Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / కఙ్ఖావితరణీ-అభినవ-టీకా • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā

    ౭. సంవిధానసిక్ఖాపదవణ్ణనా

    7. Saṃvidhānasikkhāpadavaṇṇanā

    సంవిదహిత్వాతి ‘‘ఏహి, అసుకగామం గచ్ఛామా’’తి వా ‘‘స్వే అహం గచ్ఛామి, త్వమ్పి ఆగచ్ఛేయ్యాసీ’’తి వా వత్వా. తఞ్చ ఖో సంవిదహనం అత్థతో సఙ్కేతకమ్మన్తి ఆహ ‘‘గమనకాలే సఙ్కేతం కత్వాతి అత్థో’’తి. అకప్పియభూమియం సంవిదహన్తస్సాతి అన్తోగామే, భిక్ఖునిఉపస్సయద్వారే, రథికాయ, అఞ్ఞేసు వా చతుక్కసిఙ్ఘాటకహత్థిసాలాదీసు ఠత్వా సంవిదహన్తస్స. తేనాహ ‘‘తత్థ ఠపేత్వా’’తిఆది. ఆసన్నస్సాపీతి అచ్చాసన్నస్సాపి, రతనమత్తన్తరస్సాపీతి అధిప్పాయో. అఞ్ఞస్స గామస్సాతి యతో నిక్ఖమతి, తతో అఞ్ఞస్స గామస్స. తం ఓక్కమన్తస్సాతి తం అన్తరగామస్స ఉపచారం ఓక్కమన్తస్స. సచే దూరం గన్తుకామో హోతి, గామూపచారగణనాయ ఓక్కమన్తే ఓక్కమన్తే పురిమనయేనేవ ఆపత్తి. తేనాహ ‘‘ఇతి గామూపచారోక్కమనగణనాయ పాచిత్తియానీ’’తి. తస్స తస్స పన గామస్స అతిక్కమనే అనాపత్తి. గామే అసతీతి అద్ధయోజనబ్భన్తరే గామే అసతి. తస్మిం పన గామే సతి గామన్తరగణనాయేవ పాచిత్తియాని. అద్ధయోజనగణనాయ పాచిత్తియన్తి అద్ధయోజనే అద్ధయోజనే పాచిత్తియం, ఏకమేకం అద్ధయోజనం అతిక్కమన్తస్స ‘‘ఇదాని అతిక్కమిస్సామీ’’తి పఠమపాదే దుక్కటం, దుతియపాదే పాచిత్తియన్తి అత్థో. ఇమస్మిఞ్హి నయే అతిక్కమనే ఆపత్తి, ఓక్కమనే అనాపత్తి.

    Saṃvidahitvāti ‘‘ehi, asukagāmaṃ gacchāmā’’ti vā ‘‘sve ahaṃ gacchāmi, tvampi āgaccheyyāsī’’ti vā vatvā. Tañca kho saṃvidahanaṃ atthato saṅketakammanti āha ‘‘gamanakāle saṅketaṃ katvāti attho’’ti. Akappiyabhūmiyaṃ saṃvidahantassāti antogāme, bhikkhuniupassayadvāre, rathikāya, aññesu vā catukkasiṅghāṭakahatthisālādīsu ṭhatvā saṃvidahantassa. Tenāha ‘‘tattha ṭhapetvā’’tiādi. Āsannassāpīti accāsannassāpi, ratanamattantarassāpīti adhippāyo. Aññassa gāmassāti yato nikkhamati, tato aññassa gāmassa. Taṃ okkamantassāti taṃ antaragāmassa upacāraṃ okkamantassa. Sace dūraṃ gantukāmo hoti, gāmūpacāragaṇanāya okkamante okkamante purimanayeneva āpatti. Tenāha ‘‘iti gāmūpacārokkamanagaṇanāya pācittiyānī’’ti. Tassa tassa pana gāmassa atikkamane anāpatti. Gāme asatīti addhayojanabbhantare gāme asati. Tasmiṃ pana gāme sati gāmantaragaṇanāyeva pācittiyāni. Addhayojanagaṇanāya pācittiyanti addhayojane addhayojane pācittiyaṃ, ekamekaṃ addhayojanaṃ atikkamantassa ‘‘idāni atikkamissāmī’’ti paṭhamapāde dukkaṭaṃ, dutiyapāde pācittiyanti attho. Imasmiñhi naye atikkamane āpatti, okkamane anāpatti.

    విసఙ్కేతేనాతి (పాచి॰ అట్ఠ॰ ౧౮౫) ఏత్థ ‘‘పురేభత్తం గమిస్సామా’’తి వత్వా పచ్ఛాభత్తం గచ్ఛన్తి, ‘‘అజ్జ వా గమిస్సామా’’తి స్వే గచ్ఛన్తి, ఏవం కాలవిసఙ్కేతేయేవ అనాపత్తి. ద్వారవిసఙ్కేతే, పన మగ్గవిసఙ్కేతే, వా సతిపి ఆపత్తియేవ. ఆపదాసూతి రట్ఠభేదే చక్కసమారుళ్హా జానపదా పరియాయన్తి, ఏవరూపాసు ఆపదాసు అనాపత్తి. చక్కసమారుళ్హాతి చ ఇరియాపథచక్కం వా సకటచక్కం వా సమారుళ్హాతి అత్థో. మాతుగామసిక్ఖాపదేనాతి (పాచి॰ ౪౧౩ ఆదయో) సప్పాణకవగ్గే సత్తమసిక్ఖాపదేన.

    Visaṅketenāti (pāci. aṭṭha. 185) ettha ‘‘purebhattaṃ gamissāmā’’ti vatvā pacchābhattaṃ gacchanti, ‘‘ajja vā gamissāmā’’ti sve gacchanti, evaṃ kālavisaṅketeyeva anāpatti. Dvāravisaṅkete, pana maggavisaṅkete, vā satipi āpattiyeva. Āpadāsūti raṭṭhabhede cakkasamāruḷhā jānapadā pariyāyanti, evarūpāsu āpadāsu anāpatti. Cakkasamāruḷhāti ca iriyāpathacakkaṃ vā sakaṭacakkaṃ vā samāruḷhāti attho. Mātugāmasikkhāpadenāti (pāci. 413 ādayo) sappāṇakavagge sattamasikkhāpadena.

    సంవిధానసిక్ఖాపదవణ్ణనా నిట్ఠితా.

    Saṃvidhānasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.





    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact