| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
೭. ಸಂವಿಧಾನಸಿಕ್ಖಾಪದಂ
7. Saṃvidhānasikkhāpadaṃ
೧೮೧. ಸತ್ತಮೇ ‘‘ತಾಸಂ ಭಿಕ್ಖುನೀನಂ ಪಚ್ಛಾ ಗಚ್ಛನ್ತೀನ’’ನ್ತಿ ಪದಾನಿ ‘‘ಪತ್ತಚೀವರ’’ನ್ತಿ ಪಾಠಸೇಸೇನ ಯೋಜೇತಬ್ಬಾನೀತಿ ಆಹ ‘‘ಪಚ್ಛಾ ಗಚ್ಛನ್ತೀನಂ ಪತ್ತಚೀವರ’’ನ್ತಿ। ತಾ ಭಿಕ್ಖುನಿಯೋ ಪಚ್ಛಾ ಗಚ್ಛನ್ತಿಯೋತಿ ವಿಭತ್ತಿವಿಪಲ್ಲಾಸಂ ಕತ್ವಾ ‘‘ದೂಸೇಸು’’ನ್ತಿಪದೇನ ಯೋಜೇತಬ್ಬಾನೀತಿ ಆಹ ‘‘ತಾ ಭಿಕ್ಖುನಿಯೋ ಚೋರಾ ದೂಸಯಿಂಸೂ’’ತಿ। ಅಥ ವಾ ವಿಭತ್ತಿವಿಪಲ್ಲಾಸಮಕತ್ವಾ ‘‘ಅಚ್ಛಿನ್ದಿಂಸೂ’’ತಿ ಪದೇ ‘‘ಪತ್ತಚೀವರ’’ನ್ತಿಪದಂ ಅಜ್ಝಾಹರಿತ್ವಾ ‘‘ದೂಸೇಸು’’ನ್ತಿಪದೇ ‘‘ಸೀಲ’’ನ್ತಿ ಪಾಠಂ ಅಜ್ಝಾಹರಿತ್ವಾ ಯೋಜೇತಬ್ಬನ್ತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ।
181. Sattame ‘‘tāsaṃ bhikkhunīnaṃ pacchā gacchantīna’’nti padāni ‘‘pattacīvara’’nti pāṭhasesena yojetabbānīti āha ‘‘pacchā gacchantīnaṃ pattacīvara’’nti. Tā bhikkhuniyo pacchā gacchantiyoti vibhattivipallāsaṃ katvā ‘‘dūsesu’’ntipadena yojetabbānīti āha ‘‘tā bhikkhuniyo corā dūsayiṃsū’’ti. Atha vā vibhattivipallāsamakatvā ‘‘acchindiṃsū’’ti pade ‘‘pattacīvara’’ntipadaṃ ajjhāharitvā ‘‘dūsesu’’ntipade ‘‘sīla’’nti pāṭhaṃ ajjhāharitvā yojetabbanti daṭṭhabbaṃ.
೧೮೨-೩. ಸಂಪುಬ್ಬೋ, ವಿಪುಬ್ಬೋ ಚ ಧಾಧಾತು ತ್ವಾಪಚ್ಚಯೋ ಹೋತೀತಿ ಆಹ ‘‘ಸಂವಿದಹಿತ್ವಾ’’ತಿ। ಕುಕ್ಕುಟೋತಿ ತಮ್ಬಚೂಳೋ। ಸೋ ಹಿ ಕುಕತಿ ಆಹಾರತ್ಥಂ ಪಾಣಕಾದಯೋ ಆದದಾತೀತಿ ಕುಕ್ಕುಟೋ। ಅಯನ್ತಿ ಗಾಮೋ। ಅಧಿಕರಣೇ ಣೋತಿ ಆಹ ‘‘ಸಮ್ಪದನ್ತಿ ಏತ್ಥಾ’’ತಿ। ಏತ್ಥಾತಿ ಚ ಏತಸ್ಮಿಂ ಗಾಮೇ। ಉತ್ತರಪದಸ್ಸ ಅಧಿಕರಣತ್ಥತ್ತಾ ಪುಬ್ಬಪದೇನ ಛಟ್ಠೀಸಮಾಸೋತಿ ಆಹ ‘‘ಕುಕ್ಕುಟಾನ’’ನ್ತಿಆದಿ। ಏವಂ ಣಸದ್ದಸ್ಸ ಅಧಿಕರಣತ್ಥಂ, ಪುಬ್ಬಪದೇನ ಛಟ್ಠೀಸಮಾಸಞ್ಚ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಇದಾನಿ ಣಸದ್ದಸ್ಸ ಭಾವತ್ಥಂ, ಪುಬ್ಬಪದೇನ ಬಾಹಿರತ್ಥಸಮಾಸಞ್ಚ ದಸ್ಸೇತುಂ ವುತ್ತಂ ‘‘ಅಥ ವಾ’’ತಿ। ತತ್ಥಾತಿ ಪಚ್ಛಿಮಪಾಠೇ। ಉಪ್ಪತಿತ್ವಾತಿ ಉಡ್ಡಿತ್ವಾ ಉದ್ಧಂ ಆಕಾಸಂ ಲಙ್ಗಿತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಏತ್ಥಾತಿ ಪಚ್ಛಿಮಪಾಠೇ। ದ್ವಿಧಾತಿ ಪದಗಮನಪಕ್ಖಗಮನವಸೇನ ದ್ವಿಪಕಾರೇನ। ‘‘ಉಪಚಾರೋ ನ ಲಬ್ಭತೀ’’ತಿಇಮಿನಾ ಗಾಮನ್ತರೋ ನ ಹೋತಿ, ಏಕಗಾಮೋಯೇವ ಪನ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ಆಪತ್ತಿಪಿ ಏಕಾಯೇವ ಹೋತೀತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಪಚ್ಚೂಸೇತಿ ಪಭಾತೇ। ಸೋ ಹಿ ಪಟಿವಿರುದ್ಧಂ ತಿಮಿರಂ ಉಸೇತಿ ನಾಸೇತೀತಿ ಪಚ್ಚೂಸೋತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ವಸ್ಸನ್ತಸ್ಸಾತಿ ರವನ್ತಸ್ಸ। ‘‘ವಚನತೋ’’ತಿಪದಂ ‘‘ಆಪತ್ತಿಯೇವಾ’’ತಿಪದೇ ಞಾಪಕಹೇತು। ರತನಮತ್ತನ್ತರೋತಿ ಕುಕ್ಕುಪಮಾಣೇನ ಬ್ಯವಧಾನೋ।
182-3. Saṃpubbo, vipubbo ca dhādhātu tvāpaccayo hotīti āha ‘‘saṃvidahitvā’’ti. Kukkuṭoti tambacūḷo. So hi kukati āhāratthaṃ pāṇakādayo ādadātīti kukkuṭo. Ayanti gāmo. Adhikaraṇe ṇoti āha ‘‘sampadanti etthā’’ti. Etthāti ca etasmiṃ gāme. Uttarapadassa adhikaraṇatthattā pubbapadena chaṭṭhīsamāsoti āha ‘‘kukkuṭāna’’ntiādi. Evaṃ ṇasaddassa adhikaraṇatthaṃ, pubbapadena chaṭṭhīsamāsañca dassetvā idāni ṇasaddassa bhāvatthaṃ, pubbapadena bāhiratthasamāsañca dassetuṃ vuttaṃ ‘‘atha vā’’ti. Tatthāti pacchimapāṭhe. Uppatitvāti uḍḍitvā uddhaṃ ākāsaṃ laṅgitvāti attho. Etthāti pacchimapāṭhe. Dvidhāti padagamanapakkhagamanavasena dvipakārena. ‘‘Upacāro na labbhatī’’tiiminā gāmantaro na hoti, ekagāmoyeva pana hoti, tasmā āpattipi ekāyeva hotīti dasseti. Paccūseti pabhāte. So hi paṭiviruddhaṃ timiraṃ useti nāsetīti paccūsoti vuccati. Vassantassāti ravantassa. ‘‘Vacanato’’tipadaṃ ‘‘āpattiyevā’’tipade ñāpakahetu. Ratanamattantaroti kukkupamāṇena byavadhāno.
ತತ್ರಾತಿ ‘‘ಗಾಮನ್ತರೇ ಗಾಮನ್ತರೇ’’ತಿ ವಚನೇ। ಹೀತಿ ವಿತ್ಥಾರೋ। ಉಭೋಪೀತಿ ಭಿಕ್ಖುಭಿಕ್ಖುನಿಯೋಪಿ ಸಂವಿದಹನ್ತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ನ ವದನ್ತೀತಿ ಅಟ್ಠಕಥಾಚರಿಯಾ ನ ಕಥಯನ್ತಿ। ಚತುನ್ನಂ ಮಗ್ಗಾನಂ ಸಮಾಗಮಟ್ಠಾನಂ ಚತುಕ್ಕಂ, ದ್ವಿನ್ನಂ, ತಿಣ್ಣಂ, ಚತುಕ್ಕತೋ ಅತಿರೇಕಾನಂ ವಾ ಮಗ್ಗಾನಂ ಸಮ್ಬದ್ಧಟ್ಠಾನಂ ಸಿಙ್ಘಾಟಕಂ। ತತ್ರಾಪೀತಿ ಉಪಚಾರೋಕ್ಕಮನೇಪಿ। ಗಾಮತೋತಿ ಅತ್ತನೋ ಗಾಮತೋ। ಯಾವ ನ ಓಕ್ಕಮನ್ತಿ, ತಾವಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಸನ್ಧಾಯಾತಿ ಆರಬ್ಭ। ಅಥಾತಿ ತಸ್ಮಿಂ ನಿಕ್ಖಮನಕಾಲೇ। ದ್ವೇಪೀತಿ ಭಿಕ್ಖುಭಿಕ್ಖುನಿಯೋಪಿ ಗಚ್ಛನ್ತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ತನ್ತಿ ವಚನಂ।
Tatrāti ‘‘gāmantare gāmantare’’ti vacane. Hīti vitthāro. Ubhopīti bhikkhubhikkhuniyopi saṃvidahantīti sambandho. Na vadantīti aṭṭhakathācariyā na kathayanti. Catunnaṃ maggānaṃ samāgamaṭṭhānaṃ catukkaṃ, dvinnaṃ, tiṇṇaṃ, catukkato atirekānaṃ vā maggānaṃ sambaddhaṭṭhānaṃ siṅghāṭakaṃ. Tatrāpīti upacārokkamanepi. Gāmatoti attano gāmato. Yāva na okkamanti, tāvāti yojanā. Sandhāyāti ārabbha. Athāti tasmiṃ nikkhamanakāle. Dvepīti bhikkhubhikkhuniyopi gacchantīti sambandho. Tanti vacanaṃ.
ಹೀತಿ ವಿಸೇಸೋ। ‘‘ಗಾಮನ್ತರೇ ಗಾಮನ್ತರೇ’’ತಿ ಪುರಿಮಸ್ಮಿಂ ನಯೇ ಅತಿಕ್ಕಮೇ ಅನಾಪತ್ತಿ, ಓಕ್ಕಮನೇ ಆಪತ್ತೀತಿ ಅಯಂ ವಿಸೇಸೋ।
Hīti viseso. ‘‘Gāmantare gāmantare’’ti purimasmiṃ naye atikkame anāpatti, okkamane āpattīti ayaṃ viseso.
೧೮೪. ಗತಪುಬ್ಬತ್ಥಾತಿ ಗತಪುಬ್ಬಾ ಅತ್ಥ ಭವಥಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಏಹಿ ಗಚ್ಛಾಮಾತಿ ವಾ ಆಗಚ್ಛೇಯ್ಯಾಸೀತಿ ವಾ ವದತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಚೇತಿಯವನ್ದನತ್ಥನ್ತಿ ಥೂಪಸ್ಸ ವನ್ದಿತುಂ।
184.Gatapubbatthāti gatapubbā attha bhavathāti attho. Ehi gacchāmāti vā āgaccheyyāsīti vā vadatīti yojanā. Cetiyavandanatthanti thūpassa vandituṃ.
೧೮೫. ವಿಸಙ್ಕೇತೇನಾತಿ ಏತ್ಥ ಕಾಲವಿಸಙ್ಕೇತೋ, ದ್ವಾರವಿಸಙ್ಕೇತೋ, ಮಗ್ಗವಿಸಙ್ಕೇತೋತಿ ತಿವಿಧೋ। ತತ್ಥ ಕಾಲವಿಸಙ್ಕೇತೇನೇವ ಅನಾಪತ್ತಿಂ ಸನ್ಧಾಯ ‘‘ವಿಸಙ್ಕೇತೇನ ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಅನಾಪತ್ತೀ’’ತಿ ಆಹ। ದ್ವಾರವಿಸಙ್ಕೇತೇನ ವಾ ಮಗ್ಗವಿಸಙ್ಕೇತೇನ ವಾ ಆಪತ್ತಿಮೋಕ್ಖೋ ನತ್ಥಿ। ತಮತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಪುರೇಭತ್ತ’’ನ್ತಿಆದಿ। ಚಕ್ಕಸಮಾರುಳ್ಹಾತಿ ಇರಿಯಾಪಥಚಕ್ಕಂ ವಾ ಸಕಟಚಕ್ಕಂ ವಾ ಸಮ್ಮಾ ಆರುಳ್ಹಾ। ಜನಪದಾತಿ ಜನಕೋಟ್ಠಾಸಾ। ಪರಿಯಾಯನ್ತೀತಿ ಪರಿ ಪುನಪ್ಪುನಂ ಯನ್ತಿ ಚ ಆಯನ್ತಿ ಚಾತಿ। ಸತ್ತಮಂ।
185.Visaṅketenāti ettha kālavisaṅketo, dvāravisaṅketo, maggavisaṅketoti tividho. Tattha kālavisaṅketeneva anāpattiṃ sandhāya ‘‘visaṅketena gacchanti, anāpattī’’ti āha. Dvāravisaṅketena vā maggavisaṅketena vā āpattimokkho natthi. Tamatthaṃ dassento āha ‘‘purebhatta’’ntiādi. Cakkasamāruḷhāti iriyāpathacakkaṃ vā sakaṭacakkaṃ vā sammā āruḷhā. Janapadāti janakoṭṭhāsā. Pariyāyantīti pari punappunaṃ yanti ca āyanti cāti. Sattamaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೩. ಓವಾದವಗ್ಗೋ • 3. Ovādavaggo
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ೭. ಸಂವಿಧಾನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 7. Saṃvidhānasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ೭. ಸಂವಿದಹನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 7. Saṃvidahanasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ೭. ಸಂವಿಧಾನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 7. Saṃvidhānasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ೭. ಸಂವಿಧಾನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 7. Saṃvidhānasikkhāpadavaṇṇanā
