Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā

    ੫. ਸਞ੍ਚਰਿਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ

    5. Sañcarittasikkhāpadavaṇṇanā

    ੨੯੬. ਪਞ੍ਚਮੇ ਪਣ੍ਡਿਚ੍ਚੇਨਾਤਿ ਸਭਾવਞਾਣੇਨ। ਗਤਿਮਨ੍ਤਾਤਿ ਸਭਾવਞਾਣਗਤਿਯੁਤ੍ਤਾ। વੇਯ੍ਯਤ੍ਤਿਯੇਨਾਤਿ ਇਤ੍ਥਿਕਤ੍ਤਬ੍ਬੇਸੁ ਸਿਕ੍ਖਿਤਞਾਣੇਨ। ਮੇਧਾਯਾਤਿ ਅਸਿਕ੍ਖਿਤੇਸੁਪਿ ਤਂਇਤ੍ਥਿਕਤ੍ਤਬ੍ਬੇਸੁ ਠਾਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਞ੍ਞਾਯ। ਛੇਕਾਤਿ ਕਾਯੇਨ ਪਚਨਾਦਿਕੁਸਲਾ।

    296. Pañcame paṇḍiccenāti sabhāvañāṇena. Gatimantāti sabhāvañāṇagatiyuttā. Veyyattiyenāti itthikattabbesu sikkhitañāṇena. Medhāyāti asikkhitesupi taṃitthikattabbesu ṭhānuppattiyā paññāya. Chekāti kāyena pacanādikusalā.

    ਆવਹਨਂ ਆવਾਹੋ, ਦਾਰਿਕਾਯ ਗਹਣਂ। વਿਧਿਨਾ ਪਰਕੁਲੇ વਹਨਂ ਪੇਸਨਂ વਿવਾਹੋ, ਦਾਰਿਕਾਯ ਦਾਨਂ।

    Āvahanaṃ āvāho, dārikāya gahaṇaṃ. Vidhinā parakule vahanaṃ pesanaṃ vivāho, dārikāya dānaṃ.

    ੨੯੭. ਰਨ੍ਧਾਪਨਂ ਭਤ੍ਤਪਚਾਪਨਂ। ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਦਿਸਮ੍ਪਾਦਨਂ ਪਚਾਪਨਂ। ਨ ਉਪਾਹਟਨ੍ਤਿ ਨ ਦਿਨ੍ਨਂ। ਕਯੋ ਨਾਮ ਗਹਣਂ। વਿਕ੍ਕਯੋ ਨਾਮ ਦਾਨਂ। ਤਦੁਭਯਂ ਸਙ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ‘‘વੋਹਾਰੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ।

    297.Randhāpanaṃ bhattapacāpanaṃ. Byañjanādisampādanaṃ pacāpanaṃ. Na upāhaṭanti na dinnaṃ. Kayo nāma gahaṇaṃ. Vikkayo nāma dānaṃ. Tadubhayaṃ saṅgahetvā ‘‘vohāro’’ti vuttaṃ.

    ੩੦੦. ‘‘ਅਬ੍ਭੁਤਂ ਕਾਤੁਂ ਨ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਹੋਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ। ‘‘ਪਰਾਜਿਤੇਨ ਦਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਅਦੇਨ੍ਤੋ ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪੇਨ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬੋ। ਅਚਿਰਕਾਲੇ ਅਧਿਕਾਰੋ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਅਚਿਰਕਾਲਾਧਿਕਾਰਿਕਂ, ਸਞ੍ਚਰਿਤ੍ਤਂ। ‘‘ਅਚਿਰਕਾਲਾਚਾਰਿਕ’’ਨ੍ਤਿ વਾ ਪਾਠੋ। ਅਚਿਰਕਾਲੇ ਆਚਾਰੋ ਅਜ੍ਝਾਚਾਰੋ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।

    300.‘‘Abbhutaṃ kātuṃ na vaṭṭatī’’ti iminā dukkaṭaṃ hotīti dīpeti. ‘‘Parājitena dātabba’’nti vuttattā adento dhuranikkhepena kāretabbo. Acirakāle adhikāro etassa atthīti acirakālādhikārikaṃ, sañcarittaṃ. ‘‘Acirakālācārika’’nti vā pāṭho. Acirakāle ācāro ajjhācāro etassāti yojanā.

    ੩੦੧. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੁਆਦਿਕਾਪਿ ਸਞ੍ਚਰਿਤ੍ਤਾਦਿਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿવਜ੍ਜਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਪਨ ਅਸਬ੍ਬਕਾਲਿਕਤ੍ਤਾ, ਅਪ੍ਪਕਤ੍ਤਾ ਚ ਇਧਾਪਿ ਞਤ੍ਤਿਚਤੁਤ੍ਥੇਨੇવ ਕਮ੍ਮੇਨ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਯ੍વਾਯ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਪਦਭਾਜਨਮਾਹ। ਸਞ੍ਚਰਣਂ ਸਞ੍ਚਰੋ, ਸੋ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਸਞ੍ਚਰੀ, ਤਸ੍ਸ ਭਾવੋ ਸਞ੍ਚਰਿਤ੍ਤਂ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਞ੍ਚਰਣਭਾવ’’ਨ੍ਤਿ। ਸਞ੍ਚਰਤੀਤਿ ਸਞ੍ਚਰਣੋ, ਪੁਗ੍ਗਲੋ, ਤਸ੍ਸ ਭਾવੋ ਸਞ੍ਚਰਣਭਾવੋ, ਤਂ ਇਤ੍ਥਿਪੁਰਿਸਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਸਞ੍ਚਰਣਭਾવਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।

    301. Kiñcāpi ehibhikkhuādikāpi sañcarittādipaṇṇattivajjaṃ āpattiṃ āpajjanti, tesaṃ pana asabbakālikattā, appakattā ca idhāpi ñatticatuttheneva kammena upasampannaṃ sandhāya ‘‘yvāya’’ntiādipadabhājanamāha. Sañcaraṇaṃ sañcaro, so etassa atthīti sañcarī, tassa bhāvo sañcarittaṃ. Tenāha ‘‘sañcaraṇabhāva’’nti. Sañcaratīti sañcaraṇo, puggalo, tassa bhāvo sañcaraṇabhāvo, taṃ itthipurisānaṃ antare sañcaraṇabhāvanti attho.

    ਜਾਯਾਭਾવੇਤਿ ਭਰਿਯਭਾવਾਯ। ਜਾਰਭਾવੇਤਿ ਸਾਮਿਭਾવਾਯ, ਤਂਨਿਮਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਨਿਮਿਤ੍ਤਤ੍ਥੇ ਹਿ ਏਤਂ ਭੁਮ੍ਮવਚਨਂ। ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ‘‘ਜਾਰਤ੍ਤਨੇ’’ਤਿ ਪਦਸ੍ਸ ਪਦਭਾਜਨੇ ‘‘ਜਾਰੀ ਭવਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ (ਪਾਰਾ॰ ੩੦੨) ਇਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗવਸੇਨ ਪਦਭਾਜਨਂ વੁਤ੍ਤਂ, ‘‘ਸਞ੍ਚਰਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਪਦਸ੍ਸ ਪਨ ਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ‘‘ਇਤ੍ਥਿਯਾ વਾ ਪਹਿਤੋ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਪੁਰਿਸੇਨ વਾ ਪਹਿਤੋ ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸਾਪਿ ਸਨ੍ਤਿਕੇ વਤ੍ਤਬ੍ਬਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਜਾਰਤ੍ਤਨੇ’’ਤਿ ਨਿਦ੍ਦੇਸਸ੍ਸ ਇਤ੍ਥਿਪੁਰਿਸਸਾਧਾਰਣਤ੍ਤਾ ‘‘ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਮਤਿਂ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਨ੍ਤੋ ਜਾਰਤ੍ਤਨੇ ਆਰੋਚੇਤੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਪਨ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਮਤਿਂ ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਆਰੋਚਨવਸੇਨੇવ ਪਦਦ੍વਯੇਪਿ ਯੋਜਨਾ ਕਤਾ, ਤਦਨੁਸਾਰੇਨ ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਮਤਿਂ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਆਰੋਚਨਾਕਾਰੋਪਿ ਸਕ੍ਕਾ વਿਞ੍ਞਾਤੁਨ੍ਤਿ।

    Jāyābhāveti bhariyabhāvāya. Jārabhāveti sāmibhāvāya, taṃnimittanti attho. Nimittatthe hi etaṃ bhummavacanaṃ. Kiñcāpi ‘‘jārattane’’ti padassa padabhājane ‘‘jārī bhavissasī’’ti (pārā. 302) itthiliṅgavasena padabhājanaṃ vuttaṃ, ‘‘sañcarittaṃ samāpajjeyyā’’ti padassa pana niddese ‘‘itthiyā vā pahito purisassa santike gacchati, purisena vā pahito itthiyā santike gacchatī’’ti vuttattā purisassāpi santike vattabbākāraṃ dassetuṃ ‘‘jārattane’’ti niddesassa itthipurisasādhāraṇattā ‘‘itthiyā matiṃ purisassa ārocento jārattane ārocetī’’ti vuttaṃ. Pāḷiyaṃ pana purisassa matiṃ itthiyā ārocanavaseneva padadvayepi yojanā katā, tadanusārena itthiyā matiṃ purisassa ārocanākāropi sakkā viññātunti.

    ਇਦਾਨਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨਾਪਿ ਅਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਪਿਚਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ‘‘ਪਤਿ ਭવਿਸ੍ਸਸੀ’’ਤਿ ਇਦਂ ਜਾਯਾਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਇਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗਨਿਯਮਤੋ ਪੁਰਿਸਪਰਿਯਾਯੇਨ વੁਤ੍ਤਂ, ਨਿਬਦ੍ਧਸਾਮਿਕੋ ਭવਿਸ੍ਸਸੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਜਾਰੋ ਭવਿਸ੍ਸਸੀਤਿ ਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਭਾવੇਨ ਉਪਗਚ੍ਛਨਕੋ ਭવਿਸ੍ਸਸੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ।

    Idāni pāḷiyaṃ vuttanayenāpi atthaṃ dassento ‘‘apicā’’tiādimāha. ‘‘Pati bhavissasī’’ti idaṃ jāyāsaddassa itthiliṅganiyamato purisapariyāyena vuttaṃ, nibaddhasāmiko bhavissasīti attho. Jāro bhavissasīti micchācārabhāvena upagacchanako bhavissasīti adhippāyo.

    ੩੦੩. ਸੇਰਿવਿਹਾਰਨ੍ਤਿ ਸਚ੍ਛਨ੍ਦਚਾਰਂ। ਅਤ੍ਤਨੋ વਸਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਣਂ। ਗੋਤ੍ਤવਨ੍ਤੇਸੁ ਗੋਤ੍ਤ-ਸਦ੍ਦੋ, ਧਮ੍ਮਚਾਰੀਸੁ ਚ ਧਮ੍ਮ-ਸਦ੍ਦੋ વਤ੍ਤਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਗੋਤ੍ਤੇਹੀ’’ਤਿਆਦਿ। ਤਤ੍ਥ ਸਗੋਤ੍ਤੇਹੀਤਿ ਸਮਾਨਗੋਤ੍ਤੇਹਿ। ਸਹਧਮ੍ਮਿਕੇਹੀਤਿ ਏਕਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥੁ ਸਾਸਨੇ ਸਹਚਰਿਤਬ੍ਬਧਮ੍ਮੇਹਿ, ਸਮਾਨਕੁਲਧਮ੍ਮੇਹਿ વਾ। ਤੇਨੇવਾਹ ‘‘ਏਕਂ ਸਤ੍ਥਾਰ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ। ਏਕਗਣਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨੇਹੀਤਿ ਮਾਲਾਕਾਰਾਦਿਏਕਗਣਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨੇਹਿ।

    303.Serivihāranti sacchandacāraṃ. Attano vasanti attano āṇaṃ. Gottavantesu gotta-saddo, dhammacārīsu ca dhamma-saddo vattatīti āha ‘‘sagottehī’’tiādi. Tattha sagottehīti samānagottehi. Sahadhammikehīti ekassa satthu sāsane sahacaritabbadhammehi, samānakuladhammehi vā. Tenevāha ‘‘ekaṃ satthāra’’ntiādi. Ekagaṇapariyāpannehīti mālākārādiekagaṇapariyāpannehi.

    ਸਸ੍ਸਾਮਿਕਾ ਸਾਰਕ੍ਖਾ। ਯਸ੍ਸਾ ਗਮਨੇ ਰਞ੍ਞਾ ਦਣ੍ਡੋ ਠਪਿਤੋ, ਸਾ ਸਪਰਿਦਣ੍ਡਾ। ਪਚ੍ਛਿਮਾਨਂ ਦ੍વਿਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਸਾਰਕ੍ਖਸਪਰਿਦਣ੍ਡਾਨਂ। ਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰੋ ਹੋਤੀਤਿ ਤਾਸੁ ਗਤਪੁਰਿਸਾਨਂ વਿਯ ਤਾਸਮ੍ਪਿ ਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰੋ ਹੋਤਿ ਸਸ੍ਸਾਮਿਕਭਾવਤੋ। ਨ ਇਤਰਾਸਨ੍ਤਿ ਮਾਤੁਰਕ੍ਖਿਤਾਦੀਨਂ ਅਟ੍ਠਨ੍ਨਂ ਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰੋ ਨਤ੍ਥਿ ਅਸ੍ਸਾਮਿਕਤ੍ਤਾ, ਤਾਸੁ ਗਤਾਨਂ ਪੁਰਿਸਾਨਮੇવ ਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰੋ ਹੋਤਿ ਮਾਤਾਦੀਹਿ ਰਕ੍ਖਿਤਤ੍ਤਾ। ਪੁਰਿਸਾ ਹਿ ਪਰੇਹਿ ਯੇਹਿ ਕੇਹਿਚਿ ਗੋਪਿਤਂ ਇਤ੍ਥਿਂ ਗਨ੍ਤੁਂ ਨ ਲਭਨ੍ਤਿ, ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਪਨ ਕੇਨਚਿ ਪੁਰਿਸੇਨ ਭਰਿਯਾਭਾવੇਨ ਗਹਿਤਾવ ਪੁਰਿਸਨ੍ਤਰਂ ਗਨ੍ਤੁਂ ਨ ਲਭਨ੍ਤਿ, ਨ ਇਤਰਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਫਸ੍ਸਸ੍ਸ ਸਯਂ ਸਾਮਿਕਤ੍ਤਾ। ਨ ਹਿ ਮਾਤਾਦਯੋ ਸਯਂ ਤਾਸਂ ਫਸ੍ਸਾਨੁਭવਨਤ੍ਥਂ ਤਾ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤਿ, ਕੇવਲਂ ਪੁਰਿਸਗਮਨਮੇવ ਤਾਸਂ વਾਰੇਨ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਕੇਨਚਿ ਅਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਫਸ੍ਸਤ੍ਤਾ, ਅਤ੍ਤਨੋ ਫਸ੍ਸਤ੍ਤਾ ਚ ਇਤ੍ਥੀਨਂ ਨ ਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰੋ, ਪੁਰਿਸਾਨਂ ਪਨ ਪਰੇਹਿ વਾਰਿਤੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਸਨ੍ਤਕਟ੍ਠਾਨੇ ਪવਿਟ੍ਠਤ੍ਤਾ ਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰੋਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।

    Sassāmikā sārakkhā. Yassā gamane raññā daṇḍo ṭhapito, sā saparidaṇḍā. Pacchimānaṃ dvinnanti sārakkhasaparidaṇḍānaṃ. Micchācāro hotīti tāsu gatapurisānaṃ viya tāsampi micchācāro hoti sassāmikabhāvato. Na itarāsanti māturakkhitādīnaṃ aṭṭhannaṃ micchācāro natthi assāmikattā, tāsu gatānaṃ purisānameva micchācāro hoti mātādīhi rakkhitattā. Purisā hi parehi yehi kehici gopitaṃ itthiṃ gantuṃ na labhanti, itthiyo pana kenaci purisena bhariyābhāvena gahitāva purisantaraṃ gantuṃ na labhanti, na itarā attano phassassa sayaṃ sāmikattā. Na hi mātādayo sayaṃ tāsaṃ phassānubhavanatthaṃ tā rakkhanti, kevalaṃ purisagamanameva tāsaṃ vārenti. Tasmā kenaci apariggahitaphassattā, attano phassattā ca itthīnaṃ na micchācāro, purisānaṃ pana parehi vārite attano asantakaṭṭhāne paviṭṭhattā micchācāroti veditabbo.

    ਭੋਗੇਨਾਤਿ ਭੋਗਹੇਤੁ। ਉਦਪਤ੍ਤਂ ਆਮਸਿਤ੍વਾ ਗਹਿਤਾ ਓਦਪਤ੍ਤਕਿਨੀ। ਧਜ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਸੇਨਾ ਏવ ਉਪਲਕ੍ਖਿਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਉਸ੍ਸਿਤਦ੍ਧਜਾਯਾ’’ਤਿਆਦਿ।

    Bhogenāti bhogahetu. Udapattaṃ āmasitvā gahitā odapattakinī. Dhaja-saddena senā eva upalakkhitāti āha ‘‘ussitaddhajāyā’’tiādi.

    ੩੦੫. ਬਹਿਦ੍ਧਾ વਿਮਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਆਰੋਚਿਤਂ। ਤਂ ਕਿਰਿਯਂ ਸਮ੍ਪਾਦੇਸ੍ਸਤੀਤਿ ਤਸ੍ਸਾ ਆਰੋਚੇਤ੍વਾ ਤਂ ਕਿਚ੍ਚਂ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤੁ વਾ ਮਾ વਾ, ਤਂ ਕਿਰਿਯਂ ਸਮ੍ਪਾਦਨੇ ਸਾਮਤ੍ਥਿਯਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ। ਦਾਰਕਂ, ਦਾਰਿਕਞ੍ਚ ਅਜਾਨਾਪੇਤ੍વਾ ਮਾਤਾਪਿਤੁਆਦੀਹਿ ਮਾਤਾਪਿਤੁਆਦੀਨਞ੍ਞੇવ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਸਾਸਨੇ ਪੇਸਿਤੇਪਿ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨવੀਮਂਸਨਪਚ੍ਚਾਹਰਣਸਙ੍ਖਾਤਾਯ ਤਿવਙ੍ਗਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸੋ ਹੋਤਿ ਏવਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ।

    305.Bahiddhā vimaṭṭhanti aññattha ārocitaṃ. Taṃ kiriyaṃ sampādessatīti tassā ārocetvā taṃ kiccaṃ sampādetu vā mā vā, taṃ kiriyaṃ sampādane sāmatthiyaṃ sandhāya vuttaṃ. Dārakaṃ, dārikañca ajānāpetvā mātāpituādīhi mātāpituādīnaññeva santikaṃ sāsane pesitepi paṭiggaṇhanavīmaṃsanapaccāharaṇasaṅkhātāya tivaṅgasampattiyā saṅghādiseso hoti evāti daṭṭhabbaṃ.

    ਯਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਸਾਸਨਂ ਪੇਸਿਤਂ, ਤਂ ਏવ ਸਨ੍ਧਾਯ ਤਸ੍ਸਾ ਮਾਤੁਆਦੀਨਂ ਆਰੋਚਿਤੇਪਿ ਖੇਤ੍ਤਮੇવ ਓਤਿਣ੍ਣਭਾવਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਮੀ’’ਤਿਆਦਿ ਉਦਾਹਟਂ, ਇਦਞ੍ਚ વਚਨਬ੍ਯਤ੍ਤਯਹੇਤੁਬ੍ਯਤ੍ਤਯਾਨਂ ਭੇਦੇਪਿ ਬ੍ਯਤ੍ਤਯਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ਉਦਾਹਟਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ। ਤਮ੍ਪਿ ਉਦਾਹਰਣਦੋਸਂ ਪਰਿਹਰਿਤ੍વਾ ਸੁਤ੍ਤਾਨੁਲੋਮਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਤਂ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਇਮਿਨਾ ਸਮੇਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥਾਯਮਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਯਥਾ ਸਯਂ ਅਨਾਰੋਚੇਤ੍વਾ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਅਨ੍ਤੇવਾਸਿਕਾਦੀਨਂ વਤ੍વਾ વੀਮਂਸਾਪੇਤ੍વਾ ਪਚ੍ਚਾਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਨਤ੍ਥਿ વਿਸਙ੍ਕੇਤੋ, ਏવਂ ਤਸ੍ਸਾ ਸਯਂ ਅਨਾਰੋਚੇਤ੍વਾ ਆਰੋਚਨਤ੍ਥਂ ਮਾਤੁਆਦੀਨਂ વਦਨ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਮਾਤੁਆਦਯੋ ਤਂ ਕਿਰਿਯਂ ਸਮ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤੁ વਾ ਮਾ વਾ। ਯਦਿ ਹਿ ਤੇਸਂ ਮਾਤੁਆਦੀਨਂ ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤਭਾવਮ੍ਪਿ ਪਚ੍ਚਾਹਰਤਿ, વਿਸਙ੍ਕੇਤੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ।

    Yaṃ uddissa sāsanaṃ pesitaṃ, taṃ eva sandhāya tassā mātuādīnaṃ ārocitepi khettameva otiṇṇabhāvaṃ dassetuṃ ‘‘buddhaṃ paccakkhāmī’’tiādi udāhaṭaṃ, idañca vacanabyattayahetubyattayānaṃ bhedepi byattayasāmaññato udāhaṭanti daṭṭhabbaṃ. Tampi udāharaṇadosaṃ pariharitvā suttānulomataṃ dassetuṃ ‘‘taṃ panā’’tiādi vuttaṃ. Iminā sametīti etthāyamadhippāyo – yathā sayaṃ anārocetvā aññesaṃ antevāsikādīnaṃ vatvā vīmaṃsāpetvā paccāharantassa natthi visaṅketo, evaṃ tassā sayaṃ anārocetvā ārocanatthaṃ mātuādīnaṃ vadantassāpi mātuādayo taṃ kiriyaṃ sampādentu vā mā vā. Yadi hi tesaṃ mātuādīnaṃ tuṇhībhūtabhāvampi paccāharati, visaṅketo natthīti.

    ਘਰਕਿਚ੍ਚਂ ਨੇਤੀਤਿ ਘਰਣੀ। ਅਞ੍ਞਤਰਂ વਦਨ੍ਤਸ੍ਸ વਿਸਙ੍ਕੇਤਂ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਾਦੀਸੁ ਆਣਤ੍ਤਿਯਂ વਤ੍ਥੁਸਙ੍ਕੇਤੋ વਿਯਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਮੂਲਟ੍ਠਾਨਞ੍ਚ વਸੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਮਾਤੁਆਦਯੋ ਸਾਸਨਪੇਸਨੇ ਮੂਲਭੂਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਮੂਲਟ੍ਠਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਾ।

    Gharakiccaṃ netīti gharaṇī. Aññataraṃ vadantassa visaṅketaṃ adinnādānādīsu āṇattiyaṃ vatthusaṅketo viyāti adhippāyo. Mūlaṭṭhānañca vasenāti ettha purisassa mātuādayo sāsanapesane mūlabhūtattā ‘‘mūlaṭṭhā’’ti vuttā.

    ੩੨੨. ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਮਾਤੁਰਕ੍ਖਿਤਾਯ ਮਾਤਾ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਪਹਿਣਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਤ੍ਤਨੋ વਾ ਧੀਤੁ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ‘‘ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮਸ੍ਸ ਭਰਿਯਾ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਪਹਿਣਤਿ, ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ વਾ ਤਸ੍ਸ ਞਾਤਕਾਨਂ વਾ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ‘‘ਮਮ ਧੀਤਾ ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮਸ੍ਸ ਭਰਿਯਾ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਪਹਿਣਤੀਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ। ਏਸੇવ ਨਯੋ ਸੇਸੇਸੁਪਿ। ਪੁਬ੍ਬੇ વੁਤ੍ਤਨਯਤ੍ਤਾਤਿ ਪਠਮਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸੇ વੁਤ੍ਤਨਯਤ੍ਤਾ।

    322. Pāḷiyaṃ māturakkhitāya mātā bhikkhuṃ pahiṇatīti ettha attano vā dhītu santikaṃ ‘‘itthannāmassa bhariyā hotū’’ti bhikkhuṃ pahiṇati, purisassa vā tassa ñātakānaṃ vā santikaṃ ‘‘mama dhītā itthannāmassa bhariyā hotū’’ti pahiṇatīti gahetabbaṃ. Eseva nayo sesesupi. Pubbe vuttanayattāti paṭhamasaṅghādisese vuttanayattā.

    ੩੩੮. ਅਨ੍ਤੇ ਏਕੇਨਾਤਿ ਏਕੇਨ ਪਦੇਨ। ਏਤ੍ਤੋવ ਪਕ੍ਕਮਤੀਤਿ ਅਪਚ੍ਚਾਹਰਿਤ੍વਾ ਤਤੋવ ਪਕ੍ਕਮਤਿ। ‘‘ਅਨਭਿਨਨ੍ਦਿਤ੍વਾ’’ਤਿ ਇਦਂ ਤਥਾ ਪਟਿਪਜ੍ਜਮਾਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ। ਸਤਿਪਿ ਅਭਿਨਨ੍ਦਨੇ ਸਾਸਨਂ ਅਨਾਰੋਚੇਨ੍ਤੋ ਪਨ ਨ વੀਮਂਸਤਿ ਨਾਮ। ਤਤਿਯਪਦੇ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨਾਤਿ ‘‘ਸੋ ਤਸ੍ਸਾ વਚਨਂ ਅਨਭਿਨਨ੍ਦਿਤ੍વਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨ। ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਅਨ੍ਤੇવਾਸਿਂ વੀਮਂਸਾਪੇਤ੍વਾਤਿ ‘‘ਅਯਂ ਤੇਸਂ વਤ੍ਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ’’ਤਿ ਅਨ੍ਤੇવਾਸਿਨਾ વੀਮਂਸਾਪੇਤ੍વਾ। ਸਚੇ ਪਨ ਸੋ ਅਨ੍ਤੇવਾਸਿਕੋ ਤਂ વਚਨਂ ਆਦਿਯਿਤ੍વਾ ਤੁਣ੍ਹੀ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਤਂ ਪવਤ੍ਤਿਂ ਪਚ੍ਚਾਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸੋવ ਮਾਤੁਆਦੀਸੁ ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤੇਸੁ ਤੇਸਂ ਤੁਣ੍ਹਿਭਾવਂ ਪਚ੍ਚਾਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸ વਿਯਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ।

    338.Ante ekenāti ekena padena. Ettova pakkamatīti apaccāharitvā tatova pakkamati. ‘‘Anabhinanditvā’’ti idaṃ tathā paṭipajjamānaṃ sandhāya vuttaṃ. Satipi abhinandane sāsanaṃ anārocento pana na vīmaṃsati nāma. Tatiyapade vuttanayenāti ‘‘so tassā vacanaṃ anabhinanditvā’’tiādinā vuttanayena. Pāḷiyaṃ antevāsiṃ vīmaṃsāpetvāti ‘‘ayaṃ tesaṃ vattuṃ samattho’’ti antevāsinā vīmaṃsāpetvā. Sace pana so antevāsiko taṃ vacanaṃ ādiyitvā tuṇhī hoti, tassāpi taṃ pavattiṃ paccāharantassa ācariyassa saṅghādisesova mātuādīsu tuṇhībhūtesu tesaṃ tuṇhibhāvaṃ paccāharantassa viyāti daṭṭhabbaṃ.

    ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਚਤੁਤ੍ਥવਾਰੇ ਅਸਤਿਪਿ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤਿ, ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ વਿਸਂવਾਦੇਤਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਆਪਨ੍ਨਮੇવਾਤਿਕਤ੍વਾ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ।

    Pāḷiyaṃ catutthavāre asatipi gacchanto sampādeti, āgacchanto visaṃvādeti anāpattīti atthato āpannamevātikatvā vuttaṃ ‘‘catutthe anāpattī’’ti.

    ੩੪੦. ਕਾਰੁਕਾਨਨ੍ਤਿ વਡ੍ਢਕੀਆਦੀਨਂ ਤਚ੍ਛਕਅਯੋਕਾਰਤਨ੍ਤવਾਯਰਜਕਨ੍ਹਾਪਿਤਕਾ ਪਞ੍ਚ ਕਾਰવੋ ‘‘ਕਾਰੁਕਾ’’ਤਿ વੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ। ਏવਰੂਪੇਨ…ਪੇ॰… ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਤਾਦਿਸਂ ਗਿਹਿવੇਯ੍ਯਾવਚ੍ਚਮ੍ਪਿ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਕਤ੍વਾ વੁਤ੍ਤਂ।

    340.Kārukānanti vaḍḍhakīādīnaṃ tacchakaayokāratantavāyarajakanhāpitakā pañca kāravo ‘‘kārukā’’ti vuccanti. Evarūpena…pe… anāpattīti tādisaṃ gihiveyyāvaccampi na hotīti katvā vuttaṃ.

