Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪರಿವಾರಪಾಳಿ • Parivārapāḷi |
೨೦. ಸಮುಟ್ಠಾಪನವಾರೋ
20. Samuṭṭhāpanavāro
೩೧೪. ವಿವಾದಾಧಿಕರಣಂ ಚತುನ್ನಂ ಅಧಿಕರಣಾನಂ ಕತಮಂ ಅಧಿಕರಣಂ ಸಮುಟ್ಠಾಪೇತಿ? ವಿವಾದಾಧಿಕರಣಂ ಚತುನ್ನಂ ಅಧಿಕರಣಾನಂ ನ ಕತಮಂ ಅಧಿಕರಣಂ ಸಮುಟ್ಠಾಪೇತಿ; ಅಪಿಚ, ವಿವಾದಾಧಿಕರಣಪಚ್ಚಯಾ ಚತ್ತಾರೋ ಅಧಿಕರಣಾ ಜಾಯನ್ತಿ। ಯಥಾ ಕಥಂ ವಿಯ? 1 ಇಧ ಭಿಕ್ಖೂ ವಿವದನ್ತಿ – ‘‘ಧಮ್ಮೋತಿ ವಾ, ಅಧಮ್ಮೋತಿ ವಾ, ವಿನಯೋತಿ ವಾ, ಅವಿನಯೋತಿ ವಾ, ಅಭಾಸಿತಂ ಅಲಪಿತಂ ತಥಾಗತೇನಾತಿ ವಾ, ಭಾಸಿತಂ ಲಪಿತಂ ತಥಾಗತೇನಾತಿ ವಾ, ಅನಾಚಿಣ್ಣಂ ತಥಾಗತೇನಾತಿ ವಾ, ಆಚಿಣ್ಣಂ ತಥಾಗತೇನಾತಿ ವಾ, ಅಪಞ್ಞತ್ತಂ ತಥಾಗತೇನಾತಿ ವಾ, ಪಞ್ಞತ್ತಂ ತಥಾಗತೇನಾತಿ ವಾ, ಆಪತ್ತೀತಿ ವಾ, ಅನಾಪತ್ತೀತಿ ವಾ, ಲಹುಕಾ ಆಪತ್ತೀತಿ ವಾ, ಗರುಕಾ ಆಪತ್ತೀತಿ ವಾ, ಸಾವಸೇಸಾ ಆಪತ್ತೀತಿ ವಾ, ಅನವಸೇಸಾ ಆಪತ್ತೀತಿ ವಾ, ದುಟ್ಠುಲ್ಲಾ ಆಪತ್ತೀತಿ ವಾ ಅದುಟ್ಠುಲ್ಲಾ ಆಪತ್ತೀತಿ ವಾ’’। ಯಂ ತತ್ಥ ಭಣ್ಡನಂ ಕಲಹೋ ವಿಗ್ಗಹೋ ವಿವಾದೋ ನಾನಾವಾದೋ ಅಞ್ಞಥಾವಾದೋ ವಿಪಚ್ಚತಾಯ ವೋಹಾರೋ ಮೇಧಕಂ 2, ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ವಿವಾದಾಧಿಕರಣಂ। ವಿವಾದಾಧಿಕರಣೇ ಸಙ್ಘೋ ವಿವದತಿ। ವಿವಾದಾಧಿಕರಣಂ ವಿವದಮಾನೋ ಅನುವದತಿ। ಅನುವಾದಾಧಿಕರಣಂ ಅನುವದಮಾನೋ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜತಿ ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ। ತಾಯ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಸಙ್ಘೋ ಕಮ್ಮಂ ಕರೋತಿ ಕಿಚ್ಚಾಧಿಕರಣಂ। ಏವಂ ವಿವಾದಾಧಿಕರಣಪಚ್ಚಯಾ ಚತ್ತಾರೋ ಅಧಿಕರಣಾ ಜಾಯನ್ತಿ।
314. Vivādādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti? Vivādādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ na katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti; apica, vivādādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti. Yathā kathaṃ viya? 3 Idha bhikkhū vivadanti – ‘‘dhammoti vā, adhammoti vā, vinayoti vā, avinayoti vā, abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatenāti vā, bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatenāti vā, anāciṇṇaṃ tathāgatenāti vā, āciṇṇaṃ tathāgatenāti vā, apaññattaṃ tathāgatenāti vā, paññattaṃ tathāgatenāti vā, āpattīti vā, anāpattīti vā, lahukā āpattīti vā, garukā āpattīti vā, sāvasesā āpattīti vā, anavasesā āpattīti vā, duṭṭhullā āpattīti vā aduṭṭhullā āpattīti vā’’. Yaṃ tattha bhaṇḍanaṃ kalaho viggaho vivādo nānāvādo aññathāvādo vipaccatāya vohāro medhakaṃ 4, idaṃ vuccati vivādādhikaraṇaṃ. Vivādādhikaraṇe saṅgho vivadati. Vivādādhikaraṇaṃ vivadamāno anuvadati. Anuvādādhikaraṇaṃ anuvadamāno āpattiṃ āpajjati āpattādhikaraṇaṃ. Tāya āpattiyā saṅgho kammaṃ karoti kiccādhikaraṇaṃ. Evaṃ vivādādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti.
೩೧೫. ಅನುವಾದಾಧಿಕರಣಂ ಚತುನ್ನಂ ಅಧಿಕರಣಾನಂ ಕತಮಂ ಅಧಿಕರಣಂ ಸಮುಟ್ಠಾಪೇತಿ? ಅನುವಾದಾಧಿಕರಣಂ ಚತುನ್ನಂ ಅಧಿಕರಣಾನಂ ನ ಕತಮಂ ಅಧಿಕರಣಂ ಸಮುಟ್ಠಾಪೇತಿ; ಅಪಿಚ, ಅನುವಾದಾಧಿಕರಣಪಚ್ಚಯಾ ಚತ್ತಾರೋ ಅಧಿಕರಣಾ ಜಾಯನ್ತಿ। ಯಥಾ ಕಥಂ ವಿಯ? 5 ಇಧ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಅನುವದನ್ತಿ ಸೀಲವಿಪತ್ತಿಯಾ ವಾ ಆಚಾರವಿಪತ್ತಿಯಾ ವಾ ದಿಟ್ಠಿವಿಪತ್ತಿಯಾ ವಾ ಆಜೀವವಿಪತ್ತಿಯಾ ವಾ। ಯೋ ತತ್ಥ ಅನುವಾದೋ ಅನುವದನಾ ಅನುಲ್ಲಪನಾ ಅನುಭಣನಾ ಅನುಸಮ್ಪವಙ್ಕತಾ ಅಬ್ಭುಸ್ಸಹನತಾ ಅನುಬಲಪ್ಪದಾನಂ, ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ಅನುವಾದಾಧಿಕರಣಂ। ಅನುವಾದಾಧಿಕರಣೇ ಸಙ್ಘೋ ವಿವದತಿ। ವಿವಾದಾಧಿಕರಣಂ ವಿವದಮಾನೋ ಅನುವದತಿ। ಅನುವಾದಾಧಿಕರಣಂ ಅನುವದಮಾನೋ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜತಿ ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ। ತಾಯ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಸಙ್ಘೋ ಕಮ್ಮಂ ಕರೋತಿ ಕಿಚ್ಚಾಧಿಕರಣಂ। ಏವಂ ಅನುವಾದಾಧಿಕರಣಪಚ್ಚಯಾ ಚತ್ತಾರೋ ಅಧಿಕರಣಾ ಜಾಯನ್ತಿ।
315. Anuvādādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti? Anuvādādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ na katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti; apica, anuvādādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti. Yathā kathaṃ viya? 6 Idha bhikkhū bhikkhuṃ anuvadanti sīlavipattiyā vā ācāravipattiyā vā diṭṭhivipattiyā vā ājīvavipattiyā vā. Yo tattha anuvādo anuvadanā anullapanā anubhaṇanā anusampavaṅkatā abbhussahanatā anubalappadānaṃ, idaṃ vuccati anuvādādhikaraṇaṃ. Anuvādādhikaraṇe saṅgho vivadati. Vivādādhikaraṇaṃ vivadamāno anuvadati. Anuvādādhikaraṇaṃ anuvadamāno āpattiṃ āpajjati āpattādhikaraṇaṃ. Tāya āpattiyā saṅgho kammaṃ karoti kiccādhikaraṇaṃ. Evaṃ anuvādādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti.
೩೧೬. ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ ಚತುನ್ನಂ ಅಧಿಕರಣಾನಂ ಕತಮಂ ಅಧಿಕರಣಂ ಸಮುಟ್ಠಾಪೇತಿ? ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ ಚತುನ್ನಂ ಅಧಿಕರಣಾನಂ ನ ಕತಮಂ ಅಧಿಕರಣಂ ಸಮುಟ್ಠಾಪೇತಿ; ಅಪಿಚ, ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಪಚ್ಚಯಾ ಚತ್ತಾರೋ ಅಧಿಕರಣಾ ಜಾಯನ್ತಿ। ಯಥಾ ಕಥಂ ವಿಯ? ಪಞ್ಚಪಿ ಆಪತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧಾ ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ, ಸತ್ತಪಿ ಆಪತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧಾ ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ, ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ। ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣೇ ಸಙ್ಘೋ ವಿವದತಿ। ವಿವಾದಾಧಿಕರಣಂ ವಿವದಮಾನೋ ಅನುವದತಿ। ಅನುವಾದಾಧಿಕರಣಂ ಅನುವದಮಾನೋ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜತಿ ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ। ತಾಯ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಸಙ್ಘೋ ಕಮ್ಮಂ ಕರೋತಿ ಕಿಚ್ಚಾಧಿಕರಣಂ। ಏವಂ ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಪಚ್ಚಯಾ ಚತ್ತಾರೋ ಅಧಿಕರಣಾ ಜಾಯನ್ತಿ।
316. Āpattādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti? Āpattādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ na katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti; apica, āpattādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti. Yathā kathaṃ viya? Pañcapi āpattikkhandhā āpattādhikaraṇaṃ, sattapi āpattikkhandhā āpattādhikaraṇaṃ, idaṃ vuccati āpattādhikaraṇaṃ. Āpattādhikaraṇe saṅgho vivadati. Vivādādhikaraṇaṃ vivadamāno anuvadati. Anuvādādhikaraṇaṃ anuvadamāno āpattiṃ āpajjati āpattādhikaraṇaṃ. Tāya āpattiyā saṅgho kammaṃ karoti kiccādhikaraṇaṃ. Evaṃ āpattādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti.
೩೧೭. ಕಿಚ್ಚಾಧಿಕರಣಂ ಚತುನ್ನಂ ಅಧಿಕರಣಾನಂ ಕತಮಂ ಅಧಿಕರಣಂ ಸಮುಟ್ಠಾಪೇತಿ ? ಕಿಚ್ಚಾಧಿಕರಣಂ ಚತುನ್ನಂ ಅಧಿಕರಣಾನಂ ನ ಕತಮಂ ಅಧಿಕರಣಂ ಸಮುಟ್ಠಾಪೇತಿ, ಅಪಿಚ ಕಿಚ್ಚಾಧಿಕರಣಪಚ್ಚಯಾ ಚತ್ತಾರೋ ಅಧಿಕರಣಾ ಜಾಯನ್ತಿ। ಯಥಾ ಕಥಂ ವಿಯ? ಯಾ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಕಿಚ್ಚಯತಾ ಕರಣೀಯತಾ ಅಪಲೋಕನಕಮ್ಮಂ ಞತ್ತಿಕಮ್ಮಂ ಞತ್ತಿದುತಿಯಕಮ್ಮಂ ಞತ್ತಿಚತುತ್ಥಕಮ್ಮಂ, ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ಕಿಚ್ಚಾಧಿಕರಣಂ। ಕಿಚ್ಚಾಧಿಕರಣೇ ಸಙ್ಘೋ ವಿವದತಿ। ವಿವಾದಾಧಿಕರಣಂ ವಿವದಮಾನೋ ಅನುವದತಿ। ಅನುವಾದಾಧಿಕರಣಂ ಅನುವದಮಾನೋ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜತಿ ಆಪತ್ತಾಧಿಕರಣಂ। ತಾಯ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಸಙ್ಘೋ ಕಮ್ಮಂ ಕರೋತಿ ಕಿಚ್ಚಾಧಿಕರಣಂ। ಏವಂ ಕಿಚ್ಚಾಧಿಕರಣಪಚ್ಚಯಾ ಚತ್ತಾರೋ ಅಧಿಕರಣಾ ಜಾಯನ್ತಿ।
317. Kiccādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti ? Kiccādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ na katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti, apica kiccādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti. Yathā kathaṃ viya? Yā saṅghassa kiccayatā karaṇīyatā apalokanakammaṃ ñattikammaṃ ñattidutiyakammaṃ ñatticatutthakammaṃ, idaṃ vuccati kiccādhikaraṇaṃ. Kiccādhikaraṇe saṅgho vivadati. Vivādādhikaraṇaṃ vivadamāno anuvadati. Anuvādādhikaraṇaṃ anuvadamāno āpattiṃ āpajjati āpattādhikaraṇaṃ. Tāya āpattiyā saṅgho kammaṃ karoti kiccādhikaraṇaṃ. Evaṃ kiccādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti.
ಸಮುಟ್ಠಾಪನವಾರೋ ನಿಟ್ಠಿತೋ ವೀಸತಿಮೋ।
Samuṭṭhāpanavāro niṭṭhito vīsatimo.
Footnotes:
Related texts:
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಸಮುಟ್ಠಾಪನವಾರಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Samuṭṭhāpanavārakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಸಂಸಟ್ಠವಾರಾದಿವಣ್ಣನಾ • Saṃsaṭṭhavārādivaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಸಂಸಟ್ಠವಾರಾದಿವಣ್ಣನಾ • Saṃsaṭṭhavārādivaṇṇanā