Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / கங்கா²விதரணீ-அபி⁴னவ-டீகா • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
10. ஸங்க⁴பே⁴த³ஸிக்கா²பத³வண்ணனா
10. Saṅghabhedasikkhāpadavaṇṇanā
ஸஹிதஸ்ஸாதி காயசித்தேஹி ஏகீபூ⁴தஸ்ஸ. தேனாஹ ‘‘சித்தேன ச ஸரீரேன ச அவியுத்தஸ்ஸாதி அத்தோ²’’தி. அஸ்ஸாதி ‘‘ஸமக்³க³ஸ்ஸா’’தி பத³ஸ்ஸ. ஸமானஸங்வாஸகோதி ஸமானோ ஏகூபோஸதா²தி³பே⁴தோ³ ஸங்வாஸோ அஸ்ஸாதி ஸமானஸங்வாஸகோ, லத்³தி⁴னானாஸங்வாஸகேன வா கம்மனானாஸங்வாஸகேன வா விரஹிதோ. காயஸாமக்³கி³தா³னதோதி காயேன, காயஸ்ஸ வா ஸாமக்³கி³யா ஸஹிதபா⁴வஸ்ஸ தா³னதோ, தேஸு தேஸு ஸங்க⁴கம்மேஸு ஹத்த²பாஸூபக³மனதோதி வுத்தங் ஹோதி. கத²ங் நாமாயங் பி⁴ஜ்ஜெய்யாதி அயங் ஸங்கோ⁴ கேன நு கோ² உபாயேன வக்³கோ³ ப⁴வெய்ய. வாயாமெய்யாதி உஸ்ஸாஹங் கரெய்ய, பக்க²ங் பரியேஸெய்ய, க³ணங் ப³ந்தெ⁴ய்யாதி வுத்தங் ஹோதி. அத்தனோ ப²லங் கரோதீதி கரணங், யங் கிஞ்சி காரணங், அதி⁴கங் கரணந்தி அதி⁴கரணங், விஸேஸகாரணங், விஸேஸகாரணஞ்ச ஸங்க⁴பே⁴த³ஸ்ஸாதி வுத்தங் ‘‘பே⁴த³னஸ்ஸா’’திஆதி³. பே⁴த³கரவத்து²வஸேன அட்டா²ரஸவித⁴ந்தி –
Sahitassāti kāyacittehi ekībhūtassa. Tenāha ‘‘cittena ca sarīrena ca aviyuttassāti attho’’ti. Assāti ‘‘samaggassā’’ti padassa. Samānasaṃvāsakoti samāno ekūposathādibhedo saṃvāso assāti samānasaṃvāsako, laddhinānāsaṃvāsakena vā kammanānāsaṃvāsakena vā virahito. Kāyasāmaggidānatoti kāyena, kāyassa vā sāmaggiyā sahitabhāvassa dānato, tesu tesu saṅghakammesu hatthapāsūpagamanatoti vuttaṃ hoti. Kathaṃ nāmāyaṃ bhijjeyyāti ayaṃ saṅgho kena nu kho upāyena vaggo bhaveyya. Vāyāmeyyāti ussāhaṃ kareyya, pakkhaṃ pariyeseyya, gaṇaṃ bandheyyāti vuttaṃ hoti. Attano phalaṃ karotīti karaṇaṃ, yaṃ kiñci kāraṇaṃ, adhikaṃ karaṇanti adhikaraṇaṃ, visesakāraṇaṃ, visesakāraṇañca saṅghabhedassāti vuttaṃ ‘‘bhedanassā’’tiādi. Bhedakaravatthuvasena aṭṭhārasavidhanti –
‘‘இது⁴பாலி பி⁴க்கூ² அத⁴ம்மங் ‘த⁴ம்மோ’தி தீ³பெந்தி, த⁴ம்மங் ‘அத⁴ம்மோ’தி தீ³பெந்தி. அவினயங் ‘வினயோ’தி தீ³பெந்தி, வினயங் ‘அவினயோ’தி தீ³பெந்தி. அபா⁴ஸிதங் அலபிதங் ததா²க³தேன ‘பா⁴ஸிதங் லபிதங் ததா²க³தேனா’தி தீ³பெந்தி, பா⁴ஸிதங் லபிதங் ததா²க³தேன ‘அபா⁴ஸிதங் அலபிதங் ததா²க³தேனா’தி தீ³பெந்தி. அனாசிண்ணங் ததா²க³தேன ‘ஆசிண்ணங் ததா²க³தேனா’தி தீ³பெந்தி, ஆசிண்ணங் ததா²க³தேன ‘அனாசிண்ணங் ததா²க³தேனா’தி தீ³பெந்தி. அபஞ்ஞத்தங் ததா²க³தேன ‘பஞ்ஞத்தங் ததா²க³தேனா’தி தீ³பெந்தி, பஞ்ஞத்தங் ததா²க³தேன ‘அபஞ்ஞத்தங் ததா²க³தேனா’தி தீ³பெந்தி. அனாபத்திங் ‘ஆபத்தீ’தி தீ³பெந்தி, ஆபத்திங் ‘அனாபத்தீ’தி தீ³பெந்தி. லஹுகங் ஆபத்திங் ‘க³ருகா ஆபத்தீ’தி தீ³பெந்தி, க³ருகங் ஆபத்திங் ‘லஹுகா ஆபத்தீ’தி தீ³பெந்தி. ஸாவஸேஸங் ஆபத்திங் ‘அனவஸேஸா ஆபத்தீ’தி தீ³பெந்தி, அனவஸேஸங் ஆபத்திங் ‘ஸாவஸேஸா ஆபத்தீ’தி தீ³பெந்தி. து³ட்டு²ல்லங் ஆபத்திங் ‘அது³ட்டு²ல்லா ஆபத்தீ’தி தீ³பெந்தி, அது³ட்டு²ல்லங் ஆபத்திங் ‘து³ட்டு²ல்லா ஆபத்தீ’தி தீ³பெந்தீ’’தி (சூளவ॰ 352) –
‘‘Idhupāli bhikkhū adhammaṃ ‘dhammo’ti dīpenti, dhammaṃ ‘adhammo’ti dīpenti. Avinayaṃ ‘vinayo’ti dīpenti, vinayaṃ ‘avinayo’ti dīpenti. Abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatena ‘bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatenā’ti dīpenti, bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatena ‘abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatenā’ti dīpenti. Anāciṇṇaṃ tathāgatena ‘āciṇṇaṃ tathāgatenā’ti dīpenti, āciṇṇaṃ tathāgatena ‘anāciṇṇaṃ tathāgatenā’ti dīpenti. Apaññattaṃ tathāgatena ‘paññattaṃ tathāgatenā’ti dīpenti, paññattaṃ tathāgatena ‘apaññattaṃ tathāgatenā’ti dīpenti. Anāpattiṃ ‘āpattī’ti dīpenti, āpattiṃ ‘anāpattī’ti dīpenti. Lahukaṃ āpattiṃ ‘garukā āpattī’ti dīpenti, garukaṃ āpattiṃ ‘lahukā āpattī’ti dīpenti. Sāvasesaṃ āpattiṃ ‘anavasesā āpattī’ti dīpenti, anavasesaṃ āpattiṃ ‘sāvasesā āpattī’ti dīpenti. Duṭṭhullaṃ āpattiṃ ‘aduṭṭhullā āpattī’ti dīpenti, aduṭṭhullaṃ āpattiṃ ‘duṭṭhullā āpattī’ti dīpentī’’ti (cūḷava. 352) –
ஏவங் கம்மக்க²ந்த⁴கே வுத்தானங் அட்டா²ரஸன்னங் பே⁴த³கரணானங் வஸேன அட்டா²ரஸவித⁴ங். காரணஞ்ஹி ததா³யத்தவுத்திதாய ப²லங் எத்த² வஸதீதி ‘‘வத்தூ²’’தி வுச்சதி. ஹொந்தி செத்த² –
Evaṃ kammakkhandhake vuttānaṃ aṭṭhārasannaṃ bhedakaraṇānaṃ vasena aṭṭhārasavidhaṃ. Kāraṇañhi tadāyattavuttitāya phalaṃ ettha vasatīti ‘‘vatthū’’ti vuccati. Honti cettha –
‘‘த⁴ம்மவினயபா⁴ஸிதா-சிண்ணபஞ்ஞத்திகா து³கா;
‘‘Dhammavinayabhāsitā-ciṇṇapaññattikā dukā;
ஆபத்திலஹுது³ட்டு²ல்ல-ஸாவஸேஸது³கானி ச.
Āpattilahuduṭṭhulla-sāvasesadukāni ca.
‘‘ஏதானட்டா²ரஸ ‘பே⁴த³-கரவத்தூ²’தி வுச்சரே;
‘‘Etānaṭṭhārasa ‘bheda-karavatthū’ti vuccare;
விபல்லாஸக³ஹிதானி, வாத³மூலூபனிஸ்ஸயா’’தி.
Vipallāsagahitāni, vādamūlūpanissayā’’ti.
பக்³க³ய்ஹாதி பக்³க³ஹிதங் அப்³பு⁴ஸ்ஸிதங் பாகடங் கத்வா. திட்டெ²ய்யாதி யதா²ஸமாதி³ன்னங், யதா²பக்³க³ஹிதமேவ ச கத்வா அச்செ²ய்ய. யஸ்மா பன ஏவங் பக்³க³ண்ஹதா, திட்ட²தா ச தங் தீ³பிதஞ்சேவ அவினிஸ்ஸட்ட²ஞ்ச ஹோதி, தஸ்மா ‘‘தீ³பெய்ய சேவ நப்படினிஸ்ஸஜ்ஜெய்ய சா’’தி வுத்தங். கீவ தூ³ரே ஸுத்வா க³ந்த்வா அவத³ந்தானங் து³க்கடந்தி ஆஹ ‘‘ஸப்³ப³ந்திமேன பரிச்சே²தே³னா’’திஆதி³. பி-ஸத்³தோ³ செத்த² அட்டா²னப்பயுத்தோ, தஸ்ஸ ‘‘அட்³ட⁴யோஜனமத்த’’ந்தி இமினா ஸம்ப³ந்தோ⁴ வேதி³தப்³போ³. தத்த² ‘‘அட்³ட⁴யோஜனமத்த’’ந்தி இமினா ஏகவிஹாரே வத்தப்³ப³மேவ நத்தீ²தி தீ³பேதி. ‘‘க³ந்த்வா’’தி இமினா தூ³தங் வா பண்ணங் வா பேஸெத்வா வத³தோபி ஆபத்திமொக்கோ² நத்தி², ஸயமேவ பன க³ந்த்வா ‘‘க³ருகோ கோ², ஆவுஸோ, ஸங்க⁴பே⁴தோ³, மா ஸங்க⁴பே⁴தா³ய பரக்கமீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.411) நிவாரேதப்³போ³தி தீ³பேதி.
Paggayhāti paggahitaṃ abbhussitaṃ pākaṭaṃ katvā. Tiṭṭheyyāti yathāsamādinnaṃ, yathāpaggahitameva ca katvā accheyya. Yasmā pana evaṃ paggaṇhatā, tiṭṭhatā ca taṃ dīpitañceva avinissaṭṭhañca hoti, tasmā ‘‘dīpeyya ceva nappaṭinissajjeyya cā’’ti vuttaṃ. Kīva dūre sutvā gantvā avadantānaṃ dukkaṭanti āha ‘‘sabbantimena paricchedenā’’tiādi. Pi-saddo cettha aṭṭhānappayutto, tassa ‘‘aḍḍhayojanamatta’’nti iminā sambandho veditabbo. Tattha ‘‘aḍḍhayojanamatta’’nti iminā ekavihāre vattabbameva natthīti dīpeti. ‘‘Gantvā’’ti iminā dūtaṃ vā paṇṇaṃ vā pesetvā vadatopi āpattimokkho natthi, sayameva pana gantvā ‘‘garuko kho, āvuso, saṅghabhedo, mā saṅghabhedāya parakkamī’’ti (pārā. aṭṭha. 2.411) nivāretabboti dīpeti.
ஸமாக³ச்ச²தூதி ஏகீப⁴வது. ஏகீபா⁴வோ ச ஸமானலத்³தி⁴வஸேன ஹோதீதி ஆஹ ‘‘ஏகலத்³தி⁴கோ ஹோதூ’’தி. ஏகா லத்³தி⁴ க³ஹணங் அஸ்ஸாதி ஏகலத்³தி⁴கோ, ஏகதி³ட்டி²கோதி அத்தோ². அஞ்ஞமஞ்ஞஸம்பத்தியாதி அஞ்ஞமஞ்ஞஸ்ஸ ஸமானதி³ட்டி²சித்ததாஸங்கா²தாய ஸம்பத்தியா. ‘‘அஞ்ஞமஞ்ஞஸ்ஸ கு³ணலாபா⁴தி³காய ஸம்பத்தியா’’தி கேசி. அஸமக்³கோ³ ஹி விஸுங் பாதிமொக்க²ங் உத்³தி³ஸதி, ப³ஹிஸீமாயங் வா அனுபரிவேணியங் வாதி ந ஏகுத்³தே³ஸோ. தேனாஹ ‘‘ஏகதோ பவத்தபாதிமொக்கு²த்³தே³ஸோதி அத்தோ²’’தி. அப்படினிஸ்ஸஜ்ஜதோ து³க்கடந்தி விஸுங் விஸுங் வத³ந்தானங் க³ணனாய து³க்கடங். ஸமனுபா⁴ஸனகம்மங் காதப்³ப³ந்தி யாவததியங் ஸமனுபா⁴ஸனகம்மங் காதப்³ப³ங், ‘‘ஸுணாது மே, ப⁴ந்தே, ஸங்கோ⁴, அயங் இத்த²ன்னாமோ பி⁴க்கு² ஸமக்³க³ஸ்ஸ ஸங்க⁴ஸ்ஸ பே⁴தா³ய பரக்கமதீ’’திஆதி³னா (பாரா॰ 413) பத³பா⁴ஜனே வுத்தாஹி ஞத்திசதுத்தா²ஹி தீஹி ஸமனுபா⁴ஸனகம்மவாசாஹி கம்மங் காதப்³ப³ந்தி வுத்தங் ஹோதி. ‘‘பே⁴தா³ய பரக்கமெய்யா’’தி விஸுங் வுத்தத்தா பே⁴த³னஸங்வத்தனிகஸ்ஸ அதி⁴கரணஸ்ஸ ஸமாதா³ய பக்³க³ண்ஹனதோ புப்³பே³பி பக்க²பரியேஸனாதி³வஸேன ஸங்க⁴பே⁴தா³ய பரக்கமந்தஸ்ஸ ஸமனுபா⁴ஸனகம்மங் காதப்³ப³ந்தி வேதி³தப்³ப³ங். படினிஸ்ஸஜ்ஜந்தஸ்ஸ அனாபத்திபா⁴வதோ ‘‘ஸொத்தி²பா⁴வோ தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ’’தி வுத்தங்.
Samāgacchatūti ekībhavatu. Ekībhāvo ca samānaladdhivasena hotīti āha ‘‘ekaladdhiko hotū’’ti. Ekā laddhi gahaṇaṃ assāti ekaladdhiko, ekadiṭṭhikoti attho. Aññamaññasampattiyāti aññamaññassa samānadiṭṭhicittatāsaṅkhātāya sampattiyā. ‘‘Aññamaññassa guṇalābhādikāya sampattiyā’’ti keci. Asamaggo hi visuṃ pātimokkhaṃ uddisati, bahisīmāyaṃ vā anupariveṇiyaṃ vāti na ekuddeso. Tenāha ‘‘ekato pavattapātimokkhuddesoti attho’’ti. Appaṭinissajjato dukkaṭanti visuṃ visuṃ vadantānaṃ gaṇanāya dukkaṭaṃ. Samanubhāsanakammaṃ kātabbanti yāvatatiyaṃ samanubhāsanakammaṃ kātabbaṃ, ‘‘suṇātu me, bhante, saṅgho, ayaṃ itthannāmo bhikkhu samaggassa saṅghassa bhedāya parakkamatī’’tiādinā (pārā. 413) padabhājane vuttāhi ñatticatutthāhi tīhi samanubhāsanakammavācāhi kammaṃ kātabbanti vuttaṃ hoti. ‘‘Bhedāya parakkameyyā’’ti visuṃ vuttattā bhedanasaṃvattanikassa adhikaraṇassa samādāya paggaṇhanato pubbepi pakkhapariyesanādivasena saṅghabhedāya parakkamantassa samanubhāsanakammaṃ kātabbanti veditabbaṃ. Paṭinissajjantassa anāpattibhāvato ‘‘sotthibhāvo tassa bhikkhuno’’ti vuttaṃ.
கிஞ்சாபி பி⁴க்கு²னீ ஸங்க⁴ங் ந பி⁴ந்த³தி, அபிச கோ² பே⁴தா³ய பரக்கமதீதி ‘‘ஸாதா⁴ரணபஞ்ஞத்தீ’’தி வுத்தங். ஸங்கா⁴தி³ஸேஸங் அஜ்ஜா²பஜ்ஜந்தஸ்ஸ ஞத்தியா து³க்கடங், த்³வீஹி கம்மவாசாஹி து²ல்லச்சயா ச படிப்பஸ்ஸம்ப⁴ந்தீதி ஆஹ ‘‘ஸமனுபா⁴ஸனகம்மே’’திஆதி³. தஞ்ச து³க்கடங் தே ச து²ல்லச்சயா படிப்பஸ்ஸம்ப⁴ந்தீதி யஞ்ச ஞத்திபரியோஸானே து³க்கடங் ஆபன்னோ, யே ச த்³வீஹி கம்மவாசாஹி து²ல்லச்சயே, தா திஸ்ஸோபி ஆபத்தியோ லிங்க³பரிவத்தேன அஸாதா⁴ரணாபத்தியோ விய படிப்பஸ்ஸம்ப⁴ந்தி. ஸசே பனஸ்ஸ ஞத்திபரியோஸானே லஜ்ஜித⁴ம்மோ ஓக்கமதி, ஸங்வரோ உப்பஜ்ஜதி, தங் படினிஸ்ஸஜ்ஜதி, ஞத்தியா து³க்கடங் தே³ஸெத்வா முச்சதி. அத² தங் ந படினிஸ்ஸஜ்ஜதி, பே⁴தா³ய பரக்கமதி சேவ பே⁴த³னஸங்வத்தனிகங் அதி⁴கரணங் ஸமாதா³ய பக்³க³ய்ஹ திட்ட²தி ச, ஞத்திது³க்கடங் படிப்பஸ்ஸம்ப⁴தி, பட²மகம்மவாசாய து²ல்லச்சயே பதிட்டா²தி. ஏஸ நயோ இதரகம்மவாசாயம்பி. அஸமனுபா⁴ஸியமானஸ்ஸ அப்படினிஸ்ஸஜ்ஜந்தஸ்ஸாபி ஸங்கா⁴தி³ஸேஸேன அனாபத்தி. படினிஸ்ஸஜ்ஜந்தஸ்ஸாபி ஞத்திதோ புப்³பே³ வா ஞத்திக்க²ணே வா ஞத்திபரியோஸானே வா பட²மாய வா அனுஸ்ஸாவனாய து³தியாய வா ததியாய வா யாவ ய்ய-காரங் ந ஸம்பாபுணாதி, தாவ படினிஸ்ஸஜ்ஜந்தஸ்ஸ ஸங்கா⁴தி³ஸேஸேன அனாபத்தி. தேனாஹ ‘‘அஸமனுபா⁴ஸியமானஸ்ஸ சா’’திஆதி³.
Kiñcāpi bhikkhunī saṅghaṃ na bhindati, apica kho bhedāya parakkamatīti ‘‘sādhāraṇapaññattī’’ti vuttaṃ. Saṅghādisesaṃ ajjhāpajjantassa ñattiyā dukkaṭaṃ, dvīhi kammavācāhi thullaccayā ca paṭippassambhantīti āha ‘‘samanubhāsanakamme’’tiādi. Tañca dukkaṭaṃ te ca thullaccayā paṭippassambhantīti yañca ñattipariyosāne dukkaṭaṃ āpanno, ye ca dvīhi kammavācāhi thullaccaye, tā tissopi āpattiyo liṅgaparivattena asādhāraṇāpattiyo viya paṭippassambhanti. Sace panassa ñattipariyosāne lajjidhammo okkamati, saṃvaro uppajjati, taṃ paṭinissajjati, ñattiyā dukkaṭaṃ desetvā muccati. Atha taṃ na paṭinissajjati, bhedāya parakkamati ceva bhedanasaṃvattanikaṃ adhikaraṇaṃ samādāya paggayha tiṭṭhati ca, ñattidukkaṭaṃ paṭippassambhati, paṭhamakammavācāya thullaccaye patiṭṭhāti. Esa nayo itarakammavācāyampi. Asamanubhāsiyamānassa appaṭinissajjantassāpi saṅghādisesena anāpatti. Paṭinissajjantassāpi ñattito pubbe vā ñattikkhaṇe vā ñattipariyosāne vā paṭhamāya vā anussāvanāya dutiyāya vā tatiyāya vā yāva yya-kāraṃ na sampāpuṇāti, tāva paṭinissajjantassa saṅghādisesena anāpatti. Tenāha ‘‘asamanubhāsiyamānassa cā’’tiādi.
எத்த² பன (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.416) ‘‘தே³வத³த்தோ ஸமக்³க³ஸ்ஸ ஸங்க⁴ஸ்ஸ பே⁴தா³ய பரக்கமி, தஸ்மிங் வத்து²ஸ்மி’’ந்தி (பரி॰ 17) பரிவாரே ஆக³தத்தா தே³வத³த்தோ ஆதி³கம்மிகோ, ஸோ ச கோ² ஸங்க⁴பே⁴தா³ய பரக்கமனஸ்ஸேவ, ந அப்படினிஸ்ஸஜ்ஜனஸ்ஸ. ந ஹி தஸ்ஸ தங் கம்மங் கதங். கத²மித³ங் ஜானிதப்³ப³ந்தி சே? ஸுத்ததோ. ததா² ஹி ‘‘அரிட்டோ² பி⁴க்கு² க³த்³த⁴பா³தி⁴புப்³போ³ பாபிகாய தி³ட்டி²யா யாவததியங் ஸமனுபா⁴ஸனாய ந படினிஸ்ஸஜ்ஜி, தஸ்மிங் வத்து²ஸ்மி’’ந்தி பரிவாரே ஆக³தத்தா அரிட்ட²ஸ்ஸ கம்மங் கதந்தி பஞ்ஞாயதி, ந ததா² தே³வத³த்தஸ்ஸ. அதா²பிஸ்ஸ கதேன ப⁴விதப்³ப³ந்தி கோசி அத்தனோ ருசிமத்தேன வதெ³ய்ய, ததா²பி அப்படினிஸ்ஸஜ்ஜனே ஆதி³கம்மிகஸ்ஸ அனாபத்தி நாம நத்தி². ந ஹி பஞ்ஞத்தங் ஸிக்கா²பத³ங் வீதிக்கமந்தஸ்ஸ அஞ்ஞத்ர ஓதி³ஸ்ஸ அனுஞ்ஞாததோ அனாபத்தி நாம தி³ஸ்ஸதி. யம்பி அரிட்ட²ஸிக்கா²பத³ஸ்ஸ பத³பா⁴ஜனே அனாபத்தியங் ‘‘ஆதி³கம்மிகஸ்ஸா’’தி பொத்த²கேஸு லிகி²தங், தங் பமாத³லிகி²தங், பமாத³லிகி²தபா⁴வோ ச தஸ்ஸ ‘‘பட²மங் அரிட்டோ² பி⁴க்கு² சோதே³தப்³போ³, சோதெ³த்வா ஸாரேதப்³போ³, ஸாரெத்வா ஆபத்திங் ஆரோபேதப்³போ³’’தி (சூளவ॰ 65) ஏவங் கம்மக்க²ந்த⁴கே ஆபத்திரோபனதோ வேதி³தப்³போ³.
Ettha pana (pārā. aṭṭha. 2.416) ‘‘devadatto samaggassa saṅghassa bhedāya parakkami, tasmiṃ vatthusmi’’nti (pari. 17) parivāre āgatattā devadatto ādikammiko, so ca kho saṅghabhedāya parakkamanasseva, na appaṭinissajjanassa. Na hi tassa taṃ kammaṃ kataṃ. Kathamidaṃ jānitabbanti ce? Suttato. Tathā hi ‘‘ariṭṭho bhikkhu gaddhabādhipubbo pāpikāya diṭṭhiyā yāvatatiyaṃ samanubhāsanāya na paṭinissajji, tasmiṃ vatthusmi’’nti parivāre āgatattā ariṭṭhassa kammaṃ katanti paññāyati, na tathā devadattassa. Athāpissa katena bhavitabbanti koci attano rucimattena vadeyya, tathāpi appaṭinissajjane ādikammikassa anāpatti nāma natthi. Na hi paññattaṃ sikkhāpadaṃ vītikkamantassa aññatra odissa anuññātato anāpatti nāma dissati. Yampi ariṭṭhasikkhāpadassa padabhājane anāpattiyaṃ ‘‘ādikammikassā’’ti potthakesu likhitaṃ, taṃ pamādalikhitaṃ, pamādalikhitabhāvo ca tassa ‘‘paṭhamaṃ ariṭṭho bhikkhu codetabbo, codetvā sāretabbo, sāretvā āpattiṃ āropetabbo’’ti (cūḷava. 65) evaṃ kammakkhandhake āpattiropanato veditabbo.
இத⁴ பே⁴தா³ய பரக்கமனே ஆதி³கம்மிகஸ்ஸ தே³வத³த்தஸ்ஸ யஸ்மா தங் கம்மங் ந கதங் (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.416), தஸ்மாஸ்ஸ ஆபத்தியேவ ந ஜாதா. ஸிக்கா²பத³ங் பன தங் ஆரப்³ப⁴ பஞ்ஞத்தந்தி கத்வா ‘‘ஆதி³கம்மிகோ’’தி வுத்தோ. இதி ஆபத்தியா அபா⁴வதோயேவஸ்ஸ அனாபத்தி வுத்தா. ஸா பனேஸா கிஞ்சாபி ‘‘அஸமனுபா⁴ஸியமானஸ்ஸா’’தி இமினாவ ஸித்³தா⁴. யஸ்மா பன அஸமனுபா⁴ஸியமானோ நாம யஸ்ஸ கேவலங் ஸமனுபா⁴ஸனங் ந கரொந்தி, ஸோ வுச்சதி, ந ஆதி³கம்மிகோ. அயஞ்ச தே³வத³த்தோ ஆதி³கம்மிகோயேவ. தஸ்மா ‘‘ஆதி³கம்மிகஸ்ஸா’’தி (பாரா॰ 416) வுத்தங். ஏதேனேவ உபாயேன ட²பெத்வா அரிட்ட²ஸிக்கா²பத³ங் ஸப்³ப³ஸமனுபா⁴ஸனாஸு வினிச்ச²யோ வேதி³தப்³போ³. காயவாசாசித்ததோ ஸமுட்டா²னதோ ஸமனுபா⁴ஸனஸமுட்டா²னங். ‘‘படினிஸ்ஸஜ்ஜாமீ’’தி காயவிகாரங் வா வசீபே⁴த³ங் வா அகரொந்தஸ்ஸேவ பன ஆபஜ்ஜனதோ அகிரியங். ‘‘நப்படினிஸ்ஸஜ்ஜாமீ’’தி ஸஞ்ஞாய அபா⁴வேன முச்சனதோ ஸஞ்ஞாவிமொக்க²ங். ‘‘நப்படினிஸ்ஸஜ்ஜாமீ’’தி ஜானநசித்தேனேவ ஸசித்தகங்.
Idha bhedāya parakkamane ādikammikassa devadattassa yasmā taṃ kammaṃ na kataṃ (pārā. aṭṭha. 2.416), tasmāssa āpattiyeva na jātā. Sikkhāpadaṃ pana taṃ ārabbha paññattanti katvā ‘‘ādikammiko’’ti vutto. Iti āpattiyā abhāvatoyevassa anāpatti vuttā. Sā panesā kiñcāpi ‘‘asamanubhāsiyamānassā’’ti imināva siddhā. Yasmā pana asamanubhāsiyamāno nāma yassa kevalaṃ samanubhāsanaṃ na karonti, so vuccati, na ādikammiko. Ayañca devadatto ādikammikoyeva. Tasmā ‘‘ādikammikassā’’ti (pārā. 416) vuttaṃ. Eteneva upāyena ṭhapetvā ariṭṭhasikkhāpadaṃ sabbasamanubhāsanāsu vinicchayo veditabbo. Kāyavācācittato samuṭṭhānato samanubhāsanasamuṭṭhānaṃ. ‘‘Paṭinissajjāmī’’ti kāyavikāraṃ vā vacībhedaṃ vā akarontasseva pana āpajjanato akiriyaṃ. ‘‘Nappaṭinissajjāmī’’ti saññāya abhāvena muccanato saññāvimokkhaṃ. ‘‘Nappaṭinissajjāmī’’ti jānanacitteneva sacittakaṃ.
ஸங்க⁴பே⁴த³ஸிக்கா²பத³வண்ணனா நிட்டி²தா.
Saṅghabhedasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.