Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
൬. സംയോജനസുത്തവണ്ണനാ
6. Saṃyojanasuttavaṇṇanā
൬. ഛട്ഠേ സംയോജനാനം ഹിതാ പച്ചയഭാവേനാതി സംയോജനിയാ, തേഭൂമകാ ധമ്മാ. തേനാഹ ‘‘ദസന്നം സംയോജനാന’’ന്തിആദി. സംയോജനിയേ ധമ്മേ അസ്സാദതോ അനുപസ്സതി സീലേനാതി അസ്സാദാനുപസ്സീ, തസ്സ ഭാവോ അസ്സാദാനുപസ്സിതാ. നിബ്ബിദാനുപസ്സിതാതി ഏത്ഥാപി ഏസേവ നയോ. ഉക്കണ്ഠനവസേനാതി സംയോജനിയേസു തേഭൂമകധമ്മേസു നിബ്ബിന്ദനവസേന. ജനനം ജാതി, ഖന്ധാനം പാതുഭാവോതി ആഹ ‘‘ജാതിയാതി ഖന്ധനിബ്ബത്തിതോ’’തി, ഖന്ധാനം തത്ഥ തത്ഥ ഭവേ അപരാപരം നിബ്ബത്തിതോതി അത്ഥോ. ഖന്ധപരിപാകോ ഏകഭവപരിയാപന്നാനം ഖന്ധാനം പുരാണഭാവോ. ഏകഭവപരിയാപന്നജീവിതിന്ദ്രിയപ്പബന്ധവിച്ഛേദവസേന ഖന്ധാനം ഭേദോ ഇധ മരണന്തി ആഹ ‘‘മരണേനാതി ഖന്ധഭേദതോ’’തി. അന്തോനിജ്ഝാനം ചിത്തസന്താപോ. പരിദേവോ നാമ ഞാതിബ്യസനാദീഹി ഫുട്ഠസ്സ വാചാവിപ്പലാപോ. സോ ച സോകസമുട്ഠാനോതി ആഹ ‘‘തന്നിസ്സിതലാലപ്പിതലക്ഖണേഹി പരിദേവേഹീ’’തി. ലാലപ്പിതം വാചാവിപ്പലാപോ, സോ ച അത്ഥതോ സദ്ദോയേവ.
6. Chaṭṭhe saṃyojanānaṃ hitā paccayabhāvenāti saṃyojaniyā, tebhūmakā dhammā. Tenāha ‘‘dasannaṃ saṃyojanāna’’ntiādi. Saṃyojaniye dhamme assādato anupassati sīlenāti assādānupassī, tassa bhāvo assādānupassitā. Nibbidānupassitāti etthāpi eseva nayo. Ukkaṇṭhanavasenāti saṃyojaniyesu tebhūmakadhammesu nibbindanavasena. Jananaṃ jāti, khandhānaṃ pātubhāvoti āha ‘‘jātiyāti khandhanibbattito’’ti, khandhānaṃ tattha tattha bhave aparāparaṃ nibbattitoti attho. Khandhaparipāko ekabhavapariyāpannānaṃ khandhānaṃ purāṇabhāvo. Ekabhavapariyāpannajīvitindriyappabandhavicchedavasena khandhānaṃ bhedo idha maraṇanti āha ‘‘maraṇenāti khandhabhedato’’ti. Antonijjhānaṃ cittasantāpo. Paridevo nāma ñātibyasanādīhi phuṭṭhassa vācāvippalāpo. So ca sokasamuṭṭhānoti āha ‘‘tannissitalālappitalakkhaṇehi paridevehī’’ti. Lālappitaṃ vācāvippalāpo, so ca atthato saddoyeva.
ദുക്ഖന്തി ഇധ കായികം ദുക്ഖം അധിപ്പേതന്തി ആഹ ‘‘കായപടിപീളനദുക്ഖേഹീ’’തി. മനോവിഘാതദോമനസ്സേഹീതി മനസോ വിഘാതകരേഹി ദോമനസ്സേഹി. ബ്യാപാദസമ്പയോഗേന മനസോ വിഹനനരസഞ്ഹി ദോമനസ്സം. ഭുസോ ആയാസോ ഉപായാസോ യഥാ ‘‘ഭുസമാദാനം ഉപാദാന’’ന്തി, സോ ച അത്ഥതോ ഞാതിബ്യസനാദീഹി ഫുട്ഠസ്സ അധിമത്തചേതോദുക്ഖപ്പഭാവിതോ ദോസോയേവ. കായചിത്താനഞ്ഹി ആയാസനവസേന ദോസസ്സേവ പവത്തിആകാരോ ഉപായാസോതി വുച്ചതി സങ്ഖാരക്ഖന്ധപരിയാപന്നോ. തം ചുദ്ദസഹി അകുസലചേതസികേഹി അഞ്ഞോ ഏകോ ചേതസികധമ്മോതി ഏകേ. യം വിസാദോതി ച വദന്തി.
Dukkhanti idha kāyikaṃ dukkhaṃ adhippetanti āha ‘‘kāyapaṭipīḷanadukkhehī’’ti. Manovighātadomanassehīti manaso vighātakarehi domanassehi. Byāpādasampayogena manaso vihananarasañhi domanassaṃ. Bhuso āyāso upāyāso yathā ‘‘bhusamādānaṃ upādāna’’nti, so ca atthato ñātibyasanādīhi phuṭṭhassa adhimattacetodukkhappabhāvito dosoyeva. Kāyacittānañhi āyāsanavasena dosasseva pavattiākāro upāyāsoti vuccati saṅkhārakkhandhapariyāpanno. Taṃ cuddasahi akusalacetasikehi añño eko cetasikadhammoti eke. Yaṃ visādoti ca vadanti.
സംയോജനസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Saṃyojanasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya / ൬. സംയോജനസുത്തം • 6. Saṃyojanasuttaṃ
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൬. സംയോജനസുത്തവണ്ണനാ • 6. Saṃyojanasuttavaṇṇanā