Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / उदानपाळि • Udānapāḷi |
८. सङ्गामजिसुत्तं
8. Saṅgāmajisuttaṃ
८. एवं मे सुतं – एकं समयं भगवा सावत्थियं विहरति जेतवने अनाथपिण्डिकस्स आरामे। तेन खो पन समयेन आयस्मा सङ्गामजि सावत्थिं अनुप्पत्तो होति भगवन्तं दस्सनाय। अस्सोसि खो आयस्मतो सङ्गामजिस्स पुराणदुतियिका – ‘‘अय्यो किर सङ्गामजि सावत्थिं अनुप्पत्तो’’ति। सा दारकं आदाय जेतवनं अगमासि।
8. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena āyasmā saṅgāmaji sāvatthiṃ anuppatto hoti bhagavantaṃ dassanāya. Assosi kho āyasmato saṅgāmajissa purāṇadutiyikā – ‘‘ayyo kira saṅgāmaji sāvatthiṃ anuppatto’’ti. Sā dārakaṃ ādāya jetavanaṃ agamāsi.
तेन खो पन समयेन आयस्मा सङ्गामजि अञ्ञतरस्मिं रुक्खमूले दिवाविहारं निसिन्नो होति। अथ खो आयस्मतो सङ्गामजिस्स पुराणदुतियिका येनायस्मा सङ्गामजि तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा आयस्मन्तं सङ्गामजिं एतदवोच – ‘‘खुद्दपुत्तञ्हि 1, समण, पोस म’’न्ति। एवं वुत्ते, आयस्मा सङ्गामजि तुण्ही अहोसि।
Tena kho pana samayena āyasmā saṅgāmaji aññatarasmiṃ rukkhamūle divāvihāraṃ nisinno hoti. Atha kho āyasmato saṅgāmajissa purāṇadutiyikā yenāyasmā saṅgāmaji tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ saṅgāmajiṃ etadavoca – ‘‘khuddaputtañhi 2, samaṇa, posa ma’’nti. Evaṃ vutte, āyasmā saṅgāmaji tuṇhī ahosi.
दुतियम्पि खो आयस्मतो सङ्गामजिस्स पुराणदुतियिका आयस्मन्तं सङ्गामजिं एतदवोच – ‘‘खुद्दपुत्तञ्हि, समण, पोस म’’न्ति। दुतियम्पि खो आयस्मा सङ्गामजि तुण्ही अहोसि।
Dutiyampi kho āyasmato saṅgāmajissa purāṇadutiyikā āyasmantaṃ saṅgāmajiṃ etadavoca – ‘‘khuddaputtañhi, samaṇa, posa ma’’nti. Dutiyampi kho āyasmā saṅgāmaji tuṇhī ahosi.
ततियम्पि खो आयस्मतो सङ्गामजिस्स पुराणदुतियिका आयस्मन्तं सङ्गामजिं एतदवोच – ‘‘खुद्दपुत्तञ्हि, समण, पोस म’’न्ति। ततियम्पि खो आयस्मा सङ्गामजि तुण्ही अहोसि।
Tatiyampi kho āyasmato saṅgāmajissa purāṇadutiyikā āyasmantaṃ saṅgāmajiṃ etadavoca – ‘‘khuddaputtañhi, samaṇa, posa ma’’nti. Tatiyampi kho āyasmā saṅgāmaji tuṇhī ahosi.
अथ खो आयस्मा सङ्गामजि तं दारकं नेव ओलोकेसि नापि आलपि। अथ खो आयस्मतो सङ्गामजिस्स पुराणदुतियिका अविदूरं 7 गन्त्वा अपलोकेन्ती अद्दस आयस्मन्तं सङ्गामजिं तं दारकं नेव ओलोकेन्तं नापि आलपन्तं, दिस्वानस्सा एतदहोसि – ‘‘न चायं समणो पुत्तेनपि अत्थिको’’ति। ततो पटिनिवत्तित्वा दारकं आदाय पक्कामि। अद्दसा खो भगवा दिब्बेन चक्खुना विसुद्धेन अतिक्कन्तमानुसकेन आयस्मतो सङ्गामजिस्स पुराणदुतियिकाय एवरूपं विप्पकारं।
Atha kho āyasmā saṅgāmaji taṃ dārakaṃ neva olokesi nāpi ālapi. Atha kho āyasmato saṅgāmajissa purāṇadutiyikā avidūraṃ 8 gantvā apalokentī addasa āyasmantaṃ saṅgāmajiṃ taṃ dārakaṃ neva olokentaṃ nāpi ālapantaṃ, disvānassā etadahosi – ‘‘na cāyaṃ samaṇo puttenapi atthiko’’ti. Tato paṭinivattitvā dārakaṃ ādāya pakkāmi. Addasā kho bhagavā dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena āyasmato saṅgāmajissa purāṇadutiyikāya evarūpaṃ vippakāraṃ.
अथ खो भगवा एतमत्थं विदित्वा तायं वेलायं इमं उदानं उदानेसि –
Atha kho bhagavā etamatthaṃ viditvā tāyaṃ velāyaṃ imaṃ udānaṃ udānesi –
‘‘आयन्तिं नाभिनन्दति, पक्कमन्तिं न सोचति।
‘‘Āyantiṃ nābhinandati, pakkamantiṃ na socati;
सङ्गा सङ्गामजिं मुत्तं, तमहं ब्रूमि ब्राह्मण’’न्ति॥ अट्ठमं।
Saṅgā saṅgāmajiṃ muttaṃ, tamahaṃ brūmi brāhmaṇa’’nti. aṭṭhamaṃ;
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / उदान-अट्ठकथा • Udāna-aṭṭhakathā / ८. सङ्गामजिसुत्तवण्णना • 8. Saṅgāmajisuttavaṇṇanā