| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya |
੧੦. ਸਙ੍ਗਾਰવਸੁਤ੍ਤਂ
10. Saṅgāravasuttaṃ
੬੧. ਅਥ ਖੋ ਸਙ੍ਗਾਰવੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਤਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਮ੍ਮੋਦਿ। ਸਮ੍ਮੋਦਨੀਯਂ ਕਥਂ ਸਾਰਣੀਯਂ વੀਤਿਸਾਰੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਸਙ੍ਗਾਰવੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਮਯਮਸ੍ਸੁ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਨਾਮ। ਯਞ੍ਞਂ ਯਜਾਮਪਿ ਯਜਾਪੇਮਪਿ। ਤਤ੍ਰ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਯੋ ਚੇવ ਯਜਤਿ 1 ਯੋ ਚ ਯਜਾਪੇਤਿ ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਅਨੇਕਸਾਰੀਰਿਕਂ ਪੁਞ੍ਞਪ੍ਪਟਿਪਦਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਯਦਿਦਂ ਯਞ੍ਞਾਧਿਕਰਣਂ। ਯੋ ਪਨਾਯਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਯਸ੍ਸ વਾ ਤਸ੍ਸ વਾ ਕੁਲਾ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਏਕਮਤ੍ਤਾਨਂ ਦਮੇਤਿ, ਏਕਮਤ੍ਤਾਨਂ ਸਮੇਤਿ, ਏਕਮਤ੍ਤਾਨਂ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਪੇਤਿ, ਏવਮਸ੍ਸਾਯਂ ਏਕਸਾਰੀਰਿਕਂ ਪੁਞ੍ਞਪ੍ਪਟਿਪਦਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ, ਯਦਿਦਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਧਿਕਰਣ’’ਨ੍ਤਿ।
61. Atha kho saṅgāravo brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho saṅgāravo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘mayamassu, bho gotama, brāhmaṇā nāma. Yaññaṃ yajāmapi yajāpemapi. Tatra, bho gotama, yo ceva yajati 2 yo ca yajāpeti sabbe te anekasārīrikaṃ puññappaṭipadaṃ paṭipannā honti, yadidaṃ yaññādhikaraṇaṃ. Yo panāyaṃ, bho gotama, yassa vā tassa vā kulā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito ekamattānaṃ dameti, ekamattānaṃ sameti, ekamattānaṃ parinibbāpeti, evamassāyaṃ ekasārīrikaṃ puññappaṭipadaṃ paṭipanno hoti, yadidaṃ pabbajjādhikaraṇa’’nti.
‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਤਞ੍ਞੇવੇਤ੍ਥ ਪਟਿਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮਿ। ਯਥਾ ਤੇ ਖਮੇਯ੍ਯ ਤਥਾ ਨਂ ਬ੍ਯਾਕਰੇਯ੍ਯਾਸਿ। ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਇਧ ਤਥਾਗਤੋ ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਸੁਗਤੋ ਲੋਕવਿਦੂ ਅਨੁਤ੍ਤਰੋ ਪੁਰਿਸਦਮ੍ਮਸਾਰਥਿ ਸਤ੍ਥਾ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਗવਾ। ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਏਥਾਯਂ ਮਗ੍ਗੋ ਅਯਂ ਪਟਿਪਦਾ ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਅਹਂ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯੋਗਧਂ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਪવੇਦੇਮਿ; ਏਥ 3, ਤੁਮ੍ਹੇਪਿ ਤਥਾ ਪਟਿਪਜ੍ਜਥ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਤੁਮ੍ਹੇਪਿ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯੋਗਧਂ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਿਸ੍ਸਥਾ’ਤਿ। ਇਤਿ ਅਯਞ੍ਚੇવ 4 ਸਤ੍ਥਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ, ਪਰੇ ਚ ਤਥਤ੍ਥਾਯ ਪਟਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤਾਨਿ ਖੋ ਪਨ ਹੋਨ੍ਤਿ ਅਨੇਕਾਨਿਪਿ ਸਤਾਨਿ ਅਨੇਕਾਨਿਪਿ ਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਨੇਕਾਨਿਪਿ ਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ।
‘‘Tena hi, brāhmaṇa, taññevettha paṭipucchissāmi. Yathā te khameyya tathā naṃ byākareyyāsi. Taṃ kiṃ maññasi, brāhmaṇa, idha tathāgato loke uppajjati arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā. So evamāha – ‘ethāyaṃ maggo ayaṃ paṭipadā yathāpaṭipanno ahaṃ anuttaraṃ brahmacariyogadhaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedemi; etha 5, tumhepi tathā paṭipajjatha, yathāpaṭipannā tumhepi anuttaraṃ brahmacariyogadhaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharissathā’ti. Iti ayañceva 6 satthā dhammaṃ deseti, pare ca tathatthāya paṭipajjanti, tāni kho pana honti anekānipi satāni anekānipi sahassāni anekānipi satasahassāni.
‘‘ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਇਚ੍ਚਾਯਂ ਏવਂ ਸਨ੍ਤੇ ਏਕਸਾਰੀਰਿਕਾ વਾ ਪੁਞ੍ਞਪ੍ਪਟਿਪਦਾ ਹੋਤਿ ਅਨੇਕਸਾਰੀਰਿਕਾ વਾ, ਯਦਿਦਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਧਿਕਰਣ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਇਚ੍ਚਾਯਮ੍ਪਿ 7, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਏવਂ ਸਨ੍ਤੇ ਅਨੇਕਸਾਰੀਰਿਕਾ ਪੁਞ੍ਞਪ੍ਪਟਿਪਦਾ ਹੋਤਿ, ਯਦਿਦਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਧਿਕਰਣ’’ਨ੍ਤਿ।
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, brāhmaṇa, iccāyaṃ evaṃ sante ekasārīrikā vā puññappaṭipadā hoti anekasārīrikā vā, yadidaṃ pabbajjādhikaraṇa’’nti? ‘‘Iccāyampi 8, bho gotama, evaṃ sante anekasārīrikā puññappaṭipadā hoti, yadidaṃ pabbajjādhikaraṇa’’nti.
ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਸਙ੍ਗਾਰવਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਇਮਾਸਂ ਤੇ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਪਟਿਪਦਾਨਂ ਕਤਮਾ ਪਟਿਪਦਾ ਖਮਤਿ ਅਪ੍ਪਤ੍ਥਤਰਾ ਚ ਅਪ੍ਪਸਮਾਰਮ੍ਭਤਰਾ ਚ ਮਹਪ੍ਫਲਤਰਾ ਚ ਮਹਾਨਿਸਂਸਤਰਾ ਚਾ’’ਤਿ? ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ ਸਙ੍ਗਾਰવੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਆਨਨ੍ਦਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਭવਂ ਚਾਨਨ੍ਦੋ। ਏਤੇ ਮੇ ਪੁਜ੍ਜਾ, ਏਤੇ ਮੇ ਪਾਸਂਸਾ’’ਤਿ।
Evaṃ vutte āyasmā ānando saṅgāravaṃ brāhmaṇaṃ etadavoca – ‘‘imāsaṃ te, brāhmaṇa, dvinnaṃ paṭipadānaṃ katamā paṭipadā khamati appatthatarā ca appasamārambhatarā ca mahapphalatarā ca mahānisaṃsatarā cā’’ti? Evaṃ vutte saṅgāravo brāhmaṇo āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca – ‘‘seyyathāpi bhavaṃ gotamo bhavaṃ cānando. Ete me pujjā, ete me pāsaṃsā’’ti.
ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਸਙ੍ਗਾਰવਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਨ ਖੋ ਤ੍ਯਾਹਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਏવਂ ਪੁਚ੍ਛਾਮਿ – ‘ਕੇ વਾ ਤੇ ਪੁਜ੍ਜਾ ਕੇ વਾ ਤੇ ਪਾਸਂਸਾ’ਤਿ? ਏવਂ ਖੋ ਤ੍ਯਾਹਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਪੁਚ੍ਛਾਮਿ – ‘ਇਮਾਸਂ ਤੇ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਪਟਿਪਦਾਨਂ ਕਤਮਾ ਪਟਿਪਦਾ ਖਮਤਿ ਅਪ੍ਪਤ੍ਥਤਰਾ ਚ ਅਪ੍ਪਸਮਾਰਮ੍ਭਤਰਾ ਚ ਮਹਪ੍ਫਲਤਰਾ ਚ ਮਹਾਨਿਸਂਸਤਰਾ ਚਾ’’’ਤਿ? ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਸਙ੍ਗਾਰવੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਆਨਨ੍ਦਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਭવਂ ਚਾਨਨ੍ਦੋ। ਏਤੇ ਮੇ ਪੁਜ੍ਜਾ, ਏਤੇ ਮੇ ਪਾਸਂਸਾ’’ਤਿ।
Dutiyampi kho āyasmā ānando saṅgāravaṃ brāhmaṇaṃ etadavoca – ‘‘na kho tyāhaṃ, brāhmaṇa, evaṃ pucchāmi – ‘ke vā te pujjā ke vā te pāsaṃsā’ti? Evaṃ kho tyāhaṃ, brāhmaṇa, pucchāmi – ‘imāsaṃ te, brāhmaṇa, dvinnaṃ paṭipadānaṃ katamā paṭipadā khamati appatthatarā ca appasamārambhatarā ca mahapphalatarā ca mahānisaṃsatarā cā’’’ti? Dutiyampi kho saṅgāravo brāhmaṇo āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca – ‘‘seyyathāpi bhavaṃ gotamo bhavaṃ cānando. Ete me pujjā, ete me pāsaṃsā’’ti.
ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਸਙ੍ਗਾਰવਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਨ ਖੋ ਤ੍ਯਾਹਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਏવਂ ਪੁਚ੍ਛਾਮਿ – ‘ਕੇ વਾ ਤੇ ਪੁਜ੍ਜਾ ਕੇ વਾ ਤੇ ਪਾਸਂਸਾ’ਤਿ? ਏવਂ ਖੋ ਤ੍ਯਾਹਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਪੁਚ੍ਛਾਮਿ – ‘ਇਮਾਸਂ ਤੇ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਪਟਿਪਦਾਨਂ ਕਤਮਾ ਪਟਿਪਦਾ ਖਮਤਿ ਅਪ੍ਪਤ੍ਥਤਰਾ ਚ ਅਪ੍ਪਸਮਾਰਮ੍ਭਤਰਾ ਚ ਮਹਪ੍ਫਲਤਰਾ ਚ ਮਹਾਨਿਸਂਸਤਰਾ ਚਾ’’’ਤਿ? ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਸਙ੍ਗਾਰવੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਆਨਨ੍ਦਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਭવਂ ਚਾਨਨ੍ਦੋ। ਏਤੇ ਮੇ ਪੁਜ੍ਜਾ, ਏਤੇ ਮੇ ਪਾਸਂਸਾ’’ਤਿ।
Tatiyampi kho āyasmā ānando saṅgāravaṃ brāhmaṇaṃ etadavoca – ‘‘na kho tyāhaṃ, brāhmaṇa, evaṃ pucchāmi – ‘ke vā te pujjā ke vā te pāsaṃsā’ti? Evaṃ kho tyāhaṃ, brāhmaṇa, pucchāmi – ‘imāsaṃ te, brāhmaṇa, dvinnaṃ paṭipadānaṃ katamā paṭipadā khamati appatthatarā ca appasamārambhatarā ca mahapphalatarā ca mahānisaṃsatarā cā’’’ti? Tatiyampi kho saṅgāravo brāhmaṇo āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca – ‘‘seyyathāpi bhavaṃ gotamo bhavaṃ cānando. Ete me pujjā, ete me pāsaṃsā’’ti.
ਅਥ ਖੋ ਭਗવਤੋ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਯਾવ ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਸਙ੍ਗਾਰવੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਆਨਨ੍ਦੇਨ ਸਹਧਮ੍ਮਿਕਂ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਸਂਸਾਦੇਤਿ 9 ਨੋ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤਿ। ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਪਰਿਮੋਚੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਸਙ੍ਗਾਰવਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਕਾ ਨ੍વਜ੍ਜ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਰਾਜਨ੍ਤੇਪੁਰੇ ਰਾਜਪੁਰਿਸਾਨਂ 10 ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਨਂ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਾਕਥਾ ਉਦਪਾਦੀ’’ਤਿ? ‘‘ਅਯਂ ਖ੍વਜ੍ਜ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਰਾਜਨ੍ਤੇਪੁਰੇ ਰਾਜਪੁਰਿਸਾਨਂ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਨਂ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਾਕਥਾ ਉਦਪਾਦਿ – ‘ਪੁਬ੍ਬੇ ਸੁਦਂ ਅਪ੍ਪਤਰਾ ਚੇવ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਹੇਸੁਂ ਬਹੁਤਰਾ ਚ ਉਤ੍ਤਰਿ ਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮਾ ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਦਸ੍ਸੇਸੁਂ; ਏਤਰਹਿ ਪਨ ਬਹੁਤਰਾ ਚੇવ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਪ੍ਪਤਰਾ ਚ ਉਤ੍ਤਰਿ ਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮਾ ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੀ’ਤਿ। ਅਯਂ ਖ੍વਜ੍ਜ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਰਾਜਨ੍ਤੇਪੁਰੇ ਰਾਜਪੁਰਿਸਾਨਂ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਨਂ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਾਕਥਾ ਉਦਪਾਦੀ’’ਤਿ।
Atha kho bhagavato etadahosi – ‘‘yāva tatiyampi kho saṅgāravo brāhmaṇo ānandena sahadhammikaṃ pañhaṃ puṭṭho saṃsādeti 11 no vissajjeti. Yaṃnūnāhaṃ parimoceyya’’nti. Atha kho bhagavā saṅgāravaṃ brāhmaṇaṃ etadavoca – ‘‘kā nvajja, brāhmaṇa, rājantepure rājapurisānaṃ 12 sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ antarākathā udapādī’’ti? ‘‘Ayaṃ khvajja, bho gotama, rājantepure rājapurisānaṃ sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ antarākathā udapādi – ‘pubbe sudaṃ appatarā ceva bhikkhū ahesuṃ bahutarā ca uttari manussadhammā iddhipāṭihāriyaṃ dassesuṃ; etarahi pana bahutarā ceva bhikkhū appatarā ca uttari manussadhammā iddhipāṭihāriyaṃ dassentī’ti. Ayaṃ khvajja, bho gotama, rājantepure rājapurisānaṃ sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ antarākathā udapādī’’ti.
13 ‘‘ਤੀਣਿ ਖੋ ਇਮਾਨਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਾਨਿ। ਕਤਮਾਨਿ ਤੀਣਿ? ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ, ਆਦੇਸਨਾਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ , ਅਨੁਸਾਸਨੀਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ। ਕਤਮਞ੍ਚ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ? ਇਧ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਇਦ੍ਧਿવਿਧਂ ਪਚ੍ਚਨੁਭੋਤਿ – ‘ਏਕੋਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਬਹੁਧਾ ਹੋਤਿ, ਬਹੁਧਾਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਏਕੋ ਹੋਤਿ; ਆવਿਭਾવਂ, ਤਿਰੋਭਾવਂ; ਤਿਰੋਕੁਟ੍ਟਂ ਤਿਰੋਪਾਕਾਰਂ ਤਿਰੋਪਬ੍ਬਤਂ ਅਸਜ੍ਜਮਾਨੋ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਆਕਾਸੇ; ਪਥવਿਯਾਪਿ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨਿਮੁਜ੍ਜਂ ਕਰੋਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਉਦਕੇ; ਉਦਕੇਪਿ ਅਭਿਜ੍ਜਮਾਨੇ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਪਥવਿਯਂ; ਆਕਾਸੇਪਿ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ ਕਮਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਪਕ੍ਖੀ ਸਕੁਣੋ; ਇਮੇਪਿ ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯੇ ਏવਂਮਹਿਦ੍ਧਿਕੇ ਏવਂਮਹਾਨੁਭਾવੇ ਪਾਣਿਨਾ ਪਰਿਮਸਤਿ 14 ਪਰਿਮਜ੍ਜਤਿ, ਯਾવ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਾਪਿ ਕਾਯੇਨ વਸਂ વਤ੍ਤੇਤਿ’। ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ।
15 ‘‘Tīṇi kho imāni, brāhmaṇa, pāṭihāriyāni. Katamāni tīṇi? Iddhipāṭihāriyaṃ, ādesanāpāṭihāriyaṃ , anusāsanīpāṭihāriyaṃ. Katamañca, brāhmaṇa, iddhipāṭihāriyaṃ? Idha, brāhmaṇa, ekacco anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhoti – ‘ekopi hutvā bahudhā hoti, bahudhāpi hutvā eko hoti; āvibhāvaṃ, tirobhāvaṃ; tirokuṭṭaṃ tiropākāraṃ tiropabbataṃ asajjamāno gacchati, seyyathāpi ākāse; pathaviyāpi ummujjanimujjaṃ karoti, seyyathāpi udake; udakepi abhijjamāne gacchati, seyyathāpi pathaviyaṃ; ākāsepi pallaṅkena kamati, seyyathāpi pakkhī sakuṇo; imepi candimasūriye evaṃmahiddhike evaṃmahānubhāve pāṇinā parimasati 16 parimajjati, yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vatteti’. Idaṃ vuccati, brāhmaṇa, iddhipāṭihāriyaṃ .
‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਆਦੇਸਨਾਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ? ਇਧ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਆਦਿਸਤਿ – ‘ਏવਮ੍ਪਿ ਤੇ ਮਨੋ, ਇਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਤੇ ਮਨੋ, ਇਤਿਪਿ ਤੇ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਬਹੁਂ ਚੇਪਿ ਆਦਿਸਤਿ ਤਥੇવ ਤਂ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਅਞ੍ਞਥਾ।
‘‘Katamañca, brāhmaṇa, ādesanāpāṭihāriyaṃ? Idha, brāhmaṇa, ekacco nimittena ādisati – ‘evampi te mano, itthampi te mano, itipi te citta’nti. So bahuṃ cepi ādisati tatheva taṃ hoti, no aññathā.
‘‘ਇਧ ਪਨ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਨ ਹੇવ ਖੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਆਦਿਸਤਿ , ਅਪਿ ਚ ਖੋ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ વਾ ਅਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ વਾ ਦੇવਤਾਨਂ વਾ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍વਾ ਆਦਿਸਤਿ – ‘ਏવਮ੍ਪਿ ਤੇ ਮਨੋ, ਇਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਤੇ ਮਨੋ, ਇਤਿਪਿ ਤੇ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਬਹੁਂ ਚੇਪਿ ਆਦਿਸਤਿ ਤਥੇવ ਤਂ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਅਞ੍ਞਥਾ।
‘‘Idha pana, brāhmaṇa, ekacco na heva kho nimittena ādisati , api ca kho manussānaṃ vā amanussānaṃ vā devatānaṃ vā saddaṃ sutvā ādisati – ‘evampi te mano, itthampi te mano, itipi te citta’nti. So bahuṃ cepi ādisati tatheva taṃ hoti, no aññathā.
‘‘ਇਧ ਪਨ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਨ ਹੇવ ਖੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਆਦਿਸਤਿ ਨਪਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ વਾ ਅਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ વਾ ਦੇવਤਾਨਂ વਾ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍વਾ ਆਦਿਸਤਿ, ਅਪਿ ਚ ਖੋ વਿਤਕ੍ਕਯਤੋ વਿਚਾਰਯਤੋ વਿਤਕ੍ਕવਿਪ੍ਫਾਰਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍વਾ ਆਦਿਸਤਿ – ‘ਏવਮ੍ਪਿ ਤੇ ਮਨੋ, ਇਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਤੇ ਮਨੋ, ਇਤਿਪਿ ਤੇ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਬਹੁਂ ਚੇਪਿ ਆਦਿਸਤਿ ਤਥੇવ ਤਂ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਅਞ੍ਞਥਾ।
‘‘Idha pana, brāhmaṇa, ekacco na heva kho nimittena ādisati napi manussānaṃ vā amanussānaṃ vā devatānaṃ vā saddaṃ sutvā ādisati, api ca kho vitakkayato vicārayato vitakkavipphārasaddaṃ sutvā ādisati – ‘evampi te mano, itthampi te mano, itipi te citta’nti. So bahuṃ cepi ādisati tatheva taṃ hoti, no aññathā.
‘‘ਇਧ ਪਨ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਨ ਹੇવ ਖੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਆਦਿਸਤਿ, ਨਪਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ વਾ ਅਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ વਾ ਦੇવਤਾਨਂ વਾ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍વਾ ਆਦਿਸਤਿ, ਨਪਿ વਿਤਕ੍ਕਯਤੋ વਿਚਾਰਯਤੋ વਿਤਕ੍ਕવਿਪ੍ਫਾਰਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍વਾ ਆਦਿਸਤਿ, ਅਪਿ ਚ ਖੋ ਅવਿਤਕ੍ਕਂ ਅવਿਚਾਰਂ ਸਮਾਧਿਂ ਸਮਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਚੇਤਸਾ ਚੇਤੋ ਪਰਿਚ੍ਚ ਪਜਾਨਾਤਿ – ‘ਯਥਾ ਇਮਸ੍ਸ ਭੋਤੋ ਮਨੋਸਙ੍ਖਾਰਾ ਪਣਿਹਿਤਾ ਇਮਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਨ੍ਤਰਾ ਅਮੁਂ ਨਾਮ વਿਤਕ੍ਕਂ વਿਤਕ੍ਕੇਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਸੋ ਬਹੁਂ ਚੇਪਿ ਆਦਿਸਤਿ ਤਥੇવ ਤਂ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਅਞ੍ਞਥਾ। ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਆਦੇਸਨਾਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ।
‘‘Idha pana, brāhmaṇa, ekacco na heva kho nimittena ādisati, napi manussānaṃ vā amanussānaṃ vā devatānaṃ vā saddaṃ sutvā ādisati, napi vitakkayato vicārayato vitakkavipphārasaddaṃ sutvā ādisati, api ca kho avitakkaṃ avicāraṃ samādhiṃ samāpannassa cetasā ceto paricca pajānāti – ‘yathā imassa bhoto manosaṅkhārā paṇihitā imassa cittassa anantarā amuṃ nāma vitakkaṃ vitakkessatī’ti. So bahuṃ cepi ādisati tatheva taṃ hoti, no aññathā. Idaṃ vuccati, brāhmaṇa, ādesanāpāṭihāriyaṃ.
‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਅਨੁਸਾਸਨੀਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ? ਇਧ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ , ਏਕਚ੍ਚੋ ਏવਮਨੁਸਾਸਤਿ – ‘ਏવਂ વਿਤਕ੍ਕੇਥ, ਮਾ ਏવਂ વਿਤਕ੍ਕਯਿਤ੍ਥ; ਏવਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਥ, ਮਾ ਏવਂ ਮਨਸਾਕਤ੍ਥ; ਇਦਂ ਪਜਹਥ, ਇਦਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਥਾ’ਤਿ। ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਅਨੁਸਾਸਨੀਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ। ਇਮਾਨਿ ਖੋ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਤੀਣਿ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਾਨਿ। ਇਮੇਸਂ ਤੇ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਤਿਣ੍ਣਂ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਾਨਂ ਕਤਮਂ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਖਮਤਿ ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਤਰਞ੍ਚ ਪਣੀਤਤਰਞ੍ਚਾ’’ਤਿ?
‘‘Katamañca, brāhmaṇa, anusāsanīpāṭihāriyaṃ? Idha, brāhmaṇa , ekacco evamanusāsati – ‘evaṃ vitakketha, mā evaṃ vitakkayittha; evaṃ manasi karotha, mā evaṃ manasākattha; idaṃ pajahatha, idaṃ upasampajja viharathā’ti. Idaṃ vuccati, brāhmaṇa, anusāsanīpāṭihāriyaṃ. Imāni kho, brāhmaṇa, tīṇi pāṭihāriyāni. Imesaṃ te, brāhmaṇa, tiṇṇaṃ pāṭihāriyānaṃ katamaṃ pāṭihāriyaṃ khamati abhikkantatarañca paṇītatarañcā’’ti?
‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਯਦਿਦਂ 17 ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਇਦ੍ਧਿવਿਧਂ ਪਚ੍ਚਨੁਭੋਤਿ…ਪੇ॰… ਯਾવ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਲੋਕਾਪਿ ਕਾਯੇਨ વਸਂ વਤ੍ਤੇਤਿ, ਇਦਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਯੋવ 18 ਨਂ ਕਰੋਤਿ ਸੋવ 19 ਨਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ, ਯੋવ 20 ਨਂ ਕਰੋਤਿ ਤਸ੍ਸੇવ 21 ਤਂ ਹੋਤਿ। ਇਦਂ ਮੇ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਮਾਯਾਸਹਧਮ੍ਮਰੂਪਂ વਿਯ ਖਾਯਤਿ।
‘‘Tatra, bho gotama, yadidaṃ 22 pāṭihāriyaṃ idhekacco anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhoti…pe… yāva brāhmalokāpi kāyena vasaṃ vatteti, idaṃ, bho gotama, pāṭihāriyaṃ yova 23 naṃ karoti sova 24 naṃ paṭisaṃvedeti, yova 25 naṃ karoti tasseva 26 taṃ hoti. Idaṃ me, bho gotama, pāṭihāriyaṃ māyāsahadhammarūpaṃ viya khāyati.
‘‘ਯਮ੍ਪਿਦਂ , ਭੋ ਗੋਤਮ, ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਆਦਿਸਤਿ – ‘ਏવਮ੍ਪਿ ਤੇ ਮਨੋ, ਇਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਤੇ ਮਨੋ, ਇਤਿਪਿ ਤੇ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ, ਸੋ ਬਹੁਂ ਚੇਪਿ ਆਦਿਸਤਿ ਤਥੇવ ਤਂ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਅਞ੍ਞਥਾ। ਇਧ ਪਨ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਨ ਹੇવ ਖੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਆਦਿਸਤਿ, ਅਪਿ ਚ ਖੋ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ વਾ ਅਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ વਾ ਦੇવਤਾਨਂ વਾ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍વਾ ਆਦਿਸਤਿ…ਪੇ॰… ਨਪਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ વਾ ਅਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ વਾ ਦੇવਤਾਨਂ વਾ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍વਾ ਆਦਿਸਤਿ, ਅਪਿ ਚ ਖੋ વਿਤਕ੍ਕਯਤੋ વਿਚਾਰਯਤੋ વਿਤਕ੍ਕવਿਪ੍ਫਾਰਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍વਾ ਆਦਿਸਤਿ…ਪੇ॰… ਨਪਿ વਿਤਕ੍ਕਯਤੋ વਿਚਾਰਯਤੋ વਿਤਕ੍ਕવਿਪ੍ਫਾਰਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍વਾ ਆਦਿਸਤਿ, ਅਪਿ ਚ ਖੋ ਅવਿਤਕ੍ਕਂ ਅવਿਚਾਰਂ ਸਮਾਧਿਂ ਸਮਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਚੇਤਸਾ ਚੇਤੋ ਪਰਿਚ੍ਚ ਪਜਾਨਾਤਿ – ‘ਯਥਾ ਇਮਸ੍ਸ ਭੋਤੋ ਮਨੋਸਙ੍ਖਾਰਾ ਪਣਿਹਿਤਾ ਇਮਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਨ੍ਤਰਾ ਅਮ੍ਹਂ ਨਾਮ વਿਤਕ੍ਕਂ વਿਤਕ੍ਕੇਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ, ਸੋ ਬਹੁਂ ਚੇਪਿ ਆਦਿਸਤਿ ਤਥੇવ ਤਂ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਅਞ੍ਞਥਾ। ਇਦਮ੍ਪਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਯੋવ ਨਂ ਕਰੋਤਿ ਸੋવ ਨਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ, ਯੋવ ਨਂ ਕਰੋਤਿ ਤਸ੍ਸੇવ ਤਂ ਹੋਤਿ। ਇਦਮ੍ਪਿ ਮੇ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਮਾਯਾਸਹਧਮ੍ਮਰੂਪਂ વਿਯ ਖਾਯਤਿ।
‘‘Yampidaṃ , bho gotama, pāṭihāriyaṃ idhekacco nimittena ādisati – ‘evampi te mano, itthampi te mano, itipi te citta’nti, so bahuṃ cepi ādisati tatheva taṃ hoti, no aññathā. Idha pana, bho gotama, ekacco na heva kho nimittena ādisati, api ca kho manussānaṃ vā amanussānaṃ vā devatānaṃ vā saddaṃ sutvā ādisati…pe… napi manussānaṃ vā amanussānaṃ vā devatānaṃ vā saddaṃ sutvā ādisati, api ca kho vitakkayato vicārayato vitakkavipphārasaddaṃ sutvā ādisati…pe… napi vitakkayato vicārayato vitakkavipphārasaddaṃ sutvā ādisati, api ca kho avitakkaṃ avicāraṃ samādhiṃ samāpannassa cetasā ceto paricca pajānāti – ‘yathā imassa bhoto manosaṅkhārā paṇihitā imassa cittassa anantarā amhaṃ nāma vitakkaṃ vitakkessatī’ti, so bahuṃ cepi ādisati tatheva taṃ hoti, no aññathā. Idampi, bho gotama, pāṭihāriyaṃ yova naṃ karoti sova naṃ paṭisaṃvedeti, yova naṃ karoti tasseva taṃ hoti. Idampi me, bho gotama, pāṭihāriyaṃ māyāsahadhammarūpaṃ viya khāyati.
‘‘ਯਞ੍ਚ ਖੋ ਇਦਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਏવਂ ਅਨੁਸਾਸਤਿ – ‘ਏવਂ વਿਤਕ੍ਕੇਥ , ਮਾ ਏવਂ વਿਤਕ੍ਕਯਿਤ੍ਥ; ਏવਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਥ, ਮਾ ਏવਂ ਮਨਸਾਕਤ੍ਥ; ਇਦਂ ਪਜਹਥ, ਇਦਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਥਾ’ਤਿ। ਇਦਮੇવ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਖਮਤਿ ਇਮੇਸਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਾਨਂ ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਤਰਞ੍ਚ ਪਣੀਤਤਰਞ੍ਚ।
‘‘Yañca kho idaṃ, bho gotama, pāṭihāriyaṃ idhekacco evaṃ anusāsati – ‘evaṃ vitakketha , mā evaṃ vitakkayittha; evaṃ manasi karotha, mā evaṃ manasākattha; idaṃ pajahatha, idaṃ upasampajja viharathā’ti. Idameva, bho gotama, pāṭihāriyaṃ khamati imesaṃ tiṇṇaṃ pāṭihāriyānaṃ abhikkantatarañca paṇītatarañca.
‘‘ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਅਬ੍ਭੁਤਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ! ਯਾવਸੁਭਾਸਿਤਮਿਦਂ ਭੋਤਾ ਗੋਤਮੇਨ ਇਮੇਹਿ ਚ ਮਯਂ ਤੀਹਿ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਧਾਰੇਮ। ਭવਞ੍ਹਿ ਗੋਤਮੋ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਇਦ੍ਧਿવਿਧਂ ਪਚ੍ਚਨੁਭੋਤਿ…ਪੇ॰… ਯਾવ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਾਪਿ ਕਾਯੇਨ વਸਂ વਤ੍ਤੇਤਿ, ਭવਞ੍ਹਿ ਗੋਤਮੋ ਅવਿਤਕ੍ਕਂ ਅવਿਚਾਰਂ ਸਮਾਧਿਂ ਸਮਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਚੇਤਸਾ ਚੇਤੋ ਪਰਿਚ੍ਚ ਪਜਾਨਾਤਿ – ‘ਯਥਾ ਇਮਸ੍ਸ ਭੋਤੋ ਮਨੋਸਙ੍ਖਾਰਾ ਪਣਿਹਿਤਾ ਇਮਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਨ੍ਤਰਾ ਅਮੁਂ ਨਾਮ વਿਤਕ੍ਕਂ વਿਤਕ੍ਕੇਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਭવਞ੍ਹਿ ਗੋਤਮੋ ਏવਮਨੁਸਾਸਤਿ – ‘ਏવਂ વਿਤਕ੍ਕੇਥ, ਮਾ ਏવਂ વਿਤਕ੍ਕਯਿਤ੍ਥ; ਏવਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਥ, ਮਾ ਏવਂ ਮਨਸਾਕਤ੍ਥ; ਇਦਂ ਪਜਹਥ, ਇਦਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਥਾ’’’ਤਿ।
‘‘Acchariyaṃ, bho gotama, abbhutaṃ, bho gotama! Yāvasubhāsitamidaṃ bhotā gotamena imehi ca mayaṃ tīhi pāṭihāriyehi samannāgataṃ bhavantaṃ gotamaṃ dhārema. Bhavañhi gotamo anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhoti…pe… yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vatteti, bhavañhi gotamo avitakkaṃ avicāraṃ samādhiṃ samāpannassa cetasā ceto paricca pajānāti – ‘yathā imassa bhoto manosaṅkhārā paṇihitā imassa cittassa anantarā amuṃ nāma vitakkaṃ vitakkessatī’ti. Bhavañhi gotamo evamanusāsati – ‘evaṃ vitakketha, mā evaṃ vitakkayittha; evaṃ manasi karotha, mā evaṃ manasākattha; idaṃ pajahatha, idaṃ upasampajja viharathā’’’ti.
‘‘ਅਦ੍ਧਾ ਖੋ ਤ੍ਯਾਹਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਆਸਜ੍ਜ ਉਪਨੀਯ વਾਚਾ ਭਾਸਿਤਾ; ਅਪਿ ਚ ਤ੍ਯਾਹਂ ਬ੍ਯਾਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ। ਅਹਞ੍ਹਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਇਦ੍ਧਿવਿਧਂ ਪਚ੍ਚਨੁਭੋਮਿ…ਪੇ॰… ਯਾવ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਾਪਿ ਕਾਯੇਨ વਸਂ વਤ੍ਤੇਮਿ। ਅਹਞ੍ਹਿ , ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਅવਿਤਕ੍ਕਂ ਅવਿਚਾਰਂ ਸਮਾਧਿਂ ਸਮਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਚੇਤਸਾ ਚੇਤੋ ਪਰਿਚ੍ਚ ਪਜਾਨਾਮਿ – ‘ਯਥਾ ਇਮਸ੍ਸ ਭੋਤੋ ਮਨੋਸਙ੍ਖਾਰਾ ਪਣਿਹਿਤਾ, ਇਮਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਨ੍ਤਰਾ ਅਮੁਂ ਨਾਮ વਿਤਕ੍ਕਂ વਿਤਕ੍ਕੇਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਅਹਞ੍ਹਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਏવਮਨੁਸਾਸਾਮਿ – ‘ਏવਂ વਿਤਕ੍ਕੇਥ, ਮਾ ਏવਂ વਿਤਕ੍ਕਯਿਤ੍ਥ; ਏવਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਥ, ਮਾ ਏવਂ ਮਨਸਾਕਤ੍ਥ; ਇਦਂ ਪਜਹਥ, ਇਦਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਥਾ’’’ਤਿ।
‘‘Addhā kho tyāhaṃ, brāhmaṇa, āsajja upanīya vācā bhāsitā; api ca tyāhaṃ byākarissāmi. Ahañhi, brāhmaṇa, anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhomi…pe… yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vattemi. Ahañhi , brāhmaṇa, avitakkaṃ avicāraṃ samādhiṃ samāpannassa cetasā ceto paricca pajānāmi – ‘yathā imassa bhoto manosaṅkhārā paṇihitā, imassa cittassa anantarā amuṃ nāma vitakkaṃ vitakkessatī’ti. Ahañhi, brāhmaṇa, evamanusāsāmi – ‘evaṃ vitakketha, mā evaṃ vitakkayittha; evaṃ manasi karotha, mā evaṃ manasākattha; idaṃ pajahatha, idaṃ upasampajja viharathā’’’ti.
‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਪਨ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਅਞ੍ਞੋ ਏਕਭਿਕ੍ਖੁਪਿ ਯੋ ਇਮੇਹਿ ਤੀਹਿ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਭੋਤਾ ਗੋਤਮੇਨਾ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਖੋ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਏਕਂਯੇવ ਸਤਂ ਨ ਦ੍વੇ ਸਤਾਨਿ ਨ ਤੀਣਿ ਸਤਾਨਿ ਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਤਾਨਿ ਨ ਪਞ੍ਚ ਸਤਾਨਿ, ਅਥ ਖੋ ਭਿਯ੍ਯੋવ, ਯੇ 27 ਭਿਕ੍ਖੂ ਇਮੇਹਿ ਤੀਹਿ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ’’ਤਿ। ‘‘ਕਹਂ ਪਨ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਏਤਰਹਿ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ વਿਹਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਇਮਸ੍ਮਿਂਯੇવ ਖੋ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ’’ਤਿ।
‘‘Atthi pana, bho gotama, añño ekabhikkhupi yo imehi tīhi pāṭihāriyehi samannāgato, aññatra bhotā gotamenā’’ti? ‘‘Na kho, brāhmaṇa, ekaṃyeva sataṃ na dve satāni na tīṇi satāni na cattāri satāni na pañca satāni, atha kho bhiyyova, ye 28 bhikkhū imehi tīhi pāṭihāriyehi samannāgatā’’ti. ‘‘Kahaṃ pana, bho gotama, etarahi te bhikkhū viharantī’’ti? ‘‘Imasmiṃyeva kho, brāhmaṇa, bhikkhusaṅghe’’ti.
‘‘ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ! ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਭੋ ਗੋਤਮ, ਨਿਕ੍ਕੁਜ੍ਜਿਤਂ વਾ ਉਕ੍ਕੁਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ વਾ વਿવਰੇਯ੍ਯ, ਮੂਲ਼੍ਹਸ੍ਸ વਾ ਮਗ੍ਗਂ ਆਚਿਕ੍ਖੇਯ੍ਯ, ਅਨ੍ਧਕਾਰੇ વਾ ਤੇਲਪਜ੍ਜੋਤਂ ਧਾਰੇਯ੍ਯ – ‘ਚਕ੍ਖੁਮਨ੍ਤੋ ਰੂਪਾਨਿ ਦਕ੍ਖਨ੍ਤੀ’ਤਿ, ਏવਮੇવਂ ਭੋਤਾ ਗੋਤਮੇਨ ਅਨੇਕਪਰਿਯਾਯੇਨ ਧਮ੍ਮੋ ਪਕਾਸਿਤੋ। ਏਸਾਹਂ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਸਰਣਂ ਗਚ੍ਛਾਮਿ, ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਞ੍ਚ। ਉਪਾਸਕਂ ਮਂ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਧਾਰੇਤੁ ਅਜ੍ਜਤਗ੍ਗੇ ਪਾਣੁਪੇਤਂ ਸਰਣਂ ਗਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਦਸਮਂ।
‘‘Abhikkantaṃ, bho gotama, abhikkantaṃ, bho gotama! Seyyathāpi bho gotama, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya – ‘cakkhumanto rūpāni dakkhantī’ti, evamevaṃ bhotā gotamena anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ bhavantaṃ gotamaṃ saraṇaṃ gacchāmi, dhammañca bhikkhusaṅghañca. Upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti. Dasamaṃ.
ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣવਗ੍ਗੋ ਪਠਮੋ।
Brāhmaṇavaggo paṭhamo.
ਤਸ੍ਸੁਦ੍ਦਾਨਂ –
Tassuddānaṃ –
ਦ੍વੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਚਞ੍ਞਤਰੋ, ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੇਨ ਨਿਬ੍ਬੁਤਂ।
Dve brāhmaṇā caññataro, paribbājakena nibbutaṃ;
ਪਲੋਕવਚ੍ਛੋ ਤਿਕਣ੍ਣੋ, ਸੋਣਿ ਸਙ੍ਗਾਰવੇਨ ਚਾਤਿ॥
Palokavaccho tikaṇṇo, soṇi saṅgāravena cāti.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੧੦. ਸਙ੍ਗਾਰવਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 10. Saṅgāravasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੧੦. ਸਙ੍ਗਾਰવਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 10. Saṅgāravasuttavaṇṇanā
