Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / කඞ්ඛාවිතරණී-අභිනව-ටීකා • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
14-17. සඞ්ඝභෙදකාදිසික්ඛාපදවණ්ණනා
14-17. Saṅghabhedakādisikkhāpadavaṇṇanā
භික්ඛුනී සඞ්ඝං න භින්දතීති කම්මං, උද්දෙසො චාති ද්වීහි භෙදො, සො තාය සද්ධිං නත්ථීති භික්ඛුනී සඞ්ඝං න භින්දති. න කෙවලං පරිවාසාභාවොයෙවාති ආහ ‘‘ඡාදනපච්චයාපී’’තිආදි. එත්ථ ච ‘‘ඡාදනපච්චයාපි න දුක්කටං ආපජ්ජතී’’ති පාඨො දට්ඨබ්බො, ඡාදනපච්චයාපි දුක්කටං න ආපජ්ජතීති අත්ථො. එවඤ්ච කත්වා –
Bhikkhunī saṅghaṃ na bhindatīti kammaṃ, uddeso cāti dvīhi bhedo, so tāya saddhiṃ natthīti bhikkhunī saṅghaṃ na bhindati. Na kevalaṃ parivāsābhāvoyevāti āha ‘‘chādanapaccayāpī’’tiādi. Ettha ca ‘‘chādanapaccayāpi na dukkaṭaṃ āpajjatī’’ti pāṭho daṭṭhabbo, chādanapaccayāpi dukkaṭaṃ na āpajjatīti attho. Evañca katvā –
‘‘ආපජ්ජති ගරුකං සාවසෙසං;
‘‘Āpajjati garukaṃ sāvasesaṃ;
ඡාදෙති අනාදරියං පටිච්ච;
Chādeti anādariyaṃ paṭicca;
න භික්ඛුනී නො ච ඵුසෙය්ය වජ්ජං;
Na bhikkhunī no ca phuseyya vajjaṃ;
පඤ්හාමෙසා කුසලෙහි චින්තිතා’’ති. (පරි. 481) –
Pañhāmesā kusalehi cintitā’’ti. (pari. 481) –
එත්ථ භික්ඛුනිනිසෙධො උපපන්නො හොති. යෙසු පන පොත්ථකෙසු ‘‘ඡාදනපච්චයා පන දුක්කටං ආපජ්ජතී’’ති විනා න-කාරං පාඨො දිස්සති, සො පමාදලෙඛොති දට්ඨබ්බං. තස්මාති යස්මා පරිවාසො නාම නත්ථි, තස්මා. අත්තනො සීමං සොධෙත්වා විහාරසීමාය වාති විහාරෙ බද්ධසීමමෙව සන්ධාය වුත්තං. සොධෙතුං අසක්කොන්තීහීති විහාරසීමං සොධෙතුං අසක්කොන්තීහි.
Ettha bhikkhuninisedho upapanno hoti. Yesu pana potthakesu ‘‘chādanapaccayā pana dukkaṭaṃ āpajjatī’’ti vinā na-kāraṃ pāṭho dissati, so pamādalekhoti daṭṭhabbaṃ. Tasmāti yasmā parivāso nāma natthi, tasmā. Attano sīmaṃ sodhetvā vihārasīmāya vāti vihāre baddhasīmameva sandhāya vuttaṃ. Sodhetuṃ asakkontīhīti vihārasīmaṃ sodhetuṃ asakkontīhi.
මුඛමත්තනිදස්සනන්ති පවෙසොපායමත්තනිදස්සනං. එත්ථාහ – අථ කස්මා යථා භික්ඛුමානත්තකථාය ‘‘පරික්ඛිත්තස්ස විහාරස්ස පරික්ඛෙපතො, අපරික්ඛිත්තස්ස විහාරස්ස පරික්ඛෙපාරහට්ඨානතො ද්වෙ ලෙඩ්ඩුපාතෙ අතික්කම්මා’’ති (කඞ්ඛා. අට්ඨ. නිගමනවණ්ණනා) වුත්තං, එවමවත්වා ‘‘ගාමූපචාරතො ච භික්ඛූනං විහාරූපචාරතො ච ද්වෙ ලෙඩ්ඩුපාතෙ අතික්කමිත්වා’’ති ඉධ වුත්තන්ති? තත්ර චෙකෙ වදන්ති ‘‘භික්ඛූනං වුත්තප්පකාරං පදෙසං අතික්කමිත්වා ගාමෙපි තං කම්මං කාතුං වට්ටති, භික්ඛුනීනං පන ගාමෙ න වට්ටති, තස්මා එවං වුත්ත’’න්ති. අපරෙ පන භණන්ති ‘‘භික්ඛූනම්පි ගාමෙ න වට්ටති, භික්ඛුවිහාරො නාම පුබ්බෙයෙව ගාමූපචාරං අතික්කමිත්වා තිට්ඨති , තස්මා ගාමං අවත්වා විහාරූපචාරමෙව හෙට්ඨා වුත්තං. භික්ඛුනීනං පන විහාරො ගාමෙයෙව, න බහි, තස්මා ගාමූපචාරඤ්ච විහාරූපචාරඤ්ච උභයමෙවෙත්ථ දස්සිතං. තස්මා උභයත්ථාපි අත්ථතො නානාත්ථං නත්ථී’’ති. වීමංසිත්වා යඤ්චෙත්ථ යුජ්ජති, තං ගහෙතබ්බං.
Mukhamattanidassananti pavesopāyamattanidassanaṃ. Etthāha – atha kasmā yathā bhikkhumānattakathāya ‘‘parikkhittassa vihārassa parikkhepato, aparikkhittassa vihārassa parikkhepārahaṭṭhānato dve leḍḍupāte atikkammā’’ti (kaṅkhā. aṭṭha. nigamanavaṇṇanā) vuttaṃ, evamavatvā ‘‘gāmūpacārato ca bhikkhūnaṃ vihārūpacārato ca dve leḍḍupāte atikkamitvā’’ti idha vuttanti? Tatra ceke vadanti ‘‘bhikkhūnaṃ vuttappakāraṃ padesaṃ atikkamitvā gāmepi taṃ kammaṃ kātuṃ vaṭṭati, bhikkhunīnaṃ pana gāme na vaṭṭati, tasmā evaṃ vutta’’nti. Apare pana bhaṇanti ‘‘bhikkhūnampi gāme na vaṭṭati, bhikkhuvihāro nāma pubbeyeva gāmūpacāraṃ atikkamitvā tiṭṭhati , tasmā gāmaṃ avatvā vihārūpacārameva heṭṭhā vuttaṃ. Bhikkhunīnaṃ pana vihāro gāmeyeva, na bahi, tasmā gāmūpacārañca vihārūpacārañca ubhayamevettha dassitaṃ. Tasmā ubhayatthāpi atthato nānātthaṃ natthī’’ti. Vīmaṃsitvā yañcettha yujjati, taṃ gahetabbaṃ.
තතො පට්ඨායාති ආරොචිතකාලතො පට්ඨාය.
Tato paṭṭhāyāti ārocitakālato paṭṭhāya.
සඞ්ඝභෙදකාදිසික්ඛාපදවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Saṅghabhedakādisikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
ඉති කඞ්ඛාවිතරණියා පාතිමොක්ඛවණ්ණනාය
Iti kaṅkhāvitaraṇiyā pātimokkhavaṇṇanāya
විනයත්ථමඤ්ජූසායං ලීනත්ථප්පකාසනියං
Vinayatthamañjūsāyaṃ līnatthappakāsaniyaṃ
භික්ඛුනිපාතිමොක්ඛෙ සඞ්ඝාදිසෙසවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Bhikkhunipātimokkhe saṅghādisesavaṇṇanā niṭṭhitā.