Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā |
सङ्घसामग्गीकथावण्णना
Saṅghasāmaggīkathāvaṇṇanā
४७५. ‘‘अथ खो ते उक्खित्तानुवत्तका भिक्खू तं उक्खित्तकं भिक्खुं ओसारेत्वा येन उक्खेपका भिक्खू…पे॰… तस्स वत्थुस्स वूपसमाय सङ्घसामग्गिं करोमा’’ति वचनं दुविञ्ञेय्यविनिच्छयं विनयलक्खणकुसलस्स। विज्जमाने हि कारकसङ्घे इतरो सङ्घो ओसारितुं न लभति। ओसारेन्तो चे, ते भिक्खू कारकसङ्घेन समानलद्धिकभावं पत्तत्ता तेन समानसंवासका होन्ति, ततो उक्खेपकानं छन्दं अग्गहेत्वा ओसारेन्तानं कम्मं कुप्पति, तस्मा ‘‘तेन हि, भिक्खवे, तं भिक्खुं ओसारेथा’’ति (महाव॰ ४७४) भगवतो वचनेन उक्खित्तानुवत्तका ओसारेसुं, उदाहु निस्सीमं गन्त्वा, उदाहु इतरेसं छन्दं गहेत्वा ओसारेसुं, ननु एतेसमञ्ञतरेनेत्थ भवितब्बं, न च पनेतं सब्बगण्ठिपदेसु विचारितं। अयं पनेत्थ तक्को –
475. ‘‘Atha kho te ukkhittānuvattakā bhikkhū taṃ ukkhittakaṃ bhikkhuṃ osāretvā yena ukkhepakā bhikkhū…pe… tassa vatthussa vūpasamāya saṅghasāmaggiṃ karomā’’ti vacanaṃ duviññeyyavinicchayaṃ vinayalakkhaṇakusalassa. Vijjamāne hi kārakasaṅghe itaro saṅgho osārituṃ na labhati. Osārento ce, te bhikkhū kārakasaṅghena samānaladdhikabhāvaṃ pattattā tena samānasaṃvāsakā honti, tato ukkhepakānaṃ chandaṃ aggahetvā osārentānaṃ kammaṃ kuppati, tasmā ‘‘tena hi, bhikkhave, taṃ bhikkhuṃ osārethā’’ti (mahāva. 474) bhagavato vacanena ukkhittānuvattakā osāresuṃ, udāhu nissīmaṃ gantvā, udāhu itaresaṃ chandaṃ gahetvā osāresuṃ, nanu etesamaññatarenettha bhavitabbaṃ, na ca panetaṃ sabbagaṇṭhipadesu vicāritaṃ. Ayaṃ panettha takko –
‘‘यस्मिं वत्थुस्मिं सङ्घेन, कतकम्मस्स भिक्खुनो।
‘‘Yasmiṃ vatthusmiṃ saṅghena, katakammassa bhikkhuno;
सति तस्मिं न अञ्ञस्स, पटिप्पस्सम्भनं खमं॥
Sati tasmiṃ na aññassa, paṭippassambhanaṃ khamaṃ.
‘‘विरमन्ते ततो दोसो, अपि सङ्घो अकारको।
‘‘Viramante tato doso, api saṅgho akārako;
ओसारेतुं अलं यस्मा, कारको अनुलोमिको’’ति॥
Osāretuṃ alaṃ yasmā, kārako anulomiko’’ti.
४७७. ‘‘अट्ठ दूतङ्गानि नाम सोता च होति, सावेता च उग्गहेता च धारेता च विञ्ञाता च विञ्ञापेता च कुसलो च सहितासहितदस्सनो च अकलहकारको चाति एतानी’’ति वुत्तं।
477. ‘‘Aṭṭha dūtaṅgāni nāma sotā ca hoti, sāvetā ca uggahetā ca dhāretā ca viññātā ca viññāpetā ca kusalo ca sahitāsahitadassano ca akalahakārako cāti etānī’’ti vuttaṃ.
कोसम्बकक्खन्धकवण्णना निट्ठिता।
Kosambakakkhandhakavaṇṇanā niṭṭhitā.
महावग्गस्स लीनत्थपकासना निट्ठिता।
Mahāvaggassa līnatthapakāsanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महावग्गपाळि • Mahāvaggapāḷi
२७८. सङ्घसामग्गीकथा • 278. Saṅghasāmaggīkathā
२७९. उपालिसङ्घसामग्गीपुच्छा • 279. Upālisaṅghasāmaggīpucchā
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / महावग्ग-अट्ठकथा • Mahāvagga-aṭṭhakathā / अट्ठारसवत्थुकथा • Aṭṭhārasavatthukathā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / उपालिसङ्घसामग्गीपुच्छावण्णना • Upālisaṅghasāmaggīpucchāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / अट्ठारसवत्थुकथावण्णना • Aṭṭhārasavatthukathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / २७६. अट्ठारसवत्थुकथा • 276. Aṭṭhārasavatthukathā