| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā |
सङ्घभेदककथावण्णना
Saṅghabhedakakathāvaṇṇanā
३४५. परस्स चित्तं ञत्वा कथनं आदेसनापाटिहारियं। केवलं धम्मदेसना अनुसासनीपाटिहारियं। तदुभयम्पि धम्मी कथा नाम। ताय थेरो ओवदि। इद्धिविधं इद्धिपाटिहारियं नाम। तेन सहिता अनुसासनी एव धम्मी कथा। ताय थेरो ओवदि।
345. Parassa cittaṃ ñatvā kathanaṃ ādesanāpāṭihāriyaṃ. Kevalaṃ dhammadesanā anusāsanīpāṭihāriyaṃ. Tadubhayampi dhammī kathā nāma. Tāya thero ovadi. Iddhividhaṃ iddhipāṭihāriyaṃ nāma. Tena sahitā anusāsanī eva dhammī kathā. Tāya thero ovadi.
‘‘थुल्लच्चयं देसापेही’’ति इदं भेदपुरेक्खारस्स उपोसथादिकरणे थुल्लच्चयस्स उपोसथक्खन्धकादीसु पठममेव पञ्ञत्तत्ता वुत्तं, इतरथा एतेसं आदिकम्मिकत्ता अनापत्तियेव सिया।
‘‘Thullaccayaṃ desāpehī’’ti idaṃ bhedapurekkhārassa uposathādikaraṇe thullaccayassa uposathakkhandhakādīsu paṭhamameva paññattattā vuttaṃ, itarathā etesaṃ ādikammikattā anāpattiyeva siyā.
३४६. सरसीति सरो। महिं विक्रुब्बतोति महिं दन्तेहि विलिखन्तस्स। इदञ्च हत्थीनं सभावदस्सनं। नदीसूति सरेसु। भिसं घसमानस्साति योजना। जग्गतोति यूथं पालेन्तस्स।
346.Sarasīti saro. Mahiṃ vikrubbatoti mahiṃ dantehi vilikhantassa. Idañca hatthīnaṃ sabhāvadassanaṃ. Nadīsūti saresu. Bhisaṃ ghasamānassāti yojanā. Jaggatoti yūthaṃ pālentassa.
३४७. दूतेय्यं गन्तुन्ति दूतकम्मं पत्तुं, दूतकम्मं कातुन्ति अत्थो। सहितासहितस्साति युत्तायुत्तस्स, यं वत्तुं, कातुञ्च युत्तं, तत्थ कुसलो। अथ वा अधिप्पेतानाधिप्पेतस्स वचनस्स कुसलो, ब्यञ्जनमत्ते न तिट्ठति, अधिप्पेतत्थमेव आरोचेतीति अत्थो।
347.Dūteyyaṃgantunti dūtakammaṃ pattuṃ, dūtakammaṃ kātunti attho. Sahitāsahitassāti yuttāyuttassa, yaṃ vattuṃ, kātuñca yuttaṃ, tattha kusalo. Atha vā adhippetānādhippetassa vacanassa kusalo, byañjanamatte na tiṭṭhati, adhippetatthameva ārocetīti attho.
३५०. गाथासु जातूति एकंसेन। मा उदपज्जथ मा होतूति अत्थो। पापिच्छानं यथागतीति पापिच्छानं पुग्गलानं यादिसी गति अभिसम्परायो। तं अत्थजातं। इमिनापि कारणेन जानाथाति देवदत्तस्स ‘‘पण्डितो’’तिआदिना उपरि वक्खमानाकारं दस्सेति।
350. Gāthāsu jātūti ekaṃsena. Mā udapajjatha mā hotūti attho. Pāpicchānaṃ yathāgatīti pāpicchānaṃ puggalānaṃ yādisī gati abhisamparāyo. Taṃ atthajātaṃ. Imināpi kāraṇena jānāthāti devadattassa ‘‘paṇḍito’’tiādinā upari vakkhamānākāraṃ dasseti.
पमादं अनुचिण्णोति पमादं आपन्नो। आसीसायन्ति अवस्संभावीअत्थसिद्धियं। सा हि इध आसीसाति अधिप्पेता, न पत्थना। ईदिसे अनागतत्थे अतीतवचनं सद्दविदू इच्छन्ति।
Pamādaṃ anuciṇṇoti pamādaṃ āpanno. Āsīsāyanti avassaṃbhāvīatthasiddhiyaṃ. Sā hi idha āsīsāti adhippetā, na patthanā. Īdise anāgatatthe atītavacanaṃ saddavidū icchanti.
दुब्भेति दुब्भेय्य। विसकुम्भेनाति एकेन विसपुण्णकुम्भेन। सोति सो पुग्गलो। न पदूसेय्य विसमिस्सं कातुं न सक्कोतीति अत्थो। भयानकोति विपुलगम्भीरभावेन भयानको। तेनापि दूसेतुं न सक्कुणेय्यतं दस्सेति। वादेनाति दोसकथनेन। उपहिंसतीति बाधति।
Dubbheti dubbheyya. Visakumbhenāti ekena visapuṇṇakumbhena. Soti so puggalo. Na padūseyya visamissaṃ kātuṃ na sakkotīti attho. Bhayānakoti vipulagambhīrabhāvena bhayānako. Tenāpi dūsetuṃ na sakkuṇeyyataṃ dasseti. Vādenāti dosakathanena. Upahiṃsatīti bādhati.
सङ्घभेदककथावण्णना निट्ठिता।
Saṅghabhedakakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / चूळवग्गपाळि • Cūḷavaggapāḷi / सङ्घभेदकथा • Saṅghabhedakathā
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / चूळवग्ग-अट्ठकथा • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / सङ्घभेदककथा • Saṅghabhedakakathā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / सङ्घभेदकथावण्णना • Saṅghabhedakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / छसक्यपब्बज्जाकथावण्णना • Chasakyapabbajjākathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / सङ्घभेदकथा • Saṅghabhedakathā
