| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
೭. ಸಂವಿಧಾನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
7. Saṃvidhānasikkhāpadavaṇṇanā
೧೮೧. ಸತ್ತಮಸಿಕ್ಖಾಪದೇ – ಪಚ್ಛಾ ಗಚ್ಛನ್ತೀನಂ ಚೋರಾ ಅಚ್ಛಿನ್ದಿಂಸೂತಿ ಪಚ್ಛಾ ಗಚ್ಛನ್ತೀನಂ ಪತ್ತಚೀವರಂ ಚೋರಾ ಹರಿಂಸು। ದೂಸೇಸುನ್ತಿ ತಾ ಭಿಕ್ಖುನಿಯೋ ಚೋರಾ ದೂಸಯಿಂಸು, ಸೀಲವಿನಾಸಂ ಪಾಪಯಿಂಸೂತಿ ಅತ್ಥೋ ।
181. Sattamasikkhāpade – pacchā gacchantīnaṃ corā acchindiṃsūti pacchā gacchantīnaṃ pattacīvaraṃ corā hariṃsu. Dūsesunti tā bhikkhuniyo corā dūsayiṃsu, sīlavināsaṃ pāpayiṃsūti attho .
೧೮೨-೩. ಸಂವಿಧಾಯಾತಿ ಸಂವಿದಹಿತ್ವಾ, ಗಮನಕಾಲೇ ಸಙ್ಕೇತಂ ಕತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಕುಕ್ಕುಟಸಮ್ಪಾದೇತಿ ಏತ್ಥ ಯಸ್ಮಾ ಗಾಮಾ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ಕುಕ್ಕುಟೋ ಪದಸಾವ ಅಞ್ಞಂ ಗಾಮಂ ಗಚ್ಛತಿ, ಅಯಂ ಕುಕ್ಕುಟಸಮ್ಪಾದೋತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ತತ್ರಾಯಂ ವಚನತ್ಥೋ – ಸಮ್ಪದನ್ತಿ ಏತ್ಥಾತಿ ಸಮ್ಪಾದೋ। ಕೇ ಸಮ್ಪದನ್ತಿ? ಕುಕ್ಕುಟಾ। ಕುಕ್ಕುಟಾನಂ ಸಮ್ಪಾದೋ ಕುಕ್ಕುಟಸಮ್ಪಾದೋ। ಅಥ ವಾ ಸಮ್ಪಾದೋತಿ ಗಮನಂ, ಕುಕ್ಕುಟಾನಂ ಸಮ್ಪಾದೋ ಏತ್ಥ ಅತ್ಥೀತಿಪಿ ಕುಕ್ಕುಟಸಮ್ಪಾದೋ। ಕುಕ್ಕುಟಸಮ್ಪಾತೇ ಇತಿಪಿ ಪಾಠೋ, ತತ್ಥ ಯಸ್ಸ ಗಾಮಸ್ಸ ಗೇಹಚ್ಛದನಪಿಟ್ಠಿತೋ ಕುಕ್ಕುಟೋ ಉಪ್ಪತಿತ್ವಾ ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಗೇಹಚ್ಛದನಪಿಟ್ಠಿಯಂ ಪತತಿ, ಅಯಂ ಕುಕ್ಕುಟಸಮ್ಪಾತೋತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ವಚನತ್ಥೋ ಪನೇತ್ಥ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ದ್ವಿಧಾ ವುತ್ತಪ್ಪಕಾರೋಪಿ ಚೇಸ ಗಾಮೋ ಅಚ್ಚಾಸನ್ನೋ ಹೋತಿ, ಉಪಚಾರೋ ನ ಲಬ್ಭತಿ। ಯಸ್ಮಿಂ ಪನ ಗಾಮೇ ಪಚ್ಚೂಸೇ ವಸ್ಸನ್ತಸ್ಸ ಕುಕ್ಕುಟಸ್ಸ ಸದ್ದೋ ಅನನ್ತರೇ ಗಾಮೇ ಸುಯ್ಯತಿ, ತಾದಿಸೇಹಿ ಗಾಮೇಹಿ ಸಮ್ಪುಣ್ಣರಟ್ಠೇ ಗಾಮನ್ತರೇ ಗಾಮನ್ತರೇ ಪಾಚಿತ್ತಿಯನ್ತಿ ಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ ವುತ್ತಂ। ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ವುತ್ತಂ, ‘‘ಗಾಮನ್ತರೇ ಗಾಮನ್ತರೇ ಆಪತ್ತಿ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಸ್ಸಾ’’ತಿ ವಚನತೋ ಪನ ಸಚೇಪಿ ರತನಮತ್ತನ್ತರೋ ಗಾಮೋ ಹೋತಿ, ಯೋ ತಸ್ಸ ಮನುಸ್ಸೇಹಿ ಠಪಿತಉಪಚಾರೋ, ತಂ ಓಕ್ಕಮನ್ತಸ್ಸ ಆಪತ್ತಿಯೇವ।
182-3.Saṃvidhāyāti saṃvidahitvā, gamanakāle saṅketaṃ katvāti attho. Kukkuṭasampādeti ettha yasmā gāmā nikkhamitvā kukkuṭo padasāva aññaṃ gāmaṃ gacchati, ayaṃ kukkuṭasampādoti vuccati. Tatrāyaṃ vacanattho – sampadanti etthāti sampādo. Ke sampadanti? Kukkuṭā. Kukkuṭānaṃ sampādo kukkuṭasampādo. Atha vā sampādoti gamanaṃ, kukkuṭānaṃ sampādo ettha atthītipi kukkuṭasampādo. Kukkuṭasampāte itipi pāṭho, tattha yassa gāmassa gehacchadanapiṭṭhito kukkuṭo uppatitvā aññassa gehacchadanapiṭṭhiyaṃ patati, ayaṃ kukkuṭasampātoti vuccati. Vacanattho panettha vuttanayeneva veditabbo. Dvidhā vuttappakāropi cesa gāmo accāsanno hoti, upacāro na labbhati. Yasmiṃ pana gāme paccūse vassantassa kukkuṭassa saddo anantare gāme suyyati, tādisehi gāmehi sampuṇṇaraṭṭhe gāmantare gāmantare pācittiyanti aṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ. Kiñcāpi vuttaṃ, ‘‘gāmantare gāmantare āpatti pācittiyassā’’ti vacanato pana sacepi ratanamattantaro gāmo hoti, yo tassa manussehi ṭhapitaupacāro, taṃ okkamantassa āpattiyeva.
ತತ್ರಾಯಂ ಆಪತ್ತಿವಿನಿಚ್ಛಯೋ – ಸಂವಿಧಾನಕಾಲೇ ಹಿ ಸಚೇ ಉಭೋಪಿ ಭಿಕ್ಖುನುಪಸ್ಸಯೇ ವಾ ಅನ್ತರಾರಾಮೇ ವಾ ಆಸನಸಾಲಾಯ ವಾ ತಿತ್ಥಿಯಸೇಯ್ಯಾಯ ವಾ ಠತ್ವಾ ಸಂವಿದಹನ್ತಿ, ಅನಾಪತ್ತಿ ಕಪ್ಪಿಯಭೂಮಿ ಕಿರಾಯಂ। ತಸ್ಮಾ ಏತ್ಥ ಸಂವಿದಹನಪಚ್ಚಯಾ ದುಕ್ಕಟಾಪತ್ತಿಂ ನ ವದನ್ತಿ, ಗಚ್ಛನ್ತಸ್ಸ ಯಥಾವತ್ಥುಕಮೇವ। ಸಚೇ ಪನ ಅನ್ತೋಗಾಮೇ ಭಿಕ್ಖುನುಪಸ್ಸಯದ್ವಾರೇ ರಥಿಕಾಯ ಅಞ್ಞೇಸು ವಾ ಚತುಕ್ಕಸಿಙ್ಘಾಟಕಹತ್ಥಿಸಾಲಾದೀಸು ಸಂವಿದಹನ್ತಿ, ಭಿಕ್ಖುನೋ ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸ। ಏವಂ ಸಂವಿದಹಿತ್ವಾ ಗಾಮತೋ ನಿಕ್ಖಮನ್ತಿ, ನಿಕ್ಖಮನೇ ಅನಾಪತ್ತಿ, ಅನನ್ತರಗಾಮಸ್ಸ ಉಪಚಾರೋಕ್ಕಮನೇ ಪನ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ। ತತ್ರಾಪಿ ‘‘ಪಠಮಪಾದೇ ದುಕ್ಕಟಂ, ದುತಿಯಪಾದೇ ಪಾಚಿತ್ತಿಯ’’ನ್ತಿ ಮಹಾಪಚ್ಚರಿಯಂ ವುತ್ತಂ। ಗಾಮತೋ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ಪನ ಯಾವ ಅನನ್ತರಗಾಮಸ್ಸ ಉಪಚಾರಂ ನ ಓಕ್ಕಮನ್ತಿ , ಏತ್ಥನ್ತರೇ ಸಂವಿದಹಿತೇಪಿ ಭಿಕ್ಖುನೋ ದುಕ್ಕಟಂ, ಅನನ್ತರಗಾಮಸ್ಸ ಉಪಚಾರೋಕ್ಕಮನೇ ಪುರಿಮನಯೇನೇವ ಆಪತ್ತಿ। ಸಚೇ ದೂರಂ ಗನ್ತುಕಾಮಾ ಹೋನ್ತಿ, ಗಾಮೂಪಚಾರಗಣನಾಯ ಓಕ್ಕಮನೇ ಓಕ್ಕಮನೇ ಆಪತ್ತಿ, ತಸ್ಸ ತಸ್ಸ ಪನ ಗಾಮಸ್ಸ ಅತಿಕ್ಕಮನೇ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಸಚೇ ಪನ ಭಿಕ್ಖುನೀ ‘‘ಅಸುಕಂ ನಾಮ ಗಾಮಂ ಗಮಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಉಪಸ್ಸಯತೋ ನಿಕ್ಖಮತಿ, ಭಿಕ್ಖುಪಿ ತಮೇವ ಗಾಮಂ ಸನ್ಧಾಯ ‘‘ಅಸುಕಂ ನಾಮ ಗಾಮಂ ಗಮಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ವಿಹಾರತೋ ನಿಕ್ಖಮತಿ। ಅಥ ದ್ವೇಪಿ ಗಾಮದ್ವಾರೇ ಸಮಾಗನ್ತ್ವಾ ‘‘ತುಮ್ಹೇ ಕುಹಿಂ ಗಚ್ಛಥ, ಅಸುಕಂ ನಾಮ ಗಾಮಂ ತುಮ್ಹೇ ಕುಹಿನ್ತಿ, ಮಯಮ್ಪಿ ತತ್ಥೇವಾ’’ತಿ ವತ್ವಾ ‘‘ಏಹಿ ದಾನಿ, ಗಚ್ಛಾಮಾ’’ತಿ ಸಂವಿಧಾಯ ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಅನಾಪತ್ತಿ। ಕಸ್ಮಾ? ಪುಬ್ಬಮೇವ ಗಮಿಸ್ಸಾಮಾತಿ ನಿಕ್ಖನ್ತತ್ತಾತಿ ಮಹಾಪಚ್ಚರಿಯಂ ವುತ್ತಂ। ತಂ ನೇವ ಪಾಳಿಯಾ ನ ಸೇಸಅಟ್ಠಕಥಾಯ ಸಮೇತಿ।
Tatrāyaṃ āpattivinicchayo – saṃvidhānakāle hi sace ubhopi bhikkhunupassaye vā antarārāme vā āsanasālāya vā titthiyaseyyāya vā ṭhatvā saṃvidahanti, anāpatti kappiyabhūmi kirāyaṃ. Tasmā ettha saṃvidahanapaccayā dukkaṭāpattiṃ na vadanti, gacchantassa yathāvatthukameva. Sace pana antogāme bhikkhunupassayadvāre rathikāya aññesu vā catukkasiṅghāṭakahatthisālādīsu saṃvidahanti, bhikkhuno āpatti dukkaṭassa. Evaṃ saṃvidahitvā gāmato nikkhamanti, nikkhamane anāpatti, anantaragāmassa upacārokkamane pana bhikkhuno pācittiyaṃ. Tatrāpi ‘‘paṭhamapāde dukkaṭaṃ, dutiyapāde pācittiya’’nti mahāpaccariyaṃ vuttaṃ. Gāmato nikkhamitvā pana yāva anantaragāmassa upacāraṃ na okkamanti , etthantare saṃvidahitepi bhikkhuno dukkaṭaṃ, anantaragāmassa upacārokkamane purimanayeneva āpatti. Sace dūraṃ gantukāmā honti, gāmūpacāragaṇanāya okkamane okkamane āpatti, tassa tassa pana gāmassa atikkamane anāpatti. Sace pana bhikkhunī ‘‘asukaṃ nāma gāmaṃ gamissāmī’’ti upassayato nikkhamati, bhikkhupi tameva gāmaṃ sandhāya ‘‘asukaṃ nāma gāmaṃ gamissāmī’’ti vihārato nikkhamati. Atha dvepi gāmadvāre samāgantvā ‘‘tumhe kuhiṃ gacchatha, asukaṃ nāma gāmaṃ tumhe kuhinti, mayampi tatthevā’’ti vatvā ‘‘ehi dāni, gacchāmā’’ti saṃvidhāya gacchanti, anāpatti. Kasmā? Pubbameva gamissāmāti nikkhantattāti mahāpaccariyaṃ vuttaṃ. Taṃ neva pāḷiyā na sesaaṭṭhakathāya sameti.
ಅದ್ಧಯೋಜನೇ ಅದ್ಧಯೋಜನೇತಿ ಏಕಮೇಕಂ ಅದ್ಧಯೋಜನಂ ಅತಿಕ್ಕಮನ್ತಸ್ಸ ಇದಾನಿ ಅತಿಕ್ಕಮಿಸ್ಸತೀತಿ ಪಠಮಪಾದೇ ದುಕ್ಕಟಂ, ದುತಿಯಪಾದೇ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ। ಇಮಸ್ಮಿಞ್ಹಿ ನಯೇ ಅತಿಕ್ಕಮನೇ ಆಪತ್ತಿ, ಓಕ್ಕಮನೇ ಅನಾಪತ್ತಿ।
Addhayojane addhayojaneti ekamekaṃ addhayojanaṃ atikkamantassa idāni atikkamissatīti paṭhamapāde dukkaṭaṃ, dutiyapāde pācittiyaṃ. Imasmiñhi naye atikkamane āpatti, okkamane anāpatti.
೧೮೪. ಭಿಕ್ಖು ಸಂವಿದಹತೀತಿ ನಗರದ್ವಾರೇ ವಾ ರಥಿಕಾಯ ವಾ ಭಿಕ್ಖುನಿಂ ದಿಸ್ವಾ ‘‘ಅಸುಕಂ ಗಾಮಂ ನಾಮ ಗತಪುಬ್ಬತ್ಥಾ’’ತಿ ವದತಿ, ‘‘ನಾಮ್ಹಿ ಅಯ್ಯ ಗತಪುಬ್ಬಾ’’ತಿ ‘‘ಏಹಿ ಗಚ್ಛಾಮಾ’’ತಿ ವಾ ‘‘ಸ್ವೇ ಅಹಂ ಗಮಿಸ್ಸಾಮಿ, ತ್ವಮ್ಪಿ ಆಗಚ್ಛೇಯ್ಯಾಸೀ’’ತಿ ವಾ ವದತಿ। ಭಿಕ್ಖುನೀ ಸಂವಿದಹತೀತಿ ಗಾಮನ್ತರೇ ಚೇತಿಯವನ್ದನತ್ಥಂ ಗಾಮತೋ ನಿಕ್ಖಮನ್ತಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ದಿಸ್ವಾ ‘‘ಅಯ್ಯ ಕುಹಿಂ ಗಚ್ಛಥಾ’’ತಿ ವದತಿ। ‘‘ಅಸುಕಂ ನಾಮ ಗಾಮಂ ಚೇತಿಯವನ್ದನತ್ಥ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಅಹಮ್ಪಿ ಅಯ್ಯ ಆಗಚ್ಛಾಮೀ’’ತಿ ಏವಂ ಭಿಕ್ಖುನೀಯೇವ ಸಂವಿದಹತಿ, ನ ಭಿಕ್ಖು।
184.Bhikkhu saṃvidahatīti nagaradvāre vā rathikāya vā bhikkhuniṃ disvā ‘‘asukaṃ gāmaṃ nāma gatapubbatthā’’ti vadati, ‘‘nāmhi ayya gatapubbā’’ti ‘‘ehi gacchāmā’’ti vā ‘‘sve ahaṃ gamissāmi, tvampi āgaccheyyāsī’’ti vā vadati. Bhikkhunī saṃvidahatīti gāmantare cetiyavandanatthaṃ gāmato nikkhamantaṃ bhikkhuṃ disvā ‘‘ayya kuhiṃ gacchathā’’ti vadati. ‘‘Asukaṃ nāma gāmaṃ cetiyavandanattha’’nti. ‘‘Ahampi ayya āgacchāmī’’ti evaṃ bhikkhunīyeva saṃvidahati, na bhikkhu.
೧೮೫. ವಿಸಙ್ಕೇತೇನಾತಿ ಏತ್ಥ ‘‘ಪುರೇಭತ್ತಂ ಗಚ್ಛಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ವತ್ವಾ ಪಚ್ಛಾಭತ್ತಂ ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ‘‘ಅಜ್ಜ ವಾ ಗಮಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ವತ್ವಾ ಸ್ವೇ ಗಚ್ಛನ್ತಿ। ಏವಂ ಕಾಲವಿಸಙ್ಕೇತೇಯೇವ ಅನಾಪತ್ತಿ, ದ್ವಾರವಿಸಙ್ಕೇತೇ ಪನ ಮಗ್ಗವಿಸಙ್ಕೇತೇ ವಾ ಸತಿಪಿ ಆಪತ್ತಿಯೇವ। ಆಪದಾಸೂತಿ ರಟ್ಠಭೇದೇ ಚಕ್ಕಸಮಾರುಳ್ಹಾ ಜನಪದಾ ಪರಿಯಾಯನ್ತಿ ಏವರೂಪಾಸು ಆಪದಾಸು ಅನಾಪತ್ತಿ। ಸೇಸಂ ಉತ್ತಾನಮೇವಾತಿ।
185.Visaṅketenāti ettha ‘‘purebhattaṃ gacchissāmā’’ti vatvā pacchābhattaṃ gacchanti, ‘‘ajja vā gamissāmā’’ti vatvā sve gacchanti. Evaṃ kālavisaṅketeyeva anāpatti, dvāravisaṅkete pana maggavisaṅkete vā satipi āpattiyeva. Āpadāsūti raṭṭhabhede cakkasamāruḷhā janapadā pariyāyanti evarūpāsu āpadāsu anāpatti. Sesaṃ uttānamevāti.
ಚತುಸಮುಟ್ಠಾನಂ – ಕಾಯತೋ ಕಾಯವಾಚತೋ ಕಾಯಚಿತ್ತತೋ ಕಾಯವಾಚಾಚಿತ್ತತೋ ಚ ಸಮುಟ್ಠಾತಿ, ಕಿರಿಯಂ, ನೋಸಞ್ಞಾವಿಮೋಕ್ಖಂ, ಅಚಿತ್ತಕಂ, ಪಣ್ಣತ್ತಿವಜ್ಜಂ, ಕಾಯಕಮ್ಮಂ, ವಚೀಕಮ್ಮಂ, ತಿಚಿತ್ತಂ, ತಿವೇದನನ್ತಿ।
Catusamuṭṭhānaṃ – kāyato kāyavācato kāyacittato kāyavācācittato ca samuṭṭhāti, kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
ಸಂವಿಧಾನಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ಸತ್ತಮಂ।
Saṃvidhānasikkhāpadaṃ sattamaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೩. ಓವಾದವಗ್ಗೋ • 3. Ovādavaggo
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ೭. ಸಂವಿದಹನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 7. Saṃvidahanasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ೭. ಸಂವಿಧಾನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 7. Saṃvidhānasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ೭. ಸಂವಿಧಾನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 7. Saṃvidhānasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ೭. ಸಂವಿಧಾನಸಿಕ್ಖಾಪದಂ • 7. Saṃvidhānasikkhāpadaṃ
