Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပရိဝာရပာဠိ • Parivārapāḷi |
၂၀. သမုဋ္ဌာပနဝာရော
20. Samuṭṭhāpanavāro
၃၁၄. ဝိဝာဒာဓိကရဏံ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ သမုဋ္ဌာပေတိ? ဝိဝာဒာဓိကရဏံ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ န ကတမံ အဓိကရဏံ သမုဋ္ဌာပေတိ; အပိစ, ဝိဝာဒာဓိကရဏပစ္စယာ စတ္တာရော အဓိကရဏာ ဇာယန္တိ။ ယထာ ကထံ ဝိယ? 1 ဣဓ ဘိက္ခူ ဝိဝဒန္တိ – ‘‘ဓမ္မောတိ ဝာ, အဓမ္မောတိ ဝာ, ဝိနယောတိ ဝာ, အဝိနယောတိ ဝာ, အဘာသိတံ အလပိတံ တထာဂတေနာတိ ဝာ, ဘာသိတံ လပိတံ တထာဂတေနာတိ ဝာ, အနာစိဏ္ဏံ တထာဂတေနာတိ ဝာ, အာစိဏ္ဏံ တထာဂတေနာတိ ဝာ, အပညတ္တံ တထာဂတေနာတိ ဝာ, ပညတ္တံ တထာဂတေနာတိ ဝာ, အာပတ္တီတိ ဝာ, အနာပတ္တီတိ ဝာ, လဟုကာ အာပတ္တီတိ ဝာ, ဂရုကာ အာပတ္တီတိ ဝာ, သာဝသေသာ အာပတ္တီတိ ဝာ, အနဝသေသာ အာပတ္တီတိ ဝာ, ဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဝာ အဒုဋ္ဌုလ္လာ အာပတ္တီတိ ဝာ’’။ ယံ တတ္ထ ဘဏ္ဍနံ ကလဟော ဝိဂ္ဂဟော ဝိဝာဒော နာနာဝာဒော အညထာဝာဒော ဝိပစ္စတာယ ဝောဟာရော မေဓကံ 2, ဣဒံ ဝုစ္စတိ ဝိဝာဒာဓိကရဏံ။ ဝိဝာဒာဓိကရဏေ သင္ဃော ဝိဝဒတိ။ ဝိဝာဒာဓိကရဏံ ဝိဝဒမာနော အနုဝဒတိ။ အနုဝာဒာဓိကရဏံ အနုဝဒမာနော အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ အာပတ္တာဓိကရဏံ။ တာယ အာပတ္တိယာ သင္ဃော ကမ္မံ ကရောတိ ကိစ္စာဓိကရဏံ။ ဧဝံ ဝိဝာဒာဓိကရဏပစ္စယာ စတ္တာရော အဓိကရဏာ ဇာယန္တိ။
314. Vivādādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti? Vivādādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ na katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti; apica, vivādādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti. Yathā kathaṃ viya? 3 Idha bhikkhū vivadanti – ‘‘dhammoti vā, adhammoti vā, vinayoti vā, avinayoti vā, abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatenāti vā, bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatenāti vā, anāciṇṇaṃ tathāgatenāti vā, āciṇṇaṃ tathāgatenāti vā, apaññattaṃ tathāgatenāti vā, paññattaṃ tathāgatenāti vā, āpattīti vā, anāpattīti vā, lahukā āpattīti vā, garukā āpattīti vā, sāvasesā āpattīti vā, anavasesā āpattīti vā, duṭṭhullā āpattīti vā aduṭṭhullā āpattīti vā’’. Yaṃ tattha bhaṇḍanaṃ kalaho viggaho vivādo nānāvādo aññathāvādo vipaccatāya vohāro medhakaṃ 4, idaṃ vuccati vivādādhikaraṇaṃ. Vivādādhikaraṇe saṅgho vivadati. Vivādādhikaraṇaṃ vivadamāno anuvadati. Anuvādādhikaraṇaṃ anuvadamāno āpattiṃ āpajjati āpattādhikaraṇaṃ. Tāya āpattiyā saṅgho kammaṃ karoti kiccādhikaraṇaṃ. Evaṃ vivādādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti.
၃၁၅. အနုဝာဒာဓိကရဏံ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ သမုဋ္ဌာပေတိ? အနုဝာဒာဓိကရဏံ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ န ကတမံ အဓိကရဏံ သမုဋ္ဌာပေတိ; အပိစ, အနုဝာဒာဓိကရဏပစ္စယာ စတ္တာရော အဓိကရဏာ ဇာယန္တိ။ ယထာ ကထံ ဝိယ? 5 ဣဓ ဘိက္ခူ ဘိက္ခုံ အနုဝဒန္တိ သီလဝိပတ္တိယာ ဝာ အာစာရဝိပတ္တိယာ ဝာ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ဝာ အာဇီဝဝိပတ္တိယာ ဝာ။ ယော တတ္ထ အနုဝာဒော အနုဝဒနာ အနုလ္လပနာ အနုဘဏနာ အနုသမ္ပဝင္ကတာ အဗ္ဘုသ္သဟနတာ အနုဗလပ္ပဒာနံ, ဣဒံ ဝုစ္စတိ အနုဝာဒာဓိကရဏံ။ အနုဝာဒာဓိကရဏေ သင္ဃော ဝိဝဒတိ။ ဝိဝာဒာဓိကရဏံ ဝိဝဒမာနော အနုဝဒတိ။ အနုဝာဒာဓိကရဏံ အနုဝဒမာနော အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ အာပတ္တာဓိကရဏံ။ တာယ အာပတ္တိယာ သင္ဃော ကမ္မံ ကရောတိ ကိစ္စာဓိကရဏံ။ ဧဝံ အနုဝာဒာဓိကရဏပစ္စယာ စတ္တာရော အဓိကရဏာ ဇာယန္တိ။
315. Anuvādādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti? Anuvādādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ na katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti; apica, anuvādādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti. Yathā kathaṃ viya? 6 Idha bhikkhū bhikkhuṃ anuvadanti sīlavipattiyā vā ācāravipattiyā vā diṭṭhivipattiyā vā ājīvavipattiyā vā. Yo tattha anuvādo anuvadanā anullapanā anubhaṇanā anusampavaṅkatā abbhussahanatā anubalappadānaṃ, idaṃ vuccati anuvādādhikaraṇaṃ. Anuvādādhikaraṇe saṅgho vivadati. Vivādādhikaraṇaṃ vivadamāno anuvadati. Anuvādādhikaraṇaṃ anuvadamāno āpattiṃ āpajjati āpattādhikaraṇaṃ. Tāya āpattiyā saṅgho kammaṃ karoti kiccādhikaraṇaṃ. Evaṃ anuvādādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti.
၃၁၆. အာပတ္တာဓိကရဏံ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ သမုဋ္ဌာပေတိ? အာပတ္တာဓိကရဏံ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ န ကတမံ အဓိကရဏံ သမုဋ္ဌာပေတိ; အပိစ, အာပတ္တာဓိကရဏပစ္စယာ စတ္တာရော အဓိကရဏာ ဇာယန္တိ။ ယထာ ကထံ ဝိယ? ပဉ္စပိ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ အာပတ္တာဓိကရဏံ, သတ္တပိ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ အာပတ္တာဓိကရဏံ, ဣဒံ ဝုစ္စတိ အာပတ္တာဓိကရဏံ။ အာပတ္တာဓိကရဏေ သင္ဃော ဝိဝဒတိ။ ဝိဝာဒာဓိကရဏံ ဝိဝဒမာနော အနုဝဒတိ။ အနုဝာဒာဓိကရဏံ အနုဝဒမာနော အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ အာပတ္တာဓိကရဏံ။ တာယ အာပတ္တိယာ သင္ဃော ကမ္မံ ကရောတိ ကိစ္စာဓိကရဏံ။ ဧဝံ အာပတ္တာဓိကရဏပစ္စယာ စတ္တာရော အဓိကရဏာ ဇာယန္တိ။
316. Āpattādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti? Āpattādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ na katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti; apica, āpattādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti. Yathā kathaṃ viya? Pañcapi āpattikkhandhā āpattādhikaraṇaṃ, sattapi āpattikkhandhā āpattādhikaraṇaṃ, idaṃ vuccati āpattādhikaraṇaṃ. Āpattādhikaraṇe saṅgho vivadati. Vivādādhikaraṇaṃ vivadamāno anuvadati. Anuvādādhikaraṇaṃ anuvadamāno āpattiṃ āpajjati āpattādhikaraṇaṃ. Tāya āpattiyā saṅgho kammaṃ karoti kiccādhikaraṇaṃ. Evaṃ āpattādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti.
၃၁၇. ကိစ္စာဓိကရဏံ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ ကတမံ အဓိကရဏံ သမုဋ္ဌာပေတိ ? ကိစ္စာဓိကရဏံ စတုန္နံ အဓိကရဏာနံ န ကတမံ အဓိကရဏံ သမုဋ္ဌာပေတိ, အပိစ ကိစ္စာဓိကရဏပစ္စယာ စတ္တာရော အဓိကရဏာ ဇာယန္တိ။ ယထာ ကထံ ဝိယ? ယာ သင္ဃသ္သ ကိစ္စယတာ ကရဏီယတာ အပလောကနကမ္မံ ဉတ္တိကမ္မံ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ, ဣဒံ ဝုစ္စတိ ကိစ္စာဓိကရဏံ။ ကိစ္စာဓိကရဏေ သင္ဃော ဝိဝဒတိ။ ဝိဝာဒာဓိကရဏံ ဝိဝဒမာနော အနုဝဒတိ။ အနုဝာဒာဓိကရဏံ အနုဝဒမာနော အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ အာပတ္တာဓိကရဏံ။ တာယ အာပတ္တိယာ သင္ဃော ကမ္မံ ကရောတိ ကိစ္စာဓိကရဏံ။ ဧဝံ ကိစ္စာဓိကရဏပစ္စယာ စတ္တာရော အဓိကရဏာ ဇာယန္တိ။
317. Kiccādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti ? Kiccādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ na katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti, apica kiccādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti. Yathā kathaṃ viya? Yā saṅghassa kiccayatā karaṇīyatā apalokanakammaṃ ñattikammaṃ ñattidutiyakammaṃ ñatticatutthakammaṃ, idaṃ vuccati kiccādhikaraṇaṃ. Kiccādhikaraṇe saṅgho vivadati. Vivādādhikaraṇaṃ vivadamāno anuvadati. Anuvādādhikaraṇaṃ anuvadamāno āpattiṃ āpajjati āpattādhikaraṇaṃ. Tāya āpattiyā saṅgho kammaṃ karoti kiccādhikaraṇaṃ. Evaṃ kiccādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti.
သမုဋ္ဌာပနဝာရော နိဋ္ဌိတော ဝီသတိမော။
Samuṭṭhāpanavāro niṭṭhito vīsatimo.
Footnotes:
Related texts:
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / သမုဋ္ဌာပနဝာရကထာဝဏ္ဏနာ • Samuṭṭhāpanavārakathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / သံသဋ္ဌဝာရာဒိဝဏ္ဏနာ • Saṃsaṭṭhavārādivaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / သံသဋ္ဌဝာရာဒိဝဏ္ဏနာ • Saṃsaṭṭhavārādivaṇṇanā