| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya |
೫. ಸಙ್ಗಾರವಸುತ್ತಂ
5. Saṅgāravasuttaṃ
೨೩೬. ಸಾವತ್ಥಿನಿದಾನಂ । ಅಥ ಖೋ ಸಙ್ಗಾರವೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವತಾ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮ್ಮೋದಿ। ಸಮ್ಮೋದನೀಯಂ ಕಥಂ ಸಾರಣೀಯಂ ವೀತಿಸಾರೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಸಙ್ಗಾರವೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ –
236. Sāvatthinidānaṃ . Atha kho saṅgāravo brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho saṅgāravo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘ಕೋ ನು ಖೋ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಹೇತು, ಕೋ ಪಚ್ಚಯೋ ಯೇನೇಕದಾ ದೀಘರತ್ತಂ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ನಪ್ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾ? ಕೋ ಪನ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಹೇತು, ಕೋ ಪಚ್ಚಯೋ ಯೇನೇಕದಾ ದೀಘರತ್ತಂ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾ’’ತಿ?
‘‘Ko nu kho, bho gotama, hetu, ko paccayo yenekadā dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā? Ko pana, bho gotama, hetu, ko paccayo yenekadā dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā’’ti?
‘‘ಯಸ್ಮಿಂ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಸಮಯೇ ಕಾಮರಾಗಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ಕಾಮರಾಗಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಚ ಕಾಮರಾಗಸ್ಸ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ, ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನ ಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನ ಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನ ಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ; ದೀಘರತ್ತಂ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ನಪ್ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾ।
‘‘Yasmiṃ kho, brāhmaṇa, samaye kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā viharati kāmarāgaparetena, uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati; dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā.
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಉದಪತ್ತೋ ಸಂಸಟ್ಠೋ ಲಾಖಾಯ ವಾ ಹಲಿದ್ದಿಯಾ ವಾ ನೀಲಿಯಾ ವಾ ಮಞ್ಜಿಟ್ಠಾಯ ವಾ। ತತ್ಥ ಚಕ್ಖುಮಾ ಪುರಿಸೋ ಸಕಂ ಮುಖನಿಮಿತ್ತಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಮಾನೋ ಯಥಾಭೂತಂ ನ ಜಾನೇಯ್ಯ ನ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯ। ಏವಮೇವ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಕಾಮರಾಗಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ಕಾಮರಾಗಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಚ ಕಾಮರಾಗಸ್ಸ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ, ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನ ಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ…ಪೇ॰… ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನ ಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ; ದೀಘರತ್ತಂ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ನಪ್ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾ।
‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto saṃsaṭṭho lākhāya vā haliddiyā vā nīliyā vā mañjiṭṭhāya vā. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ na jāneyya na passeyya. Evameva kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā viharati kāmarāgaparetena, uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati; dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಬ್ಯಾಪಾದಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ಬ್ಯಾಪಾದಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಚ ಬ್ಯಾಪಾದಸ್ಸ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ, ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನ ಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ…ಪೇ॰… ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನ ಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ; ದೀಘರತ್ತಂ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ನಪ್ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾ।
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati byāpādaparetena, uppannassa ca byāpādassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati; dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā.
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಉದಪತ್ತೋ ಅಗ್ಗಿನಾ ಸನ್ತತ್ತೋ ಪಕ್ಕುಥಿತೋ 1 ಉಸ್ಮುದಕಜಾತೋ 2। ತತ್ಥ ಚಕ್ಖುಮಾ ಪುರಿಸೋ ಸಕಂ ಮುಖನಿಮಿತ್ತಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಮಾನೋ ಯಥಾಭೂತಂ ನ ಜಾನೇಯ್ಯ ನ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯ। ಏವಮೇವ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಬ್ಯಾಪಾದಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ಬ್ಯಾಪಾದಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಚ ಬ್ಯಾಪಾದಸ್ಸ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ, ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನ ಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ…ಪೇ॰… ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನ ಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ; ದೀಘರತ್ತಂ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ನಪ್ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾ।
‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto agginā santatto pakkuthito 3 usmudakajāto 4. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ na jāneyya na passeyya. Evameva kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati byāpādaparetena, uppannassa ca byāpādassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi tasmiṃ samaye…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati; dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಥಿನಮಿದ್ಧಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ಥಿನಮಿದ್ಧಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಚ ಥಿನಮಿದ್ಧಸ್ಸ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ, ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನ ಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ…ಪೇ॰… ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನ ಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ; ದೀಘರತ್ತಂ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ನಪ್ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾ।
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā viharati thinamiddhaparetena, uppannassa ca thinamiddhassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati; dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā.
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಉದಪತ್ತೋ ಸೇವಾಲಪಣಕಪರಿಯೋನದ್ಧೋ। ತತ್ಥ ಚಕ್ಖುಮಾ ಪುರಿಸೋ ಸಕಂ ಮುಖನಿಮಿತ್ತಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಮಾನೋ ಯಥಾಭೂತಂ ನ ಜಾನೇಯ್ಯ ನ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯ। ಏವಮೇವ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಥಿನಮಿದ್ಧಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ಥಿನಮಿದ್ಧಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಚ ಥಿನಮಿದ್ಧಸ್ಸ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ, ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನ ಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ…ಪೇ॰… ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನ ಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ; ದೀಘರತ್ತಂ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ನಪ್ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾ।
‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto sevālapaṇakapariyonaddho. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ na jāneyya na passeyya. Evameva kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā viharati thinamiddhaparetena, uppannassa ca thinamiddhassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati; dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಉದ್ಧಚ್ಚಕುಕ್ಕುಚ್ಚಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ಉದ್ಧಚ್ಚಕುಕ್ಕುಚ್ಚಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಚ ಉದ್ಧಚ್ಚಕುಕ್ಕುಚ್ಚಸ್ಸ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ, ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನ ಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ…ಪೇ॰… ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನ ಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ; ದೀಘರತ್ತಂ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ನಪ್ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾ।
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati uddhaccakukkuccaparetena, uppannassa ca uddhaccakukkuccassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati; dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā.
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಉದಪತ್ತೋ ವಾತೇರಿತೋ ಚಲಿತೋ ಭನ್ತೋ ಊಮಿಜಾತೋ। ತತ್ಥ ಚಕ್ಖುಮಾ ಪುರಿಸೋ ಸಕಂ ಮುಖನಿಮಿತ್ತಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಮಾನೋ ಯಥಾಭೂತಂ ನ ಜಾನೇಯ್ಯ ನ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯ। ಏವಮೇವ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಉದ್ಧಚ್ಚಕುಕ್ಕುಚ್ಚಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ಉದ್ಧಚ್ಚಕುಕ್ಕುಚ್ಚಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಚ ಉದ್ಧಚ್ಚಕುಕ್ಕುಚ್ಚಸ್ಸ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ, ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನ ಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ…ಪೇ॰… ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನ ಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ; ದೀಘರತ್ತಂ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ನಪ್ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾ।
‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto vāterito calito bhanto ūmijāto. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ na jāneyya na passeyya. Evameva kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati uddhaccakukkuccaparetena, uppannassa ca uddhaccakukkuccassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati; dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಾಯ ಚ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾಯ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ, ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನ ಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ…ಪೇ॰… ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ… ದೀಘರತ್ತಂ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ನಪ್ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾ।
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati vicikicchāparetena, uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi… dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā.
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಉದಪತ್ತೋ ಆವಿಲೋ ಲುಳಿತೋ ಕಲಲೀಭೂತೋ ಅನ್ಧಕಾರೇ ನಿಕ್ಖಿತ್ತೋ। ತತ್ಥ ಚಕ್ಖುಮಾ ಪುರಿಸೋ ಸಕಂ ಮುಖನಿಮಿತ್ತಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಮಾನೋ ಯಥಾಭೂತಂ ನ ಜಾನೇಯ್ಯ ನ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯ। ಏವಮೇವ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಾಯ ಚ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾಯ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ, ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನ ಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನ ಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ನ ಜಾನಾತಿ ನ ಪಸ್ಸತಿ; ದೀಘರತ್ತಂ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ನಪ್ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾ। ಅಯಂ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಹೇತು ಅಯಂ ಪಚ್ಚಯೋ ಯೇನೇಕದಾ ದೀಘರತ್ತಂ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ನಪ್ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾ।
‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto āvilo luḷito kalalībhūto andhakāre nikkhitto. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ na jāneyya na passeyya. Evameva kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati vicikicchāparetena, uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati; dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. Ayaṃ kho, brāhmaṇa, hetu ayaṃ paccayo yenekadā dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā.
‘‘ಯಸ್ಮಿಞ್ಚ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಸಮಯೇ ನ ಕಾಮರಾಗಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ನ ಕಾಮರಾಗಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಚ ಕಾಮರಾಗಸ್ಸ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ, ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ಜಾನಾತಿ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ಜಾನಾತಿ ಪಸ್ಸತಿ, ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ಜಾನಾತಿ ಪಸ್ಸತಿ; ದೀಘರತ್ತಂ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾ।
‘‘Yasmiñca kho, brāhmaṇa, samaye na kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā viharati na kāmarāgaparetena, uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, paratthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati; dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā.
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ , ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಉದಪತ್ತೋ ಅಸಂಸಟ್ಠೋ ಲಾಖಾಯ ವಾ ಹಲಿದ್ದಿಯಾ ವಾ ನೀಲಿಯಾ ವಾ ಮಞ್ಜಿಟ್ಠಾಯ ವಾ। ತತ್ಥ ಚಕ್ಖುಮಾ ಪುರಿಸೋ ಸಕಂ ಮುಖನಿಮಿತ್ತಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಮಾನೋ ಯಥಾಭೂತಂ ಜಾನೇಯ್ಯ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯ। ಏವಮೇವ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ನ ಕಾಮರಾಗಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ನ ಕಾಮರಾಗಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಚ ಕಾಮರಾಗಸ್ಸ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ…ಪೇ॰…।
‘‘Seyyathāpi , brāhmaṇa, udapatto asaṃsaṭṭho lākhāya vā haliddiyā vā nīliyā vā mañjiṭṭhāya vā. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ jāneyya passeyya. Evameva kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā viharati na kāmarāgaparetena, uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti…pe….
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ನ ಬ್ಯಾಪಾದಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ನ ಬ್ಯಾಪಾದಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಚ ಬ್ಯಾಪಾದಸ್ಸ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ, ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ಜಾನಾತಿ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ…ಪೇ॰… ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ… ದೀಘರತ್ತಂ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾ।
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati na byāpādaparetena, uppannassa ca byāpādassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi… dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā.
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಉದಪತ್ತೋ ನ ಅಗ್ಗಿನಾ ಸನ್ತತ್ತೋ ನ ಪಕ್ಕುಥಿತೋ ನ ಉಸ್ಮುದಕಜಾತೋ, ತತ್ಥ ಚಕ್ಖುಮಾ ಪುರಿಸೋ ಸಕಂ ಮುಖನಿಮಿತ್ತಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಮಾನೋ ಯಥಾಭೂತಂ ಜಾನೇಯ್ಯ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯ । ಏವಮೇವ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ನ ಬ್ಯಾಪಾದಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ನ ಬ್ಯಾಪಾದಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಚ ಬ್ಯಾಪಾದಸ್ಸ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ, ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ಜಾನಾತಿ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ…ಪೇ॰… ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ… ದೀಘರತ್ತಂ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾ।
‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto na agginā santatto na pakkuthito na usmudakajāto, tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ jāneyya passeyya . Evameva kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati na byāpādaparetena, uppannassa ca byāpādassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi… dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ನ ಥಿನಮಿದ್ಧಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ನ ಥಿನಮಿದ್ಧಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಚ ಥಿನಮಿದ್ಧಸ್ಸ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ, ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ಜಾನಾತಿ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ…ಪೇ॰… ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ … ದೀಘರತ್ತಂ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾ।
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā viharati na thinamiddhaparetena, uppannassa ca thinamiddhassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi … dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā.
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಉದಪತ್ತೋ ನ ಸೇವಾಲಪಣಕಪರಿಯೋನದ್ಧೋ। ತತ್ಥ ಚಕ್ಖುಮಾ ಪುರಿಸೋ ಸಕಂ ಮುಖನಿಮಿತ್ತಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಮಾನೋ ಯಥಾಭೂತಂ ಜಾನೇಯ್ಯ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯ। ಏವಮೇವ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ನ ಥಿನಮಿದ್ಧಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ನ ಥಿನಮಿದ್ಧಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಚ ಥಿನಮಿದ್ಧಸ್ಸ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ, ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ಜಾನಾತಿ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ…ಪೇ॰… ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ… ದೀಘರತ್ತಂ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾ।
‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto na sevālapaṇakapariyonaddho. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ jāneyya passeyya. Evameva kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā viharati na thinamiddhaparetena, uppannassa ca thinamiddhassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi… dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ನ ಉದ್ಧಚ್ಚಕುಕ್ಕುಚ್ಚಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ನ ಉದ್ಧಚ್ಚಕುಕ್ಕುಚ್ಚಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಚ ಉದ್ಧಚ್ಚಕುಕ್ಕುಚ್ಚಸ್ಸ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ, ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ಜಾನಾತಿ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ…ಪೇ॰… ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ… ದೀಘರತ್ತಂ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾ।
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati na uddhaccakukkuccaparetena, uppannassa ca uddhaccakukkuccassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi… dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā.
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಉದಪತ್ತೋ ನ ವಾತೇರಿತೋ ನ ಚಲಿತೋ ನ ಭನ್ತೋ ನ ಊಮಿಜಾತೋ। ತತ್ಥ ಚಕ್ಖುಮಾ ಪುರಿಸೋ ಸಕಂ ಮುಖನಿಮಿತ್ತಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಮಾನೋ ಯಥಾಭೂತಂ ಜಾನೇಯ್ಯ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯ। ಏವಮೇವ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ನ ಉದ್ಧಚ್ಚಕುಕ್ಕುಚ್ಚಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ನ ಉದ್ಧಚ್ಚಕುಕ್ಕುಚ್ಚಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಚ ಉದ್ಧಚ್ಚಕುಕ್ಕುಚ್ಚಸ್ಸ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ, ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ಜಾನಾತಿ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ…ಪೇ॰… ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ… ದೀಘರತ್ತಂ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾ।
‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto na vāterito na calito na bhanto na ūmijāto. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ jāneyya passeyya. Evameva kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati na uddhaccakukkuccaparetena, uppannassa ca uddhaccakukkuccassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi… dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ನ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ನ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಾಯ ಚ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾಯ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ 5, ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ಜಾನಾತಿ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ಜಾನಾತಿ ಪಸ್ಸತಿ; ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ಜಾನಾತಿ ಪಸ್ಸತಿ; ದೀಘರತ್ತಂ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾ।
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati na vicikicchāparetena, uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti 6, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, paratthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati; ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati; dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā.
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ , ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಉದಪತ್ತೋ ಅಚ್ಛೋ ವಿಪ್ಪಸನ್ನೋ ಅನಾವಿಲೋ ಆಲೋಕೇ ನಿಕ್ಖಿತ್ತೋ। ತತ್ಥ ಚಕ್ಖುಮಾ ಪುರಿಸೋ ಸಕಂ ಮುಖನಿಮಿತ್ತಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಮಾನೋ ಯಥಾಭೂತಂ ಜಾನೇಯ್ಯ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯ। ಏವಮೇವ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ನ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾಪರಿಯುಟ್ಠಿತೇನ ಚೇತಸಾ ವಿಹರತಿ ನ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾಪರೇತೇನ, ಉಪ್ಪನ್ನಾಯ ಚ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾಯ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ, ಅತ್ತತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ಜಾನಾತಿ ಪಸ್ಸತಿ, ಪರತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ಜಾನಾತಿ ಪಸ್ಸತಿ, ಉಭಯತ್ಥಮ್ಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಯಥಾಭೂತಂ ಜಾನಾತಿ ಪಸ್ಸತಿ; ದೀಘರತ್ತಂ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾ। ಅಯಂ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಹೇತು ಅಯಂ ಪಚ್ಚಯೋ ಯೇನೇಕದಾ ದೀಘರತ್ತಂ ಅಸಜ್ಝಾಯಕತಾಪಿ ಮನ್ತಾ ಪಟಿಭನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಸಜ್ಝಾಯಕತಾ।
‘‘Seyyathāpi , brāhmaṇa, udapatto accho vippasanno anāvilo āloke nikkhitto. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ jāneyya passeyya. Evameva kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati na vicikicchāparetena, uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, paratthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati; dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā. Ayaṃ kho, brāhmaṇa, hetu ayaṃ paccayo yenekadā dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā.
‘‘ಸತ್ತಿಮೇ , ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಬೋಜ್ಝಙ್ಗಾ ಅನಾವರಣಾ ಅನೀವರಣಾ ಚೇತಸೋ ಅನುಪಕ್ಕಿಲೇಸಾ ಭಾವಿತಾ ಬಹುಲೀಕತಾ ವಿಜ್ಜಾವಿಮುತ್ತಿಫಲಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಯ ಸಂವತ್ತನ್ತಿ। ಕತಮೇ ಸತ್ತ? ಸತಿಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಅನಾವರಣೋ ಅನೀವರಣೋ ಚೇತಸೋ ಅನುಪಕ್ಕಿಲೇಸೋ ಭಾವಿತೋ ಬಹುಲೀಕತೋ ವಿಜ್ಜಾವಿಮುತ್ತಿಫಲಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಯ ಸಂವತ್ತತಿ…ಪೇ॰… ಉಪೇಕ್ಖಾಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಅನಾವರಣೋ ಅನೀವರಣೋ ಚೇತಸೋ ಅನುಪಕ್ಕಿಲೇಸೋ ಭಾವಿತೋ ಬಹುಲೀಕತೋ ವಿಜ್ಜಾವಿಮುತ್ತಿಫಲಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಯ ಸಂವತ್ತತಿ। ಇಮೇ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಸತ್ತ ಬೋಜ್ಝಙ್ಗಾ ಅನಾವರಣಾ ಅನೀವರಣಾ ಚೇತಸೋ ಅನುಪಕ್ಕಿಲೇಸಾ ಭಾವಿತಾ ಬಹುಲೀಕತಾ ವಿಜ್ಜಾವಿಮುತ್ತಿಫಲಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಯ ಸಂವತ್ತನ್ತೀ’’ತಿ। ಏವಂ ವುತ್ತೇ ಸಙ್ಗಾರವೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಂ, ಭೋ ಗೋತಮ…ಪೇ॰… ಉಪಾಸಕಂ ಮಂ ಭವಂ ಗೋತಮೋ ಧಾರೇತು ಅಜ್ಜತಗ್ಗೇ ಪಾಣುಪೇತಂ ಸರಣಂ ಗತ’’ನ್ತಿ। ಪಞ್ಚಮಂ।
‘‘Sattime , brāhmaṇa, bojjhaṅgā anāvaraṇā anīvaraṇā cetaso anupakkilesā bhāvitā bahulīkatā vijjāvimuttiphalasacchikiriyāya saṃvattanti. Katame satta? Satisambojjhaṅgo kho, brāhmaṇa, anāvaraṇo anīvaraṇo cetaso anupakkileso bhāvito bahulīkato vijjāvimuttiphalasacchikiriyāya saṃvattati…pe… upekkhāsambojjhaṅgo kho, brāhmaṇa, anāvaraṇo anīvaraṇo cetaso anupakkileso bhāvito bahulīkato vijjāvimuttiphalasacchikiriyāya saṃvattati. Ime kho, brāhmaṇa, satta bojjhaṅgā anāvaraṇā anīvaraṇā cetaso anupakkilesā bhāvitā bahulīkatā vijjāvimuttiphalasacchikiriyāya saṃvattantī’’ti. Evaṃ vutte saṅgāravo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bho gotama…pe… upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti. Pañcamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೫. ಸಙ್ಗಾರವಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Saṅgāravasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೫. ಸಙ್ಗಾರವಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Saṅgāravasuttavaṇṇanā