    ਕਾਯਤੋ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤੀਤਿ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਂ વਾ ਅਲਂવਚਨੀਯਭਾવਂ વਾ ਤਦੁਭਯਂ વਾ ਅਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਯਤੋ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ। ਏਸ ਨਯੋ ਇਤਰਦ੍વਯੇਪਿ। ਅਲਂવਚਨੀਯਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਇਤ੍ਥੀ વਾ ਪੁਰਿਸੋ વਾ ਉਭੋਪਿ વਾ ਜਾਯਾਭਾવੇ, ਸਾਮਿਕਭਾવੇ ਚ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਛਨ੍ਦਤਾਯ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤવਿਯੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪੁਨ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਸਮਾਗਮਤ੍ਥਂ ‘‘ਮਾ ਏવਂ ਅਕਰਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ વਚਨੀਯਤਾਯ વਤ੍ਤਬ੍ਬਤਾਯ ਅਲਂ ਅਰਹਾਤਿ ਅਲਂવਚਨੀਯਾ, ਅਲਂ વਾ ਕਤ੍ਤੁਂ ਅਰਹਂ ਸਨ੍ਧਾਨવਚਨਮੇਤੇਸੁ ਇਤ੍ਥਿਪੁਰਿਸੇਸੂਤਿ ਅਲਂવਚਨੀਯਾ, ਸਨ੍ਧਾਨਕਾਰਸ੍ਸ વਚਨਂ વਿਨਾ ਅਸਙ੍ਗਚ੍ਛਨਕਾ ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਾਯੇવਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ।

    Kāyato samuṭṭhātīti paṇṇattiṃ vā alaṃvacanīyabhāvaṃ vā tadubhayaṃ vā ajānantassa kāyato samuṭṭhāti. Esa nayo itaradvayepi. Alaṃvacanīyā hontīti itthī vā puriso vā ubhopi vā jāyābhāve, sāmikabhāve ca nikkhittachandatāya accantaviyuttattā puna aññamaññaṃ samāgamatthaṃ ‘‘mā evaṃ akaritthā’’tiādinā vacanīyatāya vattabbatāya alaṃ arahāti alaṃvacanīyā, alaṃ vā kattuṃ arahaṃ sandhānavacanametesu itthipurisesūti alaṃvacanīyā, sandhānakārassa vacanaṃ vinā asaṅgacchanakā pariccattāyevāti adhippāyo.

    ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਂ ਪਨ ਜਾਨਿਤ੍વਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਲਂવਚਨੀਯਭਾવਂ વਾਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ। ਤੇਨੇવ ਮਾਤਿਕਾਟ੍ਠਕਥਾਯਞ੍ਚ ‘‘ਤਦੁਭਯਂ ਪਨ ਜਾਨਿਤ੍વਾ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਅਜਾਨਾਪੇਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯਂ ਪਣ੍ਣੇ ਲਿਖਿਤ੍વਾ ‘‘ਇਮਂ ਪਣ੍ਣਂ ਅਸੁਕਸ੍ਸ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਦਿਨ੍ਨਂ ਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਞ੍ਚਰਿਤ੍ਤਂ ਨ ਹੋਤਿ। ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਅਲਂવਚਨੀਯਭਾવਅਜਾਨਨવਸੇਨੇવ ਹਿ ਇਮਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਅਚਿਤ੍ਤਕਂ, ਨ ਸਬ੍ਬੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਸਞ੍ਚਰਣਭਾવਮ੍ਪਿ ਅਜਾਨਨવਸੇਨ, ਪਾਲ਼ਿਯਞ੍ਚ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਞ੍ਚ ਆਰੋਚਨਮੇવ ਦਸ੍ਸਿਤਂ। ਤਸ੍ਮਾ ਸਨ੍ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਞਤ੍વਾ ਪਣ੍ਣਸਨ੍ਦਸ੍ਸਨવਸੇਨਾਪਿ ਕਾਯੇਨ વਾ વਾਚਾਯ વਾ ਆਰੋਚੇਨ੍ਤਸ੍ਸੇવ ਆਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ।

    Paṇṇattiṃ pana jānitvāti ettha alaṃvacanīyabhāvaṃ vāti vattabbaṃ. Teneva mātikāṭṭhakathāyañca ‘‘tadubhayaṃ pana jānitvā’’tiādi vuttaṃ. Bhikkhuṃ ajānāpetvā attano adhippāyaṃ paṇṇe likhitvā ‘‘imaṃ paṇṇaṃ asukassa dehī’’ti dinnaṃ harantassa sañcarittaṃ na hoti. Paṇṇattialaṃvacanīyabhāvaajānanavaseneva hi imaṃ sikkhāpadaṃ acittakaṃ, na sabbena sabbaṃ sañcaraṇabhāvampi ajānanavasena, pāḷiyañca aṭṭhakathāyañca ārocanameva dassitaṃ. Tasmā sandassanatthaṃ ñatvā paṇṇasandassanavasenāpi kāyena vā vācāya vā ārocentasseva āpatti hotīti gahetabbaṃ.

    ੩੪੧. ਯਥਾ ਯਥਾ ਯੇਸੁ ਯੇਸੁ ਜਨਪਦੇਸੂਤਿ ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਭਾવਪ੍ਪਕਾਸਨਤ੍ਥਂ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਪਣ੍ਣਦਾਨਞਾਤਿਜਨਿਸ੍ਸਰਾਦਿਜਾਨਾਪਨਾਦਿਤਂਤਂਦੇਸਨਿਯਤਂ ਪਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ਇਦਞ੍ਚ ਨਿਬਦ੍ਧਭਰਿਯਾਭਾવੇਨ ਗਹਿਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ। ਅਤ੍ਤਨੋ ਰੁਚਿਯਾ ਸਙ੍ਗਤਾਨਂ ਪਨ ਇਤ੍ਥੀਨਂ, ਮੁਹੁਤ੍ਤਿਕਾਯ ਚ ਪੁਰਿਸੇ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਰਜ੍ਜਨਮੇવ ਅਲਂવਚਨੀਯਭਾવੇ ਕਾਰਣਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ। ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਾਦੀਸੁਪੀਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਅਤ੍ਤਕਾਮਸਞ੍ਚਰਿਤ੍ਤਾਨਿ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ‘‘ਇਤ੍ਥੀ ਨਾਮ ਮਨੁਸ੍ਸਿਤ੍ਥੀ ਨ ਯਕ੍ਖੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਮਨੁਸ੍ਸਿਤ੍ਥਿਪੁਰਿਸਾ ਨ ਦਸ੍ਸਿਤਾ, ਤਥਾਪਿ ‘‘ਦਸ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਮਾਤੁਰਕ੍ਖਿਤਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਮਨੁਸ੍ਸਿਤ੍ਥੀਨਞ੍ਞੇવ ਦਸ੍ਸਿਤਤ੍ਤਾ ਪੁਰਿਸਾਨਮ੍ਪਿ ਤਦਨੁਗੁਣਾਨਮੇવ ਗਹੇਤਬ੍ਬਤੋ ਮਨੁਸ੍ਸਜਾਤਿਕਾવ ਇਤ੍ਥਿਪੁਰਿਸਾ ਇਧਾਧਿਪ੍ਪੇਤਾ। ਤਸ੍ਮਾ ਯੇਸੁ ਸਞ੍ਚਰਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਤਿ, ਤੇਸਂ ਮਨੁਸ੍ਸਜਾਤਿਕਤਾ, ਨ ਨਾਲਂવਚਨੀਯਤਾ, ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨ, વੀਮਂਸਨ, ਪਚ੍ਚਾਹਰਣਾਨੀਤਿ ਇਮਾਨੇਤ੍ਥ ਪਞ੍ਚ ਅਙ੍ਗਾਨਿ।

    341.Yathā yathā yesu yesu janapadesūti pariccattabhāvappakāsanatthaṃ kattabbaṃ paṇṇadānañātijanissarādijānāpanāditaṃtaṃdesaniyataṃ pakāraṃ dasseti, idañca nibaddhabhariyābhāvena gahitaṃ sandhāya vuttaṃ. Attano ruciyā saṅgatānaṃ pana itthīnaṃ, muhuttikāya ca purise cittassa virajjanameva alaṃvacanīyabhāve kāraṇanti daṭṭhabbaṃ. Duṭṭhullādīsupīti ādi-saddena attakāmasañcarittāni saṅgaṇhāti, ettha pana pāḷiyaṃ kiñcāpi ‘‘itthī nāma manussitthī na yakkhī’’tiādinā manussitthipurisā na dassitā, tathāpi ‘‘dasa itthiyo māturakkhitā’’tiādinā manussitthīnaññeva dassitattā purisānampi tadanuguṇānameva gahetabbato manussajātikāva itthipurisā idhādhippetā. Tasmā yesu sañcarittaṃ samāpajjati, tesaṃ manussajātikatā, na nālaṃvacanīyatā, paṭiggaṇhana, vīmaṃsana, paccāharaṇānīti imānettha pañca aṅgāni.

    ਸਞ੍ਚਰਿਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।

    Sañcarittasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੫. ਸਞ੍ਚਰਿਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ • 5. Sañcarittasikkhāpadaṃ

    ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ੫. ਸਞ੍ਚਰਿਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 5. Sañcarittasikkhāpadavaṇṇanā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ੫. ਸਞ੍ਚਰਿਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 5. Sañcarittasikkhāpadavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact