Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / खुद्दसिक्खा-मूलसिक्खा • Khuddasikkhā-mūlasikkhā

    ४६. संवरनिद्देसवण्णना

    46. Saṃvaraniddesavaṇṇanā

    ४५३. संवरणं चक्खुद्वारादीनं सतिकवाटेन पिदहनं संवरो। तत्थ किञ्‍चापि चक्खुन्द्रिये संवरो नत्थि, न हि चक्खुपसादं निस्साय सति उप्पज्‍जति, नेव भवङ्गसमये आवज्‍जनादीनं अञ्‍ञतरसमये, जवनक्खणे पन उप्पज्‍जतीति तदा संवरो होति, एवं होन्ते पन सो चक्खुद्वारादीनं संवरोति वुच्‍चति। चक्खुसोतादिभेदेहीति चक्खु च सोतञ्‍च, तानि आदि येसं, तेव भेदा चाति समासो, तेहि द्वारेहि। अभिज्झादिप्पवत्तिया अच्‍चन्तोपकारकत्ता करणत्थे चेत्थ ततिया। एतेन चक्खुसोतघानजिव्हाकायमनसङ्खातानि द्वारानि वुत्तानि। रूपसद्दादिगोचरेति रूपसद्दगन्धरसफोट्ठब्बधम्मसङ्खाते विसये। अभिज्झादोमनस्सादिप्पवत्तिन्ति एत्थ परसम्पत्तिं अभिमुखं झायतीति अभिज्झा, बलवतण्हा। आदि-सद्देन मिच्छादिट्ठिआदयो अनेके अकुसला धम्मा सङ्गहिता।

    453. Saṃvaraṇaṃ cakkhudvārādīnaṃ satikavāṭena pidahanaṃ saṃvaro. Tattha kiñcāpi cakkhundriye saṃvaro natthi, na hi cakkhupasādaṃ nissāya sati uppajjati, neva bhavaṅgasamaye āvajjanādīnaṃ aññatarasamaye, javanakkhaṇe pana uppajjatīti tadā saṃvaro hoti, evaṃ honte pana so cakkhudvārādīnaṃ saṃvaroti vuccati. Cakkhusotādibhedehīti cakkhu ca sotañca, tāni ādi yesaṃ, teva bhedā cāti samāso, tehi dvārehi. Abhijjhādippavattiyā accantopakārakattā karaṇatthe cettha tatiyā. Etena cakkhusotaghānajivhākāyamanasaṅkhātāni dvārāni vuttāni. Rūpasaddādigocareti rūpasaddagandharasaphoṭṭhabbadhammasaṅkhāte visaye. Abhijjhādomanassādippavattinti ettha parasampattiṃ abhimukhaṃ jhāyatīti abhijjhā, balavataṇhā. Ādi-saddena micchādiṭṭhiādayo aneke akusalā dhammā saṅgahitā.

    ४५४. सकं चित्तं किट्ठादिं दुप्पसुं विय निग्गण्हेय्याति सम्बन्धो। किट्ठन्ति किट्ठट्ठाने उप्पन्‍नं सस्सं गहितं। किट्ठं अदतीति किट्ठादि, तं। सम्पजानोति सात्थकसप्पायगोचरअसम्मोहसङ्खातेन चतुसम्पजञ्‍ञेन सम्मा पजानो। इमिना इन्द्रियसंवरसीलं कथितं।

    454. Sakaṃ cittaṃ kiṭṭhādiṃ duppasuṃ viya niggaṇheyyāti sambandho. Kiṭṭhanti kiṭṭhaṭṭhāne uppannaṃ sassaṃ gahitaṃ. Kiṭṭhaṃ adatīti kiṭṭhādi, taṃ. Sampajānoti sātthakasappāyagocaraasammohasaṅkhātena catusampajaññena sammā pajāno. Iminā indriyasaṃvarasīlaṃ kathitaṃ.

    संवरनिद्देसवण्णना निट्ठिता।

    Saṃvaraniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.





    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact