| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya |
១០. សង្គារវសុត្តំ
10. Saṅgāravasuttaṃ
៦១. អថ ខោ សង្គារវោ ព្រាហ្មណោ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា ភគវតា សទ្ធិំ សម្មោទិ។ សម្មោទនីយំ កថំ សារណីយំ វីតិសារេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ សង្គារវោ ព្រាហ្មណោ ភគវន្តំ ឯតទវោច – ‘‘មយមស្សុ, ភោ គោតម, ព្រាហ្មណា នាម។ យញ្ញំ យជាមបិ យជាបេមបិ។ តត្រ, ភោ គោតម, យោ ចេវ យជតិ 1 យោ ច យជាបេតិ សព្ពេ តេ អនេកសារីរិកំ បុញ្ញប្បដិបទំ បដិបន្នា ហោន្តិ, យទិទំ យញ្ញាធិករណំ។ យោ បនាយំ, ភោ គោតម, យស្ស វា តស្ស វា កុលា អគារស្មា អនគារិយំ បព្ពជិតោ ឯកមត្តានំ ទមេតិ, ឯកមត្តានំ សមេតិ, ឯកមត្តានំ បរិនិព្ពាបេតិ, ឯវមស្សាយំ ឯកសារីរិកំ បុញ្ញប្បដិបទំ បដិបន្នោ ហោតិ, យទិទំ បព្ពជ្ជាធិករណ’’ន្តិ។
61. Atha kho saṅgāravo brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho saṅgāravo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘mayamassu, bho gotama, brāhmaṇā nāma. Yaññaṃ yajāmapi yajāpemapi. Tatra, bho gotama, yo ceva yajati 2 yo ca yajāpeti sabbe te anekasārīrikaṃ puññappaṭipadaṃ paṭipannā honti, yadidaṃ yaññādhikaraṇaṃ. Yo panāyaṃ, bho gotama, yassa vā tassa vā kulā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito ekamattānaṃ dameti, ekamattānaṃ sameti, ekamattānaṃ parinibbāpeti, evamassāyaṃ ekasārīrikaṃ puññappaṭipadaṃ paṭipanno hoti, yadidaṃ pabbajjādhikaraṇa’’nti.
‘‘តេន ហិ, ព្រាហ្មណ, តញ្ញេវេត្ថ បដិបុច្ឆិស្សាមិ។ យថា តេ ខមេយ្យ តថា នំ ព្យាករេយ្យាសិ។ តំ កិំ មញ្ញសិ, ព្រាហ្មណ, ឥធ តថាគតោ លោកេ ឧប្បជ្ជតិ អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ វិជ្ជាចរណសម្បន្នោ សុគតោ លោកវិទូ អនុត្តរោ បុរិសទម្មសារថិ សត្ថា ទេវមនុស្សានំ ពុទ្ធោ ភគវា។ សោ ឯវមាហ – ‘ឯថាយំ មគ្គោ អយំ បដិបទា យថាបដិបន្នោ អហំ អនុត្តរំ ព្រហ្មចរិយោគធំ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា បវេទេមិ; ឯថ 3, តុម្ហេបិ តថា បដិបជ្ជថ, យថាបដិបន្នា តុម្ហេបិ អនុត្តរំ ព្រហ្មចរិយោគធំ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរិស្សថា’តិ។ ឥតិ អយញ្ចេវ 4 សត្ថា ធម្មំ ទេសេតិ, បរេ ច តថត្ថាយ បដិបជ្ជន្តិ, តានិ ខោ បន ហោន្តិ អនេកានិបិ សតានិ អនេកានិបិ សហស្សានិ អនេកានិបិ សតសហស្សានិ។
‘‘Tena hi, brāhmaṇa, taññevettha paṭipucchissāmi. Yathā te khameyya tathā naṃ byākareyyāsi. Taṃ kiṃ maññasi, brāhmaṇa, idha tathāgato loke uppajjati arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā. So evamāha – ‘ethāyaṃ maggo ayaṃ paṭipadā yathāpaṭipanno ahaṃ anuttaraṃ brahmacariyogadhaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedemi; etha 5, tumhepi tathā paṭipajjatha, yathāpaṭipannā tumhepi anuttaraṃ brahmacariyogadhaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharissathā’ti. Iti ayañceva 6 satthā dhammaṃ deseti, pare ca tathatthāya paṭipajjanti, tāni kho pana honti anekānipi satāni anekānipi sahassāni anekānipi satasahassāni.
‘‘តំ កិំ មញ្ញសិ, ព្រាហ្មណ, ឥច្ចាយំ ឯវំ សន្តេ ឯកសារីរិកា វា បុញ្ញប្បដិបទា ហោតិ អនេកសារីរិកា វា, យទិទំ បព្ពជ្ជាធិករណ’’ន្តិ? ‘‘ឥច្ចាយម្បិ 7, ភោ គោតម, ឯវំ សន្តេ អនេកសារីរិកា បុញ្ញប្បដិបទា ហោតិ, យទិទំ បព្ពជ្ជាធិករណ’’ន្តិ។
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, brāhmaṇa, iccāyaṃ evaṃ sante ekasārīrikā vā puññappaṭipadā hoti anekasārīrikā vā, yadidaṃ pabbajjādhikaraṇa’’nti? ‘‘Iccāyampi 8, bho gotama, evaṃ sante anekasārīrikā puññappaṭipadā hoti, yadidaṃ pabbajjādhikaraṇa’’nti.
ឯវំ វុត្តេ អាយស្មា អានន្ទោ សង្គារវំ ព្រាហ្មណំ ឯតទវោច – ‘‘ឥមាសំ តេ, ព្រាហ្មណ, ទ្វិន្នំ បដិបទានំ កតមា បដិបទា ខមតិ អប្បត្ថតរា ច អប្បសមារម្ភតរា ច មហប្ផលតរា ច មហានិសំសតរា ចា’’តិ? ឯវំ វុត្តេ សង្គារវោ ព្រាហ្មណោ អាយស្មន្តំ អានន្ទំ ឯតទវោច – ‘‘សេយ្យថាបិ ភវំ គោតមោ ភវំ ចានន្ទោ។ ឯតេ មេ បុជ្ជា, ឯតេ មេ បាសំសា’’តិ។
Evaṃ vutte āyasmā ānando saṅgāravaṃ brāhmaṇaṃ etadavoca – ‘‘imāsaṃ te, brāhmaṇa, dvinnaṃ paṭipadānaṃ katamā paṭipadā khamati appatthatarā ca appasamārambhatarā ca mahapphalatarā ca mahānisaṃsatarā cā’’ti? Evaṃ vutte saṅgāravo brāhmaṇo āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca – ‘‘seyyathāpi bhavaṃ gotamo bhavaṃ cānando. Ete me pujjā, ete me pāsaṃsā’’ti.
ទុតិយម្បិ ខោ អាយស្មា អានន្ទោ សង្គារវំ ព្រាហ្មណំ ឯតទវោច – ‘‘ន ខោ ត្យាហំ, ព្រាហ្មណ, ឯវំ បុច្ឆាមិ – ‘កេ វា តេ បុជ្ជា កេ វា តេ បាសំសា’តិ? ឯវំ ខោ ត្យាហំ, ព្រាហ្មណ, បុច្ឆាមិ – ‘ឥមាសំ តេ, ព្រាហ្មណ, ទ្វិន្នំ បដិបទានំ កតមា បដិបទា ខមតិ អប្បត្ថតរា ច អប្បសមារម្ភតរា ច មហប្ផលតរា ច មហានិសំសតរា ចា’’’តិ? ទុតិយម្បិ ខោ សង្គារវោ ព្រាហ្មណោ អាយស្មន្តំ អានន្ទំ ឯតទវោច – ‘‘សេយ្យថាបិ ភវំ គោតមោ ភវំ ចានន្ទោ។ ឯតេ មេ បុជ្ជា, ឯតេ មេ បាសំសា’’តិ។
Dutiyampi kho āyasmā ānando saṅgāravaṃ brāhmaṇaṃ etadavoca – ‘‘na kho tyāhaṃ, brāhmaṇa, evaṃ pucchāmi – ‘ke vā te pujjā ke vā te pāsaṃsā’ti? Evaṃ kho tyāhaṃ, brāhmaṇa, pucchāmi – ‘imāsaṃ te, brāhmaṇa, dvinnaṃ paṭipadānaṃ katamā paṭipadā khamati appatthatarā ca appasamārambhatarā ca mahapphalatarā ca mahānisaṃsatarā cā’’’ti? Dutiyampi kho saṅgāravo brāhmaṇo āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca – ‘‘seyyathāpi bhavaṃ gotamo bhavaṃ cānando. Ete me pujjā, ete me pāsaṃsā’’ti.
តតិយម្បិ ខោ អាយស្មា អានន្ទោ សង្គារវំ ព្រាហ្មណំ ឯតទវោច – ‘‘ន ខោ ត្យាហំ, ព្រាហ្មណ, ឯវំ បុច្ឆាមិ – ‘កេ វា តេ បុជ្ជា កេ វា តេ បាសំសា’តិ? ឯវំ ខោ ត្យាហំ, ព្រាហ្មណ, បុច្ឆាមិ – ‘ឥមាសំ តេ, ព្រាហ្មណ, ទ្វិន្នំ បដិបទានំ កតមា បដិបទា ខមតិ អប្បត្ថតរា ច អប្បសមារម្ភតរា ច មហប្ផលតរា ច មហានិសំសតរា ចា’’’តិ? តតិយម្បិ ខោ សង្គារវោ ព្រាហ្មណោ អាយស្មន្តំ អានន្ទំ ឯតទវោច – ‘‘សេយ្យថាបិ ភវំ គោតមោ ភវំ ចានន្ទោ។ ឯតេ មេ បុជ្ជា, ឯតេ មេ បាសំសា’’តិ។
Tatiyampi kho āyasmā ānando saṅgāravaṃ brāhmaṇaṃ etadavoca – ‘‘na kho tyāhaṃ, brāhmaṇa, evaṃ pucchāmi – ‘ke vā te pujjā ke vā te pāsaṃsā’ti? Evaṃ kho tyāhaṃ, brāhmaṇa, pucchāmi – ‘imāsaṃ te, brāhmaṇa, dvinnaṃ paṭipadānaṃ katamā paṭipadā khamati appatthatarā ca appasamārambhatarā ca mahapphalatarā ca mahānisaṃsatarā cā’’’ti? Tatiyampi kho saṅgāravo brāhmaṇo āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca – ‘‘seyyathāpi bhavaṃ gotamo bhavaṃ cānando. Ete me pujjā, ete me pāsaṃsā’’ti.
អថ ខោ ភគវតោ ឯតទហោសិ – ‘‘យាវ តតិយម្បិ ខោ សង្គារវោ ព្រាហ្មណោ អានន្ទេន សហធម្មិកំ បញ្ហំ បុដ្ឋោ សំសាទេតិ 9 នោ វិស្សជ្ជេតិ។ យំនូនាហំ បរិមោចេយ្យ’’ន្តិ។ អថ ខោ ភគវា សង្គារវំ ព្រាហ្មណំ ឯតទវោច – ‘‘កា ន្វជ្ជ, ព្រាហ្មណ, រាជន្តេបុរេ រាជបុរិសានំ 10 សន្និសិន្នានំ សន្និបតិតានំ អន្តរាកថា ឧទបាទី’’តិ? ‘‘អយំ ខ្វជ្ជ, ភោ គោតម, រាជន្តេបុរេ រាជបុរិសានំ សន្និសិន្នានំ សន្និបតិតានំ អន្តរាកថា ឧទបាទិ – ‘បុព្ពេ សុទំ អប្បតរា ចេវ ភិក្ខូ អហេសុំ ពហុតរា ច ឧត្តរិ មនុស្សធម្មា ឥទ្ធិបាដិហារិយំ ទស្សេសុំ; ឯតរហិ បន ពហុតរា ចេវ ភិក្ខូ អប្បតរា ច ឧត្តរិ មនុស្សធម្មា ឥទ្ធិបាដិហារិយំ ទស្សេន្តី’តិ។ អយំ ខ្វជ្ជ, ភោ គោតម, រាជន្តេបុរេ រាជបុរិសានំ សន្និសិន្នានំ សន្និបតិតានំ អន្តរាកថា ឧទបាទី’’តិ។
Atha kho bhagavato etadahosi – ‘‘yāva tatiyampi kho saṅgāravo brāhmaṇo ānandena sahadhammikaṃ pañhaṃ puṭṭho saṃsādeti 11 no vissajjeti. Yaṃnūnāhaṃ parimoceyya’’nti. Atha kho bhagavā saṅgāravaṃ brāhmaṇaṃ etadavoca – ‘‘kā nvajja, brāhmaṇa, rājantepure rājapurisānaṃ 12 sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ antarākathā udapādī’’ti? ‘‘Ayaṃ khvajja, bho gotama, rājantepure rājapurisānaṃ sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ antarākathā udapādi – ‘pubbe sudaṃ appatarā ceva bhikkhū ahesuṃ bahutarā ca uttari manussadhammā iddhipāṭihāriyaṃ dassesuṃ; etarahi pana bahutarā ceva bhikkhū appatarā ca uttari manussadhammā iddhipāṭihāriyaṃ dassentī’ti. Ayaṃ khvajja, bho gotama, rājantepure rājapurisānaṃ sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ antarākathā udapādī’’ti.
13 ‘‘តីណិ ខោ ឥមានិ, ព្រាហ្មណ, បាដិហារិយានិ។ កតមានិ តីណិ? ឥទ្ធិបាដិហារិយំ, អាទេសនាបាដិហារិយំ , អនុសាសនីបាដិហារិយំ។ កតមញ្ច, ព្រាហ្មណ, ឥទ្ធិបាដិហារិយំ? ឥធ, ព្រាហ្មណ, ឯកច្ចោ អនេកវិហិតំ ឥទ្ធិវិធំ បច្ចនុភោតិ – ‘ឯកោបិ ហុត្វា ពហុធា ហោតិ, ពហុធាបិ ហុត្វា ឯកោ ហោតិ; អាវិភាវំ, តិរោភាវំ; តិរោកុដ្ដំ តិរោបាការំ តិរោបព្ពតំ អសជ្ជមានោ គច្ឆតិ, សេយ្យថាបិ អាកាសេ; បថវិយាបិ ឧម្មុជ្ជនិមុជ្ជំ ករោតិ, សេយ្យថាបិ ឧទកេ; ឧទកេបិ អភិជ្ជមានេ គច្ឆតិ, សេយ្យថាបិ បថវិយំ; អាកាសេបិ បល្លង្កេន កមតិ, សេយ្យថាបិ បក្ខី សកុណោ; ឥមេបិ ចន្ទិមសូរិយេ ឯវំមហិទ្ធិកេ ឯវំមហានុភាវេ បាណិនា បរិមសតិ 14 បរិមជ្ជតិ, យាវ ព្រហ្មលោកាបិ កាយេន វសំ វត្តេតិ’។ ឥទំ វុច្ចតិ, ព្រាហ្មណ, ឥទ្ធិបាដិហារិយំ ។
15 ‘‘Tīṇi kho imāni, brāhmaṇa, pāṭihāriyāni. Katamāni tīṇi? Iddhipāṭihāriyaṃ, ādesanāpāṭihāriyaṃ , anusāsanīpāṭihāriyaṃ. Katamañca, brāhmaṇa, iddhipāṭihāriyaṃ? Idha, brāhmaṇa, ekacco anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhoti – ‘ekopi hutvā bahudhā hoti, bahudhāpi hutvā eko hoti; āvibhāvaṃ, tirobhāvaṃ; tirokuṭṭaṃ tiropākāraṃ tiropabbataṃ asajjamāno gacchati, seyyathāpi ākāse; pathaviyāpi ummujjanimujjaṃ karoti, seyyathāpi udake; udakepi abhijjamāne gacchati, seyyathāpi pathaviyaṃ; ākāsepi pallaṅkena kamati, seyyathāpi pakkhī sakuṇo; imepi candimasūriye evaṃmahiddhike evaṃmahānubhāve pāṇinā parimasati 16 parimajjati, yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vatteti’. Idaṃ vuccati, brāhmaṇa, iddhipāṭihāriyaṃ .
‘‘កតមញ្ច, ព្រាហ្មណ, អាទេសនាបាដិហារិយំ? ឥធ, ព្រាហ្មណ, ឯកច្ចោ និមិត្តេន អាទិសតិ – ‘ឯវម្បិ តេ មនោ, ឥត្ថម្បិ តេ មនោ, ឥតិបិ តេ ចិត្ត’ន្តិ។ សោ ពហុំ ចេបិ អាទិសតិ តថេវ តំ ហោតិ, នោ អញ្ញថា។
‘‘Katamañca, brāhmaṇa, ādesanāpāṭihāriyaṃ? Idha, brāhmaṇa, ekacco nimittena ādisati – ‘evampi te mano, itthampi te mano, itipi te citta’nti. So bahuṃ cepi ādisati tatheva taṃ hoti, no aññathā.
‘‘ឥធ បន, ព្រាហ្មណ, ឯកច្ចោ ន ហេវ ខោ និមិត្តេន អាទិសតិ , អបិ ច ខោ មនុស្សានំ វា អមនុស្សានំ វា ទេវតានំ វា សទ្ទំ សុត្វា អាទិសតិ – ‘ឯវម្បិ តេ មនោ, ឥត្ថម្បិ តេ មនោ, ឥតិបិ តេ ចិត្ត’ន្តិ។ សោ ពហុំ ចេបិ អាទិសតិ តថេវ តំ ហោតិ, នោ អញ្ញថា។
‘‘Idha pana, brāhmaṇa, ekacco na heva kho nimittena ādisati , api ca kho manussānaṃ vā amanussānaṃ vā devatānaṃ vā saddaṃ sutvā ādisati – ‘evampi te mano, itthampi te mano, itipi te citta’nti. So bahuṃ cepi ādisati tatheva taṃ hoti, no aññathā.
‘‘ឥធ បន, ព្រាហ្មណ, ឯកច្ចោ ន ហេវ ខោ និមិត្តេន អាទិសតិ នបិ មនុស្សានំ វា អមនុស្សានំ វា ទេវតានំ វា សទ្ទំ សុត្វា អាទិសតិ, អបិ ច ខោ វិតក្កយតោ វិចារយតោ វិតក្កវិប្ផារសទ្ទំ សុត្វា អាទិសតិ – ‘ឯវម្បិ តេ មនោ, ឥត្ថម្បិ តេ មនោ, ឥតិបិ តេ ចិត្ត’ន្តិ។ សោ ពហុំ ចេបិ អាទិសតិ តថេវ តំ ហោតិ, នោ អញ្ញថា។
‘‘Idha pana, brāhmaṇa, ekacco na heva kho nimittena ādisati napi manussānaṃ vā amanussānaṃ vā devatānaṃ vā saddaṃ sutvā ādisati, api ca kho vitakkayato vicārayato vitakkavipphārasaddaṃ sutvā ādisati – ‘evampi te mano, itthampi te mano, itipi te citta’nti. So bahuṃ cepi ādisati tatheva taṃ hoti, no aññathā.
‘‘ឥធ បន, ព្រាហ្មណ, ឯកច្ចោ ន ហេវ ខោ និមិត្តេន អាទិសតិ, នបិ មនុស្សានំ វា អមនុស្សានំ វា ទេវតានំ វា សទ្ទំ សុត្វា អាទិសតិ, នបិ វិតក្កយតោ វិចារយតោ វិតក្កវិប្ផារសទ្ទំ សុត្វា អាទិសតិ, អបិ ច ខោ អវិតក្កំ អវិចារំ សមាធិំ សមាបន្នស្ស ចេតសា ចេតោ បរិច្ច បជានាតិ – ‘យថា ឥមស្ស ភោតោ មនោសង្ខារា បណិហិតា ឥមស្ស ចិត្តស្ស អនន្តរា អមុំ នាម វិតក្កំ វិតក្កេស្សតី’តិ។ សោ ពហុំ ចេបិ អាទិសតិ តថេវ តំ ហោតិ, នោ អញ្ញថា។ ឥទំ វុច្ចតិ, ព្រាហ្មណ, អាទេសនាបាដិហារិយំ។
‘‘Idha pana, brāhmaṇa, ekacco na heva kho nimittena ādisati, napi manussānaṃ vā amanussānaṃ vā devatānaṃ vā saddaṃ sutvā ādisati, napi vitakkayato vicārayato vitakkavipphārasaddaṃ sutvā ādisati, api ca kho avitakkaṃ avicāraṃ samādhiṃ samāpannassa cetasā ceto paricca pajānāti – ‘yathā imassa bhoto manosaṅkhārā paṇihitā imassa cittassa anantarā amuṃ nāma vitakkaṃ vitakkessatī’ti. So bahuṃ cepi ādisati tatheva taṃ hoti, no aññathā. Idaṃ vuccati, brāhmaṇa, ādesanāpāṭihāriyaṃ.
‘‘កតមញ្ច, ព្រាហ្មណ, អនុសាសនីបាដិហារិយំ? ឥធ, ព្រាហ្មណ , ឯកច្ចោ ឯវមនុសាសតិ – ‘ឯវំ វិតក្កេថ, មា ឯវំ វិតក្កយិត្ថ; ឯវំ មនសិ ករោថ, មា ឯវំ មនសាកត្ថ; ឥទំ បជហថ, ឥទំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរថា’តិ។ ឥទំ វុច្ចតិ, ព្រាហ្មណ, អនុសាសនីបាដិហារិយំ។ ឥមានិ ខោ, ព្រាហ្មណ, តីណិ បាដិហារិយានិ។ ឥមេសំ តេ, ព្រាហ្មណ, តិណ្ណំ បាដិហារិយានំ កតមំ បាដិហារិយំ ខមតិ អភិក្កន្តតរញ្ច បណីតតរញ្ចា’’តិ?
‘‘Katamañca, brāhmaṇa, anusāsanīpāṭihāriyaṃ? Idha, brāhmaṇa , ekacco evamanusāsati – ‘evaṃ vitakketha, mā evaṃ vitakkayittha; evaṃ manasi karotha, mā evaṃ manasākattha; idaṃ pajahatha, idaṃ upasampajja viharathā’ti. Idaṃ vuccati, brāhmaṇa, anusāsanīpāṭihāriyaṃ. Imāni kho, brāhmaṇa, tīṇi pāṭihāriyāni. Imesaṃ te, brāhmaṇa, tiṇṇaṃ pāṭihāriyānaṃ katamaṃ pāṭihāriyaṃ khamati abhikkantatarañca paṇītatarañcā’’ti?
‘‘តត្រ, ភោ គោតម, យទិទំ 17 បាដិហារិយំ ឥធេកច្ចោ អនេកវិហិតំ ឥទ្ធិវិធំ បច្ចនុភោតិ…បេ.… យាវ ព្រាហ្មលោកាបិ កាយេន វសំ វត្តេតិ, ឥទំ, ភោ គោតម, បាដិហារិយំ យោវ 18 នំ ករោតិ សោវ 19 នំ បដិសំវេទេតិ, យោវ 20 នំ ករោតិ តស្សេវ 21 តំ ហោតិ។ ឥទំ មេ, ភោ គោតម, បាដិហារិយំ មាយាសហធម្មរូបំ វិយ ខាយតិ។
‘‘Tatra, bho gotama, yadidaṃ 22 pāṭihāriyaṃ idhekacco anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhoti…pe… yāva brāhmalokāpi kāyena vasaṃ vatteti, idaṃ, bho gotama, pāṭihāriyaṃ yova 23 naṃ karoti sova 24 naṃ paṭisaṃvedeti, yova 25 naṃ karoti tasseva 26 taṃ hoti. Idaṃ me, bho gotama, pāṭihāriyaṃ māyāsahadhammarūpaṃ viya khāyati.
‘‘យម្បិទំ , ភោ គោតម, បាដិហារិយំ ឥធេកច្ចោ និមិត្តេន អាទិសតិ – ‘ឯវម្បិ តេ មនោ, ឥត្ថម្បិ តេ មនោ, ឥតិបិ តេ ចិត្ត’ន្តិ, សោ ពហុំ ចេបិ អាទិសតិ តថេវ តំ ហោតិ, នោ អញ្ញថា។ ឥធ បន, ភោ គោតម, ឯកច្ចោ ន ហេវ ខោ និមិត្តេន អាទិសតិ, អបិ ច ខោ មនុស្សានំ វា អមនុស្សានំ វា ទេវតានំ វា សទ្ទំ សុត្វា អាទិសតិ…បេ.… នបិ មនុស្សានំ វា អមនុស្សានំ វា ទេវតានំ វា សទ្ទំ សុត្វា អាទិសតិ, អបិ ច ខោ វិតក្កយតោ វិចារយតោ វិតក្កវិប្ផារសទ្ទំ សុត្វា អាទិសតិ…បេ.… នបិ វិតក្កយតោ វិចារយតោ វិតក្កវិប្ផារសទ្ទំ សុត្វា អាទិសតិ, អបិ ច ខោ អវិតក្កំ អវិចារំ សមាធិំ សមាបន្នស្ស ចេតសា ចេតោ បរិច្ច បជានាតិ – ‘យថា ឥមស្ស ភោតោ មនោសង្ខារា បណិហិតា ឥមស្ស ចិត្តស្ស អនន្តរា អម្ហំ នាម វិតក្កំ វិតក្កេស្សតី’តិ, សោ ពហុំ ចេបិ អាទិសតិ តថេវ តំ ហោតិ, នោ អញ្ញថា។ ឥទម្បិ, ភោ គោតម, បាដិហារិយំ យោវ នំ ករោតិ សោវ នំ បដិសំវេទេតិ, យោវ នំ ករោតិ តស្សេវ តំ ហោតិ។ ឥទម្បិ មេ, ភោ គោតម, បាដិហារិយំ មាយាសហធម្មរូបំ វិយ ខាយតិ។
‘‘Yampidaṃ , bho gotama, pāṭihāriyaṃ idhekacco nimittena ādisati – ‘evampi te mano, itthampi te mano, itipi te citta’nti, so bahuṃ cepi ādisati tatheva taṃ hoti, no aññathā. Idha pana, bho gotama, ekacco na heva kho nimittena ādisati, api ca kho manussānaṃ vā amanussānaṃ vā devatānaṃ vā saddaṃ sutvā ādisati…pe… napi manussānaṃ vā amanussānaṃ vā devatānaṃ vā saddaṃ sutvā ādisati, api ca kho vitakkayato vicārayato vitakkavipphārasaddaṃ sutvā ādisati…pe… napi vitakkayato vicārayato vitakkavipphārasaddaṃ sutvā ādisati, api ca kho avitakkaṃ avicāraṃ samādhiṃ samāpannassa cetasā ceto paricca pajānāti – ‘yathā imassa bhoto manosaṅkhārā paṇihitā imassa cittassa anantarā amhaṃ nāma vitakkaṃ vitakkessatī’ti, so bahuṃ cepi ādisati tatheva taṃ hoti, no aññathā. Idampi, bho gotama, pāṭihāriyaṃ yova naṃ karoti sova naṃ paṭisaṃvedeti, yova naṃ karoti tasseva taṃ hoti. Idampi me, bho gotama, pāṭihāriyaṃ māyāsahadhammarūpaṃ viya khāyati.
‘‘យញ្ច ខោ ឥទំ, ភោ គោតម, បាដិហារិយំ ឥធេកច្ចោ ឯវំ អនុសាសតិ – ‘ឯវំ វិតក្កេថ , មា ឯវំ វិតក្កយិត្ថ; ឯវំ មនសិ ករោថ, មា ឯវំ មនសាកត្ថ; ឥទំ បជហថ, ឥទំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរថា’តិ។ ឥទមេវ, ភោ គោតម, បាដិហារិយំ ខមតិ ឥមេសំ តិណ្ណំ បាដិហារិយានំ អភិក្កន្តតរញ្ច បណីតតរញ្ច។
‘‘Yañca kho idaṃ, bho gotama, pāṭihāriyaṃ idhekacco evaṃ anusāsati – ‘evaṃ vitakketha , mā evaṃ vitakkayittha; evaṃ manasi karotha, mā evaṃ manasākattha; idaṃ pajahatha, idaṃ upasampajja viharathā’ti. Idameva, bho gotama, pāṭihāriyaṃ khamati imesaṃ tiṇṇaṃ pāṭihāriyānaṃ abhikkantatarañca paṇītatarañca.
‘‘អច្ឆរិយំ, ភោ គោតម, អព្ភុតំ, ភោ គោតម! យាវសុភាសិតមិទំ ភោតា គោតមេន ឥមេហិ ច មយំ តីហិ បាដិហារិយេហិ សមន្នាគតំ ភវន្តំ គោតមំ ធារេម។ ភវញ្ហិ គោតមោ អនេកវិហិតំ ឥទ្ធិវិធំ បច្ចនុភោតិ…បេ.… យាវ ព្រហ្មលោកាបិ កាយេន វសំ វត្តេតិ, ភវញ្ហិ គោតមោ អវិតក្កំ អវិចារំ សមាធិំ សមាបន្នស្ស ចេតសា ចេតោ បរិច្ច បជានាតិ – ‘យថា ឥមស្ស ភោតោ មនោសង្ខារា បណិហិតា ឥមស្ស ចិត្តស្ស អនន្តរា អមុំ នាម វិតក្កំ វិតក្កេស្សតី’តិ។ ភវញ្ហិ គោតមោ ឯវមនុសាសតិ – ‘ឯវំ វិតក្កេថ, មា ឯវំ វិតក្កយិត្ថ; ឯវំ មនសិ ករោថ, មា ឯវំ មនសាកត្ថ; ឥទំ បជហថ, ឥទំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរថា’’’តិ។
‘‘Acchariyaṃ, bho gotama, abbhutaṃ, bho gotama! Yāvasubhāsitamidaṃ bhotā gotamena imehi ca mayaṃ tīhi pāṭihāriyehi samannāgataṃ bhavantaṃ gotamaṃ dhārema. Bhavañhi gotamo anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhoti…pe… yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vatteti, bhavañhi gotamo avitakkaṃ avicāraṃ samādhiṃ samāpannassa cetasā ceto paricca pajānāti – ‘yathā imassa bhoto manosaṅkhārā paṇihitā imassa cittassa anantarā amuṃ nāma vitakkaṃ vitakkessatī’ti. Bhavañhi gotamo evamanusāsati – ‘evaṃ vitakketha, mā evaṃ vitakkayittha; evaṃ manasi karotha, mā evaṃ manasākattha; idaṃ pajahatha, idaṃ upasampajja viharathā’’’ti.
‘‘អទ្ធា ខោ ត្យាហំ, ព្រាហ្មណ, អាសជ្ជ ឧបនីយ វាចា ភាសិតា; អបិ ច ត្យាហំ ព្យាករិស្សាមិ។ អហញ្ហិ, ព្រាហ្មណ, អនេកវិហិតំ ឥទ្ធិវិធំ បច្ចនុភោមិ…បេ.… យាវ ព្រហ្មលោកាបិ កាយេន វសំ វត្តេមិ។ អហញ្ហិ , ព្រាហ្មណ, អវិតក្កំ អវិចារំ សមាធិំ សមាបន្នស្ស ចេតសា ចេតោ បរិច្ច បជានាមិ – ‘យថា ឥមស្ស ភោតោ មនោសង្ខារា បណិហិតា, ឥមស្ស ចិត្តស្ស អនន្តរា អមុំ នាម វិតក្កំ វិតក្កេស្សតី’តិ។ អហញ្ហិ, ព្រាហ្មណ, ឯវមនុសាសាមិ – ‘ឯវំ វិតក្កេថ, មា ឯវំ វិតក្កយិត្ថ; ឯវំ មនសិ ករោថ, មា ឯវំ មនសាកត្ថ; ឥទំ បជហថ, ឥទំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរថា’’’តិ។
‘‘Addhā kho tyāhaṃ, brāhmaṇa, āsajja upanīya vācā bhāsitā; api ca tyāhaṃ byākarissāmi. Ahañhi, brāhmaṇa, anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhomi…pe… yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vattemi. Ahañhi , brāhmaṇa, avitakkaṃ avicāraṃ samādhiṃ samāpannassa cetasā ceto paricca pajānāmi – ‘yathā imassa bhoto manosaṅkhārā paṇihitā, imassa cittassa anantarā amuṃ nāma vitakkaṃ vitakkessatī’ti. Ahañhi, brāhmaṇa, evamanusāsāmi – ‘evaṃ vitakketha, mā evaṃ vitakkayittha; evaṃ manasi karotha, mā evaṃ manasākattha; idaṃ pajahatha, idaṃ upasampajja viharathā’’’ti.
‘‘អត្ថិ បន, ភោ គោតម, អញ្ញោ ឯកភិក្ខុបិ យោ ឥមេហិ តីហិ បាដិហារិយេហិ សមន្នាគតោ, អញ្ញត្រ ភោតា គោតមេនា’’តិ? ‘‘ន ខោ, ព្រាហ្មណ, ឯកំយេវ សតំ ន ទ្វេ សតានិ ន តីណិ សតានិ ន ចត្តារិ សតានិ ន បញ្ច សតានិ, អថ ខោ ភិយ្យោវ, យេ 27 ភិក្ខូ ឥមេហិ តីហិ បាដិហារិយេហិ សមន្នាគតា’’តិ។ ‘‘កហំ បន, ភោ គោតម, ឯតរហិ តេ ភិក្ខូ វិហរន្តី’’តិ? ‘‘ឥមស្មិំយេវ ខោ, ព្រាហ្មណ, ភិក្ខុសង្ឃេ’’តិ។
‘‘Atthi pana, bho gotama, añño ekabhikkhupi yo imehi tīhi pāṭihāriyehi samannāgato, aññatra bhotā gotamenā’’ti? ‘‘Na kho, brāhmaṇa, ekaṃyeva sataṃ na dve satāni na tīṇi satāni na cattāri satāni na pañca satāni, atha kho bhiyyova, ye 28 bhikkhū imehi tīhi pāṭihāriyehi samannāgatā’’ti. ‘‘Kahaṃ pana, bho gotama, etarahi te bhikkhū viharantī’’ti? ‘‘Imasmiṃyeva kho, brāhmaṇa, bhikkhusaṅghe’’ti.
‘‘អភិក្កន្តំ, ភោ គោតម, អភិក្កន្តំ, ភោ គោតម! សេយ្យថាបិ ភោ គោតម, និក្កុជ្ជិតំ វា ឧក្កុជ្ជេយ្យ, បដិច្ឆន្នំ វា វិវរេយ្យ, មូឡ្ហស្ស វា មគ្គំ អាចិក្ខេយ្យ, អន្ធការេ វា តេលបជ្ជោតំ ធារេយ្យ – ‘ចក្ខុមន្តោ រូបានិ ទក្ខន្តី’តិ, ឯវមេវំ ភោតា គោតមេន អនេកបរិយាយេន ធម្មោ បកាសិតោ។ ឯសាហំ ភវន្តំ គោតមំ សរណំ គច្ឆាមិ, ធម្មញ្ច ភិក្ខុសង្ឃញ្ច។ ឧបាសកំ មំ ភវំ គោតមោ ធារេតុ អជ្ជតគ្គេ បាណុបេតំ សរណំ គត’’ន្តិ។ ទសមំ។
‘‘Abhikkantaṃ, bho gotama, abhikkantaṃ, bho gotama! Seyyathāpi bho gotama, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya – ‘cakkhumanto rūpāni dakkhantī’ti, evamevaṃ bhotā gotamena anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ bhavantaṃ gotamaṃ saraṇaṃ gacchāmi, dhammañca bhikkhusaṅghañca. Upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti. Dasamaṃ.
ព្រាហ្មណវគ្គោ បឋមោ។
Brāhmaṇavaggo paṭhamo.
តស្សុទ្ទានំ –
Tassuddānaṃ –
ទ្វេ ព្រាហ្មណា ចញ្ញតរោ, បរិព្ពាជកេន និព្ពុតំ;
Dve brāhmaṇā caññataro, paribbājakena nibbutaṃ;
បលោកវច្ឆោ តិកណ្ណោ, សោណិ សង្គារវេន ចាតិ។
Palokavaccho tikaṇṇo, soṇi saṅgāravena cāti.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ១០. សង្គារវសុត្តវណ្ណនា • 10. Saṅgāravasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ១០. សង្គារវសុត្តវណ្ណនា • 10. Saṅgāravasuttavaṇṇanā
