| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ • Majjhimanikāya |
੬. ਸਨ੍ਦਕਸੁਤ੍ਤਂ
6. Sandakasuttaṃ
੨੨੩. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਕੋਸਮ੍ਬਿਯਂ વਿਹਰਤਿ ਘੋਸਿਤਾਰਾਮੇ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਸਨ੍ਦਕੋ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਪਿਲਕ੍ਖਗੁਹਾਯਂ ਪਟਿવਸਤਿ ਮਹਤਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਪਰਿਸਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਞ੍ਚਮਤ੍ਤੇਹਿ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਸਤੇਹਿ। ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯਂ ਪਟਿਸਲ੍ਲਾਨਾ વੁਟ੍ਠਿਤੋ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਆਯਾਮਾવੁਸੋ, ਯੇਨ ਦੇવਕਤਸੋਬ੍ਭੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਸ੍ਸਾਮ ਗੁਹਾਦਸ੍ਸਨਾਯਾ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਮਾવੁਸੋ’’ਤਿ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਆਨਨ੍ਦਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸੁਂ। ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਸਮ੍ਬਹੁਲੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੇਨ ਦੇવਕਤਸੋਬ੍ਭੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਸਨ੍ਦਕੋ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਮਹਤਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਪਰਿਸਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ ਉਨ੍ਨਾਦਿਨਿਯਾ ਉਚ੍ਚਾਸਦ੍ਦਮਹਾਸਦ੍ਦਾਯ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਕਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤਿਯਾ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਰਾਜਕਥਂ ਚੋਰਕਥਂ ਮਹਾਮਤ੍ਤਕਥਂ ਸੇਨਾਕਥਂ ਭਯਕਥਂ ਯੁਦ੍ਧਕਥਂ ਅਨ੍ਨਕਥਂ ਪਾਨਕਥਂ વਤ੍ਥਕਥਂ ਸਯਨਕਥਂ ਮਾਲਾਕਥਂ ਗਨ੍ਧਕਥਂ ਞਾਤਿਕਥਂ ਯਾਨਕਥਂ ਗਾਮਕਥਂ ਨਿਗਮਕਥਂ ਨਗਰਕਥਂ ਜਨਪਦਕਥਂ ਇਤ੍ਥਿਕਥਂ ਸੂਰਕਥਂ વਿਸਿਖਾਕਥਂ ਕੁਮ੍ਭਟ੍ਠਾਨਕਥਂ ਪੁਬ੍ਬਪੇਤਕਥਂ ਨਾਨਤ੍ਤਕਥਂ ਲੋਕਕ੍ਖਾਯਿਕਂ ਸਮੁਦ੍ਦਕ੍ਖਾਯਿਕਂ ਇਤਿਭવਾਭવਕਥਂ ਇਤਿ વਾ। ਅਦ੍ਦਸਾ ਖੋ ਸਨ੍ਦਕੋ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਆਨਨ੍ਦਂ ਦੂਰਤੋવ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ। ਦਿਸ੍વਾਨ ਸਕਂ ਪਰਿਸਂ ਸਣ੍ਠਾਪੇਸਿ – ‘‘ਅਪ੍ਪਸਦ੍ਦਾ ਭੋਨ੍ਤੋ ਹੋਨ੍ਤੁ, ਮਾ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਦ੍ਦਮਕਤ੍ਥ; ਅਯਂ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਸਾવਕੋ ਆਗਚ੍ਛਤਿ ਸਮਣੋ ਆਨਨ੍ਦੋ। ਯਾવਤਾ ਖੋ ਪਨ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਸਾવਕਾ ਕੋਸਮ੍ਬਿਯਂ ਪਟਿવਸਨ੍ਤਿ, ਅਯਂ ਤੇਸਂ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਸਮਣੋ ਆਨਨ੍ਦੋ। ਅਪ੍ਪਸਦ੍ਦਕਾਮਾ ਖੋ ਪਨ ਤੇ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤੋ ਅਪ੍ਪਸਦ੍ਦવਿਨੀਤਾ ਅਪ੍ਪਸਦ੍ਦਸ੍ਸ વਣ੍ਣવਾਦਿਨੋ; ਅਪ੍ਪੇવ ਨਾਮ ਅਪ੍ਪਸਦ੍ਦਂ ਪਰਿਸਂ વਿਦਿਤ੍વਾ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬਂ ਮਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਤੇ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਤੁਣ੍ਹੀ ਅਹੇਸੁਂ।
223. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā kosambiyaṃ viharati ghositārāme. Tena kho pana samayena sandako paribbājako pilakkhaguhāyaṃ paṭivasati mahatiyā paribbājakaparisāya saddhiṃ pañcamattehi paribbājakasatehi. Atha kho āyasmā ānando sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito bhikkhū āmantesi – ‘‘āyāmāvuso, yena devakatasobbho tenupasaṅkamissāma guhādassanāyā’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato ānandassa paccassosuṃ. Atha kho āyasmā ānando sambahulehi bhikkhūhi saddhiṃ yena devakatasobbho tenupasaṅkami. Tena kho pana samayena sandako paribbājako mahatiyā paribbājakaparisāya saddhiṃ nisinno hoti unnādiniyā uccāsaddamahāsaddāya anekavihitaṃ tiracchānakathaṃ kathentiyā, seyyathidaṃ – rājakathaṃ corakathaṃ mahāmattakathaṃ senākathaṃ bhayakathaṃ yuddhakathaṃ annakathaṃ pānakathaṃ vatthakathaṃ sayanakathaṃ mālākathaṃ gandhakathaṃ ñātikathaṃ yānakathaṃ gāmakathaṃ nigamakathaṃ nagarakathaṃ janapadakathaṃ itthikathaṃ sūrakathaṃ visikhākathaṃ kumbhaṭṭhānakathaṃ pubbapetakathaṃ nānattakathaṃ lokakkhāyikaṃ samuddakkhāyikaṃ itibhavābhavakathaṃ iti vā. Addasā kho sandako paribbājako āyasmantaṃ ānandaṃ dūratova āgacchantaṃ. Disvāna sakaṃ parisaṃ saṇṭhāpesi – ‘‘appasaddā bhonto hontu, mā bhonto saddamakattha; ayaṃ samaṇassa gotamassa sāvako āgacchati samaṇo ānando. Yāvatā kho pana samaṇassa gotamassa sāvakā kosambiyaṃ paṭivasanti, ayaṃ tesaṃ aññataro samaṇo ānando. Appasaddakāmā kho pana te āyasmanto appasaddavinītā appasaddassa vaṇṇavādino; appeva nāma appasaddaṃ parisaṃ viditvā upasaṅkamitabbaṃ maññeyyā’’ti. Atha kho te paribbājakā tuṇhī ahesuṃ.
੨੨੪. ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਯੇਨ ਸਨ੍ਦਕੋ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ। ਅਥ ਖੋ ਸਨ੍ਦਕੋ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਆਨਨ੍ਦਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਏਤੁ ਖੋ ਭવਂ ਆਨਨ੍ਦੋ, ਸ੍વਾਗਤਂ ਭੋਤੋ ਆਨਨ੍ਦਸ੍ਸ। ਚਿਰਸ੍ਸਂ ਖੋ ਭવਂ ਆਨਨ੍ਦੋ ਇਮਂ ਪਰਿਯਾਯਮਕਾਸਿ ਯਦਿਦਂ ਇਧਾਗਮਨਾਯ। ਨਿਸੀਦਤੁ ਭવਂ ਆਨਨ੍ਦੋ, ਇਦਮਾਸਨਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਨਿਸੀਦਿ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਆਸਨੇ। ਸਨ੍ਦਕੋਪਿ ਖੋ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਨੀਚਂ ਆਸਨਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਖੋ ਸਨ੍ਦਕਂ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਂ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਕਾਯਨੁਤ੍ਥ, ਸਨ੍ਦਕ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ, ਕਾ ਚ ਪਨ વੋ ਅਨ੍ਤਰਾਕਥਾ વਿਪ੍ਪਕਤਾ’’ਤਿ? ‘‘ਤਿਟ੍ਠਤੇਸਾ, ਭੋ ਆਨਨ੍ਦ, ਕਥਾ ਯਾਯ ਮਯਂ ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ। ਨੇਸਾ ਭੋਤੋ ਆਨਨ੍ਦਸ੍ਸ ਕਥਾ ਦੁਲ੍ਲਭਾ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਪਚ੍ਛਾਪਿ ਸવਨਾਯ। ਸਾਧੁ વਤ ਭવਨ੍ਤਂਯੇવ ਆਨਨ੍ਦਂ ਪਟਿਭਾਤੁ ਸਕੇ ਆਚਰਿਯਕੇ ਧਮ੍ਮੀਕਥਾ’’ਤਿ। ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਸਨ੍ਦਕ, ਸੁਣਾਹਿ , ਸਾਧੁਕਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਹਿ, ਭਾਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ ਭੋ’’ਤਿ ਖੋ ਸਨ੍ਦਕੋ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਆਨਨ੍ਦਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸਿ। ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰੋਮੇ , ਸਨ੍ਦਕ, ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਅਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯવਾਸਾ ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਚ ਅਨਸ੍ਸਾਸਿਕਾਨਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਾਨਿ ਅਕ੍ਖਾਤਾਨਿ, ਯਤ੍ਥ વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਸਸਕ੍ਕਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਨ વਸੇਯ੍ਯ, વਸਨ੍ਤੋ ਚ 1 ਨਾਰਾਧੇਯ੍ਯ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ। ‘‘ਕਤਮੇ ਪਨ ਤੇ, ਭੋ ਆਨਨ੍ਦ, ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਅਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯવਾਸਾ ਅਕ੍ਖਾਤਾ, ਯਤ੍ਥ વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਸਸਕ੍ਕਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਨ વਸੇਯ੍ਯ, વਸਨ੍ਤੋ ਚ ਨਾਰਾਧੇਯ੍ਯ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ?
224. Atha kho āyasmā ānando yena sandako paribbājako tenupasaṅkami. Atha kho sandako paribbājako āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca – ‘‘etu kho bhavaṃ ānando, svāgataṃ bhoto ānandassa. Cirassaṃ kho bhavaṃ ānando imaṃ pariyāyamakāsi yadidaṃ idhāgamanāya. Nisīdatu bhavaṃ ānando, idamāsanaṃ paññatta’’nti. Nisīdi kho āyasmā ānando paññatte āsane. Sandakopi kho paribbājako aññataraṃ nīcaṃ āsanaṃ gahetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho sandakaṃ paribbājakaṃ āyasmā ānando etadavoca – ‘‘kāyanuttha, sandaka, etarahi kathāya sannisinnā, kā ca pana vo antarākathā vippakatā’’ti? ‘‘Tiṭṭhatesā, bho ānanda, kathā yāya mayaṃ etarahi kathāya sannisinnā. Nesā bhoto ānandassa kathā dullabhā bhavissati pacchāpi savanāya. Sādhu vata bhavantaṃyeva ānandaṃ paṭibhātu sake ācariyake dhammīkathā’’ti. ‘‘Tena hi, sandaka, suṇāhi , sādhukaṃ manasi karohi, bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ bho’’ti kho sandako paribbājako āyasmato ānandassa paccassosi. Āyasmā ānando etadavoca – ‘‘cattārome , sandaka, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena abrahmacariyavāsā akkhātā cattāri ca anassāsikāni brahmacariyāni akkhātāni, yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ na vaseyya, vasanto ca 2 nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusala’’nti. ‘‘Katame pana te, bho ānanda, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena cattāro abrahmacariyavāsā akkhātā, yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ na vaseyya, vasanto ca nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusala’’nti?
੨੨੫. ‘‘ਇਧ, ਸਨ੍ਦਕ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਤ੍ਥਾ ਏવਂવਾਦੀ ਹੋਤਿ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿ – ‘ਨਤ੍ਥਿ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਯਿਟ੍ਠਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਹੁਤਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਸੁਕਤਦੁਕ੍ਕਟਾਨਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਫਲਂ વਿਪਾਕੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਅਯਂ ਲੋਕੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਪਰੋਲੋਕੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਮਾਤਾ, ਨਤ੍ਥਿ ਪਿਤਾ, ਨਤ੍ਥਿ ਸਤ੍ਤਾ ਓਪਪਾਤਿਕਾ, ਨਤ੍ਥਿ ਲੋਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਮ੍ਮਗ੍ਗਤਾ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਯੇ ਇਮਞ੍ਚ ਲੋਕਂ ਪਰਞ੍ਚ ਲੋਕਂ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਪવੇਦੇਨ੍ਤਿ। ਚਾਤੁਮਹਾਭੂਤਿਕੋ ਅਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਯਦਾ ਕਾਲਙ੍ਕਰੋਤਿ, ਪਥવੀ ਪਥવੀਕਾਯਂ ਅਨੁਪੇਤਿ ਅਨੁਪਗਚ੍ਛਤਿ, ਆਪੋ ਆਪੋਕਾਯਂ ਅਨੁਪੇਤਿ ਅਨੁਪਗਚ੍ਛਤਿ, ਤੇਜੋ ਤੇਜੋਕਾਯਂ ਅਨੁਪੇਤਿ ਅਨੁਪਗਚ੍ਛਤਿ, વਾਯੋ વਾਯੋਕਾਯਂ ਅਨੁਪੇਤਿ ਅਨੁਪਗਚ੍ਛਤਿ , ਆਕਾਸਂ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਸਙ੍ਕਮਨ੍ਤਿ। ਆਸਨ੍ਦਿਪਞ੍ਚਮਾ ਪੁਰਿਸਾ ਮਤਂ ਆਦਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਯਾવਾਲ਼ਾਹਨਾ ਪਦਾਨਿ ਪਞ੍ਞਾਯਨ੍ਤਿ। ਕਾਪੋਤਕਾਨਿ ਅਟ੍ਠੀਨਿ ਭવਨ੍ਤਿ। ਭਸ੍ਸਨ੍ਤਾ ਆਹੁਤਿਯੋ; ਦਤ੍ਤੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਯਦਿਦਂ ਦਾਨਂ। ਤੇਸਂ ਤੁਚ੍ਛਾ ਮੁਸਾ વਿਲਾਪੋ ਯੇ ਕੇਚਿ ਅਤ੍ਥਿਕવਾਦਂ વਦਨ੍ਤਿ। ਬਾਲੇ ਚ ਪਣ੍ਡਿਤੇ ਚ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਉਚ੍ਛਿਜ੍ਜਨ੍ਤਿ વਿਨਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ ਪਰਂ ਮਰਣਾ’ਤਿ।
225. ‘‘Idha, sandaka, ekacco satthā evaṃvādī hoti evaṃdiṭṭhi – ‘natthi dinnaṃ, natthi yiṭṭhaṃ, natthi hutaṃ, natthi sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko, natthi ayaṃ loko, natthi paroloko, natthi mātā, natthi pitā, natthi sattā opapātikā, natthi loke samaṇabrāhmaṇā sammaggatā sammāpaṭipannā ye imañca lokaṃ parañca lokaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedenti. Cātumahābhūtiko ayaṃ puriso yadā kālaṅkaroti, pathavī pathavīkāyaṃ anupeti anupagacchati, āpo āpokāyaṃ anupeti anupagacchati, tejo tejokāyaṃ anupeti anupagacchati, vāyo vāyokāyaṃ anupeti anupagacchati , ākāsaṃ indriyāni saṅkamanti. Āsandipañcamā purisā mataṃ ādāya gacchanti, yāvāḷāhanā padāni paññāyanti. Kāpotakāni aṭṭhīni bhavanti. Bhassantā āhutiyo; dattupaññattaṃ yadidaṃ dānaṃ. Tesaṃ tucchā musā vilāpo ye keci atthikavādaṃ vadanti. Bāle ca paṇḍite ca kāyassa bhedā ucchijjanti vinassanti na honti paraṃ maraṇā’ti.
‘‘ਤਤ੍ਰ , ਸਨ੍ਦਕ, વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਯਂ ਖੋ ਭવਂ ਸਤ੍ਥਾ ਏવਂવਾਦੀ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿ – ਨਤ੍ਥਿ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਯਿਟ੍ਠਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਹੁਤਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਸੁਕਤਦੁਕ੍ਕਟਾਨਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਫਲਂ વਿਪਾਕੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਅਯਂ ਲੋਕੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਪਰੋਲੋਕੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਮਾਤਾ, ਨਤ੍ਥਿ ਪਿਤਾ, ਨਤ੍ਥਿ ਸਤ੍ਤਾ ਓਪਪਾਤਿਕਾ, ਨਤ੍ਥਿ ਲੋਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਮ੍ਮਗ੍ਗਤਾ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਯੇ ਇਮਞ੍ਚ ਲੋਕਂ ਪਰਞ੍ਚ ਲੋਕਂ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਪવੇਦੇਨ੍ਤਿ। ਚਾਤੁਮਹਾਭੂਤਿਕੋ ਅਯਂ ਪੁਰਿਸੋ ਯਦਾ ਕਾਲਙ੍ਕਰੋਤਿ, ਪਥવੀ ਪਥવੀਕਾਯਂ ਅਨੁਪੇਤਿ ਅਨੁਪਗਚ੍ਛਤਿ, ਆਪੋ ਆਪੋਕਾਯਂ ਅਨੁਪੇਤਿ ਅਨੁਪਗਚ੍ਛਤਿ, ਤੇਜੋ ਤੇਜੋਕਾਯਂ ਅਨੁਪੇਤਿ ਅਨੁਪਗਚ੍ਛਤਿ, વਾਯੋ વਾਯੋਕਾਯਂ ਅਨੁਪੇਤਿ ਅਨੁਪਗਚ੍ਛਤਿ, ਆਕਾਸਂ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਸਙ੍ਕਮਨ੍ਤਿ। ਆਸਨ੍ਦਿਪਞ੍ਚਮਾ ਪੁਰਿਸਾ ਮਤਂ ਆਦਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਯਾવਾਲ਼ਾਹਨਾ ਪਦਾਨਿ ਪਞ੍ਞਾਯਨ੍ਤਿ। ਕਾਪੋਤਕਾਨਿ ਅਟ੍ਠੀਨਿ ਭવਨ੍ਤਿ। ਭਸ੍ਸਨ੍ਤਾ ਆਹੁਤਿਯੋ; ਦਤ੍ਤੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਯਦਿਦਂ ਦਾਨਂ। ਤੇਸਂ ਤੁਚ੍ਛਾ ਮੁਸਾ વਿਲਾਪੋ ਯੇ ਕੇਚਿ ਅਤ੍ਥਿਕવਾਦਂ વਦਨ੍ਤਿ। ਬਾਲੇ ਚ ਪਣ੍ਡਿਤੇ ਚ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਉਚ੍ਛਿਜ੍ਜਨ੍ਤਿ વਿਨਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ ਪਰਂ ਮਰਣਾ’ਤਿ। ਸਚੇ ਇਮਸ੍ਸ ਭੋਤੋ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਸਚ੍ਚਂ વਚਨਂ, ਅਕਤੇਨ ਮੇ ਏਤ੍ਥ ਕਤਂ, ਅવੁਸਿਤੇਨ ਮੇ ਏਤ੍ਥ વੁਸਿਤਂ। ਉਭੋਪਿ ਮਯਂ ਏਤ੍ਥ ਸਮਸਮਾ ਸਾਮਞ੍ਞਂ ਪਤ੍ਤਾ, ਯੋ ਚਾਹਂ ਨ વਦਾਮਿ ‘ਉਭੋ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਉਚ੍ਛਿਜ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮ, વਿਨਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮ, ਨ ਭવਿਸ੍ਸਾਮ ਪਰਂ ਮਰਣਾ’ਤਿ। ਅਤਿਰੇਕਂ ਖੋ ਪਨਿਮਸ੍ਸ ਭੋਤੋ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਨਗ੍ਗਿਯਂ ਮੁਣ੍ਡਿਯਂ ਉਕ੍ਕੁਟਿਕਪ੍ਪਧਾਨਂ ਕੇਸਮਸ੍ਸੁਲੋਚਨਂ ਯੋਹਂ ਪੁਤ੍ਤਸਮ੍ਬਾਧਸਯਨਂ 3 ਅਜ੍ਝਾવਸਨ੍ਤੋ ਕਾਸਿਕਚਨ੍ਦਨਂ ਪਚ੍ਚਨੁਭੋਨ੍ਤੋ ਮਾਲਾਗਨ੍ਧવਿਲੇਪਨਂ ਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਂ ਸਾਦਿਯਨ੍ਤੋ ਇਮਿਨਾ ਭੋਤਾ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਸਮਸਮਗਤਿਕੋ ਭવਿਸ੍ਸਾਮਿ। ਅਭਿਸਮ੍ਪਰਾਯਂ ਸੋਹਂ ਕਿਂ ਜਾਨਨ੍ਤੋ ਕਿਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਤ੍ਥਰਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਿਸ੍ਸਾਮਿ? ‘ਸੋ ਅਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯવਾਸੋ ਅਯ’ਨ੍ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਤਸ੍ਮਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਾ ਨਿਬ੍ਬਿਜ੍ਜ ਪਕ੍ਕਮਤਿ 4। ਅਯਂ ਖੋ, ਸਨ੍ਦਕ, ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਪਠਮੋ ਅਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯવਾਸੋ ਅਕ੍ਖਾਤੋ ਯਤ੍ਥ વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਸਸਕ੍ਕਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਨ વਸੇਯ੍ਯ, વਸਨ੍ਤੋ ਚ ਨਾਰਾਧੇਯ੍ਯ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲਂ।
‘‘Tatra , sandaka, viññū puriso iti paṭisañcikkhati – ‘ayaṃ kho bhavaṃ satthā evaṃvādī evaṃdiṭṭhi – natthi dinnaṃ, natthi yiṭṭhaṃ, natthi hutaṃ, natthi sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko, natthi ayaṃ loko, natthi paroloko, natthi mātā, natthi pitā, natthi sattā opapātikā, natthi loke samaṇabrāhmaṇā sammaggatā sammāpaṭipannā ye imañca lokaṃ parañca lokaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedenti. Cātumahābhūtiko ayaṃ puriso yadā kālaṅkaroti, pathavī pathavīkāyaṃ anupeti anupagacchati, āpo āpokāyaṃ anupeti anupagacchati, tejo tejokāyaṃ anupeti anupagacchati, vāyo vāyokāyaṃ anupeti anupagacchati, ākāsaṃ indriyāni saṅkamanti. Āsandipañcamā purisā mataṃ ādāya gacchanti, yāvāḷāhanā padāni paññāyanti. Kāpotakāni aṭṭhīni bhavanti. Bhassantā āhutiyo; dattupaññattaṃ yadidaṃ dānaṃ. Tesaṃ tucchā musā vilāpo ye keci atthikavādaṃ vadanti. Bāle ca paṇḍite ca kāyassa bhedā ucchijjanti vinassanti na honti paraṃ maraṇā’ti. Sace imassa bhoto satthuno saccaṃ vacanaṃ, akatena me ettha kataṃ, avusitena me ettha vusitaṃ. Ubhopi mayaṃ ettha samasamā sāmaññaṃ pattā, yo cāhaṃ na vadāmi ‘ubho kāyassa bhedā ucchijjissāma, vinassissāma, na bhavissāma paraṃ maraṇā’ti. Atirekaṃ kho panimassa bhoto satthuno naggiyaṃ muṇḍiyaṃ ukkuṭikappadhānaṃ kesamassulocanaṃ yohaṃ puttasambādhasayanaṃ 5 ajjhāvasanto kāsikacandanaṃ paccanubhonto mālāgandhavilepanaṃ dhārento jātarūparajataṃ sādiyanto iminā bhotā satthārā samasamagatiko bhavissāmi. Abhisamparāyaṃ sohaṃ kiṃ jānanto kiṃ passanto imasmiṃ satthari brahmacariyaṃ carissāmi? ‘So abrahmacariyavāso aya’nti – iti viditvā tasmā brahmacariyā nibbijja pakkamati 6. Ayaṃ kho, sandaka, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena paṭhamo abrahmacariyavāso akkhāto yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ na vaseyya, vasanto ca nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.
੨੨੬. ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਸਨ੍ਦਕ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਸਤ੍ਥਾ ਏવਂવਾਦੀ ਹੋਤਿ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿ – ‘ਕਰੋਤੋ ਕਾਰਯਤੋ ਛਿਨ੍ਦਤੋ ਛੇਦਾਪਯਤੋ ਪਚਤੋ ਪਾਚਾਪਯਤੋ ਸੋਚਯਤੋ ਸੋਚਾਪਯਤੋ ਕਿਲਮਤੋ ਕਿਲਮਾਪਯਤੋ ਫਨ੍ਦਤੋ ਫਨ੍ਦਾਪਯਤੋ ਪਾਣਮਤਿਪਾਤਯਤੋ ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਆਦਿਯਤੋ ਸਨ੍ਧਿਂ ਛਿਨ੍ਦਤੋ ਨਿਲ੍ਲੋਪਂ ਹਰਤੋ ਏਕਾਗਾਰਿਕਂ ਕਰੋਤੋ ਪਰਿਪਨ੍ਥੇ ਤਿਟ੍ਠਤੋ ਪਰਦਾਰਂ ਗਚ੍ਛਤੋ ਮੁਸਾ ਭਣਤੋ ਕਰੋਤੋ ਨ ਕਰੀਯਤਿ ਪਾਪਂ। ਖੁਰਪਰਿਯਨ੍ਤੇਨ ਚੇਪਿ ਚਕ੍ਕੇਨ ਯੋ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਪਥવਿਯਾ ਪਾਣੇ ਏਕਂ ਮਂਸਖਲਂ ਏਕਂ ਮਂਸਪੁਞ੍ਜਂ ਕਰੇਯ੍ਯ, ਨਤ੍ਥਿ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਪਾਪਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਪਾਪਸ੍ਸ ਆਗਮੋ। ਦਕ੍ਖਿਣਞ੍ਚੇਪਿ ਗਙ੍ਗਾਯ ਤੀਰਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਹਨਨ੍ਤੋ ਘਾਤੇਨ੍ਤੋ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਛੇਦਾਪੇਨ੍ਤੋ ਪਚਨ੍ਤੋ ਪਚਾਪੇਨ੍ਤੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਪਾਪਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਪਾਪਸ੍ਸ ਆਗਮੋ। ਉਤ੍ਤਰਞ੍ਚੇਪਿ ਗਙ੍ਗਾਯ ਤੀਰਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਦਦਨ੍ਤੋ ਦਾਪੇਨ੍ਤੋ ਯਜਨ੍ਤੋ ਯਜਾਪੇਨ੍ਤੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਪੁਞ੍ਞਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਪੁਞ੍ਞਸ੍ਸ ਆਗਮੋ। ਦਾਨੇਨ ਦਮੇਨ ਸਂਯਮੇਨ ਸਚ੍ਚવਜ੍ਜੇਨ ਨਤ੍ਥਿ ਪੁਞ੍ਞਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਪੁਞ੍ਞਸ੍ਸ ਆਗਮੋ’ਤਿ।
226. ‘‘Puna caparaṃ, sandaka, idhekacco satthā evaṃvādī hoti evaṃdiṭṭhi – ‘karoto kārayato chindato chedāpayato pacato pācāpayato socayato socāpayato kilamato kilamāpayato phandato phandāpayato pāṇamatipātayato adinnaṃ ādiyato sandhiṃ chindato nillopaṃ harato ekāgārikaṃ karoto paripanthe tiṭṭhato paradāraṃ gacchato musā bhaṇato karoto na karīyati pāpaṃ. Khurapariyantena cepi cakkena yo imissā pathaviyā pāṇe ekaṃ maṃsakhalaṃ ekaṃ maṃsapuñjaṃ kareyya, natthi tatonidānaṃ pāpaṃ, natthi pāpassa āgamo. Dakkhiṇañcepi gaṅgāya tīraṃ gaccheyya hananto ghātento chindanto chedāpento pacanto pacāpento, natthi tatonidānaṃ pāpaṃ, natthi pāpassa āgamo. Uttarañcepi gaṅgāya tīraṃ gaccheyya dadanto dāpento yajanto yajāpento, natthi tatonidānaṃ puññaṃ, natthi puññassa āgamo. Dānena damena saṃyamena saccavajjena natthi puññaṃ, natthi puññassa āgamo’ti.
‘‘ਤਤ੍ਰ, ਸਨ੍ਦਕ, વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਯਂ ਖੋ ਭવਂ ਸਤ੍ਥਾ ਏવਂવਾਦੀ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿ – ਕਰੋਤੋ ਕਾਰਯਤੋ ਛਿਨ੍ਦਤੋ ਛੇਦਾਪਯਤੋ ਪਚਤੋ ਪਾਚਾਪਯਤੋ ਸੋਚਤੋ ਸੋਚਾਪਯਤੋ ਕਿਲਮਤੋ ਕਿਲਮਾਪਯਤੋ ਫਨ੍ਦਤੋ ਫਨ੍ਦਾਪਯਤੋ ਪਾਣਮਤਿਪਾਤਯਤੋ ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਆਦਿਯਤੋ ਸਨ੍ਧਿਂ ਛਿਨ੍ਦਤੋ ਨਿਲ੍ਲੋਪਂ ਹਰਤੋ ਏਕਾਗਾਰਿਕਂ ਕਰੋਤੋ ਪਰਿਪਨ੍ਥੇ ਤਿਟ੍ਠਤੋ ਪਰਦਾਰਂ ਗਚ੍ਛਤੋ ਮੁਸਾ ਭਣਤੋ ਕਰੋਤੋ ਨ ਕਰੀਯਤਿ ਪਾਪਂ ਖੁਰਪਰਿਯਨ੍ਤੇਨ ਚੇਪਿ ਚਕ੍ਕੇਨ ਯੋ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਪਥવਿਯਾ ਪਾਣੇ ਏਕਂ ਮਂਸਖਲਂ ਏਕਂ ਮਂਸਪੁਞ੍ਜਂ ਕਰੇਯ੍ਯ, ਨਤ੍ਥਿ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਪਾਪਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਪਾਪਸ੍ਸ ਆਗਮੋ। ਦਕ੍ਖਿਣਞ੍ਚੇਪਿ ਗਙ੍ਗਾਯ ਤੀਰਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਹਨਨ੍ਤੋ ਘਾਤੇਨ੍ਤੋ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਛੇਦਾਪੇਨ੍ਤੋ ਪਚਨ੍ਤੋ ਪਚਾਪੇਨ੍ਤੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਪਾਪਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਪਾਪਸ੍ਸ ਆਗਮੋ। ਉਤ੍ਤਰਞ੍ਚੇਪਿ ਗਙ੍ਗਾਯ ਤੀਰਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਦਦਨ੍ਤੋ ਦਾਪੇਨ੍ਤੋ ਯਜਨ੍ਤੋ ਯਜਾਪੇਨ੍ਤੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਪੁਞ੍ਞਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਪੁਞ੍ਞਸ੍ਸ ਆਗਮੋ। ਦਾਨੇਨ ਦਮੇਨ ਸਂਯਮੇਨ ਸਚ੍ਚવਜ੍ਜੇਨ ਨਤ੍ਥਿ ਪੁਞ੍ਞਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਪੁਞ੍ਞਸ੍ਸ ਆਗਮੋ’ਤਿ। ਸਚੇ ਇਮਸ੍ਸ ਭੋਤੋ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਸਚ੍ਚਂ વਚਨਂ, ਅਕਤੇਨ ਮੇ ਏਤ੍ਥ ਕਤਂ, ਅવੁਸਿਤੇਨ ਮੇ ਏਤ੍ਥ વੁਸਿਤਂ। ਉਭੋਪਿ ਮਯਂ ਏਤ੍ਥ ਸਮਸਮਾ ਸਾਮਞ੍ਞਂ ਪਤ੍ਤਾ, ਯੋ ਚਾਹਂ ਨ વਦਾਮਿ ‘ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਕੁਰੁਤਂ ਨ ਕਰੀਯਤਿ ਪਾਪ’ਨ੍ਤਿ। ਅਤਿਰੇਕਂ ਖੋ ਪਨਿਮਸ੍ਸ ਭੋਤੋ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਨਗ੍ਗਿਯਂ ਮੁਣ੍ਡਿਯਂ ਉਕ੍ਕੁਟਿਕਪ੍ਪਧਾਨਂ ਕੇਸਮਸ੍ਸੁਲੋਚਨਂ ਯੋਹਂ ਪੁਤ੍ਤਸਮ੍ਬਾਧਸਯਨਂ ਅਜ੍ਝਾવਸਨ੍ਤੋ ਕਾਸਿਕਚਨ੍ਦਨਂ ਪਚ੍ਚਨੁਭੋਨ੍ਤੋ ਮਾਲਾਗਨ੍ਧવਿਲੇਪਨਂ ਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਂ ਸਾਦਿਯਨ੍ਤੋ ਇਮਿਨਾ ਭੋਤਾ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਸਮਸਮਗਤਿਕੋ ਭવਿਸ੍ਸਾਮਿ। ਅਭਿਸਮ੍ਪਰਾਯਂ ਸੋਹਂ ਕਿਂ ਜਾਨਨ੍ਤੋ ਕਿਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਤ੍ਥਰਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਿਸ੍ਸਾਮਿ? ‘ਸੋ ਅਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯવਾਸੋ ਅਯ’ਨ੍ਤਿ ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਤਸ੍ਮਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਾ ਨਿਬ੍ਬਿਜ੍ਜ ਪਕ੍ਕਮਤਿ। ਅਯਂ ਖੋ, ਸਨ੍ਦਕ, ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਦੁਤਿਯੋ ਅਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯવਾਸੋ ਅਕ੍ਖਾਤੋ ਯਤ੍ਥ વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਸਸਕ੍ਕਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਨ વਸੇਯ੍ਯ, વਸਨ੍ਤੋ ਚ ਨਾਰਾਧੇਯ੍ਯ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲਂ।
‘‘Tatra, sandaka, viññū puriso iti paṭisañcikkhati – ‘ayaṃ kho bhavaṃ satthā evaṃvādī evaṃdiṭṭhi – karoto kārayato chindato chedāpayato pacato pācāpayato socato socāpayato kilamato kilamāpayato phandato phandāpayato pāṇamatipātayato adinnaṃ ādiyato sandhiṃ chindato nillopaṃ harato ekāgārikaṃ karoto paripanthe tiṭṭhato paradāraṃ gacchato musā bhaṇato karoto na karīyati pāpaṃ khurapariyantena cepi cakkena yo imissā pathaviyā pāṇe ekaṃ maṃsakhalaṃ ekaṃ maṃsapuñjaṃ kareyya, natthi tatonidānaṃ pāpaṃ, natthi pāpassa āgamo. Dakkhiṇañcepi gaṅgāya tīraṃ gaccheyya hananto ghātento chindanto chedāpento pacanto pacāpento, natthi tatonidānaṃ pāpaṃ, natthi pāpassa āgamo. Uttarañcepi gaṅgāya tīraṃ gaccheyya dadanto dāpento yajanto yajāpento, natthi tatonidānaṃ puññaṃ, natthi puññassa āgamo. Dānena damena saṃyamena saccavajjena natthi puññaṃ, natthi puññassa āgamo’ti. Sace imassa bhoto satthuno saccaṃ vacanaṃ, akatena me ettha kataṃ, avusitena me ettha vusitaṃ. Ubhopi mayaṃ ettha samasamā sāmaññaṃ pattā, yo cāhaṃ na vadāmi ‘ubhinnaṃ kurutaṃ na karīyati pāpa’nti. Atirekaṃ kho panimassa bhoto satthuno naggiyaṃ muṇḍiyaṃ ukkuṭikappadhānaṃ kesamassulocanaṃ yohaṃ puttasambādhasayanaṃ ajjhāvasanto kāsikacandanaṃ paccanubhonto mālāgandhavilepanaṃ dhārento jātarūparajataṃ sādiyanto iminā bhotā satthārā samasamagatiko bhavissāmi. Abhisamparāyaṃ sohaṃ kiṃ jānanto kiṃ passanto imasmiṃ satthari brahmacariyaṃ carissāmi? ‘So abrahmacariyavāso aya’nti iti viditvā tasmā brahmacariyā nibbijja pakkamati. Ayaṃ kho, sandaka, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena dutiyo abrahmacariyavāso akkhāto yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ na vaseyya, vasanto ca nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.
੨੨੭. ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਸਨ੍ਦਕ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਸਤ੍ਥਾ ਏવਂવਾਦੀ ਹੋਤਿ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿ – ‘ਨਤ੍ਥਿ ਹੇਤੁ, ਨਤ੍ਥਿ ਪਚ੍ਚਯੋ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਸਂਕਿਲੇਸਾਯ; ਅਹੇਤੂ ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾ ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਕਿਲਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ; ਨਤ੍ਥਿ ਹੇਤੁ, ਨਤ੍ਥਿ ਪਚ੍ਚਯੋ ਸਤ੍ਤਾਨਂ વਿਸੁਦ੍ਧਿਯਾ; ਅਹੇਤੂ ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾ ਸਤ੍ਤਾ વਿਸੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ; ਨਤ੍ਥਿ ਬਲਂ, ਨਤ੍ਥਿ વੀਰਿਯਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਪੁਰਿਸਥਾਮੋ , ਨਤ੍ਥਿ ਪੁਰਿਸਪਰਕ੍ਕਮੋ; ਸਬ੍ਬੇ ਸਤ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬੇ ਪਾਣਾ ਸਬ੍ਬੇ ਭੂਤਾ ਸਬ੍ਬੇ ਜੀવਾ ਅવਸਾ ਅਬਲਾ ਅવੀਰਿਯਾ ਨਿਯਤਿਸਙ੍ਗਤਿਭਾવਪਰਿਣਤਾ ਛਸ੍વੇવਾਭਿਜਾਤੀਸੁ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਨ੍ਤੀ’ਤਿ।
227. ‘‘Puna caparaṃ, sandaka, idhekacco satthā evaṃvādī hoti evaṃdiṭṭhi – ‘natthi hetu, natthi paccayo sattānaṃ saṃkilesāya; ahetū appaccayā sattā saṃkilissanti; natthi hetu, natthi paccayo sattānaṃ visuddhiyā; ahetū appaccayā sattā visujjhanti; natthi balaṃ, natthi vīriyaṃ, natthi purisathāmo , natthi purisaparakkamo; sabbe sattā sabbe pāṇā sabbe bhūtā sabbe jīvā avasā abalā avīriyā niyatisaṅgatibhāvapariṇatā chasvevābhijātīsu sukhadukkhaṃ paṭisaṃvedentī’ti.
‘‘ਤਤ੍ਰ, ਸਨ੍ਦਕ, વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਯਂ ਖੋ ਭવਂ ਸਤ੍ਥਾ ਏવਂવਾਦੀ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿ – ਨਤ੍ਥਿ ਹੇਤੁ, ਨਤ੍ਥਿ ਪਚ੍ਚਯੋ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਸਂਕਿਲੇਸਾਯ, ਅਹੇਤੂ ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾ ਸਤ੍ਤਾ ਸਂਕਿਲਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਨਤ੍ਥਿ ਹੇਤੁ ਨਤ੍ਥਿ ਪਚ੍ਚਯੋ ਸਤ੍ਤਾਨਂ વਿਸੁਦ੍ਧਿਯਾ, ਅਹੇਤੂ ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾ ਸਤ੍ਤਾ વਿਸੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ। ਨਤ੍ਥਿ ਬਲਂ, ਨਤ੍ਥਿ વੀਰਿਯਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਪੁਰਿਸਥਾਮੋ, ਨਤ੍ਥਿ ਪੁਰਿਸਪਰਕ੍ਕਮੋ, ਸਬ੍ਬੇ ਸਤ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬੇ ਪਾਣਾ ਸਬ੍ਬੇ ਭੂਤਾ ਸਬ੍ਬੇ ਜੀવਾ ਅવਸਾ ਅਬਲਾ ਅવੀਰਿਯਾ ਨਿਯਤਿਸਙ੍ਗਤਿਭਾવਪਰਿਣਤਾ ਛਸ੍વੇવਾਭਿਜਾਤੀਸੁ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਨ੍ਤੀ’ਤਿ। ਸਚੇ ਇਮਸ੍ਸ ਭੋਤੋ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਸਚ੍ਚਂ વਚਨਂ, ਅਕਤੇਨ ਮੇ ਏਤ੍ਥ ਕਤਂ, ਅવੁਸਿਤੇਨ ਮੇ ਏਤ੍ਥ વੁਸਿਤਂ। ਉਭੋਪਿ ਮਯਂ ਏਤ੍ਥ ਸਮਸਮਾ ਸਾਮਞ੍ਞਂ ਪਤ੍ਤਾ, ਯੋ ਚਾਹਂ ਨ વਦਾਮਿ ‘ਉਭੋ ਅਹੇਤੂ ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾ વਿਸੁਜ੍ਝਿਸ੍ਸਾਮਾ’ਤਿ। ਅਤਿਰੇਕਂ ਖੋ ਪਨਿਮਸ੍ਸ ਭੋਤੋ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਨਗ੍ਗਿਯਂ ਮੁਣ੍ਡਿਯਂ ਉਕ੍ਕੁਟਿਕਪ੍ਪਧਾਨਂ ਕੇਸਮਸ੍ਸੁਲੋਚਨਂ ਯੋਹਂ ਪੁਤ੍ਤਸਮ੍ਬਾਧਸਯਨਂ ਅਜ੍ਝਾવਸਨ੍ਤੋ ਕਾਸਿਕਚਨ੍ਦਨਂ ਪਚ੍ਚਨੁਭੋਨ੍ਤੋ ਮਾਲਾਗਨ੍ਧવਿਲੇਪਨਂ ਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਂ ਸਾਦਿਯਨ੍ਤੋ ਇਮਿਨਾ ਭੋਤਾ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਸਮਸਮਗਤਿਕੋ ਭવਿਸ੍ਸਾਮਿ। ਅਭਿਸਮ੍ਪਰਾਯਂ ਸੋਹਂ ਕਿਂ ਜਾਨਨ੍ਤੋ ਕਿਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਤ੍ਥਰਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਿਸ੍ਸਾਮਿ? ‘ਸੋ ਅਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯવਾਸੋ ਅਯ’ਨ੍ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਤਸ੍ਮਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਾ ਨਿਬ੍ਬਿਜ੍ਜ ਪਕ੍ਕਮਤਿ। ਅਯਂ ਖੋ, ਸਨ੍ਦਕ, ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਤਤਿਯੋ ਅਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯવਾਸੋ ਅਕ੍ਖਾਤੋ ਯਤ੍ਥ વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਸਸਕ੍ਕਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਨ વਸੇਯ੍ਯ, વਸਨ੍ਤੋ ਚ ਨਾਰਾਧੇਯ੍ਯ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲਂ।
‘‘Tatra, sandaka, viññū puriso iti paṭisañcikkhati – ‘ayaṃ kho bhavaṃ satthā evaṃvādī evaṃdiṭṭhi – natthi hetu, natthi paccayo sattānaṃ saṃkilesāya, ahetū appaccayā sattā saṃkilissanti. Natthi hetu natthi paccayo sattānaṃ visuddhiyā, ahetū appaccayā sattā visujjhanti. Natthi balaṃ, natthi vīriyaṃ, natthi purisathāmo, natthi purisaparakkamo, sabbe sattā sabbe pāṇā sabbe bhūtā sabbe jīvā avasā abalā avīriyā niyatisaṅgatibhāvapariṇatā chasvevābhijātīsu sukhadukkhaṃ paṭisaṃvedentī’ti. Sace imassa bhoto satthuno saccaṃ vacanaṃ, akatena me ettha kataṃ, avusitena me ettha vusitaṃ. Ubhopi mayaṃ ettha samasamā sāmaññaṃ pattā, yo cāhaṃ na vadāmi ‘ubho ahetū appaccayā visujjhissāmā’ti. Atirekaṃ kho panimassa bhoto satthuno naggiyaṃ muṇḍiyaṃ ukkuṭikappadhānaṃ kesamassulocanaṃ yohaṃ puttasambādhasayanaṃ ajjhāvasanto kāsikacandanaṃ paccanubhonto mālāgandhavilepanaṃ dhārento jātarūparajataṃ sādiyanto iminā bhotā satthārā samasamagatiko bhavissāmi. Abhisamparāyaṃ sohaṃ kiṃ jānanto kiṃ passanto imasmiṃ satthari brahmacariyaṃ carissāmi? ‘So abrahmacariyavāso aya’nti – iti viditvā tasmā brahmacariyā nibbijja pakkamati. Ayaṃ kho, sandaka, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena tatiyo abrahmacariyavāso akkhāto yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ na vaseyya, vasanto ca nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.
੨੨੮. ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਸਨ੍ਦਕ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਸਤ੍ਥਾ ਏવਂવਾਦੀ ਹੋਤਿ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿ – ‘ਸਤ੍ਤਿਮੇ ਕਾਯਾ ਅਕਟਾ ਅਕਟવਿਧਾ ਅਨਿਮ੍ਮਿਤਾ ਅਨਿਮ੍ਮਾਤਾ વਞ੍ਝਾ ਕੂਟਟ੍ਠਾ ਏਸਿਕਟ੍ਠਾਯਿਟ੍ਠਿਤਾ, ਤੇ ਨ ਇਞ੍ਜਨ੍ਤਿ ਨ વਿਪਰਿਣਮਨ੍ਤਿ ਨ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਬ੍ਯਾਬਾਧੇਨ੍ਤਿ ਨਾਲਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸ੍ਸ ਸੁਖਾਯ વਾ ਦੁਕ੍ਖਾਯ વਾ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਾਯ વਾ। ਕਤਮੇ ਸਤ੍ਤ? ਪਥવੀਕਾਯੋ ਆਪੋਕਾਯੋ ਤੇਜੋਕਾਯੋ વਾਯੋਕਾਯੋ ਸੁਖੇ ਦੁਕ੍ਖੇ ਜੀવੇ ਸਤ੍ਤਮੇ – ਇਮੇ ਸਤ੍ਤਕਾਯਾ ਅਕਟਾ ਅਕਟવਿਧਾ ਅਨਿਮ੍ਮਿਤਾ ਅਨਿਮ੍ਮਾਤਾ વਞ੍ਝਾ ਕੂਟਟ੍ਠਾ ਏਸਿਕਟ੍ਠਾਯਿਟ੍ਠਿਤਾ। ਤੇ ਨ ਇਞ੍ਜਨ੍ਤਿ ਨ વਿਪਰਿਣਮਨ੍ਤਿ ਨ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਬ੍ਯਾਬਾਧੇਨ੍ਤਿ। ਨਾਲਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸ੍ਸ ਸੁਖਾਯ વਾ ਦੁਕ੍ਖਾਯ વਾ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਾਯ વਾ। ਤਤ੍ਥ ਨਤ੍ਥਿ ਹਨ੍ਤਾ વਾ ਘਾਤੇਤਾ વਾ ਸੋਤਾ વਾ ਸਾવੇਤਾ વਾ વਿਞ੍ਞਾਤਾ વਾ વਿਞ੍ਞਾਪੇਤਾ વਾ। ਯੋਪਿ ਤਿਣ੍ਹੇਨ ਸਤ੍ਥੇਨ ਸੀਸਂ ਛਿਨ੍ਦਤਿ, ਨ ਕੋਚਿ ਕਞ੍ਚਿ 7 ਜੀવਿਤਾ વੋਰੋਪੇਤਿ। ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂਤ੍વੇવ ਕਾਯਾਨਮਨ੍ਤਰੇਨ ਸਤ੍ਥਂ વਿવਰਮਨੁਪਤਤਿ। ਚੁਦ੍ਦਸ ਖੋ ਪਨਿਮਾਨਿ ਯੋਨਿਪਮੁਖਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਸਟ੍ਠਿ ਚ ਸਤਾਨਿ ਛ ਚ ਸਤਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਚ ਕਮ੍ਮੁਨੋ ਸਤਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਚ ਕਮ੍ਮਾਨਿ ਤੀਣਿ ਚ ਕਮ੍ਮਾਨਿ, ਕਮ੍ਮੇ ਚ ਅਡ੍ਢਕਮ੍ਮੇ ਚ, ਦ੍વਟ੍ਠਿਪਟਿਪਦਾ, ਦ੍વਟ੍ਠਨ੍ਤਰਕਪ੍ਪਾ, ਛਲ਼ਾਭਿਜਾਤਿਯੋ, ਅਟ੍ਠ ਪੁਰਿਸਭੂਮਿਯੋ, ਏਕੂਨਪਞ੍ਞਾਸ ਆਜੀવਕਸਤੇ, ਏਕੂਨਪਞ੍ਞਾਸ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਸਤੇ, ਏਕੂਨਪਞ੍ਞਾਸ ਨਾਗਾવਾਸਸਤੇ, વੀਸੇ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸਤੇ, ਤਿਂਸੇ ਨਿਰਯਸਤੇ, ਛਤ੍ਤਿਂਸ ਰਜੋਧਾਤੁਯੋ, ਸਤ੍ਤ ਸਞ੍ਞੀਗਬ੍ਭਾ, ਸਤ੍ਤ ਅਸਞ੍ਞੀਗਬ੍ਭਾ, ਸਤ੍ਤ ਨਿਗਣ੍ਠਿਗਬ੍ਭਾ, ਸਤ੍ਤ ਦੇવਾ, ਸਤ੍ਤ ਮਾਨੁਸਾ, ਸਤ੍ਤ ਪੇਸਾਚਾ, ਸਤ੍ਤ ਸਰਾ, ਸਤ੍ਤ ਪવੁਟਾ, ਸਤ੍ਤ ਪਪਾਤਾ, ਸਤ੍ਤ ਪਪਾਤਸਤਾਨਿ, ਸਤ੍ਤ ਸੁਪਿਨਾ, ਸਤ੍ਤ ਸੁਪਿਨਸਤਾਨਿ, ਚੁਲ੍ਲਾਸੀਤਿ 8 ਮਹਾਕਪ੍ਪਿਨੋ 9 ਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਯਾਨਿ ਬਾਲੇ ਚ ਪਣ੍ਡਿਤੇ ਚ ਸਨ੍ਧਾવਿਤ੍વਾ ਸਂਸਰਿਤ੍વਾ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸਨ੍ਤਂ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਨਤ੍ਥਿ ਇਮਿਨਾਹਂ ਸੀਲੇਨ વਾ વਤੇਨ વਾ ਤਪੇਨ વਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯੇਨ વਾ ਅਪਰਿਪਕ੍ਕਂ વਾ ਕਮ੍ਮਂ ਪਰਿਪਾਚੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਪਰਿਪਕ੍ਕਂ વਾ ਕਮ੍ਮਂ ਫੁਸ੍ਸ ਫੁਸ੍ਸ ਬ੍ਯਨ੍ਤਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ। ਹੇવਂ ਨਤ੍ਥਿ ਦੋਣਮਿਤੇ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖੇ ਪਰਿਯਨ੍ਤਕਤੇ ਸਂਸਾਰੇ, ਨਤ੍ਥਿ ਹਾਯਨવਡ੍ਢਨੇ, ਨਤ੍ਥਿ ਉਕ੍ਕਂਸਾવਕਂਸੇ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਨਾਮ ਸੁਤ੍ਤਗੁਲ਼ੇ ਖਿਤ੍ਤੇ ਨਿਬ੍ਬੇਠਿਯਮਾਨਮੇવ ਪਲੇਤਿ, ਏવਮੇવ ਬਾਲੇ ਚ ਪਣ੍ਡਿਤੇ ਚ ਸਨ੍ਧਾવਿਤ੍વਾ ਸਂਸਰਿਤ੍વਾ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸਨ੍ਤਂ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’ਤਿ।
228. ‘‘Puna caparaṃ, sandaka, idhekacco satthā evaṃvādī hoti evaṃdiṭṭhi – ‘sattime kāyā akaṭā akaṭavidhā animmitā animmātā vañjhā kūṭaṭṭhā esikaṭṭhāyiṭṭhitā, te na iñjanti na vipariṇamanti na aññamaññaṃ byābādhenti nālaṃ aññamaññassa sukhāya vā dukkhāya vā sukhadukkhāya vā. Katame satta? Pathavīkāyo āpokāyo tejokāyo vāyokāyo sukhe dukkhe jīve sattame – ime sattakāyā akaṭā akaṭavidhā animmitā animmātā vañjhā kūṭaṭṭhā esikaṭṭhāyiṭṭhitā. Te na iñjanti na vipariṇamanti na aññamaññaṃ byābādhenti. Nālaṃ aññamaññassa sukhāya vā dukkhāya vā sukhadukkhāya vā. Tattha natthi hantā vā ghātetā vā sotā vā sāvetā vā viññātā vā viññāpetā vā. Yopi tiṇhena satthena sīsaṃ chindati, na koci kañci 10 jīvitā voropeti. Sattannaṃtveva kāyānamantarena satthaṃ vivaramanupatati. Cuddasa kho panimāni yonipamukhasatasahassāni saṭṭhi ca satāni cha ca satāni pañca ca kammuno satāni pañca ca kammāni tīṇi ca kammāni, kamme ca aḍḍhakamme ca, dvaṭṭhipaṭipadā, dvaṭṭhantarakappā, chaḷābhijātiyo, aṭṭha purisabhūmiyo, ekūnapaññāsa ājīvakasate, ekūnapaññāsa paribbājakasate, ekūnapaññāsa nāgāvāsasate, vīse indriyasate, tiṃse nirayasate, chattiṃsa rajodhātuyo, satta saññīgabbhā, satta asaññīgabbhā, satta nigaṇṭhigabbhā, satta devā, satta mānusā, satta pesācā, satta sarā, satta pavuṭā, satta papātā, satta papātasatāni, satta supinā, satta supinasatāni, cullāsīti 11 mahākappino 12 satasahassāni, yāni bāle ca paṇḍite ca sandhāvitvā saṃsaritvā dukkhassantaṃ karissanti. Tattha natthi imināhaṃ sīlena vā vatena vā tapena vā brahmacariyena vā aparipakkaṃ vā kammaṃ paripācessāmi, paripakkaṃ vā kammaṃ phussa phussa byantiṃ karissāmīti. Hevaṃ natthi doṇamite sukhadukkhe pariyantakate saṃsāre, natthi hāyanavaḍḍhane, natthi ukkaṃsāvakaṃse. Seyyathāpi nāma suttaguḷe khitte nibbeṭhiyamānameva paleti, evameva bāle ca paṇḍite ca sandhāvitvā saṃsaritvā dukkhassantaṃ karissantī’ti.
‘‘ਤਤ੍ਰ, ਸਨ੍ਦਕ, વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਯਂ ਖੋ ਭવਂ ਸਤ੍ਥਾ ਏવਂવਾਦੀ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿ – ਸਤ੍ਤਿਮੇ ਕਾਯਾ ਅਕਟਾ ਅਕਟવਿਧਾ ਅਨਿਮ੍ਮਿਤਾ ਅਨਿਮ੍ਮਾਤਾ વਞ੍ਝਾ ਕੂਟਟ੍ਠਾ ਏਸਿਕਟ੍ਠਾਯਿਟ੍ਠਿਤਾ। ਤੇ ਨ ਇਞ੍ਜਨ੍ਤਿ ਨ વਿਪਰਿਣਮਨ੍ਤਿ ਨ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਬ੍ਯਾਬਾਧੇਨ੍ਤਿ। ਨਾਲਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸ੍ਸ ਸੁਖਾਯ વਾ ਦੁਕ੍ਖਾਯ વਾ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਾਯ વਾ। ਕਤਮੇ ਸਤ੍ਤ ? ਪਥવੀਕਾਯੋ ਆਪੋਕਾਯੋ ਤੇਜੋਕਾਯੋ વਾਯੋਕਾਯੋ ਸੁਖੇ ਦੁਕ੍ਖੇ ਜੀવੇ ਸਤ੍ਤਮੇ – ਇਮੇ ਸਤ੍ਤ ਕਾਯਾ ਅਕਟਾ ਅਕਟવਿਧਾ ਅਨਿਮ੍ਮਿਤਾ ਅਨਿਮ੍ਮਾਤਾ વਞ੍ਝਾ ਕੂਟਟ੍ਠਾ ਏਸਿਕਟ੍ਠਾਯਿਟ੍ਠਿਤਾ। ਤੇ ਨ ਇਞ੍ਜਨ੍ਤਿ ਨ વਿਪਰਿਣਮਨ੍ਤਿ ਨ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਬ੍ਯਾਬਾਧੇਨ੍ਤਿ। ਨਾਲਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸ੍ਸ ਸੁਖਾਯ વਾ ਦੁਕ੍ਖਾਯ વਾ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਾਯ વਾ। ਤਤ੍ਥ ਨਤ੍ਥਿ ਹਨ੍ਤਾ વਾ ਘਾਤੇਤਾ વਾ ਸੋਤਾ વਾ ਸਾવੇਤਾ વਾ વਿਞ੍ਞਾਤਾ વਾ વਿਞ੍ਞਾਪੇਤਾ વਾ। ਯੋਪਿ ਤਿਣ੍ਹੇਨ ਸਤ੍ਥੇਨ ਸੀਸਂ ਛਿਨ੍ਦਤਿ, ਨ ਕੋਚਿ ਕਞ੍ਚਿ ਜੀવਿਤਾ વੋਰੋਪੇਤਿ । ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂਤ੍વੇવ ਕਾਯਾਨਮਨ੍ਤਰੇਨ ਸਤ੍ਥਂ વਿવਰਮਨੁਪਤਤਿ। ਚੁਦ੍ਦਸ ਖੋ ਪਨਿਮਾਨਿ ਯੋਨਿਪਮੁਖਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਸਟ੍ਠਿ ਚ ਸਤਾਨਿ ਛ ਚ ਸਤਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਚ ਕਮ੍ਮੁਨੋ ਸਤਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਚ ਕਮ੍ਮਾਨਿ ਤੀਣਿ ਚ ਕਮ੍ਮਾਨਿ, ਕਮ੍ਮੇ ਚ ਅਡ੍ਢਕਮ੍ਮੇ ਚ, ਦ੍વਟ੍ਠਿਪਟਿਪਦਾ, ਦ੍વਟ੍ਠਨ੍ਤਰਕਪ੍ਪਾ, ਛਲ਼ਾਭਿਜਾਤਿਯੋ, ਅਟ੍ਠ ਪੁਰਿਸਭੂਮਿਯੋ, ਏਕੂਨਪਞ੍ਞਾਸ ਆਜੀવਕਸਤੇ, ਏਕੂਨਪਞ੍ਞਾਸ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਸਤੇ, ਏਕੂਨਪਞ੍ਞਾਸ ਨਾਗਾવਾਸਸਤੇ, વੀਸੇ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸਤੇ, ਤਿਂਸੇ ਨਿਰਯਸਤੇ, ਛਤ੍ਤਿਂਸ ਰਜੋਧਾਤੁਯੋ, ਸਤ੍ਤ ਸਞ੍ਞੀਗਬ੍ਭਾ, ਸਤ੍ਤ ਅਸਞ੍ਞੀਗਬ੍ਭਾ, ਸਤ੍ਤ ਨਿਗਣ੍ਠਿਗਬ੍ਭਾ, ਸਤ੍ਤ ਦੇવਾ, ਸਤ੍ਤ ਮਾਨੁਸਾ, ਸਤ੍ਤ ਪੇਸਾਚਾ, ਸਤ੍ਤ ਸਰਾ, ਸਤ੍ਤ ਪવੁਟਾ, ਸਤ੍ਤ ਪਪਾਤਾ, ਸਤ੍ਤ ਪਪਾਤਸਤਾਨਿ, ਸਤ੍ਤ ਸੁਪਿਨਾ, ਸਤ੍ਤ ਸੁਪਿਨਸਤਾਨਿ, ਚੁਲ੍ਲਾਸੀਤਿ ਮਹਾਕਪ੍ਪਿਨੋ ਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ, ਯਾਨਿ ਬਾਲੇ ਚ ਪਣ੍ਡਿਤੇ ਚ ਸਨ੍ਧਾવਿਤ੍વਾ ਸਂਸਰਿਤ੍વਾ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸਨ੍ਤਂ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਨਤ੍ਥਿ ਇਮਿਨਾਹਂ ਸੀਲੇਨ વਾ વਤੇਨ વਾ ਤਪੇਨ વਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯੇਨ વਾ ਅਪਰਿਪਕ੍ਕਂ વਾ ਕਮ੍ਮਂ ਪਰਿਪਾਚੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਪਰਿਪਕ੍ਕਂ વਾ ਕਮ੍ਮਂ ਫੁਸ੍ਸ ਫੁਸ੍ਸ ਬ੍ਯਨ੍ਤਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ, ਹੇવਂ ਨਤ੍ਥਿ ਦੋਣਮਿਤੇ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖੇ ਪਰਿਯਨ੍ਤਕਤੇ ਸਂਸਾਰੇ, ਨਤ੍ਥਿ ਹਾਯਨવਡ੍ਢਨੇ, ਨਤ੍ਥਿ ਉਕ੍ਕਂਸਾવਕਂਸੇ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਨਾਮ ਸੁਤ੍ਤਗੁਲ਼ੇ ਖਿਤ੍ਤੇ ਨਿਬ੍ਬੇਠਿਯਮਾਨਮੇવ ਪਲੇਤਿ, ਏવਮੇવ ਬਾਲੇ ਚ ਪਣ੍ਡਿਤੇ ਚ ਸਨ੍ਧਾવਿਤ੍વਾ ਸਂਸਰਿਤ੍વਾ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸਨ੍ਤਂ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’ਤਿ। ਸਚੇ ਪਨ ਇਮਸ੍ਸ ਭੋਤੋ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਸਚ੍ਚਂ વਚਨਂ, ਅਕਤੇਨ ਮੇ ਏਤ੍ਥ ਕਤਂ, ਅવੁਸਿਤੇਨ ਮੇ ਏਤ੍ਥ વੁਸਿਤਂ। ਉਭੋਪਿ ਮਯਂ ਏਤ੍ਥ ਸਮਸਮਾ ਸਾਮਞ੍ਞਂ ਪਤ੍ਤਾ, ਯੋ ਚਾਹਂ ਨ વਦਾਮਿ। ‘ਉਭੋ ਸਨ੍ਧਾવਿਤ੍વਾ ਸਂਸਰਿਤ੍વਾ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸਨ੍ਤਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’ਤਿ। ਅਤਿਰੇਕਂ ਖੋ ਪਨਿਮਸ੍ਸ ਭੋਤੋ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਨਗ੍ਗਿਯਂ ਮੁਣ੍ਡਿਯਂ ਉਕ੍ਕੁਟਿਕਪ੍ਪਧਾਨਂ ਕੇਸਮਸ੍ਸੁਲੋਚਨਂ ਯੋਹਂ ਪੁਤ੍ਤਸਮ੍ਬਾਧਸਯਨਂ ਅਜ੍ਝਾવਸਨ੍ਤੋ ਕਾਸਿਕਚਨ੍ਦਨਂ ਪਚ੍ਚਨੁਭੋਨ੍ਤੋ ਮਾਲਾਗਨ੍ਧવਿਲੇਪਨਂ ਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਂ ਸਾਦਿਯਨ੍ਤੋ ਇਮਿਨਾ ਭੋਤਾ ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਸਮਸਮਗਤਿਕੋ ਭવਿਸ੍ਸਾਮਿ। ਅਭਿਸਮ੍ਪਰਾਯਂ ਸੋਹਂ ਕਿਂ ਜਾਨਨ੍ਤੋ ਕਿਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਤ੍ਥਰਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਿਸ੍ਸਾਮਿ? ‘ਸੋ ਅਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯવਾਸੋ ਅਯ’ਨ੍ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਤਸ੍ਮਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਾ ਨਿਬ੍ਬਿਜ੍ਜ ਪਕ੍ਕਮਤਿ। ਅਯਂ ਖੋ, ਸਨ੍ਦਕ, ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਅਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯવਾਸੋ ਅਕ੍ਖਾਤੋ ਯਤ੍ਥ વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਸਸਕ੍ਕਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਨ વਸੇਯ੍ਯ, વਸਨ੍ਤੋ ਚ ਨਾਰਾਧੇਯ੍ਯ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲਂ।
‘‘Tatra, sandaka, viññū puriso iti paṭisañcikkhati – ‘ayaṃ kho bhavaṃ satthā evaṃvādī evaṃdiṭṭhi – sattime kāyā akaṭā akaṭavidhā animmitā animmātā vañjhā kūṭaṭṭhā esikaṭṭhāyiṭṭhitā. Te na iñjanti na vipariṇamanti na aññamaññaṃ byābādhenti. Nālaṃ aññamaññassa sukhāya vā dukkhāya vā sukhadukkhāya vā. Katame satta ? Pathavīkāyo āpokāyo tejokāyo vāyokāyo sukhe dukkhe jīve sattame – ime satta kāyā akaṭā akaṭavidhā animmitā animmātā vañjhā kūṭaṭṭhā esikaṭṭhāyiṭṭhitā. Te na iñjanti na vipariṇamanti na aññamaññaṃ byābādhenti. Nālaṃ aññamaññassa sukhāya vā dukkhāya vā sukhadukkhāya vā. Tattha natthi hantā vā ghātetā vā sotā vā sāvetā vā viññātā vā viññāpetā vā. Yopi tiṇhena satthena sīsaṃ chindati, na koci kañci jīvitā voropeti . Sattannaṃtveva kāyānamantarena satthaṃ vivaramanupatati. Cuddasa kho panimāni yonipamukhasatasahassāni saṭṭhi ca satāni cha ca satāni pañca ca kammuno satāni pañca ca kammāni tīṇi ca kammāni, kamme ca aḍḍhakamme ca, dvaṭṭhipaṭipadā, dvaṭṭhantarakappā, chaḷābhijātiyo, aṭṭha purisabhūmiyo, ekūnapaññāsa ājīvakasate, ekūnapaññāsa paribbājakasate, ekūnapaññāsa nāgāvāsasate, vīse indriyasate, tiṃse nirayasate, chattiṃsa rajodhātuyo, satta saññīgabbhā, satta asaññīgabbhā, satta nigaṇṭhigabbhā, satta devā, satta mānusā, satta pesācā, satta sarā, satta pavuṭā, satta papātā, satta papātasatāni, satta supinā, satta supinasatāni, cullāsīti mahākappino satasahassāni, yāni bāle ca paṇḍite ca sandhāvitvā saṃsaritvā dukkhassantaṃ karissanti. Tattha natthi imināhaṃ sīlena vā vatena vā tapena vā brahmacariyena vā aparipakkaṃ vā kammaṃ paripācessāmi, paripakkaṃ vā kammaṃ phussa phussa byantiṃ karissāmīti, hevaṃ natthi doṇamite sukhadukkhe pariyantakate saṃsāre, natthi hāyanavaḍḍhane, natthi ukkaṃsāvakaṃse. Seyyathāpi nāma suttaguḷe khitte nibbeṭhiyamānameva paleti, evameva bāle ca paṇḍite ca sandhāvitvā saṃsaritvā dukkhassantaṃ karissantī’ti. Sace pana imassa bhoto satthuno saccaṃ vacanaṃ, akatena me ettha kataṃ, avusitena me ettha vusitaṃ. Ubhopi mayaṃ ettha samasamā sāmaññaṃ pattā, yo cāhaṃ na vadāmi. ‘Ubho sandhāvitvā saṃsaritvā dukkhassantaṃ karissāmā’ti. Atirekaṃ kho panimassa bhoto satthuno naggiyaṃ muṇḍiyaṃ ukkuṭikappadhānaṃ kesamassulocanaṃ yohaṃ puttasambādhasayanaṃ ajjhāvasanto kāsikacandanaṃ paccanubhonto mālāgandhavilepanaṃ dhārento jātarūparajataṃ sādiyanto iminā bhotā satthārā samasamagatiko bhavissāmi. Abhisamparāyaṃ sohaṃ kiṃ jānanto kiṃ passanto imasmiṃ satthari brahmacariyaṃ carissāmi? ‘So abrahmacariyavāso aya’nti – iti viditvā tasmā brahmacariyā nibbijja pakkamati. Ayaṃ kho, sandaka, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena catuttho abrahmacariyavāso akkhāto yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ na vaseyya, vasanto ca nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.
‘‘ਇਮੇ ਖੋ ਤੇ, ਸਨ੍ਦਕ, ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਅਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯવਾਸਾ ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਯਤ੍ਥ વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਸਸਕ੍ਕਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਨ વਸੇਯ੍ਯ, વਸਨ੍ਤੋ ਚ ਨਾਰਾਧੇਯ੍ਯ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ।
‘‘Ime kho te, sandaka, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena cattāro abrahmacariyavāsā akkhātā yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ na vaseyya, vasanto ca nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusala’’nti.
‘‘ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ , ਭੋ ਆਨਨ੍ਦ, ਅਬ੍ਭੁਤਂ, ਭੋ ਆਨਨ੍ਦ! ਯਾવਞ੍ਚਿਦਂ ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਅਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯવਾਸਾવ ਸਮਾਨਾ ‘ਅਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯવਾਸਾ’ਤਿ ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਯਤ੍ਥ વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਸਸਕ੍ਕਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਨ વਸੇਯ੍ਯ, વਸਨ੍ਤੋ ਚ ਨਾਰਾਧੇਯ੍ਯ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲਨ੍ਤਿ। ਕਤਮਾਨਿ ਪਨ ਤਾਨਿ, ਭੋ ਆਨਨ੍ਦ, ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਨਸ੍ਸਾਸਿਕਾਨਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਾਨਿ ਅਕ੍ਖਾਤਾਨਿ ਯਤ੍ਥ વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਸਸਕ੍ਕਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਨ વਸੇਯ੍ਯ, વਸਨ੍ਤੋ ਚ ਨਾਰਾਧੇਯ੍ਯ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ?
‘‘Acchariyaṃ , bho ānanda, abbhutaṃ, bho ānanda! Yāvañcidaṃ tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena cattāro abrahmacariyavāsāva samānā ‘abrahmacariyavāsā’ti akkhātā yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ na vaseyya, vasanto ca nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalanti. Katamāni pana tāni, bho ānanda, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena cattāri anassāsikāni brahmacariyāni akkhātāni yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ na vaseyya, vasanto ca nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusala’’nti?
੨੨੯. ‘‘ਇਧ, ਸਨ੍ਦਕ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਤ੍ਥਾ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੂ ਸਬ੍ਬਦਸ੍ਸਾવੀ ਅਪਰਿਸੇਸਂ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਂ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ – ‘ਚਰਤੋ ਚ ਮੇ ਤਿਟ੍ਠਤੋ ਚ ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਜਾਗਰਸ੍ਸ ਚ ਸਤਤਂ ਸਮਿਤਂ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਿਤ’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਸੁਞ੍ਞਮ੍ਪਿ ਅਗਾਰਂ ਪવਿਸਤਿ, ਪਿਣ੍ਡਮ੍ਪਿ ਨ ਲਭਤਿ, ਕੁਕ੍ਕੁਰੋਪਿ ਡਂਸਤਿ, ਚਣ੍ਡੇਨਪਿ ਹਤ੍ਥਿਨਾ ਸਮਾਗਚ੍ਛਤਿ, ਚਣ੍ਡੇਨਪਿ ਅਸ੍ਸੇਨ ਸਮਾਗਚ੍ਛਤਿ, ਚਣ੍ਡੇਨਪਿ ਗੋਣੇਨ ਸਮਾਗਚ੍ਛਤਿ, ਇਤ੍ਥਿਯਾਪਿ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸਪਿ ਨਾਮਮ੍ਪਿ ਗੋਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ, ਗਾਮਸ੍ਸਪਿ ਨਿਗਮਸ੍ਸਪਿ ਨਾਮਮ੍ਪਿ ਮਗ੍ਗਮ੍ਪਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ। ਸੋ ‘ਕਿਮਿਦ’ਨ੍ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਸਮਾਨੋ ‘ਸੁਞ੍ਞਂ ਮੇ ਅਗਾਰਂ ਪવਿਸਿਤਬ੍ਬਂ ਅਹੋਸਿ’, ਤੇਨ ਪਾવਿਸਿਂ; ‘ਪਿਣ੍ਡਮ੍ਪਿ ਅਲਦ੍ਧਬ੍ਬਂ ਅਹੋਸਿ’, ਤੇਨ ਨਾਲਤ੍ਥਂ ; ‘ਕੁਕ੍ਕੁਰੇਨ ਡਂਸਿਤਬ੍ਬਂ ਅਹੋਸਿ’, ਤੇਨਮ੍ਹਿ 13 ਦਟ੍ਠੋ; ‘ਚਣ੍ਡੇਨ ਹਤ੍ਥਿਨਾ ਸਮਾਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ ਅਹੋਸਿ’, ਤੇਨ ਸਮਾਗਮਿਂ; ‘ਚਣ੍ਡੇਨ ਅਸ੍ਸੇਨ ਸਮਾਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ ਅਹੋਸਿ’, ਤੇਨ ਸਮਾਗਮਿਂ; ‘ਚਣ੍ਡੇਨ ਗੋਣੇਨ ਸਮਾਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ ਅਹੋਸਿ’, ਤੇਨ ਸਮਾਗਮਿਂ; ‘ਇਤ੍ਥਿਯਾਪਿ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸਪਿ ਨਾਮਮ੍ਪਿ ਗੋਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਂ ਅਹੋਸਿ’, ਤੇਨ ਪੁਚ੍ਛਿਂ; ‘ਗਾਮਸ੍ਸਪਿ ਨਿਗਮਸ੍ਸਪਿ ਨਾਮਮ੍ਪਿ ਮਗ੍ਗਮ੍ਪਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਂ ਅਹੋਸਿ’, ਤੇਨ ਪੁਚ੍ਛਿਨ੍ਤਿ। ਤਤ੍ਰ, ਸਨ੍ਦਕ, વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਯਂ ਖੋ ਭવਂ ਸਤ੍ਥਾ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੂ ਸਬ੍ਬਦਸ੍ਸਾવੀ ਅਪਰਿਸੇਸਂ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਂ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ…ਪੇ॰… ‘ਗਾਮਸ੍ਸਪਿ ਨਿਗਮਸ੍ਸਪਿ ਨਾਮਮ੍ਪਿ ਮਗ੍ਗਮ੍ਪਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਂ ਅਹੋਸਿ, ਤੇਨ ਪੁਚ੍ਛਿ’ਨ੍ਤਿ । ਸੋ ‘ਅਨਸ੍ਸਾਸਿਕਂ ਇਦਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯ’ਨ੍ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਤਸ੍ਮਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਾ ਨਿਬ੍ਬਿਜ੍ਜ ਪਕ੍ਕਮਤਿ। ਇਦਂ ਖੋ, ਸਨ੍ਦਕ, ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਪਠਮਂ ਅਨਸ੍ਸਾਸਿਕਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਅਕ੍ਖਾਤਂ ਯਤ੍ਥ વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਸਸਕ੍ਕਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਨ વਸੇਯ੍ਯ, વਸਨ੍ਤੋ ਚ ਨਾਰਾਧੇਯ੍ਯ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲਂ।
229. ‘‘Idha, sandaka, ekacco satthā sabbaññū sabbadassāvī aparisesaṃ ñāṇadassanaṃ paṭijānāti – ‘carato ca me tiṭṭhato ca suttassa ca jāgarassa ca satataṃ samitaṃ ñāṇadassanaṃ paccupaṭṭhita’nti. So suññampi agāraṃ pavisati, piṇḍampi na labhati, kukkuropi ḍaṃsati, caṇḍenapi hatthinā samāgacchati, caṇḍenapi assena samāgacchati, caṇḍenapi goṇena samāgacchati, itthiyāpi purisassapi nāmampi gottampi pucchati, gāmassapi nigamassapi nāmampi maggampi pucchati. So ‘kimida’nti puṭṭho samāno ‘suññaṃ me agāraṃ pavisitabbaṃ ahosi’, tena pāvisiṃ; ‘piṇḍampi aladdhabbaṃ ahosi’, tena nālatthaṃ ; ‘kukkurena ḍaṃsitabbaṃ ahosi’, tenamhi 14 daṭṭho; ‘caṇḍena hatthinā samāgantabbaṃ ahosi’, tena samāgamiṃ; ‘caṇḍena assena samāgantabbaṃ ahosi’, tena samāgamiṃ; ‘caṇḍena goṇena samāgantabbaṃ ahosi’, tena samāgamiṃ; ‘itthiyāpi purisassapi nāmampi gottampi pucchitabbaṃ ahosi’, tena pucchiṃ; ‘gāmassapi nigamassapi nāmampi maggampi pucchitabbaṃ ahosi’, tena pucchinti. Tatra, sandaka, viññū puriso iti paṭisañcikkhati – ‘ayaṃ kho bhavaṃ satthā sabbaññū sabbadassāvī aparisesaṃ ñāṇadassanaṃ paṭijānāti…pe… ‘gāmassapi nigamassapi nāmampi maggampi pucchitabbaṃ ahosi, tena pucchi’nti . So ‘anassāsikaṃ idaṃ brahmacariya’nti – iti viditvā tasmā brahmacariyā nibbijja pakkamati. Idaṃ kho, sandaka, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena paṭhamaṃ anassāsikaṃ brahmacariyaṃ akkhātaṃ yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ na vaseyya, vasanto ca nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.
੨੩੦. ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਸਨ੍ਦਕ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਸਤ੍ਥਾ ਅਨੁਸ੍ਸવਿਕੋ ਹੋਤਿ ਅਨੁਸ੍ਸવਸਚ੍ਚੋ। ਸੋ ਅਨੁਸ੍ਸવੇਨ ਇਤਿਹਿਤਿਹਪਰਮ੍ਪਰਾਯ ਪਿਟਕਸਮ੍ਪਦਾਯ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ। ਅਨੁਸ੍ਸવਿਕਸ੍ਸ ਖੋ ਪਨ, ਸਨ੍ਦਕ , ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਅਨੁਸ੍ਸવਸਚ੍ਚਸ੍ਸ ਸੁਸ੍ਸੁਤਮ੍ਪਿ ਹੋਤਿ ਦੁਸ੍ਸੁਤਮ੍ਪਿ ਹੋਤਿ ਤਥਾਪਿ ਹੋਤਿ ਅਞ੍ਞਥਾਪਿ ਹੋਤਿ। ਤਤ੍ਰ, ਸਨ੍ਦਕ, વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਯਂ ਖੋ ਭવਂ ਸਤ੍ਥਾ ਅਨੁਸ੍ਸવਿਕੋ ਅਨੁਸ੍ਸવਸਚ੍ਚੋ ਸੋ ਅਨੁਸ੍ਸવੇਨ ਇਤਿਹਿਤਿਹਪਰਮ੍ਪਰਾਯ ਪਿਟਕਸਮ੍ਪਦਾਯ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ। ਅਨੁਸ੍ਸવਿਕਸ੍ਸ ਖੋ ਪਨ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਅਨੁਸ੍ਸવਸਚ੍ਚਸ੍ਸ ਸੁਸ੍ਸੁਤਮ੍ਪਿ ਹੋਤਿ ਦੁਸ੍ਸੁਤਮ੍ਪਿ ਹੋਤਿ ਤਥਾਪਿ ਹੋਤਿ ਅਞ੍ਞਥਾਪਿ ਹੋਤਿ’। ਸੋ ‘ਅਨਸ੍ਸਾਸਿਕਂ ਇਦਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯ’ਨ੍ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਤਸ੍ਮਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਾ ਨਿਬ੍ਬਿਜ੍ਜ ਪਕ੍ਕਮਤਿ। ਇਦਂ ਖੋ, ਸਨ੍ਦਕ, ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਦੁਤਿਯਂ ਅਨਸ੍ਸਾਸਿਕਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਅਕ੍ਖਾਤਂ ਯਤ੍ਥ વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਸਸਕ੍ਕਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਨ વਸੇਯ੍ਯ, વਸਨ੍ਤੋ ਚ ਨਾਰਾਧੇਯ੍ਯ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲਂ।
230. ‘‘Puna caparaṃ, sandaka, idhekacco satthā anussaviko hoti anussavasacco. So anussavena itihitihaparamparāya piṭakasampadāya dhammaṃ deseti. Anussavikassa kho pana, sandaka , satthuno anussavasaccassa sussutampi hoti dussutampi hoti tathāpi hoti aññathāpi hoti. Tatra, sandaka, viññū puriso iti paṭisañcikkhati – ‘ayaṃ kho bhavaṃ satthā anussaviko anussavasacco so anussavena itihitihaparamparāya piṭakasampadāya dhammaṃ deseti. Anussavikassa kho pana satthuno anussavasaccassa sussutampi hoti dussutampi hoti tathāpi hoti aññathāpi hoti’. So ‘anassāsikaṃ idaṃ brahmacariya’nti – iti viditvā tasmā brahmacariyā nibbijja pakkamati. Idaṃ kho, sandaka, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena dutiyaṃ anassāsikaṃ brahmacariyaṃ akkhātaṃ yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ na vaseyya, vasanto ca nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.
੨੩੧. ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਸਨ੍ਦਕ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਸਤ੍ਥਾ ਤਕ੍ਕੀ ਹੋਤਿ વੀਮਂਸੀ। ਸੋ ਤਕ੍ਕਪਰਿਯਾਹਤਂ વੀਮਂਸਾਨੁਚਰਿਤਂ ਸਯਂਪਟਿਭਾਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ। ਤਕ੍ਕਿਸ੍ਸ ਖੋ ਪਨ, ਸਨ੍ਦਕ, ਸਤ੍ਥੁਨੋ વੀਮਂਸਿਸ੍ਸ ਸੁਤਕ੍ਕਿਤਮ੍ਪਿ ਹੋਤਿ ਦੁਤ੍ਤਕ੍ਕਿਤਮ੍ਪਿ ਹੋਤਿ ਤਥਾਪਿ ਹੋਤਿ ਅਞ੍ਞਥਾਪਿ ਹੋਤਿ। ਤਤ੍ਰ, ਸਨ੍ਦਕ, વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਯਂ ਖੋ ਭવਂ ਸਤ੍ਥਾ ਤਕ੍ਕੀ વੀਮਂਸੀ। ਸੋ ਤਕ੍ਕਪਰਿਯਾਹਤਂ વੀਮਂਸਾਨੁਚਰਿਤਂ ਸਯਂਪਟਿਭਾਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ। ਤਕ੍ਕਿਸ੍ਸ ਖੋ ਪਨ ਸਤ੍ਥੁਨੋ વੀਮਂਸਿਸ੍ਸ ਸੁਤਕ੍ਕਿਤਮ੍ਪਿ ਹੋਤਿ ਦੁਤ੍ਤਕ੍ਕਿਤਮ੍ਪਿ ਹੋਤਿ ਤਥਾਪਿ ਹੋਤਿ ਅਞ੍ਞਥਾਪਿ ਹੋਤਿ’। ਸੋ ‘ਅਨਸ੍ਸਾਸਿਕਂ ਇਦਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯ’ਨ੍ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਤਸ੍ਮਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਾ ਨਿਬ੍ਬਿਜ੍ਜ ਪਕ੍ਕਮਤਿ। ਇਦਂ ਖੋ, ਸਨ੍ਦਕ, ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਤਤਿਯਂ ਅਨਸ੍ਸਾਸਿਕਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਅਕ੍ਖਾਤਂ ਯਤ੍ਥ વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਸਸਕ੍ਕਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਨ વਸੇਯ੍ਯ, વਸਨ੍ਤੋ ਚ ਨਾਰਾਧੇਯ੍ਯ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲਂ।
231. ‘‘Puna caparaṃ, sandaka, idhekacco satthā takkī hoti vīmaṃsī. So takkapariyāhataṃ vīmaṃsānucaritaṃ sayaṃpaṭibhānaṃ dhammaṃ deseti. Takkissa kho pana, sandaka, satthuno vīmaṃsissa sutakkitampi hoti duttakkitampi hoti tathāpi hoti aññathāpi hoti. Tatra, sandaka, viññū puriso iti paṭisañcikkhati – ‘ayaṃ kho bhavaṃ satthā takkī vīmaṃsī. So takkapariyāhataṃ vīmaṃsānucaritaṃ sayaṃpaṭibhānaṃ dhammaṃ deseti. Takkissa kho pana satthuno vīmaṃsissa sutakkitampi hoti duttakkitampi hoti tathāpi hoti aññathāpi hoti’. So ‘anassāsikaṃ idaṃ brahmacariya’nti – iti viditvā tasmā brahmacariyā nibbijja pakkamati. Idaṃ kho, sandaka, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena tatiyaṃ anassāsikaṃ brahmacariyaṃ akkhātaṃ yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ na vaseyya, vasanto ca nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.
੨੩੨. ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਸਨ੍ਦਕ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਸਤ੍ਥਾ ਮਨ੍ਦੋ ਹੋਤਿ ਮੋਮੂਹੋ। ਸੋ ਮਨ੍ਦਤ੍ਤਾ ਮੋਮੂਹਤ੍ਤਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ 15 ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਸਮਾਨੋ વਾਚਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ – ‘ਏવਨ੍ਤਿਪਿ 16 ਮੇ ਨੋ, ਤਥਾਤਿਪਿ 17 ਮੇ ਨੋ, ਅਞ੍ਞਥਾਤਿਪਿ 18 ਮੇ ਨੋ, ਨੋਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ, ਨੋ ਨੋਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ’ਤਿ। ਤਤ੍ਰ, ਸਨ੍ਦਕ, વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਯਂ ਖੋ ਭવਂ ਸਤ੍ਥਾ ਮਨ੍ਦੋ ਮੋਮੂਹੋ। ਸੋ ਮਨ੍ਦਤ੍ਤਾ ਮੋਮੂਹਤ੍ਤਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਸਮਾਨੋ વਾਚਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ – ਏવਨ੍ਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ, ਤਥਾਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ, ਅਞ੍ਞਥਾਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ, ਨੋਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ, ਨੋ ਨੋਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ’ਤਿ। ਸੋ ‘ਅਨਸ੍ਸਾਸਿਕਂ ਇਦਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯ’ਨ੍ਤਿ – ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਤਸ੍ਮਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਾ ਨਿਬ੍ਬਿਜ੍ਜ ਪਕ੍ਕਮਤਿ। ਇਦਂ ਖੋ, ਸਨ੍ਦਕ, ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਅਨਸ੍ਸਾਸਿਕਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਅਕ੍ਖਾਤਂ ਯਤ੍ਥ વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਸਸਕ੍ਕਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਨ વਸੇਯ੍ਯ, વਸਨ੍ਤੋ ਚ ਨਾਰਾਧੇਯ੍ਯ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲਂ।
232. ‘‘Puna caparaṃ, sandaka, idhekacco satthā mando hoti momūho. So mandattā momūhattā tattha tattha 19 pañhaṃ puṭṭho samāno vācāvikkhepaṃ āpajjati amarāvikkhepaṃ – ‘evantipi 20 me no, tathātipi 21 me no, aññathātipi 22 me no, notipi me no, no notipi me no’ti. Tatra, sandaka, viññū puriso iti paṭisañcikkhati – ‘ayaṃ kho bhavaṃ satthā mando momūho. So mandattā momūhattā tattha tattha pañhaṃ puṭṭho samāno vācāvikkhepaṃ āpajjati amarāvikkhepaṃ – evantipi me no, tathātipi me no, aññathātipi me no, notipi me no, no notipi me no’ti. So ‘anassāsikaṃ idaṃ brahmacariya’nti – iti viditvā tasmā brahmacariyā nibbijja pakkamati. Idaṃ kho, sandaka, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena catutthaṃ anassāsikaṃ brahmacariyaṃ akkhātaṃ yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ na vaseyya, vasanto ca nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.
‘‘ਇਮਾਨਿ ਖੋ, (ਤਾਨਿ ਸਨ੍ਦਕ, ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਨਸ੍ਸਾਸਿਕਾਨਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਾਨਿ ਅਕ੍ਖਾਤਾਨਿ ਯਤ੍ਥ વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਸਸਕ੍ਕਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਨ વਸੇਯ੍ਯ, વਸਨ੍ਤੋ ਚ ਨਾਰਾਧੇਯ੍ਯ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ।
‘‘Imāni kho, (tāni sandaka, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena cattāri anassāsikāni brahmacariyāni akkhātāni yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ na vaseyya, vasanto ca nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusala’’nti.
‘‘ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ, ਭੋ ਆਨਨ੍ਦ, ਅਬ੍ਭੁਤਂ, ਭੋ ਆਨਨ੍ਦ! ਯਾવਞ੍ਚਿਦਂ ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਨਸ੍ਸਾਸਿਕਾਨੇવ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਾਨਿ ਅਨਸ੍ਸਾਸਿਕਾਨਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਾਨੀਤਿ ਅਕ੍ਖਾਤਾਨਿ ਯਤ੍ਥ વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਸਸਕ੍ਕਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਨ વਸੇਯ੍ਯ, વਸਨ੍ਤੋ ਚ ਨਾਰਾਧੇਯ੍ਯ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲਂ। ਸੋ ਪਨ, ਭੋ ਆਨਨ੍ਦ, ਸਤ੍ਥਾ ਕਿਂ વਾਦੀ ਕਿਂ ਅਕ੍ਖਾਯੀ ਯਤ੍ਥ વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਸਸਕ੍ਕਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ વਸੇਯ੍ਯ, વਸਨ੍ਤੋ ਚ ਆਰਾਧੇਯ੍ਯ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ।
‘‘Acchariyaṃ, bho ānanda, abbhutaṃ, bho ānanda! Yāvañcidaṃ tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena cattāri anassāsikāneva brahmacariyāni anassāsikāni brahmacariyānīti akkhātāni yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ na vaseyya, vasanto ca nārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ. So pana, bho ānanda, satthā kiṃ vādī kiṃ akkhāyī yattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ vaseyya, vasanto ca ārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusala’’nti.
੨੩੩. ‘‘ਇਧ, ਸਨ੍ਦਕ, ਤਥਾਗਤੋ ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਸੁਗਤੋ ਲੋਕવਿਦੂ ਅਨੁਤ੍ਤਰੋ ਪੁਰਿਸਦਮ੍ਮਸਾਰਥਿ ਸਤ੍ਥਾ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਗવਾ…ਪੇ॰… 23 ਸੋ ਇਮੇ ਪਞ੍ਚ ਨੀવਰਣੇ ਪਹਾਯ ਚੇਤਸੋ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇ ਪਞ੍ਞਾਯ ਦੁਬ੍ਬਲੀਕਰਣੇ વਿવਿਚ੍ਚੇવ ਕਾਮੇਹਿ વਿવਿਚ੍ਚ ਅਕੁਸਲੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸવਿਤਕ੍ਕਂ ਸવਿਚਾਰਂ વਿવੇਕਜਂ ਪੀਤਿਸੁਖਂ ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਯਸ੍ਮਿਂ ਖੋ 24, ਸਨ੍ਦਕ, ਸਤ੍ਥਰਿ ਸਾવਕੋ ਏવਰੂਪਂ ਉਲ਼ਾਰવਿਸੇਸਂ ਅਧਿਗਚ੍ਛਤਿ ਤਤ੍ਥ વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਸਸਕ੍ਕਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ વਸੇਯ੍ਯ, વਸਨ੍ਤੋ ਚ ਆਰਾਧੇਯ੍ਯ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲਂ।
233. ‘‘Idha, sandaka, tathāgato loke uppajjati arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā…pe… 25 so ime pañca nīvaraṇe pahāya cetaso upakkilese paññāya dubbalīkaraṇe vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Yasmiṃ kho 26, sandaka, satthari sāvako evarūpaṃ uḷāravisesaṃ adhigacchati tattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ vaseyya, vasanto ca ārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਸਨ੍ਦਕ, ਭਿਕ੍ਖੁ વਿਤਕ੍ਕવਿਚਾਰਾਨਂ વੂਪਸਮਾ…ਪੇ॰.. ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਯਸ੍ਮਿਂ ਖੋ, ਸਨ੍ਦਕ, ਸਤ੍ਥਰਿ ਸਾવਕੋ ਏવਰੂਪਂ ਉਲ਼ਾਰવਿਸੇਸਂ ਅਧਿਗਚ੍ਛਤਿ ਤਤ੍ਥ વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਸਸਕ੍ਕਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ વਸੇਯ੍ਯ, વਸਨ੍ਤੋ ਚ ਆਰਾਧੇਯ੍ਯ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲਂ।
‘‘Puna caparaṃ, sandaka, bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā…pe... dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Yasmiṃ kho, sandaka, satthari sāvako evarūpaṃ uḷāravisesaṃ adhigacchati tattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ vaseyya, vasanto ca ārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਸਨ੍ਦਕ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਪੀਤਿਯਾ ਚ વਿਰਾਗਾ ਉਪੇਕ੍ਖਕੋ ਚ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ਤਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਯਸ੍ਮਿਂ ਖੋ, ਸਨ੍ਦਕ, ਸਤ੍ਥਰਿ ਸਾવਕੋ ਏવਰੂਪਂ ਉਲ਼ਾਰવਿਸੇਸਂ ਅਧਿਗਚ੍ਛਤਿ ਤਤ੍ਥ વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਸਸਕ੍ਕਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ વਸੇਯ੍ਯ, વਸਨ੍ਤੋ ਚ ਆਰਾਧੇਯ੍ਯ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲਂ।
‘‘Puna caparaṃ, sandaka, bhikkhu pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati…pe… tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Yasmiṃ kho, sandaka, satthari sāvako evarūpaṃ uḷāravisesaṃ adhigacchati tattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ vaseyya, vasanto ca ārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਸਨ੍ਦਕ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੁਖਸ੍ਸ ਚ ਪਹਾਨਾ…ਪੇ॰… ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਯਸ੍ਮਿਂ ਖੋ, ਸਨ੍ਦਕ, ਸਤ੍ਥਰਿ ਸਾવਕੋ ਏવਰੂਪਂ ਉਲ਼ਾਰવਿਸੇਸਂ ਅਧਿਗਚ੍ਛਤਿ ਤਤ੍ਥ વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਸਸਕ੍ਕਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ વਸੇਯ੍ਯ, વਸਨ੍ਤੋ ਚ ਆਰਾਧੇਯ੍ਯ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲਂ।
‘‘Puna caparaṃ, sandaka, bhikkhu sukhassa ca pahānā…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Yasmiṃ kho, sandaka, satthari sāvako evarūpaṃ uḷāravisesaṃ adhigacchati tattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ vaseyya, vasanto ca ārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.
‘‘ਸੋ ਏવਂ ਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇ ਪਰਿਯੋਦਾਤੇ ਅਨਙ੍ਗਣੇ વਿਗਤੂਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇ ਮੁਦੁਭੂਤੇ ਕਮ੍ਮਨਿਯੇ ਠਿਤੇ ਆਨੇਞ੍ਜਪ੍ਪਤ੍ਤੇ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਾਨੁਸ੍ਸਤਿਞਾਣਾਯ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਭਿਨਿਨ੍ਨਾਮੇਤਿ। ਸੋ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਏਕਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਂ ਦ੍વੇਪਿ ਜਾਤਿਯੋ…ਪੇ॰… ਇਤਿ ਸਾਕਾਰਂ ਸਉਦ੍ਦੇਸਂ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ। ਯਸ੍ਮਿਂ ਖੋ, ਸਨ੍ਦਕ, ਸਤ੍ਥਰਿ ਸਾવਕੋ ਏવਰੂਪਂ ਉਲ਼ਾਰવਿਸੇਸਂ ਅਧਿਗਚ੍ਛਤਿ ਤਤ੍ਥ વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਸਸਕ੍ਕਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ વਸੇਯ੍ਯ, વਸਨ੍ਤੋ ਚ ਆਰਾਧੇਯ੍ਯ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲਂ।
‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte pubbenivāsānussatiñāṇāya cittaṃ abhininnāmeti. So anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati, seyyathidaṃ – ekampi jātiṃ dvepi jātiyo…pe… iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. Yasmiṃ kho, sandaka, satthari sāvako evarūpaṃ uḷāravisesaṃ adhigacchati tattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ vaseyya, vasanto ca ārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.
‘‘ਸੋ ਏવਂ ਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇ ਪਰਿਯੋਦਾਤੇ ਅਨਙ੍ਗਣੇ વਿਗਤੂਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇ ਮੁਦੁਭੂਤੇ ਕਮ੍ਮਨਿਯੇ ਠਿਤੇ ਆਨੇਞ੍ਜਪ੍ਪਤ੍ਤੇ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਚੁਤੂਪਪਾਤਞਾਣਾਯ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਭਿਨਿਨ੍ਨਾਮੇਤਿ। ਸੋ ਦਿਬ੍ਬੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ વਿਸੁਦ੍ਧੇਨ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਮਾਨੁਸਕੇਨ ਸਤ੍ਤੇ ਪਸ੍ਸਤਿ ਚવਮਾਨੇ ਉਪਪਜ੍ਜਮਾਨੇ ਹੀਨੇ ਪਣੀਤੇ ਸੁવਣ੍ਣੇ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣੇ ਸੁਗਤੇ ਦੁਗ੍ਗਤੇ…ਪੇ॰… ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗੇ ਸਤ੍ਤੇ ਪਜਾਨਾਤਿ। ਯਸ੍ਮਿਂ ਖੋ, ਸਨ੍ਦਕ, ਸਤ੍ਥਰਿ ਸਾવਕੋ ਏવਰੂਪਂ ਉਲ਼ਾਰવਿਸੇਸਂ ਅਧਿਗਚ੍ਛਤਿ ਤਤ੍ਥ વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਸਸਕ੍ਕਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ વਸੇਯ੍ਯ, વਸਨ੍ਤੋ ਚ ਆਰਾਧੇਯ੍ਯ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲਂ।
‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte sattānaṃ cutūpapātañāṇāya cittaṃ abhininnāmeti. So dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate…pe… yathākammūpage satte pajānāti. Yasmiṃ kho, sandaka, satthari sāvako evarūpaṃ uḷāravisesaṃ adhigacchati tattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ vaseyya, vasanto ca ārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.
‘‘ਸੋ ਏવਂ ਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇ ਪਰਿਯੋਦਾਤੇ ਅਨਙ੍ਗਣੇ વਿਗਤੂਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇ ਮੁਦੁਭੂਤੇ ਕਮ੍ਮਨਿਯੇ ਠਿਤੇ ਆਨੇਞ੍ਜਪ੍ਪਤ੍ਤੇ ਆਸવਾਨਂ ਖਯਞਾਣਾਯ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਭਿਨਿਨ੍ਨਾਮੇਤਿ। ਸੋ ‘ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖ’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ‘ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯੋ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ‘ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧੋ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ‘ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ; ‘ਇਮੇ ਆਸવਾ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ‘ਅਯਂ ਆਸવਸਮੁਦਯੋ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ‘ਅਯਂ ਆਸવਨਿਰੋਧੋ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ‘ਅਯਂ ਆਸવਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਜਾਨਤੋ ਏવਂ ਪਸ੍ਸਤੋ ਕਾਮਾਸવਾਪਿ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ, ਭવਾਸવਾਪਿ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ, ਅવਿਜ੍ਜਾਸવਾਪਿ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ। વਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਮਿਂ વਿਮੁਤ੍ਤਮਿਤਿ ਞਾਣਂ ਹੋਤਿ। ‘ਖੀਣਾ ਜਾਤਿ, વੁਸਿਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ, ਕਤਂ ਕਰਣੀਯਂ, ਨਾਪਰਂ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਾਯਾ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ। ਯਸ੍ਮਿਂ ਖੋ, ਸਨ੍ਦਕ, ਸਤ੍ਥਰਿ ਸਾવਕੋ ਏવਰੂਪਂ ਉਲ਼ਾਰવਿਸੇਸਂ ਅਧਿਗਚ੍ਛਤਿ ਤਤ੍ਥ વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਸਸਕ੍ਕਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ વਸੇਯ੍ਯ, વਸਨ੍ਤੋ ਚ ਆਰਾਧੇਯ੍ਯ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ।
‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte āsavānaṃ khayañāṇāya cittaṃ abhininnāmeti. So ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhasamudayo’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhanirodho’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ pajānāti; ‘ime āsavā’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ āsavasamudayo’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ āsavanirodho’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ āsavanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa evaṃ jānato evaṃ passato kāmāsavāpi cittaṃ vimuccati, bhavāsavāpi cittaṃ vimuccati, avijjāsavāpi cittaṃ vimuccati. Vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hoti. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānāti. Yasmiṃ kho, sandaka, satthari sāvako evarūpaṃ uḷāravisesaṃ adhigacchati tattha viññū puriso sasakkaṃ brahmacariyaṃ vaseyya, vasanto ca ārādheyya ñāyaṃ dhammaṃ kusala’’nti.
੨੩੪. ‘‘ਯੋ ਪਨ ਸੋ, ਭੋ ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਰਹਂ ਖੀਣਾਸવੋ વੁਸਿਤવਾ ਕਤਕਰਣੀਯੋ ਓਹਿਤਭਾਰੋ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਸਦਤ੍ਥੋ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਭવਸਂਯੋਜਨੋ ਸਮ੍ਮਦਞ੍ਞਾ વਿਮੁਤ੍ਤੋ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯ ਸੋ ਕਾਮੇ’’ਤਿ? ‘‘ਯੋ ਸੋ, ਸਨ੍ਦਕ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਰਹਂ ਖੀਣਾਸવੋ વੁਸਿਤવਾ ਕਤਕਰਣੀਯੋ ਓਹਿਤਭਾਰੋ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਸਦਤ੍ਥੋ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਭવਸਂਯੋਜਨੋ ਸਮ੍ਮਦਞ੍ਞਾ વਿਮੁਤ੍ਤੋ ਅਭਬ੍ਬੋ ਸੋ ਪਞ੍ਚਟ੍ਠਾਨਾਨਿ ਅਜ੍ਝਾਚਰਿਤੁਂ। ਅਭਬ੍ਬੋ ਖੀਣਾਸવੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਞ੍ਚਿਚ੍ਚ ਪਾਣਂ ਜੀવਿਤਾ વੋਰੋਪੇਤੁਂ, ਅਭਬ੍ਬੋ ਖੀਣਾਸવੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਥੇਯ੍ਯਸਙ੍ਖਾਤਂ ਆਦਾਤੁਂ, ਅਭਬ੍ਬੋ ਖੀਣਾਸવੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇવੇਤੁਂ, ਅਭਬ੍ਬੋ ਖੀਣਾਸવੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਮ੍ਪਜਾਨਮੁਸਾ ਭਾਸਿਤੁਂ, ਅਭਬ੍ਬੋ ਖੀਣਾਸવੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਨ੍ਨਿਧਿਕਾਰਕਂ ਕਾਮੇ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਗਾਰਿਯਭੂਤੋ। ਯੋ ਸੋ, ਸਨ੍ਦਕ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਰਹਂ ਖੀਣਾਸવੋ વੁਸਿਤવਾ ਕਤਕਰਣੀਯੋ ਓਹਿਤਭਾਰੋ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਸਦਤ੍ਥੋ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਭવਸਂਯੋਜਨੋ ਸਮ੍ਮਦਞ੍ਞਾ વਿਮੁਤ੍ਤੋ ਅਭਬ੍ਬੋ ਸੋ ਇਮਾਨਿ ਪਞ੍ਚਟ੍ਠਾਨਾਨਿ ਅਜ੍ਝਾਚਰਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ।
234. ‘‘Yo pana so, bho ānanda, bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitavā katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaṃyojano sammadaññā vimutto paribhuñjeyya so kāme’’ti? ‘‘Yo so, sandaka, bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitavā katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaṃyojano sammadaññā vimutto abhabbo so pañcaṭṭhānāni ajjhācarituṃ. Abhabbo khīṇāsavo bhikkhu sañcicca pāṇaṃ jīvitā voropetuṃ, abhabbo khīṇāsavo bhikkhu adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādātuṃ, abhabbo khīṇāsavo bhikkhu methunaṃ dhammaṃ paṭisevetuṃ, abhabbo khīṇāsavo bhikkhu sampajānamusā bhāsituṃ, abhabbo khīṇāsavo bhikkhu sannidhikārakaṃ kāme paribhuñjituṃ, seyyathāpi pubbe agāriyabhūto. Yo so, sandaka, bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitavā katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaṃyojano sammadaññā vimutto abhabbo so imāni pañcaṭṭhānāni ajjhācaritu’’nti.
੨੩੫. ‘‘ਯੋ ਪਨ ਸੋ, ਭੋ ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਰਹਂ ਖੀਣਾਸવੋ વੁਸਿਤવਾ ਕਤਕਰਣੀਯੋ ਓਹਿਤਭਾਰੋ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਸਦਤ੍ਥੋ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਭવਸਂਯੋਜਨੋ ਸਮ੍ਮਦਞ੍ਞਾ વਿਮੁਤ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸ ਚਰਤੋ ਚੇવ ਤਿਟ੍ਠਤੋ ਚ ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਜਾਗਰਸ੍ਸ ਚ ਸਤਤਂ ਸਮਿਤਂ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਂ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਿਤਂ – ‘ਖੀਣਾ ਮੇ ਆਸવਾ’’’ਤਿ? ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਸਨ੍ਦਕ, ਉਪਮਂ ਤੇ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ; ਉਪਮਾਯਪਿਧੇਕਚ੍ਚੇ વਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸਾ ਭਾਸਿਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਆਜਾਨਨ੍ਤਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਸਨ੍ਦਕ, ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਪਾਦਾ ਛਿਨ੍ਨਾ; ਤਸ੍ਸ ਚਰਤੋ ਚੇવ ਤਿਟ੍ਠਤੋ ਚ ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਜਾਗਰਸ੍ਸ ਚ ਸਤਤਂ ਸਮਿਤਂ (ਜਾਨਾਤਿ – ‘ਛਿਨ੍ਨਾ ਮੇ ਹਤ੍ਥਪਾਦਾ’ਤਿ, ਉਦਾਹੁ ਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖਮਾਨੋ ਜਾਨਾਤਿ – ‘ਛਿਨ੍ਨਾ ਮੇ ਹਤ੍ਥਪਾਦਾ’’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਖੋ, ਭੋ ਆਨਨ੍ਦ, ਸੋ ਪੁਰਿਸੋ ਸਤਤਂ ਸਮਿਤਂ ਜਾਨਾਤਿ – ‘ਛਿਨ੍ਨਾ ਮੇ ਹਤ੍ਥਪਾਦਾ’ ਤਿ।) 27 ਅਪਿ ਚ ਖੋ ਪਨ ਨਂ ਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖਮਾਨੋ ਜਾਨਾਤਿ – ‘ਛਿਨ੍ਨਾ ਮੇ ਹਤ੍ਥਪਾਦਾ’’’ਤਿ। ‘‘ਏવਮੇવ ਖੋ, ਸਨ੍ਦਕ, ਯੋ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਰਹਂ ਖੀਣਾਸવੋ વੁਸਿਤવਾ ਕਤਕਰਣੀਯੋ ਓਹਿਤਭਾਰੋ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਸਦਤ੍ਥੋ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਭવਸਂਯੋਜਨੋ ਸਮ੍ਮਦਞ੍ਞਾ વਿਮੁਤ੍ਤੋ ਤਸ੍ਸ ਚਰਤੋ ਚੇવ ਤਿਟ੍ਠਤੋ ਚ ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਜਾਗਰਸ੍ਸ ਚ ਸਤਤਂ ਸਮਿਤਂ (ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਂ ਨ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਿਤਂ – ‘ਖੀਣਾ ਮੇ ਆਸવਾ’ਤਿ;) 28 ਅਪਿ ਚ ਖੋ ਪਨ ਨਂ ਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖਮਾਨੋ ਜਾਨਾਤਿ – ‘ਖੀਣਾ ਮੇ ਆਸવਾ’’’ਤਿ।
235. ‘‘Yo pana so, bho ānanda, bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitavā katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaṃyojano sammadaññā vimutto tassa carato ceva tiṭṭhato ca suttassa ca jāgarassa ca satataṃ samitaṃ ñāṇadassanaṃ paccupaṭṭhitaṃ – ‘khīṇā me āsavā’’’ti? ‘‘Tena hi, sandaka, upamaṃ te karissāmi; upamāyapidhekacce viññū purisā bhāsitassa atthaṃ ājānanti. Seyyathāpi, sandaka, purisassa hatthapādā chinnā; tassa carato ceva tiṭṭhato ca suttassa ca jāgarassa ca satataṃ samitaṃ (jānāti – ‘chinnā me hatthapādā’ti, udāhu paccavekkhamāno jānāti – ‘chinnā me hatthapādā’’’ti? ‘‘Na kho, bho ānanda, so puriso satataṃ samitaṃ jānāti – ‘chinnā me hatthapādā’ ti.) 29 Api ca kho pana naṃ paccavekkhamāno jānāti – ‘chinnā me hatthapādā’’’ti. ‘‘Evameva kho, sandaka, yo so bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitavā katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaṃyojano sammadaññā vimutto tassa carato ceva tiṭṭhato ca suttassa ca jāgarassa ca satataṃ samitaṃ (ñāṇadassanaṃ na paccupaṭṭhitaṃ – ‘khīṇā me āsavā’ti;) 30 api ca kho pana naṃ paccavekkhamāno jānāti – ‘khīṇā me āsavā’’’ti.
੨੩੬. ‘‘ਕੀવਬਹੁਕਾ ਪਨ, ਭੋ ਆਨਨ੍ਦ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਨਿਯ੍ਯਾਤਾਰੋ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਖੋ, ਸਨ੍ਦਕ, ਏਕਂਯੇવ ਸਤਂ ਨ ਦ੍વੇ ਸਤਾਨਿ ਨ ਤੀਣਿ ਸਤਾਨਿ ਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਤਾਨਿ ਨ ਪਞ੍ਚ ਸਤਾਨਿ, ਅਥ ਖੋ ਭਿਯ੍ਯੋવ ਯੇ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਨਿਯ੍ਯਾਤਾਰੋ’’ਤਿ। ‘‘ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ, ਭੋ ਆਨਨ੍ਦ, ਅਬ੍ਭੁਤਂ, ਭੋ ਆਨਨ੍ਦ! ਨ ਚ ਨਾਮ ਸਧਮ੍ਮੋਕ੍ਕਂਸਨਾ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਪਰਧਮ੍ਮવਮ੍ਭਨਾ, ਆਯਤਨੇ ਚ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ ਤਾવ ਬਹੁਕਾ ਚ ਨਿਯ੍ਯਾਤਾਰੋ ਪਞ੍ਞਾਯਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਇਮੇ ਪਨਾਜੀવਕਾ ਪੁਤ੍ਤਮਤਾਯ ਪੁਤ੍ਤਾ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚੇવ ਉਕ੍ਕਂਸੇਨ੍ਤਿ, ਪਰੇ ਚ વਮ੍ਭੇਨ੍ਤਿ ਤਯੋ ਚੇવ ਨਿਯ੍ਯਾਤਾਰੋ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਨਨ੍ਦਂ વਚ੍ਛਂ, ਕਿਸਂ ਸਂਕਿਚ੍ਚਂ, ਮਕ੍ਖਲਿਂ ਗੋਸਾਲ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਸਨ੍ਦਕੋ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਸਕਂ ਪਰਿਸਂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਚਰਨ੍ਤੁ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣੇ ਗੋਤਮੇ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯવਾਸੋ। ਨ ਦਾਨਿ ਸੁਕਰਂ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇ ਪਰਿਚ੍ਚਜਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ। ਇਤਿ ਹਿਦਂ ਸਨ੍ਦਕੋ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਸਕਂ ਪਰਿਸਂ ਉਯ੍ਯੋਜੇਸਿ ਭਗવਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯੇਤਿ।
236. ‘‘Kīvabahukā pana, bho ānanda, imasmiṃ dhammavinaye niyyātāro’’ti? ‘‘Na kho, sandaka, ekaṃyeva sataṃ na dve satāni na tīṇi satāni na cattāri satāni na pañca satāni, atha kho bhiyyova ye imasmiṃ dhammavinaye niyyātāro’’ti. ‘‘Acchariyaṃ, bho ānanda, abbhutaṃ, bho ānanda! Na ca nāma sadhammokkaṃsanā bhavissati, na paradhammavambhanā, āyatane ca dhammadesanā tāva bahukā ca niyyātāro paññāyissanti. Ime panājīvakā puttamatāya puttā attānañceva ukkaṃsenti, pare ca vambhenti tayo ceva niyyātāro paññapenti, seyyathidaṃ – nandaṃ vacchaṃ, kisaṃ saṃkiccaṃ, makkhaliṃ gosāla’’nti. Atha kho sandako paribbājako sakaṃ parisaṃ āmantesi – ‘‘carantu bhonto samaṇe gotame brahmacariyavāso. Na dāni sukaraṃ amhehi lābhasakkārasiloke pariccajitu’’nti. Iti hidaṃ sandako paribbājako sakaṃ parisaṃ uyyojesi bhagavati brahmacariyeti.
ਸਨ੍ਦਕਸੁਤ੍ਤਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਛਟ੍ਠਂ।
Sandakasuttaṃ niṭṭhitaṃ chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ੬. ਸਨ੍ਦਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 6. Sandakasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ੬. ਸਨ੍ਦਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 6. Sandakasuttavaṇṇanā
