| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya |
3. සඞ්‌ගාරවසුත්‌තං
3. Saṅgāravasuttaṃ
193. අථ ඛො සඞ්‌ගාරවො බ්‍රාහ්‌මණො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවතා සද්‌ධිං සම්‌මොදි. සම්‌මොදනීයං කථං සාරණීයං වීතිසාරෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො සඞ්‌ගාරවො බ්‍රාහ්‌මණො භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘කො නු ඛො, භො ගොතම, හෙතු කො පච්‌චයො, යෙන කදාචි දීඝරත්‌තං සජ්‌ඣායකතාපි මන්‌තා නප්‌පටිභන්‌ති, පගෙව අසජ්‌ඣායකතා? කො පන, භො ගොතම, හෙතු කො පච්‌චයො, යෙන කදාචි දීඝරත්‌තං අසජ්‌ඣායකතාපි මන්‌තා පටිභන්‌ති, පගෙව සජ්‌ඣායකතා’’ති?
193. Atha kho saṅgāravo brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho saṅgāravo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bho gotama, hetu ko paccayo, yena kadāci dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā? Ko pana, bho gotama, hetu ko paccayo, yena kadāci dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā’’ti?
‘‘යස්‌මිං, බ්‍රාහ්‌මණ, සමයෙ කාමරාගපරියුට්‌ඨිතෙන චෙතසා විහරති කාමරාගපරෙතෙන, උප්‌පන්‌නස්‌ස ච කාමරාගස්‌ස නිස්‌සරණං යථාභූතං නප්‌පජානාති , අත්‌තත්‌ථම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ යථාභූතං නප්‌පජානාති න පස්‌සති, පරත්‌ථම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ යථාභූතං නප්‌පජානාති න පස්‌සති, උභයත්‌ථම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ යථාභූතං නප්‌පජානාති න පස්‌සති, දීඝරත්‌තං සජ්‌ඣායකතාපි මන්‌තා නප්‌පටිභන්‌ති, පගෙව අසජ්‌ඣායකතා. සෙය්‍යථාපි, බ්‍රාහ්‌මණ, උදපත්‌තො සංසට්‌ඨො ලාඛාය වා හලිද්‌දියා වා නීලියා වා මඤ්‌ජිට්‌ඨාය වා. තත්‌ථ චක්‌ඛුමා පුරිසො සකං මුඛනිමිත්‌තං පච්‌චවෙක්‌ඛමානො යථාභූතං නප්‌පජානෙය්‍ය න පස්‌සෙය්‍ය. එවමෙවං ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, යස්‌මිං සමයෙ කාමරාගපරියුට්‌ඨිතෙන චෙතසා විහරති කාමරාගපරෙතෙන, උප්‌පන්‌නස්‌ස ච කාමරාගස්‌ස නිස්‌සරණං යථාභූතං නප්‌පජානාති, අත්‌තත්‌ථම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ යථාභූතං නප්‌පජානාති න පස්‌සති, පරත්‌ථම්‌පි…පෙ.… උභයත්‌ථම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ යථාභූතං නප්‌පජානාති න පස්‌සති, දීඝරත්‌තං සජ්‌ඣායකතාපි මන්‌තා නප්‌පටිභන්‌ති, පගෙව අසජ්‌ඣායකතා.
‘‘Yasmiṃ, brāhmaṇa, samaye kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā viharati kāmarāgaparetena, uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti , attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, paratthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto saṃsaṭṭho lākhāya vā haliddiyā vā nīliyā vā mañjiṭṭhāya vā. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ nappajāneyya na passeyya. Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā viharati kāmarāgaparetena, uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā.
‘‘පුන චපරං, බ්‍රාහ්‌මණ, යස්‌මිං සමයෙ බ්‍යාපාදපරියුට්‌ඨිතෙන චෙතසා විහරති බ්‍යාපාදපරෙතෙන, උප්‌පන්‌නස්‌ස ච බ්‍යාපාදස්‌ස නිස්‌සරණං යථාභූතං නප්‌පජානාති, අත්‌තත්‌ථම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ යථාභූතං නප්‌පජානාති න පස්‌සති, පරත්‌ථම්‌පි…පෙ.… උභයත්‌ථම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ යථාභූතං නප්‌පජානාති න පස්‌සති, දීඝරත්‌තං සජ්‌ඣායකතාපි මන්‌තා නප්‌පටිභන්‌ති, පගෙව අසජ්‌ඣායකතා. සෙය්‍යථාපි, බ්‍රාහ්‌මණ, උදපත්‌තො අග්‌ගිනා සන්‌තත්‌තො උක්‌කුධිතො 1 උස්‌සදකජාතො 2. තත්‌ථ චක්‌ඛුමා පුරිසො සකං මුඛනිමිත්‌තං පච්‌චවෙක්‌ඛමානො යථාභූතං නප්‌පජානෙය්‍ය න පස්‌සෙය්‍ය. එවමෙවං ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, යස්‌මිං සමයෙ බ්‍යාපාදපරියුට්‌ඨිතෙන චෙතසා විහරති බ්‍යාපාදපරෙතෙන, උප්‌පන්‌නස්‌ස ච බ්‍යාපාදස්‌ස නිස්‌සරණං යථාභූතං නප්‌පජානාති, අත්‌තත්‌ථම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ යථාභූතං නප්‌පජානාති න පස්‌සති, පරත්‌ථම්‌පි…පෙ.… උභයත්‌ථම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ යථාභූතං නප්‌පජානාති න පස්‌සති, දීඝරත්‌තං සජ්‌ඣායකතාපි මන්‌තා නප්‌පටිභන්‌ති , පගෙව අසජ්‌ඣායකතා.
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati byāpādaparetena, uppannassa ca byāpādassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto agginā santatto ukkudhito 3 ussadakajāto 4. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ nappajāneyya na passeyya. Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati byāpādaparetena, uppannassa ca byāpādassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti , pageva asajjhāyakatā.
‘‘පුන චපරං, බ්‍රාහ්‌මණ, යස්‌මිං සමයෙ ථිනමිද්‌ධපරියුට්‌ඨිතෙන චෙතසා විහරති ථිනමිද්‌ධපරෙතෙන, උප්‌පන්‌නස්‌ස ච ථිනමිද්‌ධස්‌ස නිස්‌සරණං යථාභූතං නප්‌පජානාති, අත්‌තත්‌ථම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ යථාභූතං නප්‌පජානාති න පස්‌සති, පරත්‌ථම්‌පි…පෙ.… උභයත්‌ථම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ යථාභූතං නප්‌පජානාති න පස්‌සති, දීඝරත්‌තං සජ්‌ඣායකතාපි මන්‌තා නප්‌පටිභන්‌ති, පගෙව අසජ්‌ඣායකතා. සෙය්‍යථාපි, බ්‍රාහ්‌මණ, උදපත්‌තො සෙවාලපණකපරියොනද්‌ධො. තත්‌ථ චක්‌ඛුමා පුරිසො සකං මුඛනිමිත්‌තං පච්‌චවෙක්‌ඛමානො යථාභූතං නප්‌පජානෙය්‍ය න පස්‌සෙය්‍ය. එවමෙවං ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, යස්‌මිං සමයෙ ථිනමිද්‌ධපරියුට්‌ඨිතෙන චෙතසා විහරති ථිනමිද්‌ධපරෙතෙන, උප්‌පන්‌නස්‌ස ච ථිනමිද්‌ධස්‌ස නිස්‌සරණං යථාභූතං නප්‌පජානාති, අත්‌තත්‌ථම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ යථාභූතං නප්‌පජානාති න පස්‌සති, පරත්‌ථම්‌පි…පෙ.… උභයත්‌ථම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ යථාභූතං නප්‌පජානාති න පස්‌සති, දීඝරත්‌තං සජ්‌ඣායකතාපි මන්‌තා නප්‌පටිභන්‌ති, පගෙව අසජ්‌ඣායකතා.
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā viharati thinamiddhaparetena, uppannassa ca thinamiddhassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto sevālapaṇakapariyonaddho. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ nappajāneyya na passeyya. Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā viharati thinamiddhaparetena, uppannassa ca thinamiddhassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā.
‘‘පුන චපරං, බ්‍රාහ්‌මණ, යස්‌මිං සමයෙ උද්‌ධච්‌චකුක්‌කුච්‌චපරියුට්‌ඨිතෙන චෙතසා විහරති උද්‌ධච්‌චකුක්‌කුච්‌චපරෙතෙන, උප්‌පන්‌නස්‌ස ච උද්‌ධච්‌චකුක්‌කුච්‌චස්‌ස නිස්‌සරණං යථාභූතං නප්‌පජානාති, අත්‌තත්‌ථම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ යථාභූතං නප්‌පජානාති න පස්‌සති, පරත්‌ථම්‌පි…පෙ.… උභයත්‌ථම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ යථාභූතං නප්‌පජානාති න පස්‌සති, දීඝරත්‌තං සජ්‌ඣායකතාපි මන්‌තා නප්‌පටිභන්‌ති, පගෙව අසජ්‌ඣායකතා. සෙය්‍යථාපි, බ්‍රාහ්‌මණ, උදපත්‌තො වාතෙරිතො චලිතො භන්‌තො ඌමිජාතො 5. තත්‌ථ චක්‌ඛුමා පුරිසො සකං මුඛනිමිත්‌තං පච්‌චවෙක්‌ඛමානො යථාභූතං නප්‌පජානෙය්‍ය න පස්‌සෙය්‍ය. එවමෙවං ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, යස්‌මිං සමයෙ උද්‌ධච්‌චකුක්‌කුච්‌චපරියුට්‌ඨිතෙන චෙතසා විහරති උද්‌ධච්‌චකුක්‌කුච්‌චපරෙතෙන, උප්‌පන්‌නස්‌ස ච උද්‌ධච්‌චකුක්‌කුච්‌චස්‌ස නිස්‌සරණං යථාභූතං නප්‌පජානාති, අත්‌තත්‌ථම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ යථාභූතං නප්‌පජානාති න පස්‌සති, පරත්‌ථම්‌පි…පෙ.… උභයත්‌ථම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ යථාභූතං නප්‌පජානාති න පස්‌සති, දීඝරත්‌තං සජ්‌ඣායකතාපි මන්‌තා නප්‌පටිභන්‌ති, පගෙව අසජ්‌ඣායකතා.
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati uddhaccakukkuccaparetena, uppannassa ca uddhaccakukkuccassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto vāterito calito bhanto ūmijāto 6. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ nappajāneyya na passeyya. Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati uddhaccakukkuccaparetena, uppannassa ca uddhaccakukkuccassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā.
‘‘පුන චපරං, බ්‍රාහ්‌මණ, යස්‌මිං සමයෙ විචිකිච්‌ඡාපරියුට්‌ඨිතෙන චෙතසා විහරති විචිකිච්‌ඡාපරෙතෙන , උප්‌පන්‌නාය ච විචිකිච්‌ඡාය නිස්‌සරණං යථාභූතං නප්‌පජානාති, අත්‌තත්‌ථම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ යථාභූතං නප්‌පජානාති න පස්‌සති, පරත්‌ථම්‌පි…පෙ.… උභයත්‌ථම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ යථාභූතං නප්‌පජානාති න පස්‌සති, දීඝරත්‌තං සජ්‌ඣායකතාපි මන්‌තා නප්‌පටිභන්‌ති, පගෙව අසජ්‌ඣායකතා. සෙය්‍යථාපි, බ්‍රාහ්‌මණ, උදපත්‌තො ආවිලො ලුළිතො කලලීභූතො අන්‌ධකාරෙ නික්‌ඛිත්‌තො. තත්‌ථ චක්‌ඛුමා පුරිසො සකං මුඛනිමිත්‌තං පච්‌චවෙක්‌ඛමානො යථාභූතං නප්‌පජානෙය්‍ය න පස්‌සෙය්‍ය. එවමෙවං ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, යස්‌මිං සමයෙ විචිකිච්‌ඡාපරියුට්‌ඨිතෙන චෙතසා විහරති විචිකිච්‌ඡාපරෙතෙන, උප්‌පන්‌නාය ච විචිකිච්‌ඡාය නිස්‌සරණං යථාභූතං නප්‌පජානාති, අත්‌තත්‌ථම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ යථාභූතං නප්‌පජානාති න පස්‌සති, පරත්‌ථම්‌පි…පෙ.… උභයත්‌ථම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ යථාභූතං නප්‌පජානාති න පස්‌සති, දීඝරත්‌තං සජ්‌ඣායකතාපි මන්‌තා නප්‌පටිභන්‌ති, පගෙව අසජ්‌ඣායකතා.
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati vicikicchāparetena , uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto āvilo luḷito kalalībhūto andhakāre nikkhitto. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ nappajāneyya na passeyya. Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati vicikicchāparetena, uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā.
‘‘යස්‌මිඤ්‌ච ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, සමයෙ න කාමරාගපරියුට්‌ඨිතෙන චෙතසා විහරති න කාමරාගපරෙතෙන, උප්‌පන්‌නස්‌ස ච කාමරාගස්‌ස නිස්‌සරණං යථාභූතං පජානාති, අත්‌තත්‌ථම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ යථාභූතං පජානාති පස්‌සති, පරත්‌ථම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ යථාභූතං පජානාති පස්‌සති, උභයත්‌ථම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ යථාභූතං පජානාති පස්‌සති, දීඝරත්‌තං අසජ්‌ඣායකතාපි මන්‌තා පටිභන්‌ති, පගෙව සජ්‌ඣායකතා. සෙය්‍යථාපි, බ්‍රාහ්‌මණ, උදපත්‌තො අසංසට්‌ඨො ලාඛාය වා හලිද්‌දියා වා නීලියා වා මඤ්‌ජිට්‌ඨාය වා. තත්‌ථ චක්‌ඛුමා පුරිසො සකං මුඛනිමිත්‌තං පච්‌චවෙක්‌ඛමානො යථාභූතං පජානෙය්‍ය පස්‌සෙය්‍ය. එවමෙවං ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, යස්‌මිං සමයෙ න කාමරාගපරියුට්‌ඨිතෙන චෙතසා විහරති…පෙ.… .
‘‘Yasmiñca kho, brāhmaṇa, samaye na kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā viharati na kāmarāgaparetena, uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ pajānāti passati, paratthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ pajānāti passati, ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ pajānāti passati, dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā. Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto asaṃsaṭṭho lākhāya vā haliddiyā vā nīliyā vā mañjiṭṭhāya vā. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ pajāneyya passeyya. Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā viharati…pe… .
‘‘පුන චපරං, බ්‍රාහ්‌මණ, යස්‌මිං සමයෙ න බ්‍යාපාදපරියුට්‌ඨිතෙන චෙතසා විහරති…පෙ.… සෙය්‍යථාපි, බ්‍රාහ්‌මණ, උදපත්‌තො අග්‌ගිනා අසන්‌තත්‌තො අනුක්‌කුධිතො අනුස්‌සදකජාතො. තත්‌ථ චක්‌ඛුමා පුරිසො සකං මුඛනිමිත්‌තං පච්‌චවෙක්‌ඛමානො යථාභූතං පජානෙය්‍ය පස්‌සෙය්‍ය. එවමෙවං ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, යස්‌මිං සමයෙ න බ්‍යාපාදපරියුට්‌ඨිතෙන චෙතසා විහරති…පෙ.….
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati…pe… seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto agginā asantatto anukkudhito anussadakajāto. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ pajāneyya passeyya. Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati…pe….
‘‘පුන චපරං, බ්‍රාහ්‌මණ, යස්‌මිං සමයෙ න ථිනමිද්‌ධපරියුට්‌ඨිතෙන චෙතසා විහරති…පෙ.… සෙය්‍යථාපි, බ්‍රාහ්‌මණ, උදපත්‌තො න සෙවාලපණකපරියොනද්‌ධො. තත්‌ථ චක්‌ඛුමා පුරිසො සකං මුඛනිමිත්‌තං පච්‌චවෙක්‌ඛමානො යථාභූතං පජානෙය්‍ය පස්‌සෙය්‍ය. එවමෙවං ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, යස්‌මිං සමයෙ න ථිනමිද්‌ධපරියුට්‌ඨිතෙන චෙතසා විහරති…පෙ.….
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā viharati…pe… seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto na sevālapaṇakapariyonaddho. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ pajāneyya passeyya. Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā viharati…pe….
‘‘පුන චපරං, බ්‍රාහ්‌මණ , යස්‌මිං සමයෙ න උද්‌ධච්‌චකුක්‌කුච්‌චපරියුට්‌ඨිතෙන චෙතසා විහරති…පෙ.… සෙය්‍යථාපි, බ්‍රාහ්‌මණ, උදපත්‌තො න වාතෙරිතො න චලිතො න භන්‌තො න ඌමිජාතො. තත්‌ථ චක්‌ඛුමා පුරිසො සකං මුඛනිමිත්‌තං පච්‌චවෙක්‌ඛමානො යථාභූතං පජානෙය්‍ය පස්‌සෙය්‍ය. එවමෙවං ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, යස්‌මිං සමයෙ න උද්‌ධච්‌චකුක්‌කුච්‌චපරියුට්‌ඨිතෙන චෙතසා විහරති …පෙ.….
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa , yasmiṃ samaye na uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati…pe… seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto na vāterito na calito na bhanto na ūmijāto. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ pajāneyya passeyya. Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati …pe….
‘‘පුන චපරං, බ්‍රාහ්‌මණ, යස්‌මිං සමයෙ න විචිකිච්‌ඡාපරියුට්‌ඨිතෙන චෙතසා විහරති න විචිකිච්‌ඡාපරෙතෙන, උප්‌පන්‌නාය ච විචිකිච්‌ඡාය නිස්‌සරණං යථාභූතං පජානාති , අත්‌තත්‌ථම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ යථාභූතං පජානාති පස්‌සති, පරත්‌ථම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ යථාභූතං පජානාති පස්‌සති, උභයත්‌ථම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ යථාභූතං පජානාති පස්‌සති, දීඝරත්‌තං අසජ්‌ඣායකතාපි මන්‌තා පටිභන්‌ති, පගෙව සජ්‌ඣායකතා. සෙය්‍යථාපි, බ්‍රාහ්‌මණ, උදපත්‌තො අච්‌ඡො විප්‌පසන්‌නො අනාවිලො ආලොකෙ නික්‌ඛිත්‌තො. තත්‌ථ චක්‌ඛුමා පුරිසො සකං මුඛනිමිත්‌තං පච්‌චවෙක්‌ඛමානො යථාභූතං පජානෙය්‍ය පස්‌සෙය්‍ය. එවමෙවං ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, යස්‌මිං සමයෙ න විචිකිච්‌ඡාපරියුට්‌ඨිතෙන චෙතසා විහරති න විචිකිච්‌ඡාපරෙතෙන, උප්‌පන්‌නාය ච විචිකිච්‌ඡාය නිස්‌සරණං යථාභූතං පජානාති, අත්‌තත්‌ථම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ යථාභූතං පජානාති පස්‌සති, පරත්‌ථම්‌පි…පෙ.… උභයත්‌ථම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ යථාභූතං පජානාති පස්‌සති, දීඝරත්‌තං අසජ්‌ඣායකතාපි මන්‌තා පටිභන්‌ති, පගෙව සජ්‌ඣායකතා.
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati na vicikicchāparetena, uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti , attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ pajānāti passati, paratthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ pajānāti passati, ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ pajānāti passati, dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā. Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto accho vippasanno anāvilo āloke nikkhitto. Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ pajāneyya passeyya. Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati na vicikicchāparetena, uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ pajānāti passati, paratthampi…pe… ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ pajānāti passati, dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā.
‘‘අයං ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, හෙතු අයං පච්‌චයො, යෙන කදාචි දීඝරත්‌තං සජ්‌ඣායකතාපි මන්‌තා නප්‌පටිභන්‌ති, පගෙව අසජ්‌ඣායකතා . අයං පන, බ්‍රාහ්‌මණ, හෙතු අයං පච්‌චයො, යෙන කදාචි දීඝරත්‌තං අසජ්‌ඣායකතාපි මන්‌තා පටිභන්‌ති, පගෙව සජ්‌ඣායකතා’’ති.
‘‘Ayaṃ kho, brāhmaṇa, hetu ayaṃ paccayo, yena kadāci dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā . Ayaṃ pana, brāhmaṇa, hetu ayaṃ paccayo, yena kadāci dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā’’ti.
‘‘අභික්‌කන්‌තං, භො ගොතම…පෙ.… උපාසකං මං භවං ගොතමො ධාරෙතු අජ්‌ජතග්‌ගෙ පාණුපෙතං සරණං ගත’’න්‌ති. තතියං.
‘‘Abhikkantaṃ, bho gotama…pe… upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti. Tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 3. සඞ්‌ගාරවසුත්‌තවණ්‌ණනා • 3. Saṅgāravasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 3. සඞ්‌ගාරවසුත්‌තවණ්‌ණනා • 3. Saṅgāravasuttavaṇṇanā
