Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සාරත්ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
7. සංවිදහනසික්ඛාපදවණ්ණනා
7. Saṃvidahanasikkhāpadavaṇṇanā
181. සත්තමෙ ‘‘පච්ඡා ගච්ඡන්තීනං චොරා අච්ඡින්දිංසූ’’ති එත්ථ ‘‘පත්තචීවර’’න්ති පාඨසෙසොති ආහ ‘‘පච්ඡා ගච්ඡන්තීනං පත්තචීවර’’න්ති. තා භික්ඛුනියොති පච්ඡා ගච්ඡන්තියො භික්ඛුනියො. ‘‘පච්ඡා ගච්ඡන්තීන’’න්ති ච විභත්තිවිපරිණාමෙනෙත්ථ සම්බන්ධො වෙදිතබ්බො. පාළියං ‘‘ගච්ඡාම භගිනි, ගච්ඡාම අය්යා’’ති භික්ඛුපුබ්බකං සංවිධානං වුත්තං, ‘‘ගච්ඡාම අය්ය, ගච්ඡාම භගිනී’’ති භික්ඛුනීපුබ්බකං. එකද්ධානමග්ගන්ති එකං අද්ධානසඞ්ඛාතං මග්ගං, එකතො වා අද්ධානමග්ගං. හිය්යොති සුවෙ. පරෙති තතියදිවසෙ.
181. Sattame ‘‘pacchā gacchantīnaṃ corā acchindiṃsū’’ti ettha ‘‘pattacīvara’’nti pāṭhasesoti āha ‘‘pacchā gacchantīnaṃ pattacīvara’’nti. Tā bhikkhuniyoti pacchā gacchantiyo bhikkhuniyo. ‘‘Pacchā gacchantīna’’nti ca vibhattivipariṇāmenettha sambandho veditabbo. Pāḷiyaṃ ‘‘gacchāma bhagini, gacchāma ayyā’’ti bhikkhupubbakaṃ saṃvidhānaṃ vuttaṃ, ‘‘gacchāma ayya, gacchāma bhaginī’’ti bhikkhunīpubbakaṃ. Ekaddhānamagganti ekaṃ addhānasaṅkhātaṃ maggaṃ, ekato vā addhānamaggaṃ. Hiyyoti suve. Pareti tatiyadivase.
182-183. ද්විධා වුත්තප්පකාරොති පාදගමනවසෙන පක්ඛගමනවසෙන වාති ද්විධා වුත්තප්පභෙදො . චතුන්නං මග්ගානං සම්බන්ධට්ඨානං චතුක්කං, තිණ්ණං මග්ගානං සම්බන්ධට්ඨානං සිඞ්ඝාටකං. ‘‘ගාමන්තරෙ ගාමන්තරෙ’’ති එත්ථ අඤ්ඤො ගාමො ගාමන්තරන්ති ආහ ‘‘නික්ඛමනෙ අනාපත්ති…පෙ.… භික්ඛුනො පාචිත්තිය’’න්ති. ‘‘සංවිධායා’’ති පාළියං අවිසෙසෙන වුත්තත්තා ‘‘නෙව පාළියා සමෙතී’’ති වුත්තං, ‘‘එත්ථන්තරෙ සංවිදහිතෙපි භික්ඛුනො දුක්කට’’න්ති වුත්තත්තා ‘‘න සෙසඅට්ඨකථාය සමෙතී’’ති වුත්තං. අද්ධයොජනං අතික්කමන්තස්සාති අසති ගාමෙ අද්ධයොජනං අතික්කමන්තස්ස. යත්ථ හි අද්ධයොජනබ්භන්තරෙ අඤ්ඤො ගාමො න හොති, තං ඉධ අගාමකං අරඤ්ඤන්ති අධිප්පෙතං, අද්ධයොජනබ්භන්තරෙ පන ගාමෙ සති ගාමන්තරගණනාය එව ආපත්ති.
182-183.Dvidhā vuttappakāroti pādagamanavasena pakkhagamanavasena vāti dvidhā vuttappabhedo . Catunnaṃ maggānaṃ sambandhaṭṭhānaṃ catukkaṃ, tiṇṇaṃ maggānaṃ sambandhaṭṭhānaṃ siṅghāṭakaṃ. ‘‘Gāmantare gāmantare’’ti ettha añño gāmo gāmantaranti āha ‘‘nikkhamane anāpatti…pe… bhikkhuno pācittiya’’nti. ‘‘Saṃvidhāyā’’ti pāḷiyaṃ avisesena vuttattā ‘‘neva pāḷiyā sametī’’ti vuttaṃ, ‘‘etthantare saṃvidahitepi bhikkhuno dukkaṭa’’nti vuttattā ‘‘na sesaaṭṭhakathāya sametī’’ti vuttaṃ. Addhayojanaṃ atikkamantassāti asati gāme addhayojanaṃ atikkamantassa. Yattha hi addhayojanabbhantare añño gāmo na hoti, taṃ idha agāmakaṃ araññanti adhippetaṃ, addhayojanabbhantare pana gāme sati gāmantaragaṇanāya eva āpatti.
185. රට්ඨභෙදෙති රට්ඨවිලොපෙ. චක්කසමාරුළ්හාති ඉරියාපථචක්කං සකටචක්කං වා සමාරුළ්හා. සෙසං උත්තානමෙව. ද්වින්නම්පි සංවිදහිත්වා මග්ගප්පටිපත්ති , අවිසඞ්කෙතං, සමයාභාවො, අනාපදා, ගාමන්තරොක්කමනං වා අද්ධයොජනාතික්කමො වාති ඉමානි පනෙත්ථ පඤ්ච අඞ්ගානි. එකතොඋපසම්පන්නාදීහි සද්ධිං ගච්ඡන්තස්ස පන මාතුගාමසික්ඛාපදෙන ආපත්ති.
185.Raṭṭhabhedeti raṭṭhavilope. Cakkasamāruḷhāti iriyāpathacakkaṃ sakaṭacakkaṃ vā samāruḷhā. Sesaṃ uttānameva. Dvinnampi saṃvidahitvā maggappaṭipatti , avisaṅketaṃ, samayābhāvo, anāpadā, gāmantarokkamanaṃ vā addhayojanātikkamo vāti imāni panettha pañca aṅgāni. Ekatoupasampannādīhi saddhiṃ gacchantassa pana mātugāmasikkhāpadena āpatti.
සංවිදහනසික්ඛාපදවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Saṃvidahanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවිභඞ්ග • Mahāvibhaṅga / 3. ඔවාදවග්ගො • 3. Ovādavaggo
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවිභඞ්ග-අට්ඨකථා • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / 7. සංවිධානසික්ඛාපදවණ්ණනා • 7. Saṃvidhānasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / 7. සංවිධානසික්ඛාපදවණ්ණනා • 7. Saṃvidhānasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / 7. සංවිධානසික්ඛාපදවණ්ණනා • 7. Saṃvidhānasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 7. සංවිධානසික්ඛාපදං • 7. Saṃvidhānasikkhāpadaṃ