Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
੫. ਸਙ੍ਗਾਰવਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
5. Saṅgāravasuttavaṇṇanā
੨੩੬. ਪਠਮਞ੍ਞੇવਾਤਿ ਪੁਰੇਤਰਂਯੇવ। ਅਸਜ੍ਝਾਯਕਤਾਨਂ ਮਨ੍ਤਾਨਂ ਅਪ੍ਪਟਿਭਾਨਂ ਪਗੇવ ਪਠਮਂਯੇવ ਸਿਦ੍ਧਂ, ਤਤ੍ਥ વਤ੍ਤਬ੍ਬਮੇવ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਂ ਨਾਮ ਅਭਿਭવੋ ਗਹਣਨ੍ਤਿ ਆਹ – ‘‘ਕਾਮਰਾਗਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤੇਨਾਤਿ ਕਾਮਰਾਗਗਹਿਤੇਨਾ’’ਤਿ। વਿਕ੍ਖਮ੍ਭੇਤਿ ਅਪਨੇਤੀਤਿ વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਂ, ਪਟਿਪਕ੍ਖਤੋ ਨਿਸ੍ਸਰਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਨਿਸ੍ਸਰਣਂ, વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਞ੍ਚ ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਰਣਞ੍ਚਾਤਿ વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਨਿਸ੍ਸਰਣਂ। ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਤਤ੍ਥਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਸੇਸਪਦਦ੍વਯੇਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਅਤ੍ਤਨਾ ਅਰਣਿਯੋ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬੋ ਅਤ੍ਤਤ੍ਥੋ, ਤਥਾ ਪਰਤ੍ਥੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
236.Paṭhamaññevāti puretaraṃyeva. Asajjhāyakatānaṃ mantānaṃ appaṭibhānaṃ pageva paṭhamaṃyeva siddhaṃ, tattha vattabbameva natthīti adhippāyo. Pariyuṭṭhānaṃ nāma abhibhavo gahaṇanti āha – ‘‘kāmarāgapariyuṭṭhitenāti kāmarāgagahitenā’’ti. Vikkhambheti apanetīti vikkhambhanaṃ, paṭipakkhato nissarati etenāti nissaraṇaṃ, vikkhambhanañca taṃ nissaraṇañcāti vikkhambhananissaraṇaṃ. Tenāha – ‘‘tatthā’’tiādi. Sesapadadvayepi eseva nayo. Attanā araṇiyo pattabbo attattho, tathā parattho veditabbo.
‘‘ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਅਨੁਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਨਿਚ੍ਚਸਞ੍ਞਂ ਪਜਹਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਬ੍ਯਾਪਾਦਾਦੀਨਂ ਅਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ਅਬ੍ਯਾਪਾਦવਾਰੇ ਤਦਙ੍ਗਨਿਸ੍ਸਰਣਂ ਨ ਗਹਿਤਂ। ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਨ ਗਹਿਤਂ, ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਨવਸੇਨ ਪਨ ਤਸ੍ਸ વਿਨੋਦੇਤਬ੍ਬਤਾਯ ਤਦਙ੍ਗਨਿਸ੍ਸਰਣਮ੍ਪਿ ਲਬ੍ਭਤੇવਾਤਿ ਸਕ੍ਕਾ વਿਞ੍ਞਾਤੁਂ। ਆਲੋਕਸਞ੍ਞਾ ਉਪਚਾਰਪ੍ਪਤ੍ਤਾ, ਅਪ੍ਪਨਾਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਾ, ਯੋ ਕੋਚਿ ਕਸਿਣਜ੍ਝਾਨਾਦਿਭੇਦੋ ਸਮਥੋ। ਧਮ੍ਮવવਤ੍ਥਾਨਂ ਉਪਚਾਰਪ੍ਪਨਾਪ੍ਪਤ੍ਤવਸੇਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ।
‘‘Aniccato anupassanto niccasaññaṃ pajahatī’’tiādīsu byāpādādīnaṃ anāgatattā abyāpādavāre tadaṅganissaraṇaṃ na gahitaṃ. Kiñcāpi na gahitaṃ, paṭisaṅkhānavasena pana tassa vinodetabbatāya tadaṅganissaraṇampi labbhatevāti sakkā viññātuṃ. Ālokasaññā upacārappattā, appanāppattā vā, yo koci kasiṇajjhānādibhedo samatho. Dhammavavatthānaṃ upacārappanāppattavasena gahetabbaṃ.
ਕੁਥਿਤੋਤਿ ਤਤ੍ਤੋ। ਉਸ੍ਮੁਦਕਜਾਤੋਤਿ ਤਸ੍ਸੇવ ਕੁਥਿਤਭਾવਸ੍ਸ ਉਸ੍ਮੁਦਕਤਂ ਅਚ੍ਚੁਣ੍ਹਤਂ ਪਤ੍ਤੋ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਉਸੁਮਜਾਤੋ’’ਤਿ। ਤਿਲਬੀਜਕਾਦਿਭੇਦੇਨਾਤਿ ਤਿਲਬੀਜਕਕਣ੍ਣਿਕਕੇਸਰਾਦਿਭੇਦੇਨ। ਸੇવਾਲੇਨ…ਪੇ॰… ਪਣਕੇਨਾਤਿ ਉਦਕਪਿਚ੍ਛਿਲੇਨ। ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨੋ ਆਕੁਲਤਾਯ। ਅਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਕਲਲੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ। ਅਨਾਲੋਕਟ੍ਠਾਨੇਤਿ ਆਲੋਕਰਹਿਤੇ ਠਾਨੇ।
Kuthitoti tatto. Usmudakajātoti tasseva kuthitabhāvassa usmudakataṃ accuṇhataṃ patto. Tenāha ‘‘usumajāto’’ti. Tilabījakādibhedenāti tilabījakakaṇṇikakesarādibhedena. Sevālena…pe… paṇakenāti udakapicchilena. Appasanno ākulatāya. Asannisinno kalaluppattiyā. Anālokaṭṭhāneti ālokarahite ṭhāne.
ਸਙ੍ਗਾਰવਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Saṅgāravasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੫. ਸਙ੍ਗਾਰવਸੁਤ੍ਤਂ • 5. Saṅgāravasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੫. ਸਙ੍ਗਾਰવਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 5. Saṅgāravasuttavaṇṇanā