮ੍ਮਾਨਂ। ਨਾਮਮਤ੍ਤਂ ਨ ਨਾਯਤੀਤਿ ਨਾਮਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ। ਦੁਕ੍ਖਹਾਨਿਨ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਖਘਾਤਨਂ। ਖਨ੍ਧਕਾ ਯਾ ਚ ਮਾਤਿਕਾਤਿ ਖਨ੍ਧਕਾ ਯਾ ਚ ਮਾਤਿਕਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਯਮੇવ વਾ ਪਾਠੋ। ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਨਿਯਤੋ ਕਤਨ੍ਤਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਨਿਯਤੋਕਤਂ ਨਿਯਤਕਤਂ; ਨਿਯਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏਤੇਨ ਭੂਤਾਰੋਚਨਚੋਰਿવੁਟ੍ਠਾਪਨਅਨਨੁਞ੍ਞਾਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦਤ੍ਤਯਸ੍ਸ ਸਙ੍ਗਹੋ ਪਚ੍ਚੇਤਬ੍ਬੋ। ਏਤਾਨੇવ ਹਿ ਤੀਣਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਨਿਯਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਨਿ, ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਸਮ੍ਭਿਨ੍ਨਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਨਿ।
257. Tadanantarāya pana samuṭṭhānakathāya anattā iti nicchayāti anattā iti nicchitā. Sabhāgadhammānanti aniccākārādīhi sabhāgānaṃ saṅkhatadhammānaṃ. Nāmamattaṃ na nāyatīti nāmamattampi na paññāyati. Dukkhahāninti dukkhaghātanaṃ. Khandhakā yā ca mātikāti khandhakā yā ca mātikāti attho. Ayameva vā pāṭho. Samuṭṭhānaṃ niyato katanti samuṭṭhānaṃ niyatokataṃ niyatakataṃ; niyatasamuṭṭhānanti attho. Etena bhūtārocanacorivuṭṭhāpanaananuññātasikkhāpadattayassa saṅgaho paccetabbo. Etāneva hi tīṇi sikkhāpadāni niyatasamuṭṭhānāni, aññehi saddhiṃ asambhinnasamuṭṭhānāni.
ਸਮ੍ਭੇਦਂ ਨਿਦਾਨਞ੍ਚਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞਮ੍ਪਿ ਸਮ੍ਭੇਦਞ੍ਚ ਨਿਦਾਨਞ੍ਚ। ਤਤ੍ਥ ਸਮ੍ਭੇਦવਚਨੇਨ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਸਮ੍ਭੇਦਸ੍ਸ ਗਹਣਂ ਪਚ੍ਚੇਤਬ੍ਬਂ, ਤਾਨਿ ਹਿ ਤੀਣਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਠਪੇਤ੍વਾ ਸੇਸਾਨਿ ਸਮ੍ਭਿਨ੍ਨਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਨਿ। ਨਿਦਾਨવਚਨੇਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਦੇਸਸਙ੍ਖਾਤਂ ਨਿਦਾਨਂ ਪਚ੍ਚੇਤਬ੍ਬਂ। ਸੁਤ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਉਪਰੀਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਨਿਯਮੋ ਸਮ੍ਭੇਦੋ ਨਿਦਾਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਤੀਣਿ ਸੁਤ੍ਤਮ੍ਹਿ ਏવ ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ; ਪਞ੍ਞਾਯਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤਤ੍ਥ ‘‘ਏਕੇਨ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨੇਨ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਕਾਯਤੋ ਚ ਚਿਤ੍ਤਤੋ ਚਾ’’ਤਿਆਦਿਮ੍ਹਿ ਤਾવ ਪੁਰਿਮਨਯੇ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਨਿਯਮੋ ਚ ਸਮ੍ਭੇਦੋ ਚ ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਇਤਰਂ ਪਨ ਨਿਦਾਨਂ ਨਾਮ –
Sambhedaṃ nidānañcaññanti aññampi sambhedañca nidānañca. Tattha sambhedavacanena samuṭṭhānasambhedassa gahaṇaṃ paccetabbaṃ, tāni hi tīṇi sikkhāpadāni ṭhapetvā sesāni sambhinnasamuṭṭhānāni. Nidānavacanena sikkhāpadānaṃ paññattidesasaṅkhātaṃ nidānaṃ paccetabbaṃ. Sutte dissanti uparīti sikkhāpadānaṃ samuṭṭhānaniyamo sambhedo nidānanti imāni tīṇi suttamhi eva dissanti; paññāyantīti attho. Tattha ‘‘ekena samuṭṭhānena samuṭṭhāti, kāyato ca cittato cā’’tiādimhi tāva purimanaye samuṭṭhānaniyamo ca sambhedo ca dissanti. Itaraṃ pana nidānaṃ nāma –
‘‘વੇਸਾਲਿਯਾ ਰਾਜਗਹੇ, ਸਾવਤ੍ਥਿਯਾ ਚ ਆਲ਼વੀ।
‘‘Vesāliyā rājagahe, sāvatthiyā ca āḷavī;
ਕੋਸਮ੍ਬਿਯਾ ਚ ਸਕ੍ਕੇਸੁ, ਭਗ੍ਗੇਸੁ ਚੇવ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾ’’ਤਿ॥
Kosambiyā ca sakkesu, bhaggesu ceva paññattā’’ti.
ਏવਂ ਉਪਰਿ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਪਰਤੋ ਆਗਤੇ ਸੁਤ੍ਤੇ ਦਿਸ੍ਸਤੀਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।
Evaṃ upari dissati, parato āgate sutte dissatīti veditabbaṃ.
‘‘વਿਭਙ੍ਗੇ ਦ੍વੀਸੂ’’ਤਿ ਗਾਥਾਯ ਅਯਮਤ੍ਥੋ – ਯਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਦ੍વੀਸੁ વਿਭਙ੍ਗੇਸੁ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਉਪੋਸਥਦਿવਸੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਚ ਉਦ੍ਦਿਸਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਯਥਾਞਾਯਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਪવਕ੍ਖਾਮਿ, ਤਂ ਮੇ ਸੁਣਾਥਾਤਿ।
‘‘Vibhaṅgedvīsū’’ti gāthāya ayamattho – yaṃ sikkhāpadaṃ dvīsu vibhaṅgesu paññattaṃ uposathadivase bhikkhū ca bhikkhuniyo ca uddisanti, tassa yathāñāyaṃ samuṭṭhānaṃ pavakkhāmi, taṃ me suṇāthāti.
ਸਞ੍ਚਰਿਤ੍ਤਾਨੁਭਾਸਨਞ੍ਚਾਤਿ ਸਞ੍ਚਰਿਤ੍ਤਞ੍ਚ ਸਮਨੁਭਾਸਨਞ੍ਚ। ਅਤਿਰੇਕਞ੍ਚ ਚੀવਰਨ੍ਤਿ ਅਤਿਰੇਕਚੀવਰਂ ; ਕਥਿਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਲੋਮਾਨਿ ਪਦਸੋਧਮ੍ਮੋਤਿ ਏਲ਼ਕਲੋਮਾਨਿ ਚ ਪਦਸੋਧਮ੍ਮੋ ਚ। ਭੂਤਂ ਸਂવਿਧਾਨੇਨ ਚਾਤਿ ਭੂਤਾਰੋਚਨਞ੍ਚ ਸਂવਿਦਹਿਤ੍વਾ ਅਦ੍ਧਾਨਪ੍ਪਟਿਪਜ੍ਜਨਞ੍ਚ। ਥੇਯ੍ਯਦੇਸਨਾ ਚੋਰਿਂ ਚਾਤਿ ਥੇਯ੍ਯਸਤ੍ਥੋ ਚ ਛਤ੍ਤਪਾਣਿਸ੍ਸ ਅਗਿਲਾਨਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਚ ਚੋਰਿવੁਟ੍ਠਾਪਨਞ੍ਚ। ਅਨਨੁਞ੍ਞਾਤਾਯ ਤੇਰਸਾਤਿ ਮਾਤਾਪਿਤੁਸਾਮਿਕੇਹਿ ਅਨਨੁਞ੍ਞਾਤਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਇਮਾਨਿ ਤੇਰਸ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਸਦਿਸਾ ਇਧ ਦਿਸ੍ਸਰੇਤਿ ਇਧ ਉਭਤੋવਿਭਙ੍ਗੇ ਏਤੇਸੁ ਤੇਰਸਸੁ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਸੀਸੇਸੁ ਏਕੇਕਸ੍ਮਿਂ ਅਞ੍ਞਾਨਿਪਿ ਸਦਿਸਾਨਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਨਿ ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ।
Sañcarittānubhāsanañcāti sañcarittañca samanubhāsanañca. Atirekañca cīvaranti atirekacīvaraṃ ; kathinanti attho. Lomāni padasodhammoti eḷakalomāni ca padasodhammo ca. Bhūtaṃ saṃvidhānena cāti bhūtārocanañca saṃvidahitvā addhānappaṭipajjanañca. Theyyadesanā coriṃ cāti theyyasattho ca chattapāṇissa agilānassa dhammadesanā ca corivuṭṭhāpanañca. Ananuññātāya terasāti mātāpitusāmikehi ananuññātāya saddhiṃ imāni terasa samuṭṭhānāni honti. Sadisā idha dissareti idha ubhatovibhaṅge etesu terasasu samuṭṭhānasīsesu ekekasmiṃ aññānipi sadisāni samuṭṭhānāni dissanti.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਪਰਿવਾਰਪਾਲ਼ਿ • Parivārapāḷi / ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸੁਦ੍ਦਾਨਂ • Samuṭṭhānassuddānaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਸੀਸવਣ੍ਣਨਾ • Samuṭṭhānasīsavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਸੀਸવਣ੍ਣਨਾ • Samuṭṭhānasīsavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਸੀਸવਣ੍ਣਨਾ • Samuṭṭhānasīsavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਸੀਸવਣ੍ਣਨਾ • Samuṭṭhānasīsavaṇṇanā
