Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / परिवारपाळि • Parivārapāḷi

    २. सङ्घादिसेसकण्डं

    2. Saṅghādisesakaṇḍaṃ

    . यं तेन भगवता जानता पस्सता अरहता सम्मासम्बुद्धेन उपक्‍कमित्वा असुचिं मोचेन्तस्स सङ्घादिसेसो कत्थ पञ्‍ञत्तो? कं आरब्भ? किस्मिं वत्थुस्मिं? अत्थि तत्थ पञ्‍ञत्ति, अनुपञ्‍ञत्ति , अनुप्पन्‍नपञ्‍ञत्ति? सब्बत्थपञ्‍ञत्ति, पदेसपञ्‍ञत्ति? साधारणपञ्‍ञत्ति, असाधारणपञ्‍ञत्ति? एकतोपञ्‍ञत्ति, उभतोपञ्‍ञत्ति? पञ्‍चन्‍नं पातिमोक्खुद्देसानं कत्थोगधं कत्थ परियापन्‍नं? कतमेन उद्देसेन उद्देसं आगच्छति? चतुन्‍नं विपत्तीनं कतमा विपत्ति? सत्तन्‍नं आपत्तिक्खन्धानं कतमो आपत्तिक्खन्धो? छन्‍नं आपत्तिसमुट्ठानानं कतिहि समुट्ठानेहि समुट्ठाति? चतुन्‍नं अधिकरणानं कतमं अधिकरणं? सत्तन्‍नं समथानं कतिहि समथेहि सम्मति? को तत्थ विनयो, को तत्थ अभिविनयो? किं तत्थ पातिमोक्खं, किं तत्थ अधिपातिमोक्खं ? का विपत्ति, का सम्पत्ति, का पटिपत्ति? कति अत्थवसे पटिच्‍च भगवता उपक्‍कमित्वा असुचिं मोचेन्तस्स सङ्घादिसेसो पञ्‍ञत्तो? के सिक्खन्ति, के सिक्खितसिक्खा? कत्थ ठितं? के धारेन्ति? कस्स वचनं? केनाभतन्ति?

    7. Yaṃ tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena upakkamitvā asuciṃ mocentassa saṅghādiseso kattha paññatto? Kaṃ ārabbha? Kismiṃ vatthusmiṃ? Atthi tattha paññatti, anupaññatti , anuppannapaññatti? Sabbatthapaññatti, padesapaññatti? Sādhāraṇapaññatti, asādhāraṇapaññatti? Ekatopaññatti, ubhatopaññatti? Pañcannaṃ pātimokkhuddesānaṃ katthogadhaṃ kattha pariyāpannaṃ? Katamena uddesena uddesaṃ āgacchati? Catunnaṃ vipattīnaṃ katamā vipatti? Sattannaṃ āpattikkhandhānaṃ katamo āpattikkhandho? Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ katihi samuṭṭhānehi samuṭṭhāti? Catunnaṃ adhikaraṇānaṃ katamaṃ adhikaraṇaṃ? Sattannaṃ samathānaṃ katihi samathehi sammati? Ko tattha vinayo, ko tattha abhivinayo? Kiṃ tattha pātimokkhaṃ, kiṃ tattha adhipātimokkhaṃ ? Kā vipatti, kā sampatti, kā paṭipatti? Kati atthavase paṭicca bhagavatā upakkamitvā asuciṃ mocentassa saṅghādiseso paññatto? Ke sikkhanti, ke sikkhitasikkhā? Kattha ṭhitaṃ? Ke dhārenti? Kassa vacanaṃ? Kenābhatanti?

    . यं तेन भगवता जानता पस्सता अरहता सम्मासम्बुद्धेन उपक्‍कमित्वा असुचिं मोचेन्तस्स सङ्घादिसेसो कत्थ पञ्‍ञत्तोति? सावत्थियं पञ्‍ञत्तो। कं आरब्भाति? आयस्मन्तं सेय्यसकं आरब्भ। किस्मिं वत्थुस्मिन्ति? आयस्मा सेय्यसको हत्थेन उपक्‍कमित्वा असुचिं मोचेसि, तस्मिं वत्थुस्मिं। अत्थि तत्थ पञ्‍ञत्ति, अनुपञ्‍ञत्ति, अनुप्पन्‍नपञ्‍ञत्तीति? एका पञ्‍ञत्ति, एका अनुपञ्‍ञत्ति। अनुप्पन्‍नपञ्‍ञत्ति तस्मिं नत्थि। सब्बत्थ पञ्‍ञत्ति, पदेसपञ्‍ञत्तीति? सब्बत्थपञ्‍ञत्ति। साधारणपञ्‍ञत्ति, असाधारणपञ्‍ञत्तीति ? असाधारणपञ्‍ञत्ति। एकतोपञ्‍ञत्ति, उभतोपञ्‍ञत्तीति? एकतोपञ्‍ञत्ति। पञ्‍चन्‍नं पातिमोक्खुद्देसानं कत्थोगधं कत्थ परियापन्‍नन्ति? निदानोगधं निदानपरियापन्‍नं। कतमेन उद्देसेन उद्देसं आगच्छतीति? ततिये उद्देसेन उद्देसं आगच्छति । चतुन्‍नं विपत्तीनं कतमा विपत्तीति? सीलविपत्ति। सत्तन्‍नं आपत्तिक्खन्धानं कतमो आपत्तिक्खन्धोति? सङ्घादिसेसो आपत्तिक्खन्धो। छन्‍नं आपत्तिसमुट्ठानानं कतिहि समुट्ठानेहि समुट्ठातीति? एकेन समुट्ठानेन समुट्ठाति – कायतो च चित्ततो च समुट्ठाति, न वाचतो। चतुन्‍नं अधिकरणानं कतमं अधिकरणन्ति? आपत्ताधिकरणं। सत्तन्‍नं समथानं कतिहि समथेहि सम्मतीति? द्वीहि समथेहि सम्मति – सम्मुखाविनयेन च पटिञ्‍ञातकरणेन च। को तत्थ विनयो, को तत्थ अभिविनयोति? पञ्‍ञत्ति विनयो, विभत्ति अभिविनयो। किं तत्थ पातिमोक्खं, किं तत्थ अधिपातिमोक्खन्ति? पञ्‍ञत्ति पातिमोक्खं, विभत्ति अधिपातिमोक्खं। का विपत्तीति? असंवरो विपत्ति। का सम्पत्तीति? संवरो सम्पत्ति। का पटिपत्तीति? न एवरूपं करिस्सामीति यावजीवं आपाणकोटिकं समादाय सिक्खति सिक्खापदेसु। 1 कति अत्थवसे पटिच्‍च भगवता उपक्‍कमित्वा असुचिं मोचेन्तस्स सङ्घादिसेसो पञ्‍ञत्तोति? दस अत्थवसे पटिच्‍च भगवता उपक्‍कमित्वा असुचिं मोचेन्तस्स सङ्घादिसेसो पञ्‍ञत्तो – सङ्घसुट्ठुताय, सङ्घफासुताय, दुम्मङ्कूनं पुग्गलानं निग्गहाय, पेसलानं भिक्खूनं फासुविहाराय, दिट्ठधम्मिकानं आसवानं संवराय, सम्परायिकानं आसवानं पटिघाताय, अप्पसन्‍नानं पसादाय, पसन्‍नानं भिय्योभावाय, सद्धम्मट्ठितिया, विनयानुग्गहाय। के सिक्खन्तीति? सेक्खा च पुथुज्‍जनकल्याणका च सिक्खन्ति। के सिक्खितसिक्खाति? अरहन्तो सिक्खितसिक्खा। कत्थ ठितन्ति? सिक्खाकामेसु ठितं। के धारेन्तीति? येसं वत्तति , ते धारेन्ति। कस्स वचनन्ति? भगवतो वचनं अरहतो सम्मासम्बुद्धस्स। केनाभतन्ति? परम्पराभतं –

    8. Yaṃ tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena upakkamitvā asuciṃ mocentassa saṅghādiseso kattha paññattoti? Sāvatthiyaṃ paññatto. Kaṃ ārabbhāti? Āyasmantaṃ seyyasakaṃ ārabbha. Kismiṃ vatthusminti? Āyasmā seyyasako hatthena upakkamitvā asuciṃ mocesi, tasmiṃ vatthusmiṃ. Atthi tattha paññatti, anupaññatti, anuppannapaññattīti? Ekā paññatti, ekā anupaññatti. Anuppannapaññatti tasmiṃ natthi. Sabbattha paññatti, padesapaññattīti? Sabbatthapaññatti. Sādhāraṇapaññatti, asādhāraṇapaññattīti ? Asādhāraṇapaññatti. Ekatopaññatti, ubhatopaññattīti? Ekatopaññatti. Pañcannaṃ pātimokkhuddesānaṃ katthogadhaṃ kattha pariyāpannanti? Nidānogadhaṃ nidānapariyāpannaṃ. Katamena uddesena uddesaṃ āgacchatīti? Tatiye uddesena uddesaṃ āgacchati . Catunnaṃ vipattīnaṃ katamā vipattīti? Sīlavipatti. Sattannaṃ āpattikkhandhānaṃ katamo āpattikkhandhoti? Saṅghādiseso āpattikkhandho. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ katihi samuṭṭhānehi samuṭṭhātīti? Ekena samuṭṭhānena samuṭṭhāti – kāyato ca cittato ca samuṭṭhāti, na vācato. Catunnaṃ adhikaraṇānaṃ katamaṃ adhikaraṇanti? Āpattādhikaraṇaṃ. Sattannaṃ samathānaṃ katihi samathehi sammatīti? Dvīhi samathehi sammati – sammukhāvinayena ca paṭiññātakaraṇena ca. Ko tattha vinayo, ko tattha abhivinayoti? Paññatti vinayo, vibhatti abhivinayo. Kiṃ tattha pātimokkhaṃ, kiṃ tattha adhipātimokkhanti? Paññatti pātimokkhaṃ, vibhatti adhipātimokkhaṃ. Kā vipattīti? Asaṃvaro vipatti. Kā sampattīti? Saṃvaro sampatti. Kā paṭipattīti? Na evarūpaṃ karissāmīti yāvajīvaṃ āpāṇakoṭikaṃ samādāya sikkhati sikkhāpadesu. 2 Kati atthavase paṭicca bhagavatā upakkamitvā asuciṃ mocentassa saṅghādiseso paññattoti? Dasa atthavase paṭicca bhagavatā upakkamitvā asuciṃ mocentassa saṅghādiseso paññatto – saṅghasuṭṭhutāya, saṅghaphāsutāya, dummaṅkūnaṃ puggalānaṃ niggahāya, pesalānaṃ bhikkhūnaṃ phāsuvihārāya, diṭṭhadhammikānaṃ āsavānaṃ saṃvarāya, samparāyikānaṃ āsavānaṃ paṭighātāya, appasannānaṃ pasādāya, pasannānaṃ bhiyyobhāvāya, saddhammaṭṭhitiyā, vinayānuggahāya. Ke sikkhantīti? Sekkhā ca puthujjanakalyāṇakā ca sikkhanti. Ke sikkhitasikkhāti? Arahanto sikkhitasikkhā. Kattha ṭhitanti? Sikkhākāmesu ṭhitaṃ. Ke dhārentīti? Yesaṃ vattati , te dhārenti. Kassa vacananti? Bhagavato vacanaṃ arahato sammāsambuddhassa. Kenābhatanti? Paramparābhataṃ –

    उपालि दासको चेव, सोणको सिग्गवो तथा।

    Upāli dāsako ceva, soṇako siggavo tathā;

    मोग्गलिपुत्तेन पञ्‍चमा, एते जम्बुसिरिव्हये॥

    Moggaliputtena pañcamā, ete jambusirivhaye.

    ततो महिन्दो इट्टियो, उत्तियो सम्बलो तथा।

    Tato mahindo iṭṭiyo, uttiyo sambalo tathā;

    भद्दनामो च पण्डितो॥

    Bhaddanāmo ca paṇḍito.

    एते नागा महापञ्‍ञा, जम्बुदीपा इधागता।

    Ete nāgā mahāpaññā, jambudīpā idhāgatā;

    विनयं ते वाचयिंसु, पिटकं तम्बपण्णिया॥

    Vinayaṃ te vācayiṃsu, piṭakaṃ tambapaṇṇiyā.

    निकाये पञ्‍च वाचेसुं, सत्त चेव पकरणे।

    Nikāye pañca vācesuṃ, satta ceva pakaraṇe;

    ततो अरिट्ठो मेधावी, तिस्सदत्तो च पण्डितो॥

    Tato ariṭṭho medhāvī, tissadatto ca paṇḍito.

    विसारदो काळसुमनो, थेरो च दीघनामको।

    Visārado kāḷasumano, thero ca dīghanāmako;

    दीघसुमनो च पण्डितो॥

    Dīghasumano ca paṇḍito.

    पुनदेव काळसुमनो, नागत्थेरो च बुद्धरक्खितो।

    Punadeva kāḷasumano, nāgatthero ca buddharakkhito;

    तिस्सत्थेरो च मेधावी, देवत्थेरो च पण्डितो॥

    Tissatthero ca medhāvī, devatthero ca paṇḍito.

    पुनदेव सुमनो मेधावी, विनये च विसारदो।

    Punadeva sumano medhāvī, vinaye ca visārado;

    बहुस्सुतो चूळनागो, गजोव दुप्पधंसियो॥

    Bahussuto cūḷanāgo, gajova duppadhaṃsiyo.

    धम्मपालितनामो च, रोहणे साधुपूजितो।

    Dhammapālitanāmo ca, rohaṇe sādhupūjito;

    तस्स सिस्सो महापञ्‍ञो, खेमनामो तिपेटको॥

    Tassa sisso mahāpañño, khemanāmo tipeṭako.

    दीपे तारकराजाव, पञ्‍ञाय अतिरोचथ।

    Dīpe tārakarājāva, paññāya atirocatha;

    उपतिस्सो च मेधावी, फुस्सदेवो महाकथी॥

    Upatisso ca medhāvī, phussadevo mahākathī.

    पुनदेव सुमनो मेधावी, पुप्फनामो बहुस्सुतो।

    Punadeva sumano medhāvī, pupphanāmo bahussuto;

    महाकथी महासिवो, पिटके सब्बत्थ कोविदो॥

    Mahākathī mahāsivo, piṭake sabbattha kovido.

    पुनदेव उपालि मेधावी, विनये च विसारदो।

    Punadeva upāli medhāvī, vinaye ca visārado;

    महानागो महापञ्‍ञो, सद्धम्मवंसकोविदो॥

    Mahānāgo mahāpañño, saddhammavaṃsakovido.

    पुनदेव अभयो मेधावी, पिटके सब्बत्थ कोविदो।

    Punadeva abhayo medhāvī, piṭake sabbattha kovido;

    तिस्सत्थेरो च मेधावी, विनये च विसारदो॥

    Tissatthero ca medhāvī, vinaye ca visārado.

    तस्स सिस्सो महापञ्‍ञो, पुप्फनामो बहुस्सुतो।

    Tassa sisso mahāpañño, pupphanāmo bahussuto;

    सासनं अनुरक्खन्तो, जम्बुदीपे पतिट्ठितो॥

    Sāsanaṃ anurakkhanto, jambudīpe patiṭṭhito.

    चूळाभयो च मेधावी, विनये च विसारदो।

    Cūḷābhayo ca medhāvī, vinaye ca visārado;

    तिस्सत्थेरो च मेधावी, सद्धम्मवंसकोविदो॥

    Tissatthero ca medhāvī, saddhammavaṃsakovido.

    चूळदेवो च मेधावी, विनये च विसारदो।

    Cūḷadevo ca medhāvī, vinaye ca visārado;

    सिवत्थेरो च मेधावी, विनये सब्बत्थ कोविदो॥

    Sivatthero ca medhāvī, vinaye sabbattha kovido.

    एते नागा महापञ्‍ञा, विनयञ्‍ञू मग्गकोविदो।

    Ete nāgā mahāpaññā, vinayaññū maggakovido;

    विनयं दीपे पकासेसुं, पिटकं तम्बपण्णियाति॥

    Vinayaṃ dīpe pakāsesuṃ, piṭakaṃ tambapaṇṇiyāti.

    . यं तेन भगवता जानता पस्सता अरहता सम्मासम्बुद्धेन मातुगामेन सद्धिं कायसंसग्गं समापज्‍जन्तस्स संङ्घादिसेसो कत्थ पञ्‍ञत्तोति? सावत्थियं पञ्‍ञत्तो। कं आरब्भाति? आयस्मन्तं उदायिं आरब्भ । किस्मिं वत्थुस्मिन्ति? आयस्मा उदायी मातुगामेन सद्धिं कायसंसग्गं समापज्‍जि, तस्मिं वत्थुस्मिं। एका पञ्‍ञत्ति। छन्‍नं आपत्तिसमुट्ठानानं एकेन समुट्ठानेन समुट्ठाति – कायतो च चित्ततो च समुट्ठाति, न वाचतो…पे॰…।

    9. Yaṃ tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena mātugāmena saddhiṃ kāyasaṃsaggaṃ samāpajjantassa saṃṅghādiseso kattha paññattoti? Sāvatthiyaṃ paññatto. Kaṃ ārabbhāti? Āyasmantaṃ udāyiṃ ārabbha . Kismiṃ vatthusminti? Āyasmā udāyī mātugāmena saddhiṃ kāyasaṃsaggaṃ samāpajji, tasmiṃ vatthusmiṃ. Ekā paññatti. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ ekena samuṭṭhānena samuṭṭhāti – kāyato ca cittato ca samuṭṭhāti, na vācato…pe….

    १०. मातुगामं दुट्ठुल्‍लाहि वाचाहि ओभासन्तस्स सङ्घादिसेसो कत्थ पञ्‍ञत्तोति? सावत्थियं पञ्‍ञत्तो। कं आरब्भाति? आयस्मन्तं उदायिं आरब्भ। किस्मिं वत्थुस्मिन्ति? आयस्मा उदायी मातुगामं दुट्ठुल्‍लाहि वाचाहि ओभासि, तस्मिं वत्थुस्मिं। एका पञ्‍ञत्ति। छन्‍नं आपत्तिसमुट्ठानानं तीहि समुट्ठानेहि समुट्ठाति – सिया कायतो च चित्ततो च समुट्ठाति, न वाचतो; सिया वाचतो च चित्ततो च समुट्ठाति, न कायतो; सिया कायतो च वाचतो च चित्ततो च समुट्ठाति…पे॰…।

    10. Mātugāmaṃ duṭṭhullāhi vācāhi obhāsantassa saṅghādiseso kattha paññattoti? Sāvatthiyaṃ paññatto. Kaṃ ārabbhāti? Āyasmantaṃ udāyiṃ ārabbha. Kismiṃ vatthusminti? Āyasmā udāyī mātugāmaṃ duṭṭhullāhi vācāhi obhāsi, tasmiṃ vatthusmiṃ. Ekā paññatti. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ tīhi samuṭṭhānehi samuṭṭhāti – siyā kāyato ca cittato ca samuṭṭhāti, na vācato; siyā vācato ca cittato ca samuṭṭhāti, na kāyato; siyā kāyato ca vācato ca cittato ca samuṭṭhāti…pe….

    ११. मातुगामस्स सन्तिके अत्तकामपारिचरियाय वण्णं भासन्तस्स सङ्घादिसेसो कत्थ पञ्‍ञत्तोति? सावत्थियं पञ्‍ञत्तो। कं आरब्भाति? आयस्मन्तं उदायिं आरब्भ। किस्मिं वत्थुस्मिन्ति? आयस्मा उदायी मातुगामस्स सन्तिके अत्तकामपारिचरियाय वण्णं अभासि, तस्मिं वत्थुस्मिं। एका पञ्‍ञत्ति। छन्‍नं आपत्तिसमुट्ठानानं तीहि समुट्ठानेहि समुट्ठाति – सिया कायतो च चित्ततो च समुट्ठाति, न वाचतो; सिया वाचतो च चित्ततो च समुट्ठाति, न कायतो; सिया कायतो च वाचतो च चित्ततो च समुट्ठाति…पे॰…।

    11. Mātugāmassa santike attakāmapāricariyāya vaṇṇaṃ bhāsantassa saṅghādiseso kattha paññattoti? Sāvatthiyaṃ paññatto. Kaṃ ārabbhāti? Āyasmantaṃ udāyiṃ ārabbha. Kismiṃ vatthusminti? Āyasmā udāyī mātugāmassa santike attakāmapāricariyāya vaṇṇaṃ abhāsi, tasmiṃ vatthusmiṃ. Ekā paññatti. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ tīhi samuṭṭhānehi samuṭṭhāti – siyā kāyato ca cittato ca samuṭṭhāti, na vācato; siyā vācato ca cittato ca samuṭṭhāti, na kāyato; siyā kāyato ca vācato ca cittato ca samuṭṭhāti…pe….

    १२. सञ्‍चरित्तं समापज्‍जन्तस्स सङ्घादिसेसो कत्थ पञ्‍ञत्तोति? सावत्थियं पञ्‍ञत्तो। कं आरब्भाति? आयस्मन्तं उदायिं आरब्भ। किस्मिं वत्थुस्मिन्ति? आयस्मा उदायी सञ्‍चरित्तं समापज्‍जि, तस्मिं वत्थुस्मिं। एका पञ्‍ञत्ति, एका अनुपञ्‍ञत्ति। छन्‍नं आपत्तिसमुट्ठानानं छहि समुट्ठानेहि समुट्ठाति – सिया कायतो समुट्ठाति, न वाचतो न चित्ततो; सिया वाचतो समुट्ठाति, न कायतो न चित्ततो; सिया कायतो च वाचतो च समुट्ठाति, न चित्ततो; सिया कायतो च चित्ततो च समुट्ठाति, न वाचतो ; सिया वाचतो च चित्ततो च समुट्ठाति, न कायतो; सिया कायतो च वाचतो च चित्ततो च समुट्ठाति…पे॰…।

    12. Sañcarittaṃ samāpajjantassa saṅghādiseso kattha paññattoti? Sāvatthiyaṃ paññatto. Kaṃ ārabbhāti? Āyasmantaṃ udāyiṃ ārabbha. Kismiṃ vatthusminti? Āyasmā udāyī sañcarittaṃ samāpajji, tasmiṃ vatthusmiṃ. Ekā paññatti, ekā anupaññatti. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ chahi samuṭṭhānehi samuṭṭhāti – siyā kāyato samuṭṭhāti, na vācato na cittato; siyā vācato samuṭṭhāti, na kāyato na cittato; siyā kāyato ca vācato ca samuṭṭhāti, na cittato; siyā kāyato ca cittato ca samuṭṭhāti, na vācato ; siyā vācato ca cittato ca samuṭṭhāti, na kāyato; siyā kāyato ca vācato ca cittato ca samuṭṭhāti…pe….

    १३. सञ्‍ञाचिका कुटिं कारापेन्तस्स सङ्घादिसेसो कत्थ पञ्‍ञत्तोति? आळवियं पञ्‍ञत्तो। कं आरब्भाति? आळवके भिक्खू आरब्भ। किस्मिं वत्थुस्मिन्ति? आळवका भिक्खू सञ्‍ञाचिकाय कुटियो कारापेसुं, तस्मिं वत्थुस्मिं। एका पञ्‍ञत्ति। छन्‍नं आपत्तिसमुट्ठानानं छहि समुट्ठानेहि समुट्ठाति…पे॰…।

    13. Saññācikā kuṭiṃ kārāpentassa saṅghādiseso kattha paññattoti? Āḷaviyaṃ paññatto. Kaṃ ārabbhāti? Āḷavake bhikkhū ārabbha. Kismiṃ vatthusminti? Āḷavakā bhikkhū saññācikāya kuṭiyo kārāpesuṃ, tasmiṃ vatthusmiṃ. Ekā paññatti. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ chahi samuṭṭhānehi samuṭṭhāti…pe….

    १४. महल्‍लकं विहारं कारापेन्तस्स सङ्घादिसेसो कत्थ पञ्‍ञत्तोति? कोसम्बियं पञ्‍ञत्तो। कं आरब्भाति? आयस्मन्तं छन्‍नं आरब्भ। किस्मिं वत्थुस्मिन्ति? आयस्मा छन्‍नो विहारवत्थुं सोधेन्तो अञ्‍ञतरं चेतियरुक्खं छेदापेसि, तस्मिं वत्थुस्मिं। एका पञ्‍ञत्ति। छन्‍नं आपत्तिसमुट्ठानानं छहि समुट्ठानेहि समुट्ठाति…पे॰…।

    14. Mahallakaṃ vihāraṃ kārāpentassa saṅghādiseso kattha paññattoti? Kosambiyaṃ paññatto. Kaṃ ārabbhāti? Āyasmantaṃ channaṃ ārabbha. Kismiṃ vatthusminti? Āyasmā channo vihāravatthuṃ sodhento aññataraṃ cetiyarukkhaṃ chedāpesi, tasmiṃ vatthusmiṃ. Ekā paññatti. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ chahi samuṭṭhānehi samuṭṭhāti…pe….

    १५. भिक्खुं अमूलकेन पाराजिकेन धम्मेन अनुद्धंसेन्तस्स सङ्घादिसेसो कत्थ पञ्‍ञत्तोति? राजगहे पञ्‍ञत्तो। कं आरब्भाति? मेत्तियभूमजके भिक्खू आरब्भ। किस्मिं वत्थुस्मिन्ति? मेत्तियभूमजका भिक्खू आयस्मन्तं दब्बं मल्‍लपुत्तं अमूलकेन पाराजिकेन धम्मेन अनुद्धंसेसुं, तस्मिं वत्थुस्मिं। एका पञ्‍ञत्ति। छन्‍नं आपत्तिसमुट्ठानानं तीहि समुट्ठानेहि समुट्ठाति…पे॰…।

    15. Bhikkhuṃ amūlakena pārājikena dhammena anuddhaṃsentassa saṅghādiseso kattha paññattoti? Rājagahe paññatto. Kaṃ ārabbhāti? Mettiyabhūmajake bhikkhū ārabbha. Kismiṃ vatthusminti? Mettiyabhūmajakā bhikkhū āyasmantaṃ dabbaṃ mallaputtaṃ amūlakena pārājikena dhammena anuddhaṃsesuṃ, tasmiṃ vatthusmiṃ. Ekā paññatti. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ tīhi samuṭṭhānehi samuṭṭhāti…pe….

    १६. भिक्खुं अञ्‍ञभागियस्स अधिकरणस्स किञ्‍चि देसं लेसमत्तं उपादाय पाराजिकेन धम्मेन अनुद्धंसेन्तस्स सङ्घादिसेसो कत्थ पञ्‍ञत्तोति? राजगहे पञ्‍ञत्तो। कं आरब्भाति? मेत्तियभूमजके भिक्खू आरब्भ। किस्मिं वत्थुस्मिन्ति? मेत्तियभूमजका भिक्खू आयस्मन्तं दब्बं मल्‍लपुत्तं अञ्‍ञभागियस्स अधिकरणस्स किञ्‍चि देसं लेसमत्तं उपादाय पाराजिकेन धम्मेन अनुद्धंसेसुं, तस्मिं वत्थुस्मिं। एका पञ्‍ञत्ति। छन्‍नं आपत्तिसमुट्ठानानं तीहि समुट्ठानेहि समुट्ठाति…पे॰…।

    16. Bhikkhuṃ aññabhāgiyassa adhikaraṇassa kiñci desaṃ lesamattaṃ upādāya pārājikena dhammena anuddhaṃsentassa saṅghādiseso kattha paññattoti? Rājagahe paññatto. Kaṃ ārabbhāti? Mettiyabhūmajake bhikkhū ārabbha. Kismiṃ vatthusminti? Mettiyabhūmajakā bhikkhū āyasmantaṃ dabbaṃ mallaputtaṃ aññabhāgiyassa adhikaraṇassa kiñci desaṃ lesamattaṃ upādāya pārājikena dhammena anuddhaṃsesuṃ, tasmiṃ vatthusmiṃ. Ekā paññatti. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ tīhi samuṭṭhānehi samuṭṭhāti…pe….

    १७. सङ्घभेदकस्स भिक्खुनो यावततियं समनुभासनाय न पटिनिस्सज्‍जन्तस्स सङ्घादिसेसो कत्थ पञ्‍ञत्तोति? राजगहे पञ्‍ञत्तो। कं आरब्भाति? देवदत्तं आरब्भ। किस्मिं वत्थुस्मिन्ति? देवदत्तो समग्गस्स सङ्घस्स भेदाय परक्‍कमि, तस्मिं वत्थुस्मिं। एका पञ्‍ञत्ति। छन्‍नं आपत्तिसमुट्ठानानं एकेन समुट्ठानेन समुट्ठाति – कायतो च वाचतो च चित्ततो च समुट्ठाति…पे॰…।

    17. Saṅghabhedakassa bhikkhuno yāvatatiyaṃ samanubhāsanāya na paṭinissajjantassa saṅghādiseso kattha paññattoti? Rājagahe paññatto. Kaṃ ārabbhāti? Devadattaṃ ārabbha. Kismiṃ vatthusminti? Devadatto samaggassa saṅghassa bhedāya parakkami, tasmiṃ vatthusmiṃ. Ekā paññatti. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ ekena samuṭṭhānena samuṭṭhāti – kāyato ca vācato ca cittato ca samuṭṭhāti…pe….

    १८. भेदानुवत्तकानं भिक्खूनं यावततियं समनुभासनाय न पटिनिस्सज्‍जन्तानं सङ्घादिसेसो कत्थ पञ्‍ञत्तोति? राजगहे पञ्‍ञत्तो। कं आरब्भाति? सम्बहुले भिक्खू आरब्भ। किस्मिं वत्थुस्मिन्ति? सम्बहुला भिक्खू देवदत्तस्स सङ्घभेदाय परक्‍कमन्तस्स अनुवत्तका अहेसुं वग्गवादका, तस्मिं वत्थुस्मिं। एका पञ्‍ञत्ति। छन्‍नं आपत्तिसमुट्ठानानं एकेन समुट्ठानेन समुट्ठाति – कायतो च वाचतो च चित्ततो च समुट्ठाति…पे॰…।

    18. Bhedānuvattakānaṃ bhikkhūnaṃ yāvatatiyaṃ samanubhāsanāya na paṭinissajjantānaṃ saṅghādiseso kattha paññattoti? Rājagahe paññatto. Kaṃ ārabbhāti? Sambahule bhikkhū ārabbha. Kismiṃ vatthusminti? Sambahulā bhikkhū devadattassa saṅghabhedāya parakkamantassa anuvattakā ahesuṃ vaggavādakā, tasmiṃ vatthusmiṃ. Ekā paññatti. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ ekena samuṭṭhānena samuṭṭhāti – kāyato ca vācato ca cittato ca samuṭṭhāti…pe….

    १९. दुब्बचस्स भिक्खुनो यावततियं समनुभासना न पटिनिस्सज्‍जन्तस्स सङ्घादिसेसो कत्थ पञ्‍ञत्तोति? कोसम्बियं पञ्‍ञत्तो। कं आरब्भाति? आयस्मन्तं छन्‍नं आरब्भ। किस्मिं वत्थुस्मिन्ति? आयस्मा छन्‍नो भिक्खूहि सहधम्मिकं वुच्‍चमानो अत्तानं अवचनीयं अकासि, तस्मिं वत्थुस्मिं। एका पञ्‍ञत्ति। छन्‍नं आपत्तिसमुट्ठानानं एकेन समुट्ठानेन समुट्ठाति – कायतो च वाचतो च चित्ततो च समुट्ठाति…पे॰…।

    19. Dubbacassa bhikkhuno yāvatatiyaṃ samanubhāsanā na paṭinissajjantassa saṅghādiseso kattha paññattoti? Kosambiyaṃ paññatto. Kaṃ ārabbhāti? Āyasmantaṃ channaṃ ārabbha. Kismiṃ vatthusminti? Āyasmā channo bhikkhūhi sahadhammikaṃ vuccamāno attānaṃ avacanīyaṃ akāsi, tasmiṃ vatthusmiṃ. Ekā paññatti. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ ekena samuṭṭhānena samuṭṭhāti – kāyato ca vācato ca cittato ca samuṭṭhāti…pe….

    २०. कुलदूसकस्स भिक्खुनो यावततियं समनुभासनाय न पटिनिस्सज्‍जन्तस्स सङ्घादिसेसो कत्थ पञ्‍ञत्तोति? सावत्थियं पञ्‍ञत्तो। कं आरब्भाति? अस्सजिपुनब्बसुके भिक्खू आरब्भ। किस्मिं वत्थुस्मिन्ति? अस्सजिपुनब्बसुका भिक्खू सङ्घेन पब्बाजनीयकम्मकता भिक्खू छन्दगामिता दोसगामिता मोहगामिता भयगामिता पापेसुं, तस्मिं वत्थुस्मिं। एका पञ्‍ञत्ति। छन्‍नं आपत्तिसमुट्ठानानं एकेन समुट्ठानेन समुट्ठाति – कायतो च वाचतो च चित्ततो च समुट्ठाति…पे॰…।

    20. Kuladūsakassa bhikkhuno yāvatatiyaṃ samanubhāsanāya na paṭinissajjantassa saṅghādiseso kattha paññattoti? Sāvatthiyaṃ paññatto. Kaṃ ārabbhāti? Assajipunabbasuke bhikkhū ārabbha. Kismiṃ vatthusminti? Assajipunabbasukā bhikkhū saṅghena pabbājanīyakammakatā bhikkhū chandagāmitā dosagāmitā mohagāmitā bhayagāmitā pāpesuṃ, tasmiṃ vatthusmiṃ. Ekā paññatti. Channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ ekena samuṭṭhānena samuṭṭhāti – kāyato ca vācato ca cittato ca samuṭṭhāti…pe….

    तेरस सङ्घादिसेसा निट्ठिता।

    Terasa saṅghādisesā niṭṭhitā.

    तस्सुद्दानं –

    Tassuddānaṃ –

    विस्सट्ठि कायसंसग्गं, दुट्ठुल्‍लं अत्तकामञ्‍च।

    Vissaṭṭhi kāyasaṃsaggaṃ, duṭṭhullaṃ attakāmañca;

    सञ्‍चरित्तं कुटी चेव, विहारो च अमूलकं॥

    Sañcarittaṃ kuṭī ceva, vihāro ca amūlakaṃ.

    किञ्‍चिदेसञ्‍च भेदो च, तस्सेव 3 अनुवत्तका।

    Kiñcidesañca bhedo ca, tasseva 4 anuvattakā;

    दुब्बचं कुलदूसञ्‍च, सङ्घादिसेसा तेरसाति॥

    Dubbacaṃ kuladūsañca, saṅghādisesā terasāti.







    Footnotes:
    1. अ॰ नि॰ १०.३१
    2. a. ni. 10.31
    3. तथेव (क॰)
    4. tatheva (ka.)

    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact