| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
ಸಙ್ಘಭೇದಕಥಾ
Saṅghabhedakathā
೩೪೪. ಸೋತಿ ದೇವದತ್ತೋ, ಗತೋ ಕಿರಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ತತ್ಥೇವಾತಿ ವಿಹಾರಸೀಮಾಯಮೇವ। ಆವೇಣಿಕನ್ತಿ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘತೋ ಆವೇಣಿಕಂ।
344.Soti devadatto, gato kirāti sambandho. Tatthevāti vihārasīmāyameva. Āveṇikanti bhikkhusaṅghato āveṇikaṃ.
೩೪೫. ಆಗಿಲಾಯತೀತಿ ಏತ್ಥ ಆತ್ಯೂಪಸಗ್ಗೋ ಅಭಿಭವನತ್ಥೋ, ಗಿಲೇಧಾತು ಬಾಧನತ್ಥೋತಿ ಆಹ ‘‘ವೇದನಾಭಿಭೂತಾ ಬಾಧತೀ’’ತಿ। ತನ್ತಿ ಪಿಟ್ಠಿಂ। ಪರಸ್ಸ ಚಿತ್ತಂ ಆದಿಸಿತ್ವಾ ದೇಸಯತಿ ಏತಾಯಾತಿ ಆದೇಸನಾ, ಸಾ ಏವ ಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ಆದೇಸನಾಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ। ಅನುಸಾಸತಿ ಏತಾಯಾತಿ ಅನುಸಾಸನೀ, ಇಮಮೇವತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಏವಮ್ಪಿ ತೇ’’ತಿಆದಿ।
345.Āgilāyatīti ettha ātyūpasaggo abhibhavanattho, giledhātu bādhanatthoti āha ‘‘vedanābhibhūtā bādhatī’’ti. Tanti piṭṭhiṃ. Parassa cittaṃ ādisitvā desayati etāyāti ādesanā, sā eva pāṭihāriyaṃ ādesanāpāṭihāriyaṃ. Anusāsati etāyāti anusāsanī, imamevatthaṃ dassento āha ‘‘evampi te’’tiādi.
೩೪೬. ಮಮಾನುಕ್ರುಬ್ಬನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಅನುತ್ಯೂಪಸಗ್ಗೋ ಅನುಕಿರಿಯತ್ಥೋ ಕರಧಾತು ಅನ್ತಪಚ್ಚಯೋ ಗಚ್ಛನ್ತಾದಿಗಣೋತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಮಮಾನುಕಿರಿಯಂ ಕುರುಮಾನೋ’’ತಿ। ‘‘ದುಕ್ಖಿತೋ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಕಪಣೋತಿ ಏತ್ಥ ಕಪಧಾತು ಹಿಂಸನತ್ಥೋತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಮಹಾವರಾಹಸ್ಸಾತಿ ವರಾಹಸದ್ದಸ್ಸ ಸೂಕರತ್ಥಂ ಪಟಿಕ್ಖಿಪನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಮಹಾನಾಗಸ್ಸಾ’’ತಿ। ‘‘ಪಥವಿ’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ಮಹಿಂ ವಿಕುಬ್ಬತೋತಿ ಏತ್ಥ ಮಹೀಸದ್ದಸ್ಸ ಏವಂನಾಮಕಂ ಮಹಾನದಿಂ ಪಟಿಕ್ಖಿಪತಿ। ‘‘ಪದಾಲೇನ್ತಸ್ಸಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಕರಧಾತುಯಾ ವಿತ್ಯೂಪಸಗ್ಗವಸೇನ ಪದಾಲನತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಭಿಸಂ ಘಸಮಾನಸ್ಸಾತಿ ಏತ್ಥ ಮಾನಸದ್ದೋ ಕತ್ವತ್ಥೋತಿ ಆಹ ‘‘ಭಿಸಂ ಘಸನ್ತಸ್ಸಾ’’ತಿ। ಘಸನ್ತಸ್ಸಾತಿ ಭಕ್ಖನ್ತಸ್ಸ। ನದೀನಾಮಕಂ ತಂ ಪೋಕ್ಖರಣಿನ್ತಿ ಯೋಜನಾ। ಇಮಿನಾ ನದೀಸು ಜಗ್ಗತೋತಿ ಏತ್ಥ ನದೀ ನಾಮ ಪೋಕ್ಖರಣೀತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಜಗ್ಗತೋತಿ ಹತ್ಥಿಯೂಥಂ ಪಾಲೇನ್ತಸ್ಸ।
346.Mamānukrubbanti ettha anutyūpasaggo anukiriyattho karadhātu antapaccayo gacchantādigaṇoti dassento āha ‘‘mamānukiriyaṃ kurumāno’’ti. ‘‘Dukkhito’’ti iminā kapaṇoti ettha kapadhātu hiṃsanatthoti dasseti. Mahāvarāhassāti varāhasaddassa sūkaratthaṃ paṭikkhipanto āha ‘‘mahānāgassā’’ti. ‘‘Pathavi’’nti iminā mahiṃ vikubbatoti ettha mahīsaddassa evaṃnāmakaṃ mahānadiṃ paṭikkhipati. ‘‘Padālentassā’’ti iminā karadhātuyā vityūpasaggavasena padālanatthaṃ dasseti. Bhisaṃghasamānassāti ettha mānasaddo katvatthoti āha ‘‘bhisaṃ ghasantassā’’ti. Ghasantassāti bhakkhantassa. Nadīnāmakaṃ taṃ pokkharaṇinti yojanā. Iminā nadīsu jaggatoti ettha nadī nāma pokkharaṇīti dasseti. Jaggatoti hatthiyūthaṃ pālentassa.
೩೪೭. ‘‘ಸುತಾತಿ ಸೋತಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಪಾಳಿಯಾ ದ್ವಿಧಾಭಾವಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ‘‘ನಿಸ್ಸನ್ದೇಹೋ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಅಸನ್ದಿದ್ಧೋತಿ ಏತ್ಥ ದಿಹಧಾತುಂ ದಸ್ಸೇತಿ, ದಿಸಧಾತುಂ ನಿವತ್ತೇತಿ।
347. ‘‘Sutāti sotā’’ti iminā pāḷiyā dvidhābhāvaṃ dasseti. ‘‘Nissandeho’’ti iminā asandiddhoti ettha dihadhātuṃ dasseti, disadhātuṃ nivatteti.
೩೫೦. ಬುದ್ಧಸಹಸ್ಸೇನಪೀತಿ ಪಿಸದ್ದೋ ಗರಹತ್ಥೋ, ಪಗೇವ ಏಕೇನ ಬುದ್ಧೇನಾತಿ ದಸ್ಸೇತಿ।
350.Buddhasahassenapīti pisaddo garahattho, pageva ekena buddhenāti dasseti.
‘‘ಸತ್ತೋ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಕೋಚಿಸದ್ದಸ್ಸ ಪಧಾನಪದಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಅಟ್ಠಾತಿ ಆಖ್ಯಾತಪದಸ್ಸ ಅತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಠಿತೋ’’ತಿ। ದೇವದತ್ತೋತಿ ಮೇ ಸುತನ್ತಿ ಏತ್ಥ ‘‘ಮೇ’’ತಿ ಪದಂ ಭಗವನ್ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಭಗವತಾ’’ತಿ। ತದೇವಾತಿ ಸುತಮೇವ। ಇದನ್ತಿ ‘‘ದೇವದತ್ತೋತಿ ಮೇ ಸುತ’’ನ್ತಿ ವಚನಂ। ಅನುಚಿನಾತೀತಿ ಅನುವಡ್ಢೇತಿ। ‘‘ಪತ್ವಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಆಸಜ್ಜನನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಸದಧಾತುಯಾ ಗತ್ಯತ್ಥಂ, ಕಿರಿಯಾವಿಸೇಸನಞ್ಚ ದಸ್ಸೇತಿ। ಅವೀಚಿನಿರಯಂ ಪತ್ತೋತಿ ಏತ್ಥ ಇದಾನಿ ನ ದೇವದತ್ತೋ ಅವೀಚಿನಿರಯಂ ಪತ್ತೋ ಹೋತಿ, ಆಯತಿಂ ಪನ ಅವೀಚಿನಿರಯೇ ಅವಸ್ಸಮ್ಭಾವಿಯತ್ತಾ ‘‘ಅವೀಚಿನಿರಯಂ ಪತ್ತೋ’’ತಿ ವುತ್ತನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಆಸಂಸಾಯಂ ಅತೀತವಚನ’’ನ್ತಿ। ಆಸಂಸಾಯನ್ತಿ ಅವಸ್ಸಮ್ಭಾವಿಯತ್ಥೇ। ಭೇಸ್ಮಾ ಹಿ ಉದಧೀ ಮಹಾತಿ ಏತ್ಥ ಭೇಸ್ಮಾಸದ್ದೋ ಭಯಾನಕಪರಿಯಾಯೋತಿ ಆಹ ‘‘ಭಯಾನಕೋ’’ತಿ।
‘‘Satto’’ti iminā kocisaddassa padhānapadaṃ dasseti. Aṭṭhāti ākhyātapadassa atthaṃ dassento āha ‘‘ṭhito’’ti. Devadattoti me sutanti ettha ‘‘me’’ti padaṃ bhagavantaṃ sandhāya vuttanti āha ‘‘bhagavatā’’ti. Tadevāti sutameva. Idanti ‘‘devadattoti me suta’’nti vacanaṃ. Anucinātīti anuvaḍḍheti. ‘‘Patvā’’ti iminā āsajjananti ettha sadadhātuyā gatyatthaṃ, kiriyāvisesanañca dasseti. Avīcinirayaṃ pattoti ettha idāni na devadatto avīcinirayaṃ patto hoti, āyatiṃ pana avīciniraye avassambhāviyattā ‘‘avīcinirayaṃ patto’’ti vuttanti āha ‘‘āsaṃsāyaṃ atītavacana’’nti. Āsaṃsāyanti avassambhāviyatthe. Bhesmā hi udadhī mahāti ettha bhesmāsaddo bhayānakapariyāyoti āha ‘‘bhayānako’’ti.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಚೂಳವಗ್ಗಪಾಳಿ • Cūḷavaggapāḷi / ಸಙ್ಘಭೇದಕಥಾ • Saṅghabhedakathā
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಚೂಳವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ಸಙ್ಘಭೇದಕಕಥಾ • Saṅghabhedakakathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಸಙ್ಘಭೇದಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Saṅghabhedakathāvaṇṇanā
