Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / චූළවග්‌ගපාළි • Cūḷavaggapāḷi

    3. තතියභාණවාරො

    3. Tatiyabhāṇavāro

    සඞ්‌ඝභෙදකථා

    Saṅghabhedakathā

    344. අථ ඛො දෙවදත්‌තො තදහුපොසථෙ උට්‌ඨායාසනා සලාකං ගාහෙසි – ‘‘මයං, ආවුසො, සමණං ගොතමං උපසඞ්‌කමිත්‌වා පඤ්‌ච වත්‌ථූනි යාචිම්‌හා – ‘භගවා, භන්‌තෙ, අනෙකපරියායෙන අප්‌පිච්‌ඡස්‌ස…පෙ.… වීරියාරම්‌භස්‌ස වණ්‌ණවාදී. ඉමානි, භන්‌තෙ, පඤ්‌ච වත්‌ථූනි අනෙකපරියායෙන අප්‌පිච්‌ඡතාය…පෙ.… වීරියාරම්‌භාය සංවත්‌තන්‌ති. සාධු, භන්‌තෙ, භික්‌ඛූ යාවජීවං ආරඤ්‌ඤිකා අස්‌සු; යො ගාමන්‌තං ඔසරෙය්‍ය, වජ්‌ජං නං ඵුසෙය්‍ය…පෙ.… යාවජීවං මච්‌ඡමංසං න ඛාදෙය්‍යුං; යො මච්‌ඡමංසං ඛාදෙය්‍ය, වජ්‌ජං නං ඵුසෙය්‍යා’ති. ඉමානි පඤ්‌ච වත්‌ථූනි සමණො ගොතමො නානුජානාති. තෙ මයං ඉමෙහි පඤ්‌චහි වත්‌ථූහි සමාදාය වත්‌තාම. යස්‌සායස්‌මතො ඉමානි පඤ්‌ච වත්‌ථූනි ඛමන්‌ති, සො සලාකං ගණ්‌හාතූ’’ති.

    344. Atha kho devadatto tadahuposathe uṭṭhāyāsanā salākaṃ gāhesi – ‘‘mayaṃ, āvuso, samaṇaṃ gotamaṃ upasaṅkamitvā pañca vatthūni yācimhā – ‘bhagavā, bhante, anekapariyāyena appicchassa…pe… vīriyārambhassa vaṇṇavādī. Imāni, bhante, pañca vatthūni anekapariyāyena appicchatāya…pe… vīriyārambhāya saṃvattanti. Sādhu, bhante, bhikkhū yāvajīvaṃ āraññikā assu; yo gāmantaṃ osareyya, vajjaṃ naṃ phuseyya…pe… yāvajīvaṃ macchamaṃsaṃ na khādeyyuṃ; yo macchamaṃsaṃ khādeyya, vajjaṃ naṃ phuseyyā’ti. Imāni pañca vatthūni samaṇo gotamo nānujānāti. Te mayaṃ imehi pañcahi vatthūhi samādāya vattāma. Yassāyasmato imāni pañca vatthūni khamanti, so salākaṃ gaṇhātū’’ti.

    තෙන ඛො පන සමයෙන වෙසාලිකා වජ්‌ජිපුත්‌තකා පඤ්‌චමත්‌තානි භික්‌ඛුසතානි නවකා චෙව හොන්‌ති අප්‌පකතඤ්‌ඤුනො ච. තෙ – ‘අයං ධම්‌මො , අයං විනයො, ඉදං සත්‌ථුසාසන’න්‌ති – සලාකං ගණ්‌හිංසු. අථ ඛො දෙවදත්‌තො සඞ්‌ඝං භින්‌දිත්‌වා පඤ්‌චමත්‌තානි භික්‌ඛුසතානි ආදාය යෙන ගයාසීසං තෙන පක්‌කාමි. අථ ඛො සාරිපුත්‌තමොග්‌ගල්‌ලානා යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමිංසු, උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදිංසු. එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො ආයස්‌මා සාරිපුත්‌තො භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘දෙවදත්‌තො, භන්‌තෙ, සඞ්‌ඝං භින්‌දිත්‌වා පඤ්‌චමත්‌තානි භික්‌ඛුසතානි ආදාය යෙන ගයාසීසං තෙන පක්‌කන්‌තො’’ති. ‘‘න හි නාම තුම්‌හාකං, සාරිපුත්‌තා, තෙසු නවකෙසු භික්‌ඛූසු කාරුඤ්‌ඤම්‌පි භවිස්‌සති? ගච්‌ඡථ තුම්‌හෙ, සාරිපුත්‌තා, පුරා තෙ භික්‌ඛූ අනයබ්‍යසනං ආපජ්‌ජන්‌තී’’ති. ‘‘එවං භන්‌තෙ’’ති ඛො සාරිපුත්‌තමොග්‌ගල්‌ලානා භගවතො පටිස්‌සුත්‌වා උට්‌ඨායාසනා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා පදක්‌ඛිණං කත්‌වා යෙන ගයාසීසං තෙනුපසඞ්‌කමිංසු.

    Tena kho pana samayena vesālikā vajjiputtakā pañcamattāni bhikkhusatāni navakā ceva honti appakataññuno ca. Te – ‘ayaṃ dhammo , ayaṃ vinayo, idaṃ satthusāsana’nti – salākaṃ gaṇhiṃsu. Atha kho devadatto saṅghaṃ bhinditvā pañcamattāni bhikkhusatāni ādāya yena gayāsīsaṃ tena pakkāmi. Atha kho sāriputtamoggallānā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā sāriputto bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘devadatto, bhante, saṅghaṃ bhinditvā pañcamattāni bhikkhusatāni ādāya yena gayāsīsaṃ tena pakkanto’’ti. ‘‘Na hi nāma tumhākaṃ, sāriputtā, tesu navakesu bhikkhūsu kāruññampi bhavissati? Gacchatha tumhe, sāriputtā, purā te bhikkhū anayabyasanaṃ āpajjantī’’ti. ‘‘Evaṃ bhante’’ti kho sāriputtamoggallānā bhagavato paṭissutvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā yena gayāsīsaṃ tenupasaṅkamiṃsu.

    තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්‌ඤතරො භික්‌ඛු භගවතො අවිදූරෙ රොදමානො ඨිතො හොති. අථ ඛො භගවා තං භික්‌ඛුං එතදවොච – ‘‘කිස්‌ස ත්‌වං, භික්‌ඛු, රොදසී’’ති? ‘‘යෙපි තෙ, භන්‌තෙ, භගවතො අග්‌ගසාවකා සාරිපුත්‌තමොග්‌ගල්‌ලානා තෙපි දෙවදත්‌තස්‌ස සන්‌තිකෙ ගච්‌ඡන්‌ති දෙවදත්‌තස්‌ස ධම්‌මං රොචෙන්‌තා’’ති. ‘‘අට්‌ඨානමෙතං, භික්‌ඛු, අනවකාසො, යං සාරිපුත්‌තමොග්‌ගල්‌ලානා දෙවදත්‌තස්‌ස ධම්‌මං රොචෙය්‍යුං, අපි ච තෙ ගතා භික්‌ඛූනං සඤ්‌ඤත්‌තියා’’ති 1.

    Tena kho pana samayena aññataro bhikkhu bhagavato avidūre rodamāno ṭhito hoti. Atha kho bhagavā taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘‘kissa tvaṃ, bhikkhu, rodasī’’ti? ‘‘Yepi te, bhante, bhagavato aggasāvakā sāriputtamoggallānā tepi devadattassa santike gacchanti devadattassa dhammaṃ rocentā’’ti. ‘‘Aṭṭhānametaṃ, bhikkhu, anavakāso, yaṃ sāriputtamoggallānā devadattassa dhammaṃ roceyyuṃ, api ca te gatā bhikkhūnaṃ saññattiyā’’ti 2.

    345. තෙන ඛො පන සමයෙන දෙවදත්‌තො මහතියා පරිසාය පරිවුත්‌තො ධම්‌මං දෙසෙන්‌තො නිසින්‌නො හොති. අද්‌දසා ඛො දෙවදත්‌තො සාරිපුත්‌තමොග්‌ගල්‌ලානෙ දූරතොව ආගච්‌ඡන්‌තෙ. දිස්‌වාන භික්‌ඛූ ආමන්‌තෙසි – ‘‘පස්‌සථ, භික්‌ඛවෙ, යාව ස්‌වාක්‌ඛාතො මයා ධම්‌මො, යෙපි තෙ සමණස්‌ස ගොතමස්‌ස අග්‌ගසාවකා සාරිපුත්‌තමොග්‌ගල්‌ලානා තෙපි මම සන්‌තිකෙ ආගච්‌ඡන්‌ති. මම ධම්‌මං රොචෙන්‌තා’’ති. එවං වුත්‌තෙ කොකාලිකො දෙවදත්‌තං එතදවොච – ‘‘මා, ආවුසො දෙවදත්‌ත, සාරිපුත්‌තමොග්‌ගල්‌ලානෙ විස්‌සසි . පාපිච්‌ඡා සාරිපුත්‌තමොග්‌ගල්‌ලානා , පාපිකානං ඉච්‌ඡානං වසං ගතා’’ති. ‘‘අලං, ආවුසො. ස්‌වාගතං තෙසං යතො මෙ ධම්‌මං රොචෙන්‌තී’’ති.

    345. Tena kho pana samayena devadatto mahatiyā parisāya parivutto dhammaṃ desento nisinno hoti. Addasā kho devadatto sāriputtamoggallāne dūratova āgacchante. Disvāna bhikkhū āmantesi – ‘‘passatha, bhikkhave, yāva svākkhāto mayā dhammo, yepi te samaṇassa gotamassa aggasāvakā sāriputtamoggallānā tepi mama santike āgacchanti. Mama dhammaṃ rocentā’’ti. Evaṃ vutte kokāliko devadattaṃ etadavoca – ‘‘mā, āvuso devadatta, sāriputtamoggallāne vissasi . Pāpicchā sāriputtamoggallānā , pāpikānaṃ icchānaṃ vasaṃ gatā’’ti. ‘‘Alaṃ, āvuso. Svāgataṃ tesaṃ yato me dhammaṃ rocentī’’ti.

    අථ ඛො දෙවදත්‌තො ආයස්‌මන්‌තං සාරිපුත්‌තං උපඩ්‌ඪාසනෙන නිමන්‌තෙසි – ‘‘එහාවුසො සාරිපුත්‌ත, ඉධ නිසීදාහී’’ති. ‘‘අලං ආවුසො’’ති ඛො ආයස්‌මා සාරිපුත්‌තො අඤ්‌ඤතරං ආසනං ගහෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. ආයස්‌මාපි ඛො මහාමොග්‌ගල්‌ලානො අඤ්‌ඤතරං ආසනං ගහෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. අථ ඛො දෙවදත්‌තො බහුදෙව රත්‌තිං භික්‌ඛූ ධම්‌මියා කථාය සන්‌දස්‌සෙත්‌වා සමාදපෙත්‌වා සමුත්‌තෙජෙත්‌වා සම්‌පහංසෙත්‌වා ආයස්‌මන්‌තං සාරිපුත්‌තං අජ්‌ඣෙසි – ‘‘විගතථිනමිද්‌ධො ඛො, ආවුසො සාරිපුත්‌ත, භික්‌ඛුසඞ්‌ඝො. පටිභාතු තං, ආවුසො සාරිපුත්‌ත, භික්‌ඛූනං ධම්‌මී කථා, පිට්‌ඨි මෙ ආගිලායති, තමහං ආයමිස්‌සාමී’’ති. ‘‘එවමාවුසො’’ති ඛො ආයස්‌මා සාරිපුත්‌තො දෙවදත්‌තස්‌ස පච්‌චස්‌සොසි. අථ ඛො දෙවදත්‌තො චතුග්‌ගුණං සඞ්‌ඝාටිං පඤ්‌ඤාපෙත්‌වා දක්‌ඛිණෙන පස්‌සෙන සෙය්‍යං කප්‌පෙසි. තස්‌ස කිලමන්‌තස්‌ස මුට්‌ඨස්‌සතිස්‌ස අසම්‌පජානස්‌ස මුහුත්‌තකෙනෙව නිද්‌දා ඔක්‌කමි.

    Atha kho devadatto āyasmantaṃ sāriputtaṃ upaḍḍhāsanena nimantesi – ‘‘ehāvuso sāriputta, idha nisīdāhī’’ti. ‘‘Alaṃ āvuso’’ti kho āyasmā sāriputto aññataraṃ āsanaṃ gahetvā ekamantaṃ nisīdi. Āyasmāpi kho mahāmoggallāno aññataraṃ āsanaṃ gahetvā ekamantaṃ nisīdi. Atha kho devadatto bahudeva rattiṃ bhikkhū dhammiyā kathāya sandassetvā samādapetvā samuttejetvā sampahaṃsetvā āyasmantaṃ sāriputtaṃ ajjhesi – ‘‘vigatathinamiddho kho, āvuso sāriputta, bhikkhusaṅgho. Paṭibhātu taṃ, āvuso sāriputta, bhikkhūnaṃ dhammī kathā, piṭṭhi me āgilāyati, tamahaṃ āyamissāmī’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho āyasmā sāriputto devadattassa paccassosi. Atha kho devadatto catugguṇaṃ saṅghāṭiṃ paññāpetvā dakkhiṇena passena seyyaṃ kappesi. Tassa kilamantassa muṭṭhassatissa asampajānassa muhuttakeneva niddā okkami.

    අථ ඛො ආයස්‌මා සාරිපුත්‌තො ආදෙසනාපාටිහාරියානුසාසනියා භික්‌ඛූ ධම්‌මියා කථාය ඔවදි අනුසාසි. ආයස්‌මා මහාමොග්‌ගල්‌ලානො ඉද්‌ධිපාටිහාරියානුසාසනියා භික්‌ඛූ ධම්‌මියා කථාය ඔවදි අනුසාසි. අථ ඛො තෙසං භික්‌ඛූනං ආයස්‌මතා සාරිපුත්‌තෙන ආදෙසනාපාටිහාරියානුසාසනියා ආයස්‌මතා ච මහාමොග්‌ගල්‌ලානෙන ඉද්‌ධිපාටිහාරියානුසාසනියා ඔවදියමානානං අනුසාසියමානානං විරජං වීතමලං ධම්‌මචක්‌ඛුං උදපාදි – යං කිඤ්‌චි සමුදයධම්‌මං, සබ්‌බං තං නිරොධධම්‌මන්‌ති.

    Atha kho āyasmā sāriputto ādesanāpāṭihāriyānusāsaniyā bhikkhū dhammiyā kathāya ovadi anusāsi. Āyasmā mahāmoggallāno iddhipāṭihāriyānusāsaniyā bhikkhū dhammiyā kathāya ovadi anusāsi. Atha kho tesaṃ bhikkhūnaṃ āyasmatā sāriputtena ādesanāpāṭihāriyānusāsaniyā āyasmatā ca mahāmoggallānena iddhipāṭihāriyānusāsaniyā ovadiyamānānaṃ anusāsiyamānānaṃ virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi – yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhammanti.

    අථ ඛො ආයස්‌මා සාරිපුත්‌තො භික්‌ඛූ ආමන්‌තෙසි – ‘‘ගච්‌ඡාම මයං, ආවුසො, භගවතො සන්‌තිකෙ. යො තස්‌ස භගවතො ධම්‌මං රොචෙසි සො ආගච්‌ඡතූ’’ති. අථ ඛො සාරිපුත්‌තමොග්‌ගල්‌ලානා තානි පඤ්‌චභික්‌ඛුසතානි ආදාය යෙන වෙළුවනං තෙනුපසඞ්‌කමිංසු. අථ ඛො කොකාලිකො දෙවදත්‌තං උට්‌ඨාපෙසි – ‘‘උට්‌ඨෙහි, ආවුසො දෙවදත්‌ත, නීතා තෙ භික්‌ඛූ සාරිපුත්‌තමොග්‌ගල්‌ලානෙහි. නනු ත්‌වං, ආවුසො දෙවදත්‌ත, මයා වුත්‌තො – ‘මා, ආවුසො දෙවදත්‌ත, සාරිපුත්‌තමොග්‌ගල්‌ලානෙ විස්‌සාසි. පාපිච්‌ඡා සාරිපුත්‌තමොග්‌ගල්‌ලානා, පාපිකානං ඉච්‌ඡානං වසං ගතා’’’ති? අථ ඛො දෙවදත්‌තස්‌ස තත්‌ථෙව උණ්‌හං ලොහිතං මුඛතො උග්‌ගඤ්‌ඡි.

    Atha kho āyasmā sāriputto bhikkhū āmantesi – ‘‘gacchāma mayaṃ, āvuso, bhagavato santike. Yo tassa bhagavato dhammaṃ rocesi so āgacchatū’’ti. Atha kho sāriputtamoggallānā tāni pañcabhikkhusatāni ādāya yena veḷuvanaṃ tenupasaṅkamiṃsu. Atha kho kokāliko devadattaṃ uṭṭhāpesi – ‘‘uṭṭhehi, āvuso devadatta, nītā te bhikkhū sāriputtamoggallānehi. Nanu tvaṃ, āvuso devadatta, mayā vutto – ‘mā, āvuso devadatta, sāriputtamoggallāne vissāsi. Pāpicchā sāriputtamoggallānā, pāpikānaṃ icchānaṃ vasaṃ gatā’’’ti? Atha kho devadattassa tattheva uṇhaṃ lohitaṃ mukhato uggañchi.

    අථ ඛො සාරිපුත්‌තමොග්‌ගල්‌ලානා යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමිංසු, උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදිසුං. එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො ආයස්‌මා සාරිපුත්‌තො භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘සාධු, භන්‌තෙ , භෙදකානුවත්‌තකා භික්‌ඛූ පුන උපසම්‌පජ්‌ජෙය්‍යු’’න්‌ති. ‘‘අලං, සාරිපුත්‌ත. මා තෙ රුච්‌චි භෙදකානුවත්‌තකානං භික්‌ඛූනං පුන උපසම්‌පදා. තෙන හි ත්‌වං, සාරිපුත්‌ත, භෙදකානුවත්‌තකෙ භික්‌ඛූ ථුල්‌ලච්‌චයං දෙසාපෙහි. කථං පන තෙ, සාරිපුත්‌ත, දෙවදත්‌තො පටිපජ්‌ජී’’ති? ‘‘යථෙව, භන්‌තෙ, භගවා බහුදෙව රත්‌තිං භික්‌ඛූ ධම්‌මියා කථාය සන්‌දස්‌සෙත්‌වා සමාදපෙත්‌වා සමුත්‌තෙජෙත්‌වා සම්‌පහංසෙත්‌වා මං අජ්‌ඣෙසති – ‘විගතථිනමිද්‌ධො ඛො , සාරිපුත්‌ත, භික්‌ඛුසඞ්‌ඝො; පටිභාතු තං, සාරිපුත්‌ත, භික්‌ඛූනං ධම්‌මී කථා, පිට්‌ඨි මෙ ආගිලායති, තමහං ආයමිස්‌සාමී’ති, එවමෙව ඛො, භන්‌තෙ, දෙවදත්‌තො පටිපජ්‌ජී’’ති.

    Atha kho sāriputtamoggallānā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdisuṃ. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā sāriputto bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘sādhu, bhante , bhedakānuvattakā bhikkhū puna upasampajjeyyu’’nti. ‘‘Alaṃ, sāriputta. Mā te rucci bhedakānuvattakānaṃ bhikkhūnaṃ puna upasampadā. Tena hi tvaṃ, sāriputta, bhedakānuvattake bhikkhū thullaccayaṃ desāpehi. Kathaṃ pana te, sāriputta, devadatto paṭipajjī’’ti? ‘‘Yatheva, bhante, bhagavā bahudeva rattiṃ bhikkhū dhammiyā kathāya sandassetvā samādapetvā samuttejetvā sampahaṃsetvā maṃ ajjhesati – ‘vigatathinamiddho kho , sāriputta, bhikkhusaṅgho; paṭibhātu taṃ, sāriputta, bhikkhūnaṃ dhammī kathā, piṭṭhi me āgilāyati, tamahaṃ āyamissāmī’ti, evameva kho, bhante, devadatto paṭipajjī’’ti.

    346. අථ ඛො භගවා භික්‌ඛූ ආමන්‌තෙසි – ‘‘භූතපුබ්‌බං, භික්‌ඛවෙ, අරඤ්‌ඤායතනෙ මහාසරසී. තං නාගා උපනිස්‌සාය විහරිංසු. තෙ තං සරසිං ඔගාහෙත්‌වා, සොණ්‌ඩාය භිසමුළාලං අබ්‌බුහිත්‌වා, සුවික්‌ඛාලිතං වික්‌ඛාලෙත්‌වා, අකද්‌දමං සඞ්‌ඛාදිත්‌වා, අජ්‌ඣොහරන්‌ති. තෙසං තං වණ්‌ණාය චෙව හොති, බලාය ච. න ච තතොනිදානං මරණං වා නිගච්‌ඡන්‌ති, මරණමත්‌තං වා දුක්‌ඛං. තෙසංයෙව ඛො පන, භික්‌ඛවෙ, මහානාගානං අනුසික්‌ඛමානා තරුණා භිඞ්‌කච්‌ඡාපා. තෙ තං සරසිං ඔගාහෙත්‌වා, සොණ්‌ඩාය භිසමුළාලං අබ්‌බුහිත්‌වා, න සුවික්‌ඛාලිතං වික්‌ඛාලෙත්‌වා, සකද්‌දමං සඞ්‌ඛාදිත්‌වා, අජ්‌ඣොහරන්‌ති. තෙසං තං නෙව වණ්‌ණාය හොති, න බලාය. තතොනිදානඤ්‌ච මරණං වා නිගච්‌ඡන්‌ති, මරණමත්‌තං වා දුක්‌ඛං. එවමෙව ඛො, භික්‌ඛවෙ, දෙවදත්‌තො මමානුක්‍රුබ්‌බං 3 කපණො මරිස්‌සතීති.

    346. Atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhūtapubbaṃ, bhikkhave, araññāyatane mahāsarasī. Taṃ nāgā upanissāya vihariṃsu. Te taṃ sarasiṃ ogāhetvā, soṇḍāya bhisamuḷālaṃ abbuhitvā, suvikkhālitaṃ vikkhāletvā, akaddamaṃ saṅkhāditvā, ajjhoharanti. Tesaṃ taṃ vaṇṇāya ceva hoti, balāya ca. Na ca tatonidānaṃ maraṇaṃ vā nigacchanti, maraṇamattaṃ vā dukkhaṃ. Tesaṃyeva kho pana, bhikkhave, mahānāgānaṃ anusikkhamānā taruṇā bhiṅkacchāpā. Te taṃ sarasiṃ ogāhetvā, soṇḍāya bhisamuḷālaṃ abbuhitvā, na suvikkhālitaṃ vikkhāletvā, sakaddamaṃ saṅkhāditvā, ajjhoharanti. Tesaṃ taṃ neva vaṇṇāya hoti, na balāya. Tatonidānañca maraṇaṃ vā nigacchanti, maraṇamattaṃ vā dukkhaṃ. Evameva kho, bhikkhave, devadatto mamānukrubbaṃ 4 kapaṇo marissatīti.

    ‘‘මහාවරාහස්‌ස මහිං වික්‍රුබ්‌බතො 5, භිසං ඝසානස්‌ස 6 නදීසු ජග්‌ගතො;

    ‘‘Mahāvarāhassa mahiṃ vikrubbato 7, bhisaṃ ghasānassa 8 nadīsu jaggato;

    භිඞ්‌කොව පඞ්‌කං අභිභක්‌ඛයිත්‌වා, මමානුක්‍රුබ්‌බං කපණො මරිස්‌සතී’’ති.

    Bhiṅkova paṅkaṃ abhibhakkhayitvā, mamānukrubbaṃ kapaṇo marissatī’’ti.

    347. 9 ‘‘අට්‌ඨහි, භික්‌ඛවෙ, අඞ්‌ගෙහි සමන්‌නාගතො භික්‌ඛු දූතෙය්‍යං ගන්‌තුමරහති. කතමෙහි අට්‌ඨහි? ඉධ, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු සොතා ච හොති, සාවෙතා ච, උග්‌ගහෙතා ච, ධාරෙතා ච, විඤ්‌ඤාතා ච, විඤ්‌ඤාපෙතා ච, කුසලො ච සහිතාසහිතස්‌ස, නො ච කලහකාරකො – ඉමෙහි ඛො, භික්‌ඛවෙ, අට්‌ඨහඞ්‌ගෙහි සමන්‌නාගතො භික්‌ඛු දූතෙය්‍යං ගන්‌තුමරහති.

    347.10 ‘‘Aṭṭhahi, bhikkhave, aṅgehi samannāgato bhikkhu dūteyyaṃ gantumarahati. Katamehi aṭṭhahi? Idha, bhikkhave, bhikkhu sotā ca hoti, sāvetā ca, uggahetā ca, dhāretā ca, viññātā ca, viññāpetā ca, kusalo ca sahitāsahitassa, no ca kalahakārako – imehi kho, bhikkhave, aṭṭhahaṅgehi samannāgato bhikkhu dūteyyaṃ gantumarahati.

    11 ‘‘අට්‌ඨහි , භික්‌ඛවෙ, අඞ්‌ගෙහි සමන්‌නාගතො සාරිපුත්‌තො දූතෙය්‍යං ගන්‌තුමරහති. කතමෙහි අට්‌ඨහි? ඉධ, භික්‌ඛවෙ, සාරිපුත්‌තො සොතා ච හොති, සාවෙතා ච, උග්‌ගහෙතා ච, ධාරෙතා ච, විඤ්‌ඤාතා ච, විඤ්‌ඤාපෙතා ච, කුසලො ච සහිතාසහිතස්‌ස, නො ච කලහකාරකො – ඉමෙහි ඛො, භික්‌ඛවෙ, අට්‌ඨහඞ්‌ගෙහි සමන්‌නාගතො සාරිපුත්‌තො දූතෙය්‍යං ගන්‌තුමරහතීති.

    12 ‘‘Aṭṭhahi , bhikkhave, aṅgehi samannāgato sāriputto dūteyyaṃ gantumarahati. Katamehi aṭṭhahi? Idha, bhikkhave, sāriputto sotā ca hoti, sāvetā ca, uggahetā ca, dhāretā ca, viññātā ca, viññāpetā ca, kusalo ca sahitāsahitassa, no ca kalahakārako – imehi kho, bhikkhave, aṭṭhahaṅgehi samannāgato sāriputto dūteyyaṃ gantumarahatīti.

    13 ‘‘යො වෙ න බ්‍යථති 14 පත්‌වා, පරිසං උග්‌ගවාදිනිං;

    15 ‘‘Yo ve na byathati 16 patvā, parisaṃ uggavādiniṃ;

    න ච හාපෙති වචනං, න ච ඡාදෙති සාසනං.

    Na ca hāpeti vacanaṃ, na ca chādeti sāsanaṃ.

    ‘‘අසන්‌දිද්‌ධො ච අක්‌ඛාති 17, පුච්‌ඡිතො ච න කුප්‌පති;

    ‘‘Asandiddho ca akkhāti 18, pucchito ca na kuppati;

    ස වෙ තාදිසකො භික්‌ඛු, දූතෙය්‍යං ගන්‌තුමරහතී’’ති.

    Sa ve tādisako bhikkhu, dūteyyaṃ gantumarahatī’’ti.

    348. 19 ‘‘අට්‌ඨහි, භික්‌ඛවෙ, අසද්‌ධම්‌මෙහි අභිභූතො පරියාදින්‌නචිත්‌තො දෙවදත්‌තො ආපායිකො නෙරයිකො කප්‌පට්‌ඨො අතෙකිච්‌ඡො. කතමෙහි අට්‌ඨහි ? ලාභෙන, භික්‌ඛවෙ, අභිභූතො පරියාදින්‌නචිත්‌තො දෙවදත්‌තො ආපායිකො නෙරයිකො කප්‌පට්‌ඨො අතෙකිච්‌ඡො; අලාභෙන, භික්‌ඛවෙ…පෙ.… යසෙන, භික්‌ඛවෙ…පෙ.… අයසෙන, භික්‌ඛවෙ…පෙ.… සක්‌කාරෙන, භික්‌ඛවෙ…පෙ.… අසක්‌කාරෙන, භික්‌ඛවෙ…පෙ.… පාපිච්‌ඡතාය, භික්‌ඛවෙ…පෙ.… පාපමිත්‌තතාය භික්‌ඛවෙ, අභිභූතො පරියාදින්‌නචිත්‌තො දෙවදත්‌තො ආපායිකො නෙරයිකො කප්‌පට්‌ඨො අතෙකිච්‌ඡො – ඉමෙහි ඛො, භික්‌ඛවෙ, අට්‌ඨහි අසද්‌ධම්‌මෙහි අභිභූතො පරියාදින්‌නචිත්‌තො දෙවදත්‌තො ආපායිකො නෙරයිකො කප්‌පට්‌ඨො අතෙකිච්‌ඡො.

    348.20 ‘‘Aṭṭhahi, bhikkhave, asaddhammehi abhibhūto pariyādinnacitto devadatto āpāyiko nerayiko kappaṭṭho atekiccho. Katamehi aṭṭhahi ? Lābhena, bhikkhave, abhibhūto pariyādinnacitto devadatto āpāyiko nerayiko kappaṭṭho atekiccho; alābhena, bhikkhave…pe… yasena, bhikkhave…pe… ayasena, bhikkhave…pe… sakkārena, bhikkhave…pe… asakkārena, bhikkhave…pe… pāpicchatāya, bhikkhave…pe… pāpamittatāya bhikkhave, abhibhūto pariyādinnacitto devadatto āpāyiko nerayiko kappaṭṭho atekiccho – imehi kho, bhikkhave, aṭṭhahi asaddhammehi abhibhūto pariyādinnacitto devadatto āpāyiko nerayiko kappaṭṭho atekiccho.

    349. ‘‘සාධු, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු උප්‌පන්‌නං ලාභං අභිභුය්‍ය අභිභුය්‍ය විහරෙය්‍ය, උප්‌පන්‌නං අලාභං…පෙ.… උප්‌පන්‌නං යසං… උප්‌පන්‌නං අයසං… උප්‌පන්‌නං සක්‌කාරං… උප්‌පන්‌නං අසක්‌කාරං… උප්‌පන්‌නං පාපිච්‌ඡතං… උප්‌පන්‌නං පාපමිත්‌තතං අභිභුය්‍ය අභිභුය්‍ය විහරෙය්‍ය. කථඤ්‌ච, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු අත්‌ථවසං පටිච්‌ච උප්‌පන්‌නං ලාභං අභිභුය්‍ය අභිභුය්‍ය විහරෙය්‍ය, උප්‌පන්‌නං අලාභං…පෙ.… උප්‌පන්‌නං යසං… උප්‌පන්‌නං අයසං… උප්‌පන්‌නං සක්‌කාරං… උප්‌පන්‌නං අසක්‌කාරං… උප්‌පන්‌නං පාපිච්‌ඡතං… උප්‌පන්‌නං පාපමිත්‌තතං අභිභුය්‍ය අභිභුය්‍ය විහරෙය්‍ය? යං හිස්‌ස, භික්‌ඛවෙ, උප්‌පන්‌නං ලාභං අනභිභුය්‍ය විහරතො උප්‌පජ්‌ජෙය්‍යුං ආසවා විඝාතපරිළාහා, උප්‌පන්‌නං ලාභං අභිභුය්‍ය අභිභුය්‍ය විහරතො එවංසතෙ ආසවා විඝාතපරිළාහා න හොන්‌ති. යං හිස්‌ස, භික්‌ඛවෙ, උප්‌පන්‌නං අලාභං…පෙ.… උප්‌පන්‌නං යසං… උප්‌පන්‌නං අයසං… උප්‌පන්‌නං සක්‌කාරං… උප්‌පන්‌නං අසක්‌කාරං… උප්‌පන්‌නං පාපිච්‌ඡතං… උප්‌පන්‌නං පාපමිත්‌තතං අනභිභුය්‍ය විහරතො උප්‌පජ්‌ජෙය්‍යුං ආසවා විඝාතපරිළාහා, උප්‌පන්‌නං පාපමිත්‌තතං අභිභුය්‍ය අභිභුය්‍ය විහරතො එවංසතෙ ආසවා විඝාතපරිළාහා න හොන්‌ති. ඉදං ඛො, භික්‌ඛවෙ, අත්‌ථවසං පටිච්‌ච උප්‌පන්‌නං ලාභං අභිභුය්‍ය අභිභුය්‍ය විහරෙය්‍ය, උප්‌පන්‌නං අලාභං…පෙ.… උප්‌පන්‌නං යසං… උප්‌පන්‌නං අයසං… උප්‌පන්‌නං සක්‌කාරං… උප්‌පන්‌නං අසක්‌කාරං… උප්‌පන්‌නං පාපිච්‌ඡතං… උප්‌පන්‌නං පාපමිත්‌තතං අභිභුය්‍ය අභිභුය්‍ය විහරෙය්‍ය. තස්‌මාතිහ, භික්‌ඛවෙ, උප්‌පන්‌නං ලාභං අභිභුය්‍ය අභිභුය්‍ය විහරිස්‌සාම, උප්‌පන්‌නං අලාභං…පෙ.… උප්‌පන්‌නං යසං… උප්‌පන්‌නං අයසං… උප්‌පන්‌නං සක්‌කාරං… උප්‌පන්‌නං අසක්‌කාරං… උප්‌පන්‌නං පාපිච්‌ඡතං… උප්‌පන්‌නං පාපමිත්‌තතං අභිභුය්‍ය අභිභුය්‍ය විහරිස්‌සාමාති; එවඤ්‌හි වො, භික්‌ඛවෙ, සික්‌ඛිතබ්‌බන්‌ති.

    349. ‘‘Sādhu, bhikkhave, bhikkhu uppannaṃ lābhaṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya, uppannaṃ alābhaṃ…pe… uppannaṃ yasaṃ… uppannaṃ ayasaṃ… uppannaṃ sakkāraṃ… uppannaṃ asakkāraṃ… uppannaṃ pāpicchataṃ… uppannaṃ pāpamittataṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya. Kathañca, bhikkhave, bhikkhu atthavasaṃ paṭicca uppannaṃ lābhaṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya, uppannaṃ alābhaṃ…pe… uppannaṃ yasaṃ… uppannaṃ ayasaṃ… uppannaṃ sakkāraṃ… uppannaṃ asakkāraṃ… uppannaṃ pāpicchataṃ… uppannaṃ pāpamittataṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya? Yaṃ hissa, bhikkhave, uppannaṃ lābhaṃ anabhibhuyya viharato uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā, uppannaṃ lābhaṃ abhibhuyya abhibhuyya viharato evaṃsate āsavā vighātapariḷāhā na honti. Yaṃ hissa, bhikkhave, uppannaṃ alābhaṃ…pe… uppannaṃ yasaṃ… uppannaṃ ayasaṃ… uppannaṃ sakkāraṃ… uppannaṃ asakkāraṃ… uppannaṃ pāpicchataṃ… uppannaṃ pāpamittataṃ anabhibhuyya viharato uppajjeyyuṃ āsavā vighātapariḷāhā, uppannaṃ pāpamittataṃ abhibhuyya abhibhuyya viharato evaṃsate āsavā vighātapariḷāhā na honti. Idaṃ kho, bhikkhave, atthavasaṃ paṭicca uppannaṃ lābhaṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya, uppannaṃ alābhaṃ…pe… uppannaṃ yasaṃ… uppannaṃ ayasaṃ… uppannaṃ sakkāraṃ… uppannaṃ asakkāraṃ… uppannaṃ pāpicchataṃ… uppannaṃ pāpamittataṃ abhibhuyya abhibhuyya vihareyya. Tasmātiha, bhikkhave, uppannaṃ lābhaṃ abhibhuyya abhibhuyya viharissāma, uppannaṃ alābhaṃ…pe… uppannaṃ yasaṃ… uppannaṃ ayasaṃ… uppannaṃ sakkāraṃ… uppannaṃ asakkāraṃ… uppannaṃ pāpicchataṃ… uppannaṃ pāpamittataṃ abhibhuyya abhibhuyya viharissāmāti; evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabbanti.

    350. ‘‘තීහි, භික්‌ඛවෙ, අසද්‌ධම්‌මෙහි අභිභූතො පරියාදින්‌නචිත්‌තො දෙවදත්‌තො ආපායිකො නෙරයිකො කප්‌පට්‌ඨො අතෙකිච්‌ඡො. කතමෙහි තීහි? පාපිච්‌ඡතා, පාපමිත්‌තතා, ඔරමත්‌තකෙන විසෙසාධිගමෙන අන්‌තරා වොසානං ආපාදි – ඉමෙහි ඛො, භික්‌ඛවෙ, තීහි අසද්‌ධම්‌මෙහි අභිභූතො පරියාදින්‌නචිත්‌තො දෙවදත්‌තො ආපායිකො නෙරයිකො කප්‌පට්‌ඨො අතෙකිච්‌ඡොති.

    350. ‘‘Tīhi, bhikkhave, asaddhammehi abhibhūto pariyādinnacitto devadatto āpāyiko nerayiko kappaṭṭho atekiccho. Katamehi tīhi? Pāpicchatā, pāpamittatā, oramattakena visesādhigamena antarā vosānaṃ āpādi – imehi kho, bhikkhave, tīhi asaddhammehi abhibhūto pariyādinnacitto devadatto āpāyiko nerayiko kappaṭṭho atekicchoti.

    ‘‘මා ජාතු කොචි ලොකස්‌මිං, පාපිච්‌ඡො උදපජ්‌ජථ;

    ‘‘Mā jātu koci lokasmiṃ, pāpiccho udapajjatha;

    තදමිනාපි ජානාථ, පාපිච්‌ඡානං යථාගති.

    Tadamināpi jānātha, pāpicchānaṃ yathāgati.

    ‘‘පණ්‌ඩිතොති සමඤ්‌ඤාතො, භාවිතත්‌තොති සම්‌මතො;

    ‘‘Paṇḍitoti samaññāto, bhāvitattoti sammato;

    ජලංව යසසා අට්‌ඨා, දෙවදත්‌තොති මෙ සුතං.

    Jalaṃva yasasā aṭṭhā, devadattoti me sutaṃ.

    ‘‘සො පමාදං අනුචිණ්‌ණො, ආසජ්‌ජ නං තථාගතං;

    ‘‘So pamādaṃ anuciṇṇo, āsajja naṃ tathāgataṃ;

    අවීචිනිරයං පත්‌තො, චතුද්‌වාරං භයානකං.

    Avīcinirayaṃ patto, catudvāraṃ bhayānakaṃ.

    ‘‘අදුට්‌ඨස්‌ස හි යො දුබ්‌භෙ, පාපකම්‌මං අක්‍රුබ්‌බතො;

    ‘‘Aduṭṭhassa hi yo dubbhe, pāpakammaṃ akrubbato;

    තමෙව පාපං ඵුසති, දුට්‌ඨචිත්‌තං අනාදරං.

    Tameva pāpaṃ phusati, duṭṭhacittaṃ anādaraṃ.

    ‘‘සමුද්‌දං විසකුම්‌භෙන, යො මඤ්‌ඤෙය්‍ය පදූසිතුං 21;

    ‘‘Samuddaṃ visakumbhena, yo maññeyya padūsituṃ 22;

    න සො තෙන පදූසෙය්‍ය, භෙස්‌මා හි උදධී මහා.

    Na so tena padūseyya, bhesmā hi udadhī mahā.

    ‘‘එවමෙව තථාගතං, යො වාදෙනුපහිංසති;

    ‘‘Evameva tathāgataṃ, yo vādenupahiṃsati;

    සමග්‌ගතං 23 සන්‌තචිත්‌තං, වාදො තම්‌හි න රූහති.

    Samaggataṃ 24 santacittaṃ, vādo tamhi na rūhati.

    ‘‘තාදිසං මිත්‌තං ක්‍රුබ්‌බෙථ 25, තඤ්‌ච සෙවෙථ පණ්‌ඩිතො;

    ‘‘Tādisaṃ mittaṃ krubbetha 26, tañca sevetha paṇḍito;

    යස්‌ස මග්‌ගානුගො භික්‌ඛු, ඛයං දුක්‌ඛස්‌ස පාපුණෙ’’ති.

    Yassa maggānugo bhikkhu, khayaṃ dukkhassa pāpuṇe’’ti.







    Footnotes:
    1. භික්‌ඛුසඤ්‌ඤත්‌තියාති (සී. ස්‍යා.), භික්‌ඛූ සඤ්‌ඤත්‌තියා (ක.)
    2. bhikkhusaññattiyāti (sī. syā.), bhikkhū saññattiyā (ka.)
    3. මමානුකුබ්‌බං (සී. ස්‍යා.)
    4. mamānukubbaṃ (sī. syā.)
    5. විකුබ්‌බතො (සී. ස්‍යා.)
    6. ඝසමානස්‌ස (ක.)
    7. vikubbato (sī. syā.)
    8. ghasamānassa (ka.)
    9. අ. නි. 8.16
    10. a. ni. 8.16
    11. අ. නි. 8.16
    12. a. ni. 8.16
    13. අ. නි. 8.16
    14. බ්‍යාධති (සී. ස්‍යා.)
    15. a. ni. 8.16
    16. byādhati (sī. syā.)
    17. අක්‌ඛාතා (ක.)
    18. akkhātā (ka.)
    19. අ. නි. 8.7
    20. a. ni. 8.7
    21. පදුස්‌සිතුං (ක.)
    22. padussituṃ (ka.)
    23. සම්‌මාගතං (සී.), සමගතං (ස්‍යා.)
    24. sammāgataṃ (sī.), samagataṃ (syā.)
    25. කුබ්‌බෙථ (සී. ස්‍යා.)
    26. kubbetha (sī. syā.)



    Related texts:



    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / චූළවග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / සඞ්‌ඝභෙදකකථා • Saṅghabhedakakathā

    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / සඞ්‌ඝභෙදකථාවණ්‌ණනා • Saṅghabhedakathāvaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / ඡසක්‍යපබ්‌බජ්‌ජාකථාවණ්‌ණනා • Chasakyapabbajjākathāvaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / සඞ්‌ඝභෙදකකථාවණ්‌ණනා • Saṅghabhedakakathāvaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / සඞ්‌ඝභෙදකථා • Saṅghabhedakathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact