| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ஸங்விதா³வஹாரகதா²வண்ணனா
Saṃvidāvahārakathāvaṇṇanā
ஸங்விதா³வஹாரகதா²யங் ‘‘ஸம்ப³ஹுலா ஸங்வித³ஹித்வா ஏகோ ப⁴ண்ட³ங் அவஹரதி, ஆபத்தி ஸப்³பே³ஸங் பாராஜிகஸ்ஸா’’தி பாளியங் அவிஸேஸேன வுத்தத்தா ஆணாபகானங் ஆணத்திக்க²ணே ஆபத்தி, அவஹாரகஸ்ஸ உத்³தா⁴ரேதி யதா²ஸம்ப⁴வங் யோஜெத்வா அத்தோ² க³ஹேதப்³போ³ ஆணத்திகதா²யங் ‘‘ஸோ தங் ப⁴ண்ட³ங் அவஹரதி, ஆபத்தி ஸப்³பே³ஸங் பாராஜிகஸ்ஸா’’திஆதீ³ஸு விய. எத்தா²பி ஹி ஆணாபகஸ்ஸ ஆணத்திக்க²ணேயேவ ஆபத்தி வுத்தா. ததா² ச வக்க²தி ‘‘அத² தங் ப⁴ண்ட³ங் அவஸ்ஸங் ஹாரியங் ஹோதி, யங் பரதோ ஸப்³பே³ஸங் ஆபத்தி பாராஜிகஸ்ஸாதி வுத்தங், ததோ இமஸ்ஸ தங்க²ணேயேவ பாராஜிகங் ஹோதீதி அயங் யுத்தி ஸப்³ப³த்த² வேதி³தப்³பா³’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.121). ஸங்விதா³வஹாரே ச ‘‘ஆணத்தி நத்தீ²’’தி ந வத்தப்³பா³ ‘‘அந்தேவாஸிகேஸு ஏகமேகஸ்ஸ ஏகேகோ மாஸகோ ஸாஹத்தி²கோ ஹோதி, பஞ்ச ஆணத்திகா’’தி வசனதோ. ஆணத்தியா ச ஸதி ஆணாபகஸ்ஸ ஆணத்திக்க²ணேயேவ ஆபத்தி இச்சி²தப்³பா³, ந உத்³தா⁴ரே.
Saṃvidāvahārakathāyaṃ ‘‘sambahulā saṃvidahitvā eko bhaṇḍaṃ avaharati, āpatti sabbesaṃ pārājikassā’’ti pāḷiyaṃ avisesena vuttattā āṇāpakānaṃ āṇattikkhaṇe āpatti, avahārakassa uddhāreti yathāsambhavaṃ yojetvā attho gahetabbo āṇattikathāyaṃ ‘‘so taṃ bhaṇḍaṃ avaharati, āpatti sabbesaṃ pārājikassā’’tiādīsu viya. Etthāpi hi āṇāpakassa āṇattikkhaṇeyeva āpatti vuttā. Tathā ca vakkhati ‘‘atha taṃ bhaṇḍaṃ avassaṃ hāriyaṃ hoti, yaṃ parato sabbesaṃ āpatti pārājikassāti vuttaṃ, tato imassa taṅkhaṇeyeva pārājikaṃ hotīti ayaṃ yutti sabbattha veditabbā’’ti (pārā. aṭṭha. 1.121). Saṃvidāvahāre ca ‘‘āṇatti natthī’’ti na vattabbā ‘‘antevāsikesu ekamekassa ekeko māsako sāhatthiko hoti, pañca āṇattikā’’ti vacanato. Āṇattiyā ca sati āṇāpakassa āṇattikkhaṇeyeva āpatti icchitabbā, na uddhāre.
யதி³ ஏவங் ‘‘தேஸு ஏகோ ப⁴ண்ட³ங் அவஹரதி, தஸ்ஸுத்³தா⁴ரே ஸப்³பே³ஸங் பாராஜிக’’ந்தி கஸ்மா வுத்தந்தி? நாயங் தோ³ஸோ. எத்த² ஹி ஸப்³பே³ஸங்யேவ ஆபத்தித³ஸ்ஸனத்த²ங் அவஹாரகஸ்ஸபி ஆபத்திஸம்ப⁴வட்டா²னங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘தஸ்ஸுத்³தா⁴ரே ஸப்³பே³ஸங் பாராஜிக’’ந்தி ஆஹ, ந பன ஆணாபகானம்பி உத்³தா⁴ரேயேவ ஆபத்தித³ஸ்ஸனத்த²ந்தி ஏவமத்தோ² க³ஹேதப்³போ³. ‘‘ஸம்ப³ஹுலா ஏகங் ஆணாபெந்தி ‘க³ச்சே²தங் ஆஹரா’தி, தஸ்ஸுத்³தா⁴ரே ஸப்³பே³ஸங் பாராஜிக’’ந்திஆதீ³ஸுபி ஏவமேவ அத்தோ² க³ஹேதப்³போ³. அத² வா ஸங்விதா³வஹாரே ஆணாபகானம்பி உத்³தா⁴ரேயேவ ஆபத்தி, ந ஆணத்திக்க²ணேதி ஆவேணிகமித³ங் லக்க²ணந்தி அட்ட²கதா²சரியப்பமாணேன க³ஹேதப்³ப³ங், இதோ வா அஞ்ஞேன பகாரேன யதா² அட்ட²கதா²யங் புப்³பே³னாபரங் ந விருஜ்ஜ²தி, ததா² வீமங்ஸித்வா க³ஹேதப்³ப³ங்.
Yadi evaṃ ‘‘tesu eko bhaṇḍaṃ avaharati, tassuddhāre sabbesaṃ pārājika’’nti kasmā vuttanti? Nāyaṃ doso. Ettha hi sabbesaṃyeva āpattidassanatthaṃ avahārakassapi āpattisambhavaṭṭhānaṃ dassento ‘‘tassuddhāre sabbesaṃ pārājika’’nti āha, na pana āṇāpakānampi uddhāreyeva āpattidassanatthanti evamattho gahetabbo. ‘‘Sambahulā ekaṃ āṇāpenti ‘gacchetaṃ āharā’ti, tassuddhāre sabbesaṃ pārājika’’ntiādīsupi evameva attho gahetabbo. Atha vā saṃvidāvahāre āṇāpakānampi uddhāreyeva āpatti, na āṇattikkhaṇeti āveṇikamidaṃ lakkhaṇanti aṭṭhakathācariyappamāṇena gahetabbaṃ, ito vā aññena pakārena yathā aṭṭhakathāyaṃ pubbenāparaṃ na virujjhati, tathā vīmaṃsitvā gahetabbaṃ.
ஸங்விதா⁴யாதி ஸங்வித³ஹித்வா. தேன நேஸங் து³க்கடாபத்தியோதி ஆணத்திவஸேன பாராஜிகாபத்தியா அஸம்ப⁴வே ஸதி வுத்தங். யதி³ ஹி தே ஆணத்தா அவஸ்ஸங் தங் ஹரந்தி, பாராஜிகாபத்தியேவ நேஸங் த³ட்ட²ப்³பா³, ந து³க்கடாபத்தி. ஸாஹத்தி²கங் வா ஆணத்திகஸ்ஸ ஆணத்திகங் வா ஸாஹத்தி²கஸ்ஸ அங்க³ங் ந ஹோதீதி பி⁴ன்னகாலவிஸயத்தா அஞ்ஞமஞ்ஞஸ்ஸ அங்க³ங் ந ஹோதி. ததா² ஹி ஸஹத்தா² அவஹரந்தஸ்ஸ டா²னாசாவனே ஆபத்தி, ஆணத்தியா பன ஆணத்திக்க²ணேயேவாதி பி⁴ன்னகாலவிஸயா ஸாஹத்தி²காணத்திகேஹி ஆபஜ்ஜிதப்³பா³பத்தியோ.
Saṃvidhāyāti saṃvidahitvā. Tena nesaṃ dukkaṭāpattiyoti āṇattivasena pārājikāpattiyā asambhave sati vuttaṃ. Yadi hi te āṇattā avassaṃ taṃ haranti, pārājikāpattiyeva nesaṃ daṭṭhabbā, na dukkaṭāpatti. Sāhatthikaṃ vā āṇattikassa āṇattikaṃ vā sāhatthikassa aṅgaṃ na hotīti bhinnakālavisayattā aññamaññassa aṅgaṃ na hoti. Tathā hi sahatthā avaharantassa ṭhānācāvane āpatti, āṇattiyā pana āṇattikkhaṇeyevāti bhinnakālavisayā sāhatthikāṇattikehi āpajjitabbāpattiyo.
ஸங்விதா³வஹாரகதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Saṃvidāvahārakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
