| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਰਿવਾਰਪਾਲ਼ਿ • Parivārapāḷi |
੨੦. ਸਮੁਟ੍ਠਾਪਨવਾਰੋ
20. Samuṭṭhāpanavāro
੩੧੪. વਿવਾਦਾਧਿਕਰਣਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਅਧਿਕਰਣਾਨਂ ਕਤਮਂ ਅਧਿਕਰਣਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਤਿ? વਿવਾਦਾਧਿਕਰਣਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਅਧਿਕਰਣਾਨਂ ਨ ਕਤਮਂ ਅਧਿਕਰਣਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਤਿ; ਅਪਿਚ, વਿવਾਦਾਧਿਕਰਣਪਚ੍ਚਯਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਅਧਿਕਰਣਾ ਜਾਯਨ੍ਤਿ। ਯਥਾ ਕਥਂ વਿਯ? 1 ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੂ વਿવਦਨ੍ਤਿ – ‘‘ਧਮ੍ਮੋਤਿ વਾ, ਅਧਮ੍ਮੋਤਿ વਾ, વਿਨਯੋਤਿ વਾ, ਅવਿਨਯੋਤਿ વਾ, ਅਭਾਸਿਤਂ ਅਲਪਿਤਂ ਤਥਾਗਤੇਨਾਤਿ વਾ, ਭਾਸਿਤਂ ਲਪਿਤਂ ਤਥਾਗਤੇਨਾਤਿ વਾ, ਅਨਾਚਿਣ੍ਣਂ ਤਥਾਗਤੇਨਾਤਿ વਾ, ਆਚਿਣ੍ਣਂ ਤਥਾਗਤੇਨਾਤਿ વਾ, ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਤਥਾਗਤੇਨਾਤਿ વਾ, ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਤਥਾਗਤੇਨਾਤਿ વਾ, ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ વਾ, ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ વਾ, ਲਹੁਕਾ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ વਾ, ਗਰੁਕਾ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ વਾ, ਸਾવਸੇਸਾ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ વਾ, ਅਨવਸੇਸਾ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ વਾ, ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਾ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ વਾ ਅਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਾ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ વਾ’’। ਯਂ ਤਤ੍ਥ ਭਣ੍ਡਨਂ ਕਲਹੋ વਿਗ੍ਗਹੋ વਿવਾਦੋ ਨਾਨਾવਾਦੋ ਅਞ੍ਞਥਾવਾਦੋ વਿਪਚ੍ਚਤਾਯ વੋਹਾਰੋ ਮੇਧਕਂ 2, ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ વਿવਾਦਾਧਿਕਰਣਂ। વਿવਾਦਾਧਿਕਰਣੇ ਸਙ੍ਘੋ વਿવਦਤਿ। વਿવਾਦਾਧਿਕਰਣਂ વਿવਦਮਾਨੋ ਅਨੁવਦਤਿ। ਅਨੁવਾਦਾਧਿਕਰਣਂ ਅਨੁવਦਮਾਨੋ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਆਪਤ੍ਤਾਧਿਕਰਣਂ। ਤਾਯ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਙ੍ਘੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤਿ ਕਿਚ੍ਚਾਧਿਕਰਣਂ। ਏવਂ વਿવਾਦਾਧਿਕਰਣਪਚ੍ਚਯਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਅਧਿਕਰਣਾ ਜਾਯਨ੍ਤਿ।
314. Vivādādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti? Vivādādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ na katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti; apica, vivādādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti. Yathā kathaṃ viya? 3 Idha bhikkhū vivadanti – ‘‘dhammoti vā, adhammoti vā, vinayoti vā, avinayoti vā, abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatenāti vā, bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatenāti vā, anāciṇṇaṃ tathāgatenāti vā, āciṇṇaṃ tathāgatenāti vā, apaññattaṃ tathāgatenāti vā, paññattaṃ tathāgatenāti vā, āpattīti vā, anāpattīti vā, lahukā āpattīti vā, garukā āpattīti vā, sāvasesā āpattīti vā, anavasesā āpattīti vā, duṭṭhullā āpattīti vā aduṭṭhullā āpattīti vā’’. Yaṃ tattha bhaṇḍanaṃ kalaho viggaho vivādo nānāvādo aññathāvādo vipaccatāya vohāro medhakaṃ 4, idaṃ vuccati vivādādhikaraṇaṃ. Vivādādhikaraṇe saṅgho vivadati. Vivādādhikaraṇaṃ vivadamāno anuvadati. Anuvādādhikaraṇaṃ anuvadamāno āpattiṃ āpajjati āpattādhikaraṇaṃ. Tāya āpattiyā saṅgho kammaṃ karoti kiccādhikaraṇaṃ. Evaṃ vivādādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti.
੩੧੫. ਅਨੁવਾਦਾਧਿਕਰਣਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਅਧਿਕਰਣਾਨਂ ਕਤਮਂ ਅਧਿਕਰਣਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਤਿ? ਅਨੁવਾਦਾਧਿਕਰਣਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਅਧਿਕਰਣਾਨਂ ਨ ਕਤਮਂ ਅਧਿਕਰਣਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਤਿ; ਅਪਿਚ, ਅਨੁવਾਦਾਧਿਕਰਣਪਚ੍ਚਯਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਅਧਿਕਰਣਾ ਜਾਯਨ੍ਤਿ। ਯਥਾ ਕਥਂ વਿਯ? 5 ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਅਨੁવਦਨ੍ਤਿ ਸੀਲવਿਪਤ੍ਤਿਯਾ વਾ ਆਚਾਰવਿਪਤ੍ਤਿਯਾ વਾ ਦਿਟ੍ਠਿવਿਪਤ੍ਤਿਯਾ વਾ ਆਜੀવવਿਪਤ੍ਤਿਯਾ વਾ। ਯੋ ਤਤ੍ਥ ਅਨੁવਾਦੋ ਅਨੁવਦਨਾ ਅਨੁਲ੍ਲਪਨਾ ਅਨੁਭਣਨਾ ਅਨੁਸਮ੍ਪવਙ੍ਕਤਾ ਅਬ੍ਭੁਸ੍ਸਹਨਤਾ ਅਨੁਬਲਪ੍ਪਦਾਨਂ, ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਅਨੁવਾਦਾਧਿਕਰਣਂ। ਅਨੁવਾਦਾਧਿਕਰਣੇ ਸਙ੍ਘੋ વਿવਦਤਿ। વਿવਾਦਾਧਿਕਰਣਂ વਿવਦਮਾਨੋ ਅਨੁવਦਤਿ। ਅਨੁવਾਦਾਧਿਕਰਣਂ ਅਨੁવਦਮਾਨੋ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਆਪਤ੍ਤਾਧਿਕਰਣਂ। ਤਾਯ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਙ੍ਘੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤਿ ਕਿਚ੍ਚਾਧਿਕਰਣਂ। ਏવਂ ਅਨੁવਾਦਾਧਿਕਰਣਪਚ੍ਚਯਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਅਧਿਕਰਣਾ ਜਾਯਨ੍ਤਿ।
315. Anuvādādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti? Anuvādādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ na katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti; apica, anuvādādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti. Yathā kathaṃ viya? 6 Idha bhikkhū bhikkhuṃ anuvadanti sīlavipattiyā vā ācāravipattiyā vā diṭṭhivipattiyā vā ājīvavipattiyā vā. Yo tattha anuvādo anuvadanā anullapanā anubhaṇanā anusampavaṅkatā abbhussahanatā anubalappadānaṃ, idaṃ vuccati anuvādādhikaraṇaṃ. Anuvādādhikaraṇe saṅgho vivadati. Vivādādhikaraṇaṃ vivadamāno anuvadati. Anuvādādhikaraṇaṃ anuvadamāno āpattiṃ āpajjati āpattādhikaraṇaṃ. Tāya āpattiyā saṅgho kammaṃ karoti kiccādhikaraṇaṃ. Evaṃ anuvādādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti.
੩੧੬. ਆਪਤ੍ਤਾਧਿਕਰਣਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਅਧਿਕਰਣਾਨਂ ਕਤਮਂ ਅਧਿਕਰਣਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਤਿ? ਆਪਤ੍ਤਾਧਿਕਰਣਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਅਧਿਕਰਣਾਨਂ ਨ ਕਤਮਂ ਅਧਿਕਰਣਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਤਿ; ਅਪਿਚ, ਆਪਤ੍ਤਾਧਿਕਰਣਪਚ੍ਚਯਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਅਧਿਕਰਣਾ ਜਾਯਨ੍ਤਿ। ਯਥਾ ਕਥਂ વਿਯ? ਪਞ੍ਚਪਿ ਆਪਤ੍ਤਿਕ੍ਖਨ੍ਧਾ ਆਪਤ੍ਤਾਧਿਕਰਣਂ, ਸਤ੍ਤਪਿ ਆਪਤ੍ਤਿਕ੍ਖਨ੍ਧਾ ਆਪਤ੍ਤਾਧਿਕਰਣਂ, ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਆਪਤ੍ਤਾਧਿਕਰਣਂ। ਆਪਤ੍ਤਾਧਿਕਰਣੇ ਸਙ੍ਘੋ વਿવਦਤਿ। વਿવਾਦਾਧਿਕਰਣਂ વਿવਦਮਾਨੋ ਅਨੁવਦਤਿ। ਅਨੁવਾਦਾਧਿਕਰਣਂ ਅਨੁવਦਮਾਨੋ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਆਪਤ੍ਤਾਧਿਕਰਣਂ। ਤਾਯ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਙ੍ਘੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤਿ ਕਿਚ੍ਚਾਧਿਕਰਣਂ। ਏવਂ ਆਪਤ੍ਤਾਧਿਕਰਣਪਚ੍ਚਯਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਅਧਿਕਰਣਾ ਜਾਯਨ੍ਤਿ।
316. Āpattādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti? Āpattādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ na katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti; apica, āpattādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti. Yathā kathaṃ viya? Pañcapi āpattikkhandhā āpattādhikaraṇaṃ, sattapi āpattikkhandhā āpattādhikaraṇaṃ, idaṃ vuccati āpattādhikaraṇaṃ. Āpattādhikaraṇe saṅgho vivadati. Vivādādhikaraṇaṃ vivadamāno anuvadati. Anuvādādhikaraṇaṃ anuvadamāno āpattiṃ āpajjati āpattādhikaraṇaṃ. Tāya āpattiyā saṅgho kammaṃ karoti kiccādhikaraṇaṃ. Evaṃ āpattādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti.
੩੧੭. ਕਿਚ੍ਚਾਧਿਕਰਣਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਅਧਿਕਰਣਾਨਂ ਕਤਮਂ ਅਧਿਕਰਣਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਤਿ ? ਕਿਚ੍ਚਾਧਿਕਰਣਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਅਧਿਕਰਣਾਨਂ ਨ ਕਤਮਂ ਅਧਿਕਰਣਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਤਿ, ਅਪਿਚ ਕਿਚ੍ਚਾਧਿਕਰਣਪਚ੍ਚਯਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਅਧਿਕਰਣਾ ਜਾਯਨ੍ਤਿ। ਯਥਾ ਕਥਂ વਿਯ? ਯਾ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਕਿਚ੍ਚਯਤਾ ਕਰਣੀਯਤਾ ਅਪਲੋਕਨਕਮ੍ਮਂ ਞਤ੍ਤਿਕਮ੍ਮਂ ਞਤ੍ਤਿਦੁਤਿਯਕਮ੍ਮਂ ਞਤ੍ਤਿਚਤੁਤ੍ਥਕਮ੍ਮਂ, ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਕਿਚ੍ਚਾਧਿਕਰਣਂ। ਕਿਚ੍ਚਾਧਿਕਰਣੇ ਸਙ੍ਘੋ વਿવਦਤਿ। વਿવਾਦਾਧਿਕਰਣਂ વਿવਦਮਾਨੋ ਅਨੁવਦਤਿ। ਅਨੁવਾਦਾਧਿਕਰਣਂ ਅਨੁવਦਮਾਨੋ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਆਪਤ੍ਤਾਧਿਕਰਣਂ। ਤਾਯ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਙ੍ਘੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤਿ ਕਿਚ੍ਚਾਧਿਕਰਣਂ। ਏવਂ ਕਿਚ੍ਚਾਧਿਕਰਣਪਚ੍ਚਯਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਅਧਿਕਰਣਾ ਜਾਯਨ੍ਤਿ।
317. Kiccādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti ? Kiccādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ na katamaṃ adhikaraṇaṃ samuṭṭhāpeti, apica kiccādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti. Yathā kathaṃ viya? Yā saṅghassa kiccayatā karaṇīyatā apalokanakammaṃ ñattikammaṃ ñattidutiyakammaṃ ñatticatutthakammaṃ, idaṃ vuccati kiccādhikaraṇaṃ. Kiccādhikaraṇe saṅgho vivadati. Vivādādhikaraṇaṃ vivadamāno anuvadati. Anuvādādhikaraṇaṃ anuvadamāno āpattiṃ āpajjati āpattādhikaraṇaṃ. Tāya āpattiyā saṅgho kammaṃ karoti kiccādhikaraṇaṃ. Evaṃ kiccādhikaraṇapaccayā cattāro adhikaraṇā jāyanti.
ਸਮੁਟ੍ਠਾਪਨવਾਰੋ ਨਿਟ੍ਠਿਤੋ વੀਸਤਿਮੋ।
Samuṭṭhāpanavāro niṭṭhito vīsatimo.
Footnotes:
Related texts:
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਸਮੁਟ੍ਠਾਪਨવਾਰਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Samuṭṭhāpanavārakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਸਂਸਟ੍ਠવਾਰਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • Saṃsaṭṭhavārādivaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਸਂਸਟ੍ਠવਾਰਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • Saṃsaṭṭhavārādivaṇṇanā
