Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / ཀངྑཱཝིཏརཎཱི-ཨབྷིནཝ-ཊཱིཀཱ • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
༥. སཉྩརིཏྟསིཀྑཱཔདཝཎྞནཱ
5. Sañcarittasikkhāpadavaṇṇanā
སཉྩརཎཾ སཉྩརོ, སོ ཨེཏསྶ ཨཏྠཱིཏི སཉྩརཱི, སཉྩརཎསཱིལོཏི ཝཱ སཉྩརཱི, ཏསྶ བྷཱཝོ སཉྩརིཏྟཾ, སཉྩརཎནྟི ཨཏྠོ། ཏཉྩ པརཏོ ‘‘ཨིཏྠིཡཱ ཝཱ པུརིསམཏི’’ནྟིཨཱདིཝཙནཏོ ཨིཏྠིཔུརིསཱནཾ ཝེམཛ྄ཛྷེཏི ཨཱཧ ‘‘ཨིཏྠིཔུརིསཱནཾ ཨནྟརེ སཉྩརཎབྷཱཝ’’ནྟི། པཊིགྒཎྷནཝཱིམཾསནཔཙྩཱཧརཎཱནཱིཏི ཨེཏྠ པཊིགྒཎྷནཾ ནཱམ པུརིསེན ཝཱ ཨིཏྠིཡཱ ཝཱ ཨུབྷིནྣཾ མཱཏཱདཱིཧི ཝཱ ‘‘བྷནྟེ, ཨིཏྠནྣཱམཾ ཨིཏྠིཾ ཝཱ པུརིསཾ ཝཱ ཨེཝཾ བྷཎཱཧཱི’’ཏི ཝུཏྟེ ཏེསཾ ཝཙནཾ ‘‘སཱདྷཱུ’’ཏི ཝཱ ‘‘ཧོཏཱུ’’ཏི ཝཱ ‘‘བྷཎཱམཱི’’ཏི ཝཱ ཡེན ཀེནཙི ཨཱཀཱརེན ཝཙཱིབྷེདཾ ཀཏྭཱ, སཱིསཀམྤནཱདཱིཧི ཝཱ སམྤཊིཙྪནཾ། ཝཱིམཾསནཾ ནཱམ ཝུཏྟཔྤཀཱརེན སཱསནཾ གཧེཏྭཱ ཏསྶཱ ཨིཏྠིཡཱ ཝཱ པུརིསསྶ ཝཱ ཏེསཾ ཨཝསྶཾ ཨཱརོཙནཀཱནཾ མཱཏཱཔིཏུབྷཱཏཱབྷགིནིཨཱདཱིནཾ ཝཱ སནྟིཀཾ གནྟྭཱ ཏསྶ སཱསནསྶ ཨཱརོཙནཾ། པཙྩཱཧརཎཾ ནཱམ ཏེན གནྟྭཱ ཨཱརོཙིཏེ སཱ ཨིཏྠཱི ཝཱ པུརིསོ ཝཱ ‘‘སཱདྷཱུ’’ཏི སམྤཊིཙྪཏུ ཝཱ, མཱ ཝཱ, ལཛྫཱཡ ཝཱ ཏུཎྷཱི ཧོཏུ, པུན ཨཱགནྟྭཱ ཏསྶཱ ཨིཏྠིཡཱ ཝཱ པུརིསསྶ ཝཱ ཏསྶཱ པཝཏྟིཡཱ ཨཱརོཙནཾ། ཨཱཔཛྫེཡྻཱཏི པཊིཔཛྫེཡྻ།
Sañcaraṇaṃ sañcaro, so etassa atthīti sañcarī, sañcaraṇasīloti vā sañcarī, tassa bhāvo sañcarittaṃ, sañcaraṇanti attho. Tañca parato ‘‘itthiyā vā purisamati’’ntiādivacanato itthipurisānaṃ vemajjheti āha ‘‘itthipurisānaṃ antare sañcaraṇabhāva’’nti. Paṭiggaṇhanavīmaṃsanapaccāharaṇānīti ettha paṭiggaṇhanaṃ nāma purisena vā itthiyā vā ubhinnaṃ mātādīhi vā ‘‘bhante, itthannāmaṃ itthiṃ vā purisaṃ vā evaṃ bhaṇāhī’’ti vutte tesaṃ vacanaṃ ‘‘sādhū’’ti vā ‘‘hotū’’ti vā ‘‘bhaṇāmī’’ti vā yena kenaci ākārena vacībhedaṃ katvā, sīsakampanādīhi vā sampaṭicchanaṃ. Vīmaṃsanaṃ nāma vuttappakārena sāsanaṃ gahetvā tassā itthiyā vā purisassa vā tesaṃ avassaṃ ārocanakānaṃ mātāpitubhātābhaginiādīnaṃ vā santikaṃ gantvā tassa sāsanassa ārocanaṃ. Paccāharaṇaṃ nāma tena gantvā ārocite sā itthī vā puriso vā ‘‘sādhū’’ti sampaṭicchatu vā, mā vā, lajjāya vā tuṇhī hotu, puna āgantvā tassā itthiyā vā purisassa vā tassā pavattiyā ārocanaṃ. Āpajjeyyāti paṭipajjeyya.
ཨིཏྠིཡཱ ཝཱ པུརིསམཏིཾ པུརིསསྶ ཝཱ ཨིཏྠིམཏིནྟི ཨེཏྠ ‘‘ཨཱརོཙེཡྻཱ’’ཏི པཱཋསེསོ དཊྛབྦོ། ཏེནེཝཱཧ ‘‘ཏཏྠཱ’’ཏིཨཱདི། ཛཱཡཱབྷཱཝེཏི བྷརིཡཱབྷཱཝེ། ཛཱརབྷཱཝེཏི པཏིབྷཱཝེ, ནིམིཏྟཏྠེ ཙེཏཾ བྷུམྨཝཙནཾ། ཏསྨཱ བྷརིཡཱབྷཱཝནིམིཏྟཾ པཏིབྷཱཝནིམིཏྟཾ, བྷརིཡཱབྷཱཝཧེཏུ པཏིབྷཱཝཧེཏུ, བྷརིཡཱབྷཱཝཔཙྩཡཱ པཏིབྷཱཝཔཙྩཡཱ ཨཱརོཙེཏཱིཏི ཨཏྠོ། ཨེས ནཡོ ‘‘ཛཱཡཏྟནེ ཨཱརོཙེཏཱི’’ཏིཨཱདཱིསུཔི། ‘‘ཛཱཡཏྟནེ ཝཱ ཛཱརཏྟནེ ཝཱ’’ཏི ཧི ཨིདཾ ཡདཏྠཾ ཏཾ ཏེསཾ མཏིཾ ཨཱརོཙེཏི , ཏཾ དསྶནཏྠཾ ཝུཏྟཾ། ཨིདཱནི པན པདབྷཱཛནིཡཾ (པཱརཱ॰ ༣༠༢) ཝུཏྟནཡེནཱཔི ཨཏྠཾ དསྶེཏུཾ ‘‘ཨཔིཙཱ’’ཏིཨཱདིམཱཧ། ཀིཉྩཱཔི ཨིཏྠིལིངྒཝསེན པདབྷཱཛནིཡཾ ཝུཏྟཾ, ‘‘ཛཱཡཏྟནེ ཝཱ ཛཱརཏྟནེ ཝཱ’’ཏི པན ནིདྡེསསྶ ཨུབྷཡལིངྒསཱདྷཱརཎཏྟཱ པུརིསལིངྒཝསེནཱཔི ཡོཛེཏྭཱ ཝཏྟབྦནྟི ཨཱཧ ‘‘ཨེཏེནེཝ ཨུཔཱཡེནཱ’’ཏིཨཱདི། མུཧུཏྟིཀཱཏི གཎིཀཱ། ‘‘ཨནྟམསོ ཏངྑཎིཀཱཡཔཱི’’ཏི ཨིདཾ ནིདསྶནམཏྟནྟི ཨཱཧ ‘‘ཨེཏེནེཝ ཨུཔཱཡེནཱ’’ཏིཨཱདི།
Itthiyā vā purisamatiṃ purisassa vā itthimatinti ettha ‘‘āroceyyā’’ti pāṭhaseso daṭṭhabbo. Tenevāha ‘‘tatthā’’tiādi. Jāyābhāveti bhariyābhāve. Jārabhāveti patibhāve, nimittatthe cetaṃ bhummavacanaṃ. Tasmā bhariyābhāvanimittaṃ patibhāvanimittaṃ, bhariyābhāvahetu patibhāvahetu, bhariyābhāvapaccayā patibhāvapaccayā ārocetīti attho. Esa nayo ‘‘jāyattane ārocetī’’tiādīsupi. ‘‘Jāyattane vā jārattane vā’’ti hi idaṃ yadatthaṃ taṃ tesaṃ matiṃ āroceti , taṃ dassanatthaṃ vuttaṃ. Idāni pana padabhājaniyaṃ (pārā. 302) vuttanayenāpi atthaṃ dassetuṃ ‘‘apicā’’tiādimāha. Kiñcāpi itthiliṅgavasena padabhājaniyaṃ vuttaṃ, ‘‘jāyattane vā jārattane vā’’ti pana niddesassa ubhayaliṅgasādhāraṇattā purisaliṅgavasenāpi yojetvā vattabbanti āha ‘‘eteneva upāyenā’’tiādi. Muhuttikāti gaṇikā. ‘‘Antamaso taṅkhaṇikāyapī’’ti idaṃ nidassanamattanti āha ‘‘eteneva upāyenā’’tiādi.
ཨཉྙཏྲ ནཱལཾཝཙནཱིཡཱཡཱཏི (སཱརཏྠ॰ ཊཱི॰ ༢.༣༣༩-༣༤༠) དེསཙཱརིཏྟཝསེན པཎྞདཱནཱདིནཱ ཨཔརིཙྩཏྟཾ ཋཔེཏྭཱ། སཉྩརིཏྟཝསེན བྷིཀྑུནཱ ཝཙནཱིཡཱ ན ཧོཏཱིཏི ནཱལཾཝཙནཱིཡཱ, ཏཾ ཋཔེཏྭཱཏི ཀེཙི། ཨཔྤེན ཝཱ བཧུནཱ ཝཱ དྷནེན ཀཱིཏཱ དྷནཀྐཱིཏཱ། ཡསྨཱ པན སཱ ན ཀཱིཏམཏྟཱཡེཝ བྷརིཡཱ, སཾཝཱསཏྠཱཡ པན ཀཱིཏཏྟཱ བྷརིཡཱ, ཏསྨཱསྶ ནིདྡེསེ ‘‘དྷནེན ཀིཎིཏྭཱ ཝཱསེཏཱི’’ཏི (པཱརཱ॰ ༣༠༤) ཝུཏྟཾ། ཚནྡཝཱསིནཱིཏི ཚནྡེན ཨཏྟནོ རུཙིཡཱ ཝསཏཱིཏི ཚནྡཝཱསིནཱི། ཡསྨཱ པན སཱ ན ཨཏྟནོ ཚནྡམཏྟེནེཝ བྷརིཡཱ ཧོཏི, པུརིསེན པན སམྤཊིཙྪིཏཏྟཱ, ཏསྨཱསྶ ནིདྡེསེ ‘‘པིཡོ པིཡཾ ཝཱསེཏཱི’’ཏི (པཱརཱ॰ ༣༠༤) ཝུཏྟཾ། ཨཱདིསདྡེན ‘‘བྷོགཝཱསིནཱི, པཊཝཱསིནཱི, ཨོདཔཏྟཀིནཱི, ཨོབྷཊཙུམྦཊཱ, དཱསཱི ཙ བྷརིཡཱ ཙ, ཀམྨཀཱརཱི ཙ བྷརིཡཱ ཙ, དྷཛཱཧཊཱ, མུཧུཏྟིཀཱ’’ཏི (པཱརཱ॰ ༣༠༤) ཨིམེསཾ ཨཊྛནྣཾ ཨཱཀཱརཱནཾ གཧཎཾ། ཡཐཱ ཙ ‘‘ཚནྡཝཱསིནཱི’’ཏིཨཱདཱིསུ ཨཉྙཏརཝསེན ཝདཏོ ཝིསངྐེཏོ ནཏྠི, ཨེཝཾ པཱལི༹ཡཾ ཨཝུཏྟེསུཔི ‘‘ཧོཧི ཀིར ཨིཏྠནྣཱམསྶ བྷརིཡཱ, ཛཱཡཱ, པཛཱཔཏི, པུཏྟམཱཏཱ, གྷརཎཱི, གྷརསཱམིནཱི, བྷཏྟརནྡྷིཀཱ, སུསྶཱུསིཀཱ, པརིཙཱརིཀཱ’’ཏི (པཱརཱ॰ ཨཊྛ॰ ༢.༣༠༥) ཨེཝམཱདཱིསུ སཾཝཱསཔརིདཱིཔཀེསུ ཝཙནེསུ ཨཉྙཏརཝསེན ཝདནྟསྶཱཔི ཝིསངྐེཏོ ནཏྠི, ཏིཝངྒསམྤཏྟིཡཱ ཨཱཔཏྟིཡེཝ།
Aññatranālaṃvacanīyāyāti (sārattha. ṭī. 2.339-340) desacārittavasena paṇṇadānādinā apariccattaṃ ṭhapetvā. Sañcarittavasena bhikkhunā vacanīyā na hotīti nālaṃvacanīyā, taṃ ṭhapetvāti keci. Appena vā bahunā vā dhanena kītā dhanakkītā. Yasmā pana sā na kītamattāyeva bhariyā, saṃvāsatthāya pana kītattā bhariyā, tasmāssa niddese ‘‘dhanena kiṇitvā vāsetī’’ti (pārā. 304) vuttaṃ. Chandavāsinīti chandena attano ruciyā vasatīti chandavāsinī. Yasmā pana sā na attano chandamatteneva bhariyā hoti, purisena pana sampaṭicchitattā, tasmāssa niddese ‘‘piyo piyaṃ vāsetī’’ti (pārā. 304) vuttaṃ. Ādisaddena ‘‘bhogavāsinī, paṭavāsinī, odapattakinī, obhaṭacumbaṭā, dāsī ca bhariyā ca, kammakārī ca bhariyā ca, dhajāhaṭā, muhuttikā’’ti (pārā. 304) imesaṃ aṭṭhannaṃ ākārānaṃ gahaṇaṃ. Yathā ca ‘‘chandavāsinī’’tiādīsu aññataravasena vadato visaṅketo natthi, evaṃ pāḷiyaṃ avuttesupi ‘‘hohi kira itthannāmassa bhariyā, jāyā, pajāpati, puttamātā, gharaṇī, gharasāminī, bhattarandhikā, sussūsikā, paricārikā’’ti (pārā. aṭṭha. 2.305) evamādīsu saṃvāsaparidīpakesu vacanesu aññataravasena vadantassāpi visaṅketo natthi, tivaṅgasampattiyā āpattiyeva.
མཱཏུརཀྑིཏཾ བྲཱུཧཱིཏི ཨེཏྠ མཱཏུརཀྑིཏཱ ནཱམ མཱཏརཱ རཀྑིཏཱ, ཡཐཱ པུརིསེན སཧ སཾཝཱསཾ ན ཀཔྤེཏི, ཨེཝཾ མཱཏརཱ རཀྑིཏཱཏི ཨཏྠོ། ཏེནེཝསྶ པདབྷཱཛནེཔི ‘‘མཱཏཱ རཀྑཏི གོཔེཏི, ཨིསྶརིཡཾ ཀཱརེཏི, ཝསཾ ཝཏྟེཏཱི’’ཏི (པཱརཱ॰ ༣༠༤) ཝུཏྟཾ། པིཏུརཀྑིཏཱདཱིསཱུཏི ‘‘པིཏུརཀྑིཏཱ, མཱཏཱཔིཏུརཀྑིཏཱ, བྷཱཏུརཀྑིཏཱ, བྷགིནིརཀྑིཏཱ, ཉཱཏིརཀྑིཏཱ, གོཏྟརཀྑིཏཱ, དྷམྨརཀྑིཏཱ, སཱརཀྑཱ, སཔརིདཎྜཱ’’ཏི (པཱརཱ॰ ༣༠༣) ཨེཝཾ ཝུཏྟེསུ པིཏུརཀྑིཏཱདཱིསུ། ཡཐཱ ཙ ཨེཏྠ, ཨེཝཾ ‘‘པིཏུརཀྑིཏཾ བྲཱུཧཱི’’ཏིཨཱདཱིསུཔི ནཡོ ཝེདིཏབྦོ།
Māturakkhitaṃ brūhīti ettha māturakkhitā nāma mātarā rakkhitā, yathā purisena saha saṃvāsaṃ na kappeti, evaṃ mātarā rakkhitāti attho. Tenevassa padabhājanepi ‘‘mātā rakkhati gopeti, issariyaṃ kāreti, vasaṃ vattetī’’ti (pārā. 304) vuttaṃ. Piturakkhitādīsūti ‘‘piturakkhitā, mātāpiturakkhitā, bhāturakkhitā, bhaginirakkhitā, ñātirakkhitā, gottarakkhitā, dhammarakkhitā, sārakkhā, saparidaṇḍā’’ti (pārā. 303) evaṃ vuttesu piturakkhitādīsu. Yathā ca ettha, evaṃ ‘‘piturakkhitaṃ brūhī’’tiādīsupi nayo veditabbo.
སངྒྷསྶ ཝཱ ཙེཏིཡསྶ ཝཱ གིལཱནསྶ ཝཱ ཀིཙྩེན གཙྪནྟསྶཱཏི (པཱརཱ॰ ཨཊྛ॰ ༢.༣༤༠) ཨེཏྠ བྷིཀྑུསངྒྷསྶ ཨུཔོསཐཱགཱརཾ ཝཱ ཀིཉྩི ཝཱ ཝིཔྤཀཏཾ ཧོཏི། ཏཏྠ ཀཱརུཀཱནཾ བྷཏྟཝེཏནཏྠཱཡ ཨུཔཱསཀོ ཝཱ ཨུཔཱསིཀཱཡ སནྟིཀཾ བྷིཀྑུཾ པཧིཎེཡྻ, ཨུཔཱསིཀཱ ཝཱ ཨུཔཱསཀསྶ, ཨེཝརཱུཔེན སངྒྷཀིཙྩེན གཙྪནྟསྶ ཨནཱཔཏྟི། ཙེཏིཡཀམྨེ ཀརིཡམཱནེཔི ཨེསེཝ ནཡོ། གིལཱནསྶ བྷེསཛྫཏྠཱཡཔི ཨུཔཱསཀེན ཝཱ ཨུཔཱསིཀཱཡ སནྟིཀཾ, ཨུཔཱསིཀཱཡ ཝཱ ཨུཔཱསཀསྶ སནྟིཀཾ པཧིཏསྶ གཙྪཏོ ཨནཱཔཏྟི།
Saṅghassa vā cetiyassa vā gilānassa vā kiccena gacchantassāti (pārā. aṭṭha. 2.340) ettha bhikkhusaṅghassa uposathāgāraṃ vā kiñci vā vippakataṃ hoti. Tattha kārukānaṃ bhattavetanatthāya upāsako vā upāsikāya santikaṃ bhikkhuṃ pahiṇeyya, upāsikā vā upāsakassa, evarūpena saṅghakiccena gacchantassa anāpatti. Cetiyakamme kariyamānepi eseva nayo. Gilānassa bhesajjatthāyapi upāsakena vā upāsikāya santikaṃ, upāsikāya vā upāsakassa santikaṃ pahitassa gacchato anāpatti.
ཀིཉྩཱཔི ཨེཏྠ ‘‘ཨིཏྠཱི ནཱམ མནུསྶིཏྠཱི, ན ཡཀྑཱི ན པེཏཱི ན ཏིརཙྪཱནགཏཱ། པུརིསོ ནཱམ མནུསྶཔུརིསོ, ན ཡཀྑོ’’ཏིཨཱདི (སཱརཏྠ॰ ཊཱི॰ ༢.༣༤༡) ནཏྠི, ཏཐཱཔི མནུསྶཛཱཏིཀཱཝ ཨིཏྠིཔུརིསཱ ཨིདྷ ཨདྷིཔྤེཏཱཏི ཨཱཧ ‘‘ཏེསཾ མནུསྶཛཱཏིཀཏཱ’’ཏི། ནནཱལཾཝཙནཱིཡཏཱཏི ཡཐཱཝུཏྟནཡེན པརིཙྩཏྟཱ ཨལཾཝཙནཱིཡཱ། ནིཝཱརཎཏྠོ ཧི ཨེཏྠ ཨལཾ-སདྡོ། ན ཨལཾཝཙནཱིཡཱ ནཱལཾཝཙནཱིཡཱ, ན ནཱལཾཝཙནཱིཡཱ, ཏསྶཱ བྷཱཝོ ནནཱལཾཝཙནཱིཡཏཱ, ‘‘ཨལཾཝཙནཱིཡཏཱ’’ཨིཙྩེཝ ཝུཏྟཾ ཧོཏི།
Kiñcāpi ettha ‘‘itthī nāma manussitthī, na yakkhī na petī na tiracchānagatā. Puriso nāma manussapuriso, na yakkho’’tiādi (sārattha. ṭī. 2.341) natthi, tathāpi manussajātikāva itthipurisā idha adhippetāti āha ‘‘tesaṃ manussajātikatā’’ti. Nanālaṃvacanīyatāti yathāvuttanayena pariccattā alaṃvacanīyā. Nivāraṇattho hi ettha alaṃ-saddo. Na alaṃvacanīyā nālaṃvacanīyā, na nālaṃvacanīyā, tassā bhāvo nanālaṃvacanīyatā, ‘‘alaṃvacanīyatā’’icceva vuttaṃ hoti.
པཎྞཏྟིནྟི, ཨིམཾ སིཀྑཱཔདཾ། ཀཱཡཝིཀཱརེནཱཏི སཱིསུཀྑིཔནཱདིཀཱཡཝིཀཱརེན། ཏཐེཝ ཝཱིམཾསིཏྭཱ ཏཐེཝ པཙྩཱཧརནྟསྶཱཏི ཧཏྠམུདྡཱདིནཱ ཀཱཡཝིཀཱརེན ཝཱིམཾསིཏྭཱ པུན ཨཱགནྟྭཱ ཏཐེཝ ཨཱརོཙེནྟསྶ། ཨཱགམིསྶཏཱིཏི ཏཝ སནྟིཀེ དྷམྨསྶཝནཱདིཨཏྠཾ ཨཱགམིསྶཏི། ཀེནཙི ཝུཏྟེཏི ཨཱསནསཱལཱདཱིསུ ནིསིནྣསྶ ཀེནཙི པུརིསེན ཝུཏྟེ། སཙེ ཧི ཁཱིཎཱསཝསྶ མཱཏཱཔིཏརོ ཀུཛ྄ཛྷིཏྭཱ ཨལཾཝཙནཱིཡཱ ཧོནྟི, ཏཉྩ བྷིཀྑུཾ གྷརཾ ཨུཔགཏཾ པིཏཱ ཝདཏི ‘‘མཱཏཱ ཏེ, ཏཱཏ, མཾ མཧལླཀཾ ཚཌྜེཏྭཱ ཉཱཏིཀུལཾ གཏཱ, གཙྪ ནཾ མཾ ཨུཔཊྛཱཏུཾ པེསེཧཱི’’ཏི། སོ ཙེ གནྟྭཱ ཏཾ ཝཏྭཱ པུན པིཏུནོ ཏསྶཱ ཨཱགམནཾ ཝཱ ཨནཱགམནཾ ཝཱ ཨཱརོཙེཏི, ཨེཝཾ ཨཱརོཙེནྟསྶ ཏསྶཔི ཀཱཡཝཱཙཏོ སམུཊྛཱཏི། ཏེནཱཧ ‘‘པཎྞཏྟིཾ ཨཛཱནནྟསྶ པནཱ’’ཏིཨཱདི། ཁཱིཎཱསཝསྶཔཱིཏི ཨེཏྠ པི-སདྡེན སེཀྑཔུཐུཛྫནཱནཾ ཝཏྟབྦམེཝ ནཏྠཱིཏི དཱིཔེཏི། པིཏུཝཙནེནཱཏི ཨཏྟནོ པིཏུཝཙནེན། གནྟྭཱཏི ཏསྶཱ སམཱིཔཾ གནྟྭཱ། པཎྞཏྟིཾ, ཨལཾཝཙནཱིཡབྷཱཝཉྩཱཏི ཨུབྷཡཾ ཨཛཱནནྟསྶཔི ཀཱཡཝཱཙཏོ སམུཊྛཱཏི། ཏདུབྷཡནྟི པཎྞཏྟིཾ, ཨལཾཝཙནཱིཡབྷཱཝཉྩ། ཡཾ པན པཎྞཏྟིཾ ཛཱནིཏྭཱ ཨེཏེཧེཝ ཏཱིཧི ནཡེཧི སཉྩརིཏྟཾ སམཱཔཛྫཏོ ཀཱཡཙིཏྟཏོ, ཝཱཙཱཙིཏྟཏོ, ཀཱཡཝཱཙཱཙིཏྟཏོ ཙ སམུཊྛཱཏི། ཨིམཱནི ཏཱིཎི པཎྞཏྟིཛཱནནཙིཏྟེན ‘‘སཙིཏྟཀསམུཊྛཱནཱནཱི’’ཏི ཝུཏྟཾ, ཏཾ ཨཡུཏྟཾ། ན ཧི པཎྞཏྟིཾ ཛཱནིཏྭཱཔི ‘‘ནཱལཾཝཙནཱིཡཱ’’ཏི མཉྙམཱནསྶ སཙིཏྟཀེཧི སམུཊྛཱནེཧི ཨཱཔཏྟི སམུཊྛཱཏཱིཏི ཝཏྟུཾ ཡུཛྫཏི ཝཱིཏིཀྐམཙེཏནཱཡ ཨསམྦྷཝཏོ།
Paṇṇattinti, imaṃ sikkhāpadaṃ. Kāyavikārenāti sīsukkhipanādikāyavikārena. Tatheva vīmaṃsitvā tatheva paccāharantassāti hatthamuddādinā kāyavikārena vīmaṃsitvā puna āgantvā tatheva ārocentassa. Āgamissatīti tava santike dhammassavanādiatthaṃ āgamissati. Kenaci vutteti āsanasālādīsu nisinnassa kenaci purisena vutte. Sace hi khīṇāsavassa mātāpitaro kujjhitvā alaṃvacanīyā honti, tañca bhikkhuṃ gharaṃ upagataṃ pitā vadati ‘‘mātā te, tāta, maṃ mahallakaṃ chaḍḍetvā ñātikulaṃ gatā, gaccha naṃ maṃ upaṭṭhātuṃ pesehī’’ti. So ce gantvā taṃ vatvā puna pituno tassā āgamanaṃ vā anāgamanaṃ vā āroceti, evaṃ ārocentassa tassapi kāyavācato samuṭṭhāti. Tenāha ‘‘paṇṇattiṃ ajānantassa panā’’tiādi. Khīṇāsavassapīti ettha pi-saddena sekkhaputhujjanānaṃ vattabbameva natthīti dīpeti. Pituvacanenāti attano pituvacanena. Gantvāti tassā samīpaṃ gantvā. Paṇṇattiṃ, alaṃvacanīyabhāvañcāti ubhayaṃ ajānantassapi kāyavācato samuṭṭhāti. Tadubhayanti paṇṇattiṃ, alaṃvacanīyabhāvañca. Yaṃ pana paṇṇattiṃ jānitvā eteheva tīhi nayehi sañcarittaṃ samāpajjato kāyacittato, vācācittato, kāyavācācittato ca samuṭṭhāti. Imāni tīṇi paṇṇattijānanacittena ‘‘sacittakasamuṭṭhānānī’’ti vuttaṃ, taṃ ayuttaṃ. Na hi paṇṇattiṃ jānitvāpi ‘‘nālaṃvacanīyā’’ti maññamānassa sacittakehi samuṭṭhānehi āpatti samuṭṭhātīti vattuṃ yujjati vītikkamacetanāya asambhavato.
སཉྩརིཏྟསིཀྑཱཔདཝཎྞནཱ ནིཊྛིཏཱ།
Sañcarittasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.