Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / เถรีคาถา-อฎฺฐกถา • Therīgāthā-aṭṭhakathā |
๑๘. สงฺฆาเถรีคาถาวณฺณนา
18. Saṅghātherīgāthāvaṇṇanā
หิตฺวา ฆเร ปพฺพชิตฺวาติ สงฺฆาย เถริยา คาถาฯ ตสฺสา วตฺถุ ธีราเถริยา วตฺถุสทิสํฯ คาถา ปน –
Hitvā ghare pabbajitvāti saṅghāya theriyā gāthā. Tassā vatthu dhīrātheriyā vatthusadisaṃ. Gāthā pana –
๑๘.
18.
‘‘หิตฺวา ฆเร ปพฺพชิตฺวา, หิตฺวา ปุตฺตํ ปสุํ ปิยํ;
‘‘Hitvā ghare pabbajitvā, hitvā puttaṃ pasuṃ piyaṃ;
หิตฺวา ราคญฺจ โทสญฺจ, อวิชฺชญฺจ วิราชิย;
Hitvā rāgañca dosañca, avijjañca virājiya;
สมูลํ ตณฺหมพฺพุยฺห, อุปสนฺตามฺหิ นิพฺพุตา’’ติฯ – คาถํ อภาสิ;
Samūlaṃ taṇhamabbuyha, upasantāmhi nibbutā’’ti. – gāthaṃ abhāsi;
ตตฺถ หิตฺวาติ ฉเฑฺฑตฺวาฯ ฆเรติ เคหํฯ ฆรสโทฺท หิ เอกสฺมิมฺปิ อภิเธเยฺย กทาจิ พหูสุ พีชํ วิย รูฬฺหิวเสน โวหรียติฯ หิตฺวา ปุตฺตํ ปสุํ ปิยนฺติ ปิยายิตเพฺพ ปุเตฺต เจว โคมหิํสาทิเก ปสู จ ตปฺปฎิพทฺธฉนฺทราคปฺปหาเนน ปหายฯ หิตฺวา ราคญฺจ โทสญฺจาติ รชฺชนสภาวํ ราคํ, ทุสฺสนสภาวํ โทสญฺจ อริยมเคฺคน สมุจฺฉินฺทิตฺวาฯ อวิชฺชญฺจ วิราชิยาติ สพฺพากุสเลสุ ปุพฺพงฺคมํ โมหญฺจ วิราเชตฺวา มเคฺคน สมุคฺฆาเฎตฺวา อิเจฺจว อโตฺถฯ เสสํ วุตฺตนยเมวฯ
Tattha hitvāti chaḍḍetvā. Ghareti gehaṃ. Gharasaddo hi ekasmimpi abhidheyye kadāci bahūsu bījaṃ viya rūḷhivasena voharīyati. Hitvā puttaṃ pasuṃ piyanti piyāyitabbe putte ceva gomahiṃsādike pasū ca tappaṭibaddhachandarāgappahānena pahāya. Hitvā rāgañca dosañcāti rajjanasabhāvaṃ rāgaṃ, dussanasabhāvaṃ dosañca ariyamaggena samucchinditvā. Avijjañca virājiyāti sabbākusalesu pubbaṅgamaṃ mohañca virājetvā maggena samugghāṭetvā icceva attho. Sesaṃ vuttanayameva.
สงฺฆาเถรีคาถาวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Saṅghātherīgāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
เอกกนิปาตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Ekakanipātavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / ขุทฺทกนิกาย • Khuddakanikāya / เถรีคาถาปาฬิ • Therīgāthāpāḷi / ๑๘. สงฺฆาเถรีคาถา • 18. Saṅghātherīgāthā