Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā)

    २. सङ्गहसुत्तवण्णना

    2. Saṅgahasuttavaṇṇanā

    ३२. दुतिये तस्स दानमेव दातब्बन्ति पब्बजितस्स पब्बजितपरिक्खारं पत्तचीवरादि, गिहिनो गिहिपरिक्खारं वत्थावुधयानसयनादि दातब्बं। सब्बन्ति सब्बं उपकारं। मक्खेत्वा नासेति मक्खिभावे ठत्वा। तेलेन विय मक्खेतीति सतधोततेलेन मक्खेति विय। अत्थवड्ढनकथाति हितावहकथा। कथागहणञ्‍चेत्थ निदस्सनमत्तं, परेसं हितावहो कायप्पयोगोपि अत्थचरिया। अट्ठकथायं पन वचिप्पयोगवसेनेव अत्थचरिया वुत्ता। समानत्तताति सदिसभावो, समानट्ठाने ठपनं, तं पनस्स समानट्ठपनं अत्तसदिसताकरणमुखेन एकसम्भोगता। अत्तनो सुखुप्पत्तियं तस्स च दुक्खुप्पत्तियं तेन दुक्खेन अत्तना एकसम्भोगताति आह ‘‘समानसुखदुक्खभावो’’ति। सा च समानसुखदुक्खता एकतो निसज्‍जादिना पाकटा होतीति दस्सेन्तो ‘‘एकासने’’तिआदिमाह।

    32. Dutiye tassa dānameva dātabbanti pabbajitassa pabbajitaparikkhāraṃ pattacīvarādi, gihino gihiparikkhāraṃ vatthāvudhayānasayanādi dātabbaṃ. Sabbanti sabbaṃ upakāraṃ. Makkhetvā nāseti makkhibhāve ṭhatvā. Telena viya makkhetīti satadhotatelena makkheti viya. Atthavaḍḍhanakathāti hitāvahakathā. Kathāgahaṇañcettha nidassanamattaṃ, paresaṃ hitāvaho kāyappayogopi atthacariyā. Aṭṭhakathāyaṃ pana vacippayogavaseneva atthacariyā vuttā. Samānattatāti sadisabhāvo, samānaṭṭhāne ṭhapanaṃ, taṃ panassa samānaṭṭhapanaṃ attasadisatākaraṇamukhena ekasambhogatā. Attano sukhuppattiyaṃ tassa ca dukkhuppattiyaṃ tena dukkhena attanā ekasambhogatāti āha ‘‘samānasukhadukkhabhāvo’’ti. Sā ca samānasukhadukkhatā ekato nisajjādinā pākaṭā hotīti dassento ‘‘ekāsane’’tiādimāha.

    तत्थ जातिया हीनो भोगेन अधिको दुस्सङ्गहो होति। न हि सक्‍का तेन सद्धिं एकपरिभोगो कातुं जातिया हीनत्ता। तस्स तथा अकरियमाने च सो कुज्झति भोगेन अधिकत्ता, तस्मा सो दुस्सङ्गहो। भोगेन हीनो जातिया अधिकोपि दुस्सङ्गहो होति। सो हि ‘‘अहं जातिमा’’ति भोगसम्पन्‍नेन सद्धि एकपरिभोगं इच्छति, तस्मिं अकरियमाने कुज्झति। उभोहिपि हीनो सुसङ्गहो होति। न हि सो इतरेन सद्धिं एकपरिभोगं इच्छति जातिया हीनभावतो, न अकरियमानो कुज्झति भोगेन हीनभावतो। उभोहि सदिसोपि सुसङ्गहोयेव। सदिसभावेनेव इतरेन सह एकपरिभोगस्स पच्‍चासीसाय, अकरणे च तस्स कुज्झनस्स अभावतो। भिक्खु दुस्सीलो दुस्सङ्गहो होति। न हि सक्‍का तेन सद्धिं एकपरिभोगं कातुं, अकरियमाने च कुज्झति। सीलवा पन सुसङ्गहो होति। सीलवा हि अदीयमानेपि किस्मिञ्‍चि आमिसे अकरियमानेपि सङ्गहे न कुज्झति, अञ्‍ञं अत्तना सद्धिं परिभोगं अकरोन्तम्पि न पापकेन चित्तेन पस्सति पेसलभावतो। ततो एव परिभोगोपि अनेन सद्धिं सुकरो होति, तस्मा गिहि चे, उभोहि सदिसो। पब्बजितो चे, सीलवा पुग्गलो । एवं समानत्तताय सङ्गहेतब्बो। तेनेवाह ‘‘सो सचे गहट्ठस्स जातिया पब्बजितस्स सीलेन सदिसो होति, तस्सायं समानत्तता कातब्बा’’ति। सेसं सुविञ्‍ञेय्यमेव।

    Tattha jātiyā hīno bhogena adhiko dussaṅgaho hoti. Na hi sakkā tena saddhiṃ ekaparibhogo kātuṃ jātiyā hīnattā. Tassa tathā akariyamāne ca so kujjhati bhogena adhikattā, tasmā so dussaṅgaho. Bhogena hīno jātiyā adhikopi dussaṅgaho hoti. So hi ‘‘ahaṃ jātimā’’ti bhogasampannena saddhi ekaparibhogaṃ icchati, tasmiṃ akariyamāne kujjhati. Ubhohipi hīno susaṅgaho hoti. Na hi so itarena saddhiṃ ekaparibhogaṃ icchati jātiyā hīnabhāvato, na akariyamāno kujjhati bhogena hīnabhāvato. Ubhohi sadisopi susaṅgahoyeva. Sadisabhāveneva itarena saha ekaparibhogassa paccāsīsāya, akaraṇe ca tassa kujjhanassa abhāvato. Bhikkhu dussīlo dussaṅgaho hoti. Na hi sakkā tena saddhiṃ ekaparibhogaṃ kātuṃ, akariyamāne ca kujjhati. Sīlavā pana susaṅgaho hoti. Sīlavā hi adīyamānepi kismiñci āmise akariyamānepi saṅgahe na kujjhati, aññaṃ attanā saddhiṃ paribhogaṃ akarontampi na pāpakena cittena passati pesalabhāvato. Tato eva paribhogopi anena saddhiṃ sukaro hoti, tasmā gihi ce, ubhohi sadiso. Pabbajito ce, sīlavā puggalo . Evaṃ samānattatāya saṅgahetabbo. Tenevāha ‘‘so sace gahaṭṭhassa jātiyā pabbajitassa sīlena sadiso hoti, tassāyaṃ samānattatā kātabbā’’ti. Sesaṃ suviññeyyameva.

    सङ्गहसुत्तवण्णना निट्ठिता।

    Saṅgahasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya / २. सङ्गहसुत्तं • 2. Saṅgahasuttaṃ

    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / २. सङ्गहसुत्तवण्णना • 2. Saṅgahasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact