Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / வினயவினிச்ச²ய-டீகா • Vinayavinicchaya-ṭīkā

    ஸங்கா⁴தி³ஸேஸகதா²வண்ணனா

    Saṅghādisesakathāvaṇṇanā

    325. ஏவங் நானானயபடிமண்டி³தஸ்ஸ பாராஜிககண்ட³ஸ்ஸ வினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி தத³னந்தரமுத்³தி³ட்ட²ஸ்ஸ தேரஸகண்ட³ஸ்ஸ வினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘மோசேதுகாமதா’’திஆதி³. மோசேதுங் காமேதீதி மோசேதுகாமோ, தஸ்ஸ பா⁴வோ மோசேதுகாமதா, தாய ஸம்பயுத்தங் சித்தங் மோசேதுகாமதாசித்தங். எத்த² ‘‘மோசேதுகாமதா’’தி இமினா ஏகாத³ஸஸு ராகே³ஸு ‘‘மோசனஸ்ஸாதோ³’’தி வுத்தங் இமஸ்ஸ ஸங்கா⁴தி³ஸேஸஸ்ஸ மூலகாரணங் ஸுக்கமோசனவிஸயங் ராக³மாஹ.

    325. Evaṃ nānānayapaṭimaṇḍitassa pārājikakaṇḍassa vinicchayaṃ dassetvā idāni tadanantaramuddiṭṭhassa terasakaṇḍassa vinicchayaṃ dassetumāha ‘‘mocetukāmatā’’tiādi. Mocetuṃ kāmetīti mocetukāmo, tassa bhāvo mocetukāmatā, tāya sampayuttaṃ cittaṃ mocetukāmatācittaṃ. Ettha ‘‘mocetukāmatā’’ti iminā ekādasasu rāgesu ‘‘mocanassādo’’ti vuttaṃ imassa saṅghādisesassa mūlakāraṇaṃ sukkamocanavisayaṃ rāgamāha.

    ஏகாத³ஸ ராகா³ நாம ‘‘மோசனஸ்ஸாதோ³, முச்சனஸ்ஸாதோ³, முத்தஸ்ஸாதோ³, மேது²னஸ்ஸாதோ³, ப²ஸ்ஸஸ்ஸாதோ³, கண்டு³வனஸ்ஸாதோ³, த³ஸ்ஸனஸ்ஸாதோ³, நிஸஜ்ஜஸ்ஸாதோ³, வாசஸ்ஸாதோ³, கே³ஹஸ்ஸிதபேமங், வனப⁴ங்கி³ய’’ந்தி ஏவமாக³தா. இத⁴ மோசனங் நாம ஸம்ப⁴வதா⁴துமோசனங், தத³த்தா²ய தப்³பி³ஸயராக³ஸம்பயுத்தவேத³னா மோசனஸ்ஸாதோ³ நாம. தேனாஹ அட்ட²கதா²யங் ‘‘மோசேதுங் அஸ்ஸாதோ³ மோசனஸ்ஸாதோ³’’தி. முச்சமானே அஸ்ஸாதோ³ முச்சனஸ்ஸாதோ³, ஸம்ப⁴வதா⁴தும்ஹி முச்சமானே தங்ராக³ஸம்பயுத்தா வேத³னா முச்சனஸ்ஸாதோ³ நாம. ஏதேனேவ நயேன முத்தஸ்ஸாதா³தி³வாசஸ்ஸாதா³வஸானேஸு பதே³ஸு அத்த²க்கமோ வேதி³தப்³போ³. இமேஹி நவஹி பதே³ஹி அஸ்ஸாத³ஸீஸேன குந்தயட்டி²ஞாயேன தங்ஸஹசரிதோ ராகோ³ த³ஸ்ஸிதோ. யதா²ஹ அட்ட²கதா²யங் ‘‘நவஹி பதே³ஹி ஸம்பயுத்தஅஸ்ஸாத³ஸீஸேன ராகோ³ வுத்தோ’’தி.

    Ekādasarāgā nāma ‘‘mocanassādo, muccanassādo, muttassādo, methunassādo, phassassādo, kaṇḍuvanassādo, dassanassādo, nisajjassādo, vācassādo, gehassitapemaṃ, vanabhaṅgiya’’nti evamāgatā. Idha mocanaṃ nāma sambhavadhātumocanaṃ, tadatthāya tabbisayarāgasampayuttavedanā mocanassādo nāma. Tenāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘mocetuṃ assādo mocanassādo’’ti. Muccamāne assādo muccanassādo, sambhavadhātumhi muccamāne taṃrāgasampayuttā vedanā muccanassādo nāma. Eteneva nayena muttassādādivācassādāvasānesu padesu atthakkamo veditabbo. Imehi navahi padehi assādasīsena kuntayaṭṭhiñāyena taṃsahacarito rāgo dassito. Yathāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘navahi padehi sampayuttaassādasīsena rāgo vutto’’ti.

    கே³ஹஸ்ஸிதபேமந்தி எத்த² கே³ஹட்டா² மாதுஆத³யோ ஆதெ⁴ய்யஆதா⁴ரவோஹாரேன ‘‘கே³ஹா’’தி வுச்சந்தி. ‘‘மஞ்சா உக்குட்டி²ங் கரொந்தீ’’திஆதீ³ஸு விய தன்னிஸ்ஸிதோ ஸினேஹபரியாயோ ராகோ³ ‘‘கே³ஹஸ்ஸிதபேம’’ந்தி வுத்தோ. இமினா பதே³ன ராக³ஸ்ஸ ஸபா⁴வோ ஸந்த³ஸ்ஸிதோ. வனதோ ப⁴ஞ்ஜித்வா ஆப⁴தங் யங் கிஞ்சி ப²லபுப்பா²தி³ வனப⁴ங்கி³யங் நாம. இத⁴ பன ராக³வஸேன படிப³த்³த⁴சித்தங் மாதுகா³மேஹி விரஹது³க்கா²பனயனத்த²ங் (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.240) தேஸங் டா²னே ட²பெத்வா த³ஸ்ஸனபு²ஸனவஸேன விந்தி³துங் ராகீ³ஹி க³ஹேதப்³ப³தோ தேஹி பிளந்தி⁴தமாலஸஹிதங் தம்பூ³லந்தி ஏவமாதி³ ‘‘வனப⁴ங்கி³ய’’ந்தி அதி⁴ப்பேதங். இமினா பத்தி²தவிஸயகோ³சரோ ராகோ³ ததா³யத்தவத்து²வஸேன ஸந்த³ஸ்ஸிதோ. யதா²ஹ அட்ட²கதா²யங் ‘‘ஏகேன பதே³ன ஸரூபேனேவ ராகோ³, ஏகேன பதே³ன வத்து²னா வுத்தோ. வனப⁴ங்கோ³ ஹி ராக³ஸ்ஸ வத்து², ந ராகோ³யேவா’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.240).

    Gehassitapemanti ettha gehaṭṭhā mātuādayo ādheyyaādhāravohārena ‘‘gehā’’ti vuccanti. ‘‘Mañcā ukkuṭṭhiṃ karontī’’tiādīsu viya tannissito sinehapariyāyo rāgo ‘‘gehassitapema’’nti vutto. Iminā padena rāgassa sabhāvo sandassito. Vanato bhañjitvā ābhataṃ yaṃ kiñci phalapupphādi vanabhaṅgiyaṃ nāma. Idha pana rāgavasena paṭibaddhacittaṃ mātugāmehi virahadukkhāpanayanatthaṃ (pārā. aṭṭha. 2.240) tesaṃ ṭhāne ṭhapetvā dassanaphusanavasena vindituṃ rāgīhi gahetabbato tehi piḷandhitamālasahitaṃ tambūlanti evamādi ‘‘vanabhaṅgiya’’nti adhippetaṃ. Iminā patthitavisayagocaro rāgo tadāyattavatthuvasena sandassito. Yathāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘ekena padena sarūpeneva rāgo, ekena padena vatthunā vutto. Vanabhaṅgo hi rāgassa vatthu, na rāgoyevā’’ti (pārā. aṭṭha. 2.240).

    ‘‘மோசேதுகாமதா’’தி இத³மேவ அவத்வா ‘‘சித்த’’ந்தி வசனேன வீதிக்கமஸாதி⁴காய காயவிஞ்ஞத்தியா ஸமுட்டா²பகங் ராக³ஸம்பயுத்தங் சித்தவிஸேஸங் த³ஸ்ஸேதி. தேன சித்தேன ஸமுட்டா²பியமானங் விஞ்ஞத்திஸங்கா²தங் வீதிக்கமங் ‘‘வாயாமோ’’தி இமினா த³ஸ்ஸேதி. வாயாமோ நாம தங்சித்தஸம்பயுத்தவீரியங். எத்த² பன ‘‘ஸெம்ஹோ கு³ளோ’’திஆதீ³ஸு விய ப²லே ஹேதூபசாரஞாயேன வீதிக்கமஸ்ஸ விஸேஸஹேதுபூ⁴தவீரியவாசகேன ச பதே³ன வீதிக்கமோவ வுத்தோதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். அஜ்ஜ²த்தபா³ஹிரவத்து²க⁴ட்டனங், ஆகாஸே கடிகம்பனந்தி ஸுக்கமோசனத்தோ² வாயாமோதி அத்தோ². ஸுக்கஸ்ஸ மோசனங் ஸுக்கமோசனங்.

    ‘‘Mocetukāmatā’’ti idameva avatvā ‘‘citta’’nti vacanena vītikkamasādhikāya kāyaviññattiyā samuṭṭhāpakaṃ rāgasampayuttaṃ cittavisesaṃ dasseti. Tena cittena samuṭṭhāpiyamānaṃ viññattisaṅkhātaṃ vītikkamaṃ ‘‘vāyāmo’’ti iminā dasseti. Vāyāmo nāma taṃcittasampayuttavīriyaṃ. Ettha pana ‘‘semho guḷo’’tiādīsu viya phale hetūpacārañāyena vītikkamassa visesahetubhūtavīriyavācakena ca padena vītikkamova vuttoti daṭṭhabbaṃ. Ajjhattabāhiravatthughaṭṭanaṃ, ākāse kaṭikampananti sukkamocanattho vāyāmoti attho. Sukkassa mocanaṃ sukkamocanaṃ.

    எத்த² ச ஸுக்கஸ்ஸாதி ‘‘ஸுக்கந்தி த³ஸ ஸுக்கானி நீலங் பீதகங் லோஹிதகங் ஓதா³தங் தக்கவண்ணங் த³கவண்ணங் தேலவண்ணங் கீ²ரவண்ணங் த³தி⁴வண்ணங் ஸப்பிவண்ண’’ந்தி (பாரா॰ 237) பத³பா⁴ஜனே வுத்தானி ஸத்தானங் பித்தாதி³ஆஸயபே⁴தே³ன, பத²விதா⁴துஆதீ³னங் சதுன்னங் வா ரஸஸோணிதமங்ஸமேத³அட்டி²அட்டி²மிஞ்ஜானங் ச²ன்னங் தே³ஹதா⁴தூனங் வா பே⁴தே³ன அனேகதா⁴ பி⁴ன்னே த³ஸவிதே⁴ ஸுக்கே அஞ்ஞதரஸ்ஸ ஸுக்கஸ்ஸாதி அத்தோ². மோசனங் விஸ்ஸட்டீ²தி பரியாயங், பகதியா டி²தஸகட்டா²னதோ மோசனந்தி அத்தோ². யதா²ஹ பத³பா⁴ஜனே ‘‘விஸ்ஸட்டீ²தி டா²னதோ சாவனா வுச்சதீ’’தி (பாரா॰ 237). இஹ ‘‘டா²னங் நாம வத்தி²ஸீஸஸங்கா²தங் முத்தகரணமூல’’ந்தி கேசி. ‘‘கடீ’’தி அபரே. ‘‘ஸகலகாயோ’’தி அஞ்ஞே. இமேஸங் திண்ணங் வசனேஸு ‘‘ததியஸ்ஸ பா⁴ஸிதங் ஸுபா⁴ஸித’’ந்தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.237) அட்ட²கதா²யங் ததியவாத³ஸ்ஸ கதபாஸங்ஸத்தா கேஸலோமனக²த³ந்தானங் மங்ஸவினிமுத்தட்டா²னஞ்ச முத்தகரீஸகே²ளஸிங்கா⁴ணிகாத²த்³த⁴ஸுக்க²சம்மஞ்ச வஜ்ஜெத்வா அவஸேஸங் ஸகலஸரீரங் காயப்பஸாத³பா⁴வஜீவிதிந்த்³ரியஅப³த்³த⁴பித்தானங் விய ஸம்ப⁴வதா⁴துயா ச டா²னந்தி வேதி³தப்³ப³ங்.

    Ettha ca sukkassāti ‘‘sukkanti dasa sukkāni nīlaṃ pītakaṃ lohitakaṃ odātaṃ takkavaṇṇaṃ dakavaṇṇaṃ telavaṇṇaṃ khīravaṇṇaṃ dadhivaṇṇaṃ sappivaṇṇa’’nti (pārā. 237) padabhājane vuttāni sattānaṃ pittādiāsayabhedena, pathavidhātuādīnaṃ catunnaṃ vā rasasoṇitamaṃsamedaaṭṭhiaṭṭhimiñjānaṃ channaṃ dehadhātūnaṃ vā bhedena anekadhā bhinne dasavidhe sukke aññatarassa sukkassāti attho. Mocanaṃ vissaṭṭhīti pariyāyaṃ, pakatiyā ṭhitasakaṭṭhānato mocananti attho. Yathāha padabhājane ‘‘vissaṭṭhīti ṭhānato cāvanā vuccatī’’ti (pārā. 237). Iha ‘‘ṭhānaṃ nāma vatthisīsasaṅkhātaṃ muttakaraṇamūla’’nti keci. ‘‘Kaṭī’’ti apare. ‘‘Sakalakāyo’’ti aññe. Imesaṃ tiṇṇaṃ vacanesu ‘‘tatiyassa bhāsitaṃ subhāsita’’nti (pārā. aṭṭha. 2.237) aṭṭhakathāyaṃ tatiyavādassa katapāsaṃsattā kesalomanakhadantānaṃ maṃsavinimuttaṭṭhānañca muttakarīsakheḷasiṅghāṇikāthaddhasukkhacammañca vajjetvā avasesaṃ sakalasarīraṃ kāyappasādabhāvajīvitindriyaabaddhapittānaṃ viya sambhavadhātuyā ca ṭhānanti veditabbaṃ.

    ‘‘ஸுக்கமோசன’’ந்தி இமினாகிங் வுத்தங் ஹோதீதி? ‘‘ஆரொக்³யத்தா²ய, ஸுக²த்தா²ய, பே⁴ஸஜ்ஜத்தா²ய, தா³னத்தா²ய, புஞ்ஞத்தா²ய, யஞ்ஞத்தா²ய, ஸக்³க³த்தா²ய, பீ³ஜத்தா²ய, வீமங்ஸத்தா²ய, த³வத்தா²ய மோசேதீ’’தி (பாரா॰ 237) வுத்தத³ஸவித⁴அதி⁴ப்பாயந்தோக³த⁴அஞ்ஞதரஅதி⁴ப்பாயோ ஹுத்வா ‘‘ராகூ³பத்த²ம்பே⁴, வச்சூபத்த²ம்பே⁴, பஸ்ஸாவூபத்த²ம்பே⁴, வாதூபத்த²ம்பே⁴, உச்சாலிங்க³பாணகத³ட்டூ²பத்த²ம்பே⁴ மோசேதீ’’தி (பாரா॰ 237) வுத்தபஞ்சவித⁴காலானமஞ்ஞதரகாலே ‘‘அஜ்ஜ²த்தரூபே, ப³ஹித்³தா⁴ரூபே, அஜ்ஜ²த்தப³ஹித்³தா⁴ரூபே, ஆகாஸே கடிங் கம்பெந்தோ மோசேதீ’’தி (பாரா॰ 237) வுத்தசதுருபாயானமஞ்ஞதரேன உபாயேன யதா²வுத்தராக³பிஸாசவஸேன விவஸோ ஹுத்வா யதா²வுத்தனீலாதி³த³ஸவித⁴ஸம்ப⁴வதா⁴தூனமஞ்ஞதரங் யதா²வுத்தட்டா²னதோ கு²த்³த³கமக்கி²காய பிவனமத்தம்பி ஸசே மோசேதீதி ஸங்கே²பதோ க³ஹேதப்³ப³ங். எத்த² ச உச்சாலிங்க³பாணகா நாம லோமஸபாணா, யேஸங் லோமே அல்லினே அங்க³ஜாதங் கம்மனியங் ஹோதி.

    ‘‘Sukkamocana’’nti iminākiṃ vuttaṃ hotīti? ‘‘Ārogyatthāya, sukhatthāya, bhesajjatthāya, dānatthāya, puññatthāya, yaññatthāya, saggatthāya, bījatthāya, vīmaṃsatthāya, davatthāya mocetī’’ti (pārā. 237) vuttadasavidhaadhippāyantogadhaaññataraadhippāyo hutvā ‘‘rāgūpatthambhe, vaccūpatthambhe, passāvūpatthambhe, vātūpatthambhe, uccāliṅgapāṇakadaṭṭhūpatthambhe mocetī’’ti (pārā. 237) vuttapañcavidhakālānamaññatarakāle ‘‘ajjhattarūpe, bahiddhārūpe, ajjhattabahiddhārūpe, ākāse kaṭiṃ kampento mocetī’’ti (pārā. 237) vuttacaturupāyānamaññatarena upāyena yathāvuttarāgapisācavasena vivaso hutvā yathāvuttanīlādidasavidhasambhavadhātūnamaññataraṃ yathāvuttaṭṭhānato khuddakamakkhikāya pivanamattampi sace mocetīti saṅkhepato gahetabbaṃ. Ettha ca uccāliṅgapāṇakā nāma lomasapāṇā, yesaṃ lome alline aṅgajātaṃ kammaniyaṃ hoti.

    அஞ்ஞத்ர ஸுபினந்தேனாதி ஸுபினோ ஏவ ஸுபினந்தோ, நிஸ்ஸக்கவசனப்பஸங்கே³ கரணவசனதோ ஸுபினந்தாதி அத்தோ². ஸுபினா நாம ‘‘வாதாதி³தா⁴துக்கோ²ப⁴வஸேன வா புப்³பா³னுபூ⁴தஇத்தி²ரூபாதி³விஸயவஸேன வா இட்டா²னிட்ட²தே³வதானுபா⁴வேன வா புஞ்ஞேன படிலபி⁴தப்³ப³அத்த²ஸ்ஸ, அபுஞ்ஞேன பத்தப்³பா³னத்த²ஸ்ஸ ச புப்³ப³னிமித்தவஸேன வா ஹோதீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.237) வுத்தேஸு சதூஸு காரணேஸு ஏகேன காரணேன கபினித்³தா³ய ஸுபினே தி³ஸ்ஸமானாரம்மணதோ யங் ஸுக்கமோசனங் ஹோதி, தங் அவிஸயங் ஸுக்கமோசனங் வினாதி வுத்தங் ஹோதி.

    Aññatra supinantenāti supino eva supinanto, nissakkavacanappasaṅge karaṇavacanato supinantāti attho. Supinā nāma ‘‘vātādidhātukkhobhavasena vā pubbānubhūtaitthirūpādivisayavasena vā iṭṭhāniṭṭhadevatānubhāvena vā puññena paṭilabhitabbaatthassa, apuññena pattabbānatthassa ca pubbanimittavasena vā hotī’’ti (pārā. aṭṭha. 2.237) vuttesu catūsu kāraṇesu ekena kāraṇena kapiniddāya supine dissamānārammaṇato yaṃ sukkamocanaṃ hoti, taṃ avisayaṃ sukkamocanaṃ vināti vuttaṃ hoti.

    ஸங்கா⁴தி³ஸேஸோவ ஸங்கா⁴தி³ஸேஸதா. ஸங்கா⁴தி³ஸேஸங் ஆபஜ்ஜித்வா ததோ வுட்டா²துகாமஸ்ஸ குலபுத்தஸ்ஸ ஆதி³ம்ஹி பரிவாஸதா³னத்த²ங் , மஜ்ஜே² ச மூலாயபடிகஸ்ஸனேன வினா வா ஸஹ வா மானத்ததா³னத்த²ங், அவஸானே அப்³பா⁴னத்த²ஞ்ச ஸங்கோ⁴ ஏஸிதப்³போ³தி ‘‘ஸங்கோ⁴ ஆதி³ம்ஹி சேவ ஸேஸே ச இச்சி²தப்³போ³ அஸ்ஸாதி ஸங்கா⁴தி³ஸேஸோ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.237; கங்கா²॰ அட்ட²॰ ஸுக்கவிஸ்ஸட்டி²ஸிக்கா²பத³வண்ணனா) வுத்தத்தா ஸங்கா⁴தி³ஸேஸா நாம, ஸுக்கவிஸ்ஸட்டி²ஸங்கா⁴தி³ஸேஸாபத்தி ஹோதீதி அத்தோ². யதா²ஹ பத³பா⁴ஜனே ‘‘ஸங்கோ⁴வ தஸ்ஸா ஆபத்தியா பரிவாஸங் தே³தி, மூலாய படிகஸ்ஸதி, மானத்தங் தே³தி, அப்³பே⁴தி, ந ஸம்ப³ஹுலா, ந ஏகபுக்³க³லோ, தேன வுச்சதி ‘ஸங்கா⁴தி³ஸேஸோ’தி. தஸ்ஸேவ ஆபத்தினிகாயஸ்ஸ நாமங் நாமகம்மங் அதி⁴வசனங், தேனபி வுச்சதி ‘ஸங்கா⁴தி³ஸேஸோ’’தி (பாரா॰ 237). எத்த² ச பரிவாஸாதி³கதா² ஸங்கா⁴தி³ஸேஸாவஸானே ஆக³தட்டா²னேயேவ ஆவி ப⁴விஸ்ஸதி.

    Saṅghādisesova saṅghādisesatā. Saṅghādisesaṃ āpajjitvā tato vuṭṭhātukāmassa kulaputtassa ādimhi parivāsadānatthaṃ , majjhe ca mūlāyapaṭikassanena vinā vā saha vā mānattadānatthaṃ, avasāne abbhānatthañca saṅgho esitabboti ‘‘saṅgho ādimhi ceva sese ca icchitabbo assāti saṅghādiseso’’ti (pārā. aṭṭha. 2.237; kaṅkhā. aṭṭha. sukkavissaṭṭhisikkhāpadavaṇṇanā) vuttattā saṅghādisesā nāma, sukkavissaṭṭhisaṅghādisesāpatti hotīti attho. Yathāha padabhājane ‘‘saṅghova tassā āpattiyā parivāsaṃ deti, mūlāya paṭikassati, mānattaṃ deti, abbheti, na sambahulā, na ekapuggalo, tena vuccati ‘saṅghādiseso’ti. Tasseva āpattinikāyassa nāmaṃ nāmakammaṃ adhivacanaṃ, tenapi vuccati ‘saṅghādiseso’’ti (pārā. 237). Ettha ca parivāsādikathā saṅghādisesāvasāne āgataṭṭhāneyeva āvi bhavissati.

    326. எத்தாவதா மூலஸிக்கா²பதா³க³தங் அத்தூபக்கமமூலகங் ஆபத்திங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி இமிஸ்ஸா ஸங்கா⁴தி³ஸேஸாபத்தியா பரூபக்கமேனபி ஆபஜ்ஜனங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘பரேனா’’திஆதி³. உபக்கமாபெத்வாதி அங்க³ஜாதஸ்ஸ க³ஹணங் வா க⁴ட்டனங் வா காரெத்வா.

    326. Ettāvatā mūlasikkhāpadāgataṃ attūpakkamamūlakaṃ āpattiṃ dassetvā idāni imissā saṅghādisesāpattiyā parūpakkamenapi āpajjanaṃ dassetumāha ‘‘parenā’’tiādi. Upakkamāpetvāti aṅgajātassa gahaṇaṃ vā ghaṭṭanaṃ vā kāretvā.

    327. ஸஞ்சிச்சாதி ‘‘உபக்கமாமி மோசெஸ்ஸாமீ’’தி சேதெத்வா பகப்பெத்வா. உபக்கமந்தஸ்ஸாதி அஜ்ஜ²த்தரூபாதீ³ஸு தீஸு யத்த² கத்த²சி க⁴ட்டெந்தஸ்ஸ. ஸமுத்³தி³ட்ட²ந்தி ‘‘சேதேதி உபக்கமதி ந முச்சதி, ஆபத்தி து²ல்லச்சயஸ்ஸா’’தி (பாரா॰ 262) பத³பா⁴ஜனே ப⁴க³வதா வுத்தந்தி அதி⁴ப்பாயோ.

    327.Sañciccāti ‘‘upakkamāmi mocessāmī’’ti cetetvā pakappetvā. Upakkamantassāti ajjhattarūpādīsu tīsu yattha katthaci ghaṭṭentassa. Samuddiṭṭhanti ‘‘ceteti upakkamati na muccati, āpatti thullaccayassā’’ti (pārā. 262) padabhājane bhagavatā vuttanti adhippāyo.

    328. இமிஸ்ஸங் கா³தா²யங் ‘‘அத்தனோ அங்க³ஜாதங் உபக்கமந்தஸ்ஸா’’தி இமினா அஜ்ஜ²த்தரூபே வா ப³ஹித்³தா⁴ரூபே வா அஜ்ஜ²த்தப³ஹித்³தா⁴ரூபே வா அத்தனோ அங்க³ஜாதங் க⁴ட்டெந்தஸ்ஸாதி இமஸ்ஸ அத்த²ஸ்ஸ வுத்தத்தா அங்க³ஜாதக⁴ட்டனேன வினாபா⁴வதோ இமினா அஸங்க³ய்ஹமானஸ்ஸாபி ஆகாஸே கடிகம்பனேன ஸுக்கமோசனே ஸங்கா⁴தி³ஸேஸஸ்ஸ பட²மகா³தா²யங் ‘‘வாயாமோ’’தி ஸாமஞ்ஞவசனேன ஸங்க³ஹிதத்தா தங் ட²பெத்வா ‘‘தேன கோ² பன ஸமயேன அஞ்ஞதரஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ மோசனாதி⁴ப்பாயஸ்ஸ ஆகாஸே கடிங் கம்பெந்தஸ்ஸ அஸுசி முச்சி…பே॰… அஸுசி ந முச்சி. தஸ்ஸ குக்குச்சங் அஹோஸி…பே॰… அனாபத்தி பி⁴க்கு² ஸங்கா⁴தி³ஸேஸஸ்ஸ, ஆபத்தி து²ல்லச்சயஸ்ஸா’’தி ஆகாஸேகடிகம்பனவத்து²ம்ஹி வுத்தத்தா அமுத்தே து²ல்லச்சயங் ஸங்க³ஹேதுமாஹ ‘‘ஸஞ்சிச்சா’’திஆதி³.

    328. Imissaṃ gāthāyaṃ ‘‘attano aṅgajātaṃ upakkamantassā’’ti iminā ajjhattarūpe vā bahiddhārūpe vā ajjhattabahiddhārūpe vā attano aṅgajātaṃ ghaṭṭentassāti imassa atthassa vuttattā aṅgajātaghaṭṭanena vinābhāvato iminā asaṅgayhamānassāpi ākāse kaṭikampanena sukkamocane saṅghādisesassa paṭhamagāthāyaṃ ‘‘vāyāmo’’ti sāmaññavacanena saṅgahitattā taṃ ṭhapetvā ‘‘tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno mocanādhippāyassa ākāse kaṭiṃ kampentassa asuci mucci…pe… asuci na mucci. Tassa kukkuccaṃ ahosi…pe… anāpatti bhikkhu saṅghādisesassa, āpatti thullaccayassā’’ti ākāsekaṭikampanavatthumhi vuttattā amutte thullaccayaṃ saṅgahetumāha ‘‘sañciccā’’tiādi.

    தத்த² ஸஞ்சிச்சாதி ‘‘உபக்கமாமி மோசெஸ்ஸாமீ’’தி ஜானித்வா ஸஞ்ஜானித்வாதி அத்தோ². ‘‘உபக்கமந்தஸ்ஸா’’தி ஸாமஞ்ஞதோ தங் விஸேஸேதுங் ‘‘ஆகாஸே கம்பனேனபீ’’தி ஆஹ, கடிகம்பனேனாதி க³ஹேதப்³ப³ங். கத²மித³ங் லப்³ப⁴தீதி சே? இமாய கதா²ய ஸங்க³ஹேதப்³ப³வத்து²ம்ஹி ‘‘ஆகாஸே கடிங் கம்பெந்தஸ்ஸா’’தி (பாரா॰ 266) பாடே² ‘‘கடிங் கம்பெந்தஸ்ஸா’’தி வசனஸஹசரஸ்ஸ ‘‘ஆகாஸே’’தி வசனஸ்ஸ ஸன்னிதா⁴னப³லேன லப்³ப⁴தி அத்த²ப்பகரணஸத்³த³ந்தரஸன்னிதா⁴னா ஸத்³தா³னங் விஸேஸத்த²தீ³பனதோ.

    Tattha sañciccāti ‘‘upakkamāmi mocessāmī’’ti jānitvā sañjānitvāti attho. ‘‘Upakkamantassā’’ti sāmaññato taṃ visesetuṃ ‘‘ākāse kampanenapī’’ti āha, kaṭikampanenāti gahetabbaṃ. Kathamidaṃ labbhatīti ce? Imāya kathāya saṅgahetabbavatthumhi ‘‘ākāse kaṭiṃ kampentassā’’ti (pārā. 266) pāṭhe ‘‘kaṭiṃ kampentassā’’ti vacanasahacarassa ‘‘ākāse’’ti vacanassa sannidhānabalena labbhati atthappakaraṇasaddantarasannidhānā saddānaṃ visesatthadīpanato.

    329. வத்தி²ந்தி முத்தவத்தி²ங், முத்தகரணஸ்ஸ வத்தி²ந்தி அத்தோ². கீளாய பூரெத்வாதி கா³மதா³ரகோ விய கீளிதுகாமதாய முத்தவத்தி²ங் த³ள்ஹங் க³ஹெத்வா பூரெத்வாதி அத்தோ². யதா²ஹ வத்தி²வத்து²ம்ஹி அட்ட²கதா²யங் ‘‘தே பி⁴க்கூ² வத்தி²ங் த³ள்ஹங் க³ஹெத்வா பூரெத்வா பூரெத்வா விஸ்ஸஜ்ஜெந்தா கா³மதா³ரகாவிய பஸ்ஸாவமகங்ஸூ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.264). ‘‘ந வட்டதீ’’தி ஸாமஞ்ஞேன கஸ்மா வுத்தந்தி? தஸ்மிங் வத்து²ஸ்மிங் வுத்தனயேன மோசனாதி⁴ப்பாயேன த³ள்ஹங் க³ஹெத்வா பூரெத்வா பூரெத்வா விஸ்ஸஜ்ஜெந்தஸ்ஸ ஸுக்கே முத்தே மோசனாதி⁴ப்பாயோ சேதேதி, உபக்கமதி, முச்சதீதி அங்கா³னங் ஸம்பன்னத்தா ஸங்கா⁴தி³ஸேஸஸ்ஸ , அமுத்தே து²ல்லச்சயஸ்ஸ ஸம்ப⁴வதோ உப⁴யஸங்க³ஹத்த²மாஹ.

    329.Vatthinti muttavatthiṃ, muttakaraṇassa vatthinti attho. Kīḷāya pūretvāti gāmadārako viya kīḷitukāmatāya muttavatthiṃ daḷhaṃ gahetvā pūretvāti attho. Yathāha vatthivatthumhi aṭṭhakathāyaṃ ‘‘te bhikkhū vatthiṃ daḷhaṃ gahetvā pūretvā pūretvā vissajjentā gāmadārakāviya passāvamakaṃsū’’ti (pārā. aṭṭha. 2.264). ‘‘Na vaṭṭatī’’ti sāmaññena kasmā vuttanti? Tasmiṃ vatthusmiṃ vuttanayena mocanādhippāyena daḷhaṃ gahetvā pūretvā pūretvā vissajjentassa sukke mutte mocanādhippāyo ceteti, upakkamati, muccatīti aṅgānaṃ sampannattā saṅghādisesassa , amutte thullaccayassa sambhavato ubhayasaṅgahatthamāha.

    330. உபனிஜ்ஜா²யனவத்து²ம்ஹி ‘‘ந ச பி⁴க்க²வே ஸாரத்தேன மாதுகா³மஸ்ஸ அங்க³ஜாதங் உபனிஜ்ஜா²யிதப்³ப³ங், யோ உபனிஜ்ஜா²யெய்ய, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸா’’தி (பாரா॰ 266) பாளியங் ‘‘மாதுகா³மஸ்ஸா’’தி ஸாமஞ்ஞேன வுத்தத்தா ‘‘திஸ்ஸன்ன’’ந்தி வத³தி. திஸ்ஸன்னங் பன இத்தீ²னந்தி மனுஸ்ஸாமனுஸ்ஸதிரச்சா²னக³தவஸேன திஸ்ஸன்னங் இத்தீ²னங். ‘‘அங்க³ஜாத’’ந்தி விஸேஸெத்வா வுத்தத்தா ‘‘நிமித்த’’ந்தி முத்தகரணமேவ வுச்சதி, படஸதேனாபி படிச்சா²தி³தங் வா அப்படிச்சா²தி³தங் வா யோனிமக்³க³ந்தி அத்தோ². தேனாஹ அட்ட²கதா²யங் ‘‘ஸசேபி படஸதங் நிவத்தா² ஹோதி, புரதோ வா பச்ச²தோ வா ட²த்வா ‘இமஸ்மிங் நாம ஓகாஸே நிமித்த’ந்தி உபனிஜ்ஜா²யந்தஸ்ஸ து³க்கடமேவ. அனிவத்தா²னங் கா³மதா³ரிகானங் நிமித்தங் உபனிஜ்ஜா²யந்தஸ்ஸ பன கிமேவ வத்தப்³ப³’’ந்தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.266). புரதோ வாதி எத்த² ‘‘ட²த்வா’’தி பாட²ஸேஸோ.

    330.Upanijjhāyanavatthumhi ‘‘na ca bhikkhave sārattena mātugāmassa aṅgajātaṃ upanijjhāyitabbaṃ, yo upanijjhāyeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (pārā. 266) pāḷiyaṃ ‘‘mātugāmassā’’ti sāmaññena vuttattā ‘‘tissanna’’nti vadati. Tissannaṃ pana itthīnanti manussāmanussatiracchānagatavasena tissannaṃ itthīnaṃ. ‘‘Aṅgajāta’’nti visesetvā vuttattā ‘‘nimitta’’nti muttakaraṇameva vuccati, paṭasatenāpi paṭicchāditaṃ vā appaṭicchāditaṃ vā yonimagganti attho. Tenāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘sacepi paṭasataṃ nivatthā hoti, purato vā pacchato vā ṭhatvā ‘imasmiṃ nāma okāse nimitta’nti upanijjhāyantassa dukkaṭameva. Anivatthānaṃ gāmadārikānaṃ nimittaṃ upanijjhāyantassa pana kimeva vattabba’’nti (pārā. aṭṭha. 2.266). Purato vāti ettha ‘‘ṭhatvā’’ti pāṭhaseso.

    331. ஏகேன…பே॰… பஸ்ஸதோ ஏகங் து³க்கடந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘ஏகேன பயோகே³ன ஏகங் து³க்கட’’ந்தி வசனதோ அனேகேஹி பயோகே³ஹி அனேகானி து³க்கடானீதி ப்³யதிரேகதோ லப்³ப⁴தி. யதா²ஹ அட்ட²கதா²யங் ‘‘இதோ சிதோ ச விலோகெத்வா புனப்புனங் உபனிஜ்ஜா²யந்தஸ்ஸ பயோகே³ பயோகே³ து³க்கட’’ந்தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.266). இமிஸ்ஸா அட்ட²கதா²ய ‘‘இதோ சிதோ சா’’தி வுத்தத்தா உம்மீலனநிமீலனந்தி எத்த² ‘‘விவிதா⁴ தங் அனோலோகெத்வா தமேவ ஓலோகெந்தஸ்ஸா’’தி லப்³ப⁴தி.

    331. Ekena…pe… passato ekaṃ dukkaṭanti sambandho. ‘‘Ekena payogena ekaṃ dukkaṭa’’nti vacanato anekehi payogehi anekāni dukkaṭānīti byatirekato labbhati. Yathāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘ito cito ca viloketvā punappunaṃ upanijjhāyantassa payoge payoge dukkaṭa’’nti (pārā. aṭṭha. 2.266). Imissā aṭṭhakathāya ‘‘ito cito cā’’ti vuttattā ummīlananimīlananti ettha ‘‘vividhā taṃ anoloketvā tameva olokentassā’’ti labbhati.

    332. அமோசனாதி⁴ப்பாயஸ்ஸ முத்தஸ்மிங் அனாபத்தி பகாஸிதாதி யோஜனா. மோசனாதி⁴ப்பாயங் வினா பே⁴ஸஜ்ஜகரணத்த²ங் ஸுத்³த⁴சித்தேன அங்க³ஜாதே பே⁴ஸஜ்ஜலேபங் கரொந்தஸ்ஸ வா ஸுத்³த⁴சித்தேனேவ உச்சாரபஸ்ஸாவாதி³ங் கரொந்தஸ்ஸ வா முத்தேபி அனாபத்தீதி இத³ங் ‘‘அனாபத்தி ஸுபினந்தேன நமோசனாதி⁴ப்பாயஸ்ஸா’’திஆதி³னா (பாரா॰ 263) நயேன அனாபத்திவாரே வுத்தமேவாதி அத்தோ².

    332. Amocanādhippāyassa muttasmiṃ anāpatti pakāsitāti yojanā. Mocanādhippāyaṃ vinā bhesajjakaraṇatthaṃ suddhacittena aṅgajāte bhesajjalepaṃ karontassa vā suddhacitteneva uccārapassāvādiṃ karontassa vā muttepi anāpattīti idaṃ ‘‘anāpatti supinantena namocanādhippāyassā’’tiādinā (pārā. 263) nayena anāpattivāre vuttamevāti attho.

    இமஸ்மிங் பாடே² ‘‘அனுபக்கமந்தஸ்ஸா’’தி அவுத்தேபி இமஸ்ஸ பாட²ஸ்ஸ புரதோ ‘‘சேதேதி ந உபக்கமதி முச்சதி, அனாபத்தீ’’தி (பாரா॰ 262) ச ‘‘ந சேதேதி ந உபக்கமதி முச்சதி, அனாபத்தீ’’தி (பாரா॰ 262) ச வசனதோ தங் ஸங்க³ஹேதுமாஹ ‘‘அனுபக்கமதோபி ச முத்தஸ்மிங் அனாபத்தி பகாஸிதா’’தி. மோசனஸ்ஸாத³ராகே³ன பீளிதோ ஹுத்வா ‘‘அஹோ வத மே முச்செய்யா’’தி சிந்தெத்வா வா ஏவரூபமோசனஸ்ஸாத³ராக³பீளாபுப்³ப³ங்க³மசித்தே அஸதிபி கேவலங் காமவிதக்கமத்தேன உபஹதோ ஹுத்வா தாதி³ஸஅஜ்ஜ²த்திகபா³ஹிரவத்தூ²ஸு க⁴ட்டனவஸேன வா ஆகாஸே கடிகம்பனவஸேன வா உபக்கமங் அகரொந்தஸ்ஸ தாதி³ஸசிந்தாப³லேன வா காமவிதக்கப³லேன வா ஸுக்கே முத்தேபி அனாபத்தீதி இத³ங் யதா²வுத்தபாட²வஸேன பகாஸிதந்தி அத்தோ².

    Imasmiṃ pāṭhe ‘‘anupakkamantassā’’ti avuttepi imassa pāṭhassa purato ‘‘ceteti na upakkamati muccati, anāpattī’’ti (pārā. 262) ca ‘‘na ceteti na upakkamati muccati, anāpattī’’ti (pārā. 262) ca vacanato taṃ saṅgahetumāha ‘‘anupakkamatopi ca muttasmiṃ anāpatti pakāsitā’’ti. Mocanassādarāgena pīḷito hutvā ‘‘aho vata me mucceyyā’’ti cintetvā vā evarūpamocanassādarāgapīḷāpubbaṅgamacitte asatipi kevalaṃ kāmavitakkamattena upahato hutvā tādisaajjhattikabāhiravatthūsu ghaṭṭanavasena vā ākāse kaṭikampanavasena vā upakkamaṃ akarontassa tādisacintābalena vā kāmavitakkabalena vā sukke muttepi anāpattīti idaṃ yathāvuttapāṭhavasena pakāsitanti attho.

    ஸுபினந்தேன முத்தஸ்மிங், அனாபத்தி பகாஸிதாதி எத்த² அந்தஸத்³த³த்தா²பா⁴வதோ ஸுபினேதி அத்தோ². ஸுபினே மேது²னங் த⁴ம்மங் படிஸேவந்தஸ்ஸ வா மாதுகா³மேஹி காயஸங்ஸக்³க³ங் ஆபஜ்ஜந்தஸ்ஸ வா ஸுக்கே முத்தேபி அவிஸயத்தா அனாபத்தி பாளியங் ‘‘அனாபத்தி பி⁴க்கு² ஸுபினந்தேனா’’தி (பாரா॰ 263) இமினா பகாஸிதாதி அத்தோ².

    Supinantena muttasmiṃ, anāpatti pakāsitāti ettha antasaddatthābhāvato supineti attho. Supine methunaṃ dhammaṃ paṭisevantassa vā mātugāmehi kāyasaṃsaggaṃ āpajjantassa vā sukke muttepi avisayattā anāpatti pāḷiyaṃ ‘‘anāpatti bhikkhu supinantenā’’ti (pārā. 263) iminā pakāsitāti attho.

    எத்த² ட²த்வா அட்ட²கதா²யங் ‘‘ஸுபினே பன உப்பன்னாய அஸ்ஸாத³சேதனாய ஸசஸ்ஸ விஸயோ ஹோதி, நிச்சலேன ப⁴விதப்³ப³ங். ந ஹத்தே²ன நிமித்தங் கீளாபேதப்³ப³ங். காஸாவபச்சத்த²ரணரக்க²னத்த²ங் பன ஹத்த²புடேன க³ஹெத்வா ஜக்³க³னத்தா²ய உத³கட்டா²னங் க³ந்துங் வட்டதீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.262) வுத்தத்தா அண்ட³பாலிகா கிகீஸகுணா விய, வாலபாலிகா சமரீ விய, ஏகனெத்தபாலகோ புரிஸோ விய ச காயஜீவிதேபி அபெக்க²ங் பஹாய ஸீலங் ரக்கி²துகாமேன ஸிக்கா²காமேன நிப்³பா³னகா³மினிபடிபத்திங் பூரேதுகாமேன குலபுத்தேன ‘‘அஞ்ஞத்ர ஸுபினந்தா’’தி (பாரா॰ 237) வத³தோ ததா²க³தஸ்ஸ அதி⁴ப்பாயானுகூலங் அட்ட²கதா²தோ ஞத்வா அப்பமத்தேன படிபஜ்ஜிதப்³ப³ந்தி அயமத்ரானுஸாஸனீ.

    Ettha ṭhatvā aṭṭhakathāyaṃ ‘‘supine pana uppannāya assādacetanāya sacassa visayo hoti, niccalena bhavitabbaṃ. Na hatthena nimittaṃ kīḷāpetabbaṃ. Kāsāvapaccattharaṇarakkhanatthaṃ pana hatthapuṭena gahetvā jagganatthāya udakaṭṭhānaṃ gantuṃ vaṭṭatī’’ti (pārā. aṭṭha. 2.262) vuttattā aṇḍapālikā kikīsakuṇā viya, vālapālikā camarī viya, ekanettapālako puriso viya ca kāyajīvitepi apekkhaṃ pahāya sīlaṃ rakkhitukāmena sikkhākāmena nibbānagāminipaṭipattiṃ pūretukāmena kulaputtena ‘‘aññatra supinantā’’ti (pārā. 237) vadato tathāgatassa adhippāyānukūlaṃ aṭṭhakathāto ñatvā appamattena paṭipajjitabbanti ayamatrānusāsanī.

    ஸுக்கவிஸ்ஸட்டி²கதா²வண்ணனா.

    Sukkavissaṭṭhikathāvaṇṇanā.

    333. மனுஸ்ஸித்தி²ந்தி மனுஸ்ஸஜாதிகங் இத்தி²ங், ‘‘மாதுகா³மோ நாம மனுஸ்ஸித்தீ², ந யக்கீ², ந பேதீ, ந திரச்சா²னக³தா, அந்தமஸோ தத³ஹுஜாதாபி தா³ரிகா, பகே³வ மஹத்தரீ’’தி (பாரா॰ 271) பத³பா⁴ஜனே வுத்தத்தா தத³ஹுஜாதகுமாரிகாபா⁴வேனபி டி²தங் ஜீவமானகமனுஸ்ஸமாதுகா³மந்தி வுத்தங் ஹோதி. ‘‘மனுஸ்ஸித்தி²’’ந்தி ஸாமஞ்ஞவசனேன ஜீவமானகமனுஸ்ஸித்தி²ந்தி அயங் விஸேஸோ குதோ லப்³ப⁴தீதி? வினீதவத்து²ம்ஹி (பாரா॰ 281 ஆத³யோ) மதித்தி²யா காயங் பு²ஸந்தஸ்ஸ து²ல்லச்சயவசனதோ பாரிஸேஸதோ லப்³ப⁴தி. ஆமஸந்தோதி ‘‘ஹத்த²க்³கா³ஹங் வா வேணிக்³கா³ஹங் வா அஞ்ஞதரஸ்ஸ வா அஞ்ஞதரஸ்ஸ வா அங்க³ஸ்ஸ பராமஸன’’ந்தி (பாரா॰ 270) வுத்தத்தா ஹத்தா²தி³அங்க³பச்சங்க³பு²ஸனாதி³னானப்பகாரானங் அஞ்ஞதரேன பகாரேன ஆமஸந்தோதி அத்தோ². அத்தனோ காயேன இத்தி²யா காயஸ்ஸ ஸங்ஸக்³கே³ மிஸ்ஸீபா⁴வே ராகோ³ காயஸங்ஸக்³க³ராகோ³. ஸங்கா⁴தி³ஸேஸோ ஏதஸ்ஸ அத்தீ²தி ஸங்கா⁴தி³ஸேஸிகோ, காயஸங்ஸக்³க³ஸங்கா⁴தி³ஸேஸோ ஆபன்னோ ஹோதீதி வுத்தங் ஹோதி.

    333.Manussitthinti manussajātikaṃ itthiṃ, ‘‘mātugāmo nāma manussitthī, na yakkhī, na petī, na tiracchānagatā, antamaso tadahujātāpi dārikā, pageva mahattarī’’ti (pārā. 271) padabhājane vuttattā tadahujātakumārikābhāvenapi ṭhitaṃ jīvamānakamanussamātugāmanti vuttaṃ hoti. ‘‘Manussitthi’’nti sāmaññavacanena jīvamānakamanussitthinti ayaṃ viseso kuto labbhatīti? Vinītavatthumhi (pārā. 281 ādayo) matitthiyā kāyaṃ phusantassa thullaccayavacanato pārisesato labbhati. Āmasantoti ‘‘hatthaggāhaṃ vā veṇiggāhaṃ vā aññatarassa vā aññatarassa vā aṅgassa parāmasana’’nti (pārā. 270) vuttattā hatthādiaṅgapaccaṅgaphusanādinānappakārānaṃ aññatarena pakārena āmasantoti attho. Attano kāyena itthiyā kāyassa saṃsagge missībhāve rāgo kāyasaṃsaggarāgo. Saṅghādiseso etassa atthīti saṅghādisesiko, kāyasaṃsaggasaṅghādiseso āpanno hotīti vuttaṃ hoti.

    334. காயஸங்ஸக்³க³ராகே³ன இத்தி²யா அந்தமஸோ லோமம்பி அத்தனோ ஸரீரே லோமேன பு²ஸந்தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ ஸங்கா⁴தி³ஸேஸாபத்தி ஹோதீதி யோஜனா. எத்த² (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.274) ‘‘லோமக³ணனாய ஸங்கா⁴தி³ஸேஸா ஹொந்தீ’’தி குருந்த³ட்ட²கதா²மதஸ்ஸ அட்டி²தத்தா , ‘‘கொட்டா²ஸக³ணனாய ந ஹோதி, இத்தி²க³ணனாய ஹோதீ’’தி மஹாஅட்ட²கதா²மதஸ்ஸ டி²தத்தா ஸங்க⁴ஸந்தகே மஞ்சபீடே² பச்சத்த²ரணாதி³னா கேனசி அப்படிச்சா²தி³தே பு²ஸந்தஸ்ஸ விய லோமக³ணனாய அஹுத்வா பு²ட்ட²லோமானங் ப³ஹுத்தேபி ஏகஸ்மிங் பயோகே³ ஏகா ஏவ ஆபத்தி, ப³ஹூஸு பயோகே³ஸு பயோக³க³ணனாய ஆபத்தியோ ஹொந்தீதி ஸன்னிட்டா²னங்.

    334. Kāyasaṃsaggarāgena itthiyā antamaso lomampi attano sarīre lomena phusantassa bhikkhuno saṅghādisesāpatti hotīti yojanā. Ettha (pārā. aṭṭha. 2.274) ‘‘lomagaṇanāya saṅghādisesā hontī’’ti kurundaṭṭhakathāmatassa aṭṭhitattā , ‘‘koṭṭhāsagaṇanāya na hoti, itthigaṇanāya hotī’’ti mahāaṭṭhakathāmatassa ṭhitattā saṅghasantake mañcapīṭhe paccattharaṇādinā kenaci appaṭicchādite phusantassa viya lomagaṇanāya ahutvā phuṭṭhalomānaṃ bahuttepi ekasmiṃ payoge ekā eva āpatti, bahūsu payogesu payogagaṇanāya āpattiyo hontīti sanniṭṭhānaṃ.

    335. இத்தி²யாதி மனுஸ்ஸித்தி²யா. ஸம்பு²ட்டோ²தி ஹத்தா²தி³ஸரீராவயவே ஸங்ஸக்³க³ங் ஸமாபன்னோ. ஸேவனசேதனோ வாயமித்வா காயஸங்ஸக்³க³ராகே³ன அத்தனோ காயங் சாலெத்வாதி அத்தோ². ஸங்கா⁴தி³ஸேஸதாதி எத்த² ஸகத்தே² தத்³தி⁴தப்பச்சயோ. ‘‘ஸங்கா⁴தி³ஸேஸிதா’’தி பன பாடோ² ஸுந்த³ரோ, ஸங்கா⁴தி³ஸேஸஸ்ஸ அத்தி²தா விஜ்ஜமானபா⁴வோதி அத்தோ². ஸங்கா⁴தி³ஸேஸாபத்தியா ஸப்³பா⁴வஸங்கா²தா அத்தி²தா ஈபச்சயத்தே² புக்³க³லே ஸங்கா⁴தி³ஸேஸீஸத்³த³பவத்தினிமித்தங் ஹோதீதி பா⁴வபச்சயோ தங்அத்த²வஸேன லப்³ப⁴தி. யதா²ஹு ‘‘யஸ்ஸ கு³ணஸ்ஸ ஹி பா⁴வா த³ப்³பே³ ஸத்³த³ஸன்னிவேஸோ, தத³பி⁴தா⁴னே த்ததாத³யோ’’தி.

    335.Itthiyāti manussitthiyā. Samphuṭṭhoti hatthādisarīrāvayave saṃsaggaṃ samāpanno. Sevanacetano vāyamitvā kāyasaṃsaggarāgena attano kāyaṃ cāletvāti attho. Saṅghādisesatāti ettha sakatthe taddhitappaccayo. ‘‘Saṅghādisesitā’’ti pana pāṭho sundaro, saṅghādisesassa atthitā vijjamānabhāvoti attho. Saṅghādisesāpattiyā sabbhāvasaṅkhātā atthitā īpaccayatthe puggale saṅghādisesīsaddapavattinimittaṃ hotīti bhāvapaccayo taṃatthavasena labbhati. Yathāhu ‘‘yassa guṇassa hi bhāvā dabbe saddasanniveso, tadabhidhāne ttatādayo’’ti.

    336. ஏகேன ஹத்தே²ன க³ஹெத்வாதி (கங்கா²॰ அட்ட²॰ காயஸங்ஸக்³க³ஸிக்கா²பத³வண்ணனா) எத்த² ‘‘காயஸங்ஸக்³க³ராகே³னா’’தி ஆனெத்வா ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங். ‘‘மனுஸ்ஸித்தி²’’ந்தி அஜ்ஜா²ஹாரோ. தங் மனுஸ்ஸித்தி²ங். தத்த² தத்தா²தி இத்தி²யா தஸ்மிங் தஸ்மிங் ஸரீராவயவே. ‘‘ஏகாவாபத்தீ’’தி பட²மங் க³ஹிதஹத்த²ஸ்ஸ அனபனீதத்தா வுத்தங். க³ஹிதஹத்த²ங் பன மோசெத்வா புனப்புனங் பு²ஸந்தஸ்ஸ பயோக³க³ணனாய ஆபத்தி ஹோதீதி ப்³யதிரேகதோ லப்³ப⁴தி.

    336.Ekena hatthena gahetvāti (kaṅkhā. aṭṭha. kāyasaṃsaggasikkhāpadavaṇṇanā) ettha ‘‘kāyasaṃsaggarāgenā’’ti ānetvā sambandhitabbaṃ. ‘‘Manussitthi’’nti ajjhāhāro. Taṃ manussitthiṃ. Tattha tatthāti itthiyā tasmiṃ tasmiṃ sarīrāvayave. ‘‘Ekāvāpattī’’ti paṭhamaṃ gahitahatthassa anapanītattā vuttaṃ. Gahitahatthaṃ pana mocetvā punappunaṃ phusantassa payogagaṇanāya āpatti hotīti byatirekato labbhati.

    337. ஏகேன ஹத்தே²ன அக்³க³ஹெத்வா ஸீஸதோ யாவ பாத³ங், பாத³தோ யாவ ஸீஸஞ்ச காயா ஹத்த²ங் அமோசெத்வா தி³வஸம்பி தங் இத்தி²ங் பு²ஸந்தஸ்ஸ ஏகாவாபத்தீதி யோஜனா. எத்தா²பி ‘‘அமோசெத்வா’’தி ப்³யதிரேகதோ மோசெத்வா பு²ஸந்தஸ்ஸ பயோக³க³ணனாய அனேகாபத்தியோதி லப்³ப⁴தி.

    337. Ekena hatthena aggahetvā sīsato yāva pādaṃ, pādato yāva sīsañca kāyā hatthaṃ amocetvā divasampi taṃ itthiṃ phusantassa ekāvāpattīti yojanā. Etthāpi ‘‘amocetvā’’ti byatirekato mocetvā phusantassa payogagaṇanāya anekāpattiyoti labbhati.

    338. ஏகதோ க³ஹிதபஞ்சங்கு³லீனங் க³ணனாய ஸசே ஆபத்தி ஸியா, ஏகஸ்ஸ மாதுகா³மஸ்ஸ ஸரீரங் ராக³சித்தேன பு²ஸந்தஸ்ஸ த்³வத்திங்ஸகலாபகொட்டா²ஸதோ ப்³யதிரேகஸ்ஸ ஸரீரஸ்ஸாபா⁴வா த்³வத்திங்ஸகலாபகொட்டா²ஸக³ணனாய ஆபத்தியா ப⁴விதப்³ப³ங், ததா² அபா⁴வதோ இத³ம்பி ந ஹோதீதி த³ஸ்ஸனத்த²ங் ‘‘ந ஹி கொட்டா²ஸதோ ஸியா’’தி ஆஹ.

    338. Ekato gahitapañcaṅgulīnaṃ gaṇanāya sace āpatti siyā, ekassa mātugāmassa sarīraṃ rāgacittena phusantassa dvattiṃsakalāpakoṭṭhāsato byatirekassa sarīrassābhāvā dvattiṃsakalāpakoṭṭhāsagaṇanāya āpattiyā bhavitabbaṃ, tathā abhāvato idampi na hotīti dassanatthaṃ ‘‘na hi koṭṭhāsato siyā’’ti āha.

    340-1. இத்தி²யா விமதிஸ்ஸாபி அத்தனோ காயேன இத்தி²யா காயங் பு²ஸதோ தஸ்ஸ து²ல்லச்சயங் ஸியா, இத்தி²யா பண்ட³காதி³ஸஞ்ஞினோபி அத்தனோபி காயேன இத்தி²யா காயங் பு²ஸதோ தஸ்ஸ து²ல்லச்சயங் ஸியா. ஆதி³-ஸத்³தே³ன புரிஸதிரச்சா²னக³தானங் ஸங்க³ஹோ. இத்தி²யா இத்தி²ஸஞ்ஞினோ அத்தனோ காயேன இத்தி²யா காயஸம்ப³த்³த⁴ங் பு²ஸதோ தஸ்ஸ து²ல்லச்சயங் ஸியா. பண்ட³கே பண்ட³கஸஞ்ஞினோ அத்தனோ காயேன பண்ட³கஸ்ஸ காயங் பு²ஸதோ தஸ்ஸ து²ல்லச்சயங் ஸியா. யக்கி²பேதீஸு யக்கி²பேதிஸஞ்ஞினோ அத்தனோ காயேன தாஸங் காயங் பு²ஸதோ தஸ்ஸ து²ல்லச்சயங் ஸியாதி யோஜனா. எத்த² ‘‘பண்ட³கக்³க³ஹணேன உப⁴தொப்³யஞ்ஜனகோபி க³ய்ஹதீ’’தி வஜிரபு³த்³தி⁴டீகாயங் வுத்தங். ‘‘இத்தி²யா வேமதிகஸ்ஸாபி பண்ட³காதி³ஸஞ்ஞினோபி அத்தனோ காயேன இத்தி²யா காயஸம்ப³த்³த⁴ங் பு²ஸதோ தஸ்ஸ து²ல்லச்சயங் ஸியா’’தி ந யோஜேதப்³ப³ங். கஸ்மா? ததா² யோஜனாயங் பாளியங் து³க்கடங் வுத்தங், ந து²ல்லச்சயந்தி அனிட்ட²ப்பஸங்க³தோ.

    340-1.Itthiyā vimatissāpi attano kāyena itthiyā kāyaṃ phusato tassa thullaccayaṃ siyā, itthiyā paṇḍakādisaññinopi attanopi kāyenaitthiyā kāyaṃ phusato tassa thullaccayaṃ siyā. Ādi-saddena purisatiracchānagatānaṃ saṅgaho. Itthiyā itthisaññino attano kāyena itthiyā kāyasambaddhaṃ phusato tassa thullaccayaṃ siyā. Paṇḍake paṇḍakasaññino attano kāyena paṇḍakassa kāyaṃ phusato tassa thullaccayaṃ siyā. Yakkhipetīsu yakkhipetisaññino attano kāyena tāsaṃ kāyaṃ phusato tassa thullaccayaṃ siyāti yojanā. Ettha ‘‘paṇḍakaggahaṇena ubhatobyañjanakopi gayhatī’’ti vajirabuddhiṭīkāyaṃ vuttaṃ. ‘‘Itthiyā vematikassāpi paṇḍakādisaññinopi attano kāyena itthiyā kāyasambaddhaṃ phusato tassa thullaccayaṃ siyā’’ti na yojetabbaṃ. Kasmā? Tathā yojanāyaṃ pāḷiyaṃ dukkaṭaṃ vuttaṃ, na thullaccayanti aniṭṭhappasaṅgato.

    ‘‘து³க்கடங் காயஸங்ஸக்³கே³, திரச்சா²னக³தித்தி²யா’’தி இமினா வினீதவத்து²ம்ஹி ஆக³தனயே ஸங்க³ஹிதேபி தேனேவ நயேன பண்ட³கே விமதிஇத்தி²ஸஞ்ஞிதாதி³அஞ்ஞமதிபக்கே² ச புரிஸதிரச்சா²னக³தேஸு புரிஸதிரச்சா²னக³தஸஞ்ஞிவிமதிபண்ட³காதி³அஞ்ஞமதிபக்கே² ச இதி இமேஸங் திண்ணங் காயபடிப³த்³தா⁴மஸனாதீ³ஸு ச பத³பா⁴ஜனே வுத்தஸப்³ப³து³க்கடாபத்தியோ உபலக்கி²தாதி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.

    ‘‘Dukkaṭaṃ kāyasaṃsagge, tiracchānagatitthiyā’’ti iminā vinītavatthumhi āgatanaye saṅgahitepi teneva nayena paṇḍake vimatiitthisaññitādiaññamatipakkhe ca purisatiracchānagatesu purisatiracchānagatasaññivimatipaṇḍakādiaññamatipakkhe ca iti imesaṃ tiṇṇaṃ kāyapaṭibaddhāmasanādīsu ca padabhājane vuttasabbadukkaṭāpattiyo upalakkhitāti daṭṭhabbaṃ.

    342. அத்தனோ காயேன படிப³த்³தே⁴ன இத்தி²யா காயேன படிப³த்³த⁴ங் பு²ஸந்தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ பன து³க்கடந்தி யோஜனா. எத்த² பி-ஸத்³தோ³ வுத்தது³க்கடானங் ஸமுச்சயத்தோ². ச-ஸத்³தே³ன பன அவுத்தஸமுச்சயத்தே²ன ‘‘நிஸ்ஸக்³கி³யேன காயங் ஆமஸதி. நிஸ்ஸக்³கி³யேன காயபடிப³த்³த⁴ங் ஆமஸதி. நிஸ்ஸக்³கி³யேன நிஸ்ஸக்³கி³யங் ஆமஸதி, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸா’’தி (பாரா॰ 276) பாளியங் ஆக³தது³க்கடானங் ஸங்க³ஹோ வேதி³தப்³போ³.

    342. Attano kāyena paṭibaddhena itthiyā kāyena paṭibaddhaṃ phusantassa bhikkhuno pana dukkaṭanti yojanā. Ettha pi-saddo vuttadukkaṭānaṃ samuccayattho. Ca-saddena pana avuttasamuccayatthena ‘‘nissaggiyena kāyaṃ āmasati. Nissaggiyena kāyapaṭibaddhaṃ āmasati. Nissaggiyena nissaggiyaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassā’’ti (pārā. 276) pāḷiyaṃ āgatadukkaṭānaṃ saṅgaho veditabbo.

    343-4. ந கேவலங் பத³பா⁴ஜனாக³தஇத்தி²ஸரீராதி³கமேவ அனாமாஸங், வினீதவத்தூ²ஸு தா³ருதீ⁴தலிகவத்து²அனுலோமதோ பொத்த²லிகாதி³இத்தி²ரூபகஞ்ச நிஸ்ஸக்³கி³யவாரானுலோமதோ அஸரீரட்ட²ங் மாதுகா³மேஹி பரிபு⁴த்தவத்தா²ப⁴ரணாதி³ஞ்ச விப⁴ங்க³க்க²ந்த⁴காதீ³ஸு வுத்தனயானுஸாரேன அட்ட²கதா²க³தங் அவஸேஸங் அனாமாஸவத்து²ஞ்ச ஆமஸந்தஸ்ஸ ஆபத்திங் ஸங்க³ஹேதுமாஹ ‘‘இத்தீ²ன’’ந்திஆதி³.

    343-4. Na kevalaṃ padabhājanāgataitthisarīrādikameva anāmāsaṃ, vinītavatthūsu dārudhītalikavatthuanulomato potthalikādiitthirūpakañca nissaggiyavārānulomato asarīraṭṭhaṃ mātugāmehi paribhuttavatthābharaṇādiñca vibhaṅgakkhandhakādīsu vuttanayānusārena aṭṭhakathāgataṃ avasesaṃ anāmāsavatthuñca āmasantassa āpattiṃ saṅgahetumāha ‘‘itthīna’’ntiādi.

    ‘‘இத்தீ²னங் இத்தி²ரூபஞ்சா’’தி இத³ங் ‘‘இத்தி²காய இத்தி²த⁴னங் (பாரா॰ 34), ஸத்³தா⁴னங் ஸத்³தா⁴பராயன’’ந்திஆதீ³ஸு விய லோகவோஹாரவஸேன வுத்தங். இத்தீ²னங் தா³ருலோஹமயாதி³கங் இத்தி²ரூபஞ்சாதி யோஜனா. ஆதி³-ஸத்³தே³ன ஹெட்டி²மபரிச்சே²த³தோ மத்திகாய, பிட்டே²ன வா கதங் மாதுகா³மரூபங் ஸங்க³ண்ஹாதி. மாதுகா³மரூபங் யேன கேனசி தி³ன்னங் ஸப்³ப³ரதனமயங் வினா அவஸேஸங் ஸாதி³யித்வா பி⁴ந்தி³த்வா ஸமணஸாருப்பபரிக்கா²ரங் காராபேதுங், அபு²ஸித்வா பரிபு⁴ஞ்ஜிதப்³பே³ வா யோஜேதுங் வட்டதி.

    ‘‘Itthīnaṃ itthirūpañcā’’ti idaṃ ‘‘itthikāya itthidhanaṃ (pārā. 34), saddhānaṃ saddhāparāyana’’ntiādīsu viya lokavohāravasena vuttaṃ. Itthīnaṃ dārulohamayādikaṃ itthirūpañcāti yojanā. Ādi-saddena heṭṭhimaparicchedato mattikāya, piṭṭhena vā kataṃ mātugāmarūpaṃ saṅgaṇhāti. Mātugāmarūpaṃ yena kenaci dinnaṃ sabbaratanamayaṃ vinā avasesaṃ sādiyitvā bhinditvā samaṇasāruppaparikkhāraṃ kārāpetuṃ, aphusitvā paribhuñjitabbe vā yojetuṃ vaṭṭati.

    ‘‘வத்த²’’ந்தி இமினா நிவாஸனபாருபனத்³வயம்பி ஸாமஞ்ஞேன க³ஹிதங். இத³ஞ்ச மாதுகா³மேன பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங் ட²பிதம்பி அனாமாஸமேவ, சீவரத்தா²ய தி³ன்னங் ஸம்படிச்சி²த்வா க³ண்ஹிதுங் வட்டதி. ஹெட்டி²மபரிச்சே²தே³ன திணசும்ப³டகங், அங்கு³லியா பண்ணமுத்³தி³கங் உபாதா³ய அலங்காரமேவ. எத்த² ச வாலகேஸவட்டகேஸேஸு பவேஸனகத³ந்தஸூசிஆதி³ கப்பியப⁴ண்ட³ங் தி³ய்யமானங் ஸமணஸாருப்பபரிக்கா²ரத்தா²ய க³ஹேதப்³ப³ங்.

    ‘‘Vattha’’nti iminā nivāsanapārupanadvayampi sāmaññena gahitaṃ. Idañca mātugāmena paribhuñjituṃ ṭhapitampi anāmāsameva, cīvaratthāya dinnaṃ sampaṭicchitvā gaṇhituṃ vaṭṭati. Heṭṭhimaparicchedena tiṇacumbaṭakaṃ, aṅguliyā paṇṇamuddikaṃ upādāya alaṅkārameva. Ettha ca vālakesavaṭṭakesesu pavesanakadantasūciādi kappiyabhaṇḍaṃ diyyamānaṃ samaṇasāruppaparikkhāratthāya gahetabbaṃ.

    தத்த²ஜாதப²லங் க²ஜ்ஜந்தி ருக்கே² டி²தங் கா²தி³தப்³ப³ங் பனஸனாளிகேராதி³ப²லஞ்ச மனுஸ்ஸேஹி ராஸிகதங் பரிபு⁴ஞ்ஜிதப்³ப³ப²லஞ்ச ‘‘மனுஸ்ஸேஹி ராஸிகதேஸுபி ஏஸேவ நயோ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.281) அட்ட²கதா²யங் வுத்தத்தா அனாமாஸந்தி உபலக்க²ணதோ இமினாவ க³ஹேதப்³ப³ங். அரஞ்ஞே ருக்க²தோ பதிதங் ப²லங் ‘‘அனுபஸம்பன்னஸ்ஸ த³ஸ்ஸாமீ’’தி க³ஹேதுங் வட்டதி. ‘‘முக்³கா³தி³ங் தத்த²ஜாதக’’ந்தி உபலக்க²ணபத³த்தா க³ச்ச²தோ வியுத்தம்பி க³ஹேதப்³ப³ங். முக்³கா³தி³ந்தி எத்த² ‘‘அபரண்ண’’ந்தி பாட²ஸேஸோ.

    Tatthajātaphalaṃ khajjanti rukkhe ṭhitaṃ khāditabbaṃ panasanāḷikerādiphalañca manussehi rāsikataṃ paribhuñjitabbaphalañca ‘‘manussehi rāsikatesupi eseva nayo’’ti (pārā. aṭṭha. 2.281) aṭṭhakathāyaṃ vuttattā anāmāsanti upalakkhaṇato imināva gahetabbaṃ. Araññe rukkhato patitaṃ phalaṃ ‘‘anupasampannassa dassāmī’’ti gahetuṃ vaṭṭati. ‘‘Muggādiṃ tatthajātaka’’nti upalakkhaṇapadattā gacchato viyuttampi gahetabbaṃ. Muggādinti ettha ‘‘aparaṇṇa’’nti pāṭhaseso.

    ஸப்³பா³னி த⁴ஞ்ஞானீதி ‘‘ஸாலி வீஹி யவோ கங்கு³, குத்³ரூஸவரககோ³து⁴மா’’தி வுத்தானி ஸத்த த⁴ஞ்ஞானி. கெ²த்தமக்³கே³ன க³ச்ச²தா ஸாலிஸீஸே ஹத்தே²ன அபு²ஸந்தேன க³ந்தப்³ப³ங். ஸசே மக்³கோ³ ஸம்பா³தோ⁴ ஹோதி, ஸரீரே த⁴ஞ்ஞங் பு²ஸந்தேபி மக்³க³த்தா ந தோ³ஸோ. வீதி²யங், கே³ஹங்க³ணே வா த⁴ஞ்ஞேஸு பஸாரிதேஸு அபஸக்கித்வா சே க³ந்துங் ந ஸக்கா, ‘‘மக்³க³ங் அதி⁴ட்டா²ய க³ந்தப்³ப³’’ந்தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.281) அட்ட²கதா²வசனதோ ‘‘இமங் மக்³க³ங் க³மிஸ்ஸாமீ’’தி க³ந்துங் வட்டதி. ‘‘குலகே³ஹே த⁴ஞ்ஞமத்த²கே சே ஆஸனங் பஞ்ஞாபெத்வா தி³ன்னங் ஹோதி, நிஸீதி³துங் வட்டதீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.281 அத்த²தோ ஸமானங்) அட்ட²கதா²யங் வுத்தங். ‘‘ஆஸனஸாலாயங் த⁴ஞ்ஞே விப்பகிண்ணே அனுக்கமித்வா ஏகமந்தே பீட²கங் பஞ்ஞாபெத்வா நிஸீதி³தப்³ப³ங். ஸசே மனுஸ்ஸா தஸ்மிங் த⁴ஞ்ஞமத்த²கே ஆஸனங் பஞ்ஞாபெத்வா தெ³ந்தி, நிஸீதி³துங் வட்டதீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.281 அத்த²தோ ஸமானங்) அட்ட²கதா²யங் வுத்தத்தா அத்தனா தத்த² ஆஸனங் பஞ்ஞாபெத்வா நிஸீதி³துங் ந வட்டதி.

    Sabbāni dhaññānīti ‘‘sāli vīhi yavo kaṅgu, kudrūsavarakagodhumā’’ti vuttāni satta dhaññāni. Khettamaggena gacchatā sālisīse hatthena aphusantena gantabbaṃ. Sace maggo sambādho hoti, sarīre dhaññaṃ phusantepi maggattā na doso. Vīthiyaṃ, gehaṅgaṇe vā dhaññesu pasāritesu apasakkitvā ce gantuṃ na sakkā, ‘‘maggaṃ adhiṭṭhāya gantabba’’nti (pārā. aṭṭha. 2.281) aṭṭhakathāvacanato ‘‘imaṃ maggaṃ gamissāmī’’ti gantuṃ vaṭṭati. ‘‘Kulagehe dhaññamatthake ce āsanaṃ paññāpetvā dinnaṃ hoti, nisīdituṃ vaṭṭatī’’ti (pārā. aṭṭha. 2.281 atthato samānaṃ) aṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ. ‘‘Āsanasālāyaṃ dhaññe vippakiṇṇe anukkamitvā ekamante pīṭhakaṃ paññāpetvā nisīditabbaṃ. Sace manussā tasmiṃ dhaññamatthake āsanaṃ paññāpetvā denti, nisīdituṃ vaṭṭatī’’ti (pārā. aṭṭha. 2.281 atthato samānaṃ) aṭṭhakathāyaṃ vuttattā attanā tattha āsanaṃ paññāpetvā nisīdituṃ na vaṭṭati.

    345. த⁴மனஸங்கா²தி³ங் ஸப்³ப³ங் பஞ்சங்க³துரியம்பி சாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. த⁴மனஸங்கோ² நாம ஸத்³த³கரணஸங்கோ² . ஆதி³-ஸத்³தே³ன வங்ஸஸிங்க³தாளாதீ³னங் ஸங்க³ஹோ. பஞ்சங்க³துரியந்தி ஆததங், விததங், ஆததவிததங், க⁴னங், ஸுஸிரந்தி பஞ்சங்க³ஸங்கா²தங் துரியங். தத்த² ஆததங் நாம சம்மபரியோனத்³தே⁴ஸு பே⁴ரிஆதீ³ஸு ஏகதோ ஆகட்³டி⁴த்வா ஓனத்³த⁴ங் ஏகதலதுரியங். விததங் நாம உப⁴தோ ஆகட்³டி⁴த்வா ஓனத்³த⁴ங் உப⁴யதலதுரியங். ஆததவிததங் நாம உப⁴யதோ ச மஜ்ஜ²தோ ச ஸப்³ப³தோ பரியோனந்தி⁴தங். க⁴னங் ஸம்மாதி³. ஸம்மந்தி தாளங், க⁴ண்டாகிங்கணிஆதீ³னம்பி எத்தே²வ ஸங்க³ஹோ. ஸுஸிரந்தி வங்ஸாதி³.

    345. Dhamanasaṅkhādiṃ sabbaṃ pañcaṅgaturiyampi cāti sambandho. Dhamanasaṅkho nāma saddakaraṇasaṅkho . Ādi-saddena vaṃsasiṅgatāḷādīnaṃ saṅgaho. Pañcaṅgaturiyanti ātataṃ, vitataṃ, ātatavitataṃ, ghanaṃ, susiranti pañcaṅgasaṅkhātaṃ turiyaṃ. Tattha ātataṃ nāma cammapariyonaddhesu bheriādīsu ekato ākaḍḍhitvā onaddhaṃ ekatalaturiyaṃ. Vitataṃ nāma ubhato ākaḍḍhitvā onaddhaṃ ubhayatalaturiyaṃ. Ātatavitataṃ nāma ubhayato ca majjhato ca sabbato pariyonandhitaṃ. Ghanaṃ sammādi. Sammanti tāḷaṃ, ghaṇṭākiṅkaṇiādīnampi ettheva saṅgaho. Susiranti vaṃsādi.

    இத⁴ (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.281) குருந்த³ட்ட²கதா²யங் வுத்தனயேன பே⁴ரிபொக்க²ரஞ்ச பே⁴ரிதலசம்மஞ்ச வீணா ச வீணாபொக்க²ரசம்மஞ்ச த³ண்டோ³ ச அனாமாஸங். ‘‘பூஜங் கத்வா சேதியங்க³ணாதீ³ஸு ட²பிதபே⁴ரியோ அசாலெந்தேன அவஸேஸட்டா²னங் ஸம்மஜ்ஜிதப்³ப³ங். கசவரச²ட்³ட³னகாலே கசவரங் விய க³ஹெத்வா ஏகஸ்மிங் டா²னே ட²பேதப்³ப³’’ந்தி மஹாபச்சரியங் வுத்தங். துரியப⁴ண்டே³ஸு யங் கிஞ்சி அத்தனோ தீ³யமானங் தங் பரிவத்தெத்வா கப்பியபரிக்கா²ரங் க³ஹேதுங் அதி⁴வாஸேதப்³ப³ங். தோ³ணி வா பொக்க²ரங் வா த³ந்தகட்ட²னிக்கி²பனத்தா²ய, சம்மஞ்ச ஸத்த²கோஸகரணத்தா²ய க³ஹேதப்³ப³ங்.

    Idha (pārā. aṭṭha. 2.281) kurundaṭṭhakathāyaṃ vuttanayena bheripokkharañca bheritalacammañca vīṇā ca vīṇāpokkharacammañca daṇḍo ca anāmāsaṃ. ‘‘Pūjaṃ katvā cetiyaṅgaṇādīsu ṭhapitabheriyo acālentena avasesaṭṭhānaṃ sammajjitabbaṃ. Kacavarachaḍḍanakāle kacavaraṃ viya gahetvā ekasmiṃ ṭhāne ṭhapetabba’’nti mahāpaccariyaṃ vuttaṃ. Turiyabhaṇḍesu yaṃ kiñci attano dīyamānaṃ taṃ parivattetvā kappiyaparikkhāraṃ gahetuṃ adhivāsetabbaṃ. Doṇi vā pokkharaṃ vā dantakaṭṭhanikkhipanatthāya, cammañca satthakosakaraṇatthāya gahetabbaṃ.

    ரதனானி ச ஸப்³பா³னீதி முத்தா மணி வேளுரியோ ஸங்கோ² ஸிலா பவாளங் ரஜதங் ஜாதரூபங் லோஹிதங்கோ மஸாரக³ல்லந்தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.281) வுத்தானி ஸப்³பா³னி ரதனானி ச. எத்த² ச வித்³தா⁴, அவித்³தா⁴ வா ஸாமுத்³தி³காதீ³ ஸப்³பா³பி முத்தா அனாமாஸா. ப⁴ண்ட³மூலத்த²ஞ்ச க³ண்ஹிதுங் ந வட்டதி. அந்தமஸோ ஜாதிப²லிகங் உபாதா³ய நீலபீதாதி³பே⁴தோ³ ஸப்³போ³பி மணி தோ⁴தவித்³தோ⁴ அனாமாஸோ. ஆஹதாகாரேனேவ டி²தோ அவித்³தா⁴தோ⁴தோ மணி பத்தாதி³ ப⁴ண்ட³மூலத்த²ங் அதி⁴வாஸேதுங் வட்டதீதி வுத்தங். மஹாபச்சரியங் பன படிக்கி²த்தங். பசித்வா கதோ காசமணியேவேகோ வட்டதி. வேளுரியே ச மணிஸதி³ஸோயேவ வினிச்ச²யோ.

    Ratanāni ca sabbānīti muttā maṇi veḷuriyo saṅkho silā pavāḷaṃ rajataṃ jātarūpaṃ lohitaṅko masāragallanti (pārā. aṭṭha. 2.281) vuttāni sabbāni ratanāni ca. Ettha ca viddhā, aviddhā vā sāmuddikādī sabbāpi muttā anāmāsā. Bhaṇḍamūlatthañca gaṇhituṃ na vaṭṭati. Antamaso jātiphalikaṃ upādāya nīlapītādibhedo sabbopi maṇi dhotaviddho anāmāso. Āhatākāreneva ṭhito aviddhādhoto maṇi pattādi bhaṇḍamūlatthaṃ adhivāsetuṃ vaṭṭatīti vuttaṃ. Mahāpaccariyaṃ pana paṭikkhittaṃ. Pacitvā kato kācamaṇiyeveko vaṭṭati. Veḷuriye ca maṇisadisoyeva vinicchayo.

    த⁴மனஸங்கோ² ‘‘ஸப்³ப³ங் த⁴மனஸங்கா²தி³’’ந்திஆதி³கா³தா²ய துரியேஸு க³ஹிதோ. ரதனக²சிதோ ஸங்கோ² அனாமாஸோ. பானீயஸங்கோ² தோ⁴தோபி அதோ⁴தோபி ஆமாஸோ. அவஸேஸஸங்கோ² பன அஞ்ஜனாதி³பே⁴ஸஜ்ஜத்த²ங், பத்தாதி³ப⁴ண்ட³மூலபா⁴வேன ச அதி⁴வாஸேதுங் வட்டதி. ஸுவண்ணேன ஏகதோ விலியாபெத்வா கதா முக்³க³வண்ணா ஸிலா அனாமாஸா. ஸேஸா ஸிலா கு²த்³த³கனிஸானாதி³கம்மத்த²ங் அதி⁴வாஸேதுங் வட்டதி. ‘‘பவாளங் தோ⁴தமதோ⁴தஞ்ச வித்³த⁴மவித்³த⁴ஞ்ச ஸப்³ப³தா² அனாமாஸங், நாபி அதி⁴வாஸேதப்³ப³’’ந்தி மஹாபச்சரியங் வுத்தத்தா பவாளபடிமாசேதியானி சேவ பொத்த²கேஸு பவேஸேதப்³ப³ஆணியா மூலே, அக்³கே³ச பவேஸேதப்³ப³ங் பது³மாதி³ஆகாரேன கதங் வட்டஞ்ச ந க³ஹேதப்³ப³ங் ந பு²ஸிதப்³ப³ங்.

    Dhamanasaṅkho ‘‘sabbaṃ dhamanasaṅkhādi’’ntiādigāthāya turiyesu gahito. Ratanakhacito saṅkho anāmāso. Pānīyasaṅkho dhotopi adhotopi āmāso. Avasesasaṅkho pana añjanādibhesajjatthaṃ, pattādibhaṇḍamūlabhāvena ca adhivāsetuṃ vaṭṭati. Suvaṇṇena ekato viliyāpetvā katā muggavaṇṇā silā anāmāsā. Sesā silā khuddakanisānādikammatthaṃ adhivāsetuṃ vaṭṭati. ‘‘Pavāḷaṃ dhotamadhotañca viddhamaviddhañca sabbathā anāmāsaṃ, nāpi adhivāsetabba’’nti mahāpaccariyaṃ vuttattā pavāḷapaṭimācetiyāni ceva potthakesu pavesetabbaāṇiyā mūle, aggeca pavesetabbaṃ padumādiākārena kataṃ vaṭṭañca na gahetabbaṃ na phusitabbaṃ.

    பீ³ஜதோ பட்டா²ய ரஜதங், ஜாதரூபஞ்ச கதங் வா ஹோது அகதங் வா, ஸப்³ப³ஸோ அனாமாஸங், ந ச ஸாதி³தப்³ப³ங். இமினா கதங் படிமாதி³கஞ்ச ஆரகூடலோஹஞ்ச அனாமாஸந்தி வக்க²தி. கதாகதஸுவண்ணரஜதானங் அஸாதி³யிதப்³ப³தாய இத⁴ அட்ட²கதா²ய ஆக³தத்தா உத்தரேன ராஜபுத்தேன காரெத்வா ஆஹடங் ஸுவண்ணசேதியங் ந வட்டதீதி மஹாபது³மத்தே²ரேன படிக்கி²த்தந்தி ஸுவண்ணபடிமாசேதியபொத்த²காவச்சா²த³கமணிபது³மவட்டாதி³ யங் கிஞ்சி ந ஸாதி³தப்³ப³மேவ, ந ச ஆமஸிதப்³ப³ங். ஏதேன கதங் ஸேனாஸனோபகரணங் பன பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங் வட்டதி. த⁴ம்மமண்ட³பே கதம்பி படிஜக்³கி³துங் வட்டதி. லோஹிதவண்ணோ மணி, மஸாரக³ல்லமணி ச ஸப்³ப³தா² அனாமாஸோ, ந ச அதி⁴வாஸேதப்³போ³தி மஹாபச்சரியங் வுத்தங்.

    Bījato paṭṭhāya rajataṃ, jātarūpañca kataṃ vā hotu akataṃ vā, sabbaso anāmāsaṃ, na ca sāditabbaṃ. Iminā kataṃ paṭimādikañca ārakūṭalohañca anāmāsanti vakkhati. Katākatasuvaṇṇarajatānaṃ asādiyitabbatāya idha aṭṭhakathāya āgatattā uttarena rājaputtena kāretvā āhaṭaṃ suvaṇṇacetiyaṃ na vaṭṭatīti mahāpadumattherena paṭikkhittanti suvaṇṇapaṭimācetiyapotthakāvacchādakamaṇipadumavaṭṭādi yaṃ kiñci na sāditabbameva, na ca āmasitabbaṃ. Etena kataṃ senāsanopakaraṇaṃ pana paribhuñjituṃ vaṭṭati. Dhammamaṇḍape katampi paṭijaggituṃ vaṭṭati. Lohitavaṇṇo maṇi, masāragallamaṇi ca sabbathā anāmāso, na ca adhivāsetabboti mahāpaccariyaṃ vuttaṃ.

    346. ஸப்³ப³மாவுத⁴ப⁴ண்ட³ந்தி க²க்³கா³தி³ ஸப்³ப³ங் ஆவுதோ⁴பகரணங் பத்தாதி³கப்பியபரிக்கா²ரமூலத்தா²ய தீ³யமானங் ஸத்த²வாணிஜாய அகாதப்³ப³த்தா ந க³ஹேதப்³ப³ங், ‘‘இமங் க³ண்ஹதா²’’தி தி³ன்னங் பி⁴ந்தி³த்வா க²ண்டா³க²ண்டி³கங் கத்வா ‘‘கு²ராதி³கப்பியபரிக்கா²ரங் காரெஸ்ஸாமீ’’தி ஸாதி³துங் வட்டதி. ஸங்கா³மபூ⁴மியங் மக்³கே³ பதிதக²க்³கா³தி³ங் தி³ஸ்வா பாஸாணேன பி⁴ந்தி³த்வா ‘‘கு²ராதி³கப்பியப⁴ண்டா³னி காரெஸ்ஸாமீ’’தி க³ண்ஹிதுங் வட்டதி. உஸுஸத்திஆதி³கங் ப²லதோ த³ண்ட³ங் அபனெத்வா கப்பியபரிக்கா²ரகாராபனத்தா²ய க³ஹேதப்³ப³ங்.

    346.Sabbamāvudhabhaṇḍanti khaggādi sabbaṃ āvudhopakaraṇaṃ pattādikappiyaparikkhāramūlatthāya dīyamānaṃ satthavāṇijāya akātabbattā na gahetabbaṃ, ‘‘imaṃ gaṇhathā’’ti dinnaṃ bhinditvā khaṇḍākhaṇḍikaṃ katvā ‘‘khurādikappiyaparikkhāraṃ kāressāmī’’ti sādituṃ vaṭṭati. Saṅgāmabhūmiyaṃ magge patitakhaggādiṃ disvā pāsāṇena bhinditvā ‘‘khurādikappiyabhaṇḍāni kāressāmī’’ti gaṇhituṃ vaṭṭati. Ususattiādikaṃ phalato daṇḍaṃ apanetvā kappiyaparikkhārakārāpanatthāya gahetabbaṃ.

    ஜியாதி த⁴னுகு³ணோ. ச-காரேன இமிஸ்ஸா கா³தா²ய அவுத்தங் அங்குஸதோமராதி³ங் பரஹிங் ஸோபகரணங் ஸங்க³ண்ஹாதி. த⁴னுத³ண்ட³கோதி ஜியாவிரஹிதோ த⁴னுத³ண்ட³கோ. இத³ங் பரஹிங்ஸோபகரணப⁴ண்டா³தி³கங் விஹாரே ஸம்மஜ்ஜிதப்³ப³ட்டா²னே ட²பிதங் சே, ஸாமிகானங் வத்வா தேஹி அக்³க³ஹிதங் சே, அசாலெந்தேன ஸம்மஜ்ஜிதப்³ப³ங்.

    Jiyāti dhanuguṇo. Ca-kārena imissā gāthāya avuttaṃ aṅkusatomarādiṃ parahiṃ sopakaraṇaṃ saṅgaṇhāti. Dhanudaṇḍakoti jiyāvirahito dhanudaṇḍako. Idaṃ parahiṃsopakaraṇabhaṇḍādikaṃ vihāre sammajjitabbaṭṭhāne ṭhapitaṃ ce, sāmikānaṃ vatvā tehi aggahitaṃ ce, acālentena sammajjitabbaṃ.

    ஜாலஞ்சாதி மச்ச²ஜாலபக்கி²ஜாலாதி³ஜாலஞ்ச. ஜாலங் தீ³யமானங் ச²த்தவேட²னத்த²ங், ஆஸனசேதியாதி³மத்த²கே ப³ந்த⁴னாதி³பயோஜனே ஸதி தத³த்த²ஞ்ச க³ஹேதப்³ப³ங். ஸரவாரணங் நாம ப²லகாதி³கங் அஞ்ஞேஹி அத்தனோ விஜ்ஜ²னத்தா²ய விஸ்ஸட்ட²ஸரனிவாரணங் வினாஸனோபரோத⁴காரணங் ஹோதீதி ப⁴ண்ட³மூலத்த²ங் ஸாதி³துங் வட்டதி. ‘‘த³ந்தகட்டா²தா⁴ரப²லகாதி³ யதி³ச்சி²தங் கரோமீ’’தி முட்டி²ங் அபனெத்வா க³ஹேதுங் வட்டதி.

    Jālañcāti macchajālapakkhijālādijālañca. Jālaṃ dīyamānaṃ chattaveṭhanatthaṃ, āsanacetiyādimatthake bandhanādipayojane sati tadatthañca gahetabbaṃ. Saravāraṇaṃ nāma phalakādikaṃ aññehi attano vijjhanatthāya vissaṭṭhasaranivāraṇaṃ vināsanoparodhakāraṇaṃ hotīti bhaṇḍamūlatthaṃ sādituṃ vaṭṭati. ‘‘Dantakaṭṭhādhāraphalakādi yadicchitaṃ karomī’’ti muṭṭhiṃ apanetvā gahetuṃ vaṭṭati.

    347. சேதியந்தி எத்த² ‘‘ஸுவண்ணசேதிய’’ந்தி இத³ங் ‘‘ஸுவண்ணபடிபி³ம்பா³தீ³’’தி அனந்தரங் வுத்தத்தா லப்³ப⁴தி. ஸுவண்ணக்³க³ஹணஞ்சுபலக்க²ணந்தி ரஜதமயஞ்ச க³ஹேதப்³ப³ங். ஆரகூடகந்தி ஸுவண்ணவண்ணங் லோஹவிஸேஸமாஹ . ‘‘அனாமாஸ’’ந்தி இத³ங் ‘‘அஸம்படிச்சி²யங் வா’’தி ஏதஸ்ஸ உபலக்க²ணங்.

    347.Cetiyanti ettha ‘‘suvaṇṇacetiya’’nti idaṃ ‘‘suvaṇṇapaṭibimbādī’’ti anantaraṃ vuttattā labbhati. Suvaṇṇaggahaṇañcupalakkhaṇanti rajatamayañca gahetabbaṃ. Ārakūṭakanti suvaṇṇavaṇṇaṃ lohavisesamāha . ‘‘Anāmāsa’’nti idaṃ ‘‘asampaṭicchiyaṃ vā’’ti etassa upalakkhaṇaṃ.

    348. ஸப்³ப³ங் வாதி³தமிதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஓனஹிதுந்தி சம்மவரத்ததந்தீஹி ப³ந்தி⁴துங். ஓனஹாபேதுந்தி ததே²வ அஞ்ஞேஹி காராபேதுங். வாதா³பேதுந்தி அஞ்ஞேஹி வாதா³பேதுங். வாதே³துந்தி அத்தனா வாதே³துங். வாதி³தந்தி வாத³னீயங் யதா² ‘‘கரணீயங் காரித’’ந்தி, வாத³னாரஹங் துரியப⁴ண்ட³ந்தி அத்தோ². இத³ஞ்ச ஓனஹனாதி³கிரியாய கம்மங்.

    348. Sabbaṃ vāditamiti sambandho. Onahitunti cammavarattatantīhi bandhituṃ. Onahāpetunti tatheva aññehi kārāpetuṃ. Vādāpetunti aññehi vādāpetuṃ. Vādetunti attanā vādetuṃ. Vāditanti vādanīyaṃ yathā ‘‘karaṇīyaṃ kārita’’nti, vādanārahaṃ turiyabhaṇḍanti attho. Idañca onahanādikiriyāya kammaṃ.

    349. உபஹாரங் கரிஸ்ஸாமாதி பூஜங் கரிஸ்ஸாம. இதி அனுமதிக்³க³ஹணத்தா²ய. வத்தப்³பா³தி தே வத்தாரோ வத்தப்³பா³தி யோஜனா.

    349.Upahāraṃ karissāmāti pūjaṃ karissāma. Iti anumatiggahaṇatthāya. Vattabbāti te vattāro vattabbāti yojanā.

    350-1. து⁴த்தியா இத்தி²யாதி விபன்னாசாராய லோளித்தி²யா. ஸயங் பு²ஸியமானஸ்ஸாதி பி⁴க்கு²னோ பயோக³ங் வினா இத்தி²யா அத்தனாவ பு²ஸியமானஸ்ஸ. காயேன அவாயமித்வாதி தஸ்ஸா ஸரீரஸம்ப²ஸ்ஸானுப⁴வனத்த²ங் அத்தனோ காயங் அசாலெத்வா. ப²ஸ்ஸங் படிவிஜானதோதி ப²ஸ்ஸங் அனுப⁴வந்தஸ்ஸ.

    350-1.Dhuttiyā itthiyāti vipannācārāya loḷitthiyā. Sayaṃ phusiyamānassāti bhikkhuno payogaṃ vinā itthiyā attanāva phusiyamānassa. Kāyena avāyamitvāti tassā sarīrasamphassānubhavanatthaṃ attano kāyaṃ acāletvā. Phassaṃ paṭivijānatoti phassaṃ anubhavantassa.

    அஸஞ்சிச்சாதி எத்த² ‘‘பு²ஸனே’’தி பாட²ஸேஸோ, ‘‘இமினா உபாயேன இமங் பு²ஸாமீ’’தி அசேதெத்வா. கிங் வுத்தங் ஹோதி? ‘‘இமினா பத்தபடிக்³க³ஹணாதி³னா உபாயேன ஏதிஸ்ஸா ஸரீரஸம்ப²ஸ்ஸங் அனுப⁴விஸ்ஸாமீ’’தி அசிந்தெத்வா பத்ததா²லகதட்டகபண்ணபுடபே⁴ஸஜ்ஜாதி³ங் படிக்³க³ண்ஹாபெந்தியா ஹத்தே² அத்தனோ ஹத்தே²ன பு²ஸனாதீ³ஸு அனாபத்தீதி வுத்தங் ஹோதி. ‘‘அஸ்ஸதியா’’தி இத³ங் பன இமினாவ ஸங்க³ஹிதத்தா இத⁴ விஸுங் ந வுத்தங், மாதுகா³மஸ்ஸ ஸரீரே பு²ஸனபா⁴வங் அஜானித்வா அஞ்ஞவிஹிதோ ஹுத்வா ஸதிங் அனுபட்ட²பெத்வா ஹத்த²பாத³பஸாரணாதீ³ஸு பு²ஸந்தஸ்ஸாதி அத்தோ².

    Asañciccāti ettha ‘‘phusane’’ti pāṭhaseso, ‘‘iminā upāyena imaṃ phusāmī’’ti acetetvā. Kiṃ vuttaṃ hoti? ‘‘Iminā pattapaṭiggahaṇādinā upāyena etissā sarīrasamphassaṃ anubhavissāmī’’ti acintetvā pattathālakataṭṭakapaṇṇapuṭabhesajjādiṃ paṭiggaṇhāpentiyā hatthe attano hatthena phusanādīsu anāpattīti vuttaṃ hoti. ‘‘Assatiyā’’ti idaṃ pana imināva saṅgahitattā idha visuṃ na vuttaṃ, mātugāmassa sarīre phusanabhāvaṃ ajānitvā aññavihito hutvā satiṃ anupaṭṭhapetvā hatthapādapasāraṇādīsu phusantassāti attho.

    அஜானந்தஸ்ஸாதி தா³ரகாகாரங் தா³ரிகங் ‘‘மாதுகா³மோ’’தி அஜானித்வா கேனசி கரணீயேன பு²ஸந்தஸ்ஸ . மொக்கா²தி⁴ப்பாயினோ சாதி ‘‘மொக்கா²தி⁴ப்பாயோ காயேன வாயமதி, ப²ஸ்ஸங் படிவிஜானாதி, அனாபத்தி. மொக்கா²தி⁴ப்பாயோ காயேன வாயமதி, ந ச ப²ஸ்ஸங் படிவிஜானாதி, அனாபத்தி. மொக்கா²தி⁴ப்பாயோ ந ச காயேன வாயமதி, ப²ஸ்ஸங் படிவிஜானாதி, அனாபத்தி. மொக்கா²தி⁴ப்பாயோ ந ச காயேன வாயமதி, ந ச ப²ஸ்ஸங் படிவிஜானாதி, அனாபத்தீ’’தி (பாரா॰ 279) வுத்தமொக்கா²தி⁴ப்பாயவதோ சதுப்³பி³த⁴ஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸாதி வுத்தங் ஹோதி. ‘‘அனாபத்தீ’’தி இமினா ஸம்ப³ந்தோ⁴.

    Ajānantassāti dārakākāraṃ dārikaṃ ‘‘mātugāmo’’ti ajānitvā kenaci karaṇīyena phusantassa . Mokkhādhippāyino cāti ‘‘mokkhādhippāyo kāyena vāyamati, phassaṃ paṭivijānāti, anāpatti. Mokkhādhippāyo kāyena vāyamati, na ca phassaṃ paṭivijānāti, anāpatti. Mokkhādhippāyo na ca kāyena vāyamati, phassaṃ paṭivijānāti, anāpatti. Mokkhādhippāyo na ca kāyena vāyamati, na ca phassaṃ paṭivijānāti, anāpattī’’ti (pārā. 279) vuttamokkhādhippāyavato catubbidhassa puggalassāti vuttaṃ hoti. ‘‘Anāpattī’’ti iminā sambandho.

    இமேஸு யோ மாதுகா³மேன ஆலிங்க³னாதி³பயோகே³ன அஜ்ஜொ²த்த²ரயமானோ தங் அத்தனோ ஸரீரதோ அபனெத்வா முஞ்சிதுகாமோ ஹத்த²சாலேன, முட்டி²ஆதீ³ஹி வா படிபணாமனங், பஹரணாதி³கஞ்ச பயோக³ங் கரோதி, அயங் பட²மோ புக்³க³லோ. அத்தானமஜ்ஜொ²த்த²ரிதுங் ஆக³ச்ச²ந்திங் இத்தி²ங் தி³ஸ்வா பஹரணாகாராதி³ஸப்³ப³பயோக³ங் த³ஸ்ஸெத்வா தாஸெத்வா அத்தனோ ஸரீரங் பு²ஸிதுங் அதெ³ந்தோ து³தியோ. இத்தி²யா அஜ்ஜொ²த்த²ரித்வா ஆலிங்கி³தோ சோபனரஹிதங் மங் ‘‘அனத்தி²கோ’’தி மந்த்வா ‘‘ஸயமேவ பலாயிஸ்ஸதீ’’தி, ‘‘அசோபனமேவ மொக்கோ²பாயோ’’தி ஞத்வா நிச்சலோவ ஹுத்வா ப²ஸ்ஸங் படிவிஜானந்தோ ததியோ. அத்தானங் அஜ்ஜொ²த்த²ரிதுமாக³ச்ச²ந்திங் இத்தி²ங் தி³ஸ்வா து³தியோ விய தாஸேதுங் காயப்பயோக³ங் அகத்வா ‘‘அக³தே பாதெஸ்ஸாமி, பஹரித்வா தாஸெஸ்ஸாமீ’’தி வா சிந்தெத்வா நிச்சலோவ ஹுத்வா திட்ட²ந்தோ சதுத்தோ²தி வேதி³தப்³போ³.

    Imesu yo mātugāmena āliṅganādipayogena ajjhottharayamāno taṃ attano sarīrato apanetvā muñcitukāmo hatthacālena, muṭṭhiādīhi vā paṭipaṇāmanaṃ, paharaṇādikañca payogaṃ karoti, ayaṃ paṭhamo puggalo. Attānamajjhottharituṃ āgacchantiṃ itthiṃ disvā paharaṇākārādisabbapayogaṃ dassetvā tāsetvā attano sarīraṃ phusituṃ adento dutiyo. Itthiyā ajjhottharitvā āliṅgito copanarahitaṃ maṃ ‘‘anatthiko’’ti mantvā ‘‘sayameva palāyissatī’’ti, ‘‘acopanameva mokkhopāyo’’ti ñatvā niccalova hutvā phassaṃ paṭivijānanto tatiyo. Attānaṃ ajjhottharitumāgacchantiṃ itthiṃ disvā dutiyo viya tāsetuṃ kāyappayogaṃ akatvā ‘‘agate pātessāmi, paharitvā tāsessāmī’’ti vā cintetvā niccalova hutvā tiṭṭhanto catutthoti veditabbo.

    352. பட²மேனாதி எத்த² ‘‘பாராஜிகேனா’’தி பாட²ஸேஸோ, காயசித்தஸமுட்டா²னந்தி வுத்தங் ஹோதி. இத⁴ சித்தங் நாம காயஸங்ஸக்³க³ராக³ஸம்பயுத்தங் சித்தங், ஸுக்கவிஸ்ஸட்டி²ம்ஹி மோசேதுகாமதாய ஸம்பயுத்தங் சித்தங்.

    352.Paṭhamenāti ettha ‘‘pārājikenā’’ti pāṭhaseso, kāyacittasamuṭṭhānanti vuttaṃ hoti. Idha cittaṃ nāma kāyasaṃsaggarāgasampayuttaṃ cittaṃ, sukkavissaṭṭhimhi mocetukāmatāya sampayuttaṃ cittaṃ.

    காயஸங்ஸக்³க³கதா²வண்ணனா.

    Kāyasaṃsaggakathāvaṇṇanā.

    353-4. து³ட்டு²ல்லவாசஸ்ஸாதே³னாதி து³ட்டு² குச்சி²தபா⁴வங் உலதி க³ச்ச²தீதி து³ட்டு²ல்லா, து³ட்டு²ல்லா ச ஸா வாசா சாதி து³ட்டு²ல்லவாசா, வச்சமக்³க³பஸ்ஸாவமக்³கே³ மேது²னத⁴ம்மபடிஸங்யுத்தா வாசா, யதா²ஹ ‘‘து³ட்டு²ல்லா நாம வாசா வச்சமக்³க³பஸ்ஸாவமக்³க³மேது²னத⁴ம்மபடிஸங்யுத்தா வாசா’’தி (பாரா॰ 285), து³ட்டு²ல்லவாசாய அஸ்ஸாதோ³ து³ட்டு²ல்லவாசஸ்ஸாதோ³, ததா²பவத்தவசீவிஞ்ஞத்திஸமுட்டா²பகசித்தஸம்பயுத்தா சேதனா, தேன ஸம்பயுத்தோ ராகோ³ இத⁴ ஸஹசரியேன ‘‘து³ட்டு²ல்லவாசஸ்ஸாதோ³’’தி வுத்தோ, தேன, து³ட்டு²ல்லவாசஸ்ஸாத³ஸம்பயுத்தேன ராகே³னாதி அத்தோ². இமினா ‘‘ஓபா⁴ஸந்தஸ்ஸா’’தி வக்க²மானஓபா⁴ஸனஸ்ஸ ஹேது த³ஸ்ஸிதோ.

    353-4.Duṭṭhullavācassādenāti duṭṭhu kucchitabhāvaṃ ulati gacchatīti duṭṭhullā, duṭṭhullā ca sā vācā cāti duṭṭhullavācā, vaccamaggapassāvamagge methunadhammapaṭisaṃyuttā vācā, yathāha ‘‘duṭṭhullā nāma vācā vaccamaggapassāvamaggamethunadhammapaṭisaṃyuttā vācā’’ti (pārā. 285), duṭṭhullavācāya assādo duṭṭhullavācassādo, tathāpavattavacīviññattisamuṭṭhāpakacittasampayuttā cetanā, tena sampayutto rāgo idha sahacariyena ‘‘duṭṭhullavācassādo’’ti vutto, tena, duṭṭhullavācassādasampayuttena rāgenāti attho. Iminā ‘‘obhāsantassā’’ti vakkhamānaobhāsanassa hetu dassito.

    இத்தி²யா இத்தி²ஸஞ்ஞினோ பி⁴க்கு²னோதி யோஜனா. இத்தி²யா இத்தி²ஸஞ்ஞினோதி ‘‘மாதுகா³மோ நாம மனுஸ்ஸித்தீ², ந யக்கீ², ந பேதீ, ந திரச்சா²னக³தா, விஞ்ஞூ படிப³லா ஸுபா⁴ஸிதது³ப்³பா⁴ஸிதங் து³ட்டு²ல்லாது³ட்டு²ல்லங் ஆஜானிது’’ந்தி பத³பா⁴ஜனே நித்³தி³ட்ட²ஸரூபாய ஸுபா⁴ஸிதது³ப்³பா⁴ஸிதங் ஜானந்தியா மனுஸ்ஸித்தி²யா இத்தி²ஸஞ்ஞினோ பி⁴க்கு²னோதி அத்தோ². ‘‘த்³வின்னங் மக்³கா³ன’’ந்தி ஏதஸ்ஸ ஸம்ப³ந்தீ⁴வஸேன ‘‘இத்தி²யா’’தி இத³ங் ஸாமிவஸேன யோஜேதப்³ப³ங், யதா²வுத்தஸரூபஸ்ஸ மாதுகா³மஸ்ஸ வச்சமக்³க³பஸ்ஸாவமக்³க³ந்தி அத்தோ². வண்ணாவண்ணவஸேன சாதி ‘‘வண்ணங் ப⁴ணதி நாம த்³வே மக்³கே³ தோ²மேதி வண்ணேதி பஸங்ஸதி. அவண்ணங் ப⁴ணதி நாம த்³வே மக்³கே³ கு²ங்ஸேதி வம்பே⁴தி க³ரஹதீ’’தி நித்³தே³ஸே வுத்தனயேன உபோ⁴ மக்³கே³ உத்³தி³ஸ்ஸ தோ²மனக³ரஹணவஸேனாதி வுத்தங் ஹோதி.

    Itthiyā itthisaññino bhikkhunoti yojanā. Itthiyā itthisaññinoti ‘‘mātugāmo nāma manussitthī, na yakkhī, na petī, na tiracchānagatā, viññū paṭibalā subhāsitadubbhāsitaṃ duṭṭhullāduṭṭhullaṃ ājānitu’’nti padabhājane niddiṭṭhasarūpāya subhāsitadubbhāsitaṃ jānantiyā manussitthiyā itthisaññino bhikkhunoti attho. ‘‘Dvinnaṃ maggāna’’nti etassa sambandhīvasena ‘‘itthiyā’’ti idaṃ sāmivasena yojetabbaṃ, yathāvuttasarūpassa mātugāmassa vaccamaggapassāvamagganti attho. Vaṇṇāvaṇṇavasena cāti ‘‘vaṇṇaṃ bhaṇati nāma dve magge thometi vaṇṇeti pasaṃsati. Avaṇṇaṃ bhaṇati nāma dve magge khuṃseti vambheti garahatī’’ti niddese vuttanayena ubho magge uddissa thomanagarahaṇavasenāti vuttaṃ hoti.

    மேது²னஸ்ஸ யாசனாத³யோ மேது²னயாசனாத³யோ, தேஹி மேது²னயாசனாதீ³ஹி, ‘‘யாசதிபி ஆயாசதிபி புச்ச²திபி படிபுச்ச²திபி ஆசிக்க²திபி அனுஸாஸதிபி அக்கோஸதிபீ’’தி (பாரா॰ 285) உத்³தே³ஸே வுத்தமேது²னயாசனாதி³வஸேனாதி வுத்தங் ஹோதி. இமேஹி த்³வீஹி ‘‘ஓபா⁴ஸந்தஸ்ஸா’’தி வுத்தஓபா⁴ஸனா த³ஸ்ஸிதா. ஓபா⁴ஸந்தஸ்ஸாதி உத்³தே³ஸயந்தஸ்ஸ, பகாஸெந்தஸ்ஸாதி அத்தோ². ‘‘விஞ்ஞு’’ந்தி இமினா ஓபா⁴ஸனகிரியாய கம்மமாஹ, இமினா விஸேஸிதப்³ப³ங் ‘‘மனுஸ்ஸித்தி²’’ந்தி இத³ங் பகரணதோ லப்³ப⁴தி, யதா²த³ஸ்ஸிதபத³பா⁴ஜனாக³தஸரூபங் விஞ்ஞுங் படிப³லங் மனுஸ்ஸித்தி²ந்தி வுத்தங் ஹோதி. அந்தமஸோ ஹத்த²முத்³தா³யபீதி ஓபா⁴ஸனே அந்திமபரிச்சே²த³த³ஸ்ஸனங். து³ட்டு²ல்லவசனஸ்ஸாத³பா⁴வே ஸதி யோ வச்சமக்³க³பஸ்ஸாவமக்³க³படிப³த்³த⁴ங் கு³ணதோ³ஸங் வா மேது²னத⁴ம்மயாசனாதி³வஸேன வா து³ட்டு²ல்லாது³ட்டு²ல்லங் ஜானந்திங் மனுஸ்ஸித்தி²ங் ஹெட்டி²மபரிச்சே²தே³ன ஹத்த²முத்³தா³யபி வதெ³ய்யாதி அத்தோ².

    Methunassa yācanādayo methunayācanādayo, tehi methunayācanādīhi, ‘‘yācatipi āyācatipi pucchatipi paṭipucchatipi ācikkhatipi anusāsatipi akkosatipī’’ti (pārā. 285) uddese vuttamethunayācanādivasenāti vuttaṃ hoti. Imehi dvīhi ‘‘obhāsantassā’’ti vuttaobhāsanā dassitā. Obhāsantassāti uddesayantassa, pakāsentassāti attho. ‘‘Viññu’’nti iminā obhāsanakiriyāya kammamāha, iminā visesitabbaṃ ‘‘manussitthi’’nti idaṃ pakaraṇato labbhati, yathādassitapadabhājanāgatasarūpaṃ viññuṃ paṭibalaṃ manussitthinti vuttaṃ hoti. Antamaso hatthamuddāyapīti obhāsane antimaparicchedadassanaṃ. Duṭṭhullavacanassādabhāve sati yo vaccamaggapassāvamaggapaṭibaddhaṃ guṇadosaṃ vā methunadhammayācanādivasena vā duṭṭhullāduṭṭhullaṃ jānantiṃ manussitthiṃ heṭṭhimaparicchedena hatthamuddāyapi vadeyyāti attho.

    இமஸ்மிங் கா³தா²த்³வயே து³ட்டு²ல்லவாசஸ்ஸாதே³ன இத்தி²யா இத்தி²ஸஞ்ஞினோ விஞ்ஞுங் தங் இத்தி²ங் த்³வின்னங் மக்³கா³னங் வண்ணவஸேன அந்தமஸோ ஹத்த²முத்³தா³யபி ஓபா⁴ஸந்தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ க³ருகங் ஸியாதி ஏகங் வாக்யங், ததா² ‘‘த்³வின்னங் மக்³கா³னங் அவண்ணவஸேனா’’தி இமினா ச ‘‘மேது²னயாசனாதீ³ஹீ’’தி இமினா ச யோஜனாய வாக்யத்³வயந்தி ஏவங் யோஜனாவஸேன தீணி வாக்யானி ஹொந்தி.

    Imasmiṃ gāthādvaye duṭṭhullavācassādena itthiyā itthisaññino viññuṃ taṃ itthiṃ dvinnaṃ maggānaṃ vaṇṇavasena antamaso hatthamuddāyapi obhāsantassa bhikkhuno garukaṃ siyāti ekaṃ vākyaṃ, tathā ‘‘dvinnaṃ maggānaṃ avaṇṇavasenā’’ti iminā ca ‘‘methunayācanādīhī’’ti iminā ca yojanāya vākyadvayanti evaṃ yojanāvasena tīṇi vākyāni honti.

    தத்த² பட²மவாக்யே வண்ணவசனேன ஸங்க³ஹிதங் தோ²மனாதி³கத²ங் கதெ²ந்தஸ்ஸ ஸங்கா⁴தி³ஸேஸோ ஹோதி. ‘‘இத்தி²லக்க²ணேன ஸுப⁴லக்க²ணேன ஸமன்னாக³தாஸீ’’தி எத்தகமேவ தோ²மனத்த²ங் வத³தோ ஸங்கா⁴தி³ஸேஸோ ந ஹோதி, ‘‘தவ வச்சமக்³கோ³ ச பஸ்ஸாவமக்³கோ³ ச ஈதி³ஸோ ஸுபோ⁴ ஸுஸண்டா²னோ, தேன நாம ஈதி³ஸேன இத்தி²லக்க²ணேன ஸுப⁴லக்க²ணேன ஸமன்னாக³தாஸீ’’தி வத³ந்தஸ்ஸ ஹோதி. ‘‘வண்ணேதி, பஸங்ஸதீ’’தி பத³த்³வயஞ்ச ‘‘தோ²மேதீ’’தி பத³ஸ்ஸ பரியாயோ.

    Tattha paṭhamavākye vaṇṇavacanena saṅgahitaṃ thomanādikathaṃ kathentassa saṅghādiseso hoti. ‘‘Itthilakkhaṇena subhalakkhaṇena samannāgatāsī’’ti ettakameva thomanatthaṃ vadato saṅghādiseso na hoti, ‘‘tava vaccamaggo ca passāvamaggo ca īdiso subho susaṇṭhāno, tena nāma īdisena itthilakkhaṇena subhalakkhaṇena samannāgatāsī’’ti vadantassa hoti. ‘‘Vaṇṇeti, pasaṃsatī’’ti padadvayañca ‘‘thometī’’ti padassa pariyāyo.

    து³தியவாக்யே அவண்ணபத³ஸங்க³ஹிதங் கு²ங்ஸனாதி³த்தயே கு²ங்ஸனங் நாம பதோதோ³பமேஹி ப²ருஸவசனேஹி துத³னங். யதா²ஹ அட்ட²கதா²யங் ‘‘கு²ங்ஸேதீதி வாசாபதோதே³ன க⁴ட்டேதீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.285). பதுஜ்ஜதேனேனாதி ‘‘பதோதோ³’’திஅக³ச்ச²ந்தே அஸ்ஸாத³யோ பவத்தேதுங் விஜ்ஜ²னகபாசனத³ண்டோ³ வுச்சதி. வம்ப⁴னங் நாம அபஸாத³னங். அபஸாத³னங் நாம கு³ணதோ பரிஹாபனங். யதா²ஹ ‘‘வம்பே⁴தீதி அபஸாதே³தீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.285). க³ரஹா நாம தோ³ஸாரோபனங். யதா²ஹ ‘‘க³ரஹதீதி தோ³ஸங் தே³தீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.285). இமங் கு²ங்ஸனாதி³படிஸங்யுத்தவசனங் வக்க²மானேஸு ‘‘ஸிக²ரணீஸி, ஸம்பி⁴ன்னாஸி, உப⁴தொப்³யஞ்ஜனாஸீ’’தி இமேஸு தீஸு பதே³ஸு அஞ்ஞதரேன யோஜெத்வா கதெ²ந்தஸ்ஸேவ ஸங்கா⁴தி³ஸேஸோ, ந இதரஸ்ஸ.

    Dutiyavākye avaṇṇapadasaṅgahitaṃ khuṃsanādittaye khuṃsanaṃ nāma patodopamehi pharusavacanehi tudanaṃ. Yathāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘khuṃsetīti vācāpatodena ghaṭṭetī’’ti (pārā. aṭṭha. 2.285). Patujjatenenāti ‘‘patodo’’tiagacchante assādayo pavattetuṃ vijjhanakapācanadaṇḍo vuccati. Vambhanaṃ nāma apasādanaṃ. Apasādanaṃ nāma guṇato parihāpanaṃ. Yathāha ‘‘vambhetīti apasādetī’’ti (pārā. aṭṭha. 2.285). Garahā nāma dosāropanaṃ. Yathāha ‘‘garahatīti dosaṃ detī’’ti (pārā. aṭṭha. 2.285). Imaṃ khuṃsanādipaṭisaṃyuttavacanaṃ vakkhamānesu ‘‘sikharaṇīsi, sambhinnāsi, ubhatobyañjanāsī’’ti imesu tīsu padesu aññatarena yojetvā kathentasseva saṅghādiseso, na itarassa.

    ததியவாக்யே மேது²னயாசனாதி³வசனேஹி ஸங்க³ஹிதங் ஆயாசனாதி³ங் கரொந்தஸ்ஸாபி ஸங்கா⁴தி³ஸேஸோ. ‘‘யாசதி நாம தே³ஹி மே அரஹஸி மே தா³து’’ந்திஆதி³னா (பாரா॰ 285) நயேன ஏகேகங் பத³ங் ‘‘தே³ஹி மே மேது²னங் த⁴ம்ம’’ந்திஆதி³வஸேன மேது²னத⁴ம்மபதே³ன ஸஹ க⁴டெத்வா மேது²னத⁴ம்மங் யாசந்தஸ்ஸேவ ஹோதி.

    Tatiyavākye methunayācanādivacanehi saṅgahitaṃ āyācanādiṃ karontassāpi saṅghādiseso. ‘‘Yācati nāma dehi me arahasi me dātu’’ntiādinā (pārā. 285) nayena ekekaṃ padaṃ ‘‘dehi me methunaṃ dhamma’’ntiādivasena methunadhammapadena saha ghaṭetvā methunadhammaṃ yācantasseva hoti.

    ‘‘கதா³ தே மாதா பஸீதி³ஸ்ஸதி, கதா³ தே பிதா பஸீதி³ஸ்ஸதி, கதா³ தே தே³வதாயோ பஸீதி³ஸ்ஸந்தி, கதா³ தே ஸுக²ணோ ஸுலயோ ஸுமுஹுத்தோ ப⁴விஸ்ஸதீ’’திஆதி³ஆயாசனபத³னித்³தே³ஸே ஏகேகங் பத³ங் தத்தே²வ ஓஸானே வுத்தேன ‘‘கதா³ தே மேது²னங் த⁴ம்மங் லபி⁴ஸ்ஸாமீ’’தி பதே³ன க⁴டெத்வா மேது²னங் யாசந்தஸ்ஸேவ ஹோதி.

    ‘‘Kadā te mātā pasīdissati, kadā te pitā pasīdissati, kadā te devatāyo pasīdissanti, kadā te sukhaṇo sulayo sumuhutto bhavissatī’’tiādiāyācanapadaniddese ekekaṃ padaṃ tattheva osāne vuttena ‘‘kadā te methunaṃ dhammaṃ labhissāmī’’ti padena ghaṭetvā methunaṃ yācantasseva hoti.

    ‘‘கத²ங் த்வங் ஸாமிகஸ்ஸ தே³ஸி, கத²ங் ஜாரஸ்ஸ தே³ஸீ’’தி (பாரா॰ 285) புச்சா²னித்³தே³ஸவசனேஸு ச அஞ்ஞதரங் மேது²னத⁴ம்மபதே³ன க⁴டெத்வா புச்ச²ந்தஸ்ஸேவ ஹோதி.

    ‘‘Kathaṃ tvaṃ sāmikassa desi, kathaṃ jārassa desī’’ti (pārā. 285) pucchāniddesavacanesu ca aññataraṃ methunadhammapadena ghaṭetvā pucchantasseva hoti.

    ‘‘ஏவங் கிர த்வங் ஸாமிகஸ்ஸ தே³ஸி, ஏவங் ஜாரஸ்ஸ தே³ஸீ’’தி (பாரா॰ 285) படிபுச்சா²னித்³தே³ஸவசனேஸு அஞ்ஞதரங் மேது²னத⁴ம்மபதே³ன க⁴டெத்வா விஸேஸெத்வா படிபுச்ச²ந்தஸ்ஸேவ ஹோதி.

    ‘‘Evaṃ kira tvaṃ sāmikassa desi, evaṃ jārassa desī’’ti (pārā. 285) paṭipucchāniddesavacanesu aññataraṃ methunadhammapadena ghaṭetvā visesetvā paṭipucchantasseva hoti.

    ‘‘கத²ங் த³த³மானா ஸாமிகஸ்ஸ பியா ஹோதீ’’தி புச்ச²தோ மாதுகா³மஸ்ஸ ‘‘ஏவங் தே³ஹி, ஏவங் தெ³ந்தீ ஸாமிகஸ்ஸ பியா ப⁴விஸ்ஸதி மனாபா சா’’தி ஆணத்திவசனே, அனுஸாஸனிவசனே ச ஏஸேவ நயோ.

    ‘‘Kathaṃ dadamānā sāmikassa piyā hotī’’ti pucchato mātugāmassa ‘‘evaṃ dehi, evaṃ dentī sāmikassa piyā bhavissati manāpā cā’’ti āṇattivacane, anusāsanivacane ca eseva nayo.

    355. அக்கோஸனித்³தே³ஸாக³தேஸு ‘‘அனிமித்தாஸி நிமித்தமத்தாஸி அலோஹிதாஸி து⁴வலோஹிதாஸி து⁴வசோளாஸி பக்³க⁴ரந்தீஸி ஸிக²ரணீஸி இத்தி²பண்ட³காஸி வேபுரிஸிகாஸி ஸம்பி⁴ன்னாஸி உப⁴தொப்³யஞ்ஜனாஸீ’’தி ஏகாத³ஸஸு பதே³ஸு ‘‘ஸிக²ரணீஸி ஸம்பி⁴ன்னாஸி உப⁴தொப்³யஞ்ஜனாஸீ’’தி பத³த்தயங் பச்சேகங் ஆபத்திகரங், இமினா பத³த்தயேன ஸஹ புப்³பே³ வுத்தானி வச்சமக்³க³பஸ்ஸாவமக்³க³மேது²னத⁴ம்மபதா³னி தீணி சாதி ச²ப்பதா³னங் பச்சேகங் ஆபத்திகரத்தா இதோ பரானி அனிமித்தாதீ³னி அட்ட² பதா³னி ‘‘அனிமித்தாஸி மேது²னத⁴ம்மங் தே³ஹீ’’திஆதி³னா நயேன மேது²னத⁴ம்மபதே³ன ஸஹ க⁴டெத்வா வுத்தானேவ ஆபத்திகரானீதி வேதி³தப்³பா³னி, ‘‘மேது²னயாசனாதீ³ஹீ’’தி எத்த² ஆதி³-ஸத்³த³ஸங்க³ஹிதேஸு ‘‘அனிமித்தாஸீ’’திஆதீ³ஸு ஏகாத³ஸஸு அக்கோஸபதே³ஸு அந்தோக³த⁴த்தேபி கேவலங் ஆபத்திகரத்தா க³ருதரங் பத³த்தயங் விஸுங் ஸங்க³ஹேதப்³ப³ந்தி ஞாபேதுமாஹ ‘‘ஸிக²ரணீஸீ’’திஆதி³.

    355. Akkosaniddesāgatesu ‘‘animittāsi nimittamattāsi alohitāsi dhuvalohitāsi dhuvacoḷāsi paggharantīsi sikharaṇīsi itthipaṇḍakāsi vepurisikāsi sambhinnāsi ubhatobyañjanāsī’’ti ekādasasu padesu ‘‘sikharaṇīsi sambhinnāsi ubhatobyañjanāsī’’ti padattayaṃ paccekaṃ āpattikaraṃ, iminā padattayena saha pubbe vuttāni vaccamaggapassāvamaggamethunadhammapadāni tīṇi cāti chappadānaṃ paccekaṃ āpattikarattā ito parāni animittādīni aṭṭha padāni ‘‘animittāsi methunadhammaṃ dehī’’tiādinā nayena methunadhammapadena saha ghaṭetvā vuttāneva āpattikarānīti veditabbāni, ‘‘methunayācanādīhī’’ti ettha ādi-saddasaṅgahitesu ‘‘animittāsī’’tiādīsu ekādasasu akkosapadesu antogadhattepi kevalaṃ āpattikarattā garutaraṃ padattayaṃ visuṃ saṅgahetabbanti ñāpetumāha ‘‘sikharaṇīsī’’tiādi.

    ஸிக²ரணீஸீதி எத்த² ‘‘ஸிக²ரணீ அஸீ’’தி பத³ச்சே²தோ³. ‘‘அஸீ’’தி பச்சேகங் யோஜேதப்³ப³ங். து-ஸத்³தோ³ கேவலயுத்தம்பி ஆபத்திகரங் ஹோதீதி விஸேஸங் ஜோதேதி. கேவலேனாபி அக்கோஸவசனேனாதி யோஜனா. ஸிக²ரணீஸீதி ப³ஹி நிக்க²ந்தஆணிமங்ஸா ப⁴வஸி. ஸம்பி⁴ன்னாஸீதி மிஸ்ஸீபூ⁴தவச்சமக்³க³பஸ்ஸாவமக்³கா³. உப⁴தொப்³யஞ்ஜனாஸீதி இத்தி²னிமித்தேன, புரிஸனிமித்தேன சாதி உப⁴தொப்³யஞ்ஜனேஹி ஸமன்னாக³தா. ‘‘அயங் இத்தீ², அயங் புரிஸோ’’தி ப்³யஞ்ஜயதீதி ப்³யஞ்ஜனங், முத்தகரணானி. ஸுணந்தியாதி எத்த² ‘‘விஞ்ஞுமனுஸ்ஸித்தி²யா’’தி அதி⁴காரதோ லப்³ப⁴தி, இமினா அக்கோஸிதப்³ப³வத்து² த³ஸ்ஸிதங் ஹோதி. பா⁴ஸிதங் ஸுணந்தியா ஸுபா⁴ஸிதது³ப்³பா⁴ஸிதங் ஜானந்தியா மனுஸ்ஸித்தி²யா விஸயே பவத்தஅக்கோஸவசனேன ஸங்கா⁴தி³ஸேஸோ ஹோதீதி அத்தோ².

    Sikharaṇīsīti ettha ‘‘sikharaṇī asī’’ti padacchedo. ‘‘Asī’’ti paccekaṃ yojetabbaṃ. Tu-saddo kevalayuttampi āpattikaraṃ hotīti visesaṃ joteti. Kevalenāpi akkosavacanenāti yojanā. Sikharaṇīsīti bahi nikkhantaāṇimaṃsā bhavasi. Sambhinnāsīti missībhūtavaccamaggapassāvamaggā. Ubhatobyañjanāsīti itthinimittena, purisanimittena cāti ubhatobyañjanehi samannāgatā. ‘‘Ayaṃ itthī, ayaṃ puriso’’ti byañjayatīti byañjanaṃ, muttakaraṇāni. Suṇantiyāti ettha ‘‘viññumanussitthiyā’’ti adhikārato labbhati, iminā akkositabbavatthu dassitaṃ hoti. Bhāsitaṃ suṇantiyā subhāsitadubbhāsitaṃ jānantiyā manussitthiyā visaye pavattaakkosavacanena saṅghādiseso hotīti attho.

    356. புனப்புனங் ஓபா⁴ஸந்தஸ்ஸ வாசானங் க³ணனாய க³ருகா ஸியுந்தி யோஜனா. எத்த² ‘‘ஏகங் இத்தி²’’ந்தி அஜ்ஜா²ஹரிதப்³ப³ங். ஏகவாசாய ப³ஹூ ஓபா⁴ஸந்தஸ்ஸ ச இத்தீ²னங் க³ணனாய க³ருகா ஸியுந்தி யோஜனா. எத்தா²பி ‘‘இத்தி²யோபீ’’தி லப்³ப⁴தி.

    356. Punappunaṃ obhāsantassa vācānaṃ gaṇanāya garukā siyunti yojanā. Ettha ‘‘ekaṃ itthi’’nti ajjhāharitabbaṃ. Ekavācāya bahū obhāsantassa ca itthīnaṃ gaṇanāya garukā siyunti yojanā. Etthāpi ‘‘itthiyopī’’ti labbhati.

    357. ஸா சே நப்படிஜானாதீதி எத்த² ‘‘யங் ஸுணந்திங் மனுஸ்ஸித்தி²ங் த்³வின்னங் மக்³கா³னங் வண்ணாவண்ணவஸேன ஓபா⁴ஸதி, ஸா சே ந படிஜானாதீ’’தி ஸாமத்தி²யா லப்³ப⁴மானங் ஆதா³ய யோஜேதப்³ப³ங். அத்தனோ பா⁴ஸிதங் து³ட்டு²ல்லங் வுத்தஸமனந்தரமேவ அத்த²வஸேன ஸசே ந ஜானாதீதி அத்தோ². தஸ்ஸாதி தஸ்ஸ து³ட்டு²ல்லபா⁴ஸிதபி⁴க்கு²ஸ்ஸ. உப்³ப⁴ஜாணுங், அத⁴க்க²கங் வா ஆதி³ஸ்ஸ ப⁴ணனே சாபி தஸ்ஸ து²ல்லச்சயங் ஸியாதி யோஜனா. ப⁴ணனேதி த்³வின்னங் மக்³கா³னங் வண்ணாதி³கத²னே, ‘‘ப⁴ணதோ’’திபி லிக²ந்தி, ப⁴ணந்தஸ்ஸ, ப⁴ணனஹேதூதி அத்தோ². ஹேதும்ஹி அயமந்தபச்சயோ ‘‘அஸம்பு³த⁴’’ந்திஆதீ³ஸு (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.க³ந்தா²ரம்ப⁴கதா²) விய. உப்³ப⁴ஜாணுந்தி ஜாணுதோ உத்³த⁴ங். அக்கே²கந்தி அக்க²கதோ ஹெட்டா².

    357.Sā ce nappaṭijānātīti ettha ‘‘yaṃ suṇantiṃ manussitthiṃ dvinnaṃ maggānaṃ vaṇṇāvaṇṇavasena obhāsati, sā ce na paṭijānātī’’ti sāmatthiyā labbhamānaṃ ādāya yojetabbaṃ. Attano bhāsitaṃ duṭṭhullaṃ vuttasamanantarameva atthavasena sace na jānātīti attho. Tassāti tassa duṭṭhullabhāsitabhikkhussa. Ubbhajāṇuṃ, adhakkhakaṃ vā ādissa bhaṇane cāpi tassa thullaccayaṃ siyāti yojanā. Bhaṇaneti dvinnaṃ maggānaṃ vaṇṇādikathane, ‘‘bhaṇato’’tipi likhanti, bhaṇantassa, bhaṇanahetūti attho. Hetumhi ayamantapaccayo ‘‘asambudha’’ntiādīsu (pārā. aṭṭha. 1.ganthārambhakathā) viya. Ubbhajāṇunti jāṇuto uddhaṃ. Akkhekanti akkhakato heṭṭhā.

    358. உப்³ப⁴க்க²கந்தி அக்க²கதோ உத்³த⁴ங். அதோ⁴ஜாணுமண்ட³லந்தி ஜாணுமண்ட³லதோ அதோ⁴. உத்³தி³ஸந்தி உத்³தி³ஸ்ஸ. ‘‘உத்³தி³ஸ்ஸுப்³ப⁴க்க²ங் வா ததா², அதோ⁴ஜாணுமண்ட³ல’’ந்தி ச லிக²ந்தி, ஸோ பாடோ² ஸுந்த³ரோ. வண்ணாதி³ப⁴ணனே து³க்கடந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘விஞ்ஞுமனுஸ்ஸித்தி²யா’’தி அதி⁴காரதோ லப்³ப⁴தி. காயபடிப³த்³தே⁴ வண்ணாதி³ப⁴ணனே து³க்கடந்தி எத்தா²பி ஏஸேவ நயோ. வச்சமக்³க³பஸ்ஸாவமக்³கா³ ஸங்கா⁴தி³ஸேஸக்கெ²த்தங், அத⁴க்க²கங் உப்³ப⁴ஜாணுமண்ட³லங் து²ல்லச்சயக்கெ²த்தங், உத்³த⁴க்க²கங் அதோ⁴ஜாணுமண்ட³லங் து³க்கடக்கெ²த்தந்தி இமேஸு தீஸு கெ²த்தேஸு அக்க²கஞ்சேவ ஜாணுமண்ட³லஞ்ச து²ல்லச்சயது³க்கடானங் த்³வின்னங் அவதி⁴பூ⁴தங் கத்த² ஸங்க³ய்ஹதீதி? து³க்கடக்கெ²த்தேயேவ ஸங்க³ய்ஹதி. யதா²ஹ அட்ட²கதா²யங் ‘‘அக்க²கங், பன ஜாணுமண்ட³லஞ்ச எத்தே²வ து³க்கடக்கெ²த்தே ஸங்க³ஹங் க³ச்ச²தீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.286).

    358.Ubbhakkhakanti akkhakato uddhaṃ. Adhojāṇumaṇḍalanti jāṇumaṇḍalato adho. Uddisanti uddissa. ‘‘Uddissubbhakkhaṃ vā tathā, adhojāṇumaṇḍala’’nti ca likhanti, so pāṭho sundaro. Vaṇṇādibhaṇane dukkaṭanti sambandho. ‘‘Viññumanussitthiyā’’ti adhikārato labbhati. Kāyapaṭibaddhe vaṇṇādibhaṇane dukkaṭanti etthāpi eseva nayo. Vaccamaggapassāvamaggā saṅghādisesakkhettaṃ, adhakkhakaṃ ubbhajāṇumaṇḍalaṃ thullaccayakkhettaṃ, uddhakkhakaṃ adhojāṇumaṇḍalaṃ dukkaṭakkhettanti imesu tīsu khettesu akkhakañceva jāṇumaṇḍalañca thullaccayadukkaṭānaṃ dvinnaṃ avadhibhūtaṃ kattha saṅgayhatīti? Dukkaṭakkhetteyeva saṅgayhati. Yathāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘akkhakaṃ, pana jāṇumaṇḍalañca ettheva dukkaṭakkhette saṅgahaṃ gacchatī’’ti (pārā. aṭṭha. 2.286).

    359. பண்ட³கே யக்கி²பேதீஸு த்³வின்னங் மக்³கா³னங் வண்ணாதி³ப⁴ணனே தஸ்ஸ ப⁴ணந்தஸ்ஸ து²ல்லச்சயங் ப⁴வேதி அதி⁴காரவஸேன ஆக³தபதே³ஹி ஸஹ யோஜேதப்³ப³ங். பண்ட³காதீ³ஸூதி ஆதி³-ஸத்³தே³ன யக்கி²பேதீனங் க³ஹணங்.

    359. Paṇḍake yakkhipetīsu dvinnaṃ maggānaṃ vaṇṇādibhaṇane tassa bhaṇantassa thullaccayaṃ bhaveti adhikāravasena āgatapadehi saha yojetabbaṃ. Paṇḍakādīsūti ādi-saddena yakkhipetīnaṃ gahaṇaṃ.

    360. உப்³ப⁴க்க²க…பே॰… அயங் நயோதி ‘‘பண்ட³காதீ³ஸூ’’தி இமினா யோஜேதப்³ப³ங். அயங் நயோதி ‘‘து³க்கடமேவ ஹோதீ’’தி வுத்தோ நயோ. ஸப்³ப³த்தா²தி ஸங்கா⁴தி³ஸேஸது²ல்லச்சயது³க்கடக்கெ²த்தவஸேன ஸப்³பே³ஸு கெ²த்தேஸு.

    360.Ubbhakkhaka…pe… ayaṃ nayoti ‘‘paṇḍakādīsū’’ti iminā yojetabbaṃ. Ayaṃ nayoti ‘‘dukkaṭameva hotī’’ti vutto nayo. Sabbatthāti saṅghādisesathullaccayadukkaṭakkhettavasena sabbesu khettesu.

    361. அத்த²புரெக்கா²ரோ ஹுத்வா ஓபா⁴ஸதோபி அனாபத்தீதி யோஜனா. மாதுகா³மானங் ‘‘அனிமித்தாஸீ’’திஆதீ³ஸு பதே³ஸு அத்த²கத²னங் புரெக்க²த்வா ‘‘அனிமித்தாஸீ’’திஆதி³பத³ங் ப⁴ணந்தஸ்ஸ வா மாதுகா³மேஹி ஸஹ அட்ட²கத²ங் ஸஜ்ஜா²யந்தானங் வா அனாபத்தீதி அத்தோ². த⁴ம்மபுரெக்கா²ரோ ஹுத்வா ஓபா⁴ஸதோ அனாபத்தீதி யோஜனா. பாளித⁴ம்மங் வாசெந்தஸ்ஸ வா தாஸங் ஸுணந்தீனங் ஸஜ்ஜா²யனங் வா புரெக்க²த்வா ‘‘அனிமித்தாஸீ’’திஆதீ³ஸு பதே³ஸு யங் கிஞ்சி பப்³ப³ஜிதஸ்ஸ வா இதரஸ்ஸ வா மாதுகா³மஸ்ஸ கதெ²ந்தஸ்ஸ அனாபத்தீதி. புரெக்க²த்வானுஸாஸனிந்தி ‘‘இதா³னி அனிமித்தாஸி…பே॰… உப⁴தொப்³யஞ்ஜனாஸி, அப்பமாத³ங் தா³னி கரெய்யாஸி, யதா² ஆயதிம்பி ஏவரூபா நாஹோஸீ’’தி அனுஸாஸனிங் புரெக்க²த்வா.

    361. Atthapurekkhāro hutvā obhāsatopi anāpattīti yojanā. Mātugāmānaṃ ‘‘animittāsī’’tiādīsu padesu atthakathanaṃ purekkhatvā ‘‘animittāsī’’tiādipadaṃ bhaṇantassa vā mātugāmehi saha aṭṭhakathaṃ sajjhāyantānaṃ vā anāpattīti attho. Dhammapurekkhāro hutvā obhāsato anāpattīti yojanā. Pāḷidhammaṃ vācentassa vā tāsaṃ suṇantīnaṃ sajjhāyanaṃ vā purekkhatvā ‘‘animittāsī’’tiādīsu padesu yaṃ kiñci pabbajitassa vā itarassa vā mātugāmassa kathentassa anāpattīti. Purekkhatvānusāsaninti ‘‘idāni animittāsi…pe… ubhatobyañjanāsi, appamādaṃ dāni kareyyāsi, yathā āyatimpi evarūpā nāhosī’’ti anusāsaniṃ purekkhatvā.

    362. உம்மத்தகாதீ³னந்தி பித்தும்மத்தகயக்கு²ம்மத்தகவஸேன த்³வின்னங் உம்மத்தகானஞ்ச ஆதி³-ஸத்³த³ஸங்க³ஹிதஸ்ஸ இமஸ்மிங் ஆதி³கம்மிகஸ்ஸ உதா³யித்தே²ரஸ்ஸ ச அனாபத்தீதி வுத்தங் ஹோதி. ‘‘இத³ங் ஸிக்கா²பத³ங் திஸமுட்டா²னங் காயசித்ததோ ச வாசாசித்ததோ ச காயவாசாசித்ததோ ச ஸமுட்டா²தி. கிரியங், ஸஞ்ஞாவிமொக்க²ங், ஸசித்தகங், லோகவஜ்ஜங், காயகம்மங், வசீகம்மங், அகுஸலசித்த’’ந்தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.287) அட்ட²கதா²யங் வுத்தபகிண்ணகவினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸேதி ‘‘ஸமுட்டா²னாத³யோ…பே॰… துல்யாவா’’தி. வேத³னாய அதி³ன்னாதா³னேன அஸமத்தா ‘‘வேத³னெத்த² த்³விதா⁴ மதா’’தி ஆஹ, ஸுகோ²பெக்கா²வேத³னாவஸேன த்³விதா⁴ மதாதி அத்தோ².

    362.Ummattakādīnanti pittummattakayakkhummattakavasena dvinnaṃ ummattakānañca ādi-saddasaṅgahitassa imasmiṃ ādikammikassa udāyittherassa ca anāpattīti vuttaṃ hoti. ‘‘Idaṃ sikkhāpadaṃ tisamuṭṭhānaṃ kāyacittato ca vācācittato ca kāyavācācittato ca samuṭṭhāti. Kiriyaṃ, saññāvimokkhaṃ, sacittakaṃ, lokavajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, akusalacitta’’nti (pārā. aṭṭha. 2.287) aṭṭhakathāyaṃ vuttapakiṇṇakavinicchayaṃ dasseti ‘‘samuṭṭhānādayo…pe… tulyāvā’’ti. Vedanāya adinnādānena asamattā ‘‘vedanettha dvidhā matā’’ti āha, sukhopekkhāvedanāvasena dvidhā matāti attho.

    து³ட்டு²ல்லவாசாகதா²வண்ணனா.

    Duṭṭhullavācākathāvaṇṇanā.

    363. காமபாரிசரியாயாதி மேது²னத⁴ம்மஸங்கா²தேன காமேன பாரிசரியாய, மேது²னத⁴ம்மேன பாரிசரியாயாதி அத்தோ². அத² வா காமிதா பத்தி²தாதி காமா, மேது²னராக³வஸேன பத்தி²தாதி அத்தோ², காமா ச ஸா பாரிசரியா சாதி காமபாரிசரியா, தஸ்ஸா காமபாரிசரியாயாதிபி க³ஹேதப்³ப³ங், மேது²னராக³சித்தேன அபி⁴பத்தி²தபாரிசரியாயாதிஅத்தோ². ‘‘வண்ணங் பா⁴ஸதோ’’தி இமினா ஸம்ப³ந்தோ⁴, ‘‘ஏதத³க்³க³ங் ப⁴கி³னி பாரிசரியானங் யா மாதி³ஸங் ஸீலவந்தங் கல்யாணத⁴ம்மங் ப்³ரஹ்மசாரிங் ஏதேன த⁴ம்மேன பரிசரெய்யா’’தி அத்தனோ மேது²னத⁴ம்மேன பாரிசரியாய கு³ணங் ஆனிஸங்ஸங் கதெ²ந்தஸ்ஸாதி வுத்தங் ஹோதி. தஸ்மிங்யேவ க²ணேதி தஸ்மிங் ப⁴ணிதக்க²ணேயேவ. ஸா சே ஜானாதீதி யங் உத்³தி³ஸ்ஸ அபா⁴ஸி, ஸசே ஸா வசனஸமனந்தரமேவ ஜானாதி.

    363.Kāmapāricariyāyāti methunadhammasaṅkhātena kāmena pāricariyāya, methunadhammena pāricariyāyāti attho. Atha vā kāmitā patthitāti kāmā, methunarāgavasena patthitāti attho, kāmā ca sā pāricariyā cāti kāmapāricariyā, tassā kāmapāricariyāyātipi gahetabbaṃ, methunarāgacittena abhipatthitapāricariyāyātiattho. ‘‘Vaṇṇaṃ bhāsato’’ti iminā sambandho, ‘‘etadaggaṃ bhagini pāricariyānaṃ yā mādisaṃ sīlavantaṃ kalyāṇadhammaṃ brahmacāriṃ etena dhammena paricareyyā’’ti attano methunadhammena pāricariyāya guṇaṃ ānisaṃsaṃ kathentassāti vuttaṃ hoti. Tasmiṃyeva khaṇeti tasmiṃ bhaṇitakkhaṇeyeva. Sā ce jānātīti yaṃ uddissa abhāsi, sace sā vacanasamanantarameva jānāti.

    364. ஸா மனுஸ்ஸித்தீ² நோ ஜானாதி சே, தஸ்ஸ து²ல்லச்சயந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. யக்கி²பேதிதே³வீஸு ஜானந்தீஸு, பண்ட³கே ச ஜானந்தே அத்தகாமபாரிசரியாய வண்ணங் பா⁴ஸதோ தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ து²ல்லச்சயங் ஹோதீதி யோஜனா. ஸேஸேதி புரிஸதிரச்சா²னக³தவிஸயே, யக்கி²ஆதீ³னங் அஜானநவிஸயே ச அத்தகாமபாரிசரியாய வண்ணங் பா⁴ஸதோ தஸ்ஸ ஆபத்தி து³க்கடங் ஹோதீதி யோஜனா.

    364.Sā manussitthī no jānāti ce, tassa thullaccayanti sambandho. Yakkhipetidevīsu jānantīsu, paṇḍake ca jānante attakāmapāricariyāya vaṇṇaṃ bhāsato tassa bhikkhuno thullaccayaṃ hotīti yojanā. Seseti purisatiracchānagatavisaye, yakkhiādīnaṃ ajānanavisaye ca attakāmapāricariyāya vaṇṇaṃ bhāsato tassa āpatti dukkaṭaṃ hotīti yojanā.

    365. சீவராதீ³ஹீதி சீவரபிண்ட³பாதாதீ³ஹி. வத்து²காமேஹீதி தண்ஹாய வத்து²பா⁴வேன வத்தூ² ச காமிதத்தா காமாதி ச ஸங்கா²தேஹி பச்சயேஹி.

    365.Cīvarādīhīti cīvarapiṇḍapātādīhi. Vatthukāmehīti taṇhāya vatthubhāvena vatthū ca kāmitattā kāmāti ca saṅkhātehi paccayehi.

    366. ராகோ³ ஏவ ராக³தா. ‘‘ராகி³தா’’தி வா பாடோ², ராகோ³ அஸ்ஸ அத்தீ²தி ராகீ³, தஸ்ஸ பா⁴வோ ராகி³தா, அத்தகாமபாரிசரியாய ராகோ³தி அத்தோ². ஓபா⁴ஸோதி அத்தகாமபாரிசரியாய கு³ணப⁴ணனங். தேன ராகே³னாதி காமபாரிசரியாய ராகே³ன. க²ணே தஸ்மிந்தி ப⁴ணிதக்க²ணே. விஜானநந்தி யங் மனுஸ்ஸித்தி²ங் உத்³தி³ஸ்ஸ அத்தகாமபாரிசரியாய வண்ணங் ப⁴ணதி, தாய தஸ்ஸ வசனத்த²ஸ்ஸ விஜானநந்தி வுத்தங் ஹோதி.

    366. Rāgo eva rāgatā. ‘‘Rāgitā’’ti vā pāṭho, rāgo assa atthīti rāgī, tassa bhāvo rāgitā, attakāmapāricariyāya rāgoti attho. Obhāsoti attakāmapāricariyāya guṇabhaṇanaṃ. Tena rāgenāti kāmapāricariyāya rāgena. Khaṇe tasminti bhaṇitakkhaṇe. Vijānananti yaṃ manussitthiṃ uddissa attakāmapāricariyāya vaṇṇaṃ bhaṇati, tāya tassa vacanatthassa vijānananti vuttaṃ hoti.

    367. பஞ்சங்கா³னீதி மனுஸ்ஸித்தி²தா, தங்ஸஞ்ஞிதா, பாரிசரியாய ராகி³தா, தேன ராகே³ன ஓபா⁴ஸனங், க²ணே தஸ்மிங் விஜானநந்தி இமானி எத்த² அத்தகாமபாரிசரியஸிக்கா²பதே³ பஞ்ச அங்கா³னி , பஞ்ச ஆபத்திகாரணானீதி அத்தோ². அஸ்ஸாதி அத்தகாமபாரிசரியஸிக்கா²பத³ஸ்ஸ.

    367.Pañcaṅgānīti manussitthitā, taṃsaññitā, pāricariyāya rāgitā, tena rāgena obhāsanaṃ, khaṇe tasmiṃ vijānananti imāni ettha attakāmapāricariyasikkhāpade pañca aṅgāni , pañca āpattikāraṇānīti attho. Assāti attakāmapāricariyasikkhāpadassa.

    அத்தகாமபாரிசரியகதா²வண்ணனா.

    Attakāmapāricariyakathāvaṇṇanā.

    368. ‘‘படிக்³க³ண்ஹாதீ’’திஆதி³கிரியாத்தயோபாதா³னஸாமத்தி²யேன திக்க²த்துங் படிபாத³னகங் ‘‘யோ பி⁴க்கூ²’’தி ச ‘‘க³ரு ஹோதீ’’தி பத³ஸாமத்தி²யேன ‘‘தஸ்ஸா’’தி ச லப்³ப⁴மானத்தா திவிதே⁴ஹி ஸஹ ‘‘யோ பி⁴க்கு² புரிஸஸ்ஸ ஸந்தே³ஸங் படிக்³க³ண்ஹாதி, வீமங்ஸதி பச்சாஹரதி சே, தஸ்ஸ க³ரு ஹோதீ’’தி ஏகங் வாக்யங் ஹோதி. ஏவங் ‘‘இத்தி²யாபி வா’’தி இமினா யோஜனாயபி ஏகங் வாக்யங் ஹோதீதி இமிஸ்ஸா கா³தா²ய வாக்யத்³வயங் யுஜ்ஜதி.

    368. ‘‘Paṭiggaṇhātī’’tiādikiriyāttayopādānasāmatthiyena tikkhattuṃ paṭipādanakaṃ ‘‘yo bhikkhū’’ti ca ‘‘garu hotī’’ti padasāmatthiyena ‘‘tassā’’ti ca labbhamānattā tividhehi saha ‘‘yo bhikkhu purisassa sandesaṃ paṭiggaṇhāti, vīmaṃsati paccāharati ce, tassa garu hotī’’ti ekaṃ vākyaṃ hoti. Evaṃ ‘‘itthiyāpi vā’’ti iminā yojanāyapi ekaṃ vākyaṃ hotīti imissā gāthāya vākyadvayaṃ yujjati.

    இத⁴ ஸந்தே³ஸக்கமஞ்ச யோஜனாக்கமஞ்ச ஜானநத்த²ங் பட²மங் தாவ இத்தீ²னஞ்ச ப⁴ரியானஞ்ச பபே⁴தோ³ ச ஸரூபஞ்ச விபா⁴வீயதி – தேஸு இத்தி²யோ த³ஸவிதா⁴ ஹொந்தி. யதா²ஹ பத³பா⁴ஜனே ‘‘த³ஸ இத்தி²யோ மாதுரக்கி²தா பிதுரக்கி²தா மாதாபிதுரக்கி²தா பா⁴துரக்கி²தா ப⁴கி³னிரக்கி²தா ஞாதிரக்கி²தா கொ³த்தரக்கி²தா த⁴ம்மரக்கி²தா ஸாரக்கா² ஸபரித³ண்டா³’’தி. ப⁴ரியா ச த³ஸவிதா⁴ ஹொந்தி. யதா²ஹ பத³பா⁴ஜனே ‘‘த³ஸ ப⁴ரியாயோ த⁴னக்கீதா ச²ந்த³வாஸினீ போ⁴க³வாஸினீ ஓத³பத்தகினீ ஓப⁴டசும்ப³டா தா³ஸீ ச ப⁴ரியா ச கம்மகாரீ ச ப⁴ரியா ச த⁴ஜாஹடா முஹுத்திகா’’தி (பாரா॰ 303). இமாஸங் பபே⁴தோ³ ச ஸரூபானி ச ஸங்கே²பதோ ஏவங் வேதி³தப்³பா³னி –

    Idha sandesakkamañca yojanākkamañca jānanatthaṃ paṭhamaṃ tāva itthīnañca bhariyānañca pabhedo ca sarūpañca vibhāvīyati – tesu itthiyo dasavidhā honti. Yathāha padabhājane ‘‘dasa itthiyo māturakkhitā piturakkhitā mātāpiturakkhitā bhāturakkhitā bhaginirakkhitā ñātirakkhitā gottarakkhitā dhammarakkhitā sārakkhā saparidaṇḍā’’ti. Bhariyā ca dasavidhā honti. Yathāha padabhājane ‘‘dasa bhariyāyo dhanakkītā chandavāsinī bhogavāsinī odapattakinī obhaṭacumbaṭā dāsī ca bhariyā ca kammakārī ca bhariyā ca dhajāhaṭā muhuttikā’’ti (pārā. 303). Imāsaṃ pabhedo ca sarūpāni ca saṅkhepato evaṃ veditabbāni –

    புரிஸேஹி ஸஹ யதா² ஸங்வாஸங் ந கரோதி, ஏவங் மாதரா ரக்கி²தா மாதுரக்கி²தா. யதா²ஹ ‘‘மாதுரக்கி²தா நாம மாதா ரக்க²தி கோ³பேதி இஸ்ஸரியங் காரேதி வஸங் வத்தேதீ’’தி. பிதுரக்கி²தாதீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ. தத்த² யஸ்மிங் கொண்ட³ஞ்ஞாதி³கொ³த்தே ஜாதா, தஸ்மிங்யேவ கொ³த்தே ஜாதேஹி ரக்கி²தா கொ³த்தரக்கி²தா. யதா²ஹ ‘‘கொ³த்தரக்கி²தா நாம ஸகொ³த்தா ரக்க²ந்தீ’’திஆதி³. ஏகங் ஸத்தா²ரங் உத்³தி³ஸ்ஸ பப்³ப³ஜிதேஹி வா ஏகக³ணபரியாபன்னேஹி வா ரக்கி²தா த⁴ம்மரக்கி²தா நாம. யதா²ஹ ‘‘த⁴ம்மரக்கி²தா நாம ஸஹத⁴ம்மிகா ரக்க²ந்தீ’’திஆதி³ (பாரா॰ 304). ஸாரக்கா² நாம ‘‘க³ப்³பே⁴பி பரிக்³க³ஹிதா ஹோதி ‘மய்ஹங் ஏஸா’தி அந்தமஸோ மாலாகு³ளபரிக்கி²த்தாபீ’’தி பாளியங் வுத்தஸரூபா. ஸபரித³ண்டா³ நாம ‘‘கேஹிசி த³ண்டோ³ ட²பிதோ ஹோதி ‘யோ இத்த²ன்னாமங் இத்தி²ங் க³ச்ச²தி, தஸ்ஸ எத்தகோ த³ண்டோ³’’தி வுத்தஸரூபாதி அயங் த³ஸன்னங் இத்தீ²னங் ஸரூபஸங்கே²போ. இமாஸு த³ஸஸு ஸாரக்க²ஸபரித³ண்டா³னங் த்³வின்னங் பரபுரிஸஸேவாயங் மிச்சா²சாரோ ஹோதி, இதராஸங் ந ஹோதி. இமா த³ஸபி பஞ்சஸீலங் ரக்க²ந்தேஹி அக³மனீயா.

    Purisehi saha yathā saṃvāsaṃ na karoti, evaṃ mātarā rakkhitā māturakkhitā. Yathāha ‘‘māturakkhitā nāma mātā rakkhati gopeti issariyaṃ kāreti vasaṃ vattetī’’ti. Piturakkhitādīsupi eseva nayo. Tattha yasmiṃ koṇḍaññādigotte jātā, tasmiṃyeva gotte jātehi rakkhitā gottarakkhitā. Yathāha ‘‘gottarakkhitā nāma sagottā rakkhantī’’tiādi. Ekaṃ satthāraṃ uddissa pabbajitehi vā ekagaṇapariyāpannehi vā rakkhitā dhammarakkhitā nāma. Yathāha ‘‘dhammarakkhitā nāma sahadhammikā rakkhantī’’tiādi (pārā. 304). Sārakkhā nāma ‘‘gabbhepi pariggahitā hoti ‘mayhaṃ esā’ti antamaso mālāguḷaparikkhittāpī’’ti pāḷiyaṃ vuttasarūpā. Saparidaṇḍā nāma ‘‘kehici daṇḍo ṭhapito hoti ‘yo itthannāmaṃ itthiṃ gacchati, tassa ettako daṇḍo’’ti vuttasarūpāti ayaṃ dasannaṃ itthīnaṃ sarūpasaṅkhepo. Imāsu dasasu sārakkhasaparidaṇḍānaṃ dvinnaṃ parapurisasevāyaṃ micchācāro hoti, itarāsaṃ na hoti. Imā dasapi pañcasīlaṃ rakkhantehi agamanīyā.

    த³ஸஸு ப⁴ரியாஸு ‘‘த⁴னக்கீதா நாம த⁴னேன கிணித்வா வாஸேதீ’’தி வுத்தத்தா ப⁴ரியபா⁴வாய அப்பகங் வா ப³ஹுங் வா த⁴னங் த³த்வா க³ஹிதா த⁴னக்கீதா நாம. ‘‘ச²ந்த³வாஸினீ நாம பியோ பியங் வாஸேதீ’’தி வுத்தத்தா அத்தருசியா ஸங்வஸிதேன புரிஸேன ஸம்படிச்சி²தா ச²ந்த³வாஸினீ நாம. ‘‘போ⁴க³வாஸினீ நாம போ⁴க³ங் த³த்வா வாஸேதீ’’தி வுத்தத்தா உது³க்க²லமுஸலாதி³கே³ஹோபகரணங் லபி⁴த்வா ப⁴ரியபா⁴வங் க³ச்ச²ந்தீ ஜனபதி³த்தீ² போ⁴க³வாஸினீ நாம. ‘‘படவாஸினீ நாம படங் த³த்வா வாஸேதீ’’தி வுத்தத்தா நிவாஸனமத்தங் வா பாருபனமத்தங் வா லத்³தா⁴ ப⁴ரியபா⁴வங் க³ச்ச²ந்தீ த³லித்³தி³த்தீ² படவாஸினீ நாம. ஓத³பத்தகினீ நாம ‘‘உத³கபத்தங் ஆமஸித்வா வாஸேதீ’’தி (பாரா॰ 304) வுத்தத்தா ‘‘இத³ங் உத³கங் விய ஸங்ஸட்டா² அபே⁴ஜ்ஜா ஹோதா²’’தி வத்வா ஏகஸ்மிங் உத³கபத்தே புரிஸேன ஸத்³தி⁴ங் ஹத்த²ங் ஓதாரெத்வா ப⁴ரியபா⁴வங் நீதோ மாதுகா³மோ வுச்சதி. ‘‘ஓப⁴டசும்ப³டா நாம சும்ப³டங் ஓரோபெத்வா வாஸேதீ’’தி (பாரா॰ 304) வுத்தத்தா ஸீஸதோ சும்ப³டங் ஓரோபெத்வா ப⁴ரியபா⁴வமுபனீதா கட்ட²ஹாரிகாதி³இத்தீ² ஓப⁴டசும்ப³டா நாம. தா³ஸீ ச ப⁴ரியா ச நாம ‘‘தா³ஸீ சேவ ஹோதி ப⁴ரியா சா’’தி (பாரா॰ 304) வுத்தத்தா ப⁴ரியங் கத்வா வாஸிதா ‘‘தஸ்ஸேவ தா³ஸீ ச ப⁴ரியா சா’’தி வுத்தா. கம்மகாரீ ச ப⁴ரியா ச நாம ‘‘கம்மகாரீ சேவ ஹோதி ப⁴ரியா சா’’தி (பாரா॰ 304) வுத்தத்தா பதா⁴னித்தி²னிரபெக்கே²ன குடும்ப³கிச்சங் காரெத்வா ப⁴ரியபா⁴வங் நீதா ப⁴ரியா கதகம்மா ‘‘கம்மகாரீ ச ப⁴ரியா சா’’தி வுத்தா. ‘‘த⁴ஜாஹடா நாம கரமரானீதா வுச்சதீ’’தி (பாரா॰ 304) வுத்தத்தா த⁴ஜங் உஸ்ஸாபெத்வா க³ச்ச²ந்தியா மஹாஸேனாய ஸத்³தி⁴ங் க³ந்த்வா பரவிஸயங் விலும்பந்தேன பச்சி²ந்தி³த்வா ஆனெத்வா ப⁴ரியபா⁴வமுபனீதா இத்தீ² த⁴ஜாஹடா நாம. ‘‘முஹுத்திகா நாம தங்க²ணிகா வுச்சதீ’’தி (பாரா॰ 304) வுத்தத்தா அசிரகாலங் ஸங்வாஸத்தா²ய க³ஹிதா இத்தீ² முஹுத்திகா நாமாதி அயங் த³ஸன்னங் ப⁴ரியானங் ஸரூபஸங்கே²போ. யதா²வுத்தாஸு த³ஸஸு இத்தீ²ஸு அஞ்ஞதரங் த³ஸன்னங் ப⁴ரியானங் அஞ்ஞதரட்டா²னே ட²பனத்த²மதி⁴ப்பேதபா⁴வங் வத்துங் புரிஸேன ‘‘க³ச்ச² ப⁴ந்தே இத்த²ன்னாமங் மாதுரக்கி²தங் ப்³ரூஹி ‘ஹோஹி கிர இத்த²ன்னாமஸ்ஸ ப⁴ரியா த⁴னக்கீதா’தி’’ஆதி³னா நயேன தி³ன்னஸந்தே³ஸங் ‘‘ஸாது⁴ உபாஸகா’’திஆதி³னா நயேன வசீபே⁴த³ங் கத்வா வா ஸீஸகம்பனாதி³வஸேன வா படிக்³க³ண்ஹாதீதி ஆஹ ‘‘படிக்³க³ண்ஹாதி ஸந்தே³ஸங் புரிஸஸ்ஸா’’தி.

    Dasasu bhariyāsu ‘‘dhanakkītā nāma dhanena kiṇitvā vāsetī’’ti vuttattā bhariyabhāvāya appakaṃ vā bahuṃ vā dhanaṃ datvā gahitā dhanakkītā nāma. ‘‘Chandavāsinī nāma piyo piyaṃ vāsetī’’ti vuttattā attaruciyā saṃvasitena purisena sampaṭicchitā chandavāsinī nāma. ‘‘Bhogavāsinī nāma bhogaṃ datvā vāsetī’’ti vuttattā udukkhalamusalādigehopakaraṇaṃ labhitvā bhariyabhāvaṃ gacchantī janapaditthī bhogavāsinī nāma. ‘‘Paṭavāsinī nāma paṭaṃ datvā vāsetī’’ti vuttattā nivāsanamattaṃ vā pārupanamattaṃ vā laddhā bhariyabhāvaṃ gacchantī dalidditthī paṭavāsinī nāma. Odapattakinī nāma ‘‘udakapattaṃ āmasitvā vāsetī’’ti (pārā. 304) vuttattā ‘‘idaṃ udakaṃ viya saṃsaṭṭhā abhejjā hothā’’ti vatvā ekasmiṃ udakapatte purisena saddhiṃ hatthaṃ otāretvā bhariyabhāvaṃ nīto mātugāmo vuccati. ‘‘Obhaṭacumbaṭā nāma cumbaṭaṃ oropetvā vāsetī’’ti (pārā. 304) vuttattā sīsato cumbaṭaṃ oropetvā bhariyabhāvamupanītā kaṭṭhahārikādiitthī obhaṭacumbaṭā nāma. Dāsīca bhariyā ca nāma ‘‘dāsī ceva hoti bhariyā cā’’ti (pārā. 304) vuttattā bhariyaṃ katvā vāsitā ‘‘tasseva dāsī ca bhariyā cā’’ti vuttā. Kammakārī ca bhariyā ca nāma ‘‘kammakārī ceva hoti bhariyā cā’’ti (pārā. 304) vuttattā padhānitthinirapekkhena kuṭumbakiccaṃ kāretvā bhariyabhāvaṃ nītā bhariyā katakammā ‘‘kammakārī ca bhariyā cā’’ti vuttā. ‘‘Dhajāhaṭā nāma karamarānītā vuccatī’’ti (pārā. 304) vuttattā dhajaṃ ussāpetvā gacchantiyā mahāsenāya saddhiṃ gantvā paravisayaṃ vilumpantena pacchinditvā ānetvā bhariyabhāvamupanītā itthī dhajāhaṭā nāma. ‘‘Muhuttikā nāma taṅkhaṇikā vuccatī’’ti (pārā. 304) vuttattā acirakālaṃ saṃvāsatthāya gahitā itthī muhuttikā nāmāti ayaṃ dasannaṃ bhariyānaṃ sarūpasaṅkhepo. Yathāvuttāsu dasasu itthīsu aññataraṃ dasannaṃ bhariyānaṃ aññataraṭṭhāne ṭhapanatthamadhippetabhāvaṃ vattuṃ purisena ‘‘gaccha bhante itthannāmaṃ māturakkhitaṃ brūhi ‘hohi kira itthannāmassa bhariyā dhanakkītā’ti’’ādinā nayena dinnasandesaṃ ‘‘sādhu upāsakā’’tiādinā nayena vacībhedaṃ katvā vā sīsakampanādivasena vā paṭiggaṇhātīti āha ‘‘paṭiggaṇhāti sandesaṃ purisassā’’ti.

    எத்த² புரிஸஸ்ஸாதி உபலக்க²ணத்தா ‘‘புரிஸஸ்ஸ மாதா பி⁴க்கு²ங் பஹிணதீ’’திஆதி³னா (பாரா॰ 321) நயேன பாளியங் வுத்தபுரிஸஸ்ஸ மாதாபிதுஆத³யோ ச க³ஹேதப்³பா³. வீமங்ஸதீதி ஏவங் படிக்³க³ஹிதஸாஸனங் தஸ்ஸாயேவ ஏகங்ஸேன அவிராதெ⁴த்வா வத³ந்தஸ்ஸ மாதாபிதுஆதீ³னமஞ்ஞதரஸ்ஸ வா ஆரோசேதீதி அத்தோ². எத்தா²பி வீமங்ஸதீதி உபலக்க²ணத்தா ‘‘படிக்³க³ண்ஹாதி அந்தேவாஸிங் வீமங்ஸாபெத்வா அத்தனா பச்சாஹரதி, ஆபத்தி ஸங்கா⁴தி³ஸேஸஸ்ஸா’’தி (பாரா॰ 338) வுத்தத்தா வீமங்ஸாபேதீதிபி க³ஹேதப்³ப³ங். பச்சாஹரதீதி ததா² ஆஹடங் ஸாஸனங் ஸுத்வா தஸ்ஸா இத்தி²யா ஸம்படிச்சி²தே ச அஸம்படிச்சி²தே ச லஜ்ஜாய துண்ஹீபூ⁴தாய ச தங் பவத்திங் பச்சாஹரித்வா ஆசிக்க²தீதி வுத்தங் ஹோதி. இதா⁴பி பச்சாஹரதீதி உபலக்க²ணத்தா ‘‘படிக்³க³ண்ஹாதி வீமங்ஸதி அந்தேவாஸிங் பச்சாஹராபேதி, ஆபத்தி ஸங்கா⁴தி³ஸேஸஸ்ஸா’’தி (பாரா॰ 338) வுத்தத்தா பச்சாஹராபேதீதி ச க³ஹேதப்³ப³ங்.

    Ettha purisassāti upalakkhaṇattā ‘‘purisassa mātā bhikkhuṃ pahiṇatī’’tiādinā (pārā. 321) nayena pāḷiyaṃ vuttapurisassa mātāpituādayo ca gahetabbā. Vīmaṃsatīti evaṃ paṭiggahitasāsanaṃ tassāyeva ekaṃsena avirādhetvā vadantassa mātāpituādīnamaññatarassa vā ārocetīti attho. Etthāpi vīmaṃsatīti upalakkhaṇattā ‘‘paṭiggaṇhāti antevāsiṃ vīmaṃsāpetvā attanā paccāharati, āpatti saṅghādisesassā’’ti (pārā. 338) vuttattā vīmaṃsāpetītipi gahetabbaṃ. Paccāharatīti tathā āhaṭaṃ sāsanaṃ sutvā tassā itthiyā sampaṭicchite ca asampaṭicchite ca lajjāya tuṇhībhūtāya ca taṃ pavattiṃ paccāharitvā ācikkhatīti vuttaṃ hoti. Idhāpi paccāharatīti upalakkhaṇattā ‘‘paṭiggaṇhāti vīmaṃsati antevāsiṃ paccāharāpeti, āpatti saṅghādisesassā’’ti (pārā. 338) vuttattā paccāharāpetīti ca gahetabbaṃ.

    ‘‘இத்தி²யாபி வா’’தி இமினா யோஜெத்வா க³ஹிதது³தியவாக்யே ச ஏவமேவ அத்தோ² வத்தப்³போ³. தத்த² ஸந்தே³ஸக்கமோ பன ‘‘மாதுரக்கி²தா பி⁴க்கு²ங் பஹிணதி ‘க³ச்ச² ப⁴ந்தே இத்த²ன்னாமங் ப்³ரூஹி ‘ஹோமி இத்த²ன்னாமஸ்ஸ ப⁴ரியா த⁴னக்கீதா’தி’’ஆதி³பாளினயேன (பாரா॰ 330) த³ட்ட²ப்³போ³. எத்தா²பி ‘‘வீமங்ஸாபேதி பச்சாஹராபேதீ’’தி இத³ஞ்ச வுத்தனயேனேவ க³ஹேதப்³ப³ங். இமினா நியாமேன த³ஸன்னங் இத்தீ²னங் நாமங் விஸுங் விஸுங் வத்வா த³ஸன்னங் ப⁴ரியானங் அஞ்ஞதரத்தா²ய தீ³யமானஸந்தே³ஸக்கமோ யோஜேதப்³போ³. இதா⁴பி இத்தி²யாபி வாதி உபலக்க²ணத்தா ‘‘மாதுரக்கி²தாய மாதா பி⁴க்கு²ங் பஹிணதி ‘க³ச்ச² ப⁴ந்தே இத்த²ன்னாமங் ப்³ரூஹி ‘ஹோது இத்த²ன்னாமஸ்ஸ ப⁴ரியா த⁴னக்கீதா’’திஆதி³பாளிவஸேன (பாரா॰ 324) இத்தி²யா மாதுபிதுஆதீ³னஞ்ச ஸந்தே³ஸக்கமோ யோஜேதப்³போ³.

    ‘‘Itthiyāpi vā’’ti iminā yojetvā gahitadutiyavākye ca evameva attho vattabbo. Tattha sandesakkamo pana ‘‘māturakkhitā bhikkhuṃ pahiṇati ‘gaccha bhante itthannāmaṃ brūhi ‘homi itthannāmassa bhariyā dhanakkītā’ti’’ādipāḷinayena (pārā. 330) daṭṭhabbo. Etthāpi ‘‘vīmaṃsāpeti paccāharāpetī’’ti idañca vuttanayeneva gahetabbaṃ. Iminā niyāmena dasannaṃ itthīnaṃ nāmaṃ visuṃ visuṃ vatvā dasannaṃ bhariyānaṃ aññataratthāya dīyamānasandesakkamo yojetabbo. Idhāpi itthiyāpi vāti upalakkhaṇattā ‘‘māturakkhitāya mātā bhikkhuṃ pahiṇati ‘gaccha bhante itthannāmaṃ brūhi ‘hotu itthannāmassa bhariyā dhanakkītā’’tiādipāḷivasena (pārā. 324) itthiyā mātupituādīnañca sandesakkamo yojetabbo.

    370. தங் பவத்திங். ஸஞ்சரித்தா ஸஞ்சரணஹேது. ந முச்சதீதி இத்தி²புரிஸானங் அந்தரே ஸாஸனங் படிக்³க³ஹெத்வா ஸஞ்சரணஹேது ஆபஜ்ஜிதப்³ப³ஸங்கா⁴தி³ஸேஸதோ ந முச்சதீதி அத்தோ².

    370.Taṃ pavattiṃ. Sañcarittā sañcaraṇahetu. Na muccatīti itthipurisānaṃ antare sāsanaṃ paṭiggahetvā sañcaraṇahetu āpajjitabbasaṅghādisesato na muccatīti attho.

    371. அஞ்ஞங் வாதி மாதாபிதுரக்கி²தாதீ³ஸு அஞ்ஞதரங் வா. ‘‘பா⁴ஸதோ’’தி லிக²ந்தி. ‘‘பேஸிதோ’’தி இமினா விருத்³த⁴த்தா தங் பஹாய ‘‘பா⁴ஸதீ’’தி பாடோ² க³ஹேதப்³போ³. பாட²ஸேஸோ வா காதப்³போ³. ‘‘யோ அஞ்ஞங் பா⁴ஸதி சே, தஸ்ஸ பா⁴ஸதோதி யோஜனா’’தி நிஸ்ஸந்தே³ஹே வுத்தங். ‘‘மாதரா ரக்கி²தங் இத்தி²ங் ‘க³ச்ச² ப்³ரூஹீ’தி யோ பேஸிதோ ஹோதி, தஸ்ஸ பிதுரக்கி²தங் வா அஞ்ஞங் வா பா⁴ஸதோ விஸங்கேதோவா’’தி, ‘‘மாதரா…பே॰… ப்³ரூஹீ’தி பேஸிதோ ஹுத்வா பிதுரக்கி²தங் வா அஞ்ஞங் வா பா⁴ஸதோ விஸங்கேதோவா’’தி யோஜனா யுத்ததராதி அம்ஹாகங் க²ந்தி.

    371.Aññaṃ vāti mātāpiturakkhitādīsu aññataraṃ vā. ‘‘Bhāsato’’ti likhanti. ‘‘Pesito’’ti iminā viruddhattā taṃ pahāya ‘‘bhāsatī’’ti pāṭho gahetabbo. Pāṭhaseso vā kātabbo. ‘‘Yo aññaṃ bhāsati ce, tassa bhāsatoti yojanā’’ti nissandehe vuttaṃ. ‘‘Mātarā rakkhitaṃ itthiṃ ‘gaccha brūhī’ti yo pesito hoti, tassa piturakkhitaṃ vā aññaṃ vā bhāsato visaṅketovā’’ti, ‘‘mātarā…pe… brūhī’ti pesito hutvā piturakkhitaṃ vā aññaṃ vā bhāsato visaṅketovā’’ti yojanā yuttatarāti amhākaṃ khanti.

    372. படிக்³க³ண்ஹனதாதீ³ஹீதி படிக்³க³ண்ஹனமேவ படிக்³க³ண்ஹனதா. ஆதி³-ஸத்³தே³ன வீமங்ஸனபச்சாஹரணானி க³ஹிதானி. ஸஞ்சரித்தேதி ஸஞ்சரணே. ஸமாபன்னேதி க³தே ஸதி. க³ருகாபத்திமாதி³ஸேதி எத்த² ‘‘தஸ்ஸா’’தி ஸேஸோ. ஆதி³ஸேதி கதெ²ய்ய.

    372.Paṭiggaṇhanatādīhīti paṭiggaṇhanameva paṭiggaṇhanatā. Ādi-saddena vīmaṃsanapaccāharaṇāni gahitāni. Sañcaritteti sañcaraṇe. Samāpanneti gate sati. Garukāpattimādiseti ettha ‘‘tassā’’ti seso. Ādiseti katheyya.

    373. த்³வீஹி து²ல்லச்சயங் வுத்தந்தி எத்த² த்³வீஹி த்³வீஹி அங்கே³ஹி ஸஞ்சரித்தே ஸமாபன்னே து²ல்லச்சயங் வுத்தந்தி க³ஹேதப்³ப³ங். ‘‘படிக்³க³ண்ஹாதி வீமங்ஸதி ந பச்சாஹரதி, ஆபத்தி து²ல்லச்சயஸ்ஸ. படிக்³க³ண்ஹாதி ந வீமங்ஸதி பச்சாஹரதி, ஆபத்தி து²ல்லச்சயஸ்ஸ. ந படிக்³க³ண்ஹாதி வீமங்ஸதி பச்சாஹரதி, ஆபத்தி து²ல்லச்சயஸ்ஸா’’தி (பாரா॰ 338) த்³வீஹி த்³வீஹி அங்கே³ஹி து²ல்லச்சயங் வுத்தந்தி அத்தோ². பண்ட³காதீ³ஸூதி பண்ட³கயக்கி²பேதீஸு. தீஹிபி அங்கே³ஹி ஸஞ்சரித்தே ஸமாபன்னே து²ல்லச்சயங் வுத்தந்தி யோஜனா.

    373.Dvīhi thullaccayaṃ vuttanti ettha dvīhi dvīhi aṅgehi sañcaritte samāpanne thullaccayaṃ vuttanti gahetabbaṃ. ‘‘Paṭiggaṇhāti vīmaṃsati na paccāharati, āpatti thullaccayassa. Paṭiggaṇhāti na vīmaṃsati paccāharati, āpatti thullaccayassa. Na paṭiggaṇhāti vīmaṃsati paccāharati, āpatti thullaccayassā’’ti (pārā. 338) dvīhi dvīhi aṅgehi thullaccayaṃ vuttanti attho. Paṇḍakādīsūti paṇḍakayakkhipetīsu. Tīhipi aṅgehi sañcaritte samāpanne thullaccayaṃ vuttanti yojanā.

    ஏகேனேவாதி ஏகேனேவ அங்கே³ன. ஸப்³ப³த்தா²தி மாதுரக்கி²தாதீ³ஸு ஸப்³ப³மாதுகா³மேஸு ச வினீதவத்து²ம்ஹி ‘‘தேன கோ² பன ஸமயேன அஞ்ஞதரோ புரிஸோ அஞ்ஞதரங் பி⁴க்கு²ங் ஆணாபேஸி ‘க³ச்ச² ப⁴ந்தே இத்த²ன்னாமங் இத்தி²ங் வீமங்ஸா’தி. ஸோ க³ந்த்வா மனுஸ்ஸே புச்சி² ‘கஹங் இத்த²ன்னாமா’தி. ஸுத்தா ப⁴ந்தேதி…பே॰… மதா ப⁴ந்தேதி. நிக்க²ந்தா ப⁴ந்தேதி. அனித்தீ² ப⁴ந்தேதி. இத்தி²பண்ட³கா ப⁴ந்தேதி. தஸ்ஸ குக்குச்சங் அஹோஸி. அனாபத்தி பி⁴க்கு² ஸங்கா⁴தி³ஸேஸஸ்ஸ, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸா’’தி (பாரா॰ 341) ஆக³தாஸு ஸுத்தாதீ³ஸு பஞ்சஸு ச.

    Ekenevāti ekeneva aṅgena. Sabbatthāti māturakkhitādīsu sabbamātugāmesu ca vinītavatthumhi ‘‘tena kho pana samayena aññataro puriso aññataraṃ bhikkhuṃ āṇāpesi ‘gaccha bhante itthannāmaṃ itthiṃ vīmaṃsā’ti. So gantvā manusse pucchi ‘kahaṃ itthannāmā’ti. Suttā bhanteti…pe… matā bhanteti. Nikkhantā bhanteti. Anitthī bhanteti. Itthipaṇḍakā bhanteti. Tassa kukkuccaṃ ahosi. Anāpatti bhikkhu saṅghādisesassa, āpatti dukkaṭassā’’ti (pārā. 341) āgatāsu suttādīsu pañcasu ca.

    374. அனாபத்தி பகாஸிதாதி சேதியாதீ³ஸு கத்தப்³ப³ங் நிஸ்ஸாய இத்தி²யா புரிஸஸ்ஸ, புரிஸேன ச இத்தி²யா தி³ன்னஸாஸனங் படிக்³க³ஹெத்வா வீமங்ஸித்வா பச்சாஹரித்வா ஆரோசெந்தஸ்ஸ அனாபத்திபா⁴வோ ‘‘அனாபத்தி ஸங்க⁴ஸ்ஸ வா சேதியஸ்ஸ வா கி³லானஸ்ஸ வா கரணீயேன க³ச்ச²தி, உம்மத்தகஸ்ஸ ஆதி³கம்மிகஸ்ஸா’’தி (பாரா॰ 340) பாளியங் வுத்தாதி அத்தோ².

    374.Anāpatti pakāsitāti cetiyādīsu kattabbaṃ nissāya itthiyā purisassa, purisena ca itthiyā dinnasāsanaṃ paṭiggahetvā vīmaṃsitvā paccāharitvā ārocentassa anāpattibhāvo ‘‘anāpatti saṅghassa vā cetiyassa vā gilānassa vā karaṇīyena gacchati, ummattakassa ādikammikassā’’ti (pārā. 340) pāḷiyaṃ vuttāti attho.

    375. ததா² தஸ்ஸாதி மனுஸ்ஸஜாதிகாய தஸ்ஸா. நனாலங்வசனீயதாதி ‘‘மமாய’’ந்தி வா நிக்³க³ஹபக்³க³ஹே வா நிராஸங்கங் வத்துங் நாஹரதீதி அலங்வசனீயா, அஸ்ஸாமிகா, ஸா ஹி கேனசி ‘‘மய்ஹங் ஏஸா’’தி வத்துங் வா நிராஸங்கேன நிக்³க³ஹபக்³க³ஹவசனங் வா வத்துங் அஸக்குணெய்யா, அலங்வசனீயா ந ப⁴வதீதி நாலங்வசனீயா, ஸஸ்ஸாமிகா, ஸா ஹி ஸாமிகேன ததா² காதுங் ஸக்குணெய்யாதி நாலங்வசனீயா, நாலங்வசனீயா ந ப⁴வதீதி நனாலங்வசனீயா, அலங்வசனீயபதே³ன வுத்தா அஸ்ஸாமிகா ஏவ, படிஸேதா⁴ த்³வே பகதிமத்த²ங் க³மயந்தீதி, நனாலங்வசனீயாய பா⁴வோ நனாலங்வசனீயதா, நிராஸங்கேன அவசனீயதா அஸ்ஸாமிகபா⁴வோதி வுத்தங் ஹோதி. ஸஞ்சரித்தவஸேன பி⁴க்கு²னா வசனீயா ந ஹோதீதி வா ‘‘அலங்வசனீயா’’திபி க³ஹேதப்³ப³மேவ. படிக்³க³ண்ஹனதாதீ³னங் வஸாதி எத்த² சகாரோ லுத்தனித்³தி³ட்டோ². ததோ படிக்³க³ண்ஹனவீமங்ஸனபச்சாஹரணஸங்கா²தானங் திண்ணங் அங்கா³னங் வஸேன ச புப்³பே³ வுத்தமனுஸ்ஸித்தி²தா நனாலங்வசனீயதாதி வுத்தானங் த்³வின்னங் அங்கா³னங் வஸேன ச இத³ங் ஸிக்கா²பத³ங் ஆபத்திகாரணேஹி பஞ்சஹி அங்கே³ஹி யுத்தந்தி அத்தோ².

    375.Tathā tassāti manussajātikāya tassā. Nanālaṃvacanīyatāti ‘‘mamāya’’nti vā niggahapaggahe vā nirāsaṅkaṃ vattuṃ nāharatīti alaṃvacanīyā, assāmikā, sā hi kenaci ‘‘mayhaṃ esā’’ti vattuṃ vā nirāsaṅkena niggahapaggahavacanaṃ vā vattuṃ asakkuṇeyyā, alaṃvacanīyā na bhavatīti nālaṃvacanīyā, sassāmikā, sā hi sāmikena tathā kātuṃ sakkuṇeyyāti nālaṃvacanīyā, nālaṃvacanīyā na bhavatīti nanālaṃvacanīyā, alaṃvacanīyapadena vuttā assāmikā eva, paṭisedhā dve pakatimatthaṃ gamayantīti, nanālaṃvacanīyāya bhāvo nanālaṃvacanīyatā, nirāsaṅkena avacanīyatā assāmikabhāvoti vuttaṃ hoti. Sañcarittavasena bhikkhunā vacanīyā na hotīti vā ‘‘alaṃvacanīyā’’tipi gahetabbameva. Paṭiggaṇhanatādīnaṃ vasāti ettha cakāro luttaniddiṭṭho. Tato paṭiggaṇhanavīmaṃsanapaccāharaṇasaṅkhātānaṃ tiṇṇaṃ aṅgānaṃ vasena ca pubbe vuttamanussitthitā nanālaṃvacanīyatāti vuttānaṃ dvinnaṃ aṅgānaṃ vasena ca idaṃ sikkhāpadaṃ āpattikāraṇehi pañcahi aṅgehi yuttanti attho.

    376. இத³ங் ஸஞ்சரித்தஸிக்கா²பத³ங். அத² வா லிங்க³விபல்லாஸேன ச அயங் ஸங்கா⁴தி³ஸேஸோதி க³ஹேதப்³போ³. காயதோ, வாசதோ, காயவாசதோ, காயசித்ததோ, வாசாசித்ததோ, காயவாசாசித்ததோ வா உப்பஜ்ஜனதோ ச²ஸமுட்டா²னங். ததோ ஏவ அசித்தகமுதீ³ரிதங். மிஸ்ஸகஸமுட்டா²னஞ்ஹி அசித்தகங். அவஸேஸசித்தேஸுபி யஸ்மிங் சித்தே அஸதி அசித்தகங் நாம ஹோதி, தங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘அலங்வசனியத்தங் வா’’திஆதி³. கா³தா²ப³ந்த⁴வஸேன ரஸ்ஸோ, ‘‘அலங்வசனீயத்த’’ந்தி க³ஹேதப்³ப³ங். யோ ஸந்தே³ஸங் பேஸேதி, தஸ்மிங் படிப³த்³த⁴பா⁴வந்தி அத்தோ². பண்ணத்திங் வாதி ஸஞ்சரித்தஸிக்கா²பத³ஸங்கா²தங் பண்ணத்திங் வா அஜானதோ அசித்தகமுதீ³ரிதந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴.

    376.Idaṃ sañcarittasikkhāpadaṃ. Atha vā liṅgavipallāsena ca ayaṃ saṅghādisesoti gahetabbo. Kāyato, vācato, kāyavācato, kāyacittato, vācācittato, kāyavācācittato vā uppajjanato chasamuṭṭhānaṃ. Tato eva acittakamudīritaṃ. Missakasamuṭṭhānañhi acittakaṃ. Avasesacittesupi yasmiṃ citte asati acittakaṃ nāma hoti, taṃ dassetumāha ‘‘alaṃvacaniyattaṃvā’’tiādi. Gāthābandhavasena rasso, ‘‘alaṃvacanīyatta’’nti gahetabbaṃ. Yo sandesaṃ peseti, tasmiṃ paṭibaddhabhāvanti attho. Paṇṇattiṃ vāti sañcarittasikkhāpadasaṅkhātaṃ paṇṇattiṃ vā ajānato acittakamudīritanti sambandho.

    377. ஸாஸனந்தி மாதுகா³மஸ்ஸ, புரிஸஸ்ஸ வா ஸாஸனங். காயவிகாரேனாதி ஸீஸகம்பனாதி³னா காயவிகாரேன. க³ஹெத்வாதி படிக்³க³ஹெத்வா. தங் உபக³ம்மாதி படிக்³க³ஹிதஸாஸனங் யஸ்ஸ வத்தப்³ப³ங் ஹோதி, தங் மாதுகா³மங், புரிஸங் வா உபக³ம்ம. வீமங்ஸித்வாதி தங் கிச்சங் தீரெத்வா. ஹரந்தஸ்ஸாதி பச்சாஹரந்தஸ்ஸ. காயதோ ஸியாதி வசீபே⁴த³ங் வினா படிக்³க³ஹணாதீ³னங் காயேனேவ கதத்தா காயஸமுட்டா²னதோவ ஸங்கா⁴தி³ஸேஸோ ஹோதீதி அத்தோ².

    377.Sāsananti mātugāmassa, purisassa vā sāsanaṃ. Kāyavikārenāti sīsakampanādinā kāyavikārena. Gahetvāti paṭiggahetvā. Taṃ upagammāti paṭiggahitasāsanaṃ yassa vattabbaṃ hoti, taṃ mātugāmaṃ, purisaṃ vā upagamma. Vīmaṃsitvāti taṃ kiccaṃ tīretvā. Harantassāti paccāharantassa. Kāyato siyāti vacībhedaṃ vinā paṭiggahaṇādīnaṃ kāyeneva katattā kāyasamuṭṭhānatova saṅghādiseso hotīti attho.

    378. இத்தி²யா வசனங் ஸுத்வாதி யோஜனா. யதா² நிஸின்னோவாதி பகதியா நிஸின்னட்டா²னேயேவ நிஸின்னோ. தங் வசனங். தத்தே²வாக³தஸ்ஸேவாதி யத்த² நிஸின்னோ இத்தி²யா ஸாஸனங் படிக்³க³ண்ஹி, தமேவ ஆஸனங் அவிஜஹித்வா அத்தனா நிஸின்னட்டா²னமேவ ஆக³தஸ்ஸ ஸன்னிஸிதப்³ப³புரிஸஸ்ஸேவ, எத்த² ‘‘ஆரோசெத்வா’’தி பாட²ஸேஸோ. புன ‘‘ஆரோசெந்தஸ்ஸா’’தி இத³ங் தத்தே²வாக³தாய தஸ்ஸா ஏவ இத்தி²யா ஏவங் யோஜேதப்³ப³ங். ஸாஸனங் த³த்வா க³ந்த்வா புன தத்தே²வ ஆக³தஸ்ஸ மாதுகா³மஸ்ஸேவ ஞாதமனந்தரங் காயிககிரியங் வினா வசனேனேவ ஆரோசெந்தஸ்ஸாதி அத்தோ². இத³ங் இத்தி²யா ஸாஸனங் படிக்³க³ஹணாதி³வஸேன வுத்தங்.

    378. Itthiyā vacanaṃ sutvāti yojanā. Yathā nisinnovāti pakatiyā nisinnaṭṭhāneyeva nisinno. Taṃ vacanaṃ. Tatthevāgatassevāti yattha nisinno itthiyā sāsanaṃ paṭiggaṇhi, tameva āsanaṃ avijahitvā attanā nisinnaṭṭhānameva āgatassa sannisitabbapurisasseva, ettha ‘‘ārocetvā’’ti pāṭhaseso. Puna ‘‘ārocentassā’’ti idaṃ tatthevāgatāya tassā eva itthiyā evaṃ yojetabbaṃ. Sāsanaṃ datvā gantvā puna tattheva āgatassa mātugāmasseva ñātamanantaraṃ kāyikakiriyaṃ vinā vacaneneva ārocentassāti attho. Idaṃ itthiyā sāsanaṃ paṭiggahaṇādivasena vuttaṃ.

    அத² வா புரிஸஸ்ஸ வசனங் ஸுத்வா யதா²னிஸின்னோவ தங் வசனங் இத்தி²யா ஆரோசெத்வா புன தத்தே²வாக³தஸ்ஸேவ புரிஸஸ்ஸ ஆரோசெந்தஸ்ஸாதி ஏவங் புரிஸஸந்தே³ஸங் படிக்³க³ஹணாதி³வஸேனாபி யோஜனா காதப்³பா³. எத்த² ச தத்தே²வாக³தஸ்ஸாதி உபலக்க²ணங். ஸாஸனவசனமத்தேனேவ படிக்³க³ஹெத்வா, கிச்சந்தரேன க³ந்த்வா வா யதி³ச்சா²வஸேன தி³ட்ட²ட்டா²னே வா வத்வா புனபி தத்தே²வ தி³ட்ட²ட்டா²னே புன ஆரோசெந்தஸ்ஸ ச வசனேனேவ ஸமுட்டா²னபா⁴வோ வேதி³தப்³போ³.

    Atha vā purisassa vacanaṃ sutvā yathānisinnova taṃ vacanaṃ itthiyā ārocetvā puna tatthevāgatasseva purisassa ārocentassāti evaṃ purisasandesaṃ paṭiggahaṇādivasenāpi yojanā kātabbā. Ettha ca tatthevāgatassāti upalakkhaṇaṃ. Sāsanavacanamatteneva paṭiggahetvā, kiccantarena gantvā vā yadicchāvasena diṭṭhaṭṭhāne vā vatvā punapi tattheva diṭṭhaṭṭhāne puna ārocentassa ca vacaneneva samuṭṭhānabhāvo veditabbo.

    379. ‘‘அலங்…பே॰… அஜானதோ’’தி அசித்தகத்தகாரணங் வுத்தமேவ, கஸ்மா புன ‘‘அஜானந்தஸ்ஸ பண்ணத்தி’’ந்தி வுத்தந்தி சே? தது³ப⁴யஸ்ஸாபி விஸுங் காரணாபா⁴வங் விஞ்ஞாபேதுங் வுத்தந்தி வேதி³தப்³ப³ங். நங் விதி⁴ந்தி ஸாஸனங் படிக்³க³ஹெத்வா ஆஹரித்வா ஆரோசெத்வா பச்சாஹரித்வா ஆரோசனஸங்கா²தங் விதா⁴னங். அரஹதோபீதி கீ²ணாஸவஸ்ஸபி, ஸேக²புது²ஜ்ஜனானங் பகே³வாதி அயமத்தோ² ஸம்பா⁴வனத்தே²ன அபி-ஸத்³தே³ன ஜோதிதோ.

    379. ‘‘Alaṃ…pe… ajānato’’ti acittakattakāraṇaṃ vuttameva, kasmā puna ‘‘ajānantassa paṇṇatti’’nti vuttanti ce? Tadubhayassāpi visuṃ kāraṇābhāvaṃ viññāpetuṃ vuttanti veditabbaṃ. Naṃ vidhinti sāsanaṃ paṭiggahetvā āharitvā ārocetvā paccāharitvā ārocanasaṅkhātaṃ vidhānaṃ. Arahatopīti khīṇāsavassapi, sekhaputhujjanānaṃ pagevāti ayamattho sambhāvanatthena api-saddena jotito.

    380. ஜானித்வாதி அலங்வசனீயபா⁴வங் வா பண்ணத்திங் வா உப⁴யமேவ வா ஜானித்வா. ததா²தி காயவாசதோ கரொந்தஸ்ஸாதி இமினா யோஜேதப்³ப³ங். ஸசித்தகேஹீதி யதா²வுத்தசித்தேன ஸசித்தகேஹி. தேஹேவாதி காயாதீ³ஹி தேஹி ஏவ, ‘‘தீஹேவா’’திபி பாடோ².

    380.Jānitvāti alaṃvacanīyabhāvaṃ vā paṇṇattiṃ vā ubhayameva vā jānitvā. Tathāti kāyavācato karontassāti iminā yojetabbaṃ. Sacittakehīti yathāvuttacittena sacittakehi. Tehevāti kāyādīhi tehi eva, ‘‘tīhevā’’tipi pāṭho.

    ஸஞ்சரித்தகதா²வண்ணனா.

    Sañcarittakathāvaṇṇanā.

    381-2. ஸயங்யாசிதகேஹேவாதி எத்த² ‘‘உபகரணேஹீ’’தி பாட²ஸேஸோ, ‘‘புரிஸங் தே³தா²’’திஆதி³னா நயேன அத்தனாவ யாசித்வா க³ஹிதேஹி உபகரணேஹேவாதி அத்தோ². யதா²ஹ ‘‘ஸஞ்ஞாசிகா நாம ஸயங் யாசித்வா புரிஸம்பி புரிஸத்தகரம்பி கோ³ணம்பி ஸகடம்பி வாஸிம்பி பரஸும்பி குடா²ரிம்பி குதா³லம்பி நிகா²த³னம்பீ’’தி . எத்த² ஏவ-காரேன அயாசிதங் நிவத்தேதி. தேன அஸ்ஸாமிகந்தி தீ³பிதங் ஹோதி. ‘‘குடிக’’ந்தி இமினா ‘‘குடி நாம உல்லித்தா வா ஹோதி அவலித்தா வா உல்லித்தாவலித்தா வா’’தி (பாரா॰ 349) வுத்தத்தா பூ⁴மிதோ பட்டா²ய பி⁴த்திச்ச²த³னானி படிச்சா²தெ³த்வா மத்திகாய வா ஸுதா⁴ய வா த்³வாரவாதபானாதி³அலேபோகாஸங் ட²பெத்வா அந்தோ லித்தபா⁴வேன உல்லித்தானாமகங் வா ததா² ப³ஹி லித்தபா⁴வேன அவலித்தானாமகங் வா அந்தோ ச ப³ஹி ச லித்தபா⁴வேன உல்லித்தாவலித்தானாமகங் வா குடிந்தி வுத்தங் ஹோதி.

    381-2.Sayaṃyācitakehevāti ettha ‘‘upakaraṇehī’’ti pāṭhaseso, ‘‘purisaṃ dethā’’tiādinā nayena attanāva yācitvā gahitehi upakaraṇehevāti attho. Yathāha ‘‘saññācikā nāma sayaṃ yācitvā purisampi purisattakarampi goṇampi sakaṭampi vāsimpi parasumpi kuṭhārimpi kudālampi nikhādanampī’’ti . Ettha eva-kārena ayācitaṃ nivatteti. Tena assāmikanti dīpitaṃ hoti. ‘‘Kuṭika’’nti iminā ‘‘kuṭi nāma ullittā vā hoti avalittā vā ullittāvalittā vā’’ti (pārā. 349) vuttattā bhūmito paṭṭhāya bhitticchadanāni paṭicchādetvā mattikāya vā sudhāya vā dvāravātapānādialepokāsaṃ ṭhapetvā anto littabhāvena ullittānāmakaṃ vā tathā bahi littabhāvena avalittānāmakaṃ vā anto ca bahi ca littabhāvena ullittāvalittānāmakaṃ vā kuṭinti vuttaṃ hoti.

    அப்பமாணிகந்தி ‘‘தத்ரித³ங் பமாணங், தீ³க⁴ஸோ த்³வாத³ஸவித³த்தி²யோ ஸுக³தவித³த்தி²யா, திரியங் ஸத்தந்தரா’’தி (பாரா॰ 348) தீ³க⁴புது²லானங் வுத்தப்பமாணேன அதிரேகத்தா அப்பமாணிகந்தி அத்தோ².

    Appamāṇikanti ‘‘tatridaṃ pamāṇaṃ, dīghaso dvādasavidatthiyo sugatavidatthiyā, tiriyaṃ sattantarā’’ti (pārā. 348) dīghaputhulānaṃ vuttappamāṇena atirekattā appamāṇikanti attho.

    எத்த² ச திலக்க²ணங் படிவிஜ்ஜி²த்வா தீணி கிலேஸமூலானி உப்பாடெத்வா காலத்தயவத்த ஸப்³ப³த⁴ம்மே படிவிஜ்ஜி²த்வா திபு⁴வனேகபடிஸரணபூ⁴தஸ்ஸ ப⁴க³வதோ த⁴ம்மராஜஸ்ஸ அங்கு³லங் பமாணமஜ்ஜி²மபுரிஸஸ்ஸ அங்கு³லதோ திவங்கு³லங் ஹோதி, ஏகா வித³த்தி² திஸ்ஸோ வித³த்தி²யோ ஹொந்தி, ஏகங் ரதனங் தீணி ரதனானி ஹொந்தீதி ஏவங் நியமிதா ஸுக³தவித³த்தி² ச வட்³ட⁴கிரதனேன தி³யட்³ட⁴ரதனப்பமாணா ஹோதி. யதா²ஹ அட்ட²கதா²யங் ‘‘ஸுக³தவித³த்தி² நாம இதா³னி மஜ்ஜி²மஸ்ஸ புரிஸஸ்ஸ திஸ்ஸோ வித³த்தி²யோ வட்³ட⁴கிஹத்தே²ன தி³யட்³டோ⁴ ஹத்தோ² ஹோதீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.348-349). தஸ்மா ஸுக³தவித³த்தி²யா த்³வாத³ஸ வட்³ட⁴கிஹத்தே²ன அட்டா²ரஸ ஹத்தா² ஹொந்தி. ‘‘தீ³க⁴ஸோ த்³வாத³ஸ வித³த்தி²யோ ஸுக³தவித³த்தி²யாதி பா³ஹிரிமேன மானேனா’’தி (பாரா॰ 349) பத³பா⁴ஜனே வுத்தத்தா அந்திமங் ஸுதா⁴லேபங் அக்³க³ஹெத்வா து²ஸமத்திகபரியந்தேன வா மஹாமத்திகபரியந்தேன வா பா³ஹிரந்ததோ அட்டா²ரஸஹத்த²ப்பமாணங், ‘‘திரியங் ஸத்தந்தராதி அப்³ப⁴ந்தரிமேன மானேனா’’தி (பாரா॰ 349) பத³பா⁴ஜனே வுத்தத்தா அப்³ப⁴ந்தரிமேன புது²லதோ த்³வாத³ஸங்கு³லாதி⁴கத³ஸஹத்த²ப்பமாணஞ்ச குடியா பமாணந்தி க³ஹேதப்³ப³ங். ஏவங் டி²தபமாணதோ தீ³க⁴தோ புது²லதோ வா உப⁴தோ வா கேஸக்³க³மத்தாதி⁴காபி குடி ஆபத்தியா அங்க³ங் ஹோதீதி த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘அப்பமாணிக’’ந்தி ஆஹாதி ஸங்கே²பதோ வேதி³தப்³ப³ங்.

    Ettha ca tilakkhaṇaṃ paṭivijjhitvā tīṇi kilesamūlāni uppāṭetvā kālattayavatta sabbadhamme paṭivijjhitvā tibhuvanekapaṭisaraṇabhūtassa bhagavato dhammarājassa aṅgulaṃ pamāṇamajjhimapurisassa aṅgulato tivaṅgulaṃ hoti, ekā vidatthi tisso vidatthiyo honti, ekaṃ ratanaṃ tīṇi ratanāni hontīti evaṃ niyamitā sugatavidatthi ca vaḍḍhakiratanena diyaḍḍharatanappamāṇā hoti. Yathāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘sugatavidatthi nāma idāni majjhimassa purisassa tisso vidatthiyo vaḍḍhakihatthena diyaḍḍho hattho hotī’’ti (pārā. aṭṭha. 2.348-349). Tasmā sugatavidatthiyā dvādasa vaḍḍhakihatthena aṭṭhārasa hatthā honti. ‘‘Dīghaso dvādasa vidatthiyo sugatavidatthiyāti bāhirimena mānenā’’ti (pārā. 349) padabhājane vuttattā antimaṃ sudhālepaṃ aggahetvā thusamattikapariyantena vā mahāmattikapariyantena vā bāhirantato aṭṭhārasahatthappamāṇaṃ, ‘‘tiriyaṃ sattantarāti abbhantarimena mānenā’’ti (pārā. 349) padabhājane vuttattā abbhantarimena puthulato dvādasaṅgulādhikadasahatthappamāṇañca kuṭiyā pamāṇanti gahetabbaṃ. Evaṃ ṭhitapamāṇato dīghato puthulato vā ubhato vā kesaggamattādhikāpi kuṭi āpattiyā aṅgaṃ hotīti dassetuṃ ‘‘appamāṇika’’nti āhāti saṅkhepato veditabbaṃ.

    அத்துத்³தே³ஸந்தி உத்³தி³ஸிதப்³போ³தி உத்³தே³ஸோ, அத்தா உத்³தே³ஸோ ஏதிஸ்ஸாதி அத்துத்³தே³ஸா, குடி, தங் அத்துத்³தே³ஸங். ‘‘அத்துத்³தே³ஸந்தி அத்தனோ அத்தா²யா’’தி பத³பா⁴ஜனே வுத்தத்தா ‘‘மய்ஹங் ஏஸா வாஸத்தா²ய ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி அத்தானங் உத்³தி³ஸித்வாதி அத்தோ². ‘‘கரொந்தஸ்ஸா’’தி இத³ங் ‘‘காரயமானேனாதி கரொந்தோ வா காராபெந்தோ வா’’தி பத³பா⁴ஜனே வுத்தனயேன பயோஜககத்துனோ ச க³ஹேதப்³ப³த்தா உபலக்க²ணந்தி க³ஹேதப்³ப³ங். ததா²தி தேனேவ பகாரேன, யேஹி அஸ்ஸாமிகதாதீ³ஹி பகாரேஹி யுத்தங் பமாணாதிக்கந்தங் குடிங் கரொந்தஸ்ஸ ஆபத்தி, தேஹேவ பகாரேஹி யுத்தங் அதே³ஸிதவத்து²கம்பி குடிங் கரொந்தஸ்ஸாதி. இமினா அப்பமாணிகங் விய அதே³ஸிதவத்து²கம்பி விஸுங்யேவ ஆபத்தியா பதா⁴னங்க³ந்தி. வஸதி எத்தா²தி வத்து², பூ⁴மி, ஸா அதே³ஸிதா ஏதிஸ்ஸாதி அதே³ஸிதவத்து²கா, குடி, தங் அதே³ஸிதவத்து²கங்.

    Attuddesanti uddisitabboti uddeso, attā uddeso etissāti attuddesā, kuṭi, taṃ attuddesaṃ. ‘‘Attuddesanti attano atthāyā’’ti padabhājane vuttattā ‘‘mayhaṃ esā vāsatthāya bhavissatī’’ti attānaṃ uddisitvāti attho. ‘‘Karontassā’’ti idaṃ ‘‘kārayamānenāti karonto vā kārāpento vā’’ti padabhājane vuttanayena payojakakattuno ca gahetabbattā upalakkhaṇanti gahetabbaṃ. Tathāti teneva pakārena, yehi assāmikatādīhi pakārehi yuttaṃ pamāṇātikkantaṃ kuṭiṃ karontassa āpatti, teheva pakārehi yuttaṃ adesitavatthukampi kuṭiṃ karontassāti. Iminā appamāṇikaṃ viya adesitavatthukampi visuṃyeva āpattiyā padhānaṅganti. Vasati etthāti vatthu, bhūmi, sā adesitā etissāti adesitavatthukā, kuṭi, taṃ adesitavatthukaṃ.

    கிங் வுத்தங் ஹோதி? தேன குடிகாரேன பி⁴க்கு²னா குடிவத்து²ங் ஸோதெ⁴த்வா ஸமதலங் காரெத்வா ஸங்க⁴ங் உபஸங்கமித்வா வுட்³டா⁴னங் பி⁴க்கூ²னங் பாதே³ வந்தி³த்வா உக்குடிகங் நிஸீதி³த்வா அஞ்ஜலிங் பக்³க³ஹெத்வா ‘‘அஹங் ப⁴ந்தே ஸஞ்ஞாசிகாய குடிங் கத்துகாமோ அஸ்ஸாமிகங் அத்துத்³தே³ஸங், ஸோஹங் ப⁴ந்தே ஸங்க⁴ங் குடிவத்து²ஓலோகனங் யாசாமீ’’தி திக்க²த்துங் வத்வா யாசிதேன ஸங்கே⁴ன வா ஸங்கே⁴ன ஞத்திது³தியாய கம்மவாசாய ஸம்மதேஹி ப்³யத்தேஹி படிப³லேஹி த்³வீஹி பி⁴க்கூ²ஹி வா தேன ஸத்³தி⁴ங் க³ந்த்வா குடிவத்து²ங் ஓலோகெத்வா ஸாரம்ப⁴பா⁴வங் வா அபரிக்கமனபா⁴வங் வா உப⁴யமேவ வா பஸ்ஸந்தேஹி ‘‘மாயித⁴ கரீ’’தி நிவாரெத்வா அனாரம்ப⁴ங் சே ஹோதி ஸபரிக்கமனங், ஆக³ந்த்வா ஸங்க⁴ஸ்ஸ ஆரோசிதே குடிகாரகேனேவ பி⁴க்கு²னா புப்³பே³ வுத்தனயேன ஸங்க⁴ங் உபஸங்கமித்வா வுட்³டா⁴னங் பி⁴க்கூ²னங் பாதே³ வந்தி³த்வா உக்குடிகங் நிஸீதி³த்வா அஞ்ஜலிங் பக்³க³ஹெத்வா ‘‘அஹங் ப⁴ந்தே ஸஞ்ஞாசிகாய குடிங் கத்துகாமோ அஸ்ஸாமிகங் அத்துத்³தே³ஸங், ஸோஹங் ப⁴ந்தே ஸங்க⁴ங் குடிவத்து²தே³ஸனங் யாசாமீ’’தி திக்க²த்துங் வத்வா யாசிதே வுட்³டா⁴னுமதேன ப்³யத்தேன பி⁴க்கு²னா படிப³லேன ஞத்திது³தியாய கம்மவாசாய தே³ஸெத்வா நிய்யாதி³தகுடிவத்து²ஸ்ஸ அபா⁴வா அதே³ஸிதவத்து²கங், தேனேவ அஸ்ஸாமிகதாதி³பகாரேன யுத்தங் யதா²வுத்தப்பகாரங் குடிகங் அத்தனா யாசிதேஹி உபகரணேஹி கரொந்தஸ்ஸ, காராபெந்தஸ்ஸ சாதி வுத்தங் ஹோதி.

    Kiṃ vuttaṃ hoti? Tena kuṭikārena bhikkhunā kuṭivatthuṃ sodhetvā samatalaṃ kāretvā saṅghaṃ upasaṅkamitvā vuḍḍhānaṃ bhikkhūnaṃ pāde vanditvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā ‘‘ahaṃ bhante saññācikāya kuṭiṃ kattukāmo assāmikaṃ attuddesaṃ, sohaṃ bhante saṅghaṃ kuṭivatthuolokanaṃ yācāmī’’ti tikkhattuṃ vatvā yācitena saṅghena vā saṅghena ñattidutiyāya kammavācāya sammatehi byattehi paṭibalehi dvīhi bhikkhūhi vā tena saddhiṃ gantvā kuṭivatthuṃ oloketvā sārambhabhāvaṃ vā aparikkamanabhāvaṃ vā ubhayameva vā passantehi ‘‘māyidha karī’’ti nivāretvā anārambhaṃ ce hoti saparikkamanaṃ, āgantvā saṅghassa ārocite kuṭikārakeneva bhikkhunā pubbe vuttanayena saṅghaṃ upasaṅkamitvā vuḍḍhānaṃ bhikkhūnaṃ pāde vanditvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā ‘‘ahaṃ bhante saññācikāya kuṭiṃ kattukāmo assāmikaṃ attuddesaṃ, sohaṃ bhante saṅghaṃ kuṭivatthudesanaṃ yācāmī’’ti tikkhattuṃ vatvā yācite vuḍḍhānumatena byattena bhikkhunā paṭibalena ñattidutiyāya kammavācāya desetvā niyyāditakuṭivatthussa abhāvā adesitavatthukaṃ, teneva assāmikatādipakārena yuttaṃ yathāvuttappakāraṃ kuṭikaṃ attanā yācitehi upakaraṇehi karontassa, kārāpentassa cāti vuttaṃ hoti.

    த்³வே ஸங்கா⁴தி³ஸேஸா ஹொந்தீதி ‘‘பி⁴க்கூ² வா அனபி⁴னெய்ய வத்து²தே³ஸனாய, பமாணங் வா அதிக்காமெய்ய, ஸங்கா⁴தி³ஸேஸோ’’தி (பாரா॰ 348) துல்யப³லதாஸூசகேன வா-ஸத்³தே³ன ஸம்பிண்டி³த்வா வுத்தஅங்க³த்³வயஸஹிதத்தா த்³வே ஸங்கா⁴தி³ஸேஸா ஹொந்தீதி அத்தோ². யதா²ஹ ‘‘பி⁴க்கு² குடிங் கரோதி அதே³ஸிதவத்து²கங் பமாணாதிக்கந்தங் அனாரம்ப⁴ங் ஸபரிக்கமனங், ஆபத்தி த்³வின்னங் ஸங்கா⁴தி³ஸேஸான’’ந்தி (பாரா॰ 355) ச ‘‘பி⁴க்கு²குடிங் கரோதி அதே³ஸிதவத்து²கங் அனாரம்ப⁴ங் ஸபரிக்கமனங், ஆபத்தி ஸங்கா⁴தி³ஸேஸஸ்ஸா’’தி (பாரா॰ 354) ச ‘‘பி⁴க்கு² குடிங் கரோதி பமாணாதிக்கந்தங் அனாரம்ப⁴ங் ஸபரிக்கமனங், ஆபத்தி ஸங்கா⁴தி³ஸேஸஸ்ஸா’’தி (பாரா॰ 355) ச வுத்தத்தா த்³வீஸு அங்கே³ஸு ஏகங் சே, ஏகோவ ஸங்கா⁴தி³ஸேஸோ ஹோதீதி. தங் பன ‘‘ஸசே ஏகவிபன்னா ஸா, க³ருகங் ஏககங் ஸியா’’தி வக்க²தி.

    Dve saṅghādisesā hontīti ‘‘bhikkhū vā anabhineyya vatthudesanāya, pamāṇaṃ vā atikkāmeyya, saṅghādiseso’’ti (pārā. 348) tulyabalatāsūcakena vā-saddena sampiṇḍitvā vuttaaṅgadvayasahitattā dve saṅghādisesā hontīti attho. Yathāha ‘‘bhikkhu kuṭiṃ karoti adesitavatthukaṃ pamāṇātikkantaṃ anārambhaṃ saparikkamanaṃ, āpatti dvinnaṃ saṅghādisesāna’’nti (pārā. 355) ca ‘‘bhikkhukuṭiṃ karoti adesitavatthukaṃ anārambhaṃ saparikkamanaṃ, āpatti saṅghādisesassā’’ti (pārā. 354) ca ‘‘bhikkhu kuṭiṃ karoti pamāṇātikkantaṃ anārambhaṃ saparikkamanaṃ, āpatti saṅghādisesassā’’ti (pārā. 355) ca vuttattā dvīsu aṅgesu ekaṃ ce, ekova saṅghādiseso hotīti. Taṃ pana ‘‘sace ekavipannā sā, garukaṃ ekakaṃ siyā’’ti vakkhati.

    ஸாரம்பா⁴தீ³ஸூதி எத்த² ஸாரம்ப⁴-ஸத்³தோ³ ஸோபத்³த³வபரியாயோ. யதா²ஹ அட்ட²கதா²யங் ‘‘ஸாரம்ப⁴ங் அனாரம்ப⁴ந்தி ஸஉபத்³த³வங் அனுபத்³த³வ’’ந்தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.348-349). எத்த² ‘‘ஸேதங் சா²க³மாரபே⁴த² யஜமானோ’’தி பயோகே³ விய ஆ-புப்³ப³ஸ்ஸ ரப⁴ஸ்ஸ ஹிங்ஸத்தே²பி தி³ஸ்ஸமானத்தா கத்துஸாத⁴னோ ஆரம்ப⁴-ஸத்³தோ³ ஹிங்ஸகானங் கிபில்லிகாதி³ஸத்தானங் வாசகோ ப⁴வதீதி தங்ஸஹிதட்டா²னங் ஸாரம்ப⁴ங் நாம ஹோதி. தேனேவ பத³பா⁴ஜனேபி வுத்தங் ‘‘ஸாரம்ப⁴ங் நாம கிபில்லிகானங் வா ஆஸயோ ஹோதி, உபசிகானங் வா, உந்தூ³ரானங் வா, அஹீனங் வா, விச்சி²கானங் வா, ஸதபதீ³னங் வா, ஹத்தீ²னங் வா, அஸ்ஸானங் வா, ஸீஹானங் வா, ப்³யக்³கா⁴னங் வா…பே॰… ஆஸயோ ஹோதீ’’தி (பாரா॰ 353).

    Sārambhādīsūti ettha sārambha-saddo sopaddavapariyāyo. Yathāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘sārambhaṃ anārambhanti saupaddavaṃ anupaddava’’nti (pārā. aṭṭha. 2.348-349). Ettha ‘‘setaṃ chāgamārabhetha yajamāno’’ti payoge viya ā-pubbassa rabhassa hiṃsatthepi dissamānattā kattusādhano ārambha-saddo hiṃsakānaṃ kipillikādisattānaṃ vācako bhavatīti taṃsahitaṭṭhānaṃ sārambhaṃ nāma hoti. Teneva padabhājanepi vuttaṃ ‘‘sārambhaṃ nāma kipillikānaṃ vā āsayo hoti, upacikānaṃ vā, undūrānaṃ vā, ahīnaṃ vā, vicchikānaṃ vā, satapadīnaṃ vā, hatthīnaṃ vā, assānaṃ vā, sīhānaṃ vā, byagghānaṃ vā…pe… āsayo hotī’’ti (pārā. 353).

    ஆதி³-ஸத்³தே³ன அபரிக்கமனங் ஸங்க³ண்ஹாதி. ‘‘ஸபரிக்கமனங் நாம ஸக்கா ஹோதி யதா²யுத்தேன ஸகடேன அனுபரிக³ந்துங், ஸமந்தா நிஸ்ஸேணியா அனுபரிக³ந்துங், ஏதங் ஸபரிக்கமனங் நாமா’’தி (பாரா॰ 353) வுத்தலக்க²ணவிபரியாயதோ நிப்³ப³கோஸஸ்ஸ உத³கபாதட்டா²னே ஏகங் சக்கங் ட²பெத்வா இதரங் சக்கங் ப³ஹி ட²பெத்வா குடிங் பரிக்கி²பித்வா ஆவஜ்ஜியமானஸ்ஸ கோ³யுத்தஸகடஸ்ஸ வா நிஸ்ஸேணியங் ட²த்வா குடிங் சா²த³யமானானங் நிஸ்ஸேணியா வா பரதோ க³மிதுமஸக்குணெய்யத்தா அபரிக்கமனந்தி வேதி³தப்³ப³ங்.

    Ādi-saddena aparikkamanaṃ saṅgaṇhāti. ‘‘Saparikkamanaṃ nāma sakkā hoti yathāyuttena sakaṭena anuparigantuṃ, samantā nisseṇiyā anuparigantuṃ, etaṃ saparikkamanaṃ nāmā’’ti (pārā. 353) vuttalakkhaṇavipariyāyato nibbakosassa udakapātaṭṭhāne ekaṃ cakkaṃ ṭhapetvā itaraṃ cakkaṃ bahi ṭhapetvā kuṭiṃ parikkhipitvā āvajjiyamānassa goyuttasakaṭassa vā nisseṇiyaṃ ṭhatvā kuṭiṃ chādayamānānaṃ nisseṇiyā vā parato gamitumasakkuṇeyyattā aparikkamananti veditabbaṃ.

    ஏவங் வுத்தஸாரம்ப⁴அபரிக்கமனஸங்கா²தஅங்க³த்³வயேன யுத்தங் சே, த்³வே து³க்கடானி ஹொந்தி. யதா²ஹ ‘‘பி⁴க்கு² குடிங் கரோதி தே³ஸிதவத்து²கங் பமாணிகங் ஸாரம்ப⁴ங் அபரிக்கமனங், ஆபத்தி த்³வின்னங் து³க்கடான’’ந்தி (பாரா॰ 355). ஏகங் சே, ஏகமேவ ஹோதி. யதா²ஹ ‘‘பி⁴க்கு² குடிங் கரோதி தே³ஸிதவத்து²கங் பமாணிகங் ஸாரம்ப⁴ங் ஸபரிக்கமனங், ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸ. பி⁴க்கு² குடிங் கரோதி தே³ஸிதவத்து²கங் பமாணிகங் அனாரம்ப⁴ங் அபரிக்கமனங், ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸா’’தி (பாரா॰ 355) ஏதங் தயம்பி ‘‘ஸாரம்பா⁴தீ³ஸு து³க்கட’’ந்தி ஸாமஞ்ஞேன ஸங்க³ஹிதந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.

    Evaṃ vuttasārambhaaparikkamanasaṅkhātaaṅgadvayena yuttaṃ ce, dve dukkaṭāni honti. Yathāha ‘‘bhikkhu kuṭiṃ karoti desitavatthukaṃ pamāṇikaṃ sārambhaṃ aparikkamanaṃ, āpatti dvinnaṃ dukkaṭāna’’nti (pārā. 355). Ekaṃ ce, ekameva hoti. Yathāha ‘‘bhikkhu kuṭiṃ karoti desitavatthukaṃ pamāṇikaṃ sārambhaṃ saparikkamanaṃ, āpatti dukkaṭassa. Bhikkhu kuṭiṃ karoti desitavatthukaṃ pamāṇikaṃ anārambhaṃ aparikkamanaṃ, āpatti dukkaṭassā’’ti (pārā. 355) etaṃ tayampi ‘‘sārambhādīsu dukkaṭa’’nti sāmaññena saṅgahitanti daṭṭhabbaṃ.

    ஏகங் அங்க³ங் பமாணிகத்தங் வா தே³ஸிதவத்து²கத்தங் வா விபன்னங் ஏதிஸ்ஸாதி ஏகவிபன்னா. புப்³பே³ வுத்தத்தா²னங் ஸங்கா⁴தி³ஸேஸாதி³பதா³னமத்தோ² வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³போ³. ஸாதி யதா²வுத்தலக்க²ணகுடி.

    Ekaṃ aṅgaṃ pamāṇikattaṃ vā desitavatthukattaṃ vā vipannaṃ etissāti ekavipannā. Pubbe vuttatthānaṃ saṅghādisesādipadānamattho vuttanayeneva veditabbo. Sāti yathāvuttalakkhaṇakuṭi.

    383. இதா³னி இமஸ்மிங் ஸிக்கா²பதே³ அட்டு²ப்பத்தியங் ‘‘தே யாசனப³ஹுலா விஞ்ஞத்திப³ஹுலா விஹரந்தி ‘புரிஸங் தே³த² புரிஸத்தகரங் தே³தா²’’திஆதி³பாளியா (பாரா॰ 342) அட்ட²கதா²யங் (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.342) ஆக³தங் கப்பியாகப்பியவினிச்ச²யங் ஸங்கே²பதோ த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘புரிஸ’’ந்திஆதி³. கம்மஸஹாயத்தா²யாதி கிஸ்மிஞ்சி கம்மே ஸஹாயபா⁴வாய, கம்மகரணத்தா²யாதி வுத்தங் ஹோதி. ‘‘இத்த²ன்னாமங் கம்மங் காதுங் புரிஸங் லத்³து⁴ங் வட்டதீ’’தி யாசிதுங் வட்டதீதி அத்தோ². யதா²ஹ அட்ட²கதா²யங் ‘‘கம்மகரணத்தா²ய ‘புரிஸங் தே³தா²’தி யாசிதுங் வட்டதீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.342). மூலச்சே²ஜ்ஜவஸேனாதி ஸாமிகானங் ஆயத்தபா⁴வஸங்கா²தமூலஸ்ஸ சி²ந்த³னவஸேன, அத்தனோ ஆயத்தபா⁴வகரணவஸேனாதி வுத்தங் ஹோதி.

    383. Idāni imasmiṃ sikkhāpade aṭṭhuppattiyaṃ ‘‘te yācanabahulā viññattibahulā viharanti ‘purisaṃ detha purisattakaraṃ dethā’’tiādipāḷiyā (pārā. 342) aṭṭhakathāyaṃ (pārā. aṭṭha. 2.342) āgataṃ kappiyākappiyavinicchayaṃ saṅkhepato dassetumāha ‘‘purisa’’ntiādi. Kammasahāyatthāyāti kismiñci kamme sahāyabhāvāya, kammakaraṇatthāyāti vuttaṃ hoti. ‘‘Itthannāmaṃ kammaṃ kātuṃ purisaṃ laddhuṃ vaṭṭatī’’ti yācituṃ vaṭṭatīti attho. Yathāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘kammakaraṇatthāya ‘purisaṃ dethā’ti yācituṃ vaṭṭatī’’ti (pārā. aṭṭha. 2.342). Mūlacchejjavasenāti sāmikānaṃ āyattabhāvasaṅkhātamūlassa chindanavasena, attano āyattabhāvakaraṇavasenāti vuttaṃ hoti.

    384. அவஜ்ஜந்தி வஜ்ஜரஹிதங், நித்³தோ³ஸந்தி அத்தோ². மிக³லுத்³த³கமச்ச²ப³ந்த⁴காதீ³னங் ஸககம்மங் வஜ்ஜகம்மங் நாம. தஸ்மா மிக³லுத்³த³காத³யோ ஹத்த²கம்மங் யாசந்தேன பன ‘‘தும்ஹாகங் ஹத்த²கம்மங் தே³தா²’’தி, ‘‘ஹத்த²கம்மங் தா³தப்³ப³’’ந்தி ஸாமஞ்ஞேன அவத்வா ‘‘இத்த²ன்னாமங் கம்மங் தா³தப்³ப³’’ந்தி விஸேஸெத்வாயேவ யாசிதப்³ப³ங். லுத்³த³கே வா இதரே வா நிக்கம்மே அயாசித்வாபி யதா²ருசி கம்மங் காராபேதுங் வட்டதி. ஹத்த²கம்மயாசனாய ஸப்³ப³தா²பி கப்பியபா⁴வங் தீ³பேதுங் தங்தங்ஸிப்பிகே யாசித்வா மஹந்தம்பி பாஸாத³ங் காராபெந்தேன ஹத்த²கம்மே யாசிதே அத்தனோ அனோகாஸபா⁴வங் ஞத்வா அஞ்ஞேஸங் கரொந்தானங் தா³தப்³ப³ங் மூலங் தி³ய்யமானங் அதி⁴வாஸேதுங் வட்டதீதி வித்தா²ரதோ அட்ட²கதா²யங் (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.342 அத்த²தோஸமானங்) வுத்தத்தா குஸலானங் அத்த²ங் அபரிஹாபெந்தேன கப்பியேன ஸாருப்பேன பயோகே³ன யாசிதப்³ப³ங். யாசிதகம்மங் காதுங் அஸமத்தே²ஹி கரொந்தானங் தி³ய்யமானங் ஹத்த²கம்மமூலங் கம்மங் காராபெத்வா கம்மகாரகே த³ஸ்ஸெத்வா தா³பேதப்³ப³ங். ஏவங் யாசனாய அனவஜ்ஜபா⁴வே அட்ட²கதா²க³தங் காரணங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘ஹத்த²கம்மம்பீ’’திஆதி³. பி-ஸத்³தோ³ அவதா⁴ரணே, பத³பூரணே வா. ஹி-ஸத்³தோ³ ஹேதும்ஹி. யஸ்மா இத³ங் ஹத்த²கம்மங் கிஞ்சி வத்து² ந ஹோதி, தஸ்மா அனவஜ்ஜமேவ ஹத்த²கம்மங் யாசிதுங் பன வட்டதீதி.

    384.Avajjanti vajjarahitaṃ, niddosanti attho. Migaluddakamacchabandhakādīnaṃ sakakammaṃ vajjakammaṃ nāma. Tasmā migaluddakādayo hatthakammaṃ yācantena pana ‘‘tumhākaṃ hatthakammaṃ dethā’’ti, ‘‘hatthakammaṃ dātabba’’nti sāmaññena avatvā ‘‘itthannāmaṃ kammaṃ dātabba’’nti visesetvāyeva yācitabbaṃ. Luddake vā itare vā nikkamme ayācitvāpi yathāruci kammaṃ kārāpetuṃ vaṭṭati. Hatthakammayācanāya sabbathāpi kappiyabhāvaṃ dīpetuṃ taṃtaṃsippike yācitvā mahantampi pāsādaṃ kārāpentena hatthakamme yācite attano anokāsabhāvaṃ ñatvā aññesaṃ karontānaṃ dātabbaṃ mūlaṃ diyyamānaṃ adhivāsetuṃ vaṭṭatīti vitthārato aṭṭhakathāyaṃ (pārā. aṭṭha. 2.342 atthatosamānaṃ) vuttattā kusalānaṃ atthaṃ aparihāpentena kappiyena sāruppena payogena yācitabbaṃ. Yācitakammaṃ kātuṃ asamatthehi karontānaṃ diyyamānaṃ hatthakammamūlaṃ kammaṃ kārāpetvā kammakārake dassetvā dāpetabbaṃ. Evaṃ yācanāya anavajjabhāve aṭṭhakathāgataṃ kāraṇaṃ dassetumāha ‘‘hatthakammampī’’tiādi. Pi-saddo avadhāraṇe, padapūraṇe vā. Hi-saddo hetumhi. Yasmā idaṃ hatthakammaṃ kiñci vatthu na hoti, tasmā anavajjameva hatthakammaṃ yācituṃ pana vaṭṭatīti.

    385. ஞாதகாதி³கேதி ஞாதகபவாரிதே. ட²பெத்வாதி வஜ்ஜெத்வா. கோ³ணமாயாசமானஸ்ஸாதி அஞ்ஞாதகஅப்பவாரிதே தாவகாலிகங் வினா கேவலங் கம்மகரணத்தா²ய கோ³ணங் யாசந்தஸ்ஸ. தேஸுபீதி ஞாதகாதீ³ஸுபி மூலச்சே²ஜ்ஜேன கோ³ணமாயாசனஸ்ஸ து³க்கடந்தி யோஜனா. ‘‘தாவகாலிகனயேன ஸப்³ப³த்த² வட்டதீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.342) அட்ட²கதா²வசனதோ யாவ கம்மகரணகாலங், தாவ நியமெத்வா ஞாதகஅஞ்ஞாதகபவாரிதஅப்பவாரிதே ஸப்³பே³பி யாசிதுங் வட்டதி. ததா² யாசித்வா வா அயாசித்வா வா க³ஹிதோ சே, ரக்கி²த்வா படிஜக்³கி³த்வா ஸாமிகானங் நிய்யாதே³தப்³போ³, கோ³ணே வா நட்டே² விஸாணே வா பி⁴ன்னே ஸாமிகேஸு அஸம்படிச்ச²ந்தேஸு ப⁴ண்ட³தெ³ய்யங்.

    385.Ñātakādiketi ñātakapavārite. Ṭhapetvāti vajjetvā. Goṇamāyācamānassāti aññātakaappavārite tāvakālikaṃ vinā kevalaṃ kammakaraṇatthāya goṇaṃ yācantassa. Tesupīti ñātakādīsupi mūlacchejjena goṇamāyācanassa dukkaṭanti yojanā. ‘‘Tāvakālikanayena sabbattha vaṭṭatī’’ti (pārā. aṭṭha. 2.342) aṭṭhakathāvacanato yāva kammakaraṇakālaṃ, tāva niyametvā ñātakaaññātakapavāritaappavārite sabbepi yācituṃ vaṭṭati. Tathā yācitvā vā ayācitvā vā gahito ce, rakkhitvā paṭijaggitvā sāmikānaṃ niyyādetabbo, goṇe vā naṭṭhe visāṇe vā bhinne sāmikesu asampaṭicchantesu bhaṇḍadeyyaṃ.

    386. தே³மாதி எத்த² ‘‘தும்ஹாக’’ந்தி பாட²ஸேஸோ. ‘‘விஹாரஸ்ஸ தே³மா’தி வுத்தே பன ‘ஆராமிகானங் ஆசிக்க²த² படிஜக்³க³னத்தா²யா’தி வத்தப்³ப³’’ந்தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.342) அட்ட²கதா²யங் வுத்தங். ஸகடவினிச்ச²யஸ்ஸாபி கோ³ணவினிச்ச²யேன ஸமானத்தா தங் அவத்வா விஸேஸமத்தமேவ த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘ஸகடங்…பே॰… வட்டதீ’’தி. ‘‘தும்ஹாகங் தே³மாதி வுத்தே’’தி ஆனெத்வா ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங். யதா²ஹ அட்ட²கதா²யங் ‘‘தும்ஹாகமேவ தே³மாதி வுத்தே தா³ருப⁴ண்ட³ங் நாம ஸம்படிச்சி²துங் வட்டதீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.342).

    386.Demāti ettha ‘‘tumhāka’’nti pāṭhaseso. ‘‘Vihārassa demā’ti vutte pana ‘ārāmikānaṃ ācikkhatha paṭijagganatthāyā’ti vattabba’’nti (pārā. aṭṭha. 2.342) aṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ. Sakaṭavinicchayassāpi goṇavinicchayena samānattā taṃ avatvā visesamattameva dassetumāha ‘‘sakaṭaṃ…pe… vaṭṭatī’’ti. ‘‘Tumhākaṃ demāti vutte’’ti ānetvā sambandhitabbaṃ. Yathāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘tumhākameva demāti vutte dārubhaṇḍaṃ nāma sampaṭicchituṃ vaṭṭatī’’ti (pārā. aṭṭha. 2.342).

    387. குடா²ராதீ³ஸூதி எத்த² ஆதி³-ஸத்³தே³ன நிகா²த³னங் ஸங்க³ண்ஹாதி. அயங் நயோ வேதி³தப்³போ³தி பாட²ஸேஸோ. ‘‘ஸகடங் கோ³ணோ விய தாவகாலிகங் அகத்வா அஞ்ஞாதகஅப்பவாரிதே ந யாசிதப்³ப³ங், மூலச்சே²ஜ்ஜவஸேன அஞ்ஞாதகஅப்பவாரிதே ந யாசிதப்³ப³ங், தாவகாலிகங் யாசிதப்³ப³’’ந்தி வினிச்ச²யோ ச ‘‘ஸகடங்…பே॰… வட்டதீ’’தி விஸேஸவினிச்ச²யோ சாதி அயங் நயோ வாஸிஆதீ³ஸு ச வேதி³தப்³போ³தி அத்தோ². அனஜ்ஜா²வுத்த²கந்தி கேனசி ‘‘மமேத’’ந்தி அபரிக்³க³ஹிதங், ‘‘ரக்கி²தகோ³பிதட்டா²னேயேவ ஹி விஞ்ஞத்தி நாம வுச்சதீ’’தி அட்ட²கதா²வசனதோ அரக்கி²தாகோ³பிதகந்தி வுத்தங் ஹோதி. அட்ட²கதா²ய வல்லிஆதி³வினிச்ச²யம்பி வத்வா ‘‘அனஜ்ஜா²வுத்த²கங் பன யங் கிஞ்சி ஆஹராபேதுங் வட்டதீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.342) வுத்தத்தா ஸப்³ப³ந்தி இத⁴ வுத்தகோ³ணாதி³கஞ்ச வக்க²மானவல்லிஆதி³கஞ்ச க³ஹேதப்³ப³ங். இமினா புப்³பே³ வுத்தவினிச்ச²யஸ்ஸ ரக்கி²தகோ³பிதவிஸயத்தங் தீ³பிதங் ஹோதி. ஹராபேதும்பி வட்டதீதி எத்த² அபி-ஸத்³தே³ன பகே³வ கேனசி ஹரித்வா தி³ன்னந்தி தீ³பேதி.

    387.Kuṭhārādīsūti ettha ādi-saddena nikhādanaṃ saṅgaṇhāti. Ayaṃ nayo veditabboti pāṭhaseso. ‘‘Sakaṭaṃ goṇo viya tāvakālikaṃ akatvā aññātakaappavārite na yācitabbaṃ, mūlacchejjavasena aññātakaappavārite na yācitabbaṃ, tāvakālikaṃ yācitabba’’nti vinicchayo ca ‘‘sakaṭaṃ…pe… vaṭṭatī’’ti visesavinicchayo cāti ayaṃ nayo vāsiādīsu ca veditabboti attho. Anajjhāvutthakanti kenaci ‘‘mameta’’nti apariggahitaṃ, ‘‘rakkhitagopitaṭṭhāneyeva hi viññatti nāma vuccatī’’ti aṭṭhakathāvacanato arakkhitāgopitakanti vuttaṃ hoti. Aṭṭhakathāya valliādivinicchayampi vatvā ‘‘anajjhāvutthakaṃ pana yaṃ kiñci āharāpetuṃ vaṭṭatī’’ti (pārā. aṭṭha. 2.342) vuttattā sabbanti idha vuttagoṇādikañca vakkhamānavalliādikañca gahetabbaṃ. Iminā pubbe vuttavinicchayassa rakkhitagopitavisayattaṃ dīpitaṃ hoti. Harāpetumpi vaṭṭatīti ettha api-saddena pageva kenaci haritvā dinnanti dīpeti.

    388. வல்லிஆதி³ம்ஹீதி ஆதி³-ஸத்³தே³ன வெத்தமுஞ்ஜதிணமத்திகா ஸங்க³ண்ஹாதி. எத்த² முஞ்ஜபப்³ப³ஜதிணங் வினா கே³ஹச்சா²த³னதிணங் திணங் நாம. க³ருப⁴ண்ட³ப்பஹோனகேதி ‘‘வல்லி அட்³ட⁴பா³ஹுமத்தாபீ’’திஆதி³னா நயேன வுத்தலக்க²ணே க³ருப⁴ண்ட³ப்பஹோனகே. பரேஸங் ஸந்தகேயேவாதி அவதா⁴ரணேன ந அனஜ்ஜா²வுத்த²கே து³க்கடந்தி ப்³யதிரேகதோ தீ³பேதி.

    388.Valliādimhīti ādi-saddena vettamuñjatiṇamattikā saṅgaṇhāti. Ettha muñjapabbajatiṇaṃ vinā gehacchādanatiṇaṃ tiṇaṃ nāma. Garubhaṇḍappahonaketi ‘‘valli aḍḍhabāhumattāpī’’tiādinā nayena vuttalakkhaṇe garubhaṇḍappahonake. Paresaṃ santakeyevāti avadhāraṇena na anajjhāvutthake dukkaṭanti byatirekato dīpeti.

    389. பச்சயேஸூதி சீவரபிண்ட³பாதஸேனாஸனஸங்கா²தேஸு தீஸு பச்சயேஸு. ஏவ-காரேன கி³லானபச்சயஸங்கா²தே சதுத்த²பச்சயே விஞ்ஞத்தி வட்டதீதி தீ³பேதி. விஞ்ஞத்தி நாம ‘‘ஆஹர, தே³ஹீ’’தி இச்சி²தபச்சயே நாமங் வத்வா யாசனா. அட்ட²கதா²யங் வுத்தங் ‘‘ஸப்³பே³ன ஸப்³ப³ங் ந வட்டதீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.342) ஸாவதா⁴ரணத்த²ங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘ந ச வட்டதீ’’தி வுத்தத்தா நேவ வட்டதீதி அத்தோ² க³ஹேதப்³போ³.

    389.Paccayesūti cīvarapiṇḍapātasenāsanasaṅkhātesu tīsu paccayesu. Eva-kārena gilānapaccayasaṅkhāte catutthapaccaye viññatti vaṭṭatīti dīpeti. Viññatti nāma ‘‘āhara, dehī’’ti icchitapaccaye nāmaṃ vatvā yācanā. Aṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ ‘‘sabbena sabbaṃ na vaṭṭatī’’ti (pārā. aṭṭha. 2.342) sāvadhāraṇatthaṃ dassetuṃ ‘‘na ca vaṭṭatī’’ti vuttattā neva vaṭṭatīti attho gahetabbo.

    விஞ்ஞத்தியா அலப்³ப⁴மானபா⁴வேன ஸமத்தா பச்சயேஸு தீஸு அனந்தரங் ஸஹனித்³தி³ட்ட²பச்சயத்தயதோ ததியபச்சயேயேவ லப்³ப⁴மானவிஸேஸங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘ததியே பரிகதோ²பா⁴ஸநிமித்தானி ச லப்³ப⁴ரே’’தி வுத்தத்தா அவஸிட்ட²த்³வயே பன பரிகதா²த³யோ ந லப்³ப⁴ந்தீதி வுத்தங் ஹோதி. அவுத்தே சதுத்த²பச்சயேபி ஸமுச்சயத்தே²ன ச-காரேன பரிகதா²தி³த்தயங் லப்³ப⁴தீதி ஸித்³த⁴த்தா ‘‘தீஸ்வேவா’’தி ஏவ-காரேன ப்³யதிரேகமுகே²ன விஞ்ஞத்தியா ச அனுஞ்ஞாதத்தா சதுத்தே² கி³லானபச்சயே பரிகதோ²பா⁴ஸனிமித்தகம்மவிஞ்ஞத்தியோ வட்டந்தீதி ஸித்³த⁴ங். எத்தாவதா சதுத்தே² பச்சயே பரிகதா²த³யோ சத்தாரோபி வட்டந்தி, ததியபச்சயே விஞ்ஞத்திங் வினா ஸேஸத்தயங் வட்டதி, புரிமபச்சயத்³வயே ஸப்³ப³ம்பி ந வட்டதீதி வுத்தந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.

    Viññattiyā alabbhamānabhāvena samattā paccayesu tīsu anantaraṃ sahaniddiṭṭhapaccayattayato tatiyapaccayeyeva labbhamānavisesaṃ dassetuṃ ‘‘tatiye parikathobhāsanimittāni ca labbhare’’ti vuttattā avasiṭṭhadvaye pana parikathādayo na labbhantīti vuttaṃ hoti. Avutte catutthapaccayepi samuccayatthena ca-kārena parikathādittayaṃ labbhatīti siddhattā ‘‘tīsvevā’’ti eva-kārena byatirekamukhena viññattiyā ca anuññātattā catutthe gilānapaccaye parikathobhāsanimittakammaviññattiyo vaṭṭantīti siddhaṃ. Ettāvatā catutthe paccaye parikathādayo cattāropi vaṭṭanti, tatiyapaccaye viññattiṃ vinā sesattayaṃ vaṭṭati, purimapaccayadvaye sabbampi na vaṭṭatīti vuttanti daṭṭhabbaṃ.

    ஸேனாஸனபச்சயே பரிகதா²தி³கந்தி உபோஸதா²கா³ராதி³கரணாரஹட்டா²னங் ஓலோகெத்வா உபாஸகானங் ஸுணந்தானங் ‘‘இமஸ்மிங் வத ஓகாஸே ஏவரூபங் ஸேனாஸனங் காதுங் வட்டதீ’’தி வா ‘‘யுத்த’’ந்தி வா ‘‘அனுரூப’’ந்தி வா பவத்தா கதா² பரிகதா² நாம. ‘‘உபாஸகா தும்ஹே கத்த² வஸதா²’’தி புச்சி²த்வா ‘‘பாஸாதே³ ப⁴ந்தே’’தி வுத்தே ‘‘பி⁴க்கூ²னங் பன உபாஸகா பாஸாதோ³ ந வட்டதீ’’திஆதி³னா நயேன பவத்தா கதா² ஓபா⁴ஸோ நாம. உபாஸகேஸு பஸ்ஸமானேஸு பூ⁴மியங் ரஜ்ஜுங் பஸாரெத்வா பூ⁴மிங் பா⁴ஜெத்வா கா²ணுகே ஆகோடெத்வா ‘‘கிமித³ங் ப⁴ந்தே’’தி வுத்தே ‘‘எத்த² ஆவாஸங் கரோம உபாஸகா’’திஆதி³கா கதா² நிமித்தகதா² நாம. கி³லானபச்சயே ச இமினா நயேன யதா²ரஹங் வேதி³தப்³ப³ங். ஸப்³ப³மேதங் அட்ட²கதா²ய (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.342) வுத்தங்.

    Senāsanapaccaye parikathādikanti uposathāgārādikaraṇārahaṭṭhānaṃ oloketvā upāsakānaṃ suṇantānaṃ ‘‘imasmiṃ vata okāse evarūpaṃ senāsanaṃ kātuṃ vaṭṭatī’’ti vā ‘‘yutta’’nti vā ‘‘anurūpa’’nti vā pavattā kathā parikathā nāma. ‘‘Upāsakā tumhe kattha vasathā’’ti pucchitvā ‘‘pāsāde bhante’’ti vutte ‘‘bhikkhūnaṃ pana upāsakā pāsādo na vaṭṭatī’’tiādinā nayena pavattā kathā obhāso nāma. Upāsakesu passamānesu bhūmiyaṃ rajjuṃ pasāretvā bhūmiṃ bhājetvā khāṇuke ākoṭetvā ‘‘kimidaṃ bhante’’ti vutte ‘‘ettha āvāsaṃ karoma upāsakā’’tiādikā kathā nimittakathā nāma. Gilānapaccaye ca iminā nayena yathārahaṃ veditabbaṃ. Sabbametaṃ aṭṭhakathāya (pārā. aṭṭha. 2.342) vuttaṃ.

    390-3. இதா³னி குடிகாரஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ ஆபத்தித³ஸ்ஸனத்த²மாஹ ‘‘அதே³ஸிதே’’திஆதி³. தங் உத்தானத்த²மேவ. நிஸெந்தஸ்ஸாதி பாஸாணே க⁴ங்ஸித்வா திகி²ணங் கரொந்தஸ்ஸ. பாசித்தியா ஸஹாதி ‘‘பூ⁴தகா³மபாதப்³யதாய பாசித்திய’’ந்தி (பாசி॰ 90) வுத்தபாசித்தியேன ஸத்³தி⁴ங்.

    390-3. Idāni kuṭikārassa bhikkhuno āpattidassanatthamāha ‘‘adesite’’tiādi. Taṃ uttānatthameva. Nisentassāti pāsāṇe ghaṃsitvā tikhiṇaṃ karontassa. Pācittiyā sahāti ‘‘bhūtagāmapātabyatāya pācittiya’’nti (pāci. 90) vuttapācittiyena saddhiṃ.

    ஆபத்திந்தி பாசித்தியட்டா²னே பாசித்தியஞ்சேவ து³க்கடஞ்ச இதரத்ர ஸுத்³த⁴பயோக³து³க்கடஞ்சாதி ஆபத்திங்.

    Āpattinti pācittiyaṭṭhāne pācittiyañceva dukkaṭañca itaratra suddhapayogadukkaṭañcāti āpattiṃ.

    யா பனாதி யா குடி. பட²மே து³தியேதி எத்த² ‘‘பிண்டே³ஹீ’’தி கரணப³ஹுவசனங் விப⁴த்திவசனவிபரிணாமவஸேன ‘‘பிண்டே³’’தி பு⁴ம்மேகவசனந்தங் கத்வா யோஜேதப்³ப³ங், ‘‘நிக்கி²த்தே’’தி அஜ்ஜா²ஹரிதப்³ப³ங், பா⁴வலக்க²ணே பு⁴ம்மங், நிக்கி²த்தே ஸதீதி அத்தோ².

    Yā panāti yā kuṭi. Paṭhame dutiyeti ettha ‘‘piṇḍehī’’ti karaṇabahuvacanaṃ vibhattivacanavipariṇāmavasena ‘‘piṇḍe’’ti bhummekavacanantaṃ katvā yojetabbaṃ, ‘‘nikkhitte’’ti ajjhāharitabbaṃ, bhāvalakkhaṇe bhummaṃ, nikkhitte satīti attho.

    394. ‘‘ஸசே அஞ்ஞஸ்ஸா’’தி பத³ச்சே²தோ³. விப்பகதந்தி ஆரத்³த⁴மனிட்டி²தங். ‘‘அனாபத்தீ’’தி இத³ங் நிட்டி²தே ஆபஜ்ஜிதப்³ப³ஸங்கா⁴தி³ஸேஸாபா⁴வங் ஸந்தா⁴யாஹ. புப்³ப³பயோக³மத்தேன ஹி பாசித்தியது³க்கடானிபி ஹொந்தி, தானி பன தே³ஸேதப்³பா³னி. ‘‘ததா²’’தி இமினா ‘‘அனாபத்தீ’’தி ஆகட்³ட⁴தி, தேன ஸங்கா⁴தி³ஸேஸாபத்தியா அபா⁴வதோ புப்³ப³பா⁴கே³ ஆபன்னானங் பாசித்தியது³க்கடானங் தே³ஸேதப்³ப³தா ச தீ³பிதா ஹோதி. தங் குடிந்தி தங் விப்பகதகுடிங்.

    394. ‘‘Sace aññassā’’ti padacchedo. Vippakatanti āraddhamaniṭṭhitaṃ. ‘‘Anāpattī’’ti idaṃ niṭṭhite āpajjitabbasaṅghādisesābhāvaṃ sandhāyāha. Pubbapayogamattena hi pācittiyadukkaṭānipi honti, tāni pana desetabbāni. ‘‘Tathā’’ti iminā ‘‘anāpattī’’ti ākaḍḍhati, tena saṅghādisesāpattiyā abhāvato pubbabhāge āpannānaṃ pācittiyadukkaṭānaṃ desetabbatā ca dīpitā hoti. Taṃ kuṭinti taṃ vippakatakuṭiṃ.

    395. அஞ்ஞங் போ⁴ஜனஸாலாதி³ங். ததா²தி அனாபத்திமாஹ.

    395.Aññaṃ bhojanasālādiṃ. Tathāti anāpattimāha.

    396. ‘‘கரோதோ’’தி இமினா ‘‘காராபயதோ’’திபி லப்³ப⁴தி. உப⁴யேனாபி ‘‘க்ரியதோ’’தி இமஸ்ஸ காரணங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘அப்பமாணிக’’ந்தி இமினா ஸங்கா⁴தி³ஸேஸஸ்ஸ அங்க³ங் த³ஸ்ஸேதி.

    396.‘‘Karoto’’ti iminā ‘‘kārāpayato’’tipi labbhati. Ubhayenāpi ‘‘kriyato’’ti imassa kāraṇaṃ dasseti. ‘‘Appamāṇika’’nti iminā saṅghādisesassa aṅgaṃ dasseti.

    397. தந்தி ‘‘அப்பமாணிக’’ந்தி ஏவங் பச்சாமஸதி. ‘‘க்ரியாக்ரியதோ’’தி இத³ங் குடியா கரணஞ்ச வத்து²தே³ஸனாய அகரணஞ்ச உபாதா³ய வுத்தங்.

    397.Tanti ‘‘appamāṇika’’nti evaṃ paccāmasati. ‘‘Kriyākriyato’’ti idaṃ kuṭiyā karaṇañca vatthudesanāya akaraṇañca upādāya vuttaṃ.

    குடிகாரஸிக்கா²பத³வண்ணனா.

    Kuṭikārasikkhāpadavaṇṇanā.

    398. வத்து²ங் அதே³ஸெத்வாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴, ‘‘தேன விஹாரகாரகேன பி⁴க்கு²னா விஹாரவத்து²ங் ஸோதெ⁴த்வா ஸங்க⁴ங் உபஸங்கமித்வா’’திஆதி³னா (பாரா॰ 367) பத³பா⁴ஜனே ஆக³தனயேன விஹாரங் காராபெந்தேன பி⁴க்கு²னா விஹாரவத்து²ங் ஸோதெ⁴த்வா ஸமதலங் காரெத்வா ஸங்க⁴ங் உபஸங்கம்ம வுட்³டா⁴னங் பி⁴க்கூ²னங் பாதே³ வந்தி³த்வா உக்குடிகங் நிஸீதி³த்வா அஞ்ஜலிங் பக்³க³ஹெத்வா ‘‘அஹங் ப⁴ந்தே மஹல்லகங் விஹாரங் கத்துகாமோ ஸஸ்ஸாமிகங் அத்துத்³தே³ஸங், ஸோஹங் ப⁴ந்தே ஸங்க⁴ங் விஹாரவத்து²ஓலோகனங் யாசாமீ’’தி திக்க²த்துங் யாசித்வா லத்³தே⁴ வுட்³டே⁴ வா பி⁴க்கூ² ஞத்திது³தியாய கம்மவாசாய ஸங்கே⁴ன ஸம்மதே வா பி⁴க்கூ² நெத்வா கதபரிகம்மங் விஹாரவத்து²ங் த³ஸ்ஸெத்வா குடிவத்து²ஓலோகனே விய க³தபி⁴க்கூ²ஹி ஓலோகெத்வா ஸாரம்பா⁴தி³பா⁴வங் உபபரிக்கி²த்வா அனாரம்ப⁴ஸபரிக்கமனபா⁴வங் ஞத்வா ஆக³ந்த்வா ஸங்க⁴ஸ்ஸ ஆரோசிதே புன தேன ஸங்க⁴ங் உபஸங்கமித்வா வுட்³டா⁴னங் பி⁴க்கூ²னங் பாதே³ வந்தி³த்வா உக்குடிகங் நிஸீதி³த்வா அஞ்ஜலிங் பக்³க³ஹெத்வா ‘‘அஹங் ப⁴ந்தே மஹல்லகங் விஹாரங் கத்துகாமோ ஸஸ்ஸாமிகங் அத்துத்³தே³ஸங், ஸோஹங் ப⁴ந்தே ஸங்க⁴ங் விஹாரவத்து²தே³ஸனங் யாசாமீ’’தி திக்க²த்துங் யாசித்வா ஸங்கே⁴ன ஞத்திது³தியாய கம்மவாசாய விஹாரவத்து² தே³ஸேதப்³ப³ங் , ததா² அகத்வாதி வுத்தங் ஹோதி. இஹ ஸாரம்பா⁴தி³ பட²மஸிக்கா²பதே³ வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³ப³ங்.

    398. Vatthuṃ adesetvāti sambandho, ‘‘tena vihārakārakena bhikkhunā vihāravatthuṃ sodhetvā saṅghaṃ upasaṅkamitvā’’tiādinā (pārā. 367) padabhājane āgatanayena vihāraṃ kārāpentena bhikkhunā vihāravatthuṃ sodhetvā samatalaṃ kāretvā saṅghaṃ upasaṅkamma vuḍḍhānaṃ bhikkhūnaṃ pāde vanditvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā ‘‘ahaṃ bhante mahallakaṃ vihāraṃ kattukāmo sassāmikaṃ attuddesaṃ, sohaṃ bhante saṅghaṃ vihāravatthuolokanaṃ yācāmī’’ti tikkhattuṃ yācitvā laddhe vuḍḍhe vā bhikkhū ñattidutiyāya kammavācāya saṅghena sammate vā bhikkhū netvā kataparikammaṃ vihāravatthuṃ dassetvā kuṭivatthuolokane viya gatabhikkhūhi oloketvā sārambhādibhāvaṃ upaparikkhitvā anārambhasaparikkamanabhāvaṃ ñatvā āgantvā saṅghassa ārocite puna tena saṅghaṃ upasaṅkamitvā vuḍḍhānaṃ bhikkhūnaṃ pāde vanditvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā ‘‘ahaṃ bhante mahallakaṃ vihāraṃ kattukāmo sassāmikaṃ attuddesaṃ, sohaṃ bhante saṅghaṃ vihāravatthudesanaṃ yācāmī’’ti tikkhattuṃ yācitvā saṅghena ñattidutiyāya kammavācāya vihāravatthu desetabbaṃ , tathā akatvāti vuttaṃ hoti. Iha sārambhādi paṭhamasikkhāpade vuttanayeneva veditabbaṃ.

    மஹல்லகந்தி ‘‘ஸஸ்ஸாமிகபா⁴வேன ஸஞ்ஞாசிககுடிதோ மஹந்தபா⁴வோ ஏதஸ்ஸ அத்தீ²தி மஹல்லகோ. யஸ்மா வா வத்து²ங் தே³ஸாபெத்வா பமாணாதிக்கமேனாபி காதுங் வட்டதி, தஸ்மா பமாணமஹந்ததாயபி மஹல்லகோ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.366) அட்ட²கதா²யங் வுத்தனயேன மஹந்தபா⁴வேன யுத்தந்தி அத்தோ². விஹாரந்தி ‘‘விஹாரோ நாம உல்லித்தோ வா ஹோதி அவலித்தோ வா உல்லித்தாவலித்தோ வா’’தி (பாரா॰ 371) பத³பா⁴ஜனே வுத்தப்பகாரங் ஸேனாஸனந்தி அத்தோ². விஹரந்தி அஸ்மிந்தி விக்³க³ஹோ. உல்லித்தாதி³ஸரூபங் புரிமஸிக்கா²பதே³ வுத்தனயமேவ. தங் விஹாரங் யோ கரெய்யாதி யோஜனா. கரெய்ய வா காராபெய்ய வாதி புப்³பே³ வுத்தனயமேவ. அத்தவாஸத்த²ந்தி அத்தனோ வாஸங் படிச்ச, இமினா பரஸ்ஸ வாஸத்தா²ய கரோதி, அனாபத்தீதி ப்³யதிரேகதோ விஞ்ஞாயதி. ‘‘க³ருக’’ந்தி எத்த² வத்து²தே³ஸனாய அகாராபனேன ‘‘ஏகோவ ஸங்கா⁴தி³ஸேஸோ ஹோதீ’’தி புப்³பே³ வுத்தவிகப்பத்தயங் ந க³ஹேதப்³ப³ங். இத³ஞ்ச வக்க²தி ‘‘பமாணா…பே॰… ஸங்கா⁴தி³ஸேஸதா’’தி (வி॰ வி॰ 399 ஆத³யோ).

    Mahallakanti ‘‘sassāmikabhāvena saññācikakuṭito mahantabhāvo etassa atthīti mahallako. Yasmā vā vatthuṃ desāpetvā pamāṇātikkamenāpi kātuṃ vaṭṭati, tasmā pamāṇamahantatāyapi mahallako’’ti (pārā. aṭṭha. 2.366) aṭṭhakathāyaṃ vuttanayena mahantabhāvena yuttanti attho. Vihāranti ‘‘vihāro nāma ullitto vā hoti avalitto vā ullittāvalitto vā’’ti (pārā. 371) padabhājane vuttappakāraṃ senāsananti attho. Viharanti asminti viggaho. Ullittādisarūpaṃ purimasikkhāpade vuttanayameva. Taṃ vihāraṃ yo kareyyāti yojanā. Kareyya vā kārāpeyya vāti pubbe vuttanayameva. Attavāsatthanti attano vāsaṃ paṭicca, iminā parassa vāsatthāya karoti, anāpattīti byatirekato viññāyati. ‘‘Garuka’’nti ettha vatthudesanāya akārāpanena ‘‘ekova saṅghādiseso hotī’’ti pubbe vuttavikappattayaṃ na gahetabbaṃ. Idañca vakkhati ‘‘pamāṇā…pe… saṅghādisesatā’’ti (vi. vi. 399 ādayo).

    399. க்ரியாஸமுட்டா²னாபா⁴வந்தி பமாணாதிக்கமேபி ஆபத்தியா அஸம்ப⁴வதோ கிரியாஸமுட்டா²னஸ்ஸ இத⁴ அபா⁴வோ ஞாதப்³போ³. க்ரிய…பே॰… லக்க²யேதி எத்த² ப்³யதிரேகதோ அதே³ஸிதவத்து²கதாய அகிரியாஸமுட்டா²னதா அனுஞ்ஞாதா.

    399.Kriyāsamuṭṭhānābhāvanti pamāṇātikkamepi āpattiyā asambhavato kiriyāsamuṭṭhānassa idha abhāvo ñātabbo. Kriya…pe… lakkhayeti ettha byatirekato adesitavatthukatāya akiriyāsamuṭṭhānatā anuññātā.

    மஹல்லகவிஹாரகதா²வண்ணனா.

    Mahallakavihārakathāvaṇṇanā.

    401-3. தேஸூதி சதுவீஸதியா பாராஜிகேஸு. பி⁴க்கு²னோ அனுரூபானி ஏகூனவீஸதீதி பி⁴க்கு²னீனங் படினியதா உப்³ப⁴ஜாணுமண்ட³லிகாத³யோ சத்தாரோ தத³னுலோமாய விப்³ப⁴ந்தபி⁴க்கு²னியா ஸஹ பஞ்ச பாராஜிகே வினா பி⁴க்கு²னோ அனுரூபா ஸேஸா ஏகூனவீஸதி பாராஜிகா.

    401-3.Tesūti catuvīsatiyā pārājikesu. Bhikkhuno anurūpāni ekūnavīsatīti bhikkhunīnaṃ paṭiniyatā ubbhajāṇumaṇḍalikādayo cattāro tadanulomāya vibbhantabhikkhuniyā saha pañca pārājike vinā bhikkhuno anurūpā sesā ekūnavīsati pārājikā.

    இமஸ்மிங் ஸிக்கா²பதே³ பத³பா⁴ஜனே ‘‘பாராஜிகேன த⁴ம்மேனாதி சதுன்னங் அஞ்ஞதரேனா’’தி (பாரா॰ 386) வுத்தனயஸ்ஸ இத⁴ ‘‘ஏகூனவீஸதீ’’தி வசனங் விருஜ்ஜ²தீதி சே? ந விருஜ்ஜ²தி. கஸ்மா? யஸ்மா பத³பா⁴ஜனங் பாதிமொக்கு²த்³தே³ஸாக³தமத்தங் க³ஹெத்வா பவத்தங், இத³ங் பன பு³த்³தா⁴னுமதிங் க³ஹெத்வா வினயபரியத்திபவத்தகானங் ஆசரியானங் மதங் க³ஹெத்வா பவத்தங், தஸ்மா ந விருஜ்ஜ²தீதி க³ஹேதப்³ப³ங். ஆசரியோ ஸப்³ப³பாராஜிகானங் ‘‘ப்³ரஹ்மசரியா சாவெய்ய’’ந்தி (பாரா॰ 385) வுத்தஅனுத்³த⁴ங்ஸனஸ்ஸ ஏகந்தஸாத⁴னத்தா பி⁴க்கு²னீனங் படினியதஸானுலோமபாராஜிகபஞ்சகங் வினா அவஸேஸங் ஸப்³ப³ங் ஸங்க³ண்ஹி, தேனேவ வினயட்ட²கதா²ய க³ண்டி²பத³விவரணே ‘‘சதுன்னங் அஞ்ஞதரேனாதி பாதிமொக்கு²த்³தே³ஸே ஏவ ஆக³தே க³ஹெத்வா வுத்தங், இதரேஸங் அஞ்ஞதரேனாபி அனுத்³த⁴ங்ஸெந்தஸ்ஸ ஸங்கா⁴தி³ஸேஸோவா’’தி வுத்தங். தஸ்மா ‘‘அனுத்³த⁴ங்ஸெய்யா’’தி (பாரா॰ 384) பாடே² அதி⁴ப்பாயங் க³ஹெத்வா பவத்தத்தா இமேஸங் ஆசரியானங் மதங் பமாணந்தி க³ஹேதப்³ப³ங். ‘‘தேஸு அஞ்ஞதரேனா’’தி வக்க²மானத்தா ‘‘ஏகூனவீஸதீ’’தி எத்த² ‘‘யானீ’’தி ஸாமத்தி²யா லப்³ப⁴தி.

    Imasmiṃ sikkhāpade padabhājane ‘‘pārājikena dhammenāti catunnaṃ aññatarenā’’ti (pārā. 386) vuttanayassa idha ‘‘ekūnavīsatī’’ti vacanaṃ virujjhatīti ce? Na virujjhati. Kasmā? Yasmā padabhājanaṃ pātimokkhuddesāgatamattaṃ gahetvā pavattaṃ, idaṃ pana buddhānumatiṃ gahetvā vinayapariyattipavattakānaṃ ācariyānaṃ mataṃ gahetvā pavattaṃ, tasmā na virujjhatīti gahetabbaṃ. Ācariyo sabbapārājikānaṃ ‘‘brahmacariyā cāveyya’’nti (pārā. 385) vuttaanuddhaṃsanassa ekantasādhanattā bhikkhunīnaṃ paṭiniyatasānulomapārājikapañcakaṃ vinā avasesaṃ sabbaṃ saṅgaṇhi, teneva vinayaṭṭhakathāya gaṇṭhipadavivaraṇe ‘‘catunnaṃ aññatarenāti pātimokkhuddese eva āgate gahetvā vuttaṃ, itaresaṃ aññatarenāpi anuddhaṃsentassa saṅghādisesovā’’ti vuttaṃ. Tasmā ‘‘anuddhaṃseyyā’’ti (pārā. 384) pāṭhe adhippāyaṃ gahetvā pavattattā imesaṃ ācariyānaṃ mataṃ pamāṇanti gahetabbaṃ. ‘‘Tesu aññatarenā’’ti vakkhamānattā ‘‘ekūnavīsatī’’ti ettha ‘‘yānī’’ti sāmatthiyā labbhati.

    அஞ்ஞதரேன அமூலகேனாதி யோஜனா. அமூலகேனாதி சோத³கஸ்ஸ த³ஸ்ஸனாதீ³ஹி சோத³னாமூலேஹி விரஹிதத்தா அமூலகங், பாராஜிகங், தேன. யதா²ஹ அட்ட²கதா²யங் ‘‘யங் பாராஜிகங் சோத³கேன சுதி³தகம்ஹி புக்³க³லே நேவ தி³ட்ட²ங் ந ஸுதங் ந பரிஸங்கிதங், இத³ங் ஏதேஸங் த³ஸ்ஸனஸவனபரிஸங்காஸங்கா²தானங் மூலானங் அபா⁴வேன அமூலகங் நாமா’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.385-386). எத்த² ச மங்ஸசக்கு²னா வா தி³ப்³ப³சக்கு²னா வா தி³ட்ட²ங் தி³ட்ட²ங் நாம . பகதிஸோதேன வா தி³ப்³ப³ஸோதேன வா ஸுதங் ஸுதங் நாம. சித்தேன பரிஸங்கிதங் பரிஸங்கிதங் நாம. தங் திவித⁴ங் தி³ட்ட²ஸுதமுதபரிஸங்கிதவஸேன.

    Aññatarena amūlakenāti yojanā. Amūlakenāti codakassa dassanādīhi codanāmūlehi virahitattā amūlakaṃ, pārājikaṃ, tena. Yathāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘yaṃ pārājikaṃ codakena cuditakamhi puggale neva diṭṭhaṃ na sutaṃ na parisaṅkitaṃ, idaṃ etesaṃ dassanasavanaparisaṅkāsaṅkhātānaṃ mūlānaṃ abhāvena amūlakaṃ nāmā’’ti (pārā. aṭṭha. 2.385-386). Ettha ca maṃsacakkhunā vā dibbacakkhunā vā diṭṭhaṃ diṭṭhaṃ nāma . Pakatisotena vā dibbasotena vā sutaṃ sutaṃ nāma. Cittena parisaṅkitaṃ parisaṅkitaṃ nāma. Taṃ tividhaṃ diṭṭhasutamutaparisaṅkitavasena.

    தத்த² தாதி³ஸே கம்மனியே ஓகாஸே மாதுகா³மேன ஸத்³தி⁴ங் பி⁴க்கு²னோ அஞ்ஞதி²யங் பயோக³ங் தி³ஸ்வா அஞ்ஞதா² க³ஹெத்வா ‘‘வீதிக்கமனங் நு கோ²யமகாஸீ’’தி க³ஹணங் தி³ட்ட²பரிஸங்கிதங் நாம. குட்டதிரோஹிதே பி⁴க்கு²ம்ஹி மாதுகா³மஸ்ஸ ஸத்³த³ங் ஸுத்வா தத்த² அஞ்ஞஸ்ஸ விஞ்ஞுபுரிஸஸ்ஸ ஸப்³பா⁴வங் அஜானித்வா ‘‘வீதிக்கமனங் நு கோ²யமகாஸீ’’தி ஏவங் க³ஹணங் ஸுதபரிஸங்கிதங் நாம. விஹாரபரியந்தே தருணமாதுகா³மபுரிஸானங் தி³வஸங் வீதினாமெத்வா க³தட்டா²னே விப்பகிண்ணபுப்பா²னி ஓலோகெத்வா, மங்ஸஸுரக³ந்த⁴ஞ்ச கா⁴யித்வா ‘‘இத³ங் கஸ்ஸ கம்ம’’ந்தி உபபரிக்க²ந்தேன பி⁴க்கு²னோ சேதியபூஜிதமாலாக³ந்த⁴ஸ்ஸ பீதாரிட்ட²ஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ ஸரீரக³ந்த⁴ங் கா⁴யித்வா ‘‘தங் ஏதஸ்ஸ கம்மங் நு கோ²’’தி கிரியமானஸங்ஸயோ முதபரிஸங்கிதங் நாம. ஏவரூபஸ்ஸ தி³ட்ட²ஸுதபரிஸங்கிதமூலகஸ்ஸ அபா⁴வதோ அமூலகேன பாராஜிகேனாதி அயமெத்த² ஸங்கே²போ, வித்தா²ரோ பன ஸமந்தபாஸாதி³காய (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.385-386) வுத்தனயேன த³ட்ட²ப்³போ³.

    Tattha tādise kammaniye okāse mātugāmena saddhiṃ bhikkhuno aññathiyaṃ payogaṃ disvā aññathā gahetvā ‘‘vītikkamanaṃ nu khoyamakāsī’’ti gahaṇaṃ diṭṭhaparisaṅkitaṃ nāma. Kuṭṭatirohite bhikkhumhi mātugāmassa saddaṃ sutvā tattha aññassa viññupurisassa sabbhāvaṃ ajānitvā ‘‘vītikkamanaṃ nu khoyamakāsī’’ti evaṃ gahaṇaṃ sutaparisaṅkitaṃ nāma. Vihārapariyante taruṇamātugāmapurisānaṃ divasaṃ vītināmetvā gataṭṭhāne vippakiṇṇapupphāni oloketvā, maṃsasuragandhañca ghāyitvā ‘‘idaṃ kassa kamma’’nti upaparikkhantena bhikkhuno cetiyapūjitamālāgandhassa pītāriṭṭhassa bhikkhuno sarīragandhaṃ ghāyitvā ‘‘taṃ etassa kammaṃ nu kho’’ti kiriyamānasaṃsayo mutaparisaṅkitaṃ nāma. Evarūpassa diṭṭhasutaparisaṅkitamūlakassa abhāvato amūlakena pārājikenāti ayamettha saṅkhepo, vitthāro pana samantapāsādikāya (pārā. aṭṭha. 2.385-386) vuttanayena daṭṭhabbo.

    சோதே³தீதி ‘‘பாராஜிகங் த⁴ம்மங் ஆபன்னோஸீ’’திஆதி³வசனேன ஸயங் சோதே³தி. சோதா³பனங் பன வக்க²தி. சாவனசேதனோ ஹுத்வாதி ‘‘அப்பேவ நாம நங் இமம்ஹா ப்³ரஹ்மசரியா சாவெய்ய’’ந்தி உப்பன்னேன பரங் ஸாஸனா சாவேதுகாமேன சித்தேன ஸமன்னாக³தோ ஹுத்வா. ‘‘ஸுத்³த⁴ங் வா அஸுத்³த⁴ங் வா’’தி இத³ங் ‘‘சோதே³தீ’’தி இமினா வுத்தசோத³னாகிரியாய கம்மனித்³தே³ஸோ, ‘‘அஞ்ஞங் பி⁴க்கு²’’ந்தி ஸேஸோ, பாராஜிகமனாபன்னங் வா ஆபன்னங் வா அஞ்ஞங் பி⁴க்கு²ந்தி அத்தோ². யோதி மாதிகாக³தபி⁴க்கு², ‘‘து³ட்டோ² தோ³ஸோ அப்பதீதோ’’தி இத³ங் அஜ்ஜா²ஹரிதப்³ப³ங், உப்பன்னேன தோ³ஸலேஸேன ஸயங் தூ³ஸிதோ, பரஞ்ச தூ³ஸெந்தோ பீதிஸுகா²தீ³ஹி அபக³தோ யோ பி⁴க்கூ²தி அத்தோ². வக்க²மானேன ‘‘தஸ்ஸா’’தி இமினா ஸம்ப³ந்தோ⁴.

    Codetīti ‘‘pārājikaṃ dhammaṃ āpannosī’’tiādivacanena sayaṃ codeti. Codāpanaṃ pana vakkhati. Cāvanacetano hutvāti ‘‘appeva nāma naṃ imamhā brahmacariyā cāveyya’’nti uppannena paraṃ sāsanā cāvetukāmena cittena samannāgato hutvā. ‘‘Suddhaṃ vā asuddhaṃ vā’’ti idaṃ ‘‘codetī’’ti iminā vuttacodanākiriyāya kammaniddeso, ‘‘aññaṃ bhikkhu’’nti seso, pārājikamanāpannaṃ vā āpannaṃ vā aññaṃ bhikkhunti attho. Yoti mātikāgatabhikkhu, ‘‘duṭṭho doso appatīto’’ti idaṃ ajjhāharitabbaṃ, uppannena dosalesena sayaṃ dūsito, parañca dūsento pītisukhādīhi apagato yo bhikkhūti attho. Vakkhamānena ‘‘tassā’’ti iminā sambandho.

    ‘‘கதே ஓகாஸம்ஹீ’’தி பத³ச்சே²தோ³, ஓகாஸங் ‘‘காராபெத்வா’’தி (பாரா॰ 389) பாட²தோ அந்தோனீதஹெத்வத்த²தாய ‘‘கதே’’தி ‘‘காரிதே’’தி ஏதஸ்ஸ பரியாயோ ஹோதி, ‘‘ஓகாஸங் மே கரோஹி, அஹங் தங் வத்துகாமோ’’தி ஓகாஸே காராபிதேதி அத்தோ². ‘‘அகதே ஓகாஸே’’தி பத³ச்சே²தோ³ , புப்³பே³ வுத்தோயேவத்தோ². து³க்கடாபத்தியா ஸஹாதி ஓகாஸஸ்ஸ அகாராபிதத்தா து³க்கடாபத்தியா ஸத்³தி⁴ங்.

    ‘‘Kate okāsamhī’’ti padacchedo, okāsaṃ ‘‘kārāpetvā’’ti (pārā. 389) pāṭhato antonītahetvatthatāya ‘‘kate’’ti ‘‘kārite’’ti etassa pariyāyo hoti, ‘‘okāsaṃ me karohi, ahaṃ taṃ vattukāmo’’ti okāse kārāpiteti attho. ‘‘Akate okāse’’ti padacchedo , pubbe vuttoyevattho. Dukkaṭāpattiyā sahāti okāsassa akārāpitattā dukkaṭāpattiyā saddhiṃ.

    404-5. கொண்டோ²ஸீதி து⁴த்தோஸி. ஜெட்ட²ப்³ப³திகோஸீதி காலீதே³வீவதனியுத்தோஸி. காலீதே³வீ கிர ஸிரிதே³வியா ஜெட்டா², தஸ்மா தஸ்ஸா வதத⁴ரோ ஜெட்ட²ப்³ப³திகோ வுச்சதி. தங் பன வதங் ஸமாதி³யித்வா பூரெந்தோ ஸகலஸரீரே மஸிங் மக்கெ²த்வா காகபத்தானி முட்டி²யங் கத்வா காலீதே³விங் ப²லகே லிகா²பெத்வா தங் காஜகோடியங் ப³ந்தி⁴த்வா உச்சி²ட்டோ²த³காதி³அஸுசிஸன்னிசிதஓலிக³ல்லங் பவிஸித்வா ‘‘து³ஸ்ஸீலோஸி நிஸ்ஸீலோஸி ஸீலவிரஹிதோஸீ’’தி தோ²மெந்தோ விசரதீதி.

    404-5.Koṇṭhosīti dhuttosi. Jeṭṭhabbatikosīti kālīdevīvataniyuttosi. Kālīdevī kira sirideviyā jeṭṭhā, tasmā tassā vatadharo jeṭṭhabbatiko vuccati. Taṃ pana vataṃ samādiyitvā pūrento sakalasarīre masiṃ makkhetvā kākapattāni muṭṭhiyaṃ katvā kālīdeviṃ phalake likhāpetvā taṃ kājakoṭiyaṃ bandhitvā ucchiṭṭhodakādiasucisannicitaoligallaṃ pavisitvā ‘‘dussīlosi nissīlosi sīlavirahitosī’’ti thomento vicaratīti.

    து³ஸ்ஸீலத்தா ஏவ ஹீனஜ்ஜா²ஸயதாய பாபத⁴ம்மோ லாமகஸபா⁴வோஸி. பூதினா கம்மேன ஸீலவிபத்தியா அந்தோ பவிட்ட²த்தா அந்தோபூதி. ச²ஹி த்³வாரேஹி ராகா³தி³கிலேஸானுஸ்ஸவனேன திந்தத்தா அவஸ்ஸுதோ. ஸேஸமெத்த² உத்தானத்த²மேவ. க³ருகங் நித்³தி³ஸேதி எத்த² ‘‘கதோகாஸம்ஹீ’’தி ச ‘‘ததே²வ அகதோகாஸே, து³க்கடாபத்தியா ஸஹா’’தி ச ஆனெத்வா ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங். ஏவமுத்தரத்ராபி.

    Dussīlattā eva hīnajjhāsayatāya pāpadhammo lāmakasabhāvosi. Pūtinā kammena sīlavipattiyā anto paviṭṭhattā antopūti. Chahi dvārehi rāgādikilesānussavanena tintattā avassuto. Sesamettha uttānatthameva. Garukaṃ niddiseti ettha ‘‘katokāsamhī’’ti ca ‘‘tatheva akatokāse, dukkaṭāpattiyā sahā’’ti ca ānetvā sambandhitabbaṃ. Evamuttaratrāpi.

    406. ஸம்முகா²தி சுதி³தகஸ்ஸ ஸம்முகா², அவிதூ³ரேதி அத்தோ². ஹத்த²முத்³தா³யாதி முத்தபாணாதி³வஸேன. தங் ஹத்த²முத்³தா³ய கதி²தங். பரோதி யங் சோதே³ஸி, ஸோ சுதி³தகோ பரோ. பி⁴க்கு²னோதி சோத³கஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ.

    406.Sammukhāti cuditakassa sammukhā, avidūreti attho. Hatthamuddāyāti muttapāṇādivasena. Taṃ hatthamuddāya kathitaṃ. Paroti yaṃ codesi, so cuditako paro. Bhikkhunoti codakassa bhikkhuno.

    407. ஸம்முகே² ட²த்வாதி சுதி³தகஸ்ஸ ஆஸன்னே ட²த்வா. ‘‘சோதா³பெந்தஸ்ஸா’’தி ஏதஸ்ஸ கம்மபா⁴வதோ பரோதி இத³ங் உபயோக³ந்தவஸேன ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங். ஏவமுத்தரத்ர. கேனசீதி அஞ்ஞேன கேனசி புக்³க³லேன. தஸ்ஸ சோத³கஸ்ஸ. ‘‘சோதா³பெந்தஸ்ஸா’’தி புன வசனங் நியமத்த²ங்.

    407.Sammukhe ṭhatvāti cuditakassa āsanne ṭhatvā. ‘‘Codāpentassā’’ti etassa kammabhāvato paroti idaṃ upayogantavasena sambandhitabbaṃ. Evamuttaratra. Kenacīti aññena kenaci puggalena. Tassa codakassa. ‘‘Codāpentassā’’ti puna vacanaṃ niyamatthaṃ.

    408. ஸோபீதி உக்³க³ஹாபிதத்தா சோத³னங் கரொந்தோ இதரோ பயோஜ்ஜகபுக்³க³லோபி. தேஸங் த்³வின்னம்பீதி பயோஜகபயோஜ்ஜகானங் த்³வின்னம்பி.

    408.Sopīti uggahāpitattā codanaṃ karonto itaro payojjakapuggalopi. Tesaṃ dvinnampīti payojakapayojjakānaṃ dvinnampi.

    409. வுத்தட்டா²னங் பண்ணங் வா ஸந்தே³ஸங் வா ஹரந்தோ தூ³தோ நாம, ஸோ ‘‘பண்ணங் வா ஸாஸனங் வா பேஸெத்வா’’தி இமினா ஸங்க³ய்ஹதீதி தஸ்மிங் விஸுங் அவத்தப்³பே³பி ‘‘து³த’’ந்தி வசனேன நிஸ்ஸட்ட²தூ³தமாஹ . பண்ணங் வா அத³த்வா ‘‘ஏவஞ்ச ஏவஞ்ச வதா³’’தி ஸாஸனஞ்ச அத³த்வா ‘‘தங் சோதே³ஹீ’’தி அத்த²மத்தமேவ த³த்வா நிஸ்ஸட்டோ² பி⁴க்கு² இத⁴ ‘‘நிஸ்ஸட்ட²தூ³தோ’’தி க³ஹேதப்³போ³.

    409. Vuttaṭṭhānaṃ paṇṇaṃ vā sandesaṃ vā haranto dūto nāma, so ‘‘paṇṇaṃ vā sāsanaṃ vā pesetvā’’ti iminā saṅgayhatīti tasmiṃ visuṃ avattabbepi ‘‘duta’’nti vacanena nissaṭṭhadūtamāha . Paṇṇaṃ vā adatvā ‘‘evañca evañca vadā’’ti sāsanañca adatvā ‘‘taṃ codehī’’ti atthamattameva datvā nissaṭṭho bhikkhu idha ‘‘nissaṭṭhadūto’’ti gahetabbo.

    அத² வா ‘‘தூ³த’’ந்தி இமினா சோதே³துங் உக்³க³ஹாபெத்வா, தமனுக்³க³ஹாபெத்வா வா நிஸ்ஸட்டோ² பி⁴க்கு² தூ³தோயேவ க³ஹேதப்³போ³. ‘‘பண்ண’’ந்தி இமினா பப்³ப³ஜிதஸ்ஸ வா அபப்³ப³ஜிதஸ்ஸ வா கஸ்ஸசி ஹத்தே² சோத³னங் லிகி²த்வா தி³ன்னபண்ணங் க³ஹேதப்³ப³ங். ஸாஸனந்தி ‘‘பாராஜிகங் ஆபன்னோ’’திஆதி³னா நயேன வத்வா பேஸியமானங் ஸாஸனங் க³ஹேதப்³ப³ங். இத³ங் தயம்பி தூ³ரே நிஸீதி³த்வா அஞ்ஞேஹி காராபனதோ ‘‘சோதா³பெந்தஸ்ஸா’’தி ஆஹ. ‘‘பர’’ந்தி ஆனெத்வா ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங். எத்த² ஓகாஸகாராபனங் நத்தி².

    Atha vā ‘‘dūta’’nti iminā codetuṃ uggahāpetvā, tamanuggahāpetvā vā nissaṭṭho bhikkhu dūtoyeva gahetabbo. ‘‘Paṇṇa’’nti iminā pabbajitassa vā apabbajitassa vā kassaci hatthe codanaṃ likhitvā dinnapaṇṇaṃ gahetabbaṃ. Sāsananti ‘‘pārājikaṃ āpanno’’tiādinā nayena vatvā pesiyamānaṃ sāsanaṃ gahetabbaṃ. Idaṃ tayampi dūre nisīditvā aññehi kārāpanato ‘‘codāpentassā’’ti āha. ‘‘Para’’nti ānetvā sambandhitabbaṃ. Ettha okāsakārāpanaṃ natthi.

    410. ததா²தி யதா² அமூலகேன பாராஜிகேன ஸம்முகா² ஓகாஸே காரிதே, அகாரிதே ச, ததா² அமூலகேஹி ஸங்கா⁴தி³ஸேஸேஹீதி வுத்தங் ஹோதி. ‘‘வுத்தே ஸம்முகா² பரே’’தி பு⁴ம்மவஸேன அதி⁴கதேன யோஜேதப்³ப³ங், சோதே³தி சோதா³பேதீதி வுத்தங் ஹோதீதி. பாசித்தியாபத்தீதி ஓகாஸே காரிதே கேவலா, அகாரிதே து³க்கடேன ஸஹாதி க³ஹேதப்³ப³ங். ஸம்முகா² ஸேஸாபத்தீஹி பரே வுத்தே சாவனஸஞ்ஞினோ து³க்கடங் ஹோதீதி யோஜனா. ஓகாஸாகாராபனேனபி து³க்கடமேவ ஹோதி.

    410.Tathāti yathā amūlakena pārājikena sammukhā okāse kārite, akārite ca, tathā amūlakehi saṅghādisesehīti vuttaṃ hoti. ‘‘Vutte sammukhā pare’’ti bhummavasena adhikatena yojetabbaṃ, codeti codāpetīti vuttaṃ hotīti. Pācittiyāpattīti okāse kārite kevalā, akārite dukkaṭena sahāti gahetabbaṃ. Sammukhā sesāpattīhi pare vutte cāvanasaññino dukkaṭaṃ hotīti yojanā. Okāsākārāpanenapi dukkaṭameva hoti.

    411. அக்கோஸனாதி⁴ப்பாயஸ்ஸாதி கு²ங்ஸனாதி⁴ப்பாயஸ்ஸ. அகதோகாஸந்தி அகாரிதோகாஸங், ‘‘பர’’ந்தி இமினா யோஜேதப்³ப³ங். அத்தனாதி சோத³கேன, ‘‘ஸயங் அகாரிதோகாஸ’’ந்தி இமினா யோஜேதப்³ப³ங். ஸஹ பாசித்தியேனாதி ‘‘ஓமஸவாதே³ பாசித்திய’’ந்தி (பாரா॰ 14) வுத்தபாசித்தியேன ஸஹ. வத³ந்தஸ்ஸாதி சோதெ³ந்தஸ்ஸ வா சோதா³பெந்தஸ்ஸ வா, எத்த² ‘‘ஸம்முகா²’’தி இத³ங் வக்க²மானஸ்ஸ ‘‘அஸம்முகா²’’தி ஏதஸ்ஸ விபரியாயதோ லப்³ப⁴தி, ச-காரேன காரிதோகாஸபக்கே² து³க்கடேன பாசித்தியஸம்ப³ந்தீ⁴.

    411.Akkosanādhippāyassāti khuṃsanādhippāyassa. Akatokāsanti akāritokāsaṃ, ‘‘para’’nti iminā yojetabbaṃ. Attanāti codakena, ‘‘sayaṃ akāritokāsa’’nti iminā yojetabbaṃ. Saha pācittiyenāti ‘‘omasavāde pācittiya’’nti (pārā. 14) vuttapācittiyena saha. Vadantassāti codentassa vā codāpentassa vā, ettha ‘‘sammukhā’’ti idaṃ vakkhamānassa ‘‘asammukhā’’ti etassa vipariyāyato labbhati, ca-kārena kāritokāsapakkhe dukkaṭena pācittiyasambandhī.

    412. அஸம்முகா² வத³ந்தஸ்ஸாதி எத்த² ‘‘அக்கோஸனாதி⁴ப்பாயஸ்ஸா’’தி ஆனெத்வா ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங். ‘‘அகதோகாஸமத்தனா’’தி நானுவத்ததி. ஸத்தஹி ஆபத்தீஹீதி பாராஜிகஸங்கா⁴தி³ஸேஸது²ல்லச்சயபாசித்தியபாடிதே³ஸனீயது³க்கடது³ப்³பா⁴ஸிதஸங்கா²தேஸு ஸத்தஸு ஆபத்திக்க²ந்தே⁴ஸு யேன கேனசீதி வுத்தங் ஹோதி. ‘‘ததா²’’தி இமினா ‘‘அஸம்முகா²’’தி இத³ங் ஸங்க³ண்ஹாதி. கம்மந்தி தஜ்ஜனீயாதி³ஸத்தவித⁴ங் கம்மங்.

    412.Asammukhā vadantassāti ettha ‘‘akkosanādhippāyassā’’ti ānetvā sambandhitabbaṃ. ‘‘Akatokāsamattanā’’ti nānuvattati. Sattahi āpattīhīti pārājikasaṅghādisesathullaccayapācittiyapāṭidesanīyadukkaṭadubbhāsitasaṅkhātesu sattasu āpattikkhandhesu yena kenacīti vuttaṃ hoti. ‘‘Tathā’’ti iminā ‘‘asammukhā’’ti idaṃ saṅgaṇhāti. Kammanti tajjanīyādisattavidhaṃ kammaṃ.

    413. உம்மத்தகாதீ³னந்தி ஆதி³-ஸத்³தே³ன ‘‘அனாபத்தி ஸுத்³தே⁴ அஸுத்³த⁴தி³ட்டி²ஸ்ஸ அஸுத்³தே⁴ அஸுத்³த⁴தி³ட்டி²ஸ்ஸ உம்மத்தகஸ்ஸ ஆதி³கம்மிகஸ்ஸா’’தி (பாரா॰ 390) வுத்தே ஸங்க³ண்ஹாதி. பஞ்சங்க³ஸங்யுதந்தி யங் சோதே³தி, தஸ்ஸ ‘‘உபஸம்பன்னோ’’தி ஸங்க்²யூபக³மனங், தஸ்மிங் ஸுத்³த⁴ஸஞ்ஞிதா, யேன பாராஜிகேன சோதே³தி, தஸ்ஸ தி³ட்டா²தி³வஸேன அமூலகதா, சாவனாதி⁴ப்பாயேன ஸம்முகா² சோத³னா, தஸ்ஸ தங்க²ணவிஜானநந்தி இமேஹி பஞ்சஹி அங்கே³ஹி யுத்தங் ஹோதி.

    413.Ummattakādīnanti ādi-saddena ‘‘anāpatti suddhe asuddhadiṭṭhissa asuddhe asuddhadiṭṭhissa ummattakassa ādikammikassā’’ti (pārā. 390) vutte saṅgaṇhāti. Pañcaṅgasaṃyutanti yaṃ codeti, tassa ‘‘upasampanno’’ti saṅkhyūpagamanaṃ, tasmiṃ suddhasaññitā, yena pārājikena codeti, tassa diṭṭhādivasena amūlakatā, cāvanādhippāyena sammukhā codanā, tassa taṅkhaṇavijānananti imehi pañcahi aṅgehi yuttaṃ hoti.

    415. இத³ந்தி ‘‘ஸிக்கா²பத³’’ந்தி ஸேஸோ, ‘‘ஸிக்கா²பத³’’ந்தி ச இமினா தப்படிபாத³னீயா ஆபத்தியேவ க³ய்ஹதி. திஸமுட்டா²னந்தி காயசித்ததோ, வாசாசித்ததோ, காயவாசாசித்ததோதி ஸசித்தகேஹி தீஹி ஸமுட்டா²னதோ திஸமுட்டா²னங். தேனேவாஹ ‘‘ஸசித்த’’ந்தி. படிக⁴சித்தானங் த்³வின்னங் அஞ்ஞதரேன ஸஹிதத்தா ஸசித்தகங். தங்ஸம்பயுத்தாய தோ³மனஸ்ஸவேத³னாய வஸேன து³க்க²வேத³னங்.

    415.Idanti ‘‘sikkhāpada’’nti seso, ‘‘sikkhāpada’’nti ca iminā tappaṭipādanīyā āpattiyeva gayhati. Tisamuṭṭhānanti kāyacittato, vācācittato, kāyavācācittatoti sacittakehi tīhi samuṭṭhānato tisamuṭṭhānaṃ. Tenevāha ‘‘sacitta’’nti. Paṭighacittānaṃ dvinnaṃ aññatarena sahitattā sacittakaṃ. Taṃsampayuttāya domanassavedanāya vasena dukkhavedanaṃ.

    து³ட்ட²தோ³ஸகதா²வண்ணனா.

    Duṭṭhadosakathāvaṇṇanā.

    416. லேஸமத்தந்தி ‘‘அஞ்ஞம்பி வத்து²ங் லிஸ்ஸதி ஸிலிஸ்ஸதி வோஹாரமத்தேனேவ ஈஸகங் அல்லீயதீதி லேஸோ, ஜாதிஆதீ³னங்யேவ அஞ்ஞதரகொட்டா²ஸஸ்ஸேதங் அதி⁴வசன’’ந்தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.391) அட்ட²கதா²ய த³ஸ்ஸிதனிப்³ப³சனேஸு ‘‘லேஸோ நாம த³ஸ லேஸா ஜாதிலேஸோ நாமலேஸோ’’திஆதி³னா (பாரா॰ அட்ட²॰ 394) நயேன பத³பா⁴ஜனே வுத்தேஸு ஜாதினாமகொ³த்தாதீ³ஸு த³ஸஸு லேஸேஸு அஞ்ஞதரலேஸமத்தந்தி வுத்தங் ஹோதி.

    416.Lesamattanti ‘‘aññampi vatthuṃ lissati silissati vohāramatteneva īsakaṃ allīyatīti leso, jātiādīnaṃyeva aññatarakoṭṭhāsassetaṃ adhivacana’’nti (pārā. aṭṭha. 2.391) aṭṭhakathāya dassitanibbacanesu ‘‘leso nāma dasa lesā jātileso nāmaleso’’tiādinā (pārā. aṭṭha. 394) nayena padabhājane vuttesu jātināmagottādīsu dasasu lesesu aññataralesamattanti vuttaṃ hoti.

    தத்த² ஜாதி நாம க²த்தியப்³ராஹ்மணாதி³ஜாதி. நாமங் நாம இமஸ்மிங் ஸிக்கா²பதே³ ‘‘ச²க³லகோ த³ப்³போ³ மல்லபுத்தோ நாம, ச²க³லிகா மெத்தியா பி⁴க்கு²னீ நாமா’’தி ட²பிதங் நாமங் விய சோத³கேஹி ட²பிதனாமஞ்ச பு³த்³த⁴ரக்கி²தாதி³ஸகனாமஞ்சாதி து³வித⁴ங் நாமங். கொ³த்தங் நாம கோ³தமமொக்³க³ல்லானாதி³கொ³த்தங். லிங்க³ங் நாம தீ³க⁴தாதி³ஸண்டா²னநானத்தஞ்ச கண்ஹதாதி³வண்ணனானத்தஞ்சாதி இத³ங் து³வித⁴லிங்க³ங். ஆபத்திலேஸோ நாம லஹுகாதி³ரூபேன டி²தபாசித்தியாதி³ஆபத்தி. பத்தோ நாம லோஹபத்தாதி³. சீவரங் நாம பங்ஸுகூலாதி³. உபஜ்ஜா²யோ நாம சுதி³தகஸ்ஸ உபஜ்ஜா²யோ. ஆசரியோ நாம சுதி³தகஸ்ஸ பப்³ப³ஜ்ஜாசரியாதி³கோ. ஸேனாஸனங் நாம சுதி³தகஸ்ஸேவ நிவாஸபாஸாதா³தி³கங்.

    Tattha jāti nāma khattiyabrāhmaṇādijāti. Nāmaṃ nāma imasmiṃ sikkhāpade ‘‘chagalako dabbo mallaputto nāma, chagalikā mettiyā bhikkhunī nāmā’’ti ṭhapitaṃ nāmaṃ viya codakehi ṭhapitanāmañca buddharakkhitādisakanāmañcāti duvidhaṃ nāmaṃ. Gottaṃ nāma gotamamoggallānādigottaṃ. Liṅgaṃ nāma dīghatādisaṇṭhānanānattañca kaṇhatādivaṇṇanānattañcāti idaṃ duvidhaliṅgaṃ. Āpattileso nāma lahukādirūpena ṭhitapācittiyādiāpatti. Patto nāma lohapattādi. Cīvaraṃ nāma paṃsukūlādi. Upajjhāyo nāma cuditakassa upajjhāyo. Ācariyo nāma cuditakassa pabbajjācariyādiko. Senāsanaṃ nāma cuditakasseva nivāsapāsādādikaṃ.

    சோதெ³ய்யாதி அஞ்ஞக²த்தியஜாதிகங் புக்³க³லங் பாராஜிகங் அஜ்ஜா²பஜ்ஜந்தங் தி³ஸ்வா அத்தனோ வேரிக²த்தியஜாதிகங் புக்³க³லங் ‘‘க²த்தியோ மயா தி³ட்டோ², பாராஜிகங் த⁴ம்மங் அஜ்ஜா²பன்னோஸீ’’திஆதி³னா நயேன சோதே³தி. க³ருகாபத்தி நாம ஸங்கா⁴தி³ஸேஸோ. ஸசே சாவனசேதனோதி ‘‘அப்பேவ நாம நங் இமம்ஹா ப்³ரஹ்மசரியா சாவெய்ய’’ந்தி (பாரா॰ 392) வுத்தத்தா ஸசே இமங் ஸாஸனா சாவெய்யாமீதி அதி⁴ப்பாயோ ஹுத்வா சோதே³தீதி வுத்தங் ஹோதி, இமினா ப்³யதிரேகவஸேன ந அஞ்ஞாதி⁴ப்பாயோதி வுத்தமேவ ஹோதீதி புரிமஸிக்கா²பத³ட்ட²கதா²யங் த³ஸ்ஸிதேஸு ‘‘சாவனாதி⁴ப்பாயோ அக்கோஸாதி⁴ப்பாயோ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.389) ஏவமாதி³னானப்பகாராதி⁴ப்பாயேஸு ஆபத்தியா அங்க³பூ⁴தங் சாவனாதி⁴ப்பாயங் த³ஸ்ஸெத்வா ஸேஸாதி⁴ப்பாயே படிக்கி²பதி.

    Codeyyāti aññakhattiyajātikaṃ puggalaṃ pārājikaṃ ajjhāpajjantaṃ disvā attano verikhattiyajātikaṃ puggalaṃ ‘‘khattiyo mayā diṭṭho, pārājikaṃ dhammaṃ ajjhāpannosī’’tiādinā nayena codeti. Garukāpatti nāma saṅghādiseso. Sace cāvanacetanoti ‘‘appeva nāma naṃ imamhā brahmacariyā cāveyya’’nti (pārā. 392) vuttattā sace imaṃ sāsanā cāveyyāmīti adhippāyo hutvā codetīti vuttaṃ hoti, iminā byatirekavasena na aññādhippāyoti vuttameva hotīti purimasikkhāpadaṭṭhakathāyaṃ dassitesu ‘‘cāvanādhippāyo akkosādhippāyo’’ti (pārā. aṭṭha. 2.389) evamādinānappakārādhippāyesu āpattiyā aṅgabhūtaṃ cāvanādhippāyaṃ dassetvā sesādhippāye paṭikkhipati.

    417. ததா²ஸஞ்ஞீதி அயங் பாராஜிகமஜ்ஜா²பன்னோயேவாதி ததா²ஸஞ்ஞீ. ‘‘சோதே³தி வா சோதா³பேதி வா’’தி வுத்தத்தா ‘‘ததா²ஸஞ்ஞீ’’தி இத³ங் ‘‘சோதா³பேதீ’’தி இமினாபி யோஜேதப்³ப³ங். ஸேஸோதி எத்த² ‘‘பாராஜிகானி வுத்தானீ’’திஆதி³ங் கத்வா ‘‘ஸசித்தங் து³க்க²வேத³ன’’ந்தி பரியந்தங் கத்வா த³ஸ்ஸிதபட²மஸிக்கா²பத³வினிச்ச²யஸங்கா³ஹககதா²பப³ந்தே⁴ன வுத்தஸப்³ப³வினிச்ச²யேஸு தங்ஸிக்கா²பத³னியதங் ‘‘அமூலகேனா’’தி இத³ஞ்ச இமஸ்மிங் ஸிக்கா²பதே³ ‘‘பி⁴க்கு²மந்திமவத்து²னா…பே॰… அனாபத்தி ஸியா’’தி வுத்தமத்த²ஞ்ச ட²பெத்வா அவஸிட்ட²ஸப்³ப³வினிச்ச²யோதி அத்தோ². அனந்தரஸமோ மதோ ஹெட்டா² அனந்தரங் வுத்தஸிக்கா²பதே³னேவ ஸதி³ஸோதி வேதி³தப்³போ³.

    417.Tathāsaññīti ayaṃ pārājikamajjhāpannoyevāti tathāsaññī. ‘‘Codeti vā codāpeti vā’’ti vuttattā ‘‘tathāsaññī’’ti idaṃ ‘‘codāpetī’’ti imināpi yojetabbaṃ. Sesoti ettha ‘‘pārājikāni vuttānī’’tiādiṃ katvā ‘‘sacittaṃ dukkhavedana’’nti pariyantaṃ katvā dassitapaṭhamasikkhāpadavinicchayasaṅgāhakakathāpabandhena vuttasabbavinicchayesu taṃsikkhāpadaniyataṃ ‘‘amūlakenā’’ti idañca imasmiṃ sikkhāpade ‘‘bhikkhumantimavatthunā…pe… anāpatti siyā’’ti vuttamatthañca ṭhapetvā avasiṭṭhasabbavinicchayoti attho. Anantarasamo mato heṭṭhā anantaraṃ vuttasikkhāpadeneva sadisoti veditabbo.

    து³தியது³ட்ட²தோ³ஸகதா²வண்ணனா.

    Dutiyaduṭṭhadosakathāvaṇṇanā.

    418. ஸமக்³க³ஸ்ஸ ஸங்க⁴ஸ்ஸாதி ‘‘ஸமக்³கோ³ நாம ஸங்கோ⁴ ஸமானஸங்வாஸகோ ஸமானஸீமாயங் டி²தோ’’தி பத³பா⁴ஜனே வுத்தத்தா சித்தேன ச காயேன ச ஏகீபூ⁴தஸ்ஸ ஸங்க⁴ஸ்ஸாதி வுத்தங் ஹோதி. ச-காரோ பத³பூரணோ, ஏவ-காரத்தோ² வா, நஸமக்³க³ஸ்ஸாதி ப்³யதிரேகத்தோ² வேதி³தப்³போ³. பே⁴த³த்த²ங் வாயமெய்யாதி ‘‘இமே கத²ங் கதா³ பி⁴ஜ்ஜிஸ்ஸந்தீ’’தி ரத்திந்தி³வங் சிந்தெத்வா உபாயங் க³வேஸித்வா பக்க²பரியேஸனாதி³ங் கரெய்யாதி அத்தோ². வுத்தஞ்ஹி பாளியங் ‘‘பே⁴தா³ய பரக்கமெய்யாதி கத²ங் இமே நானா அஸ்ஸு வினா அஸ்ஸு வக்³கா³ அஸ்ஸூதி பக்க²ங் பரியேஸதி க³ணங் ப³ந்த⁴தீ’’தி (பாரா॰ 412).

    418.Samaggassa saṅghassāti ‘‘samaggo nāma saṅgho samānasaṃvāsako samānasīmāyaṃ ṭhito’’ti padabhājane vuttattā cittena ca kāyena ca ekībhūtassa saṅghassāti vuttaṃ hoti. Ca-kāro padapūraṇo, eva-kārattho vā, nasamaggassāti byatirekattho veditabbo. Bhedatthaṃ vāyameyyāti ‘‘ime kathaṃ kadā bhijjissantī’’ti rattindivaṃ cintetvā upāyaṃ gavesitvā pakkhapariyesanādiṃ kareyyāti attho. Vuttañhi pāḷiyaṃ ‘‘bhedāya parakkameyyāti kathaṃ ime nānā assu vinā assu vaggā assūti pakkhaṃ pariyesati gaṇaṃ bandhatī’’ti (pārā. 412).

    பே⁴த³ஹேதுந்தி ‘‘இது⁴பாலி பி⁴க்கு² அத⁴ம்மங் ‘த⁴ம்மோ’தி தீ³பேதி, த⁴ம்மங் ‘அத⁴ம்மோ’தி தீ³பேதீ’’திஆதி³னா (பரி॰ 459) நயேன க²ந்த⁴கே வுத்தங் அட்டா²ரஸபே⁴த³கரவத்து²ஸங்கா²தங் ஸங்க⁴பே⁴த³காரணமாஹ . இத³மேவ ஹி பத³பா⁴ஜனே வுத்தங் ‘‘பே⁴த³னஸங்வத்தனிகங் வா அதி⁴கரணந்தி அட்டா²ரஸபே⁴த³கரவத்தூ²னீ’’தி. க³ஹெத்வாதி பக்³க³ய்ஹ. திட்டெ²ய்யாதி நப்படினிஸ்ஸஜ்ஜெய்ய. பரிதீ³பயந்தி எத்த² பரிதீ³பெந்தோ, ந படினிஸ்ஸஜ்ஜந்தோதி அத்தோ². யதா²ஹ ‘‘திட்டெ²ய்யாதி ந படினிஸ்ஸஜ்ஜெய்யா’’தி.

    Bhedahetunti ‘‘idhupāli bhikkhu adhammaṃ ‘dhammo’ti dīpeti, dhammaṃ ‘adhammo’ti dīpetī’’tiādinā (pari. 459) nayena khandhake vuttaṃ aṭṭhārasabhedakaravatthusaṅkhātaṃ saṅghabhedakāraṇamāha . Idameva hi padabhājane vuttaṃ ‘‘bhedanasaṃvattanikaṃ vā adhikaraṇanti aṭṭhārasabhedakaravatthūnī’’ti. Gahetvāti paggayha. Tiṭṭheyyāti nappaṭinissajjeyya. Paridīpayanti ettha paridīpento, na paṭinissajjantoti attho. Yathāha ‘‘tiṭṭheyyāti na paṭinissajjeyyā’’ti.

    419. பி⁴க்கூ²ஹீதி தஸ்ஸ ஸங்க⁴பே⁴த³கஸ்ஸ பரக்கமனங் பஸ்ஸந்தேஹி வா தூ³ரே சே, டி²தங் பவத்திங் ஸுணந்தேஹி வா லஜ்ஜீஹி ஸுபேஸலேஹி ஸேஸபி⁴க்கூ²ஹி. வுத்தஞ்ஹேதங் ‘‘பி⁴க்கூ²ஹீதி அஞ்ஞேஹி பி⁴க்கூ²ஹி. யே பஸ்ஸந்தி யே ஸுணந்தி, தேஹி வத்தப்³போ³’’தி (பாரா॰ 412). தஸ்ஸ வத³ந்தேஹி ஏவங் வத்தப்³ப³ந்தி வசனாகாரத³ஸ்ஸனத்த²மாஹ ‘‘மாயஸ்மா ஸமக்³க³ஸ்ஸ ஸங்க⁴ஸ்ஸ பே⁴தா³ய பரக்கமி, பே⁴த³னஸங்வத்தனிகங் வா அதி⁴கரணங் ஸமாதா³ய பக்³க³ய்ஹ அட்டா²ஸி, ஸமேதாயஸ்மா ஸங்கே⁴ன, ஸமக்³கோ³ ஹி ஸங்கோ⁴ ஸம்மோத³மானோ அவிவத³மானோ ஏகுத்³தே³ஸோ பா²ஸு விஹரதீ’’தி (பாரா॰ 411) பாட²ங், தங் ஏகதே³ஸஸங்க³ஹவஸேன உபலக்கே²துமாஹ ‘‘பே⁴த³த்த²ங்…பே॰… பே⁴த³காரண’’ந்தி. இதி வத்தப்³போ³தி யோஜனா.

    419.Bhikkhūhīti tassa saṅghabhedakassa parakkamanaṃ passantehi vā dūre ce, ṭhitaṃ pavattiṃ suṇantehi vā lajjīhi supesalehi sesabhikkhūhi. Vuttañhetaṃ ‘‘bhikkhūhīti aññehi bhikkhūhi. Ye passanti ye suṇanti, tehi vattabbo’’ti (pārā. 412). Tassa vadantehi evaṃ vattabbanti vacanākāradassanatthamāha ‘‘māyasmā samaggassa saṅghassa bhedāya parakkami, bhedanasaṃvattanikaṃ vā adhikaraṇaṃ samādāya paggayha aṭṭhāsi, sametāyasmā saṅghena, samaggo hi saṅgho sammodamāno avivadamāno ekuddeso phāsu viharatī’’ti (pārā. 411) pāṭhaṃ, taṃ ekadesasaṅgahavasena upalakkhetumāha ‘‘bhedatthaṃ…pe… bhedakāraṇa’’nti. Iti vattabboti yojanā.

    420. வுச்சமானோ ஹீதி எத்த² ஹி-ஸத்³தோ³ அபி-ஸத்³த³த்தோ². ‘‘பீ’’தி வா பாடோ², தேஹி லஜ்ஜிபி⁴க்கூ²ஹி ‘‘மாயஸ்மா’’திஆதி³னா நயேன விஸுங் திக்க²த்துங் வுத்தோபீதி அத்தோ². நிஸ்ஸஜ்ஜெய்ய ந சேவ நந்தி தங் பே⁴தா³ய பரக்கமனங் அப்படினிஸ்ஸஜ்ஜனபச்சயா து³க்கடாபத்திங் ஆபஜ்ஜித்வாபி ந விஸ்ஸஜ்ஜெய்யாதி அத்தோ². வுத்தஞ்ஹேதங் ‘‘நோ சே படினிஸ்ஸஜ்ஜதி, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸா’’தி (பாரா॰ 412). ததா² ஹி அப்படினிஸ்ஸஜ்ஜந்தோ ஹத்தே²ஸு, பாதே³ஸு ச க³ஹெத்வா ஸங்க⁴மஜ்ஜே² ஆனெத்வா ததே²வ திக்க²த்துங் வுத்தோபி தங் அவிஸ்ஸஜ்ஜெத்வா து³க்கடாபத்திங் ஆபன்னோதி இமினா ச ஸங்க³ஹிதோ. வுத்தஞ்ஹேதங் ப⁴க³வதா ‘‘ஸோ பி⁴க்கு² ஸங்க⁴மஜ்ஜ²ம்பி ஆகட்³டி⁴த்வா வத்தப்³போ³ ‘மாயஸ்மா…பே॰… பா²ஸு விஹரதீ’தி. து³தியம்பி வத்தப்³போ³. ததியம்பி வத்தப்³போ³. ஸசே படினிஸ்ஸஜ்ஜதி, இச்சேதங்குஸலங். நோ சே படினிஸ்ஸஜ்ஜதி, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸா’’தி. இத³ங் உப⁴யத்த² து³க்கடங் ஸாமஞ்ஞேன வக்க²தி ‘‘திக்க²த்துங் பன வுத்தஸ்ஸ, அபரிச்சஜதோபி த’’ந்தி.

    420.Vuccamāno hīti ettha hi-saddo api-saddattho. ‘‘Pī’’ti vā pāṭho, tehi lajjibhikkhūhi ‘‘māyasmā’’tiādinā nayena visuṃ tikkhattuṃ vuttopīti attho. Nissajjeyya na ceva nanti taṃ bhedāya parakkamanaṃ appaṭinissajjanapaccayā dukkaṭāpattiṃ āpajjitvāpi na vissajjeyyāti attho. Vuttañhetaṃ ‘‘no ce paṭinissajjati, āpatti dukkaṭassā’’ti (pārā. 412). Tathā hi appaṭinissajjanto hatthesu, pādesu ca gahetvā saṅghamajjhe ānetvā tatheva tikkhattuṃ vuttopi taṃ avissajjetvā dukkaṭāpattiṃ āpannoti iminā ca saṅgahito. Vuttañhetaṃ bhagavatā ‘‘so bhikkhu saṅghamajjhampi ākaḍḍhitvā vattabbo ‘māyasmā…pe… phāsu viharatī’ti. Dutiyampi vattabbo. Tatiyampi vattabbo. Sace paṭinissajjati, iccetaṃkusalaṃ. No ce paṭinissajjati, āpatti dukkaṭassā’’ti. Idaṃ ubhayattha dukkaṭaṃ sāmaññena vakkhati ‘‘tikkhattuṃ pana vuttassa, apariccajatopi ta’’nti.

    ஸமனுபா⁴ஸிதப்³போ³தி எத்த² ‘‘ஸோ பி⁴க்கூ²’’தி ஆனெத்வா ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங், ‘‘யாவததிய’’ந்தி ஸேஸோ, யதா²ஹ ‘‘ஸோ பி⁴க்கு² பி⁴க்கூ²ஹி யாவததியங் ஸமனுபா⁴ஸிதப்³போ³’’தி (பாரா॰ 411), ததா² ஸங்க⁴மஜ்ஜே²பி திக்க²த்துங் வுச்சமானோபி நோ விஸ்ஸஜ்ஜெத்வா து³க்கடங் ஆபன்னோ ஸோ ஆதா⁴னக்³கா³ஹீ பி⁴க்கு² ஸங்கே⁴ன திக்க²த்துங் வுத்தங் கம்மவாசங் வத்வா ஸமனுபா⁴ஸிதப்³போ³தி அத்தோ². யதா²ஹ அட்ட²கதா²யங் ‘‘யாவததியங் ஸமனுபா⁴ஸிதப்³போ³தி யாவ ததியங் ஸமனுபா⁴ஸனங், தாவ ஸமனுபா⁴ஸிதப்³போ³, தீஹி ஸமனுபா⁴ஸனகம்மவாசாஹி கம்மங் காதப்³ப³’’ந்தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.411). தந்தி பே⁴தா³ய பரக்கமனங், பே⁴த³னஸங்வத்தனிகங் அதி⁴கரணங் பக்³க³ஹெத்வா டா²னஞ்ச. அச்சஜந்தி, ஞத்திசதுத்தா²ய கம்மவாசாய வுச்சமானாயபி அச்சஜந்தோ. க³ருகங் பு²ஸேதி ததியாய கம்மவாசாய ‘‘ஸோ பா⁴ஸெய்யா’’தி ய்யகாரப்பத்தாய ஸங்கா⁴தி³ஸேஸங் ஆபஜ்ஜதி.

    Samanubhāsitabboti ettha ‘‘so bhikkhū’’ti ānetvā sambandhitabbaṃ, ‘‘yāvatatiya’’nti seso, yathāha ‘‘so bhikkhu bhikkhūhi yāvatatiyaṃ samanubhāsitabbo’’ti (pārā. 411), tathā saṅghamajjhepi tikkhattuṃ vuccamānopi no vissajjetvā dukkaṭaṃ āpanno so ādhānaggāhī bhikkhu saṅghena tikkhattuṃ vuttaṃ kammavācaṃ vatvā samanubhāsitabboti attho. Yathāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘yāvatatiyaṃ samanubhāsitabboti yāva tatiyaṃ samanubhāsanaṃ, tāva samanubhāsitabbo, tīhi samanubhāsanakammavācāhi kammaṃ kātabba’’nti (pārā. aṭṭha. 2.411). Tanti bhedāya parakkamanaṃ, bhedanasaṃvattanikaṃ adhikaraṇaṃ paggahetvā ṭhānañca. Accajanti, ñatticatutthāya kammavācāya vuccamānāyapi accajanto. Garukaṃ phuseti tatiyāya kammavācāya ‘‘so bhāseyyā’’ti yyakārappattāya saṅghādisesaṃ āpajjati.

    421. ஸங்க⁴ஸ்ஸ பே⁴தா³ய பரக்கமந்தங் பி⁴க்கு²ங் தி³ஸ்வா, ஸுத்வா, ஞத்வா ச அவத³ந்தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ து³க்கடந்தி யோஜனா.

    421. Saṅghassa bhedāya parakkamantaṃ bhikkhuṃ disvā, sutvā, ñatvā ca avadantassa bhikkhuno dukkaṭanti yojanā.

    422. கீவதூ³ரே வஸந்தேஹி ஸுத்வா க³ந்த்வா வத்தப்³ப³ந்தி ஆஹ ‘‘க³ந்த்வா’’திஆதி³. அத்³த⁴யோஜனமேவ அத்³த⁴யோஜனதா, ததோ அதி⁴கங் வா. கி³லானங் படிச்ச அத்³த⁴யோஜனங் வுத்தங், இதரங் படிச்ச ‘‘அதி⁴கங் தூ³ரம்பி பன க³ந்தப்³ப³’’ந்தி வுத்தங். தேனேவாஹ ‘‘ஸசே ஸக்கோதீ’’தி. தாவதே³தி ததா³ ஏவ, அசிராயித்வாதி அத்தோ².

    422. Kīvadūre vasantehi sutvā gantvā vattabbanti āha ‘‘gantvā’’tiādi. Addhayojanameva addhayojanatā, tato adhikaṃ vā. Gilānaṃ paṭicca addhayojanaṃ vuttaṃ, itaraṃ paṭicca ‘‘adhikaṃ dūrampi pana gantabba’’nti vuttaṃ. Tenevāha ‘‘sace sakkotī’’ti. Tāvadeti tadā eva, acirāyitvāti attho.

    423. திக்க²த்துங் பன வுத்தஸ்ஸாதி ‘‘மாயஸ்மா’’திஆதி³னா நயேன விஸுஞ்ச ஸங்க⁴மஜ்ஜே² ச திக்க²த்துங் வுத்தஸ்ஸாபி அபரிச்சஜந்தஸ்ஸ. தங் பே⁴தா³ய பரக்கமாதி³கங். பே⁴த³ப்பவத்தியா ஸுதக்க²ணே ஸயங் அக³ந்த்வா பண்ணங் வா ஸாஸனங் வா பேஸெந்தஸ்ஸ ஆபத்திங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘தூ³தங் வா’’திஆதி³. யதா²ஹ அட்ட²கதா²யங் (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.411) ‘‘தூ³தங் வா பண்ணங் வா பேஸெத்வா வத³தோபி ஆபத்திமொக்கோ² நத்தீ²’’திஆதி³.

    423.Tikkhattuṃ pana vuttassāti ‘‘māyasmā’’tiādinā nayena visuñca saṅghamajjhe ca tikkhattuṃ vuttassāpi apariccajantassa. Taṃ bhedāya parakkamādikaṃ. Bhedappavattiyā sutakkhaṇe sayaṃ agantvā paṇṇaṃ vā sāsanaṃ vā pesentassa āpattiṃ dassetumāha ‘‘dūtaṃ vā’’tiādi. Yathāha aṭṭhakathāyaṃ (pārā. aṭṭha. 2.411) ‘‘dūtaṃ vā paṇṇaṃ vā pesetvā vadatopi āpattimokkho natthī’’tiādi.

    425. ய்யகாரே பன ஸம்பத்தேதி ‘‘யஸ்ஸ நக்க²மதி, ஸோ பா⁴ஸெய்யா’’தி (பாரா॰ 413) ததியகம்மவாசாய அந்தே ய்யகாரே உச்சாரிதே. பஸ்ஸம்ப⁴ந்தீதி படிப்பஸ்ஸம்ப⁴ந்தி, வூபஸமந்தீதி அத்தோ². து³க்கடாத³யோதி ஞத்தியா து³க்கடங், த்³வீஹி கம்மவாசாஹி த்³வே ச து²ல்லச்சயா. யதா²ஹ ‘‘ஸங்கா⁴தி³ஸேஸங் அஜ்ஜா²பஜ்ஜந்தஸ்ஸ ஞத்தியா து³க்கடங், த்³வீஹி கம்மவாசாஹி து²ல்லச்சயா படிப்பஸ்ஸம்ப⁴ந்தீ’’தி (பாரா॰ 414). தஸ்மா ஞத்தியா புப்³பே³ ப³ஹி ச ஸங்க⁴மஜ்ஜே² ச திக்க²த்துங் வுத்தேபி அப்படினிஸ்ஸஜ்ஜனேன ஆபன்னானி த்³வே து³க்கடானி தே³ஸேதப்³பா³னீதி விஞ்ஞாயதி.

    425.Yyakāre pana sampatteti ‘‘yassa nakkhamati, so bhāseyyā’’ti (pārā. 413) tatiyakammavācāya ante yyakāre uccārite. Passambhantīti paṭippassambhanti, vūpasamantīti attho. Dukkaṭādayoti ñattiyā dukkaṭaṃ, dvīhi kammavācāhi dve ca thullaccayā. Yathāha ‘‘saṅghādisesaṃ ajjhāpajjantassa ñattiyā dukkaṭaṃ, dvīhi kammavācāhi thullaccayā paṭippassambhantī’’ti (pārā. 414). Tasmā ñattiyā pubbe bahi ca saṅghamajjhe ca tikkhattuṃ vuttepi appaṭinissajjanena āpannāni dve dukkaṭāni desetabbānīti viññāyati.

    இமிஸ்ஸா கம்மவாசாய கிங் ஆபன்னாபத்தியோ படிப்பஸ்ஸம்ப⁴ந்தி, உதா³ஹு அனாபன்னாதி விசாரணாய ‘‘யோ அவஸானே படினிஸ்ஸஜ்ஜிஸ்ஸதி, ஸோ தா ஆபத்தியோ ந ஆபஜ்ஜதி, தஸ்மா அனாபன்னா படிப்பஸ்ஸம்ப⁴ந்தீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.414) மஹாஸுமத்தே²ரஸ்ஸ வாத³ங் ‘‘கிமனாபன்னானங் படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴யா’’தி படிபா³ஹித்வா ‘‘லிங்க³பரிவத்தனே அஸாதா⁴ரணாபத்தியோ விய ஆபன்னா படிப்பஸ்ஸம்ப⁴ந்தீ’’தி மஹாபது³மத்தே²ரஸ்ஸ வாதோ³ டி²தோ.

    Imissā kammavācāya kiṃ āpannāpattiyo paṭippassambhanti, udāhu anāpannāti vicāraṇāya ‘‘yo avasāne paṭinissajjissati, so tā āpattiyo na āpajjati, tasmā anāpannā paṭippassambhantī’’ti (pārā. aṭṭha. 2.414) mahāsumattherassa vādaṃ ‘‘kimanāpannānaṃ paṭippassaddhiyā’’ti paṭibāhitvā ‘‘liṅgaparivattane asādhāraṇāpattiyo viya āpannā paṭippassambhantī’’ti mahāpadumattherassa vādo ṭhito.

    426. அகதே பன கம்மஸ்மிந்தி யதா²வுத்தஸமனுபா⁴ஸனகம்மே அகதே. அபரிச்சஜதோபி சாதி தங் ஸங்க⁴பே⁴தா³ய பரக்கமனங் அபரிச்சஜந்தஸ்ஸாபி. ‘‘ஸங்கா⁴தி³ஸேஸேனா’’தி இமினா கம்மங் அகத்வா ஸங்க⁴மஜ்ஜே² ச ப³ஹி ச திக்க²த்துங் வுச்சமானஸ்ஸ அப்படினிஸ்ஸஜ்ஜனேன து³க்கடங் பன ஹோதீதி ப்³யதிரேகதோவ த³ஸ்ஸேதி.

    426.Akate pana kammasminti yathāvuttasamanubhāsanakamme akate. Apariccajatopi cāti taṃ saṅghabhedāya parakkamanaṃ apariccajantassāpi. ‘‘Saṅghādisesenā’’ti iminā kammaṃ akatvā saṅghamajjhe ca bahi ca tikkhattuṃ vuccamānassa appaṭinissajjanena dukkaṭaṃ pana hotīti byatirekatova dasseti.

    427. புப்³பே³ வாதி ஞத்தியா புப்³பே³ விஸுங், ஸங்க⁴மஜ்ஜே² வா திக்க²த்துங் வுச்சமானேபி. தங்க²ணேபீதி ஞத்திக்க²ணே வா. ஞத்தியா அனிட்டி²தாயபி பச்சா²பி, இமஸ்ஸ அவதி⁴ங் த³ஸ்ஸேதி ‘‘அஸம்பத்தே ய்யகாரஸ்மி’’ந்தி. படினிஸ்ஸஜ்ஜதோபி ச தஸ்ஸ ஸங்கா⁴தி³ஸேஸேன அனாபத்தி பகாஸிதாதி பட²மகா³தா²ய பச்சி²மட்³ட⁴ங் இதா⁴னெத்வா யோஜேதப்³ப³ங்.

    427.Pubbe vāti ñattiyā pubbe visuṃ, saṅghamajjhe vā tikkhattuṃ vuccamānepi. Taṅkhaṇepīti ñattikkhaṇe vā. Ñattiyā aniṭṭhitāyapi pacchāpi, imassa avadhiṃ dasseti ‘‘asampatte yyakārasmi’’nti. Paṭinissajjatopi ca tassa saṅghādisesena anāpatti pakāsitāti paṭhamagāthāya pacchimaḍḍhaṃ idhānetvā yojetabbaṃ.

    428. எத்தாவதா ‘‘அனாபத்தி அஸமனுபா⁴ஸந்தஸ்ஸ படினிஸ்ஸஜ்ஜந்தஸ்ஸ உம்மத்தகஸ்ஸ கி²த்தசித்தஸ்ஸ வேத³னாட்டஸ்ஸ ஆதி³கம்மிகஸ்ஸா’’தி (பாரா॰ 416) பாடே² ‘‘படினிஸ்ஸஜ்ஜந்தஸ்ஸா’’தி பதே³ன க³ஹிதேஸு ‘‘ஞத்திதோ’’திஆதீ³ஸு வினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸெத்வா தங் நிக³மேதுங் ‘‘படினிஸ்ஸஜ்ஜதோ வாபி த’’ந்தி ஆஹ. நிக³மனத்த²ஜோதகோ ஏவங்-ஸத்³தோ³ ஸாமத்தி²யா லப்³ப⁴தி, ஏவங் ‘‘ஞத்திதோ’’திஆதி³னா யதா²வுத்தனயேன படினிஸ்ஸஜ்ஜந்தஸ்ஸ வாதி அத்தோ². தந்தி ஸங்க⁴பே⁴த³ப்பயோக³ங். அஸமனுபா⁴ஸதோ வாதி அஸமனுபா⁴ஸியமானஸ்ஸ. ‘‘அஸமனுபா⁴ஸியதோ’’தி வத்தப்³பே³ விகரணபச்சயலோபேன ‘‘அஸமனுபா⁴ஸதோ’’தி வுத்தந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங். யதா²ஹ அட்ட²கதா²யங் ‘‘அஸமனுபா⁴ஸந்தஸ்ஸாதி அஸமனுபா⁴ஸியமானஸ்ஸா’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.416). ‘‘ஸங்கா⁴தி³ஸேஸேன அனாபத்தி பகாஸிதா’’தி அனுவத்தமானத்தா இச்சி²தத்தே² ஸித்³தே⁴பி புன ‘‘அனாபத்தி பகாஸிதா’’தி வசனே புனருத்ததா ஆபஜ்ஜதீதி? நாபஜ்ஜதி, பதா³வுத்தி நாம அலங்காரோ ஹோதீதி.

    428. Ettāvatā ‘‘anāpatti asamanubhāsantassa paṭinissajjantassa ummattakassa khittacittassa vedanāṭṭassa ādikammikassā’’ti (pārā. 416) pāṭhe ‘‘paṭinissajjantassā’’ti padena gahitesu ‘‘ñattito’’tiādīsu vinicchayaṃ dassetvā taṃ nigametuṃ ‘‘paṭinissajjato vāpi ta’’nti āha. Nigamanatthajotako evaṃ-saddo sāmatthiyā labbhati, evaṃ ‘‘ñattito’’tiādinā yathāvuttanayena paṭinissajjantassa vāti attho. Tanti saṅghabhedappayogaṃ. Asamanubhāsato vāti asamanubhāsiyamānassa. ‘‘Asamanubhāsiyato’’ti vattabbe vikaraṇapaccayalopena ‘‘asamanubhāsato’’ti vuttanti daṭṭhabbaṃ. Yathāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘asamanubhāsantassāti asamanubhāsiyamānassā’’ti (pārā. aṭṭha. 2.416). ‘‘Saṅghādisesena anāpatti pakāsitā’’ti anuvattamānattā icchitatthe siddhepi puna ‘‘anāpatti pakāsitā’’ti vacane punaruttatā āpajjatīti? Nāpajjati, padāvutti nāma alaṃkāro hotīti.

    429. இமஸ்ஸ ஸிக்கா²பத³ஸ்ஸ அத்து²ப்பத்தியங் ஸங்க⁴பே⁴த³த்த²ங் பஞ்ச வத்தூ²னி யாசந்தேன தே³வத³த்தேன ‘‘ஸாது⁴ ப⁴ந்தே பி⁴க்கூ² யாவஜீவங் மச்ச²மங்ஸங் ந கா²தெ³ய்யுங், யோ மச்ச²மங்ஸங் கா²தெ³ய்ய, வஜ்ஜங் நங் பு²ஸெய்யா’’தி (பாரா॰ 409) வுத்தே ‘‘அலங் தே³வத³த்த மயா திகோடிபரிஸுத்³த⁴ங் மச்ச²மங்ஸங் அனுஞ்ஞாதங் அதி³ட்ட²ங் அஸுதங் அபரிஸங்கித’’ந்தி (பாரா॰ 409) அனுஞ்ஞாதேஸு மச்ச²மங்ஸேஸு கப்பியாகப்பியவினிச்ச²யங் புப்³பே³ அனோகாஸாபா⁴வேன அவத்வா பகதங் ஸிக்கா²பத³வினிச்ச²யங் நிட்டா²பெத்வா இதா³னி பத்தாவஸேஸங் தங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘யஞ்ஹீ’’திஆதி³ ஆரத்³த⁴ங் . ‘‘தங் தஸ்ஸா’’தி வக்க²மானத்தா ‘‘ய’’ந்தி இத³ங் ‘‘பி⁴க்கு²’’ந்தி இமினா ச ‘‘மச்ச²மங்ஸ’’ந்தி ஏதேன ச யோஜேதப்³ப³ங். மச்ச²ந்தி ஓத³கங். மங்ஸந்தி த²லஜானங் மங்ஸங். நிப்³பே³மதிகோதி ‘‘மங் உத்³தி³ஸ்ஸ கத’’ந்தி வா ‘‘ஸங்க⁴ங் உத்³தி³ஸ்ஸ கத’’ந்தி வா உப்பன்னாய விமதியா விரஹிதோ.

    429. Imassa sikkhāpadassa atthuppattiyaṃ saṅghabhedatthaṃ pañca vatthūni yācantena devadattena ‘‘sādhu bhante bhikkhū yāvajīvaṃ macchamaṃsaṃ na khādeyyuṃ, yo macchamaṃsaṃ khādeyya, vajjaṃ naṃ phuseyyā’’ti (pārā. 409) vutte ‘‘alaṃ devadatta mayā tikoṭiparisuddhaṃ macchamaṃsaṃ anuññātaṃ adiṭṭhaṃ asutaṃ aparisaṅkita’’nti (pārā. 409) anuññātesu macchamaṃsesu kappiyākappiyavinicchayaṃ pubbe anokāsābhāvena avatvā pakataṃ sikkhāpadavinicchayaṃ niṭṭhāpetvā idāni pattāvasesaṃ taṃ dassetuṃ ‘‘yañhī’’tiādi āraddhaṃ . ‘‘Taṃ tassā’’ti vakkhamānattā ‘‘ya’’nti idaṃ ‘‘bhikkhu’’nti iminā ca ‘‘macchamaṃsa’’nti etena ca yojetabbaṃ. Macchanti odakaṃ. Maṃsanti thalajānaṃ maṃsaṃ. Nibbematikoti ‘‘maṃ uddissa kata’’nti vā ‘‘saṅghaṃ uddissa kata’’nti vā uppannāya vimatiyā virahito.

    430. ஸமுத்³தி³ஸ்ஸ கதந்தி ஸங்க⁴ங் வா அத்தானங் வா உத்³தி³ஸ்ஸ கதங். ‘‘ஞத்வா’’தி இமினா அஜானித்வா பு⁴ஞ்ஜந்தஸ்ஸ அனாபத்திபா⁴வமாஹ.

    430.Samuddissa katanti saṅghaṃ vā attānaṃ vā uddissa kataṃ. ‘‘Ñatvā’’ti iminā ajānitvā bhuñjantassa anāpattibhāvamāha.

    431. ஹத்தீ²னங் அஸ்ஸானங் அச்சா²னங் மனுஸ்ஸானங் அஹீனங் குக்குரானங் தீ³பீனங் ஸீஹானங் ப்³யக்³கா⁴னங் தரச்சா²னங் மங்ஸங் அகப்பியங் ஹோதீதி யோஜனா.

    431. Hatthīnaṃ assānaṃ acchānaṃ manussānaṃ ahīnaṃ kukkurānaṃ dīpīnaṃ sīhānaṃ byagghānaṃ taracchānaṃ maṃsaṃ akappiyaṃ hotīti yojanā.

    432. ஸசித்தகதா ஆபத்தியாயேவ யுஜ்ஜதி, இத⁴ பன தங்ஹேதுகங் மங்ஸமேவ ஹேதும்ஹி ப²லூபசாரேன ஸசித்தகந்தி க³ஹிதங். எத்த² சித்தங் நாம அத்தானங் வா ஸங்க⁴ங் வா உத்³தி³ஸ்ஸ கதபா⁴வஜானநசித்தங். ஸேஸந்தி அனுத்³தி³ஸ்ஸகதங் அகப்பியமங்ஸங். அசித்தகந்தி வுத்தனயமேவ.

    432. Sacittakatā āpattiyāyeva yujjati, idha pana taṃhetukaṃ maṃsameva hetumhi phalūpacārena sacittakanti gahitaṃ. Ettha cittaṃ nāma attānaṃ vā saṅghaṃ vā uddissa katabhāvajānanacittaṃ. Sesanti anuddissakataṃ akappiyamaṃsaṃ. Acittakanti vuttanayameva.

    433. புச்சி²த்வாயேவாதி அகப்பியமங்ஸபரிஹாரத்த²ங் த³ஸஸு மங்ஸேஸு நாமஞ்ச உத்³தி³ஸ்ஸகதஸ்ஸ பரிஹாரத்த²ங் உப⁴யஸ்ஸாபி படிலத்³தா⁴காரஞ்ச புச்சி²த்வாயேவாதி அத்தோ². ஓத³கேஸு மச்சே²ஸு அகப்பியாபா⁴வதோ லத்³தா⁴காரோவ ஞாதப்³போ³. மங்ஸே தி³ட்ட²மத்தேயேவ ‘‘இத³ங் அஸுகமங்ஸ’’ந்தி ஜானந்தி சே, அபுச்சி²தேபி தோ³ஸோ நத்தி². தா³யகேஸு மங்ஸஸ்ஸாபா⁴வே லத்³த⁴னியாமே அபுச்சி²தேபி தோ³ஸோ நத்தி². யதா² வா ததா² வா விமதியா உப்பன்னாய அப்படிக்³கா³ஹெத்வா நிஸின்னே ‘‘கஸ்மா ந படிக்³க³ண்ஹதா²’’தி புச்சி²தே விமதியா உப்பன்னாகாரங் வத்வா ‘‘மயங் தும்ஹே வா இதரே பி⁴க்கூ² வா உத்³தி³ஸ்ஸ ந கரிம்ஹா’’தி வத்வா ‘‘அம்ஹாகமேவ ஸந்தா⁴ய கதங், பண்ணாகாரத்தா²ய கதங், அதிதீ²னங் வா அத்தா²ய கத’’ந்திஆதி³னா அத்தனா லத்³த⁴ப்பகாரங் வத்வா ‘‘ஸங்ஸயங் அகத்வா படிக்³க³ஹேதப்³ப³’’ந்தி வதெ³ய்யுங் சே, படிக்³க³ஹேதுங் வட்டதீதி ஸப்³ப³மித³ங் அட்ட²கதா²ய வுத்தங்.

    433.Pucchitvāyevāti akappiyamaṃsaparihāratthaṃ dasasu maṃsesu nāmañca uddissakatassa parihāratthaṃ ubhayassāpi paṭiladdhākārañca pucchitvāyevāti attho. Odakesu macchesu akappiyābhāvato laddhākārova ñātabbo. Maṃse diṭṭhamatteyeva ‘‘idaṃ asukamaṃsa’’nti jānanti ce, apucchitepi doso natthi. Dāyakesu maṃsassābhāve laddhaniyāme apucchitepi doso natthi. Yathā vā tathā vā vimatiyā uppannāya appaṭiggāhetvā nisinne ‘‘kasmā na paṭiggaṇhathā’’ti pucchite vimatiyā uppannākāraṃ vatvā ‘‘mayaṃ tumhe vā itare bhikkhū vā uddissa na karimhā’’ti vatvā ‘‘amhākameva sandhāya kataṃ, paṇṇākāratthāya kataṃ, atithīnaṃ vā atthāya kata’’ntiādinā attanā laddhappakāraṃ vatvā ‘‘saṃsayaṃ akatvā paṭiggahetabba’’nti vadeyyuṃ ce, paṭiggahetuṃ vaṭṭatīti sabbamidaṃ aṭṭhakathāya vuttaṃ.

    பி⁴க்கூ²னங் ஏதங் வத்தந்தி யோஜனா. வத்தட்டா²தி ஸம்மாஸம்பு³த்³தே⁴ன மஹாகருணாய தே³ஸிதங் பாதிமொக்க²ஸங்வரஸீலங் விஸோதெ⁴த்வா படிபஜ்ஜனே பதிட்டி²தா. ‘‘வினயஞ்ஞுனோ’’தி இமினா வினயங் அஜானித்வா உபதே³ஸப்பமாணேனேவ வத்தங் பூரெந்தேஹி வத்தஸ்ஸ விரோதோ⁴பி ஸியாதி தே நிவத்தேதி. ‘‘வத்தட்டா²’’தி விஸேஸனேன வினயங் ஞத்வாபி அபூரணே நிவத்தேதி. உப⁴யேனபி அத்தனா வுத்தவினிச்ச²யஸ்ஸ பரிஸுத்³த⁴பா⁴வங் தீ³பேதி.

    Bhikkhūnaṃ etaṃ vattanti yojanā. Vattaṭṭhāti sammāsambuddhena mahākaruṇāya desitaṃ pātimokkhasaṃvarasīlaṃ visodhetvā paṭipajjane patiṭṭhitā. ‘‘Vinayaññuno’’ti iminā vinayaṃ ajānitvā upadesappamāṇeneva vattaṃ pūrentehi vattassa virodhopi siyāti te nivatteti. ‘‘Vattaṭṭhā’’ti visesanena vinayaṃ ñatvāpi apūraṇe nivatteti. Ubhayenapi attanā vuttavinicchayassa parisuddhabhāvaṃ dīpeti.

    434. இத³ங் ஸமனுபா⁴ஸனந்தி யதா²வுத்தஸிக்கா²பத³மாஹ. ஸமனுபா⁴ஸனேன ஸாதே⁴தப்³பா³ ஆபத்தி ஸமனுபா⁴ஸனா காரணூபசாரேன. அஞ்ஞதா² ஏகஸமுட்டா²னாதி³பா⁴வோ ந யுஜ்ஜதி. ஏகஸமுட்டா²னங் காயவாசாசித்தஸங்கா²தங் ஏகங் ஸமுட்டா²னங் ஏதஸ்ஸாதி கத்வா. காயகம்மந்தி ஹத்த²முத்³தா³வஸேன காயேன காதப்³ப³ஸ்ஸ படினிஸ்ஸஜ்ஜனஸ்ஸ அகதத்தா காயகம்மங். வசீகம்மந்தி வசஸா காதப்³ப³ஸ்ஸ அகதத்தா வசீகம்மங். அக்ரியந்தி யதா²வுத்தனயேன ‘‘ஸங்க⁴பே⁴தோ³பக்கமனிவாரணாய பரக்கமனங் படினிஸ்ஸஜ்ஜாமீ’’தி காயவிகாரேன வா வசீபே⁴தே³ன வா அவிஞ்ஞாபனதோ அகிரியங் நாம ஹோதீதி வுத்தங் ஹோதி.

    434.Idaṃ samanubhāsananti yathāvuttasikkhāpadamāha. Samanubhāsanena sādhetabbā āpatti samanubhāsanā kāraṇūpacārena. Aññathā ekasamuṭṭhānādibhāvo na yujjati. Ekasamuṭṭhānaṃ kāyavācācittasaṅkhātaṃ ekaṃ samuṭṭhānaṃ etassāti katvā. Kāyakammanti hatthamuddāvasena kāyena kātabbassa paṭinissajjanassa akatattā kāyakammaṃ. Vacīkammanti vacasā kātabbassa akatattā vacīkammaṃ. Akriyanti yathāvuttanayena ‘‘saṅghabhedopakkamanivāraṇāya parakkamanaṃ paṭinissajjāmī’’ti kāyavikārena vā vacībhedena vā aviññāpanato akiriyaṃ nāma hotīti vuttaṃ hoti.

    ஸங்க⁴பே⁴த³கதா²வண்ணனா.

    Saṅghabhedakathāvaṇṇanā.

    435. கிஞ்சிபி வத்தப்³ப³ந்தி ‘‘ஏகோ வா த்³வே வா தயோ வா’தி வுத்தஸங்க⁴பே⁴தா³னுவத்தகபி⁴க்கு²ங் பஸ்ஸந்தேஹி ஸுணந்தேஹி லஜ்ஜிபி⁴க்கூ²ஹி விஸுஞ்ச ஸங்க⁴மஜ்ஜே² ச நெத்வா திக்க²த்துங்யேவ ஸங்க⁴பே⁴தா³னுவத்தனஸ்ஸ அகத்தப்³ப³தங் வத்வா ததோ அனோரமந்தானங் ஞத்திசதுத்தா²ய கம்மவாசாய ஸமனுபா⁴ஸனகம்மங் காதப்³ப³’’ந்தி இத³ஞ்ச ‘‘ததியானுஸ்ஸாவனாய ய்ய-காரப்பத்தாய ஆபஜ்ஜனகஸங்கா⁴தி³ஸேஸதோ புப்³பே³ ஆபன்னா து³க்கடது²ல்லச்சயா படிப்பஸ்ஸம்ப⁴ந்தீ’’தி இத³ஞ்ச அனாபத்திபகாரோ சாதி இமங் ஸாதா⁴ரணவினிச்ச²யங் ஸந்தா⁴யாஹ. வசனப்பகாரபே⁴தோ³ பன அத்தே²வ, ஸோ ஸங்கே²பதோ மாதிகாய (பாரா॰ 418-419) வித்தா²ரதோ பத³பா⁴ஜனே (பாரா॰ 418-419) ஆக³தனயேன வத்தப்³போ³. அஸ்ஸாதி து³தியஸங்க⁴பே⁴த³ஸிக்கா²பத³ஸ்ஸ. ‘‘ஸமுட்டா²னா…பே॰… மதா’’தி இமினா ஸாதா⁴ரணவினிச்ச²யோ அதிதி³ட்டோ²தி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.

    435.Kiñcipi vattabbanti ‘‘eko vā dve vā tayo vā’ti vuttasaṅghabhedānuvattakabhikkhuṃ passantehi suṇantehi lajjibhikkhūhi visuñca saṅghamajjhe ca netvā tikkhattuṃyeva saṅghabhedānuvattanassa akattabbataṃ vatvā tato anoramantānaṃ ñatticatutthāya kammavācāya samanubhāsanakammaṃ kātabba’’nti idañca ‘‘tatiyānussāvanāya yya-kārappattāya āpajjanakasaṅghādisesato pubbe āpannā dukkaṭathullaccayā paṭippassambhantī’’ti idañca anāpattipakāro cāti imaṃ sādhāraṇavinicchayaṃ sandhāyāha. Vacanappakārabhedo pana attheva, so saṅkhepato mātikāya (pārā. 418-419) vitthārato padabhājane (pārā. 418-419) āgatanayena vattabbo. Assāti dutiyasaṅghabhedasikkhāpadassa. ‘‘Samuṭṭhānā…pe… matā’’ti iminā sādhāraṇavinicchayo atidiṭṭhoti daṭṭhabbaṃ.

    து³தியஸங்க⁴பே⁴த³கதா²வண்ணனா.

    Dutiyasaṅghabhedakathāvaṇṇanā.

    436. உத்³தே³ஸபரியாபன்னேதி எத்த² ‘‘ஸிக்கா²பதே³’’தி ஸேஸோ, நிதா³னபாராஜிகஸங்கா⁴தி³ஸேஸஅனியதவித்தா²ரஸங்கா²தே பஞ்சவித⁴உத்³தே³ஸலக்க²ணபாதிமொக்கே² அந்தோக³த⁴ஸிக்கா²பத³விஸயேதி அத்தோ². ‘‘உத்³தே³ஸபரியாபன்னே ஸிக்கா²பதே³’’தி இமினா ‘‘அவசனீயமத்தானங் கரோதீ’’தி இமஸ்ஸ விஸயங் த³ஸ்ஸேதி. பி⁴க்கு² து³ப்³ப³சஜாதிகோதி எத்த² ‘‘யோ’’தி அஜ்ஜா²ஹாரோ. ‘‘து³ப்³ப³சஜாதிகோதி து³ப்³ப³சஸபா⁴வோ, வத்துங் அஸக்குணெய்யோதி அத்தோ²’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.425-426) அட்ட²கதா²ய வுத்ததோ³வசஸ்ஸதாய ஹேதுபூ⁴தபாபிச்ச²தாதீ³ஹி ஏகூனவீஸதியா த⁴ம்மேஹி ஸமன்னாக³தோ ஹுத்வா அத்தனி வுத்தங் அனுஸிட்டி²ங் ஸாத³ரமக்³க³ஹணேன நாஸனதா தோ³வசஸ்ஸஸபா⁴வோதி அத்தோ². வுத்தஞ்ஹேதங் பத³பா⁴ஜனே ‘‘து³ப்³ப³சஜாதிகோ ஹோதீதி து³ப்³ப³சோ ஹோதி தோ³வசஸ்ஸகரணேஹி த⁴ம்மேஹி ஸமன்னாக³தோ அக்க²மோ அப்பத³க்கி²ணக்³கா³ஹீ அனுஸாஸனி’’ந்தி (பாரா॰ 426).

    436.Uddesapariyāpanneti ettha ‘‘sikkhāpade’’ti seso, nidānapārājikasaṅghādisesaaniyatavitthārasaṅkhāte pañcavidhauddesalakkhaṇapātimokkhe antogadhasikkhāpadavisayeti attho. ‘‘Uddesapariyāpanne sikkhāpade’’ti iminā ‘‘avacanīyamattānaṃ karotī’’ti imassa visayaṃ dasseti. Bhikkhu dubbacajātikoti ettha ‘‘yo’’ti ajjhāhāro. ‘‘Dubbacajātikoti dubbacasabhāvo, vattuṃ asakkuṇeyyoti attho’’ti (pārā. aṭṭha. 2.425-426) aṭṭhakathāya vuttadovacassatāya hetubhūtapāpicchatādīhi ekūnavīsatiyā dhammehi samannāgato hutvā attani vuttaṃ anusiṭṭhiṃ sādaramaggahaṇena nāsanatā dovacassasabhāvoti attho. Vuttañhetaṃ padabhājane ‘‘dubbacajātiko hotīti dubbaco hoti dovacassakaraṇehi dhammehi samannāgato akkhamo appadakkhiṇaggāhī anusāsani’’nti (pārā. 426).

    அவசனீயமத்தானங் கரோதீதி ‘‘மா மங் ஆயஸ்மந்தோ கிஞ்சி அவசுத்த² கல்யாணங் வா பாபகங் வா, அஹம்பாயஸ்மந்தே ந கிஞ்சி வக்கா²மி கல்யாணங் வா பாபகங் வா, விரமதா²யஸ்மந்தோ மம வசனாயா’’தி (பாரா॰ 425) வுத்தனயேன அத்தானங் அவசனீயங் கரோதி. க³ருகங் ஸியாதி எத்த² ‘‘தஸ்ஸா’’தி இத³ங் அஜ்ஜா²ஹாரனயஸம்ப³ந்தே⁴ன லப்³ப⁴தி. தத்ராயங் யோஜனா – து³ப்³ப³சஜாதிகோ யோ பி⁴க்கு² உத்³தே³ஸபரியாபன்னே ஸிக்கா²பதே³ அத்தானங் அவசனீயங் கரோதி, தஸ்ஸ க³ருகங் ஸியாதி.

    Avacanīyamattānaṃkarotīti ‘‘mā maṃ āyasmanto kiñci avacuttha kalyāṇaṃ vā pāpakaṃ vā, ahampāyasmante na kiñci vakkhāmi kalyāṇaṃ vā pāpakaṃ vā, viramathāyasmanto mama vacanāyā’’ti (pārā. 425) vuttanayena attānaṃ avacanīyaṃ karoti. Garukaṃ siyāti ettha ‘‘tassā’’ti idaṃ ajjhāhāranayasambandhena labbhati. Tatrāyaṃ yojanā – dubbacajātiko yo bhikkhu uddesapariyāpanne sikkhāpade attānaṃ avacanīyaṃ karoti, tassa garukaṃ siyāti.

    கிங் வுத்தங் ஹோதி? யோ பி⁴க்கு² அத்தனோ தோ³வசஸ்ஸதங் பஸ்ஸந்தேஹி, ஸுணந்தேஹி ச லஜ்ஜிபி⁴க்கூ²ஹி ‘‘மா ஆயஸ்மா அத்தானங் அவசனீயங் அகாஸி…பே॰… அஞ்ஞமஞ்ஞவுட்டா²பனேனா’’தி (பாரா॰ 425) வுத்தனயேன திக்க²த்துங் வுத்தோபி து³க்கடங் ஆபஜ்ஜித்வாபி ந விஸ்ஸஜ்ஜேதி, ‘‘ஸோ பி⁴க்கு² ஸங்க⁴மஜ்ஜ²ம்பி ஆகட்³டி⁴த்வா வத்தப்³போ³’’தி (பாரா॰ 426) வுத்தத்தா ஹத்தே² க³ஹெத்வா ஆகட்³டி⁴த்வாபி ஸங்க⁴மஜ்ஜ²ங் நெத்வா ததே²வ திக்க²த்துங் வுத்தே து³க்கடங் ஆபஜ்ஜித்வாபி ந விஸ்ஸஜ்ஜேதி, தஸ்ஸ து³ப்³ப³சஜாதிகஸ்ஸ ஞத்திசதுத்தா²ய கம்மவாசாய கரியமானே ஸமனுபா⁴ஸனகம்மே ததியாய கம்மவாசாய ய்யகாரப்பத்தாய புப்³பே³ வுத்தனயேனேவ ஞத்தியா து³க்கடங், த்³வீஹி கம்மவாசாஹி து²ல்லச்சயே ச படிப்பஸ்ஸம்ப⁴யமானோ ஸங்கா⁴தி³ஸேஸோ ஹோதீதி வுத்தங் ஹோதி.

    Kiṃ vuttaṃ hoti? Yo bhikkhu attano dovacassataṃ passantehi, suṇantehi ca lajjibhikkhūhi ‘‘mā āyasmā attānaṃ avacanīyaṃ akāsi…pe… aññamaññavuṭṭhāpanenā’’ti (pārā. 425) vuttanayena tikkhattuṃ vuttopi dukkaṭaṃ āpajjitvāpi na vissajjeti, ‘‘so bhikkhu saṅghamajjhampi ākaḍḍhitvā vattabbo’’ti (pārā. 426) vuttattā hatthe gahetvā ākaḍḍhitvāpi saṅghamajjhaṃ netvā tatheva tikkhattuṃ vutte dukkaṭaṃ āpajjitvāpi na vissajjeti, tassa dubbacajātikassa ñatticatutthāya kammavācāya kariyamāne samanubhāsanakamme tatiyāya kammavācāya yyakārappattāya pubbe vuttanayeneva ñattiyā dukkaṭaṃ, dvīhi kammavācāhi thullaccaye ca paṭippassambhayamāno saṅghādiseso hotīti vuttaṃ hoti.

    437. து³ப்³ப³சேதி எத்த² ‘‘ஸிக்கா²பதே³’’தி ஸேஸோ, ததா² ஸங்க⁴பே⁴த³கவண்ணனேதி எத்தா²பி. ஸங்க⁴பே⁴தோ³ ஏவ ஸங்க⁴பே⁴த³கோ, தங் வண்ணேதி கதே²தீதி ஸங்க⁴பே⁴த³கவண்ணனங், கிங் தங்? ஸிக்கா²பத³ங், தஞ்ச பட²மமேவ ஸங்க⁴பே⁴த³கஸிக்கா²பத³ங் க³ஹேதப்³ப³ங், தஸ்மிங் வுத்தனயேனாதி யோஜனா. யதா²ஹ அட்ட²கதா²யங் ‘‘ஸமுட்டா²னாதீ³னி பட²மஸங்க⁴பே⁴த³ஸதி³ஸானேவா’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.425-426). ‘‘ஸப்³போ³ வினிச்ச²யோ’’தி ஏதேன இத⁴ த³ஸ்ஸிதேன ‘‘க³ருகங் ஸியா’’தி ஏதேன ஸங்க³ஹிதங் ஸங்கா⁴தி³ஸேஸாவஸானவினிச்ச²யங் வஜ்ஜெத்வா ‘‘அகதே பனா’’திஆதி³கா³தா²த்தயேன வுத்தஅனாபத்திப்பகாரே ச ‘‘இத³மேகஸமுட்டா²ன’’ந்திஆதி³கா³தா²ய வுத்தஸமுட்டா²னாதி³கே ச அதிதி³ஸதி.

    437.Dubbaceti ettha ‘‘sikkhāpade’’ti seso, tathā saṅghabhedakavaṇṇaneti etthāpi. Saṅghabhedo eva saṅghabhedako, taṃ vaṇṇeti kathetīti saṅghabhedakavaṇṇanaṃ, kiṃ taṃ? Sikkhāpadaṃ, tañca paṭhamameva saṅghabhedakasikkhāpadaṃ gahetabbaṃ, tasmiṃ vuttanayenāti yojanā. Yathāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘samuṭṭhānādīni paṭhamasaṅghabhedasadisānevā’’ti (pārā. aṭṭha. 2.425-426). ‘‘Sabbo vinicchayo’’ti etena idha dassitena ‘‘garukaṃ siyā’’ti etena saṅgahitaṃ saṅghādisesāvasānavinicchayaṃ vajjetvā ‘‘akate panā’’tiādigāthāttayena vuttaanāpattippakāre ca ‘‘idamekasamuṭṭhāna’’ntiādigāthāya vuttasamuṭṭhānādike ca atidisati.

    து³ப்³ப³சகதா²வண்ணனா.

    Dubbacakathāvaṇṇanā.

    438. யோ குலதூ³ஸகோ பி⁴க்கு², ஸோ ச²ந்த³கா³மிதாதீ³ஹி பாபெந்தோ பி⁴க்கு²ஹி கம்மே கரியமானே தங் ச²ந்த³கா³மிதாதீ³ஹி பாபனங் அச்சஜந்தோ க³ருகங் பு²ஸே ஸங்கா⁴தி³ஸேஸங் ஆபஜ்ஜதீதி யோஜனா. ‘‘குலதூ³ஸகோதி குலானி தூ³ஸேதி புப்பே²ன வா ப²லேன வா சுண்ணேன வா மத்திகாய வா த³ந்தகட்டே²ன வா வேளுயா வா வேஜ்ஜிகாய வா ஜங்க⁴பேஸனிகேன வா’’தி (பாரா॰ 437) வசனதோ ஸத்³தா⁴ஸம்பன்னகுலானி லாப⁴ங் நிஸ்ஸாய புப்ப²தா³னாதீ³ஹி ஸங்க³ண்ஹித்வா ததா² அகரொந்தேஸு லஜ்ஜிபி⁴க்கூ²ஸு குலானங் ஸத்³தா⁴தூ³ஸனதோ குலதூ³ஸகோ, பி⁴க்கு².

    438.Yo kuladūsako bhikkhu, so chandagāmitādīhi pāpento bhikkhuhi kamme kariyamāne taṃ chandagāmitādīhi pāpanaṃ accajanto garukaṃ phuse saṅghādisesaṃ āpajjatīti yojanā. ‘‘Kuladūsakoti kulāni dūseti pupphena vā phalena vā cuṇṇena vā mattikāya vā dantakaṭṭhena vā veḷuyā vā vejjikāya vā jaṅghapesanikena vā’’ti (pārā. 437) vacanato saddhāsampannakulāni lābhaṃ nissāya pupphadānādīhi saṅgaṇhitvā tathā akarontesu lajjibhikkhūsu kulānaṃ saddhādūsanato kuladūsako, bhikkhu.

    ச²ந்த³கா³மிதாதீ³ஹி பாபெந்தோதி குலதூ³ஸனகம்மங் கரொந்தங் தி³ஸ்வா வா ஸுத்வா வா அவசனதோ ஆபஜ்ஜிதப்³ப³து³க்கடதோ முச்சனத்தா²ய ‘‘ஆயஸ்மா கோ²…பே॰… அலந்தே இத⁴ வாஸேனா’’தி வத³ந்தே லஜ்ஜீ பேஸலே பி⁴க்கூ² ‘‘ச²ந்த³கா³மினோ ச பி⁴க்கூ²…பே॰… ஏகச்சங் ந பப்³பா³ஜெந்தீ’’தி ச²ந்த³கா³மிதாதீ³ஹி சதூஹி அக³திக³மனேஹி யோஜெந்தோதி அத்தோ². கம்மே கரியமானேதி யதா²வுத்தனயேன அத்தானங் க³ரஹந்தானங் பி⁴க்கூ²னங் கரியமானங் அக்கோஸனஞ்ச பரிபா⁴ஸனஞ்ச யே பஸ்ஸந்தி, யே ச ஸுணந்தி, தேஹி ‘‘மாயஸ்மா ஏவங் அவச, ந ச பி⁴க்கூ² ச²ந்த³கா³மினோ…பே॰… அலந்தே இத⁴ வாஸேனா’’தி திக்க²த்துங் வுச்சமானோபி து³க்கடங் ஆபஜ்ஜித்வாபி அப்படினிஸ்ஸஜ்ஜந்தங் ஹத்தே² க³ஹெத்வா ஆகட்³டி⁴த்வா ஸங்க⁴மஜ்ஜ²ங் ஆனெத்வா ‘‘மாயஸ்மா ஏவங் அவசா’’திஆதி³னா நயேனேவ புனபி திக்க²த்துங் வுத்தே து³க்கடங் ஆபஜ்ஜித்வாபி அப்படினிஸ்ஸஜ்ஜந்தஸ்ஸ ஞத்திசதுத்தா²ய கம்மவாசாய ஸமனுபா⁴ஸனகம்மே கரியமானேதி வுத்தங் ஹோதி. க³ருகங் பு²ஸேதி ஞத்தியா து³க்கடங், த்³வீஹி கம்மவாசாஹி து²ல்லச்சயே ச படிப்பஸ்ஸம்பெ⁴ந்தோ ததியகம்மவாசாய அந்தே ய்யகாரே ஸம்பத்தே ஸங்கா⁴தி³ஸேஸங் ஆபஜ்ஜதீதி வுத்தங் ஹோதி.

    Chandagāmitādīhi pāpentoti kuladūsanakammaṃ karontaṃ disvā vā sutvā vā avacanato āpajjitabbadukkaṭato muccanatthāya ‘‘āyasmā kho…pe… alante idha vāsenā’’ti vadante lajjī pesale bhikkhū ‘‘chandagāmino ca bhikkhū…pe… ekaccaṃ na pabbājentī’’ti chandagāmitādīhi catūhi agatigamanehi yojentoti attho. Kamme kariyamāneti yathāvuttanayena attānaṃ garahantānaṃ bhikkhūnaṃ kariyamānaṃ akkosanañca paribhāsanañca ye passanti, ye ca suṇanti, tehi ‘‘māyasmā evaṃ avaca, na ca bhikkhū chandagāmino…pe… alante idha vāsenā’’ti tikkhattuṃ vuccamānopi dukkaṭaṃ āpajjitvāpi appaṭinissajjantaṃ hatthe gahetvā ākaḍḍhitvā saṅghamajjhaṃ ānetvā ‘‘māyasmā evaṃ avacā’’tiādinā nayeneva punapi tikkhattuṃ vutte dukkaṭaṃ āpajjitvāpi appaṭinissajjantassa ñatticatutthāya kammavācāya samanubhāsanakamme kariyamāneti vuttaṃ hoti. Garukaṃ phuseti ñattiyā dukkaṭaṃ, dvīhi kammavācāhi thullaccaye ca paṭippassambhento tatiyakammavācāya ante yyakāre sampatte saṅghādisesaṃ āpajjatīti vuttaṃ hoti.

    439-40. ‘‘குலானி தூ³ஸேதி புப்பே²ன வா’’திஆதி³னா (பாரா॰ 437) நயேன வுத்தகுலதூ³ஸனோபகரணபூ⁴தசுண்ணபண்ணாதீ³ஸு வினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘சுண்ண’’ந்திஆதி³. சுண்ணந்தி ஸிரீஸபண்ணாதி³சுண்ணங். பண்ணந்தி தம்பூ³லபண்ணதாலபண்ணாதி³கா²தி³தப்³பா³கா²தி³தப்³ப³பண்ணங். ப²லந்தி தாலபனஸாதி³ப²லங். புப்ப²ந்தி சம்பகாதி³புப்ப²ங். வேளுந்தி அந்தோ³ளிகாபாடங் கிரண்டா³தி³கங் வேளுங். கட்ட²ந்தி கே³ஹதா³ருங், இந்த⁴னஞ்ச. மத்திகந்தி பாகதிகங், பஞ்சவண்ணங் வா மத்திகங்.

    439-40. ‘‘Kulāni dūseti pupphena vā’’tiādinā (pārā. 437) nayena vuttakuladūsanopakaraṇabhūtacuṇṇapaṇṇādīsu vinicchayaṃ dassetumāha ‘‘cuṇṇa’’ntiādi. Cuṇṇanti sirīsapaṇṇādicuṇṇaṃ. Paṇṇanti tambūlapaṇṇatālapaṇṇādikhāditabbākhāditabbapaṇṇaṃ. Phalanti tālapanasādiphalaṃ. Pupphanti campakādipupphaṃ. Veḷunti andoḷikāpāṭaṃ kiraṇḍādikaṃ veḷuṃ. Kaṭṭhanti gehadāruṃ, indhanañca. Mattikanti pākatikaṃ, pañcavaṇṇaṃ vā mattikaṃ.

    அத்தனோ ஸந்தகங், தாவகாலிகாதி³வஸேன க³ஹிதங் வா சுண்ணங்…பே॰… மத்திகங் குலஸங்க³ஹணத்தா²ய த³த³தோ குலதூ³ஸனது³க்கடங் ஹோதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தெ²ய்யாதி சோரிகா. ‘‘த³த³தோ’’தி இத³ங் ஸாமிவசனங் ‘‘காதப்³போ³’’தி பச்சத்தவசனந்தங் விஸேஸிதப்³ப³மபெக்கி²த்வா ‘‘த³த³ந்தோ’’தி விப⁴த்திவிபரிணாமேன பச்சத்தவசனந்தங் அனுவத்தேதப்³ப³ங். காதப்³போ³தி எத்த² காரேதப்³போ³தி அத்தோ². இமினா ஸங்க⁴ஸந்தகங், க³ணஸந்தகங், அஞ்ஞபுக்³க³லஸந்தகஞ்ச சுண்ணாதி³ங் குலஸங்க³ஹத்த²ங் சோரிகாய தெ³ந்தோ ப⁴ண்ட³க்³கே⁴ன காரேதப்³போ³தி இமங் வினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸேதி. ஸங்க⁴ஞ்ஞஸந்தகேதி ஸங்க⁴ஞ்ஞஸந்தகசுண்ணாதி³கேதி அத்தோ². எத்த² அஞ்ஞ-ஸத்³தே³ன க³ணபுக்³க³லானங் க³ஹணங்.

    Attano santakaṃ, tāvakālikādivasena gahitaṃ vā cuṇṇaṃ…pe… mattikaṃ kulasaṅgahaṇatthāya dadato kuladūsanadukkaṭaṃ hotīti sambandho. Theyyāti corikā. ‘‘Dadato’’ti idaṃ sāmivacanaṃ ‘‘kātabbo’’ti paccattavacanantaṃ visesitabbamapekkhitvā ‘‘dadanto’’ti vibhattivipariṇāmena paccattavacanantaṃ anuvattetabbaṃ. Kātabboti ettha kāretabboti attho. Iminā saṅghasantakaṃ, gaṇasantakaṃ, aññapuggalasantakañca cuṇṇādiṃ kulasaṅgahatthaṃ corikāya dento bhaṇḍagghena kāretabboti imaṃ vinicchayaṃ dasseti. Saṅghaññasantaketi saṅghaññasantakacuṇṇādiketi attho. Ettha añña-saddena gaṇapuggalānaṃ gahaṇaṃ.

    441. ஸங்கி⁴கங் க³ருப⁴ண்ட³ங் வாதி ஸங்க⁴ஸந்தகங் க³ருப⁴ண்ட³பஹோனகங் வா பண்ணாதி³கங். ஸேனாஸனநியாமிதந்தி ‘‘எத்தகா ப²லருக்கா²த³யோ ஸேனாஸனே நவகம்மத்தா²யா’’தி ஏவங் நியமிதங் வா. இஸ்ஸரவதாயே வாதி ஏவகாரேன ‘‘தெ²ய்யா’’தி இத³ங் நிவத்திதங்.

    441.Saṅghikaṃ garubhaṇḍaṃ vāti saṅghasantakaṃ garubhaṇḍapahonakaṃ vā paṇṇādikaṃ. Senāsananiyāmitanti ‘‘ettakā phalarukkhādayo senāsane navakammatthāyā’’ti evaṃ niyamitaṃ vā. Issaravatāye vāti evakārena ‘‘theyyā’’ti idaṃ nivattitaṃ.

    442. ஹரித்வா வாதி அத்தனாயேவ ஹரித்வா வா. ‘‘புப்ப²ங் தெ³ந்தஸ்ஸா’’தி இமினா ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஏஸ நயோ உபரிபி. ஹராபெத்வா வாதி அஞ்ஞஸ்ஸ ஹத்தே² பேஸெத்வா வா. பக்கோஸித்வா வாதி ஆமந்தெத்வா வா பக்கோஸாபெத்வா வாதி உபலக்க²ணதோ லப்³ப⁴தி. ஆக³தஸ்ஸ வாதி அத்தனா ஏவ ஆக³தஸ்ஸ வா. ‘‘குலஸங்க³ஹணத்தா²யா’’தி வசனேன ‘‘ஏவரூபே அதி⁴ப்பாயே அஸதி வட்டதீ’’தி வுத்தத்தா ‘‘சேதியங் பூஜங் கரொந்தாபி ‘பூஜெஸ்ஸாமா’தி புப்பா²னி க³ஹெத்வா க³ச்ச²ந்தாபி தத்த² தத்த² ஸம்பத்தானங் சேதியபூஜனத்தா²ய தெ³ந்தி, ஏதம்பி புப்ப²தா³னங் நாம ந ஹோதீ’’திஆதி³கங் (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.436-437) அட்ட²கதா²க³தங் ஸப்³ப³ங் வினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸிதங் ஹோதி.

    442.Haritvā vāti attanāyeva haritvā vā. ‘‘Pupphaṃ dentassā’’ti iminā sambandho. Esa nayo uparipi. Harāpetvā vāti aññassa hatthe pesetvā vā. Pakkositvā vāti āmantetvā vā pakkosāpetvā vāti upalakkhaṇato labbhati. Āgatassa vāti attanā eva āgatassa vā. ‘‘Kulasaṅgahaṇatthāyā’’ti vacanena ‘‘evarūpe adhippāye asati vaṭṭatī’’ti vuttattā ‘‘cetiyaṃ pūjaṃ karontāpi ‘pūjessāmā’ti pupphāni gahetvā gacchantāpi tattha tattha sampattānaṃ cetiyapūjanatthāya denti, etampi pupphadānaṃ nāma na hotī’’tiādikaṃ (pārā. aṭṭha. 2.436-437) aṭṭhakathāgataṃ sabbaṃ vinicchayaṃ dassitaṃ hoti.

    443. ஏவங் உஸ்ஸக்³க³ங் த³ஸ்ஸெத்வா அபவாத³ங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘ஹரித்வா வா’’திஆதி³. ‘‘ஹராபெத்வா’’தி இமினா யோஜேதப்³ப³ஸ்ஸ வா-ஸத்³த³ஸ்ஸ அவுத்தஸம்பிண்ட³னத்த²தாய ‘‘பக்கோஸித்வா வா பக்கோஸாபெத்வா வா, ஆக³தானங் வா’’தி ச ஸங்க³ய்ஹதி. ஆக³தஸ்ஸேவாதி ஏவகாரேன ஹரித்வா தா³னாதி³ங் நிவத்தேதி.

    443. Evaṃ ussaggaṃ dassetvā apavādaṃ dassetumāha ‘‘haritvā vā’’tiādi. ‘‘Harāpetvā’’ti iminā yojetabbassa vā-saddassa avuttasampiṇḍanatthatāya ‘‘pakkositvā vā pakkosāpetvā vā, āgatānaṃ vā’’ti ca saṅgayhati. Āgatassevāti evakārena haritvā dānādiṃ nivatteti.

    444. தஞ்சாதி மாதாபிதுஆதீ³னங் தங் புப்ப²தா³னஞ்ச. வத்து²பூஜத்த²ந்தி ரதனத்தயபூஜனத்த²ங். ந பனஞ்ஞதா²தி அஞ்ஞேன பகாரேன தா³துங் ந வட்டதி. யேன பகாரேன தா³துங் ந வட்டதி, கோயங் பகாரோதி ஆஹ ‘‘ஸிவாதீ³’’திஆதி³. ஸிவாதி³பூஜனத்த²ந்தி மஹிஸ்ஸராதி³தே³வதாபூஜனத்த²ஞ்ச. மண்ட³னத்த²ந்தி பிளந்த⁴னத்த²ங். ஏவங் அதா³தப்³ப³ப்பகாரனியமனேன ‘‘இமங் விக்கிணித்வா ஜீவிகங் கப்பெஸ்ஸந்தீ’’தி மாதாபிதுஆதீ³னங் தா³துங் வட்டதீதி வத³ந்தி.

    444.Tañcāti mātāpituādīnaṃ taṃ pupphadānañca. Vatthupūjatthanti ratanattayapūjanatthaṃ. Na panaññathāti aññena pakārena dātuṃ na vaṭṭati. Yena pakārena dātuṃ na vaṭṭati, koyaṃ pakāroti āha ‘‘sivādī’’tiādi. Sivādipūjanatthanti mahissarādidevatāpūjanatthañca. Maṇḍanatthanti piḷandhanatthaṃ. Evaṃ adātabbappakāraniyamanena ‘‘imaṃ vikkiṇitvā jīvikaṃ kappessantī’’ti mātāpituādīnaṃ dātuṃ vaṭṭatīti vadanti.

    445. ‘‘ப²லாதீ³ஸு …பே॰… வினிச்ச²யோ’’தி இமினா ‘‘ஹரித்வா வா ஹராபெத்வா வா’’திஆதி³னா புப்³பே³ வுத்தவினிச்ச²யோ ப²லபண்ணாதீ³ஸு ஸப்³ப³த்த² ஸமானோதி த³ஸ்ஸேதி.

    445.‘‘Phalādīsu…pe… vinicchayo’’ti iminā ‘‘haritvā vā harāpetvā vā’’tiādinā pubbe vuttavinicchayo phalapaṇṇādīsu sabbattha samānoti dasseti.

    446. ‘‘புப்பா²தி³பா⁴ஜனே’’தி புப்ப²ப²லாதீ³னங் பா⁴ஜனகாலே. ஸம்மதேனாதி புப்பா²தி³பா⁴ஜனத்த²ங் க²ந்த⁴கே வுத்தனயேன ஸங்கே⁴ன ஸம்மதேன பி⁴க்கு²னா. அஸ்ஸாதி பா⁴ஜனட்டா²னங் ஆக³தஸ்ஸ. இதரேனாதி ஸங்க⁴ஸம்முதிங் வினா புப்பா²தீ³னி பா⁴ஜாபெந்தேன. ஞாபெத்வா தா³தப்³ப³ந்தி ஸப்³ப³ங் ஸங்க⁴ங் ஜானாபெத்வா தா³தப்³ப³ங்.

    446.‘‘Pupphādibhājane’’ti pupphaphalādīnaṃ bhājanakāle. Sammatenāti pupphādibhājanatthaṃ khandhake vuttanayena saṅghena sammatena bhikkhunā. Assāti bhājanaṭṭhānaṃ āgatassa. Itarenāti saṅghasammutiṃ vinā pupphādīni bhājāpentena. Ñāpetvā dātabbanti sabbaṃ saṅghaṃ jānāpetvā dātabbaṃ.

    447. உபட்³ட⁴பா⁴வந்தி ஏகேன பி⁴க்கு²னா லத்³த⁴ப்³ப³பா⁴க³தோ உபட்³ட⁴ங். ‘‘தோ²கங் தோ²க’’ந்தி இமினா உபட்³ட⁴தோபி அப்பதரங் க³ஹிதங்.

    447.Upaḍḍhabhāvanti ekena bhikkhunā laddhabbabhāgato upaḍḍhaṃ. ‘‘Thokaṃ thoka’’nti iminā upaḍḍhatopi appataraṃ gahitaṃ.

    448. பரிப்³ப³யவிஹீனஸ்ஸாதி தண்டு³லாதி³ஜீவிதவுத்திவயமூலரஹிதஸ்ஸ. ஸம்பத்திஸ்ஸரியஸ்ஸாபீதி அத்தனோ ஸமீபமுபக³தஸ்ஸ இஸ்ஸரஸ்ஸ ச. ‘‘தா³தப்³ப³ங் து ஸகங் ப²ல’’ந்தி இமினா ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘பரிப்³ப³யவிஹீனானங், தா³துங் ஸபரஸந்தக’’ந்தி கு²த்³த³ஸிக்கா²ய ஆக³தங், இத⁴ ‘‘ஸகங் ப²ல’’ந்தி வுத்தங். தத்த² பரவசனேன விஸ்ஸாஸிகானங் க³ஹணங், இத⁴ பன விஸ்ஸாஸக்³கா³ஹேன க³ஹெத்வா தீ³யமானம்பி ஸஸந்தகமேவாதி ‘‘ஸக’’ந்தி வுத்தந்தி க³ஹேதப்³ப³ங்.

    448.Paribbayavihīnassāti taṇḍulādijīvitavuttivayamūlarahitassa. Sampattissariyassāpīti attano samīpamupagatassa issarassa ca. ‘‘Dātabbaṃ tu sakaṃ phala’’nti iminā sambandho. ‘‘Paribbayavihīnānaṃ, dātuṃ saparasantaka’’nti khuddasikkhāya āgataṃ, idha ‘‘sakaṃ phala’’nti vuttaṃ. Tattha paravacanena vissāsikānaṃ gahaṇaṃ, idha pana vissāsaggāhena gahetvā dīyamānampi sasantakamevāti ‘‘saka’’nti vuttanti gahetabbaṃ.

    449-50. யத்ர ஸங்கா⁴ராமே ஸங்கே⁴ன ப²லருக்க²பரிச்சே²த³ங் கத்வா கதிகா கதாதி யோஜனா, ‘‘ஆக³ந்துகானங் எத்தகங் ப²லங் தா³தப்³ப³’’ந்தி ப²லபரிச்சே²த³ங் கத்வா வா ‘‘எத்தகேஸு ருக்கே²ஸு ப²லங் தா³தப்³ப³’’ந்தி ருக்க²பரிச்சே²த³ங் கத்வா வா ஸங்கே⁴ன கதிகா யேன பகாரேன கதாதி அத்தோ². தத்ராக³தஸ்ஸபீதி ஏவங் ட²பிதகதிகவத்தங் தங் ஸங்கா⁴ராமங் ப²லத்தா²ய ஆக³தஸ்ஸாபி.

    449-50. Yatra saṅghārāme saṅghena phalarukkhaparicchedaṃ katvā katikā katāti yojanā, ‘‘āgantukānaṃ ettakaṃ phalaṃ dātabba’’nti phalaparicchedaṃ katvā vā ‘‘ettakesu rukkhesu phalaṃ dātabba’’nti rukkhaparicchedaṃ katvā vā saṅghena katikā yena pakārena katāti attho. Tatrāgatassapīti evaṃ ṭhapitakatikavattaṃ taṃ saṅghārāmaṃ phalatthāya āgatassāpi.

    யதா²பரிச்சே²த³ந்தி ஸங்கே⁴ன ததா²கதப²லருக்க²பரிச்சே²த³மனதிக்கம்ம. த³த³தோதி ஓசினித்வா ட²பிதப²லங், கப்பியகாரகேஹி ஓசினாபெத்வா வா தெ³ந்தஸ்ஸ. ஓசிதப²லே ச கப்பியகாரகே ச அஸதி ப²லத்தா²ய ஆக³தேஸு வத்திதப்³ப³விதி⁴ங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘த³ஸ்ஸேதப்³பா³பி வா’’திஆதி³. ‘‘வத்வா’’தி ஸேஸோ. ச-காரங் அபி-ஸத்³தே³ன ஏகதோ கத்வா ‘‘அபிசா’’தி யோஜனா. ஏவங் வத்வா ஸங்கே⁴ன பரிச்சி²ன்னருக்கா² த³ஸ்ஸேதப்³பா³தி இமினா ‘‘இத⁴ ப²லானி ஸுந்த³ரானி, இதோ க³ண்ஹதா²’தி ஏவங் பன ந வத்தப்³ப³’’ந்தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.436-437) அட்ட²கதா² ப்³யதிரேகதோ த³ஸ்ஸிதா ஹோதி.

    Yathāparicchedanti saṅghena tathākataphalarukkhaparicchedamanatikkamma. Dadatoti ocinitvā ṭhapitaphalaṃ, kappiyakārakehi ocināpetvā vā dentassa. Ocitaphale ca kappiyakārake ca asati phalatthāya āgatesu vattitabbavidhiṃ dassetumāha ‘‘dassetabbāpi vā’’tiādi. ‘‘Vatvā’’ti seso. Ca-kāraṃ api-saddena ekato katvā ‘‘apicā’’ti yojanā. Evaṃ vatvā saṅghena paricchinnarukkhā dassetabbāti iminā ‘‘idha phalāni sundarāni, ito gaṇhathā’ti evaṃ pana na vattabba’’nti (pārā. aṭṭha. 2.436-437) aṭṭhakathā byatirekato dassitā hoti.

    451. ‘‘க²ணித்வா’’தி ஏதேன ‘‘க²ணாபெத்வா’’தி இத³ம்பி ஸங்க³ஹிதங், ‘‘கப்பியபூ⁴மி’’ந்தி வக்க²மானத்தா பத²விந்தி எத்த² ‘‘அகப்பிய’’ந்தி லப்³ப⁴தி. தேனேவாஹ ‘‘பாசித்தியேனா’’தி. ‘‘மாலாக³ச்ச²’’ந்தி இமினா புப்பூ²பகே³ தருணக³ச்சே² ச மல்லிகாஸுமனாதி³கு³ம்ப³கா³க³ச்சே² ச ஸங்க³ண்ஹாதி. யதா²ஹ அட்ட²கதா²ய ‘‘தருணகா ஹி புப்ப²ருக்கா²பி புப்ப²க³ச்சா²பி ‘மாலாவச்சா²’த்வேவ வுச்சந்தீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.431). ஆதி³-ஸத்³தே³ன ப²லூபக³ருக்கே² ச பே⁴ஸஜ்ஜரஸே ஓஸத⁴க³ச்சே² ச ஸங்க³ண்ஹாதி. ‘‘ரோபாபனே’’தி வக்க²மானத்தா ‘‘ஸய’’ந்தி இத³ங் ‘‘ரோபனே’’தி இமினா யுஜ்ஜதி.

    451.‘‘Khaṇitvā’’ti etena ‘‘khaṇāpetvā’’ti idampi saṅgahitaṃ, ‘‘kappiyabhūmi’’nti vakkhamānattā pathavinti ettha ‘‘akappiya’’nti labbhati. Tenevāha ‘‘pācittiyenā’’ti. ‘‘Mālāgaccha’’nti iminā pupphūpage taruṇagacche ca mallikāsumanādigumbagāgacche ca saṅgaṇhāti. Yathāha aṭṭhakathāya ‘‘taruṇakā hi puppharukkhāpi pupphagacchāpi ‘mālāvacchā’tveva vuccantī’’ti (pārā. aṭṭha. 2.431). Ādi-saddena phalūpagarukkhe ca bhesajjarase osadhagacche ca saṅgaṇhāti. ‘‘Ropāpane’’ti vakkhamānattā ‘‘saya’’nti idaṃ ‘‘ropane’’ti iminā yujjati.

    ‘‘ஸயங் க²ணித்வா’’தி கஸ்மா ந யுஜ்ஜதீதி? ‘‘க²ணாபெத்வா’’தி வக்க²மானஸ்ஸ அபா⁴வா ச ‘‘யோ பன பி⁴க்கு² பத²விங் க²ணெய்ய வா க²ணாபெய்ய வா, பாசித்திய’’ந்தி (பாசி॰ 85) வசனதோ க²ணாபனே பாசித்தியேன ப⁴விதப்³ப³த்தா ச ‘‘க²ணித்வா’’தி இமினா ச க²ணனக²ணாபனானங் த்³வின்னமேவ க³ஹேதப்³ப³த்தா ந யுஜ்ஜதி. குலதூ³ஸனேதி குலதூ³ஸனநிமித்தங். அகப்பியபத²விங் க²ணித்வா, க²ணாபெத்வா ச ஸயங் மாலாக³ச்சா²தி³ரோபனே கதே அஸ்ஸ மாலாக³ச்சா²தி³ரோபகஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ அகப்பியபத²வீக²ணனபச்சயேன பாசித்தியேன ஸத்³தி⁴ங் குலதூ³ஸனே குலதூ³ஸனநிமித்தங் து³க்கடங் ஹோதீதி யோஜனா.

    ‘‘Sayaṃ khaṇitvā’’ti kasmā na yujjatīti? ‘‘Khaṇāpetvā’’ti vakkhamānassa abhāvā ca ‘‘yo pana bhikkhu pathaviṃ khaṇeyya vā khaṇāpeyya vā, pācittiya’’nti (pāci. 85) vacanato khaṇāpane pācittiyena bhavitabbattā ca ‘‘khaṇitvā’’ti iminā ca khaṇanakhaṇāpanānaṃ dvinnameva gahetabbattā na yujjati. Kuladūsaneti kuladūsananimittaṃ. Akappiyapathaviṃ khaṇitvā, khaṇāpetvā ca sayaṃ mālāgacchādiropane kate assa mālāgacchādiropakassa bhikkhuno akappiyapathavīkhaṇanapaccayena pācittiyena saddhiṃ kuladūsane kuladūsananimittaṃ dukkaṭaṃ hotīti yojanā.

    452. ‘‘ததா²’’தி இமினா ‘‘ஸயங் ரோபனே’’தி இத³ங் வினா அவஸேஸப்பகாரங் ஸங்க³ண்ஹாதி. ‘‘அகப்பியேன வாக்யேனா’’தி இத³ங் ‘‘அகப்பியபத²விங் க²ணாபெத்வா’’தி இமினா ச ‘‘ரோபாபனே’’தி இமினா ச யுஜ்ஜதி. ‘‘இமங் பூ⁴மிங் க²ண, இமங் க³ச்ச²ங் ரோபேஹீ’’திஆதி³கங் அகப்பியங் வோஹாரங் வத்வா அகப்பியபத²விங் க²ணாபெத்வா மாலாக³ச்சா²தி³ரோபனங் காராபெந்தஸ்ஸாபி ததே²வ பாசித்தியஞ்ச து³க்கடஞ்ச ஹோதீதி அத்தோ².

    452.‘‘Tathā’’ti iminā ‘‘sayaṃ ropane’’ti idaṃ vinā avasesappakāraṃ saṅgaṇhāti. ‘‘Akappiyena vākyenā’’ti idaṃ ‘‘akappiyapathaviṃ khaṇāpetvā’’ti iminā ca ‘‘ropāpane’’ti iminā ca yujjati. ‘‘Imaṃ bhūmiṃ khaṇa, imaṃ gacchaṃ ropehī’’tiādikaṃ akappiyaṃ vohāraṃ vatvā akappiyapathaviṃ khaṇāpetvā mālāgacchādiropanaṃ kārāpentassāpi tatheva pācittiyañca dukkaṭañca hotīti attho.

    க²ணனரோபனேஹி த்³வீஹி பாசித்தியது³க்கடானி அவஸிட்டே²ஹி தத³த்தி²கேஹி ஸப்³ப³வோஹாரபயோக³பே⁴தே³ஹி கிங் ஹோதீதி ஆஹ ‘‘ஸப்³ப³த்தா²’’திஆதி³. குலதூ³ஸனேதி நிமித்தே, விஸயே வா பு⁴ம்மங். அகப்பியேன வாக்யேன பன பத²விங் க²ணாபெத்வா அகப்பியேன வாக்யேன ரோபாபனேபி ததா² பாசித்தியேன ஸஹ குலதூ³ஸனே பி⁴க்கு²னோ து³க்கடங் வுத்தங். ஸப்³ப³த்த² இதோ பரேஸுபி தத³த்தி²கேன ஸப்³ப³வோஹாரப்³யாபாரேஸு குலதூ³ஸனநிமித்தங் பி⁴க்கு²னோ து³க்கடங் வுத்தந்தி யோஜனா.

    Khaṇanaropanehi dvīhi pācittiyadukkaṭāni avasiṭṭhehi tadatthikehi sabbavohārapayogabhedehi kiṃ hotīti āha ‘‘sabbatthā’’tiādi. Kuladūsaneti nimitte, visaye vā bhummaṃ. Akappiyena vākyena pana pathaviṃ khaṇāpetvā akappiyena vākyena ropāpanepi tathā pācittiyena saha kuladūsane bhikkhuno dukkaṭaṃ vuttaṃ. Sabbattha ito paresupi tadatthikena sabbavohārabyāpāresu kuladūsananimittaṃ bhikkhuno dukkaṭaṃ vuttanti yojanā.

    453. கப்பியபூ⁴மியா அத்தனா க²ணனே, அகப்பியவோஹாரேன க²ணாபனே ச பாசித்தியாபா⁴வதோ து³க்கடங்யேவ வுத்தந்தி ஆஹ ‘‘உப⁴யத்த² சா’’திஆதி³. எத்த² ‘‘ஏவ’’ந்தி ஸேஸோ, ஸோ யதா²வுத்தமத்த²ங் நிக³மேதி. ஏவங் யதா²வுத்தனயேன கப்பியபூ⁴மியம்பி மாலாக³ச்சா²தி³ரோபனரோபாபனஸங்கா²தேஸு த்³வீஸு டா²னேஸு ச பி⁴க்கு²னோ து³க்கடங் வுத்தந்தி யோஜனா.

    453. Kappiyabhūmiyā attanā khaṇane, akappiyavohārena khaṇāpane ca pācittiyābhāvato dukkaṭaṃyeva vuttanti āha ‘‘ubhayattha cā’’tiādi. Ettha ‘‘eva’’nti seso, so yathāvuttamatthaṃ nigameti. Evaṃ yathāvuttanayena kappiyabhūmiyampi mālāgacchādiropanaropāpanasaṅkhātesu dvīsu ṭhānesu ca bhikkhuno dukkaṭaṃ vuttanti yojanā.

    454. ஸது³க்கடா பாசித்தீதி ‘‘ஆவாடங் க²ண, க³ச்ச²ங் ரோபேஹீ’’தி ஏகவாரங் ஆணத்தே ப³ஹூ ஆவாடே க²ணித்வா ப³ஹூஸு க³ச்சே²ஸு ரோபிதேஸுபி ஆணத்தியா ஏகத்தா து³க்கடேன ஸஹ பாசித்தியங் ஹோதீதி அயமத்தோ² அகப்பியபூ⁴மிங் ஸந்தா⁴ய வுத்தோ. ‘‘ஸுத்³த⁴ங் வா து³க்கட’’ந்தி இத³ங் அகப்பியபூ⁴மியங் கப்பியேன வோஹாரேன ஆவாடங் க²ணாபகஸ்ஸ ச கப்பியபூ⁴மியங் அகப்பியவோஹாரேன ஆவாடங் க²ணாபகஸ்ஸ ச ‘‘இமங் க³ச்ச²ங் ரோபேஹீ’’தி ஏகவாராணத்தபச்சயா ஆபஜ்ஜிதப்³ப³ங் குலதூ³ஸனது³க்கடங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங்.

    454.Sadukkaṭāpācittīti ‘‘āvāṭaṃ khaṇa, gacchaṃ ropehī’’ti ekavāraṃ āṇatte bahū āvāṭe khaṇitvā bahūsu gacchesu ropitesupi āṇattiyā ekattā dukkaṭena saha pācittiyaṃ hotīti ayamattho akappiyabhūmiṃ sandhāya vutto. ‘‘Suddhaṃ vā dukkaṭa’’nti idaṃ akappiyabhūmiyaṃ kappiyena vohārena āvāṭaṃ khaṇāpakassa ca kappiyabhūmiyaṃ akappiyavohārena āvāṭaṃ khaṇāpakassa ca ‘‘imaṃ gacchaṃ ropehī’’ti ekavārāṇattapaccayā āpajjitabbaṃ kuladūsanadukkaṭaṃ sandhāya vuttaṃ.

    455. கப்பியேனேவ வாக்யேனாதி எத்த² கப்பியவாக்யங் நாம ‘‘எத்த² ஆவாடங் ஜான, எத்த² ஆவாடங் ஜானிதப்³ப³ங், எத்த² ஆவாடேன ப⁴விதப்³ப³’’ந்தி ஏவரூபங் வாக்யஞ்ச ‘‘இமங் க³ச்ச²ங் எத்த² ஜான, அயங் க³ச்சோ² எத்த² ஜானிதப்³போ³’’திஆதி³வாக்யஞ்ச. ஏவகாரேன அகப்பியவோஹாரஞ்ச கப்பியாகப்பியமிஸ்ஸகவோஹாரஞ்ச நிவத்தேதி. பரியாயோபா⁴ஸனிமித்தகம்மங் பன ‘‘இதரத்தயங் வட்டதீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.431) அட்ட²கதா²வசனதோ வட்டதி. உப⁴யத்த² ச பூ⁴மியாதி கப்பியாகப்பியபூ⁴மீஸு த்³வீஸு. ரோபனேதி எத்த² ஸம்ப³ந்த⁴தோ, பகரணதோ ச ‘‘மாலாக³ச்சா²தீ³ன’’ந்தி லப்³ப⁴தி.

    455.Kappiyeneva vākyenāti ettha kappiyavākyaṃ nāma ‘‘ettha āvāṭaṃ jāna, ettha āvāṭaṃ jānitabbaṃ, ettha āvāṭena bhavitabba’’nti evarūpaṃ vākyañca ‘‘imaṃ gacchaṃ ettha jāna, ayaṃ gaccho ettha jānitabbo’’tiādivākyañca. Evakārena akappiyavohārañca kappiyākappiyamissakavohārañca nivatteti. Pariyāyobhāsanimittakammaṃ pana ‘‘itarattayaṃ vaṭṭatī’’ti (pārā. aṭṭha. 2.431) aṭṭhakathāvacanato vaṭṭati. Ubhayattha ca bhūmiyāti kappiyākappiyabhūmīsu dvīsu. Ropaneti ettha sambandhato, pakaraṇato ca ‘‘mālāgacchādīna’’nti labbhati.

    ‘‘வாக்யேனா’’தி வுத்தத்தா ‘‘ரோபாபனே’’தி வத்தப்³போ³, ‘‘ரோபனே’’தி கிமத்த²மாஹாதி சே? ஸுத்³த⁴கத்துனித்³தே³ஸேன பயோஜகஸ்ஸாபி ஸங்க³ஹேதப்³ப³தோ கா³தா²ப³ந்த⁴வஸேன வுத்தங். இமினா உபரிகா³தா²ய ‘‘ஸயங் ரோபேது’’ந்தி எத்த² ‘‘ஸய’’ந்தி இமினா விஸேஸெத்வா ‘‘ரோபாபேது’’ந்தி இத³ங் நிவத்தேதி. ‘‘பரிபோ⁴க³த்தா²ய ஹி கப்பியபூ⁴மியங் வா அகப்பியபூ⁴மியங் வா கப்பியவோஹாரேன ரோபாபனே அனாபத்தீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.431) அட்ட²கதா²வினிச்ச²யோ இமாய கா³தா²ய ஸங்க³ஹிதோதி வேதி³தப்³போ³. கோசி தோ³ஸோதி பாசித்தியஞ்ச து³க்கடஞ்சாதி வுத்ததோ³ஸேஸு ஏகோபி தோ³ஸோ ந விஜ்ஜதீதி அத்தோ².

    ‘‘Vākyenā’’ti vuttattā ‘‘ropāpane’’ti vattabbo, ‘‘ropane’’ti kimatthamāhāti ce? Suddhakattuniddesena payojakassāpi saṅgahetabbato gāthābandhavasena vuttaṃ. Iminā uparigāthāya ‘‘sayaṃ ropetu’’nti ettha ‘‘saya’’nti iminā visesetvā ‘‘ropāpetu’’nti idaṃ nivatteti. ‘‘Paribhogatthāya hi kappiyabhūmiyaṃ vā akappiyabhūmiyaṃ vā kappiyavohārena ropāpane anāpattī’’ti (pārā. aṭṭha. 2.431) aṭṭhakathāvinicchayo imāya gāthāya saṅgahitoti veditabbo. Koci dosoti pācittiyañca dukkaṭañcāti vuttadosesu ekopi doso na vijjatīti attho.

    456-7. ‘‘ஸயங் ரோபேது’’ந்தி இத³ங் ‘‘ஆராமாதீ³னமத்தா²யா’’தி இமினா ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங்.

    456-7.‘‘Sayaṃropetu’’nti idaṃ ‘‘ārāmādīnamatthāyā’’ti iminā sambandhitabbaṃ.

    ஆதி³-ஸத்³தே³ன வனாதி³ங் ஸங்க³ண்ஹாதி. ஸயங் ரோபிதஸ்ஸ வாதி எத்த² வா-ஸத்³தே³ன ‘‘ரோபாபிதஸ்ஸா’’தி இத³ங் ஸங்க³ண்ஹாதி, ஏதஸ்ஸ விஸேஸனத்த²ங் ‘‘கப்பியேன வோஹாரேனா’’தி பாட²ஸேஸோ. அயங் பன வினிச்ச²யோ ‘‘ஆராமத்தா²ய பன வனத்தா²ய ச சா²யத்தா²ய ச அகப்பியவோஹாரமத்தமேவ ந வட்டதி, ஸேஸங் வட்டதீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.431) அட்ட²கதா²க³தனயேன வேதி³தப்³போ³. அந்தோ ஆராமபூ⁴ஸனத்தா²ய, ப³ஹி அரஞ்ஞத்தா²ய விய சா²யத்தா²ய ஸுத்³த⁴சித்தேன ‘‘இமங் ஜானா’’திஆதி³கப்பியவோஹாரேன ரோபாபிதருக்கே² ச கப்பியபூ⁴மியஞ்ச அத்தனா கதே வா அகப்பியவோஹாரேன காராபிதே வா அகப்பியபூ⁴மியஞ்ச கப்பியவோஹாரேன அத்தனா காராபிதே வா அஞ்ஞேஹி கதே வா ஆவாடே அத்தனா ரோபிதே ருக்கே² ச ப²லங் பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங் இச்ச²தி சே, பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங் வட்டதீதி அத்தோ².

    Ādi-saddena vanādiṃ saṅgaṇhāti. Sayaṃ ropitassa vāti ettha vā-saddena ‘‘ropāpitassā’’ti idaṃ saṅgaṇhāti, etassa visesanatthaṃ ‘‘kappiyena vohārenā’’ti pāṭhaseso. Ayaṃ pana vinicchayo ‘‘ārāmatthāya pana vanatthāya ca chāyatthāya ca akappiyavohāramattameva na vaṭṭati, sesaṃ vaṭṭatī’’ti (pārā. aṭṭha. 2.431) aṭṭhakathāgatanayena veditabbo. Anto ārāmabhūsanatthāya, bahi araññatthāya viya chāyatthāya suddhacittena ‘‘imaṃ jānā’’tiādikappiyavohārena ropāpitarukkhe ca kappiyabhūmiyañca attanā kate vā akappiyavohārena kārāpite vā akappiyabhūmiyañca kappiyavohārena attanā kārāpite vā aññehi kate vā āvāṭe attanā ropite rukkhe ca phalaṃ paribhuñjituṃ icchati ce, paribhuñjituṃ vaṭṭatīti attho.

    ஆராமாதீ³னமத்தா²ய கப்பியபூ⁴மியங் ஸயங் ரோபிதஸ்ஸ வா கப்பியபூ⁴மியங் வா அகப்பியபூ⁴மியங் வா கப்பியவோஹாரேன ரோபாபிதஸ்ஸ வா ருக்க²ஸ்ஸ யஞ்ச ப²லங், தங் ப²லங் பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங் பி⁴க்கூ²னங் வட்டதீதி யோஜனா. கத்த²சி பொத்த²கேஸு ‘‘ஆராமாதீ³னமத்தா²யா’’தி கா³தா²ய லிகி²தட்டா²னே ‘‘குலஸங்க³ஹணத்தா²யா’’திஆதி³கா³தா² தி³ஸ்ஸதி. ஸா பாளிக்கமவிருத்³த⁴த்தா அட்டா²னப்பயுத்தா, ‘‘புப்பா²ன’’ந்திஆதி³கா³தா²ய புரதோ வுச்சமானா பன டா²னப்பயுத்தா ஹோதி.

    Ārāmādīnamatthāya kappiyabhūmiyaṃ sayaṃ ropitassa vā kappiyabhūmiyaṃ vā akappiyabhūmiyaṃ vā kappiyavohārena ropāpitassa vā rukkhassa yañca phalaṃ, taṃ phalaṃ paribhuñjituṃ bhikkhūnaṃ vaṭṭatīti yojanā. Katthaci potthakesu ‘‘ārāmādīnamatthāyā’’ti gāthāya likhitaṭṭhāne ‘‘kulasaṅgahaṇatthāyā’’tiādigāthā dissati. Sā pāḷikkamaviruddhattā aṭṭhānappayuttā, ‘‘pupphāna’’ntiādigāthāya purato vuccamānā pana ṭhānappayuttā hoti.

    458. ஸப்³ப³த்தா²தி ஆராமாதி³அத்தா²ய புப்³பே³ விய அத்தனா ரோபிதேஸு, ரோபாபிதேஸு ச ஸப்³பே³ஸு மாலாக³ச்சா²தீ³ஸு. அகப்பியோத³கேனேவ பாசித்தீதி ‘‘யோ பன பி⁴க்கு² ஜானங் ஸப்பாணகங் உத³கங் திணங் வா மத்திகங் வா ஸிஞ்செய்ய வா ஸிஞ்சாபெய்ய வா, பாசித்திய’’ந்தி (பாசி॰ 140) வுத்தா பாசித்தி ஏவ, ந து³க்கடந்தி அத்தோ².

    458.Sabbatthāti ārāmādiatthāya pubbe viya attanā ropitesu, ropāpitesu ca sabbesu mālāgacchādīsu. Akappiyodakeneva pācittīti ‘‘yo pana bhikkhu jānaṃ sappāṇakaṃ udakaṃ tiṇaṃ vā mattikaṃ vā siñceyya vā siñcāpeyya vā, pācittiya’’nti (pāci. 140) vuttā pācitti eva, na dukkaṭanti attho.

    459. இதா³னி து³க்கடேன ஸத்³தி⁴ங் பாசித்தியவிஸயங் த³ஸ்ஸேதி ‘‘குல…பே॰… து³க்கட’’ந்தி. ஸிஞ்சதோதி கப்பியோத³கேனேவ ஸிஞ்சதோ, ஸிஞ்சாபயதோ ச.

    459. Idāni dukkaṭena saddhiṃ pācittiyavisayaṃ dasseti ‘‘kula…pe… dukkaṭa’’nti. Siñcatoti kappiyodakeneva siñcato, siñcāpayato ca.

    460. தேஸங்யேவ த்³வின்னங் பன அத்தா²யாதி குலதூ³ஸனபரிபோ⁴கா³னங் த்³வின்னமத்தா²ய. ஸிஞ்சனே ஸிஞ்சாபனேதி எத்த² ‘‘மாலாக³ச்சா²தீ³ன’’ந்தி பகரணதோ லப்³ப⁴தி. து³க்கடந்தி எத்த² ‘‘கேவல’’ந்தி ஸேஸோ.

    460.Tesaṃyeva dvinnaṃ pana atthāyāti kuladūsanaparibhogānaṃ dvinnamatthāya. Siñcane siñcāpaneti ettha ‘‘mālāgacchādīna’’nti pakaraṇato labbhati. Dukkaṭanti ettha ‘‘kevala’’nti seso.

    461. ஓசினாபனேதி அஞ்ஞேஹி புப்பா²னங் ஓசினாபனே. ஸயமோசினநே சாபீதி அத்தனாவ ஓசினநே ச. ஸபாசித்தியது³க்கடந்தி ‘‘பூ⁴தகா³மபாதப்³யதாய பாசித்திய’’ந்தி (பாசி॰ 90) வுத்தத்தா புப்போ²சினநஹேது பாசித்தியஞ்ச குலதூ³ஸனது³க்கடஞ்ச ஹோதீதி வுத்தங் ஹோதி.

    461.Ocināpaneti aññehi pupphānaṃ ocināpane. Sayamocinane cāpīti attanāva ocinane ca. Sapācittiyadukkaṭanti ‘‘bhūtagāmapātabyatāya pācittiya’’nti (pāci. 90) vuttattā pupphocinanahetu pācittiyañca kuladūsanadukkaṭañca hotīti vuttaṃ hoti.

    462. பூஜாதி³அத்தா²ய, குலஸங்க³ஹத்தா²ய ச புப்பா²னங் ஓசினநஓசினாபனானி காராபெந்தஸ்ஸ ஆபத்தியா ஆபஜ்ஜனப்பகாரங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘புப்பா²ன’’ந்தி. ‘‘புப்பா²னங் க³ணனாய பாசித்தியங் ஹோதீ’’தி வுத்தத்தா புப்ப²மோசினதோதி எத்த² ‘‘விஸுங் விஸு’’ந்தி ஸேஸோ. ஏகேகபுப்ப²ங் ஓசினந்தஸ்ஸ புப்ப²க³ணனாய பாசித்தியங் ஹோதீதி அத்தோ². ‘‘ஏகேன பயோகே³ன ப³ஹூனி புப்பா²னி ஓசினந்தஸ்ஸ பன பயோக³க³ணனாய ஹோதீ’’தி அட்ட²கதா²யங் வுத்தங் இத⁴ ப்³யதிரேகதோ லப்³ப⁴தி. ‘‘ஓசினதோ’’தி இமினா ‘‘ஓசினாபயதோ’’தி இத³ஞ்ச கிரியாஸாமஞ்ஞே விஸேஸஸ்ஸ அந்தோக³த⁴பா⁴வதோ வா உபலக்க²ணதோ வா த³ஸ்ஸிதந்தி.

    462. Pūjādiatthāya, kulasaṅgahatthāya ca pupphānaṃ ocinanaocināpanāni kārāpentassa āpattiyā āpajjanappakāraṃ dassetumāha ‘‘pupphāna’’nti. ‘‘Pupphānaṃ gaṇanāya pācittiyaṃ hotī’’ti vuttattā pupphamocinatoti ettha ‘‘visuṃ visu’’nti seso. Ekekapupphaṃ ocinantassa pupphagaṇanāya pācittiyaṃ hotīti attho. ‘‘Ekena payogena bahūni pupphāni ocinantassa pana payogagaṇanāya hotī’’ti aṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ idha byatirekato labbhati. ‘‘Ocinato’’ti iminā ‘‘ocināpayato’’ti idañca kiriyāsāmaññe visesassa antogadhabhāvato vā upalakkhaṇato vā dassitanti.

    தத்த² ச புப்பா²னி விஸுங் விஸுங் வத்வா ஓசினாபெந்தஸ்ஸ புப்பா²னங் க³ணனாய ஹோதீதி இத³மேவ ஆபஜ்ஜதி. ஏகவாரமாணத்தேன ப³ஹூனி புப்பா²னி ப³ஹூஸு ச வாரேஸு ஓசிதேஸு ஆணத்திக³ணனாய ஹோதீதி வினிச்ச²யோ த³ட்ட²ப்³போ³. இத³ங் ஸப்³ப³ப்பகாரங் அனந்தரவுத்தகா³தா²ய த³ஸ்ஸிதவிதி⁴ம்ஹி ச த³ட்ட²ப்³ப³ந்தி ஞாபேதுமாஹ ‘‘குலத்த²ங் சே ஸது³க்கடா’’தி. குலத்த²ந்தி குலஸங்க³ஹத்த²ங். ‘‘ஸது³க்கடா’’தி வுத்தத்தா பாசித்தியஞ்ச து³க்கடஞ்ச புப்ப²க³ணனாய ஹோதீதி ஸித்³த⁴ங். யதா²ஹ அட்ட²கதா²யங் ‘‘புப்ப²க³ணனாய து³க்கடபாசித்தியானீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.431).

    Tattha ca pupphāni visuṃ visuṃ vatvā ocināpentassa pupphānaṃ gaṇanāya hotīti idameva āpajjati. Ekavāramāṇattena bahūni pupphāni bahūsu ca vāresu ocitesu āṇattigaṇanāya hotīti vinicchayo daṭṭhabbo. Idaṃ sabbappakāraṃ anantaravuttagāthāya dassitavidhimhi ca daṭṭhabbanti ñāpetumāha ‘‘kulatthaṃ ce sadukkaṭā’’ti. Kulatthanti kulasaṅgahatthaṃ. ‘‘Sadukkaṭā’’ti vuttattā pācittiyañca dukkaṭañca pupphagaṇanāya hotīti siddhaṃ. Yathāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘pupphagaṇanāya dukkaṭapācittiyānī’’ti (pārā. aṭṭha. 2.431).

    463. க³ந்த²னங் க³ந்தோ², தேன நிப்³ப³த்தங் க³ந்தி²மங். ஏஸ நயோ ஸப்³ப³த்த². க³ந்தி²மாதி³ஸரூபங் ஸயமேவ வக்க²தி. ஸங்க³ஹணங் ஸங்க³ஹோ, புப்பா²னங் ஸங்க³ஹோதி விக்³க³ஹோ.

    463. Ganthanaṃ gantho, tena nibbattaṃ ganthimaṃ. Esa nayo sabbattha. Ganthimādisarūpaṃ sayameva vakkhati. Saṅgahaṇaṃ saṅgaho, pupphānaṃ saṅgahoti viggaho.

    464. இமானி க³ந்தி²மாதீ³னி ஸரூபதோ த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘தத்த² த³ண்டே³ன த³ண்ட³ங் வா’’திஆதி³. தத்த² தத்தா²தி தேஸு ச²ஸு புப்ப²ஸங்க³ஹேஸு. ‘‘த³ண்டே³ன த³ண்ட³ங் வா’’தி இத³ங் ஸத³ண்ட³உப்பலாதி³குஸுமங் ஸந்தா⁴யாஹ. ‘‘வண்டேனபி ச வண்டக’’ந்தி இத³ங் ஸவண்டகரத்தகுஸுமாதி³ங் ஸந்தா⁴யாஹ. கரணங் ஸப்³ப³ந்தி கதங் ஸப்³ப³ங். இத⁴ ஸப்³ப³த்த² கப்பியவிதி⁴விபா⁴க³ங் ‘‘ஸப்³ப³மேத’’மிச்சாதி³கா³தா²யங் வக்க²தி.

    464. Imāni ganthimādīni sarūpato dassetumāha ‘‘tattha daṇḍena daṇḍaṃ vā’’tiādi. Tattha tatthāti tesu chasu pupphasaṅgahesu. ‘‘Daṇḍena daṇḍaṃ vā’’ti idaṃ sadaṇḍauppalādikusumaṃ sandhāyāha. ‘‘Vaṇṭenapi ca vaṇṭaka’’nti idaṃ savaṇṭakarattakusumādiṃ sandhāyāha. Karaṇaṃ sabbanti kataṃ sabbaṃ. Idha sabbattha kappiyavidhivibhāgaṃ ‘‘sabbameta’’miccādigāthāyaṃ vakkhati.

    465. ஸுத்தாதீ³ஹி கொ³ப்பெ²த்வாதி எத்த² ‘‘வஸ்ஸிகபுப்பா²தீ³னீ’’தி ஸேஸோ. ஸுத்தேன வா கத³லிவாகாதீ³ஹி வா வஸ்ஸிகாதி³புப்பே² க³ந்தி²த்வா கதபுப்ப²விகாரோ கொ³ப்பி²மங் நாம. ஏகதோ வண்டானி யஸ்ஸாதி விக்³க³ஹோ. உப⁴தோவண்டிகாதி எத்தா²பி ஏஸேவ நயோ. அப்பத்தே² வா ஸகத்தே² வா க-காரோ த³ட்ட²ப்³போ³. இத்தி²லிங்க³விஸயே க-காரதோ புப்³பா³காரஸ்ஸ இ-காராதே³ஸோ.

    465.Suttādīhi gopphetvāti ettha ‘‘vassikapupphādīnī’’ti seso. Suttena vā kadalivākādīhi vā vassikādipupphe ganthitvā katapupphavikāro gopphimaṃ nāma. Ekato vaṇṭāni yassāti viggaho. Ubhatovaṇṭikāti etthāpi eseva nayo. Appatthe vā sakatthe vā ka-kāro daṭṭhabbo. Itthiliṅgavisaye ka-kārato pubbākārassa i-kārādeso.

    ஸப்³ப³புப்பா²னங் வண்டானி ஏகதி³ஸாய கத்வா க³ந்தி²தபுப்பா²வலி ஏகதோவண்டிகா நாம, வண்டானி உப⁴யதி³ஸாய கத்வா க³ந்தி²தபுப்பா²வலி உப⁴தோவண்டிகா நாமாதி தங் கொ³ப்பி²மங் ஏவங் து³வித⁴ங் ஹோதீதி அத்தோ². ‘‘வாகங் வா வல்லிங் வா ரஜ்ஜுங் வா தி³கு³ணங் கத்வா தத்த² நீபகத³ம்பா³தி³வண்டரஹிதானி புப்பா²னி வேடெ²த்வா க³ஹணங் கொ³ப்பி²மங் நாமா’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.431 அத்த²தோ ஸமானங்) அட்ட²கதா²ய வுத்தங்.

    Sabbapupphānaṃ vaṇṭāni ekadisāya katvā ganthitapupphāvali ekatovaṇṭikā nāma, vaṇṭāni ubhayadisāya katvā ganthitapupphāvali ubhatovaṇṭikā nāmāti taṃ gopphimaṃ evaṃ duvidhaṃ hotīti attho. ‘‘Vākaṃ vā valliṃ vā rajjuṃ vā diguṇaṃ katvā tattha nīpakadambādivaṇṭarahitāni pupphāni veṭhetvā gahaṇaṃ gopphimaṃ nāmā’’ti (pārā. aṭṭha. 2.431 atthato samānaṃ) aṭṭhakathāya vuttaṃ.

    466. பு³ந்தே³ஸூதி மூலேஸு. மகுலாதி³கந்தி எத்த² ஆதி³-ஸத்³தே³ன வண்டரஹிதமது⁴காதி³புப்ப²ஞ்ச வண்டஸஹிதமல்லிகாதி³புப்ப²ஞ்ச ஸங்க³ஹிதங். ஸூசிஆதீ³ஹீதி எத்த² ஆதி³-ஸத்³தே³ன தாலஹீராதி³ங் ஸங்க³ண்ஹாதி . மாலாவிகதீதி புப்ப²மாலாவிகதி. ஸூசிஆதீ³ஹி மகுலாதி³கங் புப்ப²ங் பு³ந்தே³ஸு விஜ்ஜி²த்வா ஆவுதா மாலாவிகதி வேதி⁴மங் நாமாதி வுச்சதீதி யோஜனா.

    466.Bundesūti mūlesu. Makulādikanti ettha ādi-saddena vaṇṭarahitamadhukādipupphañca vaṇṭasahitamallikādipupphañca saṅgahitaṃ. Sūciādīhīti ettha ādi-saddena tālahīrādiṃ saṅgaṇhāti . Mālāvikatīti pupphamālāvikati. Sūciādīhi makulādikaṃ pupphaṃ bundesu vijjhitvā āvutā mālāvikati vedhimaṃ nāmāti vuccatīti yojanā.

    467. ‘‘வேடி²மங் நாம புப்ப²தா³மபுப்ப²ஹத்த²கேஸு த³ட்ட²ப்³ப³’’ந்தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.431) அட்ட²கதா²ய த³ஸ்ஸிதப்பகாரேஸு பட²மப்பகாரங் த³ஸ்ஸேதி ‘‘வேடெ²த்வா கதங் மாலாகு³ணேஹி வா’’தி. த⁴ம்மதே³ஸனாய வா படிமாய வா தா⁴துயா வா பூஜங் கத்துகாமா முத்³த⁴னி உஜுகங் கத்வா மாலாதா³மகலாபங் ஓலம்பி³த்வா அக்³கே³ க⁴டிகாகாரத³ஸ்ஸனத்த²ங் மாலாவலியோ அனேகக்க²த்துங் பரிக்கி²பந்தா வேடெ²ந்தி, இத³ங் ஏவரூபங் மாலாகு³ணகரணம்பி வேடி²மங் நாமாதி வுத்தங் ஹோதி.

    467.‘‘Veṭhimaṃ nāma pupphadāmapupphahatthakesu daṭṭhabba’’nti (pārā. aṭṭha. 2.431) aṭṭhakathāya dassitappakāresu paṭhamappakāraṃ dasseti ‘‘veṭhetvā kataṃ mālāguṇehi vā’’ti. Dhammadesanāya vā paṭimāya vā dhātuyā vā pūjaṃ kattukāmā muddhani ujukaṃ katvā mālādāmakalāpaṃ olambitvā agge ghaṭikākāradassanatthaṃ mālāvaliyo anekakkhattuṃ parikkhipantā veṭhenti, idaṃ evarūpaṃ mālāguṇakaraṇampi veṭhimaṃ nāmāti vuttaṃ hoti.

    அஞ்ஞப்பகாரங் த³ஸ்ஸேதி ‘‘வாகாதீ³ஹி ச ப³த்³த⁴ங் வா’’தி, ‘‘ப³ந்தி⁴த்வா’’திபி பாடோ², ‘‘கத’’ந்தி இமினா ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஏகச்சே உப்பலாதி³தீ³க⁴த³ண்ட³குஸுமானி அட்ட² வா நவ வா த³ஸ வா கலாபங் கத்வா தேஸமேவ த³ண்டா³னங் வாகேஹி வா அஞ்ஞேன யேன கேனசி த³ண்ட³கக்³கே³ ட²பெத்வா வா விஸுங் வா ப³ந்தி⁴த்வா உப்பலஹத்தா²தி³ங் கரொந்தி, தஞ்ச வேடி²மங் நாமாதி வுத்தங் ஹோதி. ஏதங் த்³வயம்பி ந வட்டதி.

    Aññappakāraṃ dasseti ‘‘vākādīhi ca baddhaṃ vā’’ti, ‘‘bandhitvā’’tipi pāṭho, ‘‘kata’’nti iminā sambandho. Ekacce uppalādidīghadaṇḍakusumāni aṭṭha vā nava vā dasa vā kalāpaṃ katvā tesameva daṇḍānaṃ vākehi vā aññena yena kenaci daṇḍakagge ṭhapetvā vā visuṃ vā bandhitvā uppalahatthādiṃ karonti, tañca veṭhimaṃ nāmāti vuttaṃ hoti. Etaṃ dvayampi na vaṭṭati.

    கப்பியகாரகேஹி ஓசினித்வா ட²பிதபுப்பா²னி ஸாடகே பக்கி²பித்வா ப⁴ண்டி³கங் கத்வா ப³ந்தி⁴துங் ந வட்டதி. தேஸுயேவ புப்பே²ஸு அச்சி²ன்னேன த³ண்டே³ன வா தஸ்மிங்யேவ த³ண்டே³ அச்சி²ன்னவாகேன வா கலாபங் கத்வா ப³ந்தி⁴துங், அங்ஸப⁴ண்டி³காய பக்கி²பித்வா க³ஹேதுஞ்ச வட்டதி. யதா²ஹ அட்ட²கதா²யங் ‘‘தேஸங்யேவ பன வாகேன வா த³ண்டே³ன ப³ந்தி⁴துங் அங்ஸப⁴ண்டி³கங் வா காதுங் வட்டதீ’’தி. ‘‘வாகேன வா த³ண்டே³ன வா’தி ச இத³ங் அச்சி²ந்தி³த்வா பரிக்கி²பித்வா ப³ந்த⁴னங் ஸந்தா⁴ய வத³ந்தீ’’தி ஸீஹளக³ண்டி²பதே³ வுத்தங். பது³மாதி³புப்பா²னி பது³மாதி³பண்ணேஸு நாளேஹி பவேஸெத்வா நாளேஹி ப³ஹி கத்வா பண்ணேன புப்பா²னி படிச்சா²தெ³த்வா பண்ணக்³கே³ ப³ந்தி⁴துங் வட்டதி. ‘‘த³ண்டே³ பன ப³ந்தி⁴துங் ந வட்டதீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.431) ச அட்ட²கதா²யமேவ வுத்தங்.

    Kappiyakārakehi ocinitvā ṭhapitapupphāni sāṭake pakkhipitvā bhaṇḍikaṃ katvā bandhituṃ na vaṭṭati. Tesuyeva pupphesu acchinnena daṇḍena vā tasmiṃyeva daṇḍe acchinnavākena vā kalāpaṃ katvā bandhituṃ, aṃsabhaṇḍikāya pakkhipitvā gahetuñca vaṭṭati. Yathāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘tesaṃyeva pana vākena vā daṇḍena bandhituṃ aṃsabhaṇḍikaṃ vā kātuṃ vaṭṭatī’’ti. ‘‘Vākena vā daṇḍena vā’ti ca idaṃ acchinditvā parikkhipitvā bandhanaṃ sandhāya vadantī’’ti sīhaḷagaṇṭhipade vuttaṃ. Padumādipupphāni padumādipaṇṇesu nāḷehi pavesetvā nāḷehi bahi katvā paṇṇena pupphāni paṭicchādetvā paṇṇagge bandhituṃ vaṭṭati. ‘‘Daṇḍe pana bandhituṃ na vaṭṭatī’’ti (pārā. aṭṭha. 2.431) ca aṭṭhakathāyameva vuttaṃ.

    468. புப்ப²மாலாஹி பூரணேதி புப்பா²வலீஹி பூரணே. இத³ங் கத்த² லப்³ப⁴தீதி ஆஹ ‘‘போ³தி⁴’’ந்திஆதி³. புப்ப²படங் நாம மாலாவலியோ தந்தங் விய பஸாரெத்வா வத்த²ங் வாயந்தேஹி விய திரியஞ்ச மாலாவலீஹி வாயிதபடங் வுச்சதி. இத³ங் புப்ப²படங் மாலாவலீஹி தீ³க⁴ஸோ பூரணங் ஸந்தா⁴ய புரிமே க³ஹிதங், திரியதோ வாயனங் ஸந்தா⁴ய வக்க²மானே வாயிமேபி க³ஹிதந்தி புனருத்தாபா⁴வோ வேதி³தப்³போ³. படாதீ³னந்தி ஆதி³-ஸத்³தே³ன சேதியதா⁴துகரண்ட³கவேதி³காதீ³னங் க³ஹணங்.

    468.Pupphamālāhi pūraṇeti pupphāvalīhi pūraṇe. Idaṃ kattha labbhatīti āha ‘‘bodhi’’ntiādi. Pupphapaṭaṃ nāma mālāvaliyo tantaṃ viya pasāretvā vatthaṃ vāyantehi viya tiriyañca mālāvalīhi vāyitapaṭaṃ vuccati. Idaṃ pupphapaṭaṃ mālāvalīhi dīghaso pūraṇaṃ sandhāya purime gahitaṃ, tiriyato vāyanaṃ sandhāya vakkhamāne vāyimepi gahitanti punaruttābhāvo veditabbo. Paṭādīnanti ādi-saddena cetiyadhātukaraṇḍakavedikādīnaṃ gahaṇaṃ.

    பரிக்கே²பேஸு லப்³ப⁴தீதி போ³தி⁴க்க²ந்தா⁴தீ³னங் புனப்புனங் பரிக்கி²பனேஸு லப்³ப⁴தி. போ³தி⁴க்க²ந்தா⁴த³யோ புப்பா²வலீஹி பரிக்கி²பந்தேஹி பட²மவத்³த⁴ட்டா²னே புப்பா²வலியா அனதிக்காமிதே புரிமங் நாம டா²னங் யாவ பாபுணாதி, தாவ அஞ்ஞேன க³ஹெத்வா பரிக்கி²பந்தேன ஆஹரித்வா புனபி தஸ்மிங் டா²னே பத்தே அஞ்ஞஸ்ஸ தா³னவஸேன போ³தி⁴க்க²ந்த⁴ங், சேதியங், தா⁴துகரண்ட³கங் வா புப்ப²கஞ்சுகேன சா²தே³துங் வட்டதீதி அட்ட²கதா²ய வுத்தங். ஸசேபி த்³வேயேவ பி⁴க்கூ² உபோ⁴ஸு பஸ்ஸேஸு ட²த்வா பரியாயேன ஹரந்தி, வட்டதியேவாதி வத³ந்தி. புப்ப²படவாயனத்த²ங் பஸாரியமானபுப்பா²வலீஸு ச ஏஸேவ வினிச்ச²யோ.

    Parikkhepesu labbhatīti bodhikkhandhādīnaṃ punappunaṃ parikkhipanesu labbhati. Bodhikkhandhādayo pupphāvalīhi parikkhipantehi paṭhamavaddhaṭṭhāne pupphāvaliyā anatikkāmite purimaṃ nāma ṭhānaṃ yāva pāpuṇāti, tāva aññena gahetvā parikkhipantena āharitvā punapi tasmiṃ ṭhāne patte aññassa dānavasena bodhikkhandhaṃ, cetiyaṃ, dhātukaraṇḍakaṃ vā pupphakañcukena chādetuṃ vaṭṭatīti aṭṭhakathāya vuttaṃ. Sacepi dveyeva bhikkhū ubhosu passesu ṭhatvā pariyāyena haranti, vaṭṭatiyevāti vadanti. Pupphapaṭavāyanatthaṃ pasāriyamānapupphāvalīsu ca eseva vinicchayo.

    தீ³க⁴புப்பா²வலிங் நாக³த³ந்தேஸு பக்கி²பித்வா புன பக்கி²பிதுங் ந வட்டதி. ‘‘நாக³த³ந்தேஸு பன புப்ப²வலயங் பவேஸேதுங் வட்டதீ’’தி வுத்தத்தா அஞ்ஞேஹி வலயங் கத்வா தி³ன்னபுப்பா²வலிவலயங் தா⁴துகரண்ட³து²பிகாய பவேஸேதுங் வட்டதி. ‘‘மாலாகு³ணேஹி பன ப³ஹூஹிபி கதங் புப்ப²தா³மங் லபி⁴த்வா ஆஸனமத்த²காதீ³ஸு ப³ந்தி⁴துங் வட்டதீ’’தி வுத்தத்தா புப்ப²தா³மபுப்பா²வலீனங் புப்ப²ரஹிதாய ஸுத்தகோடியா ரஜ்ஜுத³ண்டா³தீ³ஸு ப³ந்தி⁴துங் வட்டதி.

    Dīghapupphāvaliṃ nāgadantesu pakkhipitvā puna pakkhipituṃ na vaṭṭati. ‘‘Nāgadantesu pana pupphavalayaṃ pavesetuṃ vaṭṭatī’’ti vuttattā aññehi valayaṃ katvā dinnapupphāvalivalayaṃ dhātukaraṇḍathupikāya pavesetuṃ vaṭṭati. ‘‘Mālāguṇehi pana bahūhipi kataṃ pupphadāmaṃ labhitvā āsanamatthakādīsu bandhituṃ vaṭṭatī’’ti vuttattā pupphadāmapupphāvalīnaṃ puppharahitāya suttakoṭiyā rajjudaṇḍādīsu bandhituṃ vaṭṭati.

    469. புப்ப²ரூபங் நாம ‘‘கொ³ப்பி²மபுப்பே²ஹேவ ஹத்தி²அஸ்ஸாதி³ரூபகானி கரொந்தி, தானிபி வாயிமட்டா²னே திட்ட²ந்தீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.431) வுத்தத்தா தங்தங்ரூபஸண்டா²னங் கத்வா புப்பா²வலியோ நிவேஸெத்வா கரியமானங் ஹத்தி²அஸ்ஸாதி³ரூபங். இமஸ்மிங் அட்ட²கதா²பாடே² ‘‘தானிபி வாயிமட்டா²னே திட்ட²ந்தீ’’தி வுத்தத்தா ச ‘‘அஞ்ஞேஹி கதபரிச்சே²தே³ பன புப்பா²னி ட²பெந்தேன ஹத்தி²அஸ்ஸாதி³ரூபகம்பி காதுங் வட்டதீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.431) அட்ட²கதா²பாட²ஸ்ஸ ஸாரத்த²தீ³பனியங் ‘‘புப்பா²னி ட²பெந்தேனாதி அக³ந்தி²தானி பாகதிகபுப்பா²னி ட²பெந்தேன. புப்ப²தா³மங் பன பூஜனத்தா²ய பூ⁴மியங் ட²பெந்தேன பு²ஸாபெத்வா வா அபு²ஸாபெத்வா வா தி³கு³ணங் கத்வா ட²பேதுங் ந வட்டதீ’’தி (ஸாரத்த²॰ டீ॰ 2.431) வுத்தத்தா ச இமங் ஹத்தி²ஆதி³ரூபங் பூரெந்தேன மாலாவலிங் அஞ்ஞேஹி கதபரிச்சே²தே³ ஸம்ப³ந்தி⁴த்வா பாஸாணஆஸனமஞ்சபீட²ஹத்தி²ரூபாதி³மத்த²கே ட²பெத்வா பூஜனப்பகாரோ வாயிமந்தி விஞ்ஞாயதி.

    469.Puppharūpaṃ nāma ‘‘gopphimapuppheheva hatthiassādirūpakāni karonti, tānipi vāyimaṭṭhāne tiṭṭhantī’’ti (pārā. aṭṭha. 2.431) vuttattā taṃtaṃrūpasaṇṭhānaṃ katvā pupphāvaliyo nivesetvā kariyamānaṃ hatthiassādirūpaṃ. Imasmiṃ aṭṭhakathāpāṭhe ‘‘tānipi vāyimaṭṭhāne tiṭṭhantī’’ti vuttattā ca ‘‘aññehi kataparicchede pana pupphāni ṭhapentena hatthiassādirūpakampi kātuṃ vaṭṭatī’’ti (pārā. aṭṭha. 2.431) aṭṭhakathāpāṭhassa sāratthadīpaniyaṃ ‘‘pupphāni ṭhapentenāti aganthitāni pākatikapupphāni ṭhapentena. Pupphadāmaṃ pana pūjanatthāya bhūmiyaṃ ṭhapentena phusāpetvā vā aphusāpetvā vā diguṇaṃ katvā ṭhapetuṃ na vaṭṭatī’’ti (sārattha. ṭī. 2.431) vuttattā ca imaṃ hatthiādirūpaṃ pūrentena mālāvaliṃ aññehi kataparicchede sambandhitvā pāsāṇaāsanamañcapīṭhahatthirūpādimatthake ṭhapetvā pūjanappakāro vāyimanti viññāyati.

    புப்ப²படந்தி புப்³பே³ வுத்தப்பகாரங் புப்ப²படங் பூரெந்தேன ஏகாபி புப்பா²வலி பரிவத்தெத்வா ந ட²பேதப்³பா³, வாயந்தேன அஞ்ஞேஹி பூரிதேபி ஏகாபி புப்பா²வலி ந பாதேதப்³பா³, இத³ங் பூரிமவாயிமானங் நானாகரணங். ஆதி³க்³க³ஹணேன புப்ப²ஜாலங் ஸங்க³ண்ஹாதி, தங் கரொந்தஸ்ஸ ஜாலச்சி²த்³த³க³ணனாய து³க்கடங் ஹோதி. ‘‘பி⁴த்திச்ச²த்தபோ³தி⁴த்த²ம்பா⁴தீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ’’தி வுத்தத்தா ச²த்தாதீ³ஸு ச புப்ப²ஜாலங் ந தா³தப்³ப³ங்.

    Pupphapaṭanti pubbe vuttappakāraṃ pupphapaṭaṃ pūrentena ekāpi pupphāvali parivattetvā na ṭhapetabbā, vāyantena aññehi pūritepi ekāpi pupphāvali na pātetabbā, idaṃ pūrimavāyimānaṃ nānākaraṇaṃ. Ādiggahaṇena pupphajālaṃ saṅgaṇhāti, taṃ karontassa jālacchiddagaṇanāya dukkaṭaṃ hoti. ‘‘Bhitticchattabodhitthambhādīsupi eseva nayo’’ti vuttattā chattādīsu ca pupphajālaṃ na dātabbaṃ.

    470. இமஸ்ஸ ஸிக்கா²பத³ஸ்ஸ ஸாதா⁴ரணத்தா ‘‘பி⁴க்கூ²னங் பி⁴க்கு²னீனஞ்சா’’தி ஆஹ. பு³த்³த⁴ஸ்ஸபீதி எத்த² பி-ஸத்³தோ³ ஸம்பா⁴வனே, ‘‘பூஜத்த²’’ந்தி வத்தப்³ப³ங், பு³த்³த⁴ஸ்ஸ பூஜத்தா²யபி காதுங் வா காராபேதுங் வா ந வட்டதீதி அத்தோ². த⁴ம்மஸங்க⁴ரதனானிபி உபலக்க²ணதோ ஸங்க³ய்ஹந்தி. ஸேஸே கிமேவ வத்தப்³ப³ந்தி ப்³யதிரேகத்தோ².

    470. Imassa sikkhāpadassa sādhāraṇattā ‘‘bhikkhūnaṃ bhikkhunīnañcā’’ti āha. Buddhassapīti ettha pi-saddo sambhāvane, ‘‘pūjattha’’nti vattabbaṃ, buddhassa pūjatthāyapi kātuṃ vā kārāpetuṃ vā na vaṭṭatīti attho. Dhammasaṅgharatanānipi upalakkhaṇato saṅgayhanti. Sese kimeva vattabbanti byatirekattho.

    471. ‘‘ததா²’’தி இமினா ‘‘ஸயங் பரேஹி வா காராபேதுங் பி⁴க்கூ²னஞ்ச பி⁴க்கு²னீனஞ்ச பு³த்³த⁴ஸ்ஸபீ’’தி அனந்தரகா³தா²ய வுத்தமதிதி³ஸதி. கலம்ப³கந்தி த்³வின்னங் த⁴னுகானமந்தரே ஓலம்ப³கதா³மங். யதா²ஹ அட்ட²கதா²யங் ‘‘கலம்ப³கோதி அட்³ட⁴சந்த³னாக³த³ந்தந்தரே க⁴டிகாதா³மஓலம்ப³கோ வுத்தோ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.431). எத்த² ச க⁴டிகாதா³மஓலம்ப³கோ நாம அந்தே க⁴டிகாகாரயுத்தோ யமகதா³மஓலம்ப³கோ. காதுந்தி ப³ந்தி⁴துங் ந வட்டதீதி யோஜனா. ஏகேகபுப்ப²தா³மங் பன நிக்க²ந்தஸுத்தகோடியா பப³ந்தி⁴த்வா ஓலம்பி³துங் வட்டதி. புப்ப²தா³மத்³வயங் ஸங்க⁴டிதுகாமேனபி நிக்க²ந்தஸுத்தகோடியாவ ஸுத்தகோடி ஸங்க⁴டிதுங் வட்டதி. அட்³ட⁴சந்த³கமேவ வாதி ‘‘அட்³ட⁴சந்தா³காரேன மாலாகு³ணபரிக்கே²போ’’தி அட்ட²கதா²ய வுத்தஸரூபங் வா.

    471.‘‘Tathā’’ti iminā ‘‘sayaṃ parehi vā kārāpetuṃ bhikkhūnañca bhikkhunīnañca buddhassapī’’ti anantaragāthāya vuttamatidisati. Kalambakanti dvinnaṃ dhanukānamantare olambakadāmaṃ. Yathāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘kalambakoti aḍḍhacandanāgadantantare ghaṭikādāmaolambako vutto’’ti (pārā. aṭṭha. 2.431). Ettha ca ghaṭikādāmaolambako nāma ante ghaṭikākārayutto yamakadāmaolambako. Kātunti bandhituṃ na vaṭṭatīti yojanā. Ekekapupphadāmaṃ pana nikkhantasuttakoṭiyā pabandhitvā olambituṃ vaṭṭati. Pupphadāmadvayaṃ saṅghaṭitukāmenapi nikkhantasuttakoṭiyāva suttakoṭi saṅghaṭituṃ vaṭṭati. Aḍḍhacandakameva vāti ‘‘aḍḍhacandākārena mālāguṇaparikkhepo’’ti aṭṭhakathāya vuttasarūpaṃ vā.

    எத்த² ச அட்³ட⁴சந்தா³காரேன மாலாகு³ணபரிக்கே²போ நாம அட்³ட⁴சந்தா³காரேன மாலாகு³ணஸ்ஸ புனப்புனங் ஹரணபச்சாஹரணவஸேன பூரெத்வா பரிக்கி²பனங். தேனேவ தங் பூரிமே பவிட்ட²ங். தஸ்மா ஏதம்பி அட்³ட⁴சந்தா³காரங் புனப்புனங் ஹரணபச்சாஹரணவஸேன பூரிதங் ந வட்டதி, ஏகவாரங் பன அட்³ட⁴சந்தா³காரேன மாலாகு³ணங் ஹரிதுங் வட்டதீதி வத³ந்தி. காதுங் ந வட்டதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘தது³ப⁴யம்பி பூரிமேயேவ பவிட்ட²’’ந்தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.431) அட்ட²கதா²யங் வுத்தங். அஞ்ஞேஹி பூரிதந்தி அஞ்ஞேஹி ஆயதங் பஸாரெத்வா பூரிதங் புப்ப²படங். வாயிதும்பி சாதி திரியங் ஏகபுப்பா²வலிம்பி வாயிதுங் ‘‘ந வட்டதீ’’தி இமினாவ ஸம்ப³ந்தோ⁴.

    Ettha ca aḍḍhacandākārena mālāguṇaparikkhepo nāma aḍḍhacandākārena mālāguṇassa punappunaṃ haraṇapaccāharaṇavasena pūretvā parikkhipanaṃ. Teneva taṃ pūrime paviṭṭhaṃ. Tasmā etampi aḍḍhacandākāraṃ punappunaṃ haraṇapaccāharaṇavasena pūritaṃ na vaṭṭati, ekavāraṃ pana aḍḍhacandākārena mālāguṇaṃ harituṃ vaṭṭatīti vadanti. Kātuṃ na vaṭṭatīti sambandho. ‘‘Tadubhayampi pūrimeyeva paviṭṭha’’nti (pārā. aṭṭha. 2.431) aṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ. Aññehi pūritanti aññehi āyataṃ pasāretvā pūritaṃ pupphapaṭaṃ. Vāyitumpi cāti tiriyaṃ ekapupphāvalimpi vāyituṃ ‘‘na vaṭṭatī’’ti imināva sambandho.

    472. பிட்ட²காசமயந்தி தண்டு³லபிட்டா²தீ³ஹி கதஞ்சேவ காசமத்திகாய ச கதங் புப்ப²தா³மங். பெ⁴ண்டு³புப்ப²மயம்பி சாதி பெ⁴ண்டு³த³ண்ட³கேஹி மல்லிகாஸுமனசம்பகாதி³ஸதி³ஸங் கத்வா சி²த்³தே³ஹி கததா³மஞ்ச. ‘‘கெ³ண்டு³புப்ப²மய’’ந்திபி லிக²ந்தி. க²ரபத்தமயந்தி எத்த² க²ரபத்தங் நாம குங்குட்ட²க²சிதங் புப்ப²படந்தி வத³ந்தி. காதுந்தி க³ந்த²னக³ந்தா²பனாதீ³னி காதுங். பெ⁴ண்டு³க²ரபத்ததா³மானங் படிக்கி²த்தத்தா சேலாதீ³ஹி கததா³மம்பி ந வட்டதி அகப்பியானுலோமத்தாதி வத³ந்தி.

    472.Piṭṭhakācamayanti taṇḍulapiṭṭhādīhi katañceva kācamattikāya ca kataṃ pupphadāmaṃ. Bheṇḍupupphamayampi cāti bheṇḍudaṇḍakehi mallikāsumanacampakādisadisaṃ katvā chiddehi katadāmañca. ‘‘Geṇḍupupphamaya’’ntipi likhanti. Kharapattamayanti ettha kharapattaṃ nāma kuṅkuṭṭhakhacitaṃ pupphapaṭanti vadanti. Kātunti ganthanaganthāpanādīni kātuṃ. Bheṇḍukharapattadāmānaṃ paṭikkhittattā celādīhi katadāmampi na vaṭṭati akappiyānulomattāti vadanti.

    473. ஹீராதீ³ஹீதி தாலனாளிகேரஹீராதீ³ஹி. ஆதி³-ஸத்³தே³ன திணஸலாகாதி³ங் ஸங்க³ண்ஹாதி. படாகத்த²ந்தி படாகாகாரேன பூஜனத்த²ங். ‘‘விஜ்ஜ²ந்தஸ்ஸா’’தி இமினா கண்டகேஹி விஜ்ஜ²னங், ஹீராதீ³ஹி ஆவுணனஞ்ச ஸங்க³ஹிதங்.

    473.Hīrādīhīti tālanāḷikerahīrādīhi. Ādi-saddena tiṇasalākādiṃ saṅgaṇhāti. Paṭākatthanti paṭākākārena pūjanatthaṃ. ‘‘Vijjhantassā’’ti iminā kaṇṭakehi vijjhanaṃ, hīrādīhi āvuṇanañca saṅgahitaṃ.

    475. அஸோகபிண்டி³ஆதீ³னந்தி அஸோகபுப்ப²மஞ்ஜரிகாதீ³னங். ஆதி³-ஸத்³தே³ன அட்ட²கதா²யங் (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.431) ஏதேஹேவ ஸத்³தி⁴ங் த³ஸ்ஸிதங் ஜாலவிதானங், சி²த்³தா³னி த³ஸ்ஸெத்வா கதவேதி³கா, நாக³த³ந்தகங், புப்ப²சங்கோடகாபிதா⁴னங், தாலபண்ணவலயாதி³ஞ்ச ஸங்க³ண்ஹாதி. த⁴ம்மரஜ்ஜுயாதி எத்த² ஸாரத்த²தீ³பனியங் ‘‘த⁴ம்மரஜ்ஜு நாம சேதியங் வா போ³தி⁴ங் வா புப்ப²பவேஸனத்த² ஆவஜ்ஜித்வா ப³த்³த⁴ரஜ்ஜூ’தி மஹாக³ண்டி²பதே³, மஜ்ஜி²மக³ண்டி²பதே³ ச வுத்தங், தஸ்மா ததா² ப³த்³தா⁴ய ரஜ்ஜுயா சேதியஸ்ஸ ச அந்தரே புப்பா²னி பவேஸேதுங் வட்டதீதி விஞ்ஞாயதி. க³ண்டி²பதே³ பன ‘த⁴ம்மரஜ்ஜுந்தி ஸிதி²லவட்டிதங் ரஜ்ஜுங் கத்வா போ³தி⁴ங் வா சேதியங் வா பரிக்கி²பித்வா த⁴ம்மாஸனே வா லம்பி³த்வா தத்த² புப்பா²னி பவேஸெந்தீ’தி வுத்தங், தஸ்மா ஸிதி²லவட்டிதாய ரஜ்ஜுயா அந்தரேபி புப்பா²னி பவேஸேதுங் வட்டதீதி விஞ்ஞாயதி, வீமங்ஸித்வா யுத்ததரங் க³ஹேதப்³ப³ங். உப⁴யத்தா²பி பனெத்த² நேவத்தி² விரோதோ⁴தி அம்ஹாகங் க²ந்தீ’’தி (ஸாரத்த²॰ டீ॰ 2.431) லிகி²தங்.

    475.Asokapiṇḍiādīnanti asokapupphamañjarikādīnaṃ. Ādi-saddena aṭṭhakathāyaṃ (pārā. aṭṭha. 2.431) eteheva saddhiṃ dassitaṃ jālavitānaṃ, chiddāni dassetvā katavedikā, nāgadantakaṃ, pupphacaṅkoṭakāpidhānaṃ, tālapaṇṇavalayādiñca saṅgaṇhāti. Dhammarajjuyāti ettha sāratthadīpaniyaṃ ‘‘dhammarajju nāma cetiyaṃ vā bodhiṃ vā pupphapavesanattha āvajjitvā baddharajjū’ti mahāgaṇṭhipade, majjhimagaṇṭhipade ca vuttaṃ, tasmā tathā baddhāya rajjuyā cetiyassa ca antare pupphāni pavesetuṃ vaṭṭatīti viññāyati. Gaṇṭhipade pana ‘dhammarajjunti sithilavaṭṭitaṃ rajjuṃ katvā bodhiṃ vā cetiyaṃ vā parikkhipitvā dhammāsane vā lambitvā tattha pupphāni pavesentī’ti vuttaṃ, tasmā sithilavaṭṭitāya rajjuyā antarepi pupphāni pavesetuṃ vaṭṭatīti viññāyati, vīmaṃsitvā yuttataraṃ gahetabbaṃ. Ubhayatthāpi panettha nevatthi virodhoti amhākaṃ khantī’’ti (sārattha. ṭī. 2.431) likhitaṃ.

    476. விஜ்ஜ²ந்தஸ்ஸபீதி பி-ஸத்³தே³ன த⁴ம்மாஸனவிதானாதீ³ஸு புப்ப²பூஜனத்த²ங் ஸயங் கண்டகஹீராதி³ப்பவேஸனங் ஸங்க³ண்ஹாதி. ‘‘விதானாதீ³ஸு புப்ப²பூஜனத்த²ங் கண்டகஹீராதி³ப்பவேஸனங் ந வட்டதீ’தி இத³ங் அட்ட²கதா²சரியப்பமாணதோ க³ஹேதப்³ப³’’ந்தி ஸாரத்த²தீ³பனியங் வுத்தங்.

    476.Vijjhantassapīti pi-saddena dhammāsanavitānādīsu pupphapūjanatthaṃ sayaṃ kaṇṭakahīrādippavesanaṃ saṅgaṇhāti. ‘‘Vitānādīsu pupphapūjanatthaṃ kaṇṭakahīrādippavesanaṃ na vaṭṭatī’ti idaṃ aṭṭhakathācariyappamāṇato gahetabba’’nti sāratthadīpaniyaṃ vuttaṃ.

    477. கப்பியவசனங் நாம ‘‘ஏவங் ஜான, ஏவங் கதே ஸோபெ⁴ய்ய, யதா² ஏதானி புப்பா²னி ந விகிரியந்தி, ததா² கரோஹீ’’திஆதி³ (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.431) அட்ட²கதா²க³தங் கப்பியவசனங். வத்து²பூஜனேதி ரதனத்தயபூஜனே. நிமித்தாதீ³ஸு நிமித்தங் நாம புப்பா²னி ச க³ந்த²னவாகே ச க³ஹெத்வா க³ந்தி²துங் ஜானந்தானங் ஸமீபே ட²பனங். ஓபா⁴ஸோ நாம ‘‘தும்ஹேஹி பிளந்தி⁴தகுஸுமானி கஸ்மா ந விகிரந்தீ’’தி வுத்தே ‘‘க³ந்தி²தத்தா’’தி சே வத³தி, நனு பூஜனகபுப்பா²னி க³ந்தி²துங் ந வட்டதீதிஆதி³வசனானி. பரியாயோ நாம பண்டி³தேஹி புப்பா²னி யதா² ந விகிரியந்தி, ததா² க³ந்தி²த்வா பூஜேதுங் மனாபந்திஆதி³வசனங். பகாஸிதா அட்ட²கதா²யங்.

    477.Kappiyavacanaṃ nāma ‘‘evaṃ jāna, evaṃ kate sobheyya, yathā etāni pupphāni na vikiriyanti, tathā karohī’’tiādi (pārā. aṭṭha. 2.431) aṭṭhakathāgataṃ kappiyavacanaṃ. Vatthupūjaneti ratanattayapūjane. Nimittādīsu nimittaṃ nāma pupphāni ca ganthanavāke ca gahetvā ganthituṃ jānantānaṃ samīpe ṭhapanaṃ. Obhāso nāma ‘‘tumhehi piḷandhitakusumāni kasmā na vikirantī’’ti vutte ‘‘ganthitattā’’ti ce vadati, nanu pūjanakapupphāni ganthituṃ na vaṭṭatītiādivacanāni. Pariyāyo nāma paṇḍitehi pupphāni yathā na vikiriyanti, tathā ganthitvā pūjetuṃ manāpantiādivacanaṃ. Pakāsitā aṭṭhakathāyaṃ.

    478. ‘‘குலானி தூ³ஸேதி புப்பே²ன வா’’திஆதி³பாடே² (பாரா॰ 437) ‘‘வேஜ்ஜிகாய வா ஜங்க⁴பேஸனிகேன வா’’தி (பாரா॰ 437) வுத்தங் வேஜ்ஜகம்மாதி³ங் குலதூ³ஸனதோ விஸுங் கத்வா ‘‘ந கேவலங்…பே॰… குதா³சன’’ந்தி கஸ்மா வுத்தந்தி? விஸுங் காதுங் ந வுத்தங். யோஜனா பனெத்த² ஏவங் வேதி³தப்³பா³ ‘‘ந கேவலமித³மேவ வுத்தப்பகாரங் புப்ப²தா³னாதி³குலதூ³ஸனங் குதா³சனங் அகத்தப்³ப³ங், அத² கோ² வேஜ்ஜகம்மாதி³ குலதூ³ஸனம்பி குதா³சனங் ந கத்தப்³ப³’’ந்தி. வேஜ்ஜகம்மாதீ³தி எத்த² ஆதி³-ஸத்³தே³ன வக்க²மானபரித்தோத³கஸுத்ததா³னஅனாமட்ட²பிண்ட³தா³னதூ³தெய்யஜங்க⁴பேஸனிகே ஸங்க³ண்ஹாதி.

    478. ‘‘Kulāni dūseti pupphena vā’’tiādipāṭhe (pārā. 437) ‘‘vejjikāya vā jaṅghapesanikena vā’’ti (pārā. 437) vuttaṃ vejjakammādiṃ kuladūsanato visuṃ katvā ‘‘na kevalaṃ…pe… kudācana’’nti kasmā vuttanti? Visuṃ kātuṃ na vuttaṃ. Yojanā panettha evaṃ veditabbā ‘‘na kevalamidameva vuttappakāraṃ pupphadānādikuladūsanaṃ kudācanaṃ akattabbaṃ, atha kho vejjakammādi kuladūsanampi kudācanaṃ na kattabba’’nti. Vejjakammādīti ettha ādi-saddena vakkhamānaparittodakasuttadānaanāmaṭṭhapiṇḍadānadūteyyajaṅghapesanike saṅgaṇhāti.

    479. ‘‘குதா³சனங் ந கத்தப்³ப³’’ந்தி ஸாமஞ்ஞேன நிஸேதெ⁴த்வா இதா³னி ‘‘கத்தப்³ப³’’மிச்சாதி³னா அபவாத³விதி⁴ங் த³ஸ்ஸேதி. பஞ்சன்னங் ஸஹத⁴ம்மினந்தி பி⁴க்கு²பி⁴க்கு²னிஸிக்க²மானஸாமணேரஸாமணேரீனங் பஞ்சன்னங் ஸஹ ஸத்³தி⁴ங் சரிதப்³போ³ பப்³ப³ஜ்ஜாஸாஸனத⁴ம்மோ ஏதேஸங் அத்தீ²தி ‘‘ஸஹத⁴ம்மிகா’’தி ஸங்க²ங் க³தானங். அகதவிஞ்ஞத்திங் கத்வாபீதி அஞ்ஞாதகஅப்பவாரிதே பே⁴ஸஜ்ஜங் யாசித்வாபி ‘‘வதெ³ய்யாத² ப⁴ந்தே யேனத்தோ²’’தி ஏவங் அகதட்டா²னே விஞ்ஞத்தி அகதவிஞ்ஞத்தி. அத்தனோ த⁴னேதி ஸஸந்தகவிஸயே.

    479. ‘‘Kudācanaṃ na kattabba’’nti sāmaññena nisedhetvā idāni ‘‘kattabba’’miccādinā apavādavidhiṃ dasseti. Pañcannaṃ sahadhamminanti bhikkhubhikkhunisikkhamānasāmaṇerasāmaṇerīnaṃ pañcannaṃ saha saddhiṃ caritabbo pabbajjāsāsanadhammo etesaṃ atthīti ‘‘sahadhammikā’’ti saṅkhaṃ gatānaṃ. Akataviññattiṃ katvāpīti aññātakaappavārite bhesajjaṃ yācitvāpi ‘‘vadeyyātha bhante yenattho’’ti evaṃ akataṭṭhāne viññatti akataviññatti. Attano dhaneti sasantakavisaye.

    480. ‘‘ததா²’’தி ஸஹத⁴ம்மிகானங் வுத்தமதிதி³ஸதி. தது³பட்டா²கஜந்துனோதி தேஸங் த்³வின்னங் மாதாபிதூனங் வெய்யாவச்சகரஸ்ஸ. ப⁴ண்டு³கஸ்ஸாதி கி³ஹிலிங்கே³ டி²தஸ்ஸாபி பப்³ப³ஜ்ஜாபெக்க²ஸ்ஸ. அத்தனோ வெய்யாவச்சகரஸ்ஸபீதி அத்தனோ கம்மகரஸ்ஸபி. எத்தகானஞ்ச ஜனானங் பஞ்சஸஹத⁴ம்மிகானங் விய அகதவிஞ்ஞத்தியாபி பே⁴ஸஜ்ஜங் காதப்³ப³ந்தி வுத்தங் ஹோதி.

    480.‘‘Tathā’’ti sahadhammikānaṃ vuttamatidisati. Tadupaṭṭhākajantunoti tesaṃ dvinnaṃ mātāpitūnaṃ veyyāvaccakarassa. Bhaṇḍukassāti gihiliṅge ṭhitassāpi pabbajjāpekkhassa. Attano veyyāvaccakarassapīti attano kammakarassapi. Ettakānañca janānaṃ pañcasahadhammikānaṃ viya akataviññattiyāpi bhesajjaṃ kātabbanti vuttaṃ hoti.

    481. ஜெட்ட²பா⁴தாதி அத்தனோ புப்³ப³ஜோ பா⁴தா. கனிட்டோ²தி அனுஜோ பா⁴தா. ததா² ப⁴கி³னியோ து³வேதி ஜெட்ட²கனிட்டா² த்³வே ப⁴கி³னியோ. சூளமாதாதி மாது கனிட்டா². சூளபிதாதி பிது கனிட்டோ². மஹாமாதாதி மாது ஜெட்டா². மஹாபிதா பிது ஜெட்ட²பா⁴தா.

    481.Jeṭṭhabhātāti attano pubbajo bhātā. Kaniṭṭhoti anujo bhātā. Tathā bhaginiyo duveti jeṭṭhakaniṭṭhā dve bhaginiyo. Cūḷamātāti mātu kaniṭṭhā. Cūḷapitāti pitu kaniṭṭho. Mahāmātāti mātu jeṭṭhā. Mahāpitā pitu jeṭṭhabhātā.

    482. பிதுச்சா²தி பிதுப⁴கி³னீ ஜெட்ட²கனிட்டா². மாதுலோதி மாது பா⁴தா. ஜெட்ட²கனிட்டே² த்³வே பிதுச்சா² , த்³வே மாதுலே ச ஏகதோ கத்வா ‘‘த³ஸா’’தி வுத்தங். பே⁴ஸஜ்ஜங் காதுங் வட்டதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.

    482.Pitucchāti pitubhaginī jeṭṭhakaniṭṭhā. Mātuloti mātu bhātā. Jeṭṭhakaniṭṭhe dve pitucchā , dve mātule ca ekato katvā ‘‘dasā’’ti vuttaṃ. Bhesajjaṃ kātuṃ vaṭṭatīti sambandho.

    484. ‘‘த³ஸ்ஸந்தி மே இமே’’தி ஆபோ⁴க³ங் கத்வா வா தா³தப்³ப³ந்தி யோஜனா.

    484. ‘‘Dassanti me ime’’ti ābhogaṃ katvā vā dātabbanti yojanā.

    485. ஏதேஸங் த³ஸன்னங் ஞாதீனங். யாவ ஸத்தமா குலாதி எத்த² குலபரிச்சே²தோ³ கத²ங் க³ஹேதப்³போ³தி? ‘‘ஸபுத்ததா³ரங் பா⁴து குடும்ப³ங் ஏகங் குலங், ஏவங் தஸ்ஸ புத்தஸ்ஸ வா தீ⁴து வா குடும்ப³ங் ஏகங் குல’’ந்தி ஏவமாதி³னா நயேன யாவ ஸத்தமா குலபரிவட்டா க³ஹேதப்³பா³. ‘‘ஸபுத்தபதிப⁴கி³னியா குடும்ப³ங் ஏகங் குலங், ததா² தஸ்ஸ புத்தஸ்ஸ வா தீ⁴து வா குடும்ப³ங் ஏகங் குல’’ந்திஆதி³னா நயேன யாவ ஸத்தமா குலபரிவட்டா க³ஹேதப்³பா³. சூளமாதாதீ³னம்பி குலபரம்பரா இமினா நியாமேன க³ஹேதப்³பா³தி வத³ந்தி. குலதூ³ஸனங் ந ரூஹதீதி ‘‘தா³துங் புப்ப²ங் பனஞ்ஞஸ்ஸ, ஆக³தஸ்ஸேவ ஞாதினோ’’திஆதி³னா (வி॰ வி॰ 443) நயேன கதி²தவிதி⁴னா ஏதேஸு பவத்தந்தஸ்ஸ குலதூ³ஸனங் ந ருஹதீதி வுத்தங் ஹோதி.

    485.Etesaṃ dasannaṃ ñātīnaṃ. Yāva sattamā kulāti ettha kulaparicchedo kathaṃ gahetabboti? ‘‘Saputtadāraṃ bhātu kuṭumbaṃ ekaṃ kulaṃ, evaṃ tassa puttassa vā dhītu vā kuṭumbaṃ ekaṃ kula’’nti evamādinā nayena yāva sattamā kulaparivaṭṭā gahetabbā. ‘‘Saputtapatibhaginiyā kuṭumbaṃ ekaṃ kulaṃ, tathā tassa puttassa vā dhītu vā kuṭumbaṃ ekaṃ kula’’ntiādinā nayena yāva sattamā kulaparivaṭṭā gahetabbā. Cūḷamātādīnampi kulaparamparā iminā niyāmena gahetabbāti vadanti. Kuladūsanaṃ na rūhatīti ‘‘dātuṃ pupphaṃ panaññassa, āgatasseva ñātino’’tiādinā (vi. vi. 443) nayena kathitavidhinā etesu pavattantassa kuladūsanaṃ na ruhatīti vuttaṃ hoti.

    486. பா⁴துஜாயாதி அத்தனோ ஜெட்ட²ஸ்ஸ வா கனிட்ட²ஸ்ஸ வா பா⁴து ப⁴ரியா. ப⁴கி³னிஸாமிகோதி அத்தனோ ஜெட்டா²ய வா கனிட்டா²ய வா ப⁴கி³னியா ஸாமிகோ.

    486.Bhātujāyāti attano jeṭṭhassa vā kaniṭṭhassa vā bhātu bhariyā. Bhaginisāmikoti attano jeṭṭhāya vā kaniṭṭhāya vā bhaginiyā sāmiko.

    487. பா⁴துனோதி ஜெட்ட²ஸ்ஸ, கனிட்ட²ஸ்ஸ ச பா⁴துனோ. அனு பச்சா² ஜாதாதி அனுஜா, கனிட்ட²ப⁴கி³னீ. ‘‘அனுஜா’’தி உபலக்க²ணந்தி ஜெட்டா²யபி ஸங்க³ஹோ. ஜெட்ட²கனிட்ட²பா⁴தூனங் ப⁴ரியா ச ஜெட்ட²கனிட்ட²ப⁴கி³னீனங் ஸாமிகா ச ஸசே அஞ்ஞாதகா ஹொந்தீதி யோஜனா. தே³தா²தி எத்த² ‘‘இமங் பே⁴ஸஜ்ஜ’’ந்தி பாட²ஸேஸோ.

    487.Bhātunoti jeṭṭhassa, kaniṭṭhassa ca bhātuno. Anu pacchā jātāti anujā, kaniṭṭhabhaginī. ‘‘Anujā’’ti upalakkhaṇanti jeṭṭhāyapi saṅgaho. Jeṭṭhakaniṭṭhabhātūnaṃ bhariyā ca jeṭṭhakaniṭṭhabhaginīnaṃ sāmikā ca sace aññātakā hontīti yojanā. Dethāti ettha ‘‘imaṃ bhesajja’’nti pāṭhaseso.

    488. தேஸம்பி பா⁴துப⁴கி³னீனங். ‘‘புத்தான’’ந்தி இமினா தீ⁴தூனம்பி ஸங்க³ஹோ. கத்வாதி வத்வா. தும்ஹாகங் மாதாபிதூனங் தே³தா²தி எத்தா²பி ‘‘இமங் பே⁴ஸஜ்ஜ’’ந்தி பகரணதோ லப்³ப⁴தி. மாதாபிதூனந்தி உப⁴யஸங்கா³ஹகவசனதோ ‘‘துய்ஹங் மாது வா, துய்ஹங் பிது வா’’தி யதா²ஸம்ப⁴வங் விஸுங் விஸுஞ்ச வத்தப்³ப³ங். தேஸந்தி ச தும்ஹாகந்தி ச ஸாமிவசனங். புத்தானந்தி ச மாதாபிதூனந்தி ச ஸம்பதா³னவசனங்.

    488.Tesampi bhātubhaginīnaṃ. ‘‘Puttāna’’nti iminā dhītūnampi saṅgaho. Katvāti vatvā. Tumhākaṃ mātāpitūnaṃ dethāti etthāpi ‘‘imaṃ bhesajja’’nti pakaraṇato labbhati. Mātāpitūnanti ubhayasaṅgāhakavacanato ‘‘tuyhaṃ mātu vā, tuyhaṃ pitu vā’’ti yathāsambhavaṃ visuṃ visuñca vattabbaṃ. Tesanti ca tumhākanti ca sāmivacanaṃ. Puttānanti ca mātāpitūnanti ca sampadānavacanaṃ.

    489. பே⁴ஸஜ்ஜகரணாரஹானங் வத்தப்³ப³தாய ‘‘அகல்லகோ’’தி இத³ங் இஸ்ஸராதி³பதே³ஹி பச்சேகங் யோஜேதப்³ப³ங். அகல்லகோதி ஆதுரோ. கல்லங் வுச்சதி ஸுக²ங், தங் ஏதஸ்ஸ அத்தீ²தி கல்லகோ, ந கல்லகோ அகல்லகோ. ஞாதிஜனுஜ்ஜி²தோ வாதி ஞாதிஜனேன பரிச்சத்தோ வா.

    489. Bhesajjakaraṇārahānaṃ vattabbatāya ‘‘akallako’’ti idaṃ issarādipadehi paccekaṃ yojetabbaṃ. Akallakoti āturo. Kallaṃ vuccati sukhaṃ, taṃ etassa atthīti kallako, na kallako akallako. Ñātijanujjhito vāti ñātijanena pariccatto vā.

    490. ஏதேஸங் ஸப்³பே³ஸந்தி இஸ்ஸராதி³ஆதுரானங் ஸப்³பே³ஸமேதேஸங் ஜனானங். ‘‘ஸாது⁴னா’’தி வக்க²மானத்தா அபச்சாஸீஸதா ஸதாதி எத்த² ஸதாதி கிரியாபத³ங். ‘‘இமஸ்மிங் கதே இமே மய்ஹங் ஏவரூபங் த³ஸ்ஸந்தீ’’தி அத்தனோ அத்தா²ய பச்சாஸீஸனங் அகரொந்தேனாதி அத்தோ². பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ உபகாரதங் பச்சாஸீஸந்தேன காதுங் வட்டதி. படிஸந்தா²ரோதி ஆமிஸபடிஸந்தா²ரோ, த⁴ம்மபடிஸந்தா²ரோதி து³விதோ⁴ படிஸந்தா²ரோ. எத்த² ஆமிஸபடிஸந்தா²ரோ க³ய்ஹதி. பே⁴ஸஜ்ஜங் ஆமிஸேனபி ஹோதீதி த⁴ம்மகதா²ய ஸங்க³ஹோபி யுஜ்ஜதேவ. படிஸந்த²ரணங் படிஸந்தா²ரோ. படிலத்³தா⁴மிஸஸ்ஸ ச த⁴ம்மஸ்ஸ ச தேஸு ச அத்தனி ச பதிரூபேனாகாரேன ஸமங் அத்த²ரணங் பவத்தனந்தி அத்தோ².

    490.Etesaṃ sabbesanti issarādiāturānaṃ sabbesametesaṃ janānaṃ. ‘‘Sādhunā’’ti vakkhamānattā apaccāsīsatā satāti ettha satāti kiriyāpadaṃ. ‘‘Imasmiṃ kate ime mayhaṃ evarūpaṃ dassantī’’ti attano atthāya paccāsīsanaṃ akarontenāti attho. Bhikkhusaṅghassa upakārataṃ paccāsīsantena kātuṃ vaṭṭati. Paṭisanthāroti āmisapaṭisanthāro, dhammapaṭisanthāroti duvidho paṭisanthāro. Ettha āmisapaṭisanthāro gayhati. Bhesajjaṃ āmisenapi hotīti dhammakathāya saṅgahopi yujjateva. Paṭisantharaṇaṃ paṭisanthāro. Paṭiladdhāmisassa ca dhammassa ca tesu ca attani ca patirūpenākārena samaṃ attharaṇaṃ pavattananti attho.

    அபரோ நயோ – ஆமிஸஸ்ஸ ச த⁴ம்மஸ்ஸ ச அலாபே⁴ன அத்தனோ, பரஸ்ஸ ச அந்தரே ஸம்ப⁴வந்தஸ்ஸ சி²த்³த³ஸ்ஸ விவரஸ்ஸ பே⁴த³ஸ்ஸ படிஸந்த²ரணங் பித³ஹனங் ஸங்க³ஹணங் படிஸந்தா²ரோ. அயஞ்ஹி லோகஸன்னிவாஸோ அலப்³ப⁴மானேன ஆமிஸேன ச த⁴ம்மேன சாதி த்³வீஹி சி²த்³தோ³, தஸ்ஸ தங் சி²த்³த³ங் யதா² ந பஞ்ஞாயதி, ஏவங் பீட²ஸ்ஸ விய பச்சத்த²ரணேன ஆமிஸேன, த⁴ம்மேன ச படிஸந்த²ரணங் ‘‘ஆமிஸபடிஸந்தா²ரோ, த⁴ம்மபடிஸந்தா²ரோ’’தி வுச்சதீதி. ஸாது⁴னாதி ஸாமீசிப்படிபன்னதாதி³அரியத⁴ம்மே பதிட்டி²துகாமேன அரியாசாரேன பி⁴க்கு²னாதி அத்தோ². ‘‘அது⁴னா’’தி இத³ங் இமிஸ்ஸா படிபத்தியா ஸப்³ப³காலங் படிபஜ்ஜிதப்³ப³தாயபி பாபஜனகண்ஹகஸங்கா³மே இமஸ்மிங் விபன்னகாலே விஸேஸேன அப்பமத்தேன பவத்தேதப்³ப³ந்தி அதி⁴ப்பாயேன வுத்தங்.

    Aparo nayo – āmisassa ca dhammassa ca alābhena attano, parassa ca antare sambhavantassa chiddassa vivarassa bhedassa paṭisantharaṇaṃ pidahanaṃ saṅgahaṇaṃ paṭisanthāro. Ayañhi lokasannivāso alabbhamānena āmisena ca dhammena cāti dvīhi chiddo, tassa taṃ chiddaṃ yathā na paññāyati, evaṃ pīṭhassa viya paccattharaṇena āmisena, dhammena ca paṭisantharaṇaṃ ‘‘āmisapaṭisanthāro, dhammapaṭisanthāro’’ti vuccatīti. Sādhunāti sāmīcippaṭipannatādiariyadhamme patiṭṭhitukāmena ariyācārena bhikkhunāti attho. ‘‘Adhunā’’ti idaṃ imissā paṭipattiyā sabbakālaṃ paṭipajjitabbatāyapi pāpajanakaṇhakasaṃgāme imasmiṃ vipannakāle visesena appamattena pavattetabbanti adhippāyena vuttaṃ.

    491-2. கேனசீதி உபலக்க²ணத்தா உபாஸகேன வா உபாஸிகாய வாதி அத்தோ². ஹத்தே²னாதி ஹத்தா²வயவா அங்கு³லியோ வுத்தா ஸமுதா³யே பவத்தஸ்ஸ வோஹாரஸ்ஸ அவயவே பவத்தனதோ. கத்வாதி எத்த² ‘‘பரித்த’’ந்தி பாட²ஸேஸோ, கரோதிஸ்ஸ கிரியாஸாமஞ்ஞே வத்தனதோ ப⁴ணித்வாதி அத்தோ². தேஸமேவ ச ஸந்தகந்தி பரித்தங் ப⁴ணாபெந்தானமேவ ஸந்தகங் ஸுத்தோத³கங். ஏவங் வுத்தத்தா ‘‘அத்தனோ ஸுத்தோத³கங் ஆஹரித்வா புஞ்ஞத்தா²ய இத³ங் ஹத்தே²ன சாலெத்வா, ஆமஸித்வா வா பரித்தங் ப⁴ணதா²’’தி வுத்தே கேனசி பரித்தோத³கங் ஸுத்தங் காதப்³ப³ங். கேனசி ‘‘பரித்தோத³கஸுத்தானி தே³தா²’’தி வுத்தே பி⁴க்கு²னா தேஸமேவ ஸந்தகங் ஜலங் ஹத்தே²ன சாலெத்வா ஸுத்தகங் மத்³தி³த்வா பரித்தங் கத்வா தா³தப்³ப³ந்தி யோஜனா.

    491-2.Kenacīti upalakkhaṇattā upāsakena vā upāsikāya vāti attho. Hatthenāti hatthāvayavā aṅguliyo vuttā samudāye pavattassa vohārassa avayave pavattanato. Katvāti ettha ‘‘paritta’’nti pāṭhaseso, karotissa kiriyāsāmaññe vattanato bhaṇitvāti attho. Tesameva ca santakanti parittaṃ bhaṇāpentānameva santakaṃ suttodakaṃ. Evaṃ vuttattā ‘‘attano suttodakaṃ āharitvā puññatthāya idaṃ hatthena cāletvā, āmasitvā vā parittaṃ bhaṇathā’’ti vutte kenaci parittodakaṃ suttaṃ kātabbaṃ. Kenaci ‘‘parittodakasuttāni dethā’’ti vutte bhikkhunā tesameva santakaṃ jalaṃ hatthena cāletvā suttakaṃ madditvā parittaṃ katvā dātabbanti yojanā.

    493. அனாமட்டோ²பீதி ஹத்தே²ன அனாமஸிதோபி, அபப்³ப³ஜிதஸ்ஸ ஹத்த²தோ லத்³தா⁴ அத்தனா வா அஞ்ஞேன வா பி⁴க்கு²னா அக³ஹிதக்³கோ³தி வுத்தங் ஹோதி.

    493.Anāmaṭṭhopīti hatthena anāmasitopi, apabbajitassa hatthato laddhā attanā vā aññena vā bhikkhunā agahitaggoti vuttaṃ hoti.

    494. சோரதா³மரிகஸ்ஸ சாதி கா³மவிலோபகஸ்ஸ சோரஸ்ஸ ச.

    494.Coradāmarikassa cāti gāmavilopakassa corassa ca.

    495. பண்டு³பலாஸஸ்ஸாதி பப்³ப³ஜ்ஜாபெக்க²ஸ்ஸ ப⁴ண்டு³கஸ்ஸ, பண்டு³வண்ணோ பலாஸோ பண்டு³பலாஸோ, ஸோ வியாதி பண்டு³பலாஸோ, தங்ஸதி³ஸே தப்³போ³ஹாரோ ‘‘ஸீஹோயங் மாணவகோ’’திஆதீ³ஸு விய. யதா² பண்டு³பலாஸோ ருக்கா² பதனாபி⁴முகோ² திட்ட²தி நியதபாதோ, ஏவமயம்பி கி³ஹிலிங்க³தோ அபக³மாபி⁴முகோ² பப்³ப³ஜ்ஜூபக³மனே நியதோவ திட்ட²தீதி ‘‘பண்டு³பலாஸஸதி³ஸோ’’தி வேதி³தப்³போ³.

    495.Paṇḍupalāsassāti pabbajjāpekkhassa bhaṇḍukassa, paṇḍuvaṇṇo palāso paṇḍupalāso, so viyāti paṇḍupalāso, taṃsadise tabbohāro ‘‘sīhoyaṃ māṇavako’’tiādīsu viya. Yathā paṇḍupalāso rukkhā patanābhimukho tiṭṭhati niyatapāto, evamayampi gihiliṅgato apagamābhimukho pabbajjūpagamane niyatova tiṭṭhatīti ‘‘paṇḍupalāsasadiso’’ti veditabbo.

    தா²லகேபி சாதி அத்தனோ பரிபோ⁴க³தா²லகேபி. இத³ஞ்ச நித³ஸ்ஸனமத்தங், பத்தோபி க³ஹிதோயேவாதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். ட²பெத்வாதி எத்த² ‘‘பிண்ட³பாத’’ந்தி உபயோக³வஸேன ஸம்ப³ந்த⁴னீயங். தங் பனாதி அத்தனோ பரிபோ⁴க³தா²லகே ட²பெத்வா தி³ய்யமானங் பிண்ட³பாதங். ‘‘மாதாபிதூன’’ந்தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.436-437) அட்ட²கதா²வசனதோ எத்த² ‘‘பிதுனோ’’தி உபலக்க²ணந்தி மாதாபிதூனம்பீதி அத்தோ². ஸசே ஏகஸேஸோ இச்சி²தோ, ‘‘பிதூனம்பீ’’தி பாடோ² யுஜ்ஜதி.

    Thālakepi cāti attano paribhogathālakepi. Idañca nidassanamattaṃ, pattopi gahitoyevāti daṭṭhabbaṃ. Ṭhapetvāti ettha ‘‘piṇḍapāta’’nti upayogavasena sambandhanīyaṃ. Taṃ panāti attano paribhogathālake ṭhapetvā diyyamānaṃ piṇḍapātaṃ. ‘‘Mātāpitūna’’nti (pārā. aṭṭha. 2.436-437) aṭṭhakathāvacanato ettha ‘‘pituno’’ti upalakkhaṇanti mātāpitūnampīti attho. Sace ekaseso icchito, ‘‘pitūnampī’’ti pāṭho yujjati.

    496. ஜங்க⁴பேஸனியந்தி கி³ஹீனங் தூ³தெய்யஸாஸனஹரணகம்மங் ‘‘ஜங்க⁴பேஸனிய’’ந்தி வுச்சதி. அபி சாதி வுத்தஸமுச்சயோ.

    496.Jaṅghapesaniyanti gihīnaṃ dūteyyasāsanaharaṇakammaṃ ‘‘jaṅghapesaniya’’nti vuccati. Api cāti vuttasamuccayo.

    497. எத்தாவதா ஸாமஞ்ஞவிதி⁴ங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி அபவாத³விதி⁴ங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘ப⁴ண்டூ³’’திஆதி³ வுத்தங். ஸாஸனந்தி ஸந்தே³ஸங். ஹரிதுந்தி வுத்தட்டா²னங் நேதுங்.

    497. Ettāvatā sāmaññavidhiṃ dassetvā idāni apavādavidhiṃ dassetuṃ ‘‘bhaṇḍū’’tiādi vuttaṃ. Sāsananti sandesaṃ. Haritunti vuttaṭṭhānaṃ netuṃ.

    498. அட்ட²விதே⁴னபீதி புப்ப²தா³னாதி³ஜங்க⁴பேஸனியாவஸானேன அட்ட²ப்பகாரேனபி. குலதூ³ஸனகம்மேனாதி குலானங் ஸத்³தா⁴வினாஸகேன அனாசாரகம்மேன. லத்³த⁴ந்தி எத்த² ‘‘போ⁴ஜன’’ந்தி இத³ங் ‘‘பு⁴ஞ்ஜிது’’ந்தி ச ‘‘அஜ்ஜோ²ஹாரேஸூ’’தி ச வுத்தத்தா, ‘‘ஸேஸேஸுபி அயங் நயோ’’தி வக்க²மானத்தா ச லப்³ப⁴தி. பஞ்சஸு ஸஹத⁴ம்மிகேஸு ஏகேனாபி குலதூ³ஸனேன கம்மேன உப்பாதி³தபச்சயோ ஸப்³பே³ஸம்பி ந வட்டதீதி ‘‘பஞ்சன்னங் ஸஹத⁴ம்மீனங் ந ச வட்டதீ’’தி ஸப்³ப³படிஸேதோ⁴ கதோ.

    498.Aṭṭhavidhenapīti pupphadānādijaṅghapesaniyāvasānena aṭṭhappakārenapi. Kuladūsanakammenāti kulānaṃ saddhāvināsakena anācārakammena. Laddhanti ettha ‘‘bhojana’’nti idaṃ ‘‘bhuñjitu’’nti ca ‘‘ajjhohāresū’’ti ca vuttattā, ‘‘sesesupi ayaṃ nayo’’ti vakkhamānattā ca labbhati. Pañcasu sahadhammikesu ekenāpi kuladūsanena kammena uppāditapaccayo sabbesampi na vaṭṭatīti ‘‘pañcannaṃ sahadhammīnaṃ na ca vaṭṭatī’’ti sabbapaṭisedho kato.

    499. ஸப்³ப³த்தா²தி ‘‘அஜ்ஜோ²ஹாரேஸூ’’தி ஏதஸ்ஸ விஸேஸனங், ஸப்³பே³ஸூதி அத்தோ². ‘‘அஜ்ஜோ²ஹாரே அஜ்ஜோ²ஹாரே’’தி அட்ட²கதா²க³தங் ஸங்க³ண்ஹாதி. ‘‘அஜ்ஜோ²ஹாரேஸூ’’தி இத³ங் பரக³லங் காதப்³ப³ங் ஆமிஸங் ஸந்தா⁴யாஹ. ஸேஸபச்சயே படிச்ச பரிபோ⁴க³வஸேனேவ ‘‘ஸேஸேஸூ’’தி ஆஹ, அனஜ்ஜோ²ஹரணீயேஸு ஸேஸபச்சயேஸூதி அத்தோ². கிங் வுத்தங் ஹோதி? சீவரபச்சயே ஸரீரதோ மோசெத்வா பரிபோ⁴க³க³ணனாய, ஸேனாஸனபச்சயே நிப்³ப³கோஸே உத³கபதனட்டா²னதோ அப்³ப⁴ந்தரங் பவிட்ட²வாரக³ணனாய, மஞ்சபீடா²தி³ஸேனாஸனே நிஸீத³னஸயனாதி³பரிபோ⁴க³க³ணனாய, அனஜ்ஜோ²ஹரித்வா அப்³ப⁴ஞ்ஜனாலேபனாதி³வஸேன காதப்³ப³பே⁴ஸஜ்ஜே ஸரீரதோ மோசெத்வா வாரக³ணனாயாதி வுத்தங் ஹோதி. அயங் நயோதி ‘‘து³க்கடங் பரிதீ³பித’’ந்தி வுத்தோ நயோ.

    499.Sabbatthāti ‘‘ajjhohāresū’’ti etassa visesanaṃ, sabbesūti attho. ‘‘Ajjhohāre ajjhohāre’’ti aṭṭhakathāgataṃ saṅgaṇhāti. ‘‘Ajjhohāresū’’ti idaṃ paragalaṃ kātabbaṃ āmisaṃ sandhāyāha. Sesapaccaye paṭicca paribhogavaseneva ‘‘sesesū’’ti āha, anajjhoharaṇīyesu sesapaccayesūti attho. Kiṃ vuttaṃ hoti? Cīvarapaccaye sarīrato mocetvā paribhogagaṇanāya, senāsanapaccaye nibbakose udakapatanaṭṭhānato abbhantaraṃ paviṭṭhavāragaṇanāya, mañcapīṭhādisenāsane nisīdanasayanādiparibhogagaṇanāya, anajjhoharitvā abbhañjanālepanādivasena kātabbabhesajje sarīrato mocetvā vāragaṇanāyāti vuttaṃ hoti. Ayaṃ nayoti ‘‘dukkaṭaṃ paridīpita’’nti vutto nayo.

    500. ‘‘உப்பன்னபச்சயா’’தி இத³ங் ‘‘அபூ⁴தாரோசனேனா’’தி இத³மபெக்கி²த்வா வுத்தங். ‘‘கத்வா ரூபியவோஹார’’ந்தி இத³மபெக்கி²த்வா ‘‘உப்பாதி³தபச்சயா’’தி யோஜனா காதப்³பா³. ரூபியவோஹாரவினிச்ச²யோ நிஸ்ஸக்³கி³யே ஆவி ப⁴விஸ்ஸதி. அபூ⁴தாரோசனவினிச்ச²யோ சதுத்த²பாராஜிகே வுத்தோ. ஸமானாதி பகாஸிதாதி குலதூ³ஸனகம்மேன உப்பாதி³தபச்சயேஹி ஸதி³ஸாதி அட்ட²கதா²யங் வுத்தாதி அத்தோ². இமினா தத்தா²பி வினிச்ச²யோ எத்தகோயேவாதி அதிதி³ஸதி.

    500.‘‘Uppannapaccayā’’ti idaṃ ‘‘abhūtārocanenā’’ti idamapekkhitvā vuttaṃ. ‘‘Katvā rūpiyavohāra’’nti idamapekkhitvā ‘‘uppāditapaccayā’’ti yojanā kātabbā. Rūpiyavohāravinicchayo nissaggiye āvi bhavissati. Abhūtārocanavinicchayo catutthapārājike vutto. Samānāti pakāsitāti kuladūsanakammena uppāditapaccayehi sadisāti aṭṭhakathāyaṃ vuttāti attho. Iminā tatthāpi vinicchayo ettakoyevāti atidisati.

    501. ‘‘ஸங்ஸாரவாஸோ து³க்க²’’ந்தி ஞத்வா நிப்³பா³னாதி⁴க³மே மானஸங் ப³ந்தி⁴த்வா நிப்³பா³னகா³மினிங் படிபத³ங் ஸந்தா⁴ய ஸாஸனாவதிண்ணேன ஸிக்கா²காமேன குலபுத்தேன ஸேவிதக்க²ணேயேவ ஜீவிதஹரணஸமத்த²விஸமிஸ்ஸபூதிமுத்தங் விய வஜ்ஜனீயங் அகப்பியபச்சயங் உப்பாதே³துங் கரியமானங் அகப்பியோபாயப்பகாரங் ஏகதோ த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘விஞ்ஞத்தீ’’திஆதி³. தத்த² விஞ்ஞத்தி யாசனா. அனுப்பதா³னந்தி பிண்ட³படிபிண்ட³தா³னங். வேஜ்ஜகம்மங் வுத்தனயமேவ. அனேஸனங் நாம அப்பிச்ச²தாய அனநுரூபேன பயோகே³ன பச்சயபரியேஸனங்.

    501. ‘‘Saṃsāravāso dukkha’’nti ñatvā nibbānādhigame mānasaṃ bandhitvā nibbānagāminiṃ paṭipadaṃ sandhāya sāsanāvatiṇṇena sikkhākāmena kulaputtena sevitakkhaṇeyeva jīvitaharaṇasamatthavisamissapūtimuttaṃ viya vajjanīyaṃ akappiyapaccayaṃ uppādetuṃ kariyamānaṃ akappiyopāyappakāraṃ ekato dassetumāha ‘‘viññattī’’tiādi. Tattha viññatti yācanā. Anuppadānanti piṇḍapaṭipiṇḍadānaṃ. Vejjakammaṃ vuttanayameva. Anesanaṃ nāma appicchatāya ananurūpena payogena paccayapariyesanaṃ.

    பாரிப⁴ட்யதா நாம இஸ்ஸரே ஸேவிதுங் பரிவாரெத்வா தேஸங் சித்தருசிதங் விலபந்தானங் பரிப⁴டானங் ஸேவகஜனானங் விய லாப⁴த்தி²கஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ பச்சயதா³யகேஸு பவத்தீதி வேதி³தப்³போ³. பரி ஸமந்ததோ ப⁴டதி ஸேவதீதி பரிப⁴டோ, இஸ்ஸரஜனானங் ஸமீபாவசரோ ஸேவகஜனோ, பரிப⁴டோ வியாதி பரிப⁴டோ, பி⁴க்கு², பரிப⁴டஸ்ஸ கம்மங் பாரிப⁴ட்யங், தஸ்ஸ பா⁴வோ பாரிப⁴ட்யதா. அத² வா பரிப⁴டதி தா⁴தி விய குலதா³ரகே அங்கே கரணாதி³வஸேன தா⁴ரேதீதி பரிப⁴டோ, பரிப⁴டஸ்ஸ கம்மங் பாரிப⁴ட்யங், தஸ்ஸ பா⁴வோ பாரிப⁴ட்யதாதி லாபா⁴ஸாய பி⁴க்கு²னோ குலதா³ரகேஸு அனநுலோமிகா பவத்தி வுச்சதி.

    Pāribhaṭyatā nāma issare sevituṃ parivāretvā tesaṃ cittarucitaṃ vilapantānaṃ paribhaṭānaṃ sevakajanānaṃ viya lābhatthikassa bhikkhuno paccayadāyakesu pavattīti veditabbo. Pari samantato bhaṭati sevatīti paribhaṭo, issarajanānaṃ samīpāvacaro sevakajano, paribhaṭo viyāti paribhaṭo, bhikkhu, paribhaṭassa kammaṃ pāribhaṭyaṃ, tassa bhāvo pāribhaṭyatā. Atha vā paribhaṭati dhāti viya kuladārake aṅke karaṇādivasena dhāretīti paribhaṭo, paribhaṭassa kammaṃ pāribhaṭyaṃ, tassa bhāvo pāribhaṭyatāti lābhāsāya bhikkhuno kuladārakesu ananulomikā pavatti vuccati.

    முக்³க³ஸூபதா நாம பக்கமுக்³கா³ விய பக்காபக்கபீ³ஜமிஸ்ஸா லாபா⁴ஸாய தா³யகானங் சித்தாராத⁴னத்தா²ய ஸச்சாலீகமிஸ்ஸகதா. யதா² முக்³கே³ஸு பச்சமானேஸு கோசிதே³வ ந பச்சதி, ப³ஹவோ பச்சந்தி, ஏவமேவ யஸ்ஸ தா³யகேஹி ஸத்³தி⁴ங் கதெ²ந்தஸ்ஸ கிஞ்சிதே³வ ஸச்சங் ஹோதி, அஸச்சமேவ ப³ஹுகங் ஹோதி, அயங் வுச்சதி முக்³க³ஸூபஸதி³ஸத்தா ‘‘முக்³க³ஸூபோ’’தி, தஸ்ஸ கம்மங் முக்³க³ஸூபங், தஸ்ஸ பா⁴வோ முக்³க³ஸூபதா. வத்து²விஜ்ஜகங் நாம கூபவத்து²கே³ஹவத்து²ஆதீ³னங் ஆசிக்க²னங். வத்து²விஜ்ஜாயகானங் கதங் வத்து²விஜ்ஜகங்.

    Muggasūpatā nāma pakkamuggā viya pakkāpakkabījamissā lābhāsāya dāyakānaṃ cittārādhanatthāya saccālīkamissakatā. Yathā muggesu paccamānesu kocideva na paccati, bahavo paccanti, evameva yassa dāyakehi saddhiṃ kathentassa kiñcideva saccaṃ hoti, asaccameva bahukaṃ hoti, ayaṃ vuccati muggasūpasadisattā ‘‘muggasūpo’’ti, tassa kammaṃ muggasūpaṃ, tassa bhāvo muggasūpatā. Vatthuvijjakaṃ nāma kūpavatthugehavatthuādīnaṃ ācikkhanaṃ. Vatthuvijjāyakānaṃ kataṃ vatthuvijjakaṃ.

    502. ஜங்க⁴பேஸனியங், தூ³தகம்மஞ்ச வுத்தனயமேவ. குலதூ³ஸனந்தி வுத்தாவஸேஸங். அபூ⁴தாரோசனஞ்ச வுத்தனயமேவ. பு³த்³த⁴படிகுட்ட²ந்தி பு³த்³தே⁴ஹி படிக்கோஸிதங் க³ரஹிதங் யதா²வுத்தங் மிச்சா²ஜீவஞ்ச அவுத்தஞ்ச அங்க³விஜ்ஜானக்க²த்தவிஜ்ஜாஉக்காபாததி³ஸாடா³ஹபூ⁴மிசாலாதி³பே⁴த³ங் மிச்சா²ஜீவனூபாயங் ஸப்³ப³ங். விவஜ்ஜயேதி விஸமிவ, கூ³த²முத்தங் விய ச ஆரகா பரிவஜ்ஜெய்யாதி அத்தோ². ‘‘ஸிக்கா²காமோ குலபுத்தோ’’தி ஸாமத்தி²யா லப்³ப⁴தி.

    502.Jaṅghapesaniyaṃ, dūtakammañca vuttanayameva. Kuladūsananti vuttāvasesaṃ. Abhūtārocanañca vuttanayameva. Buddhapaṭikuṭṭhanti buddhehi paṭikkositaṃ garahitaṃ yathāvuttaṃ micchājīvañca avuttañca aṅgavijjānakkhattavijjāukkāpātadisāḍāhabhūmicālādibhedaṃ micchājīvanūpāyaṃ sabbaṃ. Vivajjayeti visamiva, gūthamuttaṃ viya ca ārakā parivajjeyyāti attho. ‘‘Sikkhākāmo kulaputto’’ti sāmatthiyā labbhati.

    503. படினிஸ்ஸஜ்ஜதோபி தந்தி ஸமனுபா⁴ஸனகம்மதோ புப்³பே³ வா ஞத்திசதுத்தா²ஸு கம்மவாசாஸு அந்தகம்மவாசாய ய்ய-காரங் அப்பத்தாய வா குலதூ³ஸனகம்மங் பஜஹந்தஸ்ஸாதி வுத்தங் ஹோதி. ஸங்க⁴பே⁴த³ஸமந்தி பட²மஸங்க⁴பே⁴தே³ன ஸமந்தி.

    503.Paṭinissajjatopi tanti samanubhāsanakammato pubbe vā ñatticatutthāsu kammavācāsu antakammavācāya yya-kāraṃ appattāya vā kuladūsanakammaṃ pajahantassāti vuttaṃ hoti. Saṅghabhedasamanti paṭhamasaṅghabhedena samanti.

    குலதூ³ஸனகதா²வண்ணனா.

    Kuladūsanakathāvaṇṇanā.

    504. ‘‘ஜான’’ந்தி இமஸ்ஸ ‘‘பி⁴க்கு²னா’’தி ஏதஸ்ஸ விஸேஸனத்தா ஜானதாதி க³ஹேதப்³ப³ங். பாளியா லிகி²தே ஸீஹளக³ண்டி²பதே³ பன ஏவரூபங் ஆபத்திங் ஆபன்னொஸ்மீதி ஞத்வாதி அத்தோ² வுத்தோ. யாவதீஹந்தி யத்தகானி அஹானி, ‘‘சா²தி³தா’’தி இமினா ஸம்ப³ந்தோ⁴, சா²த³னகிரியாஅச்சந்தஸங்யோகே³ உபயோக³வசனங். சா²தி³தாதி ‘‘அஹங் இத்த²ன்னாமங் ஆபத்திங் ஆபன்னோ’’தி ஸப்³ரஹ்மசாரீனங் அனாரோசனதி³வஸேன படிச்சா²தி³தா. ஆபத்தீதி ஸங்கா⁴தி³ஸேஸாபத்தி. அகாமாதி அருசியாவ ஸங்கா⁴தி³ஸேஸங் ஆபஜ்ஜித்வா அகதபடிகம்மஸ்ஸ ஸக்³க³மொக்கா²னங் அந்தராயகரத்தாதி அதி⁴ப்பாயோ. பரிவத்த²ப்³ப³ந்தி பரிவாஸங் ஸமாதா³ய வத்த²ப்³ப³ங். கித்தகங் காலந்தி ஆஹ ‘‘தாவதீஹ’’ந்தி, தத்தகானி அஹானீதி வுத்தங் ஹோதி. ஆபஜ்ஜித்வா யத்தகானி அஹானி படிச்சா²தே³தி, தத்தகானேவ அஹானீதி அத்தோ².

    504.‘‘Jāna’’nti imassa ‘‘bhikkhunā’’ti etassa visesanattā jānatāti gahetabbaṃ. Pāḷiyā likhite sīhaḷagaṇṭhipade pana evarūpaṃ āpattiṃ āpannosmīti ñatvāti attho vutto. Yāvatīhanti yattakāni ahāni, ‘‘chāditā’’ti iminā sambandho, chādanakiriyāaccantasaṃyoge upayogavacanaṃ. Chāditāti ‘‘ahaṃ itthannāmaṃ āpattiṃ āpanno’’ti sabrahmacārīnaṃ anārocanadivasena paṭicchāditā. Āpattīti saṅghādisesāpatti. Akāmāti aruciyāva saṅghādisesaṃ āpajjitvā akatapaṭikammassa saggamokkhānaṃ antarāyakarattāti adhippāyo. Parivatthabbanti parivāsaṃ samādāya vatthabbaṃ. Kittakaṃ kālanti āha ‘‘tāvatīha’’nti, tattakāni ahānīti vuttaṃ hoti. Āpajjitvā yattakāni ahāni paṭicchādeti, tattakāneva ahānīti attho.

    505-6. ஆபத்தி கித்தகேன படிச்ச²ன்னா ஹோதீதி ஆஹ ‘‘ஆபத்தி சா’’திஆதி³. தத்த² ஆபத்தி சாதி ஸங்கா⁴தி³ஸேஸாபத்தி ச. அனுக்கி²த்தோ சாதி உக்கே²பனீயகம்மேன ஸயங் அனிஸ்ஸாரிதோ ச. பஹூ சாதி ஸயங் ஸப்³ரஹ்மசாரீனங் ஸந்திகங் க³ந்த்வா ஆரோசேதுங் பஹோதி ச. அனந்தராயிகோ சாதி க³மனவிப³ந்த⁴கேன ராஜசோராதி³அந்தராயேன விரஹிதோ ச. சதுஸ்வ பீதி எத்த² ‘‘ஏதேஸூ’’தி ஸேஸோ, ஏதேஸு சதூஸூதி அத்தோ². தங்ஸஞ்ஞீதி ஆபத்திஸஞ்ஞீ அனுக்கி²த்தஸஞ்ஞீ பஹுஸஞ்ஞீ அனந்தராயிகஸஞ்ஞீதி வுத்தங் ஹோதி. தஸ்ஸ ஏவங்ஸஞ்ஞினோ இமேஸு சதூஸு ததா²ஸஞ்ஞினோ புக்³க³லஸ்ஸ. சா²தே³துகாமதாதி ஆசரியாதீ³ஸு கா³ரவேன வா க³ரஹாதி³ப⁴யா வா ‘‘ந ஆரோசெஸ்ஸாமீ’’தி படிச்சா²தே³துகாமதா ச. சா²த³னந்தி ததா² சிந்தெத்வா ‘‘அஹங் இத்த²ன்னாமங் ஆபன்னோ’’தி அவத்வா படிச்சா²த³னஞ்சாதி இமேஹி த³ஸஹி அங்கே³ஹி. ‘‘பி⁴க்கு²னா’’தி கத்துனித்³தே³ஸத்தா ச²ன்னாதி எத்த² சா²தி³தாதி அத்தோ². காலவிதி⁴ங் த³ஸ்ஸேதி ‘‘அருணுக்³க³மனேனா’’தி, ஆபத்திஆபன்னதி³வஸங் கே²பெத்வா அருணுட்டா²னேன ஸத்³தி⁴ங் ச²ன்னா ஹோதீதி அத்தோ².

    505-6. Āpatti kittakena paṭicchannā hotīti āha ‘‘āpatti cā’’tiādi. Tattha āpatti cāti saṅghādisesāpatti ca. Anukkhitto cāti ukkhepanīyakammena sayaṃ anissārito ca. Pahū cāti sayaṃ sabrahmacārīnaṃ santikaṃ gantvā ārocetuṃ pahoti ca. Anantarāyiko cāti gamanavibandhakena rājacorādiantarāyena virahito ca. Catusva pīti ettha ‘‘etesū’’ti seso, etesu catūsūti attho. Taṃsaññīti āpattisaññī anukkhittasaññī pahusaññī anantarāyikasaññīti vuttaṃ hoti. Tassa evaṃsaññino imesu catūsu tathāsaññino puggalassa. Chādetukāmatāti ācariyādīsu gāravena vā garahādibhayā vā ‘‘na ārocessāmī’’ti paṭicchādetukāmatā ca. Chādananti tathā cintetvā ‘‘ahaṃ itthannāmaṃ āpanno’’ti avatvā paṭicchādanañcāti imehi dasahi aṅgehi. ‘‘Bhikkhunā’’ti kattuniddesattā channāti ettha chāditāti attho. Kālavidhiṃ dasseti ‘‘aruṇuggamanenā’’ti, āpattiāpannadivasaṃ khepetvā aruṇuṭṭhānena saddhiṃ channā hotīti attho.

    த்³வேபா⁴ணவாரவண்ணனா நிட்டி²தா.

    Dvebhāṇavāravaṇṇanā niṭṭhitā.

    507. ஏவங் படிச்ச²ன்னஸங்கா⁴தி³ஸேஸபடிகம்மத்த²ங் ‘‘அகாமா பரிவத்த²ப்³ப³’’ந்தி விஹிதஸ்ஸ பரிவாஸஸ்ஸ கோ பே⁴தோ³, கோ பவத்திக்கமோதி ஆஹ ‘‘திவிதோ⁴’’திஆதி³. ஸோ பரிவாஸோ திவிதோ⁴ தீ³பிதோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. கேனாதி ஆஹ ‘‘திவிதா⁴பேதசேதஸா’’தி. ‘‘திஸ்ஸோ விதா⁴, ஸெய்யோஹமஸ்மீதி விதா⁴, ஸதி³ஸோஹமஸ்மீதி விதா⁴, ஹீனோஹமஸ்மீதி விதா⁴’’தி (தீ³॰ நி॰ 3.305) வுத்தவிதா⁴ய மானநாமதெ⁴ய்யதோ திவித⁴மானதோ அபக³தசித்தேன ஸம்மாஸம்பு³த்³தே⁴னாதி அத்தோ².

    507. Evaṃ paṭicchannasaṅghādisesapaṭikammatthaṃ ‘‘akāmā parivatthabba’’nti vihitassa parivāsassa ko bhedo, ko pavattikkamoti āha ‘‘tividho’’tiādi. So parivāso tividho dīpitoti sambandho. Kenāti āha ‘‘tividhāpetacetasā’’ti. ‘‘Tisso vidhā, seyyohamasmīti vidhā, sadisohamasmīti vidhā, hīnohamasmīti vidhā’’ti (dī. ni. 3.305) vuttavidhāya mānanāmadheyyato tividhamānato apagatacittena sammāsambuddhenāti attho.

    படிச்ச²ன்னா ஆபத்தி ஏதஸ்ஸாதி படிச்ச²ன்னோ. அரிஸாதீ³னங் ஆக³திக³ணத்தா தத்த² பக்கி²பனேன அ-காரபச்சயோ த³ட்ட²ப்³போ³. தேனேவ வக்க²தி ‘‘படிச்ச²ன்னாய தா³தப்³போ³’’திஆதி³.

    Paṭicchannā āpatti etassāti paṭicchanno. Arisādīnaṃ āgatigaṇattā tattha pakkhipanena a-kārapaccayo daṭṭhabbo. Teneva vakkhati ‘‘paṭicchannāya dātabbo’’tiādi.

    ஸுத்³த⁴ந்தோதி ‘‘உபோ⁴ கோடியோ ஸோதெ⁴த்வா தா³தப்³ப³பரிவாஸோ ஸுத்³த⁴ந்தோ நாமா’’தி பாளிக³ண்டி²பதே³ வுத்தத்தா உபஸம்பதா³காலஸங்கா²தோ ஸுத்³தோ⁴ புப்³ப³ந்தோ, ஆரோசிதகாலஸங்கா²தோ ஸுத்³தோ⁴ அபரந்தோ ச பரிவாஸஸமாதா³னகாலே வா பரிவஸனகாலே வா உபபரிக்கி²த்வா தி³ட்டா² ஸுத்³தா⁴ அந்தா அனாபத்திகாலஸங்கா²தா உபோ⁴ கோடியோ அஸ்ஸாதி கத்வா ஸுத்³த⁴ந்தநாமகோ பரிவாஸோ ச. எத்த² ச பே⁴தா³தி³ங் வக்க²தி.

    Suddhantoti ‘‘ubho koṭiyo sodhetvā dātabbaparivāso suddhanto nāmā’’ti pāḷigaṇṭhipade vuttattā upasampadākālasaṅkhāto suddho pubbanto, ārocitakālasaṅkhāto suddho aparanto ca parivāsasamādānakāle vā parivasanakāle vā upaparikkhitvā diṭṭhā suddhā antā anāpattikālasaṅkhātā ubho koṭiyo assāti katvā suddhantanāmako parivāso ca. Ettha ca bhedādiṃ vakkhati.

    ஸம்மா தி³வஸாதீ³னங் ஓதா⁴னங் பக்கே²போ யத்த² ஸோ ஸமோதா⁴னோ, பரிவாஸோ. தி³வஸேஸு தி³வஸே வா ஆபத்தீஸு ஆபத்தியோ வா ஸப்³பா³ நானாவத்து²கா ஆபத்தியோ ஏகதோ கத்வா ஓதா⁴ய தா³தப்³ப³பரிவாஸோதி அத்தோ². எத்தா²பி பே⁴தா³தி³ங் வக்க²தி.

    Sammā divasādīnaṃ odhānaṃ pakkhepo yattha so samodhāno, parivāso. Divasesu divase vā āpattīsu āpattiyo vā sabbā nānāvatthukā āpattiyo ekato katvā odhāya dātabbaparivāsoti attho. Etthāpi bhedādiṃ vakkhati.

    508. தத்ராதி தேஸு தீஸு பரிவாஸேஸு. ‘‘யோ’’தி ஸேஸோ. இதீதி ஏவமத்தோ² த³ட்ட²ப்³போ³. யோ படிச்ச²ன்னபரிவாஸோ, அயந்தி ஏவங் பகாஸிதோதி யோஜனா.

    508.Tatrāti tesu tīsu parivāsesu. ‘‘Yo’’ti seso. Itīti evamattho daṭṭhabbo. Yo paṭicchannaparivāso, ayanti evaṃ pakāsitoti yojanā.

    509-10. பரிவாஸதா³னகாலே வுச்சமானாய கம்மவாசாய பதா⁴னலக்க²ணங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘வத்து²கொ³த்தவஸேனா’’திஆதி³. தத்த² ‘‘வத்தூ²’’தி ஸுக்கமோசனாதி³கோ வீதிக்கமோ வுச்சதி. அயமேவ ஸுக்கவிஸ்ஸட்டி²ஆதி³கங் க³ங் வாசங் ஸஞ்ஞஞ்ச தாயதி ரக்க²தீதி கத்வா ‘‘கொ³த்த’’ந்தி வுச்சதி. தஞ்ஹி ஸஜாதியஸாதா⁴ரணவிஜாதியவினிவத்தனவஸேன அஞ்ஞத்த² க³ந்துங் அத³த்வா வாசங் ஸத்³த³ங், தப்³பி³ஸயங் ஸஞ்ஞஞ்ச ரக்க²தி. இத³ங் வத்து²கொ³த்தத்³வயவாசகங் ஸுக்கவிஸ்ஸட்டி²காயஸங்ஸக்³க³விஸேஸவசனஞ்ச ‘‘நானாவத்து²கா’’தி ஸாமஞ்ஞவசனஞ்சாதி இமினா வசனத்³வயேனாதி வுத்தங் ஹோதி. வுத்தஞ்ஹேதங் அட்ட²கதா²யங் ‘‘ஸுக்கவிஸ்ஸட்டி²ங் காயஸங்ஸக்³க³’ந்திஆதி³வசனேனாபி ‘நானாவத்து²காயோ’திஆதி³வசனேனாபி வத்து²சேவ கொ³த்தஞ்ச ஸங்க³ஹித’’ந்தி (சூளவ॰ அட்ட²॰ 102). நாமாபத்திவஸேன வாதி எத்த² ஸங்கா⁴தி³ஸேஸோதி ஸஜாதிஸாதா⁴ரணனாமங், ஆபத்தீதி ஸப்³ப³ஸாதா⁴ரணனாமந்தி த்³வீஹி நாமேஹி தங்தங்வீதிக்கமவஸேன ஆபஜ்ஜிதப்³ப³தோ ததே³வ ஆபத்தீதி ஏவமுபி⁴ன்னங் நாமாபத்தீனங் வஸேன வாதி அத்தோ².

    509-10. Parivāsadānakāle vuccamānāya kammavācāya padhānalakkhaṇaṃ dassetumāha ‘‘vatthugottavasenā’’tiādi. Tattha ‘‘vatthū’’ti sukkamocanādiko vītikkamo vuccati. Ayameva sukkavissaṭṭhiādikaṃ gaṃ vācaṃ saññañca tāyati rakkhatīti katvā ‘‘gotta’’nti vuccati. Tañhi sajātiyasādhāraṇavijātiyavinivattanavasena aññattha gantuṃ adatvā vācaṃ saddaṃ, tabbisayaṃ saññañca rakkhati. Idaṃ vatthugottadvayavācakaṃ sukkavissaṭṭhikāyasaṃsaggavisesavacanañca ‘‘nānāvatthukā’’ti sāmaññavacanañcāti iminā vacanadvayenāti vuttaṃ hoti. Vuttañhetaṃ aṭṭhakathāyaṃ ‘‘sukkavissaṭṭhiṃ kāyasaṃsagga’ntiādivacanenāpi ‘nānāvatthukāyo’tiādivacanenāpi vatthuceva gottañca saṅgahita’’nti (cūḷava. aṭṭha. 102). Nāmāpattivasena vāti ettha saṅghādisesoti sajātisādhāraṇanāmaṃ, āpattīti sabbasādhāraṇanāmanti dvīhi nāmehi taṃtaṃvītikkamavasena āpajjitabbato tadeva āpattīti evamubhinnaṃ nāmāpattīnaṃ vasena vāti attho.

    கம்மவாசா ஹி காதப்³பா³தி ‘‘வத்து²கொ³த்தவஸேனாபீ’’தி எத்த² அபி-ஸத்³தோ³ ‘‘நாமாபத்திவஸேன வா’’தி எத்த² ஸங்கா⁴தி³ஸேஸோதி ஸஜாதிஸாதா⁴ரணனாமங், ஆபத்தீதி ஸப்³ப³ஸாதா⁴ரணனாமந்தி த்³வீஹி நாமேஹீதி இத³ங் ஸமுச்சினோதீதி உப⁴யங் ஏகதோ யோஜெத்வா கம்மவாசா காதப்³பா³தி. ‘‘நாமாபத்திவஸேன வா’’தி எத்த² விகப்பத்தே²ன வா-ஸத்³தே³ன, ‘‘அஹங் ப⁴ந்தே ஸம்ப³ஹுலா ஸங்கா⁴தி³ஸேஸா ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜிங் ஏகாஹபடிச்ச²ன்னாயோ’தி ஏவங் நாமமத்தவஸேன வா யோஜனா காதப்³பா³’’தி அட்ட²கதா²ய வுத்தவிஸேஸனிவத்தனத்த²மத்தஸத்³த³வஸேன ச வத்து²கொ³த்தவிரஹிதேன கேவலேன நாமாபத்திமத்தேன பயோஜெத்வா காதப்³பா³யேவாதி வுத்தங் ஹோதி. கம்மவாசாய கரணப்பகாரோ பன ஸமுச்சயக்க²ந்த⁴கே ஆக³தனயேன ஆபன்னபுக்³க³லனாமேன ச ஏகாஹபடிச்ச²ன்னாதி³வசனேன ச யோஜெத்வா த³ட்ட²ப்³போ³. தஸ்ஸ தா³தப்³போ³தி யோஜனா. ‘‘பரிவாஸோ’’தி பகரணதோ லப்³ப⁴தி, படிச்ச²ன்னாபத்திகஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ பரிவாஸோ தா³தப்³போ³தி அத்தோ².

    Kammavācā hi kātabbāti ‘‘vatthugottavasenāpī’’ti ettha api-saddo ‘‘nāmāpattivasena vā’’ti ettha saṅghādisesoti sajātisādhāraṇanāmaṃ, āpattīti sabbasādhāraṇanāmanti dvīhi nāmehīti idaṃ samuccinotīti ubhayaṃ ekato yojetvā kammavācā kātabbāti. ‘‘Nāmāpattivasena vā’’ti ettha vikappatthena vā-saddena, ‘‘ahaṃ bhante sambahulā saṅghādisesā āpattiyo āpajjiṃ ekāhapaṭicchannāyo’ti evaṃ nāmamattavasena vā yojanā kātabbā’’ti aṭṭhakathāya vuttavisesanivattanatthamattasaddavasena ca vatthugottavirahitena kevalena nāmāpattimattena payojetvā kātabbāyevāti vuttaṃ hoti. Kammavācāya karaṇappakāro pana samuccayakkhandhake āgatanayena āpannapuggalanāmena ca ekāhapaṭicchannādivacanena ca yojetvā daṭṭhabbo. Tassa dātabboti yojanā. ‘‘Parivāso’’ti pakaraṇato labbhati, paṭicchannāpattikassa puggalassa parivāso dātabboti attho.

    தேன சாதி லத்³த⁴பரிவாஸேன அந்தோஸீமாய உக்குடிகங் நிஸின்னேன பக்³க³ஹிதஞ்ஜலினா பி⁴க்கு²னா ச. ஸமாதி³யித்வாதி எத்தா²பி ‘‘வத்த’’ந்தி ஸாமத்தி²யா லப்³ப⁴தி. ‘‘ஸமாதா³னெப்யயங் நயோ’’தி (வி॰ வி॰ 514) வக்க²மானத்தா ‘‘வத்தங் ஸமாதி³யாமி, பரிவாஸங் ஸமாதி³யாமீ’’தி இமேஸங் த்³வின்னங் அஞ்ஞதரங் வா த்³வயமேவ வா திக்க²த்துங் வத்வா பாரிவாஸிகக்க²ந்த⁴கே வுத்தவத்தபூரணத்த²ங் ஸமாதி³யித்வாதி வுத்தங் ஹோதி. ஆதி³தோ ஸங்க⁴ஸ்ஸ ஆரோசேதப்³ப³ந்தி யோஜனா. ததா² வத்தங் ஸமாதி³யித்வா நிஸின்னேன பட²மங் ஸங்க⁴ஸ்ஸ ‘‘அஹங் ப⁴ந்தே ஏகங் ஆபத்திங் ஆபஜ்ஜிங் ஸஞ்சேதனிகங் ஸுக்கவிஸ்ஸட்டி²ங் ஏகாஹபடிச்ச²ன்னங், ஸோஹங் ஸங்க⁴ங் ஏகிஸ்ஸா ஆபத்தியா ஸஞ்சேதனிகாய ஸுக்கவிஸ்ஸட்டி²யா ஏகாஹபடிச்ச²ன்னாய ஏகாஹபரிவாஸங் யாசிங், தஸ்ஸ மே ஸங்கோ⁴ ஏகிஸ்ஸா ஆபத்தியா ஸஞ்சேதனிகாய ஸுக்கவிஸ்ஸட்டி²யா ஏகாஹபடிச்ச²ன்னாய ஏகாஹபரிவாஸங் அதா³ஸி, ஸோஹங் பரிவஸாமி, வேத³யாமாஹங் ப⁴ந்தே, வேத³யதீதி மங் ஸங்கோ⁴ தா⁴ரேதூ’’தி ஏவங் ஆரோசேதப்³ப³ங்.

    Tena cāti laddhaparivāsena antosīmāya ukkuṭikaṃ nisinnena paggahitañjalinā bhikkhunā ca. Samādiyitvāti etthāpi ‘‘vatta’’nti sāmatthiyā labbhati. ‘‘Samādānepyayaṃ nayo’’ti (vi. vi. 514) vakkhamānattā ‘‘vattaṃ samādiyāmi, parivāsaṃ samādiyāmī’’ti imesaṃ dvinnaṃ aññataraṃ vā dvayameva vā tikkhattuṃ vatvā pārivāsikakkhandhake vuttavattapūraṇatthaṃ samādiyitvāti vuttaṃ hoti. Ādito saṅghassa ārocetabbanti yojanā. Tathā vattaṃ samādiyitvā nisinnena paṭhamaṃ saṅghassa ‘‘ahaṃ bhante ekaṃ āpattiṃ āpajjiṃ sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhiṃ ekāhapaṭicchannaṃ, sohaṃ saṅghaṃ ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā ekāhapaṭicchannāya ekāhaparivāsaṃ yāciṃ, tassa me saṅgho ekissā āpattiyā sañcetanikāya sukkavissaṭṭhiyā ekāhapaṭicchannāya ekāhaparivāsaṃ adāsi, sohaṃ parivasāmi, vedayāmāhaṃ bhante, vedayatīti maṃ saṅgho dhāretū’’ti evaṃ ārocetabbaṃ.

    ‘‘இமஞ்ச பனத்த²ங் க³ஹெத்வா யாய காயசி வாசாய ஆரோசேதுங் வட்டதியேவா’’தி (சூளவ॰ அட்ட²॰ 102) அட்ட²கதா²வசனதோ யாய காயசி பா⁴ஸாயபி ஆரோசேதுங் வட்டதி.

    ‘‘Imañca panatthaṃ gahetvā yāya kāyaci vācāya ārocetuṃ vaṭṭatiyevā’’ti (cūḷava. aṭṭha. 102) aṭṭhakathāvacanato yāya kāyaci bhāsāyapi ārocetuṃ vaṭṭati.

    511. புனப்புனாக³தானந்தி எத்த² ‘‘பி⁴க்கூ²ன’’ந்தி ஸேஸோ. புப்³பே³ ஆரோசனட்டா²னங் அஸம்பத்தானங் ஆக³ந்துகானங் பி⁴க்கூ²னம்பி. ஆரோசெந்தோவாதி ஏகஸ்ஸ ஆரோசனே ஸோ சே வுட்³ட⁴தரோ ஹோதி, ‘‘ப⁴ந்தே’’தி வத்வா புப்³பே³ வுத்தனயேனேவ வத்வா, நவகோ சே, ‘‘ஆவுஸோ’’தி வத்வா அவஸானே ‘‘மங் ஆயஸ்மா தா⁴ரேதூ’’தி, த்³வே சே ஹொந்தி, ‘‘மங் ஆயஸ்மந்தா தா⁴ரெந்தூ’’தி, தயோ சே, ‘‘மங் ஆயஸ்மந்தோ தா⁴ரெந்தூ’’தி வத்வா ஆரோசெந்தோவ. ரத்தியா சே²த³ங் அகத்வாதி ‘‘பகதத்தேன பி⁴க்கு²னா ஸத்³தி⁴ங் ஏகச்ச²ன்னே’’திஆதி³னா (சூளவ॰ 81) நயேன வுத்தஏகஸேனாஸனே பகதத்தேன பி⁴க்கு²னா ஸத்³தி⁴ங் அருணுட்டா²பனவஸேன கரியமானேன ஸஹவாஸேன வா ‘‘பகதத்தபி⁴க்கூ²ஹி வினா ஏககேன வாஸோ’’தி வுத்தவிப்பவாஸேன வா ‘‘ஆக³ந்துகானங் ஆரோசனாய அகரண’’ந்தி வுத்தஅனாரோசனேன வா ஸம்ப⁴வந்தங் ரத்திச்சே²த³மகத்வா. வத்தபே⁴த³ங் அகத்வா வா பாரிவாஸிகக்க²ந்த⁴கே பாரிவாஸிகஸ்ஸ பஞ்ஞத்தவத்ததோ ஏகம்பி அஹாபெத்வா ச. ஸதா³ வஸேதி பரிவாஸங் வஸிதுங் பரிகப்பிதா ஸப்³ப³தி³வஸா யாவ கி²ணந்தி, தாவ வஸெய்யாதி அத்தோ².

    511.Punappunāgatānanti ettha ‘‘bhikkhūna’’nti seso. Pubbe ārocanaṭṭhānaṃ asampattānaṃ āgantukānaṃ bhikkhūnampi. Ārocentovāti ekassa ārocane so ce vuḍḍhataro hoti, ‘‘bhante’’ti vatvā pubbe vuttanayeneva vatvā, navako ce, ‘‘āvuso’’ti vatvā avasāne ‘‘maṃ āyasmā dhāretū’’ti, dve ce honti, ‘‘maṃ āyasmantā dhārentū’’ti, tayo ce, ‘‘maṃ āyasmanto dhārentū’’ti vatvā ārocentova. Rattiyā chedaṃ akatvāti ‘‘pakatattena bhikkhunā saddhiṃ ekacchanne’’tiādinā (cūḷava. 81) nayena vuttaekasenāsane pakatattena bhikkhunā saddhiṃ aruṇuṭṭhāpanavasena kariyamānena sahavāsena vā ‘‘pakatattabhikkhūhi vinā ekakena vāso’’ti vuttavippavāsena vā ‘‘āgantukānaṃ ārocanāya akaraṇa’’nti vuttaanārocanena vā sambhavantaṃ ratticchedamakatvā. Vattabhedaṃ akatvā vā pārivāsikakkhandhake pārivāsikassa paññattavattato ekampi ahāpetvā ca. Sadā vaseti parivāsaṃ vasituṃ parikappitā sabbadivasā yāva khiṇanti, tāva vaseyyāti attho.

    512. தத்த² பரிவாஸோ விஸோதே⁴துங் ந ஸக்கா சேதி தஸ்ஸ விஹாரஸ்ஸ மஹந்தத்தா ஆக³தே ஆக³ந்துகபி⁴க்கூ² பரியேஸித்வா ஆரோசெந்தேன ரத்திச்சே²த³ங் அகத்வா பரிவாஸங் ஸோதே⁴துங் ந ஸக்கா சே ஹோதி. தங் வத்தங் நிக்கி²பித்வானாதி ததா² ஸமாதி³ன்னங் வத்தங் உபரி வக்க²மானநயேன நிக்கி²பித்வா.

    512.Tattha parivāso visodhetuṃ na sakkā ceti tassa vihārassa mahantattā āgate āgantukabhikkhū pariyesitvā ārocentena ratticchedaṃ akatvā parivāsaṃ sodhetuṃ na sakkā ce hoti. Taṃ vattaṃ nikkhipitvānāti tathā samādinnaṃ vattaṃ upari vakkhamānanayena nikkhipitvā.

    513. கத்த² நிக்கி²பெய்யாதி ஆஹ ‘‘தத்தா²’’திஆதி³. தத்தே²வ ஸங்க⁴மஜ்ஜே² வாதி அத்தனோ யஸ்மிங் வத்தங் ஸமாதி³ன்னங், தஸ்மிங்யேவ ஸங்க⁴மஜ்ஜே² வா. புக்³க³லே வாதி பி⁴க்கூ²ஸு உட்டா²ய தத்த² தத்த² க³தேஸு அந்தோஸீமாயயேவ ஓஹீனே ஏகபி⁴க்கு²ம்ஹி வா அஸதியா ப³ஹிஸீமங் க³தேன ஸரிதக்க²ணே அத்தனா ஸத்³தி⁴ங் க³ச்ச²ந்தே தஸ்ஸாயேவ பரிஸாய பரிவாஸதா³னே ஸம்முகீ²பூ⁴தே புக்³க³லே வா ஆக³ந்துகபி⁴க்கு² சே, தஸ்ஸ வா ஸந்திகே ஆரோசெத்வா வத்தங் நிக்கி²பிதப்³ப³ந்தி வுத்தங் ஹோதி. கத²ங் நிக்கி²பே’தி ஆஹ ‘‘நிக்கி²பாமீ’’திஆதி³. ‘‘ததா²’’தி இமினா ‘‘நிக்கி²பாமீ’’தி ஏதங் பச்சாமஸதி. தங் வத்தந்தி அத்தனா ஸமாதி³ன்னங் தங் வத்தங்.

    513. Kattha nikkhipeyyāti āha ‘‘tatthā’’tiādi. Tattheva saṅghamajjhe vāti attano yasmiṃ vattaṃ samādinnaṃ, tasmiṃyeva saṅghamajjhe vā. Puggale vāti bhikkhūsu uṭṭhāya tattha tattha gatesu antosīmāyayeva ohīne ekabhikkhumhi vā asatiyā bahisīmaṃ gatena saritakkhaṇe attanā saddhiṃ gacchante tassāyeva parisāya parivāsadāne sammukhībhūte puggale vā āgantukabhikkhu ce, tassa vā santike ārocetvā vattaṃ nikkhipitabbanti vuttaṃ hoti. Kathaṃ nikkhipe’ti āha ‘‘nikkhipāmī’’tiādi. ‘‘Tathā’’ti iminā ‘‘nikkhipāmī’’ti etaṃ paccāmasati. Taṃ vattanti attanā samādinnaṃ taṃ vattaṃ.

    514. அயங் நயோதி ‘‘ஏகபதே³னாபி த்³வீஹி பதே³ஹி வா பனா’’தி ஏவங் அனந்தரோதி³தனயோ.

    514.Ayaṃ nayoti ‘‘ekapadenāpi dvīhi padehi vā panā’’ti evaṃ anantaroditanayo.

    515-20. பகதத்தோதி வுச்சதீதி ஸக்³க³மொக்கா²வரணாபா⁴வேன பகதோ புப்³ப³ஸரூபேனேவ டி²தோ அத்தா ஏதஸ்ஸாதி ‘‘பகதத்தோ’’தி கதீ²யதி. பச்சூஸகாலஸ்மிந்தி அருணதோ புரிமகாலே.

    515-20.Pakatattoti vuccatīti saggamokkhāvaraṇābhāvena pakato pubbasarūpeneva ṭhito attā etassāti ‘‘pakatatto’’ti kathīyati. Paccūsakālasminti aruṇato purimakāle.

    பரிக்கி²த்தவிஹாரஸ்ஸாதி எத்த² பாகாராதீ³ஹி பரிக்கி²த்தங் ஏகம்பி ஸேனாஸனங் விஹரந்தி அஸ்மிந்தி கத்வா ததா² வுச்சதி. த்³வே லெட்³டு³பாதே அதிக்கம்மாதி யோஜனா. லெட்³டு³பாதத்³வயஸ்ஸ அவதி⁴ங் த³ஸ்ஸேதி ‘‘பரிக்கே²பதோ ப³ஹீ’’தி, ‘‘அபரிக்கி²த்ததோ பரிக்கே²பாரஹட்டா²னா ப³ஹீ’’தி ச.

    Parikkhittavihārassāti ettha pākārādīhi parikkhittaṃ ekampi senāsanaṃ viharanti asminti katvā tathā vuccati. Dve leḍḍupāte atikkammāti yojanā. Leḍḍupātadvayassa avadhiṃ dasseti ‘‘parikkhepato bahī’’ti, ‘‘aparikkhittato parikkhepārahaṭṭhānā bahī’’ti ca.

    பரிக்கே²பாரஹட்டா²னங் நாம கதமந்தி? விஸுத்³தி⁴மக்³கே³ (விஸுத்³தி⁴॰ 1.31) து⁴தங்க³னித்³தே³ஸே ‘‘மஜ்ஜி²மட்ட²கதா²யங் பன விஹாரஸ்ஸாபி கா³மஸ்ஸேவ உபசாரங் நீஹரித்வா உபி⁴ன்னங் லெட்³டு³பாதானங் அப்³ப⁴ந்தரா மினிதப்³ப³’ந்தி வுத்தங். இத³மெத்த²பமாண’’ந்தி வுத்தத்தா அபரிக்கி²த்தஸ்ஸ பட²மலெட்³டு³பாதங் ஹோதி, கா³மே வுத்தேன விதி⁴னா விஹாரபரியந்தே டி²தப⁴த்தஸாலகி³லானஸாலாதி³ஸேனாஸனே சே பரிக்கே²போ அத்தி², தத்த² வா, நத்தி² சே, நிப்³ப³கோஸஸ்ஸ உத³கபாதட்டா²னே டி²தேன மாதுகா³மேன ச²ட்³டி³தபா⁴ஜனதோ⁴வனோத³கபதனட்டா²னே வா ஸேனாஸனதோ தூ³ரே சேதியங்க³ணே, போ³தி⁴யங்க³ணே வா ட²த்வா ப³லமஜ்ஜி²மஸ்ஸ புரிஸஸ்ஸ ஹத்த²ங் பஸாரெத்வா அத்தனோ ப³லப்பமாணேன கி²த்தஸ்ஸ முட்டி²யா க³ஹிதபாஸாணஸ்ஸ பதனட்டா²னங் விஹாரூபசாரோ நாம, ததே³வ பாகாராதீ³ஹி பரிக்கே²பாரஹட்டா²னங் நாம. தத்த² ட²த்வா ததே²வ கி²த்தஸ்ஸ பாஸாணஸ்ஸ பதனட்டா²னங் ஏகோ லெட்³டு³பாதோ, தத்தா²பி ட²த்வா ததே²வ கி²த்தஸ்ஸ பாஸாணஸ்ஸ பதனட்டா²னங் ஏகோ லெட்³டு³பாதோதி ஏவங் த்³வே லெட்³டு³பாதா க³ஹேதப்³பா³.

    Parikkhepārahaṭṭhānaṃ nāma katamanti? Visuddhimagge (visuddhi. 1.31) dhutaṅganiddese ‘‘majjhimaṭṭhakathāyaṃ pana vihārassāpi gāmasseva upacāraṃ nīharitvā ubhinnaṃ leḍḍupātānaṃ abbhantarā minitabba’nti vuttaṃ. Idametthapamāṇa’’nti vuttattā aparikkhittassa paṭhamaleḍḍupātaṃ hoti, gāme vuttena vidhinā vihārapariyante ṭhitabhattasālagilānasālādisenāsane ce parikkhepo atthi, tattha vā, natthi ce, nibbakosassa udakapātaṭṭhāne ṭhitena mātugāmena chaḍḍitabhājanadhovanodakapatanaṭṭhāne vā senāsanato dūre cetiyaṅgaṇe, bodhiyaṅgaṇe vā ṭhatvā balamajjhimassa purisassa hatthaṃ pasāretvā attano balappamāṇena khittassa muṭṭhiyā gahitapāsāṇassa patanaṭṭhānaṃ vihārūpacāro nāma, tadeva pākārādīhi parikkhepārahaṭṭhānaṃ nāma. Tattha ṭhatvā tatheva khittassa pāsāṇassa patanaṭṭhānaṃ eko leḍḍupāto, tatthāpi ṭhatvā tatheva khittassa pāsāṇassa patanaṭṭhānaṃ eko leḍḍupātoti evaṃ dve leḍḍupātā gahetabbā.

    மக்³க³தோ ஓக்கமித்வாதி மக்³க³தோ அபஸக்கித்வா. கு³ம்பே³னாதி ருக்க²க³ஹனேன வா லதாக³ஹனேன வா. வதியாதி கண்டகஸாகா²தீ³ஹி கதாய வதியா.

    Maggato okkamitvāti maggato apasakkitvā. Gumbenāti rukkhagahanena vā latāgahanena vā. Vatiyāti kaṇṭakasākhādīhi katāya vatiyā.

    வத்தமாதா³யாதி புப்³பே³ வுத்தனயேன வத்தங் ஸமாதி³யித்வா. ஆரோசெத்வாதி யதா²வுத்தனயேன ஆரோசெத்வா.

    Vattamādāyāti pubbe vuttanayena vattaṃ samādiyitvā. Ārocetvāti yathāvuttanayena ārocetvā.

    நிக்கி²பித்வாதி புப்³பே³ வுத்தனயேன வத்தங் நிக்கி²பித்வா. பி⁴க்கூ²தி அத்தனா ஸத்³தி⁴ங் ஹத்த²பாஸதா³னத்தா²ய ஆக³தோ பி⁴க்கு². யஸ்ஸ கஸ்ஸசீதி எத்த² ‘‘ஸந்திகே’’தி ஸேஸோ.

    Nikkhipitvāti pubbe vuttanayena vattaṃ nikkhipitvā. Bhikkhūti attanā saddhiṃ hatthapāsadānatthāya āgato bhikkhu. Yassa kassacīti ettha ‘‘santike’’ti seso.

    ஆரோசெத்வா வாதி அத்தனோ நவகதரோ சே, ‘‘ஆவுஸோ’’தி, வுட்³டோ⁴ சே, ‘‘ப⁴ந்தே’’தி வத்வா யதா²வுத்தனயேனேவ ஆரோசெத்வா. ஸேஸந்தி அவஸேஸவினிச்ச²யங். ஸமுச்சயஸ்ஸாதி சூளவக்³கா³க³தஸ்ஸ ததியஸமுச்சயக்க²ந்த⁴கஸ்ஸ. அட்ட²கதா²யசாதி ‘‘ஸசே அஞ்ஞோ கோசி பி⁴க்கு² கேனசிதே³வ கரணீயேனா’’திஆதி³னா (சூளவ॰ அட்ட²॰ 102) அட்ட²கதா²க³தவினிச்ச²யேனாபி.

    Ārocetvāvāti attano navakataro ce, ‘‘āvuso’’ti, vuḍḍho ce, ‘‘bhante’’ti vatvā yathāvuttanayeneva ārocetvā. Sesanti avasesavinicchayaṃ. Samuccayassāti cūḷavaggāgatassa tatiyasamuccayakkhandhakassa. Aṭṭhakathāyacāti ‘‘sace añño koci bhikkhu kenacideva karaṇīyenā’’tiādinā (cūḷava. aṭṭha. 102) aṭṭhakathāgatavinicchayenāpi.

    விபா⁴வயேதி ‘‘ஸசே யங் பி⁴க்கு²ங் தத்த² ஆக³தங் பஸ்ஸதி, பா⁴ஸமானஸ்ஸ ஸத்³த³ங் ஸுணாதி, தஸ்ஸ ஆரோசேதப்³ப³ங். ததா² அகரொந்தஸ்ஸ ரத்திச்சே²தோ³ ச வத்தபே⁴தோ³ ச ஹோதி து³க்கடங் ஆபஜ்ஜதி. ஸசே ஸோ த்³வாத³ஸரதனப்³ப⁴ந்தரங் பத்வா தஸ்ஸ அஜானந்தஸ்ஸேவ பக்கந்தோ ஹோதி, ரத்திச்சே²தோ³வ ஹோதி, ந வத்தபே⁴தோ³ . ஸசே அத்தனா ஸத்³தி⁴ங் ஆக³தோ கேனசிதே³வ கரணீயேன க³தோ ஹோதி, விஹாரங் க³ந்த்வா யங் பட²மங் பஸ்ஸதி, தஸ்ஸ ஸந்திகே ஆரோசெத்வா வத்தங் நிக்கி²பிதப்³ப³ங். ஏவங் பரிகப்பிததி³வஸே புண்ணே குக்குச்சவினோத³னத்த²ங் அதிரேகே ச தி³வஸே வத்தங் பூரெத்வா பரியோஸானே வத்தே அஸமாதி³ன்னே மானத்தாரஹோ ந ஹோதீதி ஸங்க⁴ங் உபஸங்கம்ம வத்தங் ஸமாதி³யித்வா க²ந்த⁴கே ஆக³தனயேனேவ மானத்தங் யாசிதப்³ப³ங். அனிக்கி²த்தவத்தேன சரிதுகாமஸ்ஸ புன வத்தஸமாதா³னங் காதப்³ப³ங் ந ஹோதீ’’தி எத்தகோ விஸேஸோ, இமங் அட்ட²கதா²க³தங் வினிச்ச²யங் பகாஸெய்யாதி வுத்தங் ஹோதீதி.

    Vibhāvayeti ‘‘sace yaṃ bhikkhuṃ tattha āgataṃ passati, bhāsamānassa saddaṃ suṇāti, tassa ārocetabbaṃ. Tathā akarontassa ratticchedo ca vattabhedo ca hoti dukkaṭaṃ āpajjati. Sace so dvādasaratanabbhantaraṃ patvā tassa ajānantasseva pakkanto hoti, ratticchedova hoti, na vattabhedo . Sace attanā saddhiṃ āgato kenacideva karaṇīyena gato hoti, vihāraṃ gantvā yaṃ paṭhamaṃ passati, tassa santike ārocetvā vattaṃ nikkhipitabbaṃ. Evaṃ parikappitadivase puṇṇe kukkuccavinodanatthaṃ atireke ca divase vattaṃ pūretvā pariyosāne vatte asamādinne mānattāraho na hotīti saṅghaṃ upasaṅkamma vattaṃ samādiyitvā khandhake āgatanayeneva mānattaṃ yācitabbaṃ. Anikkhittavattena caritukāmassa puna vattasamādānaṃ kātabbaṃ na hotī’’ti ettako viseso, imaṃ aṭṭhakathāgataṃ vinicchayaṃ pakāseyyāti vuttaṃ hotīti.

    படிச்ச²ன்னபரிவாஸகதா²வண்ணனா.

    Paṭicchannaparivāsakathāvaṇṇanā.

    521. ந ஜானதீதி எத்த² ச²ந்த³வஸேன ரஸ்ஸோ கதோ. ஆபத்தீனஞ்ச ரத்தீனங், பரிச்சே²த³ங் ந ஜானதீதி ப³ஹூ ஸங்கா⁴தி³ஸேஸே ஆபஜ்ஜித்வாபி ‘‘எத்தகாஹங் ஆபத்தியோ ஆபன்னோ’’தி அத்தனோ ஆபன்னஸங்கா⁴தி³ஸேஸாபத்தீனங் பரிச்சே²த³ங் ந ஜானாதி, ‘‘மயா ஆபன்னாபத்தி எத்தகே தி³வஸே படிச்ச²ன்னா’’தி தி³வஸபரிச்சே²த³ங் ந ஜானாதி.

    521.Na jānatīti ettha chandavasena rasso kato. Āpattīnañca rattīnaṃ, paricchedaṃ na jānatīti bahū saṅghādisese āpajjitvāpi ‘‘ettakāhaṃ āpattiyo āpanno’’ti attano āpannasaṅghādisesāpattīnaṃ paricchedaṃ na jānāti, ‘‘mayā āpannāpatti ettake divase paṭicchannā’’ti divasaparicchedaṃ na jānāti.

    522. இதா³னி தஸ்ஸ பபே⁴த³ங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘ஏஸேவா’’திஆதி³. பரிஸுத்³தே⁴ஹீதி ஸகலஸங்கிலேஸப்பஹானேன பரிஸுத்³த⁴ஸந்தானேஹி உபாலித்தே²ராதி³புப்³பா³சரியேஹி. ஏஸோவ ஸுத்³த⁴ந்தோதி ஏஸோ யதா²வுத்தஸரூபோ ஸுத்³த⁴ந்தபரிவாஸோ. சூளஸுத்³த⁴ந்தனாமோ சாதி ‘‘யோ உபஸம்பத³தோ பட்டா²ய அனுலோமக்கமேன வா’’திஆதி³னா (சூளவ॰ அட்ட²॰ 102) அட்ட²கதா²யங் வுத்தனயேன உபஸம்பத³மாளகதோ பட்டா²ய அனுலோமவஸேன வா ஆரோசிததி³வஸதோ பட்டா²ய படிலோமவஸேன வா ஸரந்தே ‘‘கித்தகானி தி³வஸானி பரிஸுத்³தோ⁴தி ஸரஸீ’’தி வினயத⁴ரேஹி புச்சி²தே ‘‘எத்தகங் காலங் பரிஸுத்³தொ⁴ஸ்மீ’’தி வுத்தவதோ தேன வுத்தஸுத்³த⁴தி³னானி பரியந்தங் கத்வா தி³ன்னோ யாவ உபஸம்பன்னதி³வஸோ, தாவ ப³ஹுதி³வஸேஸு நேதப்³ப³ங் மஹாஸுத்³த⁴ந்தங் ஸந்தா⁴ய இதரதி³னானங் பூரேதப்³ப³த்தா சூளஸுத்³த⁴ந்தோ நாமாதி வுத்தங் ஹோதி.

    522. Idāni tassa pabhedaṃ dassetumāha ‘‘esevā’’tiādi. Parisuddhehīti sakalasaṃkilesappahānena parisuddhasantānehi upālittherādipubbācariyehi. Esova suddhantoti eso yathāvuttasarūpo suddhantaparivāso. Cūḷasuddhantanāmo cāti ‘‘yo upasampadato paṭṭhāya anulomakkamena vā’’tiādinā (cūḷava. aṭṭha. 102) aṭṭhakathāyaṃ vuttanayena upasampadamāḷakato paṭṭhāya anulomavasena vā ārocitadivasato paṭṭhāya paṭilomavasena vā sarante ‘‘kittakāni divasāni parisuddhoti sarasī’’ti vinayadharehi pucchite ‘‘ettakaṃ kālaṃ parisuddhosmī’’ti vuttavato tena vuttasuddhadināni pariyantaṃ katvā dinno yāva upasampannadivaso, tāva bahudivasesu netabbaṃ mahāsuddhantaṃ sandhāya itaradinānaṃ pūretabbattā cūḷasuddhanto nāmāti vuttaṃ hoti.

    ‘‘அயஞ்ஹி ஸுத்³த⁴ந்தபரிவாஸோ நாம உத்³த⁴ம்பி ஆரோஹதி, ஹெட்டா²பி ஓரோஹதி, இத³மஸ்ஸ லக்க²ண’’ந்தி (சூளவ॰ அட்ட²॰ 102) வுத்தத்தா இமங் பரிவாஸங் பரிவஸனதோ பச்சா² தி³வஸங் ஸரந்தோ பரிகப்பெத்வா யோஜெத்வா க³ஹிததி³வஸதோ வட்³டே⁴தி வா ஹாபேதி வா, உப⁴யத்தா²பி ‘‘புன பரிவாஸதா³னகிச்சங் நத்தீ²’’தி (சூளவ॰ அட்ட²॰ 102) வசனதோ புப்³பே³ தி³ன்னபரிவாஸோயேவ பமாணங் . ‘‘ஏதஸ்ஸ அப்படிச்ச²ன்னங் ‘படிச்ச²ன்னா’தி வா அசிரபடிச்ச²ன்னங் ‘சிரபடிச்ச²ன்னா’தி வா அஸம்ப³ஹுலம்பி ‘ஸம்ப³ஹுலா’தி வா விபரீததோ க³ஹெத்வா வினயகம்மங் கரொந்தஸ்ஸ ஆபத்திதோ வுட்டா²னங் ஹோதி, படிச்ச²ன்னங் ‘அப்படிச்ச²ன்னா’திஆதி³விபரியாயேன ந ஹோதீ’’தி (சூளவ॰ அட்ட²॰ 102 அத்த²தோ ஸமானங்) அட்ட²கதா²க³தனயோ வேதி³தப்³போ³.

    ‘‘Ayañhi suddhantaparivāso nāma uddhampi ārohati, heṭṭhāpi orohati, idamassa lakkhaṇa’’nti (cūḷava. aṭṭha. 102) vuttattā imaṃ parivāsaṃ parivasanato pacchā divasaṃ saranto parikappetvā yojetvā gahitadivasato vaḍḍheti vā hāpeti vā, ubhayatthāpi ‘‘puna parivāsadānakiccaṃ natthī’’ti (cūḷava. aṭṭha. 102) vacanato pubbe dinnaparivāsoyeva pamāṇaṃ . ‘‘Etassa appaṭicchannaṃ ‘paṭicchannā’ti vā acirapaṭicchannaṃ ‘cirapaṭicchannā’ti vā asambahulampi ‘sambahulā’ti vā viparītato gahetvā vinayakammaṃ karontassa āpattito vuṭṭhānaṃ hoti, paṭicchannaṃ ‘appaṭicchannā’tiādivipariyāyena na hotī’’ti (cūḷava. aṭṭha. 102 atthato samānaṃ) aṭṭhakathāgatanayo veditabbo.

    மஹாஸுத்³த⁴ந்தனாமகோதி ‘‘யோ பன யதா²வுத்தேன அனுலோமபடிலோமனயேன புச்சி²யமானோபி ரத்திபரியந்தங் ந ஜானாதி, நேவ ஸரதி, வேமதிகோ வா ஹோதி, தஸ்ஸ தி³ன்னோ ஸுத்³த⁴ந்தபரிவாஸோ மஹாஸுத்³த⁴ந்தோதி வுச்சதீ’’தி (சூளவ॰ அட்ட²॰ 102) அட்ட²கதா²யங் நித்³தி³ட்ட²ஸரூபோ மஹாஸுத்³த⁴ந்தோ நாம. ‘‘அயங் உத்³த⁴ங் நாரோஹதி, ஹெட்டா² பன ஓரோஹதீ’’தி வுத்தத்தா அயங் பரிவாஸோ யாவ உபஸம்பன்னதி³வஸோ, தாவ பூரேதப்³ப³தோ ததோ உத்³த⁴ங் நாரோஹதி. அந்தராளே அத்தனோ ஸுத்³த⁴காலங் பரிகப்பெத்வா ஸரதி சே, ததோ பட்டா²ய நிவத்தனதோ தி³வஸஹானங் பன ஹோதேவ.

    Mahāsuddhantanāmakoti ‘‘yo pana yathāvuttena anulomapaṭilomanayena pucchiyamānopi rattipariyantaṃ na jānāti, neva sarati, vematiko vā hoti, tassa dinno suddhantaparivāso mahāsuddhantoti vuccatī’’ti (cūḷava. aṭṭha. 102) aṭṭhakathāyaṃ niddiṭṭhasarūpo mahāsuddhanto nāma. ‘‘Ayaṃ uddhaṃ nārohati, heṭṭhā pana orohatī’’ti vuttattā ayaṃ parivāso yāva upasampannadivaso, tāva pūretabbato tato uddhaṃ nārohati. Antarāḷe attano suddhakālaṃ parikappetvā sarati ce, tato paṭṭhāya nivattanato divasahānaṃ pana hoteva.

    523. ‘‘அஞ்ஞதரோ பி⁴க்கு² ஸம்ப³ஹுலா ஸங்கா⁴தி³ஸேஸா ஆபத்தியோ ஆபன்னோ ஹோதி, ஸோ ஆபத்திபரியந்தங் ந ஜானாதி, ரத்திபரியந்தங் ந ஜானாதீ’’தி (சூளவ॰ 156) ஆக³தவத்து²ம்ஹி இமஸ்ஸ பரிவாஸஸ்ஸ அனுஞ்ஞாதத்தா தங் வத்து²ங் ஸங்க³ஹேதுங் ‘‘ஆபத்தீனங் சா’’திஆதி³ங் வத்வாபி ‘‘ஆபத்திபரியந்தங் பன ‘எத்தகா அஹங் ஆபத்தியோ ஆபன்னோ’தி ஜானாது வா மா வா, அகாரணமேத’’ந்தி (சூளவ॰ அட்ட²॰ 102) படிஸேதெ⁴த்வா அட்ட²கதா²யங் பதா⁴னபா⁴வேன வுத்தரத்திபரியந்தஸ்ஸ அபரிஜானநமத்தமேவ பமாணந்தி த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘து³விதோ⁴பீ’’திஆதி³. து³விதோ⁴பி அயங் ஸுத்³த⁴ந்தபரிவாஸோ ஏகச்சங் ரத்திபரிச்சே²த³ங், ஸகலங் வா ரத்திபரிச்சே²த³ங் அஜானதோ வா விமதிஸ்ஸ வா தா³தப்³போ³தி யோஜனா.

    523. ‘‘Aññataro bhikkhu sambahulā saṅghādisesā āpattiyo āpanno hoti, so āpattipariyantaṃ na jānāti, rattipariyantaṃ na jānātī’’ti (cūḷava. 156) āgatavatthumhi imassa parivāsassa anuññātattā taṃ vatthuṃ saṅgahetuṃ ‘‘āpattīnaṃ cā’’tiādiṃ vatvāpi ‘‘āpattipariyantaṃ pana ‘ettakā ahaṃ āpattiyo āpanno’ti jānātu vā mā vā, akāraṇameta’’nti (cūḷava. aṭṭha. 102) paṭisedhetvā aṭṭhakathāyaṃ padhānabhāvena vuttarattipariyantassa aparijānanamattameva pamāṇanti dassetumāha ‘‘duvidhopī’’tiādi. Duvidhopi ayaṃ suddhantaparivāso ekaccaṃ rattiparicchedaṃ, sakalaṃ vā rattiparicchedaṃ ajānato vā vimatissa vā dātabboti yojanā.

    ஸுத்³த⁴ந்தபரிவாஸகதா²வண்ணனா.

    Suddhantaparivāsakathāvaṇṇanā.

    524. இதரோபி ஸோ ஸமோதா⁴னபரிவாஸோ திதா⁴ மதோதி யோஜனா. தா⁴துஸத்³தா³னங் அனேகத்த²த்தா ‘‘ஓதா⁴ன’’ந்தி மக்க²னங் வுச்சதி. தேனாஹ அட்ட²கதா²யங் ‘‘ஓது⁴னித்வா மக்கெ²த்வா’’தி (சூளவ॰ அட்ட²॰ 102). ‘‘ஸமோதா⁴ன’’ந்தி பக்கே²போ வுச்சதி. யதா²ஹ அட்ட²கதா²யங் ‘‘ஸமோத³ஹித்வா’’தி. ஓதா⁴னஞ்ச ஸமோதா⁴னஞ்ச ஓதா⁴னஸமோதா⁴னங், தங் யத்த² ஸோ பரிவாஸோ ‘‘ஓதா⁴னஸமோதா⁴னோ’’தி வேதி³தப்³போ³. அரிஸாதி³க³ணே அந்தோக³த⁴த்தா ஹெத்த², உபரி ச ஏவரூபே டா²னே அ-காரபச்சயோ த³ட்ட²ப்³போ³ . பரிவுத்த²தி³வஸானங் மக்க²னஞ்ச மூலாபத்தியங் அந்தராபத்தீனங் பக்கி²பனஞ்ச யஸ்மிங் ஸோ பரிவாஸோதி வுத்தங் ஹோதி. தேனேவெத்த² ‘‘தி³வஸே பரிவுத்தே² து, ஓது⁴னித்வா பதீ³யதே’’தி வக்க²தி. யதா²ஹ அட்ட²கதா²யங் ‘‘பரிவுத்த²தி³வஸே ஓது⁴னித்வா மக்கெ²த்வா புரிமாய ஆபத்தியா மூலதி³வஸபரிச்சே²தே³ பச்சா² ஆபன்னங் ஆபத்திங் ஸமோத³ஹித்வா’’தி (சூளவ॰ அட்ட²॰ 102).

    524. Itaropi so samodhānaparivāso tidhā matoti yojanā. Dhātusaddānaṃ anekatthattā ‘‘odhāna’’nti makkhanaṃ vuccati. Tenāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘odhunitvā makkhetvā’’ti (cūḷava. aṭṭha. 102). ‘‘Samodhāna’’nti pakkhepo vuccati. Yathāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘samodahitvā’’ti. Odhānañca samodhānañca odhānasamodhānaṃ, taṃ yattha so parivāso ‘‘odhānasamodhāno’’ti veditabbo. Arisādigaṇe antogadhattā hettha, upari ca evarūpe ṭhāne a-kārapaccayo daṭṭhabbo . Parivutthadivasānaṃ makkhanañca mūlāpattiyaṃ antarāpattīnaṃ pakkhipanañca yasmiṃ so parivāsoti vuttaṃ hoti. Tenevettha ‘‘divase parivutthe tu, odhunitvā padīyate’’ti vakkhati. Yathāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘parivutthadivase odhunitvā makkhetvā purimāya āpattiyā mūladivasaparicchede pacchā āpannaṃ āpattiṃ samodahitvā’’ti (cūḷava. aṭṭha. 102).

    அக்³க⁴புப்³ப³கோ மிஸ்ஸகபுப்³ப³கோ ஸமோதா⁴னபரிவாஸோதி யோஜனா, அக்³க⁴ஸமோதா⁴னபரிவாஸோ மிஸ்ஸகஸமோதா⁴னபரிவாஸோதி வுத்தங் ஹோதி. அக்³கோ⁴ ச மிஸ்ஸகோ ச அக்³க⁴மிஸ்ஸகா, தே புப்³ப³கா ஏதஸ்ஸாதி அக்³க⁴மிஸ்ஸகபுப்³ப³கோ, ஸமோதா⁴னோ. அக்³கே⁴ன ஸமோதா⁴னங் அக்³க⁴ஸமோதா⁴னங், தங் யத்த² ஸோ அக்³க⁴ஸமோதா⁴னோ, ஆபன்னாஸு ப³ஹூஸு ஸப்³ப³சிரபடிச்ச²ன்னாபத்தீனங் தி³வஸக³ணனக்³கே⁴னேவ பச்சா² ஆபன்னஆபத்தீனங் பக்கே²பயுத்தபரிவாஸோதி அத்தோ². யதா²ஹ அட்ட²கதா²யங் ‘‘அக்³க⁴ஸமோதா⁴னோ நாம ஸம்ப³ஹுலாஸு ஆபத்தீஸு யா ஏகா வா த்³வே வா திஸ்ஸோ வா ஸம்ப³ஹுலா வா ஆபத்தியோ ஸப்³ப³சிரபடிச்ச²ன்னாயோ, தாஸங் அக்³கே⁴ன ஸமோதா⁴ய தாஸங் ரத்திபரிச்சே²த³வஸேன அவஸேஸானங் ஊனதரபடிச்ச²ன்னானங் ஆபத்தீனங் பரிவாஸோ தி³ய்யதி, அயங் வுச்சதி அக்³க⁴ஸமோதா⁴னோ’’தி (சூளவ॰ அட்ட²॰ 102). மிஸ்ஸகானங் நானாவத்து²கானங் ஆபத்தீனங் ஸமோதா⁴னங் மிஸ்ஸகஸமோதா⁴னங், தங் யத்த² ஸோ பரிவாஸோ மிஸ்ஸகஸமோதா⁴னோ. மிஸ்ஸகானங் நானாவத்து²கானங் ஆபத்தீனங் ஏகதோ பக்கே²பயுத்தோ பரிவாஸோதி அத்தோ². யதா²ஹ அட்ட²கதா²யங் ‘‘மிஸ்ஸகஸமோதா⁴னோ நாம யோ நானாவத்து²கா ஆபத்தியோ ஏகதோ கத்வா தி³ய்யதீ’’தி (சூளவ॰ அட்ட²॰ 102).

    Agghapubbako missakapubbako samodhānaparivāsoti yojanā, agghasamodhānaparivāso missakasamodhānaparivāsoti vuttaṃ hoti. Aggho ca missako ca agghamissakā, te pubbakā etassāti agghamissakapubbako, samodhāno. Agghena samodhānaṃ agghasamodhānaṃ, taṃ yattha so agghasamodhāno, āpannāsu bahūsu sabbacirapaṭicchannāpattīnaṃ divasagaṇanaggheneva pacchā āpannaāpattīnaṃ pakkhepayuttaparivāsoti attho. Yathāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘agghasamodhāno nāma sambahulāsu āpattīsu yā ekā vā dve vā tisso vā sambahulā vā āpattiyo sabbacirapaṭicchannāyo, tāsaṃ agghena samodhāya tāsaṃ rattiparicchedavasena avasesānaṃ ūnatarapaṭicchannānaṃ āpattīnaṃ parivāso diyyati, ayaṃ vuccati agghasamodhāno’’ti (cūḷava. aṭṭha. 102). Missakānaṃ nānāvatthukānaṃ āpattīnaṃ samodhānaṃ missakasamodhānaṃ, taṃ yattha so parivāso missakasamodhāno. Missakānaṃ nānāvatthukānaṃ āpattīnaṃ ekato pakkhepayutto parivāsoti attho. Yathāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘missakasamodhāno nāma yo nānāvatthukā āpattiyo ekato katvā diyyatī’’ti (cūḷava. aṭṭha. 102).

    525-7. ஏவங் திவிதே⁴ ஸமோதா⁴னபரிவாஸே பட²மபரிவாஸஸ்ஸ விஸேஸனபூ⁴ததாய அவயவானங் த்³வின்னங் ஓதா⁴னஸமோதா⁴னஸத்³தா³னங் அத்தா²னுவாதே³ன தது³ப⁴யஓதா⁴னஸமோதா⁴னஸரூபங் விதா⁴துமாஹ ‘‘ஆபஜ்ஜித்வா…பே॰… பகாஸிதோ’’தி. தத்த² பட²மஸ்ஸ ஓதா⁴ன-ஸத்³த³ஸங்கா²தஸ்ஸ அவயவஸ்ஸ அத்த²ஸரூபானுவாத³மாஹ ‘‘ஆபஜ்ஜித்வா…பே॰… பதீ³யதே’’தி. து³தியாவயவஸங்கா²தஸமோதா⁴ன-ஸத்³த³ஸ்ஸ அத்த²ஸரூபானுவாத³மாஹ ‘‘புரிமாபத்தியா…பே॰… பி⁴க்கு²னோ’’தி. தேனேவ உப⁴யத்தா²னுவாதே³ ‘‘பி⁴க்கு²னோ’’தி பத³த்³வயஸ்ஸ, ‘‘பதீ³யதே தா³தப்³போ³’’தி கிரியாபத³த்³வயஸ்ஸ ச விஸுங் விஸுங் க³ஹிதத்தா புனருத்திதோ³ஸாபா⁴வோ வேதி³தப்³போ³. ஏவங் அவயவத்தா²னுவாதே³ன விதா⁴தப்³ப³ஸமுதா³யங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘ஏஸோதா⁴னஸமோதா⁴னபரிவாஸோ பகாஸிதோ’’தி. எத்த² சா²தெ³ந்தஸ்ஸ ஹீதி ஹி-ஸத்³தோ³ ஹேதும்ஹி. ஏஸோதா⁴னஸமோதா⁴னோதி எத்த² ஏத-ஸத்³த³ஸம்ப³ந்தே⁴ன ‘‘யோ’’தி லப்³ப⁴தி.

    525-7. Evaṃ tividhe samodhānaparivāse paṭhamaparivāsassa visesanabhūtatāya avayavānaṃ dvinnaṃ odhānasamodhānasaddānaṃ atthānuvādena tadubhayaodhānasamodhānasarūpaṃ vidhātumāha ‘‘āpajjitvā…pe… pakāsito’’ti. Tattha paṭhamassa odhāna-saddasaṅkhātassa avayavassa atthasarūpānuvādamāha ‘‘āpajjitvā…pe… padīyate’’ti. Dutiyāvayavasaṅkhātasamodhāna-saddassa atthasarūpānuvādamāha ‘‘purimāpattiyā…pe… bhikkhuno’’ti. Teneva ubhayatthānuvāde ‘‘bhikkhuno’’ti padadvayassa, ‘‘padīyate dātabbo’’ti kiriyāpadadvayassa ca visuṃ visuṃ gahitattā punaruttidosābhāvo veditabbo. Evaṃ avayavatthānuvādena vidhātabbasamudāyaṃ dassetumāha ‘‘esodhānasamodhānaparivāso pakāsito’’ti. Ettha chādentassa hīti hi-saddo hetumhi. Esodhānasamodhānoti ettha eta-saddasambandhena ‘‘yo’’ti labbhati.

    தத்ராயங் யோஜனா – ஆபஜ்ஜித்வா…பே॰… ஓது⁴னித்வா யோ யஸ்மா பதீ³யதே, புரிமாபத்தியா…பே॰… யோ யஸ்மா தா³தப்³போ³, தஸ்மா ஏஸோதா⁴னஸமோதா⁴னபரிவாஸோ பகாஸிதோதி.

    Tatrāyaṃ yojanā – āpajjitvā…pe… odhunitvā yo yasmā padīyate, purimāpattiyā…pe… yo yasmā dātabbo, tasmā esodhānasamodhānaparivāso pakāsitoti.

    தத்த² அந்தராபத்திங் ஆபஜ்ஜித்வாதி படிச்ச²ன்னாபத்தியா பரிவஸந்தோ வா மானத்தாரஹோ வா மானத்தங் சரந்தோ வா அப்³பா⁴னாரஹோ வா ஹுத்வா கதா³சி அஞ்ஞங் ஸங்கா⁴தி³ஸேஸாபத்திங் ஆபஜ்ஜித்வா. சா²தெ³ந்தஸ்ஸாதி பட²மங் ஆபன்னாபத்தியாபடிச்சா²தி³தகாலேன ஸமங் வா ஊனங் வா காலங் படிச்சா²தெ³ந்தஸ்ஸ. ‘‘மூலாயபடிகஸ்ஸனேன தே பரிவுத்த²தி³வஸே ச மானத்தசிண்ணதி³வஸே ச ஸப்³பே³ ஓது⁴னித்வா’’தி (சூளவ॰ அட்ட²॰ 102) அட்ட²கதா²வசனதோ எத்த² ‘‘பரிவுத்தே²’’தி உபலக்க²ணத்தா ‘‘மானத்தசிண்ணே சா’’தி க³ஹேதப்³ப³ங். ஓது⁴னித்வாதி ச மூலாயபடிகஸ்ஸனவஸேன மக்கெ²த்வா, அதி³வஸே கத்வாதி அதி⁴ப்பாயோ.

    Tattha antarāpattiṃ āpajjitvāti paṭicchannāpattiyā parivasanto vā mānattāraho vā mānattaṃ caranto vā abbhānāraho vā hutvā kadāci aññaṃ saṅghādisesāpattiṃ āpajjitvā. Chādentassāti paṭhamaṃ āpannāpattiyāpaṭicchāditakālena samaṃ vā ūnaṃ vā kālaṃ paṭicchādentassa. ‘‘Mūlāyapaṭikassanena te parivutthadivase ca mānattaciṇṇadivase ca sabbe odhunitvā’’ti (cūḷava. aṭṭha. 102) aṭṭhakathāvacanato ettha ‘‘parivutthe’’ti upalakkhaṇattā ‘‘mānattaciṇṇe cā’’ti gahetabbaṃ. Odhunitvāti ca mūlāyapaṭikassanavasena makkhetvā, adivase katvāti adhippāyo.

    யோ யஸ்மா பதீ³யதே, ஸோ பரிவாஸோ ஸட்டி²வஸ்ஸானி பரிவஸித்வா மானத்தாரஹோ ஹுத்வாபி அந்தராபத்திங் ஆபஜ்ஜித்வா ஏகாஹம்பி படிச்சா²தி³தே மூலாயபடிகஸ்ஸனேன தே தி³வஸே ஸப்³பே³ மக்கெ²த்வா தானேவ ஸட்டி²வஸ்ஸானி புனபி யஸ்மா பதீ³யதேதி அத்தோ². யதா²ஹ அட்ட²கதா²யங் ‘‘ஸட்டி²வஸ்ஸானி பரிவஸித்வா மானத்தாரஹோ ஹுத்வாபி ஹி ஏகதி³வஸங் அந்தராபத்திங் படிச்சா²தெ³த்வா புனபி ஸட்டி²வஸ்ஸானி பரிவாஸாரஹோ ஹோதீ’’தி (சூளவ॰ அட்ட²॰ 102).

    Yo yasmā padīyate, so parivāso saṭṭhivassāni parivasitvā mānattāraho hutvāpi antarāpattiṃ āpajjitvā ekāhampi paṭicchādite mūlāyapaṭikassanena te divase sabbe makkhetvā tāneva saṭṭhivassāni punapi yasmā padīyateti attho. Yathāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘saṭṭhivassāni parivasitvā mānattāraho hutvāpi hi ekadivasaṃ antarāpattiṃ paṭicchādetvā punapi saṭṭhivassāni parivāsāraho hotī’’ti (cūḷava. aṭṭha. 102).

    புரிமாபத்தியாதி தேன ஆபன்னாஸு ஸம்ப³ஹுலாஸு ஆபத்தீஸு ஸப்³பா³பத்தீனங் புரேதரமேவ படிச்ச²ன்னாய ஆபத்தியா. மூலதி³வஸேதி பட²மங் வீதிக்கமதி³வஸே. வினிச்சி²தேதி ‘‘அஸுகஸங்வச்ச²ரே அஸுகமாஸே அஸுகதி³வஸே’’தி நியமிதே. ஸமோதா⁴ய பக்கி²பித்வா தா³தப்³போ³தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. விதா⁴னதோ யாசமானஸ்ஸாதி விதா⁴னதோ ஸங்கே⁴ன தா³தப்³போ³தி யோஜேதப்³ப³ங், ஸமுச்சயக்க²ந்த⁴கே வுத்தேன விதி⁴னா யாசமானஸ்ஸ தத்தே²வ வுத்தவிதி⁴னா ஸங்கே⁴ன தா³தப்³போ³தி அத்தோ². ‘‘ஏஸோ ஓதா⁴னஸமோதா⁴னபரிவாஸோ’’தி பத³ச்சே²தோ³.

    Purimāpattiyāti tena āpannāsu sambahulāsu āpattīsu sabbāpattīnaṃ puretarameva paṭicchannāya āpattiyā. Mūladivaseti paṭhamaṃ vītikkamadivase. Vinicchiteti ‘‘asukasaṃvacchare asukamāse asukadivase’’ti niyamite. Samodhāya pakkhipitvā dātabboti sambandho. Vidhānato yācamānassāti vidhānato saṅghena dātabboti yojetabbaṃ, samuccayakkhandhake vuttena vidhinā yācamānassa tattheva vuttavidhinā saṅghena dātabboti attho. ‘‘Eso odhānasamodhānaparivāso’’ti padacchedo.

    528-9. ததா² வுச்சதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தாஸங் அக்³க⁴வஸேன ஹீதி ஹி-ஸத்³தோ³ ஹேதும்ஹி. ‘‘ஸோதி தங்ஸத்³த³ஸம்ப³ந்தே⁴ன ‘‘யோ’’தி லப்³ப⁴தி. தத்ராயங் யோஜனா – ஸம்ப³ஹுலா…பே॰… தாஸங் அக்³க⁴வஸேன ததோ ஊனபடிச்ச²ன்னானங் ஆபத்தீனங் ஸமோதா⁴ய யோ யஸ்மா பதா³தப்³போ³ பரிவாஸோ, தஸ்மா ஸோ யதா² அவயவத்த²வஸேன ‘‘ஓதா⁴னஸமோதா⁴னோ’’தி பரிவாஸோ வுத்தோ, ததா² ‘‘அக்³க⁴ஸமோதா⁴னோ’’தி வுச்சதீதி.

    528-9. Tathā vuccatīti sambandho. Tāsaṃ agghavasena hīti hi-saddo hetumhi. ‘‘Soti taṃsaddasambandhena ‘‘yo’’ti labbhati. Tatrāyaṃ yojanā – sambahulā…pe… tāsaṃ agghavasena tato ūnapaṭicchannānaṃ āpattīnaṃ samodhāya yo yasmā padātabbo parivāso, tasmā so yathā avayavatthavasena ‘‘odhānasamodhāno’’ti parivāso vutto, tathā ‘‘agghasamodhāno’’ti vuccatīti.

    தத்த² ஸம்ப³ஹுலாஸூதி யாஸங் ஆபத்தீனங் பரிவஸிதுகாமோ, தாஸு ஸம்ப³ஹுலாஸு ஆபத்தீஸு, நித்³தா⁴ரணே பு⁴ம்மங். ‘‘ஏகா வா’’திஆதி³ நித்³தா⁴ரியனித்³தே³ஸோ. தாஸங் ஆபத்தீனங். அக்³க⁴வஸேனாதி க³ணனவஸேன, ரத்திபரிச்சே²த³வஸேனாதி வுத்தங் ஹோதி. யதா²ஹ அட்ட²கதா²யங் ‘‘தாஸங் ரத்திபரிச்சே²த³வஸேனா’’தி (சூளவ॰ அட்ட²॰ 102). ‘‘பதா³தப்³போ³’’தி இமினா ஸம்ப³ந்தோ⁴. ததோதி சிரபடிச்ச²ன்னாபத்திதோ. ஊனபடிச்ச²ன்னானங் ஆபத்தீனந்தி எத்த² உபயோக³த்தே² ஸாமிவசனங், ஊனபடிச்ச²ன்னாயோ ஆபத்தியோ ஸமோதா⁴யாதி வுத்தங் ஹோதி.

    Tattha sambahulāsūti yāsaṃ āpattīnaṃ parivasitukāmo, tāsu sambahulāsu āpattīsu, niddhāraṇe bhummaṃ. ‘‘Ekā vā’’tiādi niddhāriyaniddeso. Tāsaṃ āpattīnaṃ. Agghavasenāti gaṇanavasena, rattiparicchedavasenāti vuttaṃ hoti. Yathāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘tāsaṃ rattiparicchedavasenā’’ti (cūḷava. aṭṭha. 102). ‘‘Padātabbo’’ti iminā sambandho. Tatoti cirapaṭicchannāpattito. Ūnapaṭicchannānaṃ āpattīnanti ettha upayogatthe sāmivacanaṃ, ūnapaṭicchannāyo āpattiyo samodhāyāti vuttaṃ hoti.

    530. நானா ஸுக்கவிஸ்ஸட்டி²ஆதீ³னி வத்தூ²னி யாஸங் தா நானாவத்து²கா, நானாவத்து²கா ஸஞ்ஞா யாஸங் ஆபத்தீனங் தா நானாவத்து²கஸஞ்ஞாயோ. ஸப்³பா³தி எத்த² ‘‘யா’’தி ஸேஸோ, ஸுக்கவிஸ்ஸட்டி²ஆதி³குலதூ³ஸனாவஸானா யா ஸப்³பா³ தேரஸ ஸங்கா⁴தி³ஸேஸா ஆபத்தியோதி அத்தோ². தா ஸப்³பா³தி எத்த² பி-ஸத்³தோ³ வத்தப்³போ³. தா³தப்³போ³தி எத்த² ‘‘பரிவாஸோ’’தி ஆனெத்வா ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங். தா ஸப்³பா³பி ஏகதோ கத்வா தா³தப்³போ³ பரிவாஸோதி யோஜனா. தஸ்ஸ தேரஸ ஸங்கா⁴தி³ஸேஸாபத்தியோபி ஏகதோ கத்வாதி அத்தோ². ‘‘அஹங் ப⁴ந்தே ஸம்ப³ஹுலா ஸங்கா⁴தி³ஸேஸா ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜிங் ஏகங் ஸுக்கவிஸ்ஸட்டி²ங்…பே॰… ஏகங் குலதூ³ஸகங், ஸோஹங் ப⁴ந்தே ஸங்க⁴ங் தாஸங் ஆபத்தீனங் ஸமோதா⁴னபரிவாஸங் யாசாமீ’’தி திக்க²த்துங் யாசனாய ச தத³னுரூபாய ஞத்தியா ச கம்மவாசாஸு ச நாமங் வத்வா தா³தப்³ப³பரிவாஸோ மிஸ்ஸகோ மதோ ‘‘மிஸ்ஸகஸமோதா⁴னபரிவாஸோ’’தி ஞாதோ. த்³வே, திஸ்ஸோ, சதஸ்ஸோ, அதிரேகா ச ஆபன்னஸ்ஸாபி பரிவாஸங் தெ³ந்தேன இமினா நியாமேன வத்து²ங், நாமங் விஸேஸெத்வா க³ஹேதப்³ப³ங்.

    530. Nānā sukkavissaṭṭhiādīni vatthūni yāsaṃ tā nānāvatthukā, nānāvatthukā saññā yāsaṃ āpattīnaṃ tā nānāvatthukasaññāyo. Sabbāti ettha ‘‘yā’’ti seso, sukkavissaṭṭhiādikuladūsanāvasānā yā sabbā terasa saṅghādisesā āpattiyoti attho. Tā sabbāti ettha pi-saddo vattabbo. Dātabboti ettha ‘‘parivāso’’ti ānetvā sambandhitabbaṃ. Tā sabbāpi ekato katvā dātabbo parivāsoti yojanā. Tassa terasa saṅghādisesāpattiyopi ekato katvāti attho. ‘‘Ahaṃ bhante sambahulā saṅghādisesā āpattiyo āpajjiṃ ekaṃ sukkavissaṭṭhiṃ…pe… ekaṃ kuladūsakaṃ, sohaṃ bhante saṅghaṃ tāsaṃ āpattīnaṃ samodhānaparivāsaṃ yācāmī’’ti tikkhattuṃ yācanāya ca tadanurūpāya ñattiyā ca kammavācāsu ca nāmaṃ vatvā dātabbaparivāso missako mato ‘‘missakasamodhānaparivāso’’ti ñāto. Dve, tisso, catasso, atirekā ca āpannassāpi parivāsaṃ dentena iminā niyāmena vatthuṃ, nāmaṃ visesetvā gahetabbaṃ.

    ஸமோதா⁴னபரிவாஸகதா²வண்ணனா.

    Samodhānaparivāsakathāvaṇṇanā.

    531. பரிவுத்த²பரிவாஸஸ்ஸாதி திவிதே⁴ பரிவாஸே அஞ்ஞதரஸ்ஸ வஸேன பரிவுத்த²பரிவாஸஸ்ஸ. உத்தரி ச² ரத்தியோதி பரிவாஸதோ உத்தரி ச² ரத்தியோ, ச² தி³வஸேதி வுத்தங் ஹோதி, ‘‘சரிது’’ந்தி ஸேஸோ, சரணகிரியாய அச்சந்தஸங்யோகே³ உபயோக³வசனங். மானத்தங் தெ³ய்யந்தி யோஜனா, ‘‘ஸங்கே⁴னா’’தி ஸாமத்தி²யா லப்³ப⁴தி. ஸமுச்சயக்க²ந்த⁴கே வுத்தனயேன யோஜெத்வா சா²ரத்தஞ்ச தா³தப்³போ³, பி⁴க்கு²மானநவிதி⁴ பி⁴க்கு²ஸ்ஸ தா³தப்³போ³தி அத்தோ².

    531.Parivutthaparivāsassāti tividhe parivāse aññatarassa vasena parivutthaparivāsassa. Uttari cha rattiyoti parivāsato uttari cha rattiyo, cha divaseti vuttaṃ hoti, ‘‘caritu’’nti seso, caraṇakiriyāya accantasaṃyoge upayogavacanaṃ. Mānattaṃ deyyanti yojanā, ‘‘saṅghenā’’ti sāmatthiyā labbhati. Samuccayakkhandhake vuttanayena yojetvā chārattañca dātabbo, bhikkhumānanavidhi bhikkhussa dātabboti attho.

    ‘‘பரிவுத்த²பரிவாஸஸ்ஸா’’தி இமினா படிச்ச²ன்னமானத்தங் பகதங், தத்த² பபே⁴தே³ அஸதி கஸ்மா ‘‘படிச்ச²ன்னாபடிச்ச²ன்னவஸா து³வே’’தி வுத்தந்தி? பகதபே⁴த³மனபெக்கி²த்வா சா²ரத்தமானத்தே லப்³ப⁴மானவிஸயபே⁴த³ங் த³ஸ்ஸேதுங் வுத்தங். ஏவஞ்ஹி ஸதி ஸமோதா⁴னமானத்தே ச ‘‘சா²ரத்தங் மானத்தங் தே³தூ’’தி (சூளவ॰ 128) பாளியங் வுத்தத்தா தம்பி க³ஹெத்வா ‘‘திதா⁴’’தி கஸ்மா ந வுத்தந்தி? தம்பி படிச்ச²ன்னாபத்தியா பரிவுத்த²பரிவாஸஸ்ஸேவ தா³தப்³ப³மானத்தந்தி படிச்ச²ன்னமானத்தவசனேனேவ ஸங்க³ஹிதத்தா விஸுங் ந வுத்தங். தேனேவ சதுப்³பி³தே⁴ மானத்தே இமேஹி த்³வீஹி வினா த³ஸ்ஸேதப்³பே³ஸு த்³வீஸு மானத்தேஸு பக்க²மானத்தமத்தங் ‘‘சா²தெ³ந்தியா’’திஆதி³கா³தா²ய த³ஸ்ஸெத்வா ஸமோதா⁴னமானத்தங் விஸுங் ந த³ஸ்ஸிதந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.

    ‘‘Parivutthaparivāsassā’’ti iminā paṭicchannamānattaṃ pakataṃ, tattha pabhede asati kasmā ‘‘paṭicchannāpaṭicchannavasā duve’’ti vuttanti? Pakatabhedamanapekkhitvā chārattamānatte labbhamānavisayabhedaṃ dassetuṃ vuttaṃ. Evañhi sati samodhānamānatte ca ‘‘chārattaṃ mānattaṃ detū’’ti (cūḷava. 128) pāḷiyaṃ vuttattā tampi gahetvā ‘‘tidhā’’ti kasmā na vuttanti? Tampi paṭicchannāpattiyā parivutthaparivāsasseva dātabbamānattanti paṭicchannamānattavacaneneva saṅgahitattā visuṃ na vuttaṃ. Teneva catubbidhe mānatte imehi dvīhi vinā dassetabbesu dvīsu mānattesu pakkhamānattamattaṃ ‘‘chādentiyā’’tiādigāthāya dassetvā samodhānamānattaṃ visuṃ na dassitanti daṭṭhabbaṃ.

    534-6. வினித்³தி³ட்ட²ப்பகாரந்தி ‘‘பரிக்கி²த்தவிஹாரஸ்ஸா’’திஆதி³னா யதா²வுத்தகா³தா²த்³வயேன நித்³தி³ட்ட²ப்பகாரங். ஆதி³யித்வான தங் தேஸந்தி எத்த² ‘‘ஸந்திகே’’தி வக்க²மானதோ லப்³ப⁴தி. தேஸங் சதுன்னங் ஸம்முகா² உக்குடிகங் நிஸீதி³த்வா அஞ்ஜலிங் பக்³க³ஹெத்வா தங் வத்தங் ஸமாதி³யித்வாதி அத்தோ². ‘‘தங் தேஸங் ஸந்திகே’’தி இத³ங் ‘‘ஆரோசெத்வா’’தி இமினாபி யுஜ்ஜதி. தேஸமேவ ஸம்முகா² நிஸின்னேன ‘‘அஹங் ப⁴ந்தே ஏகங் ஆபத்திங் ஆபஜ்ஜிங் ஸஞ்சேதனிகங் ஸுக்கவிஸ்ஸட்டி²’’ந்திஆதி³னா நயேன ஸமுச்சயக்க²ந்த⁴காக³தங் ஆரோசனங் கத்வா. இமினா அந்தோஅருணே தி³ட்டா²னங் அஞ்ஞேஸம்பி ஆரோசனங் உபலக்கி²தங்.

    534-6.Viniddiṭṭhappakāranti ‘‘parikkhittavihārassā’’tiādinā yathāvuttagāthādvayena niddiṭṭhappakāraṃ. Ādiyitvāna taṃtesanti ettha ‘‘santike’’ti vakkhamānato labbhati. Tesaṃ catunnaṃ sammukhā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā taṃ vattaṃ samādiyitvāti attho. ‘‘Taṃ tesaṃ santike’’ti idaṃ ‘‘ārocetvā’’ti imināpi yujjati. Tesameva sammukhā nisinnena ‘‘ahaṃ bhante ekaṃ āpattiṃ āpajjiṃ sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhi’’ntiādinā nayena samuccayakkhandhakāgataṃ ārocanaṃ katvā. Iminā antoaruṇe diṭṭhānaṃ aññesampi ārocanaṃ upalakkhitaṃ.

    நிக்கி²பே ஸந்திகே தேஸங் வத்தந்தி எத்த² ‘‘அருணே உட்டி²தே’’தி அஜ்ஜா²ஹரிதப்³ப³ங். அருணே உக்³க³தே தேஸங் பி⁴க்கூ²னங் ஸம்முகா² யதா²வுத்தனயேனேவ நிஸீதி³த்வா ‘‘வத்தங் நிக்கி²பாமி, மானத்தங் நிக்கி²பாமீ’’தி இமேஸு த்³வீஸு ஏகங் வா த்³வயமேவ வா வத்வா வத்தங் நிக்கி²பே.

    Nikkhipe santike tesaṃ vattanti ettha ‘‘aruṇe uṭṭhite’’ti ajjhāharitabbaṃ. Aruṇe uggate tesaṃ bhikkhūnaṃ sammukhā yathāvuttanayeneva nisīditvā ‘‘vattaṃ nikkhipāmi, mānattaṃ nikkhipāmī’’ti imesu dvīsu ekaṃ vā dvayameva vā vatvā vattaṃ nikkhipe.

    537. தஸ்ஸ மானத்தஸ்ஸ. ரத்திச்சே²தா³தி³கோதி எத்த² ஆதி³-ஸத்³தே³ன வத்தபே⁴தோ³ க³ஹிதோ. அட்ட²கதா²வஸேன பாளிவஸேனாதி யோஜனா.

    537.Tassa mānattassa. Ratticchedādikoti ettha ādi-saddena vattabhedo gahito. Aṭṭhakathāvasena pāḷivasenāti yojanā.

    538. வீஸதியா பி⁴க்கூ²னங் வக்³கோ³ ஸமூஹோ வீஸதிவக்³கோ³, ஸோ ஏவ வீஸதிவக்³கி³கோ. அப்³பெ⁴ய்யாதி ஓஸாரெய்ய, அப்³ப⁴ந்தரங் கரெய்யாதி அத்தோ². விதி⁴னாதி ஸமுச்சயக்க²ந்த⁴காக³தக்கமேன. அப்³பி⁴தோதி ஸங்வாஸேன அந்தோ கதோ, பகதத்தோதி பகதிஸபா⁴வோ, ஆபத்திங் அனாபன்னகாலஸதி³ஸோ ஹோதீதி அத்தோ².

    538. Vīsatiyā bhikkhūnaṃ vaggo samūho vīsativaggo, so eva vīsativaggiko. Abbheyyāti osāreyya, abbhantaraṃ kareyyāti attho. Vidhināti samuccayakkhandhakāgatakkamena. Abbhitoti saṃvāsena anto kato, pakatattoti pakatisabhāvo, āpattiṃ anāpannakālasadiso hotīti attho.

    539. ஆபத்திங் சா²தெ³ந்தியா பி⁴க்கு²னியாதி யோஜனா, ‘‘ஆபஜ்ஜித்வா’’தி ஸேஸோ, ஆபத்திங் ஆபஜ்ஜித்வா ‘‘ஆபத்தி சா’’திஆதி³னா (வி॰ வி॰ 505) நயேன புப்³பே³ த³ஸ்ஸிதேஹி த³ஸஹி அங்கே³ஹி படிச்சா²தெ³ந்தியா பி⁴க்கு²னியா அத்தனோ ஆபத்திங் சா²தெ³ந்தியா பி⁴க்கு²னியா. ந ச ஆபத்தீதி எத்த² ‘‘அத்தனோ’’தி இமினா அஞ்ஞிஸ்ஸா ஆபத்திங் படிச்சா²தெ³ந்தியா வஜ்ஜபடிச்சா²தி³காஸங்கா²தபாராஜிகாபத்தீதி தீ³பிதங் ஹோதி. ‘‘பி⁴க்கு²னியா’’தி இமினா பி⁴க்கு²ஸ்ஸ து³க்கடாபத்திபா⁴வங் தீ³பேதி.

    539. Āpattiṃ chādentiyā bhikkhuniyāti yojanā, ‘‘āpajjitvā’’ti seso, āpattiṃ āpajjitvā ‘‘āpatti cā’’tiādinā (vi. vi. 505) nayena pubbe dassitehi dasahi aṅgehi paṭicchādentiyā bhikkhuniyā attano āpattiṃ chādentiyā bhikkhuniyā. Na ca āpattīti ettha ‘‘attano’’ti iminā aññissā āpattiṃ paṭicchādentiyā vajjapaṭicchādikāsaṅkhātapārājikāpattīti dīpitaṃ hoti. ‘‘Bhikkhuniyā’’ti iminā bhikkhussa dukkaṭāpattibhāvaṃ dīpeti.

    541. விருத்³த⁴மத்த²ங் நயதி பஜஹதீதி வினயோ, வினிச்ச²யோ, தங் வினயபிடகத்த²வினிச்ச²யவிஸேஸவிஸயங் ஸம்மோஹஸங்கா²தங் விருத்³த⁴ங் பச்சத்தி²கங் தத³ங்க³வஸேன பஜஹனதோ வினயனயஸங்கா²தங் ததோ ஏவ அதிபு³த்³தி⁴தீ³பனங், அதிஸயேன பு³த்³தி⁴ங் தீ³பேதீதி அதிபு³த்³தி⁴தீ³பனங், தங் வினயத்த²வினிச்ச²யகங் ஞாணபதீ³பங் விஸேஸேன ஜாலெந்தங். விவிதே⁴ஹி நயேஹி யுத்ததாய விவித⁴னயயுதங். வினயனயேதி வினயபிடகஸ்ஸ பரஸந்தானபாபனே, வினயவண்ணனாயந்தி வுத்தங் ஹோதி.

    541. Viruddhamatthaṃ nayati pajahatīti vinayo, vinicchayo, taṃ vinayapiṭakatthavinicchayavisesavisayaṃ sammohasaṅkhātaṃ viruddhaṃ paccatthikaṃ tadaṅgavasena pajahanato vinayanayasaṅkhātaṃ tato eva atibuddhidīpanaṃ, atisayena buddhiṃ dīpetīti atibuddhidīpanaṃ, taṃ vinayatthavinicchayakaṃ ñāṇapadīpaṃ visesena jālentaṃ. Vividhehi nayehi yuttatāya vividhanayayutaṃ. Vinayanayeti vinayapiṭakassa parasantānapāpane, vinayavaṇṇanāyanti vuttaṃ hoti.

    இதி வினயத்த²ஸாரஸந்தீ³பனியா

    Iti vinayatthasārasandīpaniyā

    வினயவினிச்ச²யவண்ணனாய

    Vinayavinicchayavaṇṇanāya

    ஸங்கா⁴தி³ஸேஸகதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.

    Saṅghādisesakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.




    Next: அனியதகதா²வண்ணனா • Aniyatakathāvaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact