Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
५-४२. सङ्गारवसुत्तादिवण्णना
5-42. Saṅgāravasuttādivaṇṇanā
११७-१५४. पञ्चमे अप्पकाति थोका, न बहू। अथायं इतरा पजाति या पनायं अवसेसा पजा सक्कायदिट्ठितीरमेव अनुधावति, अयमेव बहुतराति अत्थो। सम्मदक्खातेति सम्मा अक्खाते सुकथिते। धम्मेति तव देसनाधम्मे। धम्मानुवत्तिनोति तं धम्मं सुत्वा तदनुच्छविकं पटिपदं पूरेत्वा मग्गफलसच्छिकरणेन धम्मानुवत्तिनो। मच्चुनो ठानभूतन्ति किलेसमारसङ्खातस्स मच्चुनो निवासट्ठानभूतं। सुदुत्तरं तरित्वा पारमेस्सन्तीति ये जना धम्मानुवत्तिनो, ते एतं सुदुत्तरं दुरतिक्कमं मारधेय्यं तरित्वा अतिक्कमित्वा निब्बानपारं गमिस्सन्ति।
117-154. Pañcame appakāti thokā, na bahū. Athāyaṃ itarā pajāti yā panāyaṃ avasesā pajā sakkāyadiṭṭhitīrameva anudhāvati, ayameva bahutarāti attho. Sammadakkhāteti sammā akkhāte sukathite. Dhammeti tava desanādhamme. Dhammānuvattinoti taṃ dhammaṃ sutvā tadanucchavikaṃ paṭipadaṃ pūretvā maggaphalasacchikaraṇena dhammānuvattino. Maccuno ṭhānabhūtanti kilesamārasaṅkhātassa maccuno nivāsaṭṭhānabhūtaṃ. Suduttaraṃ taritvā pāramessantīti ye janā dhammānuvattino, te etaṃ suduttaraṃ duratikkamaṃ māradheyyaṃ taritvā atikkamitvā nibbānapāraṃ gamissanti.
कण्हं धम्मं विप्पहायाति कायदुच्चरितादिभेदं अकुसलं धम्मं जहित्वा। सुक्कं भावेथाति पण्डितो भिक्खु अभिनिक्खमनतो पट्ठाय याव अरहत्तमग्गा कायसुचरितादिभेदं सुक्कं धम्मं भावेय्य। ओका अनोकमागम्माति ओकं वुच्चति आलयो, अनोकं वुच्चति अनालयो। आलयतो निक्खमित्वा अनालयसङ्खातं निब्बानं पटिच्च आरब्भ।
Kaṇhaṃ dhammaṃ vippahāyāti kāyaduccaritādibhedaṃ akusalaṃ dhammaṃ jahitvā. Sukkaṃ bhāvethāti paṇḍito bhikkhu abhinikkhamanato paṭṭhāya yāva arahattamaggā kāyasucaritādibhedaṃ sukkaṃ dhammaṃ bhāveyya. Okā anokamāgammāti okaṃ vuccati ālayo, anokaṃ vuccati anālayo. Ālayato nikkhamitvā anālayasaṅkhātaṃ nibbānaṃ paṭicca ārabbha.
तत्राभिरतिमिच्छेय्याति यस्मिं अनालयसङ्खाते विवेके निब्बाने इमेहि सत्तेहि दुरभिरमं, तत्राभिरतिमिच्छेय्य। दुविधेपि कामेति वत्थुकामकिलेसकामे। चित्तक्लेसेहीति पञ्चहि नीवरणेहि अत्तानं परियोदपेय्य वोदापेय्य, परिसोधेय्याति अत्थो।
Tatrābhiratimiccheyyāti yasmiṃ anālayasaṅkhāte viveke nibbāne imehi sattehi durabhiramaṃ, tatrābhiratimiccheyya. Duvidhepi kāmeti vatthukāmakilesakāme. Cittaklesehīti pañcahi nīvaraṇehi attānaṃ pariyodapeyya vodāpeyya, parisodheyyāti attho.
सम्बोधियङ्गेसूति सम्बोज्झङ्गेसु। सम्मा चित्तं सुभावितन्ति सम्मा हेतुना नयेन चित्तं सुट्ठु भावितं वड्ढितं। जुतिमन्तोति आनुभाववन्तो, अरहत्तमग्गञाणजुतिया खन्धादिभेदे धम्मे जोतेत्वा ठिताति अत्थो। ते लोके परिनिब्बुताति ते इमस्मिं खन्धादिलोके परिनिब्बुता नाम अरहत्तप्पत्तितो पट्ठाय किलेसवट्टस्स खेपितत्ता सउपादिसेसेन, चरिमचित्तनिरोधेन खन्धवट्टस्स खेपितत्ता अनुपादिसेसेन चाति द्वीहि परिनिब्बानेहि परिनिब्बुता, अनुपादानो विय पदीपो अपण्णत्तिकभावं गताति अत्थो।
Sambodhiyaṅgesūti sambojjhaṅgesu. Sammā cittaṃ subhāvitanti sammā hetunā nayena cittaṃ suṭṭhu bhāvitaṃ vaḍḍhitaṃ. Jutimantoti ānubhāvavanto, arahattamaggañāṇajutiyā khandhādibhede dhamme jotetvā ṭhitāti attho. Te loke parinibbutāti te imasmiṃ khandhādiloke parinibbutā nāma arahattappattito paṭṭhāya kilesavaṭṭassa khepitattā saupādisesena, carimacittanirodhena khandhavaṭṭassa khepitattā anupādisesena cāti dvīhi parinibbānehi parinibbutā, anupādāno viya padīpo apaṇṇattikabhāvaṃ gatāti attho.
इतो परं याव ततियो पण्णासको, ताव उत्तानत्थमेव।
Ito paraṃ yāva tatiyo paṇṇāsako, tāva uttānatthameva.
सङ्गारवसुत्तादिवण्णना निट्ठिता।
Saṅgāravasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
ततियपण्णासकं निट्ठितं।
Tatiyapaṇṇāsakaṃ niṭṭhitaṃ.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya
५. सङ्गारवसुत्तं • 5. Saṅgāravasuttaṃ
६. ओरिमतीरसुत्तं • 6. Orimatīrasuttaṃ
७. पठमपच्चोरोहणीसुत्तं • 7. Paṭhamapaccorohaṇīsuttaṃ
८. दुतियपच्चोरोहणीसुत्तं • 8. Dutiyapaccorohaṇīsuttaṃ
९. पुब्बङ्गमसुत्तं • 9. Pubbaṅgamasuttaṃ
१०. आसवक्खयसुत्तं • 10. Āsavakkhayasuttaṃ
१. पठमसुत्तं • 1. Paṭhamasuttaṃ
२. दुतियसुत्तं • 2. Dutiyasuttaṃ
३. ततियसुत्तं • 3. Tatiyasuttaṃ
४. चतुत्थसुत्तं • 4. Catutthasuttaṃ
५. पञ्चमसुत्तं • 5. Pañcamasuttaṃ
६. छट्ठसुत्तं • 6. Chaṭṭhasuttaṃ
७. सत्तमसुत्तं • 7. Sattamasuttaṃ
८. अट्ठमसुत्तं • 8. Aṭṭhamasuttaṃ
९. नवमसुत्तं • 9. Navamasuttaṃ
१०. दसमसुत्तं • 10. Dasamasuttaṃ
११. एकादसमसुत्तं • 11. Ekādasamasuttaṃ
१. साधुसुत्तं • 1. Sādhusuttaṃ
२. अरियधम्मसुत्तं • 2. Ariyadhammasuttaṃ
३. अकुसलसुत्तं • 3. Akusalasuttaṃ
४. अत्थसुत्तं • 4. Atthasuttaṃ
५. धम्मसुत्तं • 5. Dhammasuttaṃ
६. सासवसुत्तं • 6. Sāsavasuttaṃ
७. सावज्जसुत्तं • 7. Sāvajjasuttaṃ
८. तपनीयसुत्तं • 8. Tapanīyasuttaṃ
९. आचयगामिसुत्तं • 9. Ācayagāmisuttaṃ
१०. दुक्खुद्रयसुत्तं • 10. Dukkhudrayasuttaṃ
११. दुक्खविपाकसुत्तं • 11. Dukkhavipākasuttaṃ
१. अरियमग्गसुत्तं • 1. Ariyamaggasuttaṃ
२. कण्हमग्गसुत्तं • 2. Kaṇhamaggasuttaṃ
३. सद्धम्मसुत्तं • 3. Saddhammasuttaṃ
४. सप्पुरिसधम्मसुत्तं • 4. Sappurisadhammasuttaṃ
५. उप्पादेतब्बसुत्तं • 5. Uppādetabbasuttaṃ
६. आसेवितब्बसुत्तं • 6. Āsevitabbasuttaṃ
७. भावेतब्बसुत्तं • 7. Bhāvetabbasuttaṃ
८. बहुलीकातब्बसुत्तं • 8. Bahulīkātabbasuttaṃ
९. अनुस्सरितब्बसुत्तं • 9. Anussaritabbasuttaṃ
१०. सच्छिकातब्बसुत्तं • 10. Sacchikātabbasuttaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
५-६. सङ्गारवसुत्तादिवण्णना • 5-6. Saṅgāravasuttādivaṇṇanā
७-८. पच्चोरोहणीसुत्तद्वयवण्णना • 7-8. Paccorohaṇīsuttadvayavaṇṇanā
(१३) ३. परिसुद्धवग्गवण्णना • (13) 3. Parisuddhavaggavaṇṇanā
(१४) ४. साधुवग्गवण्णना • (14) 4. Sādhuvaggavaṇṇanā