| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
5. ஸஞ்சரித்தஸிக்கா²பத³வண்ணனா
5. Sañcarittasikkhāpadavaṇṇanā
296. பஞ்சமே பண்டி³தஸ்ஸ பா⁴வோ பண்டி³ச்சங், ஞாணஸ்ஸேதங் அதி⁴வசனங். க³திமந்தாதி ஞாணக³தியா ஸமன்னாக³தா. பண்டி³தாதி இமினா ஸபா⁴வஞாணேன ஸமன்னாக³ததா வுத்தா, ப்³யத்தாதி இமினா இத்தி²கத்தப்³பே³ஸு விஸாரத³பஞ்ஞாய. தேனாஹ ‘‘உபாயஞ்ஞூ விஸாரதா³’’தி. மேதா⁴வினீதி டா²னுப்பத்திபஞ்ஞாஸங்கா²தாய தஸ்மிங் தஸ்மிங் அத்த²கிச்சே உபட்டி²தே டா²னஸோ தங்க²ணே ஏவ உப்பஜ்ஜனபஞ்ஞாய ஸமன்னாக³தா. தேனாஹ ‘‘தி³ட்ட²ங் தி³ட்ட²ங் கரோதீ’’தி. சே²காதி யாகு³ப⁴த்தஸம்பாத³னாதீ³ஸு நிபுணா. உட்டா²னவீரியஸம்பன்னாதி காயிகேன வீரியேன ஸமன்னாக³தா, யதா² அஞ்ஞா குஸீதா நிஸின்னட்டா²னே நிஸின்னாவ ஹொந்தி, டி²தட்டா²னே டி²தாவ, ஏவங் அஹுத்வா விப்பா²ரிகேன சித்தேன ஸப்³ப³கிச்சங் நிப்பா²தே³தீதி வுத்தங் ஹோதி. குமாரிகாயாதி நிமித்தத்தே² பு⁴ம்மங், ஹேதும்ஹி வா கரணவசனங். தேனாஹ ‘‘குமாரிகாய காரணா’’தி. ஆவஹனங் ஆவாஹோ, பரிக்³க³ஹபா⁴வேன தா³ரிகாய க³ண்ஹாபனங், ததா² தா³பனங் விவாஹோ. தேனாஹ ‘‘தா³ரகஸ்ஸா’’திஆதி³.
296. Pañcame paṇḍitassa bhāvo paṇḍiccaṃ, ñāṇassetaṃ adhivacanaṃ. Gatimantāti ñāṇagatiyā samannāgatā. Paṇḍitāti iminā sabhāvañāṇena samannāgatatā vuttā, byattāti iminā itthikattabbesu visāradapaññāya. Tenāha ‘‘upāyaññū visāradā’’ti. Medhāvinīti ṭhānuppattipaññāsaṅkhātāya tasmiṃ tasmiṃ atthakicce upaṭṭhite ṭhānaso taṅkhaṇe eva uppajjanapaññāya samannāgatā. Tenāha ‘‘diṭṭhaṃ diṭṭhaṃ karotī’’ti. Chekāti yāgubhattasampādanādīsu nipuṇā. Uṭṭhānavīriyasampannāti kāyikena vīriyena samannāgatā, yathā aññā kusītā nisinnaṭṭhāne nisinnāva honti, ṭhitaṭṭhāne ṭhitāva, evaṃ ahutvā vipphārikena cittena sabbakiccaṃ nipphādetīti vuttaṃ hoti. Kumārikāyāti nimittatthe bhummaṃ, hetumhi vā karaṇavacanaṃ. Tenāha ‘‘kumārikāya kāraṇā’’ti. Āvahanaṃ āvāho, pariggahabhāvena dārikāya gaṇhāpanaṃ, tathā dāpanaṃ vivāho. Tenāha ‘‘dārakassā’’tiādi.
297-298. ப⁴த்தபாசனங் ஸந்தா⁴ய ரந்தா⁴பனங் வுத்தங், யஸ்ஸ கஸ்ஸசி பாசனங் ஸந்தா⁴ய பசாபனங் வுத்தங். து³ட்டு²ங் குலங் க³தா து³க்³க³தாதி இமமத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘யத்த² வா க³தா’’திஆதி³மாஹ. ஆஹரணங் ஆஹாரோ. ந உபாஹடந்தி ந தி³ன்னங். கயோ க³ஹணங், விக்கயோ தா³னங். தது³ப⁴யங் ஸங்க³ண்ஹித்வா ‘‘வோஹாரோ’’தி வுத்தங். மண்டி³தபஸாதி⁴தோதி எத்த² பா³ஹிருபகரணேன அலங்கரணங் மண்ட³னங், அஜ்ஜ²த்திகானங் கேஸாதீ³னங்யேவ ஸண்ட²பனங் பஸாத⁴னங்.
297-298. Bhattapācanaṃ sandhāya randhāpanaṃ vuttaṃ, yassa kassaci pācanaṃ sandhāya pacāpanaṃ vuttaṃ. Duṭṭhuṃ kulaṃ gatā duggatāti imamatthaṃ dassento ‘‘yattha vā gatā’’tiādimāha. Āharaṇaṃ āhāro. Na upāhaṭanti na dinnaṃ. Kayo gahaṇaṃ, vikkayo dānaṃ. Tadubhayaṃ saṅgaṇhitvā ‘‘vohāro’’ti vuttaṃ. Maṇḍitapasādhitoti ettha bāhirupakaraṇena alaṅkaraṇaṃ maṇḍanaṃ, ajjhattikānaṃ kesādīnaṃyeva saṇṭhapanaṃ pasādhanaṃ.
300. ‘‘அப்³பு⁴தங் காதுங் ந வட்டதீ’’தி இமினா து³க்கடங் ஹோதீதி தீ³பேதி. ‘‘பராஜிதேன தா³தப்³ப³’’ந்தி வுத்தத்தா அதெ³ந்தோ து⁴ரனிக்கே²பேன காரேதப்³போ³. அசிரகாலே அதி⁴காரோ ஏதஸ்ஸ அத்தீ²தி அசிரகாலாதி⁴காரிகங், ஸஞ்சரித்தங். ‘‘அசிரகாலாசாரிக’’ந்தி வா பாடோ², அசிரகாலே ஆசாரோ அஜ்ஜா²சாரோ ஏதஸ்ஸாதி அசிரகாலாசாரிகங்.
300. ‘‘Abbhutaṃ kātuṃ na vaṭṭatī’’ti iminā dukkaṭaṃ hotīti dīpeti. ‘‘Parājitena dātabba’’nti vuttattā adento dhuranikkhepena kāretabbo. Acirakāle adhikāro etassa atthīti acirakālādhikārikaṃ, sañcarittaṃ. ‘‘Acirakālācārika’’nti vā pāṭho, acirakāle ācāro ajjhācāro etassāti acirakālācārikaṃ.
கிஞ்சாபி ஏஹிபி⁴க்கூ²பஸம்பன்னா சேவ ஸரணக³மனூபஸம்பன்னா ச ஸஞ்சரித்தாதி³பண்ணத்திவஜ்ஜங் ஆபத்திங் ஆபஜ்ஜந்தி, தேஸங் பன ந ஸப்³ப³காலிகத்தா தே வஜ்ஜெத்வா ஸப்³ப³காலானுரூபங் தந்திங் ட²பெந்தோ ப⁴க³வா இதா⁴பி ஞத்திசதுத்தே²னேவ கம்மேன உபஸம்பன்னங் பி⁴க்கு²ங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘தத்ர ய்வாயங் பி⁴க்கு²…பே॰… அயங் இமஸ்மிங் அத்தே² அதி⁴ப்பேதோ பி⁴க்கூ²’’தி பத³பா⁴ஜனங் ஆஹ, ந பன நேஸங் ஸஞ்சரித்தாதி³ஆபஜ்ஜனே அப⁴ப்³ப³பா⁴வதோ. கீ²ணாஸவாபி ஹி அப்பஸ்ஸுதா கிஞ்சாபி லோகவஜ்ஜங் நாபஜ்ஜந்தி, பண்ணத்தியங் பன அகோவித³த்தா விஹாரகாரங் குடிகாரங் ஸஹாகா³ரங் ஸஹஸெய்யந்தி ஏவரூபா காயத்³வாரே ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜந்தி, ஸஞ்சரித்தங் பத³ஸோத⁴ம்மங் உத்தரிச²ப்பஞ்சவாசங் பூ⁴தாரோசனந்தி ஏவரூபா வசீத்³வாரே ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜந்தி, உபனிக்கி²த்தஸாதி³யனவஸேன மனொத்³வாரே ரூபியபடிக்³க³ஹணாபத்திங் ஆபஜ்ஜந்தி.
Kiñcāpi ehibhikkhūpasampannā ceva saraṇagamanūpasampannā ca sañcarittādipaṇṇattivajjaṃ āpattiṃ āpajjanti, tesaṃ pana na sabbakālikattā te vajjetvā sabbakālānurūpaṃ tantiṃ ṭhapento bhagavā idhāpi ñatticatuttheneva kammena upasampannaṃ bhikkhuṃ dassetuṃ ‘‘tatra yvāyaṃ bhikkhu…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippeto bhikkhū’’ti padabhājanaṃ āha, na pana nesaṃ sañcarittādiāpajjane abhabbabhāvato. Khīṇāsavāpi hi appassutā kiñcāpi lokavajjaṃ nāpajjanti, paṇṇattiyaṃ pana akovidattā vihārakāraṃ kuṭikāraṃ sahāgāraṃ sahaseyyanti evarūpā kāyadvāre āpattiyo āpajjanti, sañcarittaṃ padasodhammaṃ uttarichappañcavācaṃ bhūtārocananti evarūpā vacīdvāre āpattiyo āpajjanti, upanikkhittasādiyanavasena manodvāre rūpiyapaṭiggahaṇāpattiṃ āpajjanti.
301. ஸஞ்சரணங் ஸஞ்சரோ, ஸோ ஏதஸ்ஸ அத்தீ²தி ஸஞ்சரீ, தஸ்ஸ பா⁴வோ ஸஞ்சரித்தங். தேனாஹ ‘‘ஸஞ்சரணபா⁴வ’’ந்தி, இத்தி²புரிஸானங் அந்தரே ஸஞ்சரணபா⁴வந்தி அத்தோ². ஜாயத்தனே ஜாரத்தனேதி ச நிமித்தத்தே² பு⁴ம்மங், ஜாயபா⁴வத்த²ங் ஜாரபா⁴வத்த²ந்தி வுத்தங் ஹோதி. ஜாயபா⁴வேதி ப⁴ரியபா⁴வாய. ஜாரபா⁴வேதி ஸாமிகபா⁴வாய. கிஞ்சாபி இமஸ்ஸ பத³பா⁴ஜனே ‘‘ஜாரீ ப⁴விஸ்ஸஸீ’’தி இத்தி²லிங்க³வஸேன பத³பா⁴ஜனங் வுத்தங், ஜாரத்தனேதி பன நித்³தே³ஸஸ்ஸ உப⁴யலிங்க³ஸாதா⁴ரணத்தா புரிஸலிங்க³வஸேனபி யோஜெத்வா அத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘இத்தி²யா மதிங் புரிஸஸ்ஸ ஆரோசெந்தோ ஜாரத்தனே ஆரோசேதீ’’திஆதி³மாஹ. எத்த² ஹி ‘‘ஜாரோ ப⁴விஸ்ஸஸீ’’தி இத்தி²யா மதிங் புரிஸஸ்ஸ ஆரோசெந்தோ ஜாரத்தனே ஆரோசேதி நாம. பாளியங் பன இத்தி²லிங்க³வஸேனேவ யோஜனா கதா, தத³னுஸாரேன புரிஸலிங்க³வஸேனபி ஸக்கா யோஜேதுந்தி.
301. Sañcaraṇaṃ sañcaro, so etassa atthīti sañcarī, tassa bhāvo sañcarittaṃ. Tenāha ‘‘sañcaraṇabhāva’’nti, itthipurisānaṃ antare sañcaraṇabhāvanti attho. Jāyattane jārattaneti ca nimittatthe bhummaṃ, jāyabhāvatthaṃ jārabhāvatthanti vuttaṃ hoti. Jāyabhāveti bhariyabhāvāya. Jārabhāveti sāmikabhāvāya. Kiñcāpi imassa padabhājane ‘‘jārī bhavissasī’’ti itthiliṅgavasena padabhājanaṃ vuttaṃ, jārattaneti pana niddesassa ubhayaliṅgasādhāraṇattā purisaliṅgavasenapi yojetvā atthaṃ dassento ‘‘itthiyā matiṃ purisassa ārocento jārattane ārocetī’’tiādimāha. Ettha hi ‘‘jāro bhavissasī’’ti itthiyā matiṃ purisassa ārocento jārattane āroceti nāma. Pāḷiyaṃ pana itthiliṅgavaseneva yojanā katā, tadanusārena purisaliṅgavasenapi sakkā yojetunti.
இதா³னி பாளியங் வுத்தனயேனபி அத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘அபிசா’’திஆதி³மாஹ. பதி ப⁴விஸ்ஸஸீதி வுத்தமேவத்த²ங் ‘‘ஸாமிகோ ப⁴விஸ்ஸஸீ’’தி பரியாயவசனேன விஸேஸெத்வா த³ஸ்ஸேதி. இத³ஞ்ச ஜாரத்தனேதி நித்³தே³ஸஸ்ஸ உப⁴யலிங்க³ஸாதா⁴ரணத்தா வுத்தங். முஹுத்திகா ப⁴விஸ்ஸஸீதி அஸாமிகங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங், ஜாரீ ப⁴விஸ்ஸஸீதி ஸஸாமிகங் ஸந்தா⁴ய. அந்தமஸோ தங்க²ணிகாயபீதி இத³ங் நித³ஸ்ஸனமத்தந்தி ஆஹ ‘‘ஏதேனேவுபாயேனா’’திஆதி³.
Idāni pāḷiyaṃ vuttanayenapi atthaṃ dassento ‘‘apicā’’tiādimāha. Pati bhavissasīti vuttamevatthaṃ ‘‘sāmiko bhavissasī’’ti pariyāyavacanena visesetvā dasseti. Idañca jārattaneti niddesassa ubhayaliṅgasādhāraṇattā vuttaṃ. Muhuttikā bhavissasīti asāmikaṃ sandhāya vuttaṃ, jārī bhavissasīti sasāmikaṃ sandhāya. Antamaso taṅkhaṇikāyapīti idaṃ nidassanamattanti āha ‘‘etenevupāyenā’’tiādi.
303. ஸேரிவிஹாரந்தி ஸச்ச²ந்த³சாரங். அத்தனோ வஸந்தி அத்தனோ ஆணங். கொ³த்தந்தி கோ³தமகொ³த்தாதி³கங் கொ³த்தங். த⁴ம்மோதி பண்ட³ரங்க³பரிப்³பா³ஜகாதீ³னங், தேஸங் தேஸங் வா குலானங் த⁴ம்மோ. கொ³த்தவந்தேஸு கொ³த்தஸத்³தோ³, த⁴ம்மசாரீஸு ச த⁴ம்மஸத்³தோ³ வத்ததீதி ஆஹ ‘‘ஸகொ³த்தேஹீ’’திஆதி³. தத்த² ஸகொ³த்தேஹீதி ஸமானகொ³த்தேஹி, ஏகவங்ஸஜாதேஹீதி அத்தோ². ஸஹத⁴ம்மிகேஹீதி ஏகஸ்ஸ ஸத்து²ஸாஸனே ஸஹசரிதப்³ப³த⁴ம்மேஹி, ஸமானகுலத⁴ம்மேஹி வா. தேனேவாஹ ‘‘ஏகங் ஸத்தா²ர’’ந்திஆதி³. தத்த² ‘‘ஏகங் ஸத்தா²ரங் உத்³தி³ஸ்ஸ பப்³ப³ஜிதேஹீ’’தி இமினா பண்ட³ரங்க³பரிப்³பா³ஜகாத³யோ வுத்தா, ஏகக³ணபரியாபன்னேஹீதி மாலாகாராதி³ஏகக³ணபரியாபன்னேஹி.
303.Serivihāranti sacchandacāraṃ. Attano vasanti attano āṇaṃ. Gottanti gotamagottādikaṃ gottaṃ. Dhammoti paṇḍaraṅgaparibbājakādīnaṃ, tesaṃ tesaṃ vā kulānaṃ dhammo. Gottavantesu gottasaddo, dhammacārīsu ca dhammasaddo vattatīti āha ‘‘sagottehī’’tiādi. Tattha sagottehīti samānagottehi, ekavaṃsajātehīti attho. Sahadhammikehīti ekassa satthusāsane sahacaritabbadhammehi, samānakuladhammehi vā. Tenevāha ‘‘ekaṃ satthāra’’ntiādi. Tattha ‘‘ekaṃ satthāraṃ uddissa pabbajitehī’’ti iminā paṇḍaraṅgaparibbājakādayo vuttā, ekagaṇapariyāpannehīti mālākārādiekagaṇapariyāpannehi.
ஸஸாமிகா ஸாரக்கா². யஸ்ஸா க³மனே ரஞ்ஞா த³ண்டோ³ ட²பிதோ, ஸா ஸபரித³ண்டா³. பச்சி²மானங் த்³வின்னந்தி ஸாரக்க²ஸபரித³ண்டா³னங் மிச்சா²சாரோ ஹோதி தாஸங் ஸஸாமிகபா⁴வதோ. ந இதராஸந்தி இதராஸங் மாதுரக்கி²தாதீ³னங் அட்ட²ன்னங் புரிஸந்தரக³மனே நத்தி² மிச்சா²சாரோ தாஸங் அஸாமிகபா⁴வதோ. யா ஹி ஸாமிகஸ்ஸ ஸந்தகங் ப²ஸ்ஸங் தே²னெத்வா பரேஸங் அபி⁴ரதிங் உப்பாதெ³ந்தி, தாஸங் மிச்சா²சாரோ, ந ச மாதாத³யோ தாஸங் ப²ஸ்ஸே இஸ்ஸரா. மாதாத³யோ ஹி ந அத்தனா ப²ஸ்ஸானுப⁴வனத்த²ங் தா ரக்க²ந்தி, கேவலங் அனாசாரங் நிஸேதெ⁴ந்தா புரிஸந்தரக³மனங் தாஸங் வாரெந்தி. புரிஸஸ்ஸ பன ஏதாஸு அட்ட²ஸுபி ஹோதியேவ மிச்சா²சாரோ மாதாதீ³ஹி யதா² புரிஸேன ஸத்³தி⁴ங் ஸங்வாஸங் ந கப்பேதி, ததா² ரக்கி²தத்தா பரேஸங் ரக்கி²தகோ³பிதங் ப²ஸ்ஸங் தே²னெத்வா பு²ட்ட²பா⁴வதோ.
Sasāmikā sārakkhā. Yassā gamane raññā daṇḍo ṭhapito, sā saparidaṇḍā. Pacchimānaṃ dvinnanti sārakkhasaparidaṇḍānaṃ micchācāro hoti tāsaṃ sasāmikabhāvato. Na itarāsanti itarāsaṃ māturakkhitādīnaṃ aṭṭhannaṃ purisantaragamane natthi micchācāro tāsaṃ asāmikabhāvato. Yā hi sāmikassa santakaṃ phassaṃ thenetvā paresaṃ abhiratiṃ uppādenti, tāsaṃ micchācāro, na ca mātādayo tāsaṃ phasse issarā. Mātādayo hi na attanā phassānubhavanatthaṃ tā rakkhanti, kevalaṃ anācāraṃ nisedhentā purisantaragamanaṃ tāsaṃ vārenti. Purisassa pana etāsu aṭṭhasupi hotiyeva micchācāro mātādīhi yathā purisena saddhiṃ saṃvāsaṃ na kappeti, tathā rakkhitattā paresaṃ rakkhitagopitaṃ phassaṃ thenetvā phuṭṭhabhāvato.
த⁴னேன கீதாதி ப⁴ரியபா⁴வத்த²ங் த⁴னேன கீதா. தேனாஹ ‘‘யஸ்மா பனா’’திஆதி³. போ⁴கே³னாதி போ⁴க³ஹேது. போ⁴க³த்த²ஞ்ஹி வஸந்தீ ‘‘போ⁴க³வாஸினீ’’தி வுச்சதி. லபி⁴த்வாதி யோ நங் வாஸேதி, தஸ்ஸ ஹத்த²தோ லபி⁴த்வா. உத³கபத்தங் ஆமஸித்வா க³ஹிதா ஓத³பத்தகினீ. தேனாஹ ‘‘உபி⁴ன்ன’’ந்திஆதி³. த⁴ஜேன ஆஹடாதி எத்த² த⁴ஜயோக³தோ ஸேனாவ த⁴ஜஸத்³தே³ன வுத்தா, உஸ்ஸிதத்³த⁴ஜாய ஸேனாய ஆஹடாதி வுத்தங் ஹோதி. தேனாஹ ‘‘உஸ்ஸிதத்³த⁴ஜாயா’’திஆதி³.
Dhanena kītāti bhariyabhāvatthaṃ dhanena kītā. Tenāha ‘‘yasmā panā’’tiādi. Bhogenāti bhogahetu. Bhogatthañhi vasantī ‘‘bhogavāsinī’’ti vuccati. Labhitvāti yo naṃ vāseti, tassa hatthato labhitvā. Udakapattaṃ āmasitvā gahitā odapattakinī. Tenāha ‘‘ubhinna’’ntiādi. Dhajena āhaṭāti ettha dhajayogato senāva dhajasaddena vuttā, ussitaddhajāya senāya āhaṭāti vuttaṃ hoti. Tenāha ‘‘ussitaddhajāyā’’tiādi.
305. ப³ஹித்³தா⁴ விமட்ட²ங் நாம ஹோதீதி அஞ்ஞத்த² ஆரோசிதங் நாம ஹோதி. தங் கிரியங் ஸம்பாதெ³ஸ்ஸதீதி தஸ்ஸா ஆரோசெத்வா தங் கிச்சங் ஸம்பாதே³து வா மா வா, தங்கிரியாஸம்பாத³னே யொக்³யதங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். தா³ரகங் தா³ரிகஞ்ச அஜானாபெத்வா தேஸங் மாதாபிதுஆதீ³ஹி மாதாபிதுஆதீ³னங்யேவ ஸந்திகங் ஸாஸனே பேஸிதேபி ஹரணவீமங்ஸனபச்சாஹரணஸங்கா²தாய திவங்க³ஸம்பத்தியா ஸங்கா⁴தி³ஸேஸோ ஹோதியேவாதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். யங் உத்³தி³ஸ்ஸ ஸாஸனங் பேஸிதங், தங்யேவ ஸந்தா⁴ய தஸ்ஸா மாதுஆதீ³னங் ஆரோசிதே வத்து²னோ ஏகத்தா மாதுஆத³யோபி கெ²த்தமேவாதி கெ²த்தமேவ ஓதிண்ணபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘பு³த்³த⁴ங் பச்சக்கா²மீ’’திஆதி³ உதா³ஹடங். இமினா ஸமேதீதி எத்தா²யமதி⁴ப்பாயோ – யதா² ஸயங் அனாரோசெத்வா அஞ்ஞேன அந்தேவாஸிஆதி³னா ஆரோசாபெந்தஸ்ஸ விஸங்கேதோ நத்தி², ஏவங் தஸ்ஸா ஸயங் அனாரோசெத்வா ஆரோசனத்த²ங் மாதுஆதீ³னங் வத³ந்தஸ்ஸபி நத்தி² விஸங்கேதோதி. க⁴ரங் நயதீதி க⁴ரணீ. மூலட்டா²னஞ்ச வஸேனாதி எத்த² புரிஸஸ்ஸ மாதுஆத³யோ ஸாஸனபேஸனே மூலபூ⁴தத்தா ‘‘மூலட்டா²’’தி வுச்சந்தி. மாதுரக்கி²தாய மாதா பி⁴க்கு²ங் பஹிணதீதி எத்த² அத்தனோ வா தீ⁴து ஸந்திகங் ‘‘இத்த²ன்னாமஸ்ஸ ப⁴ரியா ஹோதூ’’தி பி⁴க்கு²ங் பஹிணதி, புரிஸஸ்ஸ வா ஸந்திகங் ‘‘மம தீ⁴தா இத்த²ன்னாமஸ்ஸ ப⁴ரியா ஹோதூ’’தி பஹிணதீதி க³ஹேதப்³ப³ங். ஏஸ நயோ ஸேஸேஸுபி. புப்³பே³ வுத்தனயத்தாதி பட²மஸங்கா⁴தி³ஸேஸே வுத்தனயத்தா.
305.Bahiddhā vimaṭṭhaṃ nāma hotīti aññattha ārocitaṃ nāma hoti. Taṃ kiriyaṃ sampādessatīti tassā ārocetvā taṃ kiccaṃ sampādetu vā mā vā, taṃkiriyāsampādane yogyataṃ sandhāya vuttaṃ. Dārakaṃ dārikañca ajānāpetvā tesaṃ mātāpituādīhi mātāpituādīnaṃyeva santikaṃ sāsane pesitepi haraṇavīmaṃsanapaccāharaṇasaṅkhātāya tivaṅgasampattiyā saṅghādiseso hotiyevāti daṭṭhabbaṃ. Yaṃ uddissa sāsanaṃ pesitaṃ, taṃyeva sandhāya tassā mātuādīnaṃ ārocite vatthuno ekattā mātuādayopi khettamevāti khettameva otiṇṇabhāvaṃ dassetuṃ ‘‘buddhaṃ paccakkhāmī’’tiādi udāhaṭaṃ. Iminā sametīti etthāyamadhippāyo – yathā sayaṃ anārocetvā aññena antevāsiādinā ārocāpentassa visaṅketo natthi, evaṃ tassā sayaṃ anārocetvā ārocanatthaṃ mātuādīnaṃ vadantassapi natthi visaṅketoti. Gharaṃ nayatīti gharaṇī. Mūlaṭṭhānañca vasenāti ettha purisassa mātuādayo sāsanapesane mūlabhūtattā ‘‘mūlaṭṭhā’’ti vuccanti. Māturakkhitāya mātā bhikkhuṃ pahiṇatīti ettha attano vā dhītu santikaṃ ‘‘itthannāmassa bhariyā hotū’’ti bhikkhuṃ pahiṇati, purisassa vā santikaṃ ‘‘mama dhītā itthannāmassa bhariyā hotū’’ti pahiṇatīti gahetabbaṃ. Esa nayo sesesupi. Pubbe vuttanayattāti paṭhamasaṅghādisese vuttanayattā.
338. எத்தோவ பக்கமதீதி புன ஆக³ந்த்வா ஆணாபகஸ்ஸ அனாரோசெத்வா ததோயேவ பக்கமதி. அஞ்ஞேன கரணீயேனாதி க³மனஹேதுவிஸுத்³தி⁴த³ஸ்ஸனத்த²ங் வுத்தங். தேனேவ பன கரணீயேன க³ந்த்வாபி கிஞ்சி அனாரோசெந்தோ ந வீமங்ஸதி நாம. அனபி⁴னந்தி³த்வாதி இத³ங் ததா² படிபஜ்ஜமானங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங், ஸதிபி அபி⁴னந்த³னே ஸாஸனங் அனாரோசெந்தோ பன ந வீமங்ஸதி நாம. ததியபதே³ வுத்தனயேனாதி ‘‘ஸோ தஸ்ஸா வசனங் அனபி⁴னந்தி³த்வா’’திஆதி³னா வுத்தனயேன. வத்து²க³ணனாயாதி ஸம்ப³ஹுலானங் இத்தி²புரிஸானங் ஸமபா⁴வே ஸதி த்³வின்னங் த்³வின்னங் இத்தி²புரிஸவத்தூ²னங் க³ணனாய. ஸசே பன ஏகதோ அதி⁴கா ஹொந்தி, அதி⁴கானங் க³ணனாய ஆபத்திபே⁴தோ³ வேதி³தப்³போ³.
338.Ettova pakkamatīti puna āgantvā āṇāpakassa anārocetvā tatoyeva pakkamati. Aññena karaṇīyenāti gamanahetuvisuddhidassanatthaṃ vuttaṃ. Teneva pana karaṇīyena gantvāpi kiñci anārocento na vīmaṃsati nāma. Anabhinanditvāti idaṃ tathā paṭipajjamānaṃ sandhāya vuttaṃ, satipi abhinandane sāsanaṃ anārocento pana na vīmaṃsati nāma. Tatiyapade vuttanayenāti ‘‘so tassā vacanaṃ anabhinanditvā’’tiādinā vuttanayena. Vatthugaṇanāyāti sambahulānaṃ itthipurisānaṃ samabhāve sati dvinnaṃ dvinnaṃ itthipurisavatthūnaṃ gaṇanāya. Sace pana ekato adhikā honti, adhikānaṃ gaṇanāya āpattibhedo veditabbo.
339-340. பாளியங் சதுத்த²வாரே அஸதிபி ‘‘க³ச்ச²ந்தோ ந ஸம்பாதே³தி, ஆக³ச்ச²ந்தோ விஸங்வாதே³தி, அனாபத்தீ’’தி இத³ங் அத்த²தோ ஆபன்னமேவாதி கத்வா வுத்தங் ‘‘சதுத்தே² அனாபத்தீ’’தி. காருகானந்தி வட்³ட⁴கீஆதீ³னங். தச்ச²கஅயோகாரதந்தவாயரஜகன்ஹாபிதகா பஞ்ச காரவோ ‘‘காருகா’’தி வுச்சந்தி. ஏவரூபேன…பே॰… அனாபத்தீதி தாதி³ஸங் கி³ஹிவெய்யாவச்சம்பி ந ஹோதீதி கத்வா வுத்தங்.
339-340. Pāḷiyaṃ catutthavāre asatipi ‘‘gacchanto na sampādeti, āgacchanto visaṃvādeti, anāpattī’’ti idaṃ atthato āpannamevāti katvā vuttaṃ ‘‘catutthe anāpattī’’ti. Kārukānanti vaḍḍhakīādīnaṃ. Tacchakaayokāratantavāyarajakanhāpitakā pañca kāravo ‘‘kārukā’’ti vuccanti. Evarūpena…pe… anāpattīti tādisaṃ gihiveyyāvaccampi na hotīti katvā vuttaṃ.
காயதோ ஸமுட்டா²தீதி பண்ணத்திங் வா அலங்வசனீயபா⁴வங் வா அஜானந்தஸ்ஸ காயதோ ஸமுட்டா²தி. வாசதோ ஸமுட்டா²தீதி எத்தா²பி ஏஸேவ நயோ. காயவாசதோ ஸமுட்டா²தீதி பண்ணத்திங் ஜானித்வா அலங்வசனீயபா⁴வங் அஜானந்தஸ்ஸபி காயவாசதோ ஸமுட்டா²தீதி வேதி³தப்³ப³ங். அலங்வசனீயா ஹொந்தீதி தே³ஸசாரித்தவஸேன பண்ணதா³னாதி³னா பரிச்சத்தா ஹொந்தி. பண்ணத்திங் பன ஜானித்வாதி எத்த² அலங்வசனீயபா⁴வங் வாதி ச த³ட்ட²ப்³ப³ங். தேனேவ மாதிகாட்ட²கதா²யங் (கங்கா²॰ அட்ட²॰ ஸஞ்சரித்தஸிக்கா²பத³வண்ணனா) ‘‘தது³ப⁴யங் பன ஜானித்வா ஏதேஹேவ தீஹி நயேஹி ஸமாபஜ்ஜந்தஸ்ஸ தானேவ தீணி தது³ப⁴யஜானநசித்தேன ஸசித்தகானி ஹொந்தீ’’தி வுத்தங். தஸ்மா பண்ணத்திஜானநசித்தேனாதி எத்தா²பி தது³ப⁴யஜானநங் வத்தப்³ப³ங். பி⁴க்கு²ங் அஜானாபெத்வா அத்தனோ அதி⁴ப்பாயங் பண்ணே லிகி²த்வா தி³ன்னங் ஹரந்தஸ்ஸபி ஆபத்தி ஹோதி, இமஸ்ஸ ஸிக்கா²பத³ஸ்ஸ அசித்தகத்தாதி ந க³ஹேதப்³ப³ங். பாளியங் பன ‘‘ஆரோசேதீ’’தி வுத்தத்தா அட்ட²கதா²யஞ்ச தத்த² தத்த² ஆரோசனஸ்ஸேவ த³ஸ்ஸிதத்தா காயேன வா வாசாய வா ஆரோசெந்தஸ்ஸேவ ஆபத்தி ஹோதீதி க³ஹேதப்³ப³ங்.
Kāyato samuṭṭhātīti paṇṇattiṃ vā alaṃvacanīyabhāvaṃ vā ajānantassa kāyato samuṭṭhāti. Vācato samuṭṭhātīti etthāpi eseva nayo. Kāyavācato samuṭṭhātīti paṇṇattiṃ jānitvā alaṃvacanīyabhāvaṃ ajānantassapi kāyavācato samuṭṭhātīti veditabbaṃ. Alaṃvacanīyā hontīti desacārittavasena paṇṇadānādinā pariccattā honti. Paṇṇattiṃpana jānitvāti ettha alaṃvacanīyabhāvaṃ vāti ca daṭṭhabbaṃ. Teneva mātikāṭṭhakathāyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. sañcarittasikkhāpadavaṇṇanā) ‘‘tadubhayaṃ pana jānitvā eteheva tīhi nayehi samāpajjantassa tāneva tīṇi tadubhayajānanacittena sacittakāni hontī’’ti vuttaṃ. Tasmā paṇṇattijānanacittenāti etthāpi tadubhayajānanaṃ vattabbaṃ. Bhikkhuṃ ajānāpetvā attano adhippāyaṃ paṇṇe likhitvā dinnaṃ harantassapi āpatti hoti, imassa sikkhāpadassa acittakattāti na gahetabbaṃ. Pāḷiyaṃ pana ‘‘ārocetī’’ti vuttattā aṭṭhakathāyañca tattha tattha ārocanasseva dassitattā kāyena vā vācāya vā ārocentasseva āpatti hotīti gahetabbaṃ.
341. து³ட்டு²ல்லாதீ³ஸுபீதி ஆதி³-ஸத்³தே³ன ஸஞ்சரித்தம்பி ஸங்க³ண்ஹாதி. எத்த² பன கிஞ்சாபி இத்தீ² நாம மனுஸ்ஸித்தீ², ந யக்கீ², ந பேதீ, ந திரச்சா²னக³தா, புரிஸோ நாம மனுஸ்ஸபுரிஸோ, ந யக்கோ²திஆதி³ ந வுத்தங், ததா²பி மனுஸ்ஸஜாதிகாவ இத்தி²புரிஸா இத⁴ அதி⁴ப்பேதா. தஸ்மா யேஸு ஸஞ்சரித்தங் ஸமாபஜ்ஜதி, தேஸங் மனுஸ்ஸஜாதிகதா, ந நாலங்வசனீயதா, படிக்³க³ண்ஹனவீமங்ஸனபச்சாஹரணானீதி இமானெத்த² பஞ்சங்கா³னி.
341.Duṭṭhullādīsupīti ādi-saddena sañcarittampi saṅgaṇhāti. Ettha pana kiñcāpi itthī nāma manussitthī, na yakkhī, na petī, na tiracchānagatā, puriso nāma manussapuriso, na yakkhotiādi na vuttaṃ, tathāpi manussajātikāva itthipurisā idha adhippetā. Tasmā yesu sañcarittaṃ samāpajjati, tesaṃ manussajātikatā, na nālaṃvacanīyatā, paṭiggaṇhanavīmaṃsanapaccāharaṇānīti imānettha pañcaṅgāni.
ஸஞ்சரித்தஸிக்கா²பத³வண்ணனா நிட்டி²தா.
Sañcarittasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / மஹாவிப⁴ங்க³ • Mahāvibhaṅga / 5. ஸஞ்சரித்தஸிக்கா²பத³ங் • 5. Sañcarittasikkhāpadaṃ
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / வினயபிடக (அட்ட²கதா²) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஹாவிப⁴ங்க³-அட்ட²கதா² • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / 5. ஸஞ்சரித்தஸிக்கா²பத³வண்ணனா • 5. Sañcarittasikkhāpadavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā
5. ஸஞ்சரித்தஸிக்கா²பத³வண்ணனா • 5. Sañcarittasikkhāpadavaṇṇanā
பத³பா⁴ஜனீயவண்ணனா • Padabhājanīyavaṇṇanā
வினீதவத்து²வண்ணனா • Vinītavatthuvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā / 5. ஸஞ்சரித்தஸிக்கா²பத³வண்ணனா • 5. Sañcarittasikkhāpadavaṇṇanā
